| تحلیل وضعیت فناوری اطلاعات در ایران |
سعید میرشاهی - دفتر کنترل دارایی‌های خارجی وزارت خزانه‌داری ایالات متحده/ اوفک (OFAC)، تحریم‌هایی را علیه دو تسهیل‌کننده مالی ایرانی و بیش از 12 فرد و شرکت مستقر در هنگ‌کنگ و امارات متحده عربی اعلام کرد. این افراد و شرکت‌ها در هماهنگی انتقال وجوه، از جمله وجوه حاصل از فروش نفت ایران، نقش داشتند.
آسیه فروردین - تصمیم دولت لبنان برای صدور مجوز فعالیت به استارلینک، نقطه عطفی مهم در تلاش این کشور برای بازسازی زیرساخت‌های مخابراتی به شمار می‌رود.
علی شمیرانی - آمریکا و متحدانش در حال گسترش دامنه تحریم به حوزه‌های غیرسنتی مانند رمزارزها هستند. نفت، به رغم اهمیت، چند دهه است که در مرکز تحریم ایران بوده، اما اکنون رمزارز به عنوان یک جایگزین بالقوه برای انتقال ارزش و درآمد ناشی از نفت، مورد هراس و تمرکز بیشتر قرار گرفته است.
عباس پورخصالیان - فروکاستن همه آسیب‌پذیری‌های پایانه‌های رایانه‌ای به backdoorهای برخی از سخت‌افزاهای ساخته شده در شرکت‌های آمریکایی فعال در اسرائیل، تقلیل‌گرایی محض و تعمیم این آسیب‌پذیری‌ها به همه گوشی‌های تلفن همراه هوشمند و غیر هوشمند دنیا کم‌دانی یا نادانی محض است.
فاطمه زهرا جامی* - مدیرکل محترم روابط عمومی، سلام و احترام؛ من دانشجوی رشته روابط عمومی هستم. امروز برای یادگیری بیشتر، سری به سایت وزارتخانه شما زدم تا درس‌هایی را که در کلاس درباره «شفافیت و پاسخگویی» از اساتیدم آموخته بودم، در عمل ببینم.
سمیه مهدوی پیام - پس از تحلیل ماه مارس درباره حمله سایبری گروه «لب‌دوختگان» به نفتکش‌های ایرانی، شرکت «سایدوم» (Cydome) در ماه اوت، گزارش «یافته‌های موج دوم» خود را منتشر کرد. در این گزارش تکمیلی، جزییات ناگفته پیشین آشکار شده است.
آسیه فروردین - طبق گزارش The Moscow Times، روسیه در نظر دارد گوگل‌میت (Google Meet) را به‌عنوان بخشی از محدودیت‌های گسترده‌تر علیه فناوری‌های خارجی ممنوع کند.
علی شمیرانی - سال ۲۰۰۹، دانشمندان هسته‌ای ایران متوجه شدند برخی از سانتریفیوژها در تأسیسات غنی‌سازی نطنز با سرعت غیرعادی در حال چرخش‌اند، در حالی‌که برخی دیگر، بیش از حد، کند می‌چرخیدند. همزمان، رایانه‌های اتاق کنترل گزارش می‌دادند همه‌چیز عادی است.
آزاده کیاپور - یکی از معاونان اف‌بی‌آی اعلام کرد که حمله سایبری فرضی از سوی ایران که سیستم‌های فناوری، داده‌ها و زیرساخت‌های آمریکا را تحت تأثیر قرار دهد، به احتمال زیاد، به‌عنوان عمل جنگی تلقی خواهد شد.
به گزارش نشنال‌نیوز (thenationalnews)، برت لِتِرمن، که ریاست بخش عملیات سایبری اف‌بی‌آی را بر عهده دارد، تصریح کرد که اگرچه ایران و عوامل سایبری مرتبط با آن، تاکنون حملات سایبری فاجعه‌آمیزی علیه آمریکا انجام نداده‌اند، اما تمام اطلاعات موجود نشان می‌دهد تهران، تلاش‌های خود را در این زمینه افزایش داده است.
او طی گفت‌وگوی اخیر خود در برنامه افراط‌گرایی، در دانشگاه جورج واشنگتن اظهار داشت: «اگر از سلاح‌های سایبری برای تخریب زیرساخت‌ها استفاده کنید، اطلاعاتی را که یک کشور مستقل به آن وابسته است، نابود می‌کنید. این موضوع، معمولاً خط قرمز تلقی می‌شود.»
لترمن به چندین مورد نزدیک به بحران در سال ۲۰۲۴ اشاره کرد که اف‌بی‌آی مجبور شد به بیمارستان‌های آمریکا هشدار دهد گروه‌هایی از ایران در تلاش برای نفوذ به سیستم‌های ارائه‌دهندگان خدمات بهداشتی آمریکا با استفاده از باج‌افزار هستند.
به‌طور کلی، باج‌افزار نوعی نرم‌افزار مخرب است که برای جلوگیری از دسترسی کاربران، کسب‌وکارها یا سازمان‌ها به داده‌های ذخیره‌شده روی کامپیوترها یا سرورها طراحی شده و معمولاً در ازای دریافت پول، کلید رمزگشایی ارائه می‌شود. در حمله باج‌افزاری، داده‌ها اغلب رمزگذاری می‌شوند و مجرمان، برای دریافت کلید رمزگشایی، درخواست پول می‌کنند.
لترمن مدعی شد: «این فعالیت‌ها توسط اپراتورهای سایبری مستقل و مستقر در ایران انجام می‌شد که می‌خواستند از فعالیت‌های‌شان سود مالی کسب کنند و برای انجام عملیات مخرب سایبری، پول دریافت نمایند. اف‌بی‌آی توانست این موضوع را شناسایی و بیمارستان‌ها را به‌موقع مطلع کند.»
در همین حال، یک شهروند ایرانی در ماه مه، به جرم استفاده از باج‌افزار و تلاش برای اخاذی میلیون‌ها دلار از دولت‌ها و سازمان‌های آمریکایی، به ارتکاب جرم اعتراف کرد.
با وجود افزایش حملات سایبری، لترمن تأکید کرد که آمریکا هنوز توانایی مقابله و پاسخ به تهدیدات سایبری ایران را دارد.
او همچنین گفت که با وجود دشمنی آشکار میان دو کشور، نوعی «تفاهم نانوشته» در حوزه جنگ سایبری شکل گرفته است.
او گفت: «احساس می‌شود نوعی بازدارندگی متقابل وجود دارد. اگر آنها به ما ضربه بزنند، می‌دانند که ما می‌توانیم پاسخ بدهیم و پاسخ بسیار سخت‌تری هم بدهیم.»
بااین‌حال، به گفته لترمن، اف‌بی‌آی در سال‌های اخیر دریافته تهران از عملیات سایبری خود برای تأثیرگذاری و اخلال در فعالیت‌های مخالفان ایرانی در خارج از کشور استفاده کرده است.
او گفت: «آنها خطوط عملیاتی مشخصی طراحی کرده‌اند تا این افراد را در آمریکا و سایر کشورها شناسایی، اطلاعات لازم را جمع‌آوری و احتمالاً از این اطلاعات، برای طرح‌ریزی اقدامات مرگبار استفاده کنند.»
در سال ۲۰۲۲، اطلاعات آمریکا مدعی شد سپاه پاسداران تلاش کرده نقشه‌ای برای ترور یک روزنامه‌نگار و فعال ایرانی-آمریکایی در خاک آمریکا طراحی کند. مشخص نیست عملیات سایبری، تا چه حد، در این پرونده نقش داشته است.
لترمن افزود که اگرچه هوش مصنوعی به‌سرعت برای افزایش اثربخشی حملات و عملیات تبلیغاتی در ایران به کار گرفته می‌شود، اما ایران هنوز توانایی استفاده از آن را به این شکل ندارد.
او گفت: «من هنوز فکر نمی‌کنم ایرانی‌ها از هوش مصنوعی، طوری استفاده کنند که چین یا روسیه استفاده می‌کنند.» لترمن به عملیات سایبری روسیه اشاره کرد که از هوش مصنوعی برای گسترش عملیات نفوذ سایبری و انتشار روایت‌های خود درباره جنگ اوکراین استفاده می‌کند.
لترمن همچنین به تلاش‌های مختلف ایران در سال ۲۰۲۴، برای نفوذ به کمپین‌های انتخاباتی آمریکا و گسترش عملیات نفوذ و تأثیرگذاری، حتی بدون هوش مصنوعی اشاره کرد.
اف‌بی‌آی و شرکای آن از مدافعان شبکه‌ها خواسته‌اند هشدار جدیدی را درباره بازیگران سایبری تحت حمایت دولت چین مطالعه کنند. این بازیگران سایبری، همچنان شبکه‌ها را در سراسر جهان، به‌ویژه در بخش‌های ارتباطات، حمل‌ونقل، هتلداری و زیرساخت‌های نظامی هدف قرار می‌دهند.
اظهارات این معاون اف‌بی‌آی، تنها چند ساعت پس از صدور هشدار مشترک سایبری درباره نیروهای چین مطرح شد که «همچنان شبکه‌ها را در سراسر جهان، به‌ویژه در بخش‌های مخابرات، حمل‌ونقل، هتلداری و زیرساخت‌های نظامی هدف قرار می‌دهند.»
شرکت‌ها و سازمان‌های اطلاعاتی آمریکا، هنوز در تلاش‌اند پیامدهای نفوذ سایبری گروه Salt Typhoon را شناسایی کنند؛ حمله‌ای که سال گذشته آشکار شد و آمریکا، چین را به حمایت از آن متهم کرد. این حمله، به شبکه‌های شرکت‌های مخابراتی و مصرف‌کنندگان نفوذ کرد. (منبع:عصرارتباط)
سید مجید موسوی* - هنوز ماجرای اجبار سامانه تصویری اماکن صنفی (سپتام) جهت نصب دوربین واحدهای صنفی و عمومی به عنوان یکی از الزامات جدید اخذ و تمدید پروانه کسب صنفی در درگاه ملی مجوزها تمام نشده که با همین رویه یک الزام جدید دیگر برای اخذ مجوزدهی به واحدهای صنفی در حال نهایی شدن است.
داود صفی خانی - دکتر آنا لمبکی(Lembke) در کتاب ملت دوپامین، یافته جالبی دارد که می‌گوید؛ در مغز ما «لذت» و «درد» کنار هم قرار گرفته‌اند. هر وقت یک طرفش زیاد بشود، مغز سریع می‌خواهد تعادل را برقرار کند و این یعنی هر لذت فوری، به دنبال خود یک درد و افت انرژی به همراه دارد.
عباس پورخصالیان - «خودشیفتگی فناوری‌زده» ویروسِ همه گیرِ جوامعِ در حال توسعه در عصرِ حاضر است! فرمول این همه‌گیری، ساده است:«علاقه مفرط به استفاده هرچه بیشتر از انواع نوآوری‌های فناوری برتر = توهم قدرت»
فاطمه زهرا جامی* - آیا تا به حال از خودتان پرسیده‌اید چرا با وجود این همه فارغ‌التحصیل، رسانه، انجمن، وبینار و کلاس‌های متعدد با عنوان «چگونه مدیر روابط عمومی شوید»، ما همچنان هر روز با بحران‌های رسانه‌ای، بیانیه‌های متناقض، سکوت‌های فرساینده و شکاف عمیق بین جامعه و نهادها روبه‌رو هستیم؟
آسیه فروردین - بین ژانویه تا جولای ۲۰۲۵، کل حجم معاملات رمزارزی مرتبط با نهادهای ایرانی به ۳.۷ میلیارد دلار کاهش یافت که نسبت به همان دوره در سال ۲۰۲۴، میزان 11 درصد کاهش نشان می‌دهد. بیشترین کاهش نیز پس از ماه آوریل رخ داد؛
سعید میرشاهی - وزارت خارجه آمریکا، تأییدیه‌ای برای تأمین مالی جدید برنامه‌هایی که به شهروندان ایرانی در دور زدن فیلترینگ و محدودیت‌های دولتی بر اینترنت و ارتباطات کمک می‌کنند، صادر نکرده است. اقدامی که می‌تواند سیاستی را که از حمایت دوحزبی برخوردار بود و با راهبرد «فشار حداکثری» دولت ترامپ علیه تهران همسو است، فلج کند.
علی شمیرانی - چند دهه پیش، در نخستین ماه‌های ورود به حرفه روزنامه‌نگاری، چیزی که بیش از هر چیز جلب توجه می‌کرد، کمبود شدید موسفیدان در تحریریه‌ها بود؛ همان‌ها که بیشتر می‌دانستند و می‌شد بیشتر از آنها آموخت.
داود صفی خانی - مسعود پزشکیان رییس جمهوری در دیدار مردادماه با اصحاب رسانه اعلام کرد: «چندین بار با برنامه و بودجه رفته‌ام صحبت کرده‌ام که بودجه‌ریزی را عملیاتی کنید، نمی‌توان با همین روشی که بودجه‌ریزی می‌کنیم بریم جلو،
در این که هر فعال اقتصادی و هر فرد و گروه و مجموعه ای که از شرایط بازار و اقتصاد، کسب درآمد می کند، باید سهم مالیاتش را بپردازد، هیچ شکی نیست و چه بسا همواره این انتقاد متوجه سیستم اقتصادی و بانکی کشور بوده که چرا بخشی از افراد و گروه ها از تیررس مالیات در امان می مانند.
سمیه مهدوی پیام - تهدیدهای بمب‌گذاری، دیپ‌فیک‌ها و تهدیدهای سایبری، انتخابات آمریکا را هدف گرفته‌اند و کنگره باید همین حالا اقدام کند. نیوزویک در گزارشی نوشت: دموکراسی آمریکا بر یک وعده ساده استوار است: «رأی شما اهمیت دارد.»
نگار قیصری - از نگاه فایننشال تایمز، جنگ سایبری که بیش از یک دهه بین اسرائیل و ایران تداوم داشته، پس از جنگ ژوئن 2025، شدت گرفته است.مقامات رژیم صهیونیستی پس از جنگ ۱۲ روزه، چند پیامک مشکوک با لینک‌های مخرب دریافت کردند.
احمد محمدغریبان - چند سالی است که پلتفرم‌های نمایش خانگی (VOD) با سر و صدای زیاد به‌عنوان رقیب صدا و سیما وارد میدان شده‌اند. در حالی که تلویزیون به‌عنوان رسانه‌ای عمومی و ملی با بودجه دولتی و ماموریت‌های محوله، خدمات خود را به‌صورت رایگان در اختیار مخاطب می‌گذارد،
عباس پورخصالیان - پس از انتشار یادداشتم با عنوان «جنگل جاسوس‌افزارها در کوچه‌های بن‌بست» [asreertebat.com/the-spyware-jungle-in-dead-end-alleys، 28 تیرماه 1404] برخی از خوانندگان، حضوری و تلفنی یا در شبکه‌های اجتماعی از من می‌پرسیدند:
آسیه فروردین - روهیت کومار شارما، پژوهشگر مرکز امنیت سایبری مؤسسه منوهار پاریکر در حوزه مطالعات و تحلیل‌های دفاعی (MP-IDSA)، در یک گزارش مشروح، جبهه‌های سایبری بین رژیم صهیونیستی و ایران را در جنگ 12 روزه، بررسی کرده است.
سعید میرشاهی - در سال 1976، هنری کراویس و جورج رابرتز، در کنار مربی خود جروم کولبرگ، شرکت سرمایه‌گذاری KKR را با 120 هزار دلار راه‌اندازی کردند. این مجموعه، در ابتدا تنها یک شرکت سهام خصوصی متمرکز در ایالات متحده بود اما امروز با سرمایه‌هایی که در سراسر جهان به نمایندگی از مشتریان سرمایه‌گذاری می‌کند،
علی شمیرانی - استفاده انبوه کاربران ایرانی از فیلترشکن‌های رایگان، واقعیتی انکارناپذیر است. با وجود محدودیت‌های گسترده در دسترسی به اینترنت، بسیاری از افراد برای استفاده از شبکه‌های اجتماعی، رسانه‌ها یا سرویس‌های کاربردی، ناگزیر به نصب اپلیکیشن‌های وی‌پی‌ان روی دستگاه‌های خود شده‌اند.
نتایج پژوهشی نشان می‌دهد کسانی که بیشترین بحث‌های سیاسی را در شبکه‌های اجتماعی می‌کنند از نظر ایدئولوژیک افراطی‌ترین افراد هستند.
عباس پورخصالیان - این یادداشت در بارۀ Prompt Decorators یا «تزئین‌کننده‌های پرامپت» است. این بار بجای اصطلاح Prompt معادل پیشنهادی آن: «پُرسَند» به کار رفته است؛ به امید آن که «پُرسَند» بجایِ Prompt در واژگان کاربرانِ فارسی زبانِ هوش مصنوعی جا بیافتد.
رزنیکا رادمهر - کودکان و نوجوانان، پشت برخی از حملات سایبری بسیار تهاجمی و سودآور در جهان هستند، اما بسیاری از آنها، بدون مجازات باقی می‌مانند، چون می‌دانند احتمال روبه‌رو شدن با عواقب جدی، بسیار کم است.
سعید طاهری - در سال‌های اخیر، رمزارزها از پدیده‌ای فناورانه و مالی نوظهور، به ابزاری راهبردی در عرصه ژئوپولیتیک بدل شده‌اند. بیت‌کوین که زمانی بیشتر یک دارایی سفته‌بازانه دیده می‌شد، امروز میدان نبرد تازه بین قدرت‌های جهانی و کشورهای تحت تحریم است.
نگار قیصری - آکادمی ملی اطلاعات (MIA) ترکیه، گزارشی با عنوان «جنگ ۱۲ روزه و درس‌هایی برای ترکیه» منتشر کرد که در آن، درگیری بین رژیم صهیونیستی و ایران در بازه زمانی ۱۳ تا ۲۴ ژوئن، بررسی شده است.
سعید میرشاهی - تحولات صنعت دریایی به یکی از اهداف اصلی حملات سایبری تبدیل شده است. در این گزارش به بازیگران تهدید، رویدادها، آسیب‌پذیری‌ها و راهکارهای مقابله پرداخته می‌شود.
آزاده کیاپور - در شماره پیشین عصر ارتباط در گزارشی با تیتر «هشدار اپل به مقام‌های ایرانی درباره جاسوسی اسرائیل» نوشتیم، «پاتریک هاول اونیل در بلومبرگ نوشت: طبق تحقیقات جدید، بیش از ۱۲ گوشی موبایل ایرانی‌ها در ماه‌های پیش از آغاز جنگ
آسیه فروردین - در چند سال گذشته، دولت‌های سراسر جهان، رویدادهای مربوط به درگیری‌ها در اوکراین و خاورمیانه را به‌دقت دنبال کرده‌اند. گفته می‌شود در این مناطق، نخستین نشانه‌های آنچه جنگ‌های آینده به نظر می‌رسند، نه‌تنها از نظر تسلیحات، بلکه از نظر فناوری‌ها و تاکتیک‌های نوین را می‌توان مشاهده کرد.
علی شمیرانی - جدیدترین گزارشTop10VPN به عنوان نهادی که خود را مرجع مستقل بررسی و مقایسه VPN و حمایت از آزادی اینترنت، حریم خصوصی دیجیتال و امنیت معرفی می‌کند، اکنون تصویر روشنی از یک چرخش معنادار در معادله آزادی بیان و کنترل اینترنت به دست می‌دهد.
علی شمیرانی - تیپاکس، قدیمی‌ترین شرکت خصوصی پست ایران، در روزهایی که کشور با سایه سنگین جنگ دست و پنجه نرم می‌کرد، تصمیمی جسورانه گرفت؛ بماند و خدمت کند. در میان بحران ۱۲ روزه‌ای که بمباران و اختلال در ارتباطات بسیاری از کسب‌وکارها را به تعطیلی کشاند،
آسیه فروردین - تحولات اخیر مانند جنگ ایران و اسرائیل و درگیری هند و پاکستان، نشانه یک درک مشترک هستند: اکنون نه‌تنها قدرت آتش، بلکه کنترل اطلاعات، به عامل تعیین‌کننده در منازعات مدرن تبدیل شده است.
سعید میرشاهی - «دن رویوو و یوسی ملمن» روزنامه‌نگاران باسابقه حوزه امنیت و اطلاعات در نشریه دیجیتالAir Mail ، که توسط گریدون کارتر (سردبیر سابق ونیتی فیر) و الساندرا استنلی (خبرنگار و منتقد خارجی سابق نیویورک تایمز تاسیس شده در گزارشی جالب توجه با تیتر «جاسوس‌هایی مثل ما!»
سعید میرشاهی - «نیکلاس دی‌سیمون» در یک یادداشت تحلیلی، با نگاه انتقادی، موج اخیر هشدارها درباره حمله سایبری احتمالی توسط ایران و پیامدهای آن در عرصه سیاست داخلی آمریکا را بررسی کرده است.
سعید میرشاهی - سازمان غیرانتفاعی ناظر بر رسانه‌ها (Common Sense Media)، در گزارشی که اخیرا منتشر شد، اعلام کرد که اپلیکیشن‌های هوش مصنوعی شبیه به دوست و همراه، (Companion-like)، «خطرات غیرقابل‌قبول»، برای کودکان و نوجوانان دارند.
نگار قیصری - هوش مصنوعی، فقط برای نوشتن مقاله یا جست‌وجو در اینترنت نیست، بلکه به سلاح واقعی نیز تبدیل شده است و در فضای اینترنت، هم افراد خوب و هم مجرمان، از آن استفاده می‌کنند.
