| تحلیل وضعیت فناوری اطلاعات در ایران |
فرشید رضایی - گاهی اوقات سابقه اخبار که بررسی شود، چیز زیادی برای تحلیل و تفسیر باقی نمی‌گذارد. یکی از این موارد طرح کارپوشه ملی ایرانیان است که هر سال با حضور تعدادی از خبرنگاران افتتاح می‌شود، چند عکس و خبر منتشر می‌شود و هر چه هم لابه‌لای اخبار را مرور می‌کنید،
علی شمیرانی - هر چه تلاش کردم از مناسبتی به نام روز خبرنگار بگذرم و به سهم خود کمکی به فراموشی و کمرنگ شدن چنین روزی کنم، نشد. علتش را می‌گویم.
تابستان به نیمه خود نزدیک می‌شود و مدتی است که از سالگرد انتشار فراخوان شرکت شاپرک برای شناسایی توانمندی شرکت‌های داخلی برای دستیابی به سامانه‌های پیشگیری و کشف تقلب گذشته، اما همچنان خبری از محصولی بومی که پاسخگوی نیازهای شبکه پرداخت کشور باشد، نیست.
مهکامه صباغ - رقابت با سود و درآمد معنا می‌شود؛ صنعت پرداخت کشور هم جزو صنایعی است که با وجود شرایط بد اقتصادی همچنان پرسود به شمار می‌آید بنابراین رقابت، بخش جدانشدنی این صنعت است.
علی شمیرانی - نادر نینوایی - پس از سال‌ها فعالیت زیرزمینی استخراج‌کنندگان رمزارز در ایران که در یک سیاست قدیمی و رایج، یعنی رها گذاشتن تعمدی، نه ممنوع بود و نه قانونی(!)، هفته قبل و پس از ماه‌ها بحث و جدل، دولت استخراج رمزارز را قانونی کرد و آن را به عنوان یک صنعت پذیرفت.
زهرا میرخانی - صحبت از خدمات نوین و تسهیل کار مردم و اشتغال و نوآوری و حرف‌هایی از این دست که می‌شود انبوهی از فواید و توجیهات و آمار و ارقام و بایدها لیست می‌شوند. اساسا کدام انسان عاقلی جرات ایستادن در برابر نوآوری‌ها را دارد؟ کافیست کسی کوچکترین مخالفتی کند تا عامل عقب‌ماندگی کشور و مقاومت در برابر عدالت و شفافیت و مدرنیته معرفی شود!
آری ما هم به این نکات واقفیم که فناوری فوایدی دارد، اما سوال اینجاست آیا در هر سازمان و نهادی که یک سرویس یا خدمت الکترونیکی ارایه می‌شود در کنار کوهی از پیوست‌های فرهنگی و امنیتی و استانداردها و باید و نبایدها و غیره، چیزی به نام پیوست اقتصادی هم داریم؟
اما منظور از پیوست اقتصادی چیست؟
علی‌القاعده هرگاه پای فناوری و اقسام مختلف آن اعم از سامانه‌ها، روبات‌ها و غیره به میان می‌آید نخستین پرسش این است که بابت به‌کارگیری آنها چه میزان صرفه‌جویی، کاهش هزینه، کاهش نیرو و امکانات و ساختمان‌‌ها و امثالهم را خواهیم داشت؟
لیکن بر خلاف چنین رویه و منطقی، برای مثال در حوزه بانکی کشور، سیل خدمات نوین بانکی نه تنها منجر به کاهش هزینه، کاهش نیروی انسانی و کاهش شعب بانکی نشده است بلکه برعکس، افزایش هزینه و نیرو و افزایش تعداد شرکت‌ها را به دنبال داشته است. از این رو به نظر می‌رسد مجلس شورای اسلامی، دولت یا شورای‌عالی فضای مجازی باید قانونی به منظور توسعه مشروط فناوری ارایه کنند که به موجب آن هر نهادی که قصد صرف هزینه برای ارایه خدمات نوین را دارد به طور مشخص مستندات صرفه‌جویی ناشی از آن را اعلام کند. چه بسا به این نتیجه رسیدیم که در یک سازمان به‌کارگیری برخی سرویس‌ها نه تنها ضروری نیست بلکه موجب افزایش هزینه‌ها آن هم در شرایط موجود اقتصاد کشور می‌شود، کما این که امروز تعداد مصادیقی از این دست چندین برابر فایده بکارگیری فناوری در بخش‌های مختلف کشور است.
(منبع:عصرارتباط)
علی شمیرانی - می‌گویند فناوری باعث کاهش هزینه، تسریع در امور و شفافیت می‌شود، اما آیا واقعا همین طور است؟
حسین طالبی - امروزه بحث داغ بین کارشناسان فناوری اطلاعات و دولتمردان پیرامون حمایت یا عدم حمایت از استخراج بیت‌کوین از طریق ماینرها و انرژی الکتریکی به یک چالش جدی تبدیل شده است، به‌طوری که گروهی آن را به عرش می‌برند و گروهی دیگر آن را بر فرش می‌کوبند.
حضور گسترده تجهیزات خارجی در زیرساخت شبکه ملی اطلاعات و وابستگی فنی به تامین کنندگان خارجی، نشان می دهد تا دستیابی به الزامات تعیین شده، فاصله زیاد است.
علی شمیرانی - کافیست همین فردا صبح حرف از یک فناوری نوظهور در گوشه‌ای از دنیا شود و در حالیکه هنوز نمی‌دانیم آن فناوری چیست و به لاتین چطور نوشته می‌شود، آخر هفته نشده در ایران،
قلب اگر درست کار نکند یا از تپیدن بایستد، موجود زنده خواهد مرد. در مورد سایت‌های شرط‌بندی و قمار نیز، درگاه‌های بانکی بی‌شک نقش قلب را بازی می‌کنند که اگر متوقف شوند، بخش زیادی از این معضل در کشور مهار می‌شود.
عباس پورخصالیان - هفته پیش وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی ایران خبری را رسانه‌ای کرد حاکی از کشف حسگرهای رادیویی سازمان جاسوسی ایالات متحده در ایران و انهدام شبکه جاسوسانی که از حسگرهای مذکور در کشور نگهداری یا بهره‌برداری می‌کردند.
علی شمیرانی - هفته قبل در مقاله‌ای به دور بی‌پایان «فشار، بازی، سکوت» در بحث اجرای شبکه ملی اطلاعات پرداختیم و نوشتیم:
علی شمیرانی - همیشه نخستین سفر بسیاری از ایرانی‌ها به یک کشور پیشرفته برایشان جذاب است. چون در این کشورها نظم و شفافیت حاکم به حدی بالاست که به سرعت و سهولت، فرد بی‌نظم و فاسد در یک «جامعه منظم و مسوول» شناسایی می‌شود.
احمد محمدغریبان - راه‌اندازی خزانه‌داری الکترونیک موضوعی بود که از سال 94 و به گفته طیب‌نیا وزیر وقت اقتصاد در دستور کار این وزارتخانه قرار گرفته بود. اما این سامانه مقدماتی لازم داشت که از سال 91 در دستور کار بود و ظاهرا همچنان نیز به نتیجه نرسیده است، یعنی انتقال حساب‌های دولتی از بانک‌ها به بانک مرکزی.
علی شمیرانی - کافیست از سطحیات، نمایش‌ها و همایش‌ها و آنچه سیاسیون و رسانه‌ها درباره تعداد خاصی از استارت‌آپ‌ها و دانش‌بنیان‌ها روی آن مانور می‌کنند، یک لایه پایین‌تر بروید تا با شنیدنی‌ها و البته واقعیت‌های جالبی رو به رو شوید.
بر اساس آخرین آمار سازمان ثبت احوال، به دلیل نبود کارت خام، حدود 6 میلیون نفر منتظر دریافت کارت هوشمند ملی خود هستند و فعلا با رسیدهای کاغذی که بعضا ماه‌ها است که در دست دارند، امور خود را به سرانجام می‌رسانند.
اما حالا از گوشه و کنار شبکه‌های اجتماعی و اخبار، خبر می‌رسد که ظاهرا مشکل نبود کارت‌های خام برای صدور کارت‌های هوشمند، تنها به کارت ملی محدود نمی‌شود و کارت پایان‌خدمت، گواهینامه، کارت ماشین و برخی کارت‌های بانکی نیز ظاهرا با مشکل مشابه مواجه هستند.
برخی نمونه انتقادات در شبکه‌های اجتماعی
اخیرا پدرام سلطانی از مدیران اتاق بازرگانی در اعتراض به طولانی شدن ارایه گواهینامه، این توییت را منتشر کرد که با بازتاب‌هایی نیز همراه شد:
«بیش از یک ماه است که براى تجدید گواهینامه اقدام کرده‌ام اما به دستم نرسیده. براى پیگیرى تماس گرفتیم، گفتند به علت #تحریم، کارت خام ندارند که گواهینامه را چاپ کنند! حتى نمى‌توانیم مواد پلیمرى تولید خودمان را به کارت پلاستیکى تبدیل کنیم.»
البته صحبت‌های پدرام سلطانی تنها اعتراضات و انتقادات مطرح شده در خصوص مشکلات تولید کارت هوشمند در کشور نبوده است و در لابه‌لای شبکه‌های اجتماعی صحبت‌های مشابه دیگری نیز در این خصوص یافتیم.
کاربری در این خصوص نوشته: ایران با بحران مواد اولیه کارت مواجه شده، کارت ملی، کارت خودرو، کارت گواهینامه و... هنوز که هنوز است خط تولید داخلی راه نیفتاده است.
کاربر دیگری اما نوشته است: در این مملکت نصف عمرمان به تعویض کارت (بانکی، سوخت، ملی، پایان‌خدمت و گواهینامه و...) گذشت.
کاربری دیگر هم نوشته: رفتم برای تعویض گواهینامه، گفتند به‌خاطر #تحریم تا چهار ماه کارت صادر نمی‌شود!
از کامنت‌ها این‌طور بر می‌آید که مردم دل پری از کارت ملی دارند. کاربری در این خصوص نوشته: من هم یک سال و سه ماه است که برای کارت ملی اقدام کردم اما هنوز خبری نیست. می‌گویند کارت خام نداریم.
کاربری دیگر اما برای صدور کارت ماشین به مشکل خورده و در این خصوص کامنت گذاشته: گواهینامه را نمی‌دانم اما کارت ماشین برادرم الان ۴۰ روز است که هنوز صادر نشده است.
کاربری هم که به تازگی از خدمت سربازی برگشته نوشته: دو سال خدمت می‌کنیم به خاطر کارت پایان خدمت، دست آخر می‌گویند کارت نداریم صادر کنیم برایتان!
گزارش‌هایی از کمبود کارت خام
اما موضوع کمبود کارت خام برای صدور کارت‌های هویتی، جدید نیست و در گذشته نیز موارد مشابهی گزارش شده است. برای مثال شهریور ماه سال گذشته رییس مرکز صدور گواهینامه پلیس راهور ناجا، شایعه «کمبود کارت خام» گواهینامه‌های رانندگی و بروز مشکل در صدور گواهینامه‌های رانندگی را تکذیب کرد و گفت: این موضوع صحت ندارد و صدور گواهینامه روال طبیعی خود را طی می‌کند.
وی در واکنش به شایعه کمبود کارت خام گواهینامه و بروز برخی مشکلات در صدور گواهینامه‌های رانندگی اظهار کرد: من این موضوع را تکذیب می‌کنم و به هیچ وجه صحت ندارد و این موضوع تنها یک شایعه است.
رییس مرکز صدور گواهینامه پلیس راهور ناجا اضافه کرد: به هرحال صدور گواهینامه و تعویض آن فرایند خاصی دارد که نیازمند زمانی دو هفته‌ای است.
وی با تاکید بر اینکه صدور گواهینامه روال طبیعی خود را طی می‌کند، گفت: بر این اساس تنها متقاضیانی که نقص مدارک در پرونده آنها وجود داشته باشد، ممکن است فرایند تعویض و صدور گواهینامه‌شان به دلیل نقص مدارک طولانی‌تر شود.
اما حالا اخبار جدید گویای این است که ظاهرا مشکلات دوباره بازگشته‌اند و مسوولان پلیس به شکل غیررسمی علت را نبود کارت خام عنوان نکرده‌اند.
کمبود کاغذ علت صادر نشدن گواهینامه‌ها
دی ماه سال گذشته نیز رییس پلیس راهنمایی و رانندگی استان همدان دلایل تاخیر در صدور گواهینامه رانندگی را بیان کرد و موضوع کمبود کاغذ در حوزه صدور و چاپ گواهینامه را رد کرد و افزود: «به هیچ عنوان کمبود کاغذ در فرایند صدور گواهینامه وجود ندارد. علت تاخیر در صدور گواهینامه‌ها گاهی به علت آدرس ناخوانا یا دادن آدرس اشتباه توسط ارباب رجوع بوده که منجر می‌شود گواهینامه برگشت بخورد. ثبت‌نام آموزش رانندگی در مراکز مربوطه در بعضی از فصول زیاد می‌شود زیرا برخی شغل‌ها فصلی است و افراد در این فصول فرصت حضور برای آموزش رانندگی و دریافت گواهی پیدا می‌کنند. با این اوصاف و افزایش حجم کار، روند صدور به صورت روزانه و برابر روال قبل و کاملا عادی و بدون هیچ مشکلی انجام می‌شود و فقط صبوری افراد را می‌طلبد.»
خبرگزاری مهر گزارش داد: براساس اعلام برخی منابع آگاه از موضوع اما علت اصلی تاخیر در صدور کارت‌های گواهینامه هم کمبود کاغذ و هم مشکل در طراحی پردازنده هوشمند روی کارت‌های گواهینامه است. یک مقام انتظامی که تمایل نداشته نامش فاش شود، موضوع کمبود کاغذ را رد کرده و گفته است: «بحث کمبود کاغذ نیست، بحث برای هزینه چاپ آن است، به‌طور مثال هزینه چاپ با فلان کاغذ می‌شود ۱۰ هزارتومان و با فلان کاغذ ۱۵ هزار تومان و مسوولان مربوطه الان به دنبال آن هستند تا کم‌هزینه‌ترین چاپ را انتخاب کنند. »
صدای کاربران در حال افزایش است
اگر سری به سایت خبرگزاری فارس بزنید با مراجعه به بخش «فارس من» که به پیگیری مشکلات مردم می‌پردازد، می‌بینید که تاخیر در صدور کارت‌های پایان‌خدمت یکی از مباحثی است که کاربران گلایه‌هایی را در خصوص آن مطرح کرده‌اند. در این بخش به نقل از کاربری نوشته شده:
فرایند صدور کارت‌های پایان خدمت بسیار طولانی است، من بیش از دو ماه است که از یگان مربوطه ترخیص شده‌ام ولی هنوز پیامک آن هم برایم ارسال نشده، پس از دریافت پیامک تازه دو هفته طول می‌کشد تا کارت به دست فرد برسد. هنگام استخدام یا برای دریافت مجوزهای گوناگون که احتیاج به کارت پایان‌خدمت دارد به مشکل جدی بر می‌خوریم. این مشکل تنها برای سربازان یک نیروی خاص نیست.
در زیر این پیام اما کاربران دیگر نیز کامنت‌هایی را نوشته و از ارسال نشدن کارت‌هایشان گلایه کرده‌اند که برخی از آنها را با هم مرور می‌کنیم:
*برادر من کارت پایان‌خدمتش گم شده، رفته برای المثنی اما به او گفته‌اند کارت نیست و نمی‌توانیم اقدام کنیم.
*من هم تازه ترخیص شدم دو ماه است که هنوز کارتم نیامده است.
در نهایت نباید از نظر دور داشت که شایعاتی شنیده شده که بر مبنای آن ادعا می‌شود در مورد کارت‌های بانکی هم کمبودهایی وجود دارد.
به نظر می‌رسد که تولید کارت هوشمند چندان موضوع پیچیده‌ای نباشد و دولت لااقل می‌بایست بتواند این یک مورد را بدون تکیه بر واردات و با کمک تولید داخلی به انجام رساند. در شرایطی که مشکلات اقتصادی، تحریم و بسیاری مشکلات دیگر در این روزها مردم را تحت فشار گذاشته لازم است که لااقل ساخت و عرضه کارت هوشمند از فهرست مشکلات مردم حذف شود؛ آنچه که با اندکی همت و جدیت کاملا شدنی و قابل دسترس است.
به هر حال با توجه به مسایل متعددی که توجه مسوولان را به خود جلب کرده است، بحث کمبود یا نبود کارت خام برای صدور، بسیار پیش‌پا افتاده به نظر می‌رسد و فعلا این مشکل با رسیدهای کاغذی در حال رفع و رجوع است.
در نهایت اینکه حدود دو سالی می‌شود که شرکت چاپخانه دولتی در فرایند پرابهامی که هیچ‌گاه به آن پاسخ داده نشد، بعد از تحریم‌ها، مسوولیت تولید کارت‌های خام برای ارایه کارت هوشمند ملی را به عهده گرفته و همچنان خبری از خروجی عملی نیست.
(منبع: عصر ارتباط)
سیاوش روشنی - سامانه صندوق مکانیزه فروش از آنجا که می‌تواند باعث پرداخت سریع مالیات در مبادلات و معاملات تجاری شود، همواره طرف توجه سازمان امور مالیاتی بوده است.
چندین سال است که در اخبار گفته می‌شود پلیس فتا با همکاری دادستانی و مدیران سایت دیوار در حال برطرف کردن مشکلات ایجاد شده از طریق این سایت و دیگر نمونه‌های مشابه هستند. این اخبار بیشتر زمانی مطرح می‌شود که سایت دیوار مساله جدیدی در جامعه ایجاد می‌کند.
عباس پورخصالیان - یکی از بخش‌های اقتصاد دیجیتالی در هر کشور، بخش هویت و اصالت‌سنجی دیجیتالی ( Digital Identification and Authentication Sector) است.
