ITanalyze

وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در جلسه بررسی وضعیت شبکه ارتباطی کشور با بیان اینکه «حل مشکلات از پذیرش آن‌ها آغاز می‌شود»، تاکید کرد: کیفیت خدمات ارتباطی باید به‌صورت گام‌به‌گام ارتقا یابد و ارائه خدمات با کیفیت، امید را در جامعه تقویت می‌کند.

به گزارش مرکز روابط‌عمومی و اطلاع‌رسانی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات؛ سید ستار هاشمی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات؛ در این جلسه که با حضور مدیران اپراتورهای ثابت و همراه و با هدف پایش کیفیت شبکه برگزار شد، با اشاره به نیاز اپراتورها برای تعامل بیشتر با مراکز تصمیم‌ساز دولتی، اعلام کرد: مطالبات اپراتورها در زمینه واردات تجهیزات پیگیری خواهد شد و برای این منظور جلسه‌ای با وزیر صمت برنامه‌ریزی شده است.

وی همچنین به نتایج مثبت تعامل با شهرداری اشاره کرد و گفت: بسیاری از مشکلات از طریق همکاری قابل حل است.

 

ضرورت ظرفیت‌سازی‌ها در نوسازی باتری‌ها

هاشمی با قدردانی از اقدامات اپراتورها برای به روزرسانی باتری ها به منظور جبران ناترازی ها افزود: تاب‌آوری مردم نسبت به قطعی اینترنت از قطعی آب و برق کمتر است از همین رو هر چند ناترازی انرژی موجب خاموشی‌های گسترده می‌شود اما سعی می‌کنیم با تامین باتری بخشی از این چالش را برطرف کنیم.

وزیر ارتباطات تصریح کرد: بنابراین با نوسازی یو‌پی‌اس‌ها و باتری‌ها می توان بخشی از مشکلات را حل کرد، بر این اساس باید ظرفیت‌سازی کرد. از این روی اپراتورهایی که به‌موقع برای نوسازی شبکه و خرید تجهیزات اقدام کردند، شایسته تقدیرند.

وی در ادامه با تأکید بر ضرورت حمایت از تولید داخل، گفت: حمایت از تولید را قبول داریم اما اولویت اصلی رضایت مردم است. در این مسیر، وظیفه سنگینی بر عهده ماست. بنابراین اگر جایی نیاز به واردات باشد، باید با سرعت و دقت اقدام کنیم تا کیفیت خدمات و رضایت مردم تأمین شود.

وزیر ارتباطات ادامه داد: مردم نسبت به کیفیت اینترنت و شبکه شکایت و گله دارند و ما هم از همین مردم هستیم و اگر کتمان کنیم نمی‌توان راهکاری برای آن پیدا کرد بنابراین بحث کیفیت اینترنت یک «مطالبه ملی» است، باید در برنامه زمان بندی شده و گام به گام کیفیت اینترنت را ارتقا دهیم که البته الزاماتی دارد.

او با بیان اینکه مردم در استفاده از ظرفیت‌های فناورانه بلوغ بالایی دارند و شنیدن انتقادات آنان برای ما مغتنم است، گفت: جایگاه مردم در حکمرانی کشور روشن است و در الزامات حاکمیتی نباید نگاه سلیقه‌ای داشت.

 

حل مشکل از پذیرش آن آغاز می‌شود

هاشمی با تأکید بر اینکه کتمان مشکلات راه را برای حل آن‌ها مسدود می‌کند، افزود: اذعان به وضع موجود ما را به سمت یافتن راهکار هدایت نمی‌کند. 

وزیر ارتباطات پذیرش مشکلات را زمینه‌ساز یافتن راهکار دانست و با اذعان به اینکه سرعت توسعه همواره متناسب با رشد نیازها نخواهد بود، تصریح کرد: ذات فناوری به گونه‌ای است که با پیشرفت آن، مسائل جدیدی پدید می‌آید. بنابراین باید شاخص‌هایی مشخص شود تا مردم بتوانند عملکرد ما را ارزیابی کنند.

 

شتاب در توسعه فیبرنوری

هاشمی در بخش دیگری از سخنان خود بر لزوم سرعت‌بخشی به توسعه شبکه فیبرنوری تأکید کرد و گفت: تغییر نگرش از «پوشش» به سمت «اتصال» را در این دوره دنبال کرده‌ایم و باید این روند شتاب گیرد.

وی ارائه سرعت کمتر از ADSL از طریق شبکه ارتباطی مبتنی بر فیبر نوری به مردم را قابل قبول نداست و تاکید کرد تأکید کرد: با ارائه خدمات با کیفیت باید به جامعه امید تزریق کرد.

او همچنین راه‌اندازی داشبورد کیفیت را برای ارائه آمار واقعی خواستار شد و ابراز امیدواری کرد که برگزاری مستمر این جلسات، به چارچوب مشخصی برای برنامه اقدام منجر شود.

در این نشست که با حضور مدیرعامل شرکت ارتباطات زیرساخت، قائم‌مقام وزیر و رئیس سازمان تنظیم مقررات و جمعی دیگری از معاونان وزیر برگزار شد، مدیران اپراتورهای ثابت و همراه نیز دغدغه‌ها و مسائل حوزه کاری خود را مطرح کردند.

علیرضا رفیعی، مدیرعامل ایرانسل؛ با اشاره به خرید ۱۰ هزار باتری جدید گفت: بخش قابل توجهی از سایت‌های مراکز اصلی تجهیز شده و شبکه در حوزه انرژی پایدار تقویت می‌شود.

وی همچنین تداخلات فرکانسی را یکی از چالش‌های جدی این حوزه دانست و از رفع بخش عمده آن با همکاری سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی خبر داد.

محمدجعفر پور، مدیرعامل مخابرات ایران؛ از بهینه‌سازی دیزل‌ژنراتورها خبر داد و گفت: در همکاری با اپراتورها به دنبال سود نیستیم، زیرا شرایط سخت برای همه است و ما آن را درک می‌کنیم؛ با این حال، هزینه‌های نگهداری بالاست. وی تأکید کرد: با این وجود مخابرات ایران آماده است تا برای افزایش کیفیت شبکه امکانات خود را در اختیار اپراتورها قرار دهد.

او افزود: افزایش ظرفیت در دستور کار قرار دارد و اجرای پروژه FTTH نیز با بهره‌گیری از توان پیمانکاران و اپراتورها با جدیت ادامه دارد تا نتایج آن در کشور ملموس شود.

گرشاسبی، قائم‌مقام همراه اول نیز از کاهش تداخلات در شهر تهران خبر داد و گفت: با تأمین باتری‌های جدید، مشکل قطعی برق مدیریت شد و به‌زودی ۱۰ هزار باتری دیگر نیز خریداری و در شبکه به‌کار گرفته خواهد شد.

وی با اشاره به ورود وزیر ارتباطات برای حل مشکلات اپراتورها با شهرداری‌ها، خواستار حمایت او در تسهیل ثبت سفارش تجهیزات موردنیاز شبکه در وزارت صمت شد. 

محمد علی یوسف‌زاده، مدیرعامل آسیاتک نیز با اشاره به چالش‌های سرویس‌های مبتنی بر سیم مسی (XDSL) گفت: در حال حاضر ۶۸ درصد ارتباطات از طریق این بستر ارائه می‌شود، اما برای استمرار خدمات باید به سمت فیبر نوری حرکت کنیم.

وی به‌روز نبودن مودم‌ها را از دیگر مشکلات موجود دانست و اضافه کرد: در شبکه بی‌سیم LTE نیز با مشکل اشباع فرکانس رادیویی مواجه هستیم.

ناترازی انرژی و عدم همراهی وزارت صمت در ثبت سفارش واردات از دیگر موضوعاتی بود که در این جلسه از سوی مدیران اپراتورهای ارتباطی مورد تاکید قرار گرفت.

برداشت نادرست یا تیتر اشتباه؛ مهم این است که اپراتورهای همراه به‌شدت به منابع درآمد خود از طریق فروش بسته‌های اینترنت وابسته‌اند و در سوی دیگر مردم نمی‌توانند بار افزایش قیمت بسته‌های اینترنت را تحمل کنند.

به گزارش همشهری آنلاین، پس باید به راه‌کار دیگری اندیشید؛ آیا چنین امری شدنی است؟ یکشنبه در نشست خبری مدیرعامل یکی از اپراتورهای تلفن همراه، بحثی به‌وجود آمد و حرف‌هایی گفته شد که تامل‌برانگیز بود.

 

جنجال قطع روزانه اینترنت

پس از انتشار خبر نشست مدیرعامل ایرانسل با خبرنگاران و طرح موضوع قطع اینترنت مانند قطع برق، این شرکت تکذیبیه‌ای را منتشر و در آن برداشت نادرست از صحبت‌های علیرضا رفیعی را عامل اصلی جنجال به‌وجود آمده دانست. از یکشنبه‌شب در فضای مجازی، صحبت‌هایی از قول او مبنی بر قطع ۳ساعته روزانه اینترنت به‌دلیل عدم افزایش قیمت مطرح شده بود. رفیعی در نشست خبری خود به این نکته اشاره کرده بود که «توسعه پایدار بدون اصلاح تعرفه ممکن نیست». او گفت: «در صورت عدم اصلاح تعرفه، اپراتور توان سرمایه‌گذاری نخواهد داشت و در صورت عدم سرمایه‌گذاری، افزایش کیفیت اینترنت ممکن نیست و باید منتظر باشیم همان‌طور که قطعی برق روزانه داریم، روزی ۳ساعت نیز اینترنت قطع شود که این موضوع، اصلاً مورد نظر وزارت ارتباطات، اپراتورها و شخص آقای وزیر نیست.»

 

پیوند زدن کیفیت پایین به قیمت پایین

اردیبهشت‌ماه گذشته، ۳اپراتور تلفن همراه در نامه‌ای به رئیس سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی، خواستار افزایش ۷۵درصدی قیمت تعرفه‌های بسته‌های اینترنت شده بودند. موضوعی که در همان ابتدا با واکنش منفی و البته مخالفت وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات روبرو شد. صحبت‌هایی که معمولا درخصوص وضعیت اینترنت و قیمت بسته‌ها مطرح می‌شود یک کشمکش دوطرفه است که ظاهرا راه‌کاری هم ندارد. مردم کیفیت و سرعت پایین اینترنت را دلیلی برای عدم افزایش قیمت می‌دانند و اپراتورها درمقابل می‌گویند اگر بسته‌ها گران نشوند، از کیفیت بهتر هم خبری نیست. در هر حال با این وضعیت اینترنت، افزایش تعرفه از سوی جامعه قابل پذیرش نیست. شاید بهتر باشد که ابتدا کیفیت افزایش یابد و بعد قیمت.

 

شبکه 5G و فیبر نوری

سیدستار هاشمی، وزیر ارتباطات هفته گذشته در نشستی با خبرنگاران اعلام کرد که تمرکزش در حوزه اینترنت بر روی ۲بخش مهم توسعه شبکه نسل پنجم یا همان 5G و همچنین فیبر نوری است. این دو می‌توانند بر سرعت و کیفیت اینترنت کشور تاثیر بسزایی داشته باشند.

 

راه چاره فعلی

برای برون‌رفت از وضعیت کنونی به‌نظر می‌رسد که دولت می‌تواند نقش موثری ایفا کند. جهانگیر آقازاده، رئیس کمیسیون اینترنت نظام صنفی رایانه‌ای تهران و مدیرعامل پیشین و هم‌بنیانگذار شرکت رایتل به همشهری گفت: «طبق ماده۹۰ قانون اجرای اصل چهل و چهارم قانون اساسی، اگر دولت قیمت خدمات بخش خصوصی را به‌صورت دستوری کاهش دهد، موظف است مابه‌التفاوت آن را جبران کند؛ امری که در حوزه اینترنت هنوز به‌درستی اجرا نشده است. افزایش تعرفه‌های دولتی مانند برق، شهرداری و پهنای باند نیز مزید بر علت شده‌اند.»

 

خطری به نام اینترنت ماهواره‌ای

اگر خیلی سریع راه چاره‌ای برای برقراری تعادل بین خدمات‌دهنده و مصرف‌کننده در حوزه اینترنت اندیشیده نشود، ممکن است ارائه اینترنت در کشور به‌دست بیگانگان بیفتد. درحالی که در کشمکش افزایش یا عدم افزایش بهای تعرفه‌های اینترنت و همچنین معضل کیفیت آن قرار داریم، شرکت‌های بزرگ دنیا همچون استارلینک، وان‌وب، آمازون و ... در پی توسعه اینترنت ماهواره‌ای هستند و دیری نباشد که گیرنده‌های دیگر شرکت‌ها هم مانند استارلینک در ایران روشن شوند.

رئیس فراکسیون تسهیل تجارت و سرمایه‌گذاری مجلس با اشاره به مخالفت این فراکسیون با هرگونه افزایش تعرفه اینترنت گفت: نباید درآمدزایی از سوی اپراتورهای ارتباطی، صرفا از محل تعرفه‌گذاری صورت گیرد.

به گزارش ایسنا، رضا حاجی‌پور در واکنش به اظهارات یکی از مدیران عامل اپراتورهای تلفن همراه مبنی بر این‌که « در صورت عدم افزایش تعرفه اینترنت، باید شاهد قطعی ۳ ساعته اینترنت باشیم»، گفت: با توجه به این‌که اینترنت به عنوان یکی از ابزارهای اساسی در حوزه کسب‌وکار، معیشت و زندگی مردم، نقشی حیاتی ایفا می‌کند، نباید در شرایط خطیر کنونی کشور، چنین مواردی توسط شرکت‌ها و مجموعه‌های بزرگ دولتی و شبه دولتی مطرح شود.

وی ادامه داد: از طرف دیگر امروزه در کسب‌وکارهای مهم دنیا، اپراتورها سعی کرده‌اند بخش تعرفه‌گذاری خود را مستقل کنند و در مسیر خدمات رسانی هرچه بهتر گام بردارند و در این حوزه توسعه پیدا کنند.

رئیس فراکسیون تسهیل تجارت و سرمایه‌گذاری مجلس اضافه کرد: محل درآمد در حوزه خدمات رسانی در بخش‌های مختلف اعم از کسب‌وکارهای دیجیتال، عمده درآمدزایی را به خود اختصاص داده است. امروزه عموم اپراتورها در دنیا به سمت درآمدزایی از محل خدمات رسانی گام برداشته‌اند و این خدمات رسانی‌ها را در لایه‌های محتوایی، فناوری اطلاعات، هوش مصنوعی و...پیش برده‌اند.

حاجی‌پور یادآور شد: متاسفانه به دلیل سوء مدیریت‌های چند ساله اخیر، هزینه‌هایی به اپراتورها تحمیل شده درحالی که باید این هزینه‌ها صرفت توسعه زیرساخت‌ها می شد. یکی از موضوعات مهم مقوله بهره‌برداری از فضای فرکانسی است. در نسل پنجم، شاهد آن هستیم که مجموعه اپراتورها در حوزه واگذاری فرکانس‌ها چندین برابر قیمت پایه‌ای که دولت تخمین زده بود را دریافت کردند.

وی افزود: هزینه‌های چند ۱۰ همتی به واسطه سوء مدیریت‌ها در مجموعه‌های شرکت‌های اپراتوری ارتباطی به وجود آمده و بعضا به سهامدارانی که بخش دولتی هستند، ضرر هنگفت زده است. نباید چنین اتفاقی رخ دهد و این مسائل را در کسب‌وکارها و زندگی مردم، شاهد باشیم.

رئیس فراکسیون تسهیل تجارت و سرمایه‌گذاری مجلس با بیان اینکه وظیفه وزارت ارتباطات کنترل این موارد است، گفت: انتظار داریم خدمات با بالاترین کیفیت و مناسب‌ترین قیمت در اختیار کاربران قرار گیرد.با تصویب مجلس شورای اسلامی و به منظور استفاده حداکثری از ظرفیت‌های زیرساختی کاربران مخابراتی و توسعه شبکه دسترسی نهایی اینترنت پهن باند ثابت مبتنی بر فیبر نوری، صندوقی تحت عنوان صندوق توسعه‌ شبکه فیبر نوری تاسیس شد تا جایگزین‌های مربوطه برای مردم علاوه بر شبکه ارتباطی تلفن همراه، مدنظر قرار گیرد.

حاجی‌پور تاکید کرد: مجلس به طور کاملا منطقی با تعرفه‌گذاری توسط برخی مجموعه‌های خاص مخالف است که در نهایت منجر به تحمیل فشار به مردم می‌شود. هزینه‌هایی که در اپراتورها به دلیل سوء مدیریت تحمیل شده، باید کنترل شود و باید در مسیر کاهش هزینه‌ها و توسعه و افزایش بهره‌وری، گام برداریم.

وی با بیان اینکه اپراتورهای ارتباطی باید در مسیر حمایت از کسب‌وکارهای دیجیتال به صورت ویژه گام بردارند، گفت: درآمدزایی نباید صرفا از محل تعرفه‌گذاری مدنظر قرار گیرد بلکه علاوه بر توسعه زیرساخت ها، باید درآمدزایی به سمت خدمات رسانی مطلوب، سوق یابد.

بر اساس مصوبه جدید کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات، میزان مشوق‌های اتصال به فیبر نوری برای اپراتورهای متعهد به اجرای این پروژه ملی به ۶ میلیون تومان افزایش یافت.

روابط‌عمومی و اطلاع‌رسانی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات اعلام کرد که این تغییر در مصوبه شماره ۵-۳۶۳ کمیسیون، با هدف تسریع روند اتصال مشترکان به شبکه پرسرعت مبتنی بر فیبر نوری اعمال شده است. 

پیش‌تر و در مصوبه ۳۵۶، میزان مشوق‌ها بر اساس شاخص‌هایی مانند اندازه شهرها از جمله شهرهای کوچک، مراکز استان‌ها و کلانشهرها مشوق های در نظر گرفته شده از ۲ تا ۵ میلیون تومان تعیین شده بود؛ اما در بازنگری جدید، این تفکیک حذف و مبلغ یکسان ۶ میلیون تومان برای همه نقاط کشور در نظر گرفته شد.

این تصمیم در راستای تأکید سید ستار هاشمی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، اتخاذ شد؛ تأکیدی که بارها یادآور شده است معیار واقعی پیشرفت در پروژه ملی فیبر نوری، صرفاً «پوشش» نیست بلکه «اتصال» واقعی مردم به این شبکه پرسرعت است.

طبق مصوبه ۵-۳۶۳، مبالغ مشوق از ابتدای سال جاری محاسبه و به‌صورت نقدی یا تسهیلات در اختیار اپراتورها قرار می‌گیرد. در حالت تسهیلات، پرداخت پس از ارائه برنامه‌های اجرایی اپراتورها و در چارچوب تعهدات آن‌ها انجام خواهد شد.

معاون امور پستی، ارتباطی و فناوری اطلاعات رگولاتوری گفت: جمع آوری سایت‌های اپراتورها در قالب اجرای احکام کمیسیون ماده ۱۰۰ شهرداری، کیفیت پوشش ارتباطی را کاهش می‌دهد.

به گزارش ایسنا، محمد امامی- معاون امور پستی، ارتباطی و فناوری اطلاعات رگولاتوری- اظهار کرد: قطعی گسترده برق در شبکه ارتباطی کشور که بعضا روزانه به بیش از ۴ ساعت و ۲ بار در روز می‌رسد، محدودیت‌های تامین ارز برای خریدهای خارجی، تحریم فروش تجهیزات مخابراتی به اپراتورها، افزایش هزینه‌های اپراتورها به دلیل نوسانات ارز در سالهای اخیر، بخشی از مشکلات فعلی اپراتورهای ارتباطی است و جمع آوری سایت‌ها نیز این مشکلات را تشدید کرده و تاثیر نامطلوبی بر کیفیت خدمات ارتباطی می‌گذارد.

وی افزود: برخی احکام کمیسیون ماده ۱۰۰ مربوط به زمانی است که شورای شهر تهران برای صدور مجوز سایت‌های مخابراتی مصوبه‌ای نداشته و اپراتورهای تلفن همراه برای انجام تعهدات پوششی خود ناگزیر به نصب دکل‌های مخابراتی بوده‌اند و از زمان صدور برخی از این احکام حدود ۱۵ سال می‌گذرد.

امامی با اشاره به اینکه در حال حاضر ۳۰۰ سایت اپراتور ایرانسل، ۳۳۵ سایت اپراتور همراه اول و ۱۸۰ سایت اپراتور رایتل در شهر تهران حکم جمع آوری دارند، تصریح کرد: جمع‌آوری سایت‌ها در حالی انجام می‌شود که مطابق تصمیم شورای تامین استان، اجرای احکام کمیسیون ماده ۱۰۰ شهرداری بایستی تا ۶ ماه آینده به تاخیر بیفتد و فشار شهرداری بر اپراتورها موضوعی است که بایستی با تعاملات حل شود.

پیاده‌سازی و اجرای سیستم عامل و جویشگر بومی با همکاری بخش خصوصی و حمایت وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در حال پیگیری است.
به گزارش عصر ارتباط محمد محسن صدر معاون وزیر ارتباطات و رئیس سازمان فناوری اطلاعات ایران امروز و در نشست خبری، در پاسخ به پرسش خبرنگار عصر ارتباط مبنی بر علت تاخیر در سرنوشت تصویب لوایح موسوم به پنج‌گانه و مشخصا «سند الزامات حفاظت از داده‌های شخصی کاربران» که از سال‌ها قبل در این سازمان می‌بایست تدوین می‌شد گفت: ابتدا باید بگویم مسوول ابلاغ این سند وزارت ارتباطات و سازمان فناوری اطلاعات نیست و این کار به عهده مرکز ملی فضای مجازی است. پیش‌نویس همان زمان آماده شده است و در دستور کار مرکز ملی فضای مجازی قرار دارد، اما اضلاع مختلفی که باید در این مرکز روی آن جمع‌بندی کنند به جمع‌بندی نرسیده‌اند، تا توسط مرکز ابلاغ شود.
وی در پاسخ به اینکه مشخصا مسوولیت این سازمان چیست، افزود: ما تهیه‌کننده سند بودیم و در اختیار مرجع مربوطه گذاشتیم و پیگیر آن نیز هستیم. در واقع تکلیفی که سازمان فناوری اطلاعات در این خصوص داشته که سندی آماده و در موعد مقرر ارسال کند، انجام شده است. در این سند بخش خصوصی باید محافظت شود و طوری باید سند نوشته شود که به بخش خصوصی و جای دیگر ضربه نخورد و طولانی شدن آن که بین اضلاع مختلف اظهار نظر می‌کنند شاید به همین موضوع باز می‌گردد. اما جلسات در حال برگزاری است و انشاالله به سرانجام برسد.

رییس سازمان فناوری اطلاعات در خصوص پرسش دیگر خبرنگار عصر ارتباط مبنی بر اینکه با توجه به ایجاد معاونت مستقل برای شبکه ملی اطلاعات، آیا سازمان فناوری اطلاعات ایران دیگر نقشی در این پروژه دارد یا ندارد نیز گفت: معاونت شبکه ملی اطلاعات یک تقسیم کاری کرده است که وزن بالایی از این پروژه دست سازمان فناوری اطلاعات است.
وی در توضیح بیشتر ادامه داد: بخشی از این مسوولیت مربوط به پیام‌رسان‌های بومی و کمک‌هایی که به آنها می‌شود. بخشی به سیستم عامل و جویشگر بومی باز می‌گردد و در خصوص تسهیم محتوای داخلی و خارجی نیز این سازمان مسوولیت دارد. موضوع امنیت هم با این سازمان است که دایم هم گزارش ارایه می‌شود.
صدر ادامه داد: در حوزه سیستم عامل و جویشگر ملی باید بگویم بخش خصوصی خوب پای کار آمده‌اند و با سرمایه‌گذاری‌هایی که بخش‌های مختلف کرده‌اند، سازمان فناوری اطلاعات و معاونت فناوری و نوآوری دخیل هستند که با توجه به اینکه این موارد جزو خدمات پایه محسوب می‌شوند در معاونت خدمات پایه سازمان فناوری اطلاعات در حال پیگیری است. 
رییس سازمان فناوری اطلاعات گفت: لذا وظیفه اصلی کنترل و هدایت با معاونت شبکه ملی اطلاعات است و برای هر کدام از دیگر بخش‌ها وظایف و شاخص‌هایی دیده شده است. اما وزن بالایی از این وظایف به سازمان فناوری اطلاعات محول شده که برخی از این موارد ذکر شد.
وی در پاسخ به اینکه آیا سیستم عامل ملی در راه است، افزود: سیستم عامل بومی بخش‌های مختلفی دارد که متشکل از تعدادی خدمات پایه است، الان چند مورد آماده شده و قراردادهایی در مورد دیگر بخش‌ها از سوی ما در حال انجام است که تکالیف انجام شود. اما مزیت اصلی این است که با حضور و مشارکت بخش خصوصی مسایل فنی آن در حال پیشرفت است و دولت در حال حمایت است تا تکمیل شود.

تحلیل مدیرعامل ایرانسل درباره آینده صنعت ارتباطات در صورت عدم سرمایه‌گذاری در توسعه شبکه، با تیتر نادرست یک رسانه، به «تهدید قطع اینترنت» تفسیر شد.

به گزارش روابط عمومی ایرانسل، علیرضا رفیعی مدیرعامل ایرانسل روز یکشنبه ۲۶ مرداد ۱۴۰۴، در گفت‌وگو با خبرنگاران رسانه‌های تخصصی حوزه فناوری‌اطلاعات و ارتباطات، تحلیلی از شرایط آینده صنعت ارتباطات ارائه داد و با هشدار نسبت به عواقب عدم امکان سرمایه‌گذاری در توسعه شبکه، به این موضوع اشاره کرد که در شرایط مواجهه کشور با تورم و افزایش نرخ ارز و افزایش هزینه‌های نگهداری شبکه، سرمایه‌گذاری دلاری برای توسعه شبکه و افزایش کیفیت اینترنت، برای اپراتورها به سختی امکان‌پذیر است.

وی افزود: «با وجود قطعی روزانه برق و عدم امکان سرمایه‌گذاری در حوزه تأمین باتری و نگهداری و توسعه شبکه، به‌طور قهری با نبود برق، اینترنت هم قطع می‌شود.»

مدیرعامل ایرانسل در عین حال، با تأکید بر اینکه «افزایش تعرفه، تنها راهکار حل مشکل برق نیست، اما به سرمایه‌گذاری کمک می‌کند»، گفت: جلسات مختلف درباره اصلاح تعرفه برگزار شده و در نهایت، تصمیم‌گیری درباره تعرفه، در اختیار ایرانسل نیست. سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی، دغدغه‌ها و مشکلات ما را می‌داند، تحلیل‌های ما را شنیده و در حال بررسی است.

مدیرعامل ایرانسل تصریح کرد: در صورت عدم اصلاح تعرفه، اپراتور توان سرمایه‌گذاری نخواهد داشت و در صورت عدم سرمایه‌گذاری، افزایش کیفیت اینترنت ممکن نیست و باید منتظر باشیم همان‌طور که قطعی برق روزانه داریم، ناشی از این قطعی‌ها و عدم امکان تأمین باتری، اینترنت نیز قطع شود که این موضوع، اصلاً مورد نظر وزارت ارتباطات، اپراتورها و شخص آقای وزیر نیست.

یادآور می‌شود که استفاده از تیتر: «تهدید مدیرعامل ایرانسل به قطع اینترنت»، استنباط و تحلیل نادرست یک رسانه بوده که در نشست خبری حضور نداشته است.

ضمن سپاس از رسانه‌های تخصصی حوزه فناوری حاضر در نشست و سایر رسانه‌هایی که تحلیل فوق را به صورت دقیق منعکس کردند، تأکید می‌کند که ایرانسل همواره خود را متعهد به پایداری خدمات و حفظ حقوق مشترکان می‌داند و سعی در ارتقای کیفیت خدمات خود دارد. ایرانسل هیچ شرطی را برای ادامه ارائه سرویس مطرح نکرده و با تمام توان، به خدمت‌رسانی ادامه می‌دهد و قطعی تعمدی اینترنت موضوعیت ندارد.

مدیرعامل ایرانسل با تأکید بر ضرورت اصلاح تعرفه‌ها برای حفظ پایداری و ارتقای کیفیت شبکه ارتباطی، گفت: در صورت عدم اصلاح تعرفه، اپراتور توان سرمایه‌گذاری نخواهد داشت و در صورت عدم سرمایه‌گذاری، افزایش کیفیت اینترنت ممکن نیست و باید منتظر باشیم همان‌طور که قطعی برق روزانه داریم، روزی سه ساعت نیز اینترنت قطع شود که این موضوع، اصلاً مورد نظر وزارت ارتباطات، اپراتورها و شخص آقای وزیر نیست.

به گزارش روابط عمومی ایرانسل، علیرضا رفیعی مدیرعامل ایرانسل، در نشستی با جمعی از خبرنگاران تخصصی حوزه فناوری‌اطلاعات و ارتباطات که بعدازظهر ۲۶ مردادماه ۱۴۰۴، در ساختمان مرکزی ایرانسل برگزار شد، به مطالبه وزیر ارتباطات و رگولاتوری برای ارتقای کیفیت اینترنت، لزوم اصلاح تعرفه‌ها، رفع چالش قطعی‌های برق و سرمایه‌گذاری در تجهیز سایت‌های ارتباطی به باتری‌های با تکنولوژی بالاتر، واگذاری فرکانس نسل پنج، حمایت از بومی‌سازی تجهیزات ارتباطی، همکاری شهرداری تهران برای توسعه شبکه فیبر نوری و حل مشکل سایت‌های شهری و همکاری با شرکت‌ مخابرات ایران اشاره کرد.

 

در صورت عدم اصلاح تعرفه، صنعت ارتباطات هم به سرنوشت صنعت برق دچار می‌شود

مدیرعامل ایرانسل با بیان اینکه ارتقای کیفیت اینترنت از مطالبات اصلی وزیر ارتباطات است، تأکید کرد که وزارت ارتباطات، اپراتورها را موظف کرده تا کیفیت شبکه ارتباطی را به طرق مختلف بالا ببرند و این موضوع، جدا از بحث افزایش تعرفه‌ها باید پیگیری شود.

رفیعی با بیان اینکه «کیفیت شبکه، تابع عوامل مختلفی از توسعه زیرساخت تا قطعی برق و تعرفه است»، تصریح کرد: قطعاً تعرفه بر روی توان سرمایه‌گذاری اپراتور اثر مهمی دارد. با توجه به اینکه تعرفه چند سال است تغییری نداشته، ما به همراه دیگر اپراتورها، مدتی پیش نامه‌ای تنظیم کردیم و درخواست ۷۰ درصد افزایش دادیم. به دلیل افزایش هزینه‌های اپراتوری از جمله هزینه برق یا هزینه ارزی تأمین تجهیزات، اگر منابع لازم را نداشته باشیم، نمی‌توانیم توسعه مناسبی در حوزه زیرساخت بدهیم، پس در ادامه، ارتقای کیفیت هم نخواهیم داشت.

وی ادامه داد: در صورت عدم اصلاح تعرفه، اپراتور توان سرمایه‌گذاری نخواهد داشت و در صورت عدم سرمایه‌گذاری، افزایش کیفیت اینترنت ممکن نیست و باید منتظر باشیم همان‌طور که قطعی برق روزانه داریم، روزی سه ساعت نیز اینترنت قطع شود که این موضوع، اصلاً مورد نظر وزارت ارتباطات، اپراتورها و شخص آقای وزیر نیست. این فاصله‌ای که در مسیر ارتقای زیرساخت‌ها ایجاد شده، همراه با رشد شدید تقاضا، فشار زیادی به اپراتور تحمیل کرده است.

مدیرعامل ایرانسل با تأکید بر اینکه «افزایش تعرفه، تنها راهکار حل مشکل برق نیست، اما به سرمایه‌گذاری کمک می‌کند»، گفت: جلسات مختلف درباره اصلاح تعرفه برگزار شده و در نهایت، تصمیم‌گیری درباره تعرفه، در اختیار ایرانسل نیست. سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی، دغدغه‌ها و مشکلات ما را می‌داند، تحلیل‌های ما را شنیده و در حال بررسی است.

 

باتری، راهکار مناسبی برای قطعی مداوم برق نیست

رفیعی در ادامه درباره تأثیر قطعی‌های برق بر روی شبکه ارتباطی توضیح داد: ما قطعی برق را طی سه سال گذشته تجربه کرده‌ایم. امروز حدود ۱۰ درصد از ترافیک روزانه به خاطر قطعی‌های برق از دست می‌رود. این، معادل آن است که دو درصد از کل سایت‌های ما ۲۴ ساعته خاموش و از مدار خارج باشند.

وی افزود: باتری‌های سایت‌های ارتباطی اپراتورها، اگر کاملاً سالم و نو باشد، در حالت فول تکنولوژی، حدود ۴۵ دقیقه تا یک ساعت کار می‌کنند. اگر عمر باتری کمتر شود، این زمان به ۳۰ تا ۱۵ دقیقه کاهش می‌یابد. باتری ۲۴ ساعت وقت نیاز دارد تا دوباره شارژ شود و قطعی مجدد در این میان و شارژ شدن‌های متناوب، باعث کاهش عمرش می‌شود. اصولاً باتری راهکار نیست، بلکه ابزار پشتیان است تا اگر به صورت موردی برق قطع شد، بتواند اتصال را نگه دارد. وقتی برق یک سایت می‌رود، به دلیل اینکه سایت‌ها به هم زنجیروار متصل هستند، ممکن است برق مجموعه‌ای از سایت‌ها قطع شود.

 

فرکانس، شاهراه آینده اپراتورها است

رفیعی در بخش دیگری از این نشست، در پاسخ به پرسشی درباره واگذاری فرکانس‌های نسل پنج، تأکید کرد: فرکانس، شاهراه اصلی اپراتورها است و آینده آن‌ها را رقم می‌زند. در جریان مزایده انجام شده، دو پهنه فرکانسی وجود داشت و سه شرکت‌کننده حضور داشتند؛ بنابر این طبیعی بود که یک شرکت حذف شود. ما بر اساس مطالعات جهانی، روند تکنولوژی و شرایط به‌کارگیری فرکانس، قیمت قابل دفاعی را پیشنهاد دادیم. در این رقابت، ما اپراتورها منابع‌مان را از دست دادیم و منابعی که می‌توانستیم صرف توسعه شبکه بکنیم را برای یک رقابت منفی هزینه کردیم.

وی افزود: از طرف دیگر، ایرانسل بازیگر اصلی حوزه دیجیتال کشور است، بنابر این محروم کردن شرکت ایرانسل به نفع کشور نبود. با مساعدت آقای وزیر، در چارچوب قانونی، پهنه  ۱۰۰ مگاهرتزی جدیدی در حوزه 5G به ایرانسل اختصاص داده شد و اکنون، به لحاظ میزان فرکانس لازم برای توسعه، عقب نیستیم.

 

مشکل جمع‌آوری سایت‌ها با هماهنگی شهرداری حل می‌شود

مدیرعامل ایرانسل در پاسخ به پرسش دیگری درباره جمع‌آوری سایت‌های شهری توسط شهرداری تهران، توضیح داد: برخی سایت‌های ما زمانی تأسیس شدند که هیچ لایحه‌ای برای ساماندهی سایت‌های ارتباطی وجود نداشت. سال ۹۴ در شهر تهران، آیین‌نامه‌ای برای احداث دکل‌ها تصویب شد. از آن زمان، تعدادی از سایت‌های ما مشمول احکام کمیسیون ماده ۱۰۰ شد. با توجه به اینکه برخی از مفاد این احکام، خلاف موضوعات فنی بود، ما درخواستی برای بازنگری به شهرداری و شورای شهر دادیم و حدود یک سال است که منتظر پاسخ هستیم.

وی افزود: در این میان، باید به طور ویژه، از حمایت‌های وزیر محترم ارتباطات و شهردار محترم تهران یاد کنیم؛ زیرا اگر همراهی ایشان نبود، توسعه‌ ارتباطی امروز تهران به کندی پیش می‌رفت. در نهایت، امروز طی جلسه‌‌ای با حضور وزیر ارتباطات و شهردار تهران، توافق شد برای برخی سایت‌ها، جریمه پرداخت کنیم و برخی دیگر، با اصلاحات پیشنهادی در لایحه، تعیین تکلیف و در چارچوب قوانین، موضوع حل شود.

با نزدیک شدن به عرضه آیفون‌های جدید، وزارت ارتباطات خبر از پیگیری فعال‌سازی eSIM داد.
به گزارش فارس صفحه مجازی سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی «رگولاتک»، امروز در پاسخ به یکی از کاربران درباره فعال‌سازی ای‌سیم روی آیفون‌های آینده اعلام کرد که این موضوع در دستور کار قرار دارد.
این کاربر نوشته بود که «خوشبختانه امسال مشکلی با رجیستری نداریم، اما ممکن است نتوانیم از آیفون ۱۷ بدون سیم کارت فیزیکی استفاده کنیم.»
رگولاتک در پاسخ تاکید کرده است که برخی چالش‌ها، از جمله مسائل مرتبط با تحریم، روند اجرای ای‌سیم را زمان‌بر کرده‌اند، اما بررسی و پیگیری این موضوع ادامه دارد.
براساس گزارش‌ها، احتمالاً آیفون ۱۷ از سیم کارت فیزیکی پشتیبانی نخواهد کرد و ای‌سیم جایگزین آن خواهد شد. این موضوع می‌تواند برای کاربران ایرانی چالش‌برانگیز باشد، چرا که اپراتورهای داخلی هنوز پشتیبانی گسترده‌ای از ای‌سیم ارائه نمی‌دهند و حتی در صورت ارائه، روند ثبت آن روی آیفون با محدودیت‌های ناشی از تحریم‌ها همراه است.
ای‌سیم همان سیم کارت داخلی گوشی است اما دیگر نیازی به سیم کارت فیزیکی و تعویض آن ندارید. برای فعال شدن این فناوری، اپراتور تلفن همراه باید آن را پشتیبانی و فعال کند، اما هنوز در کشور ما فعال نیست. این سیم کارت کوچک به‌صورت تراشه‌ای داخل گوشی قرار دارد و مانند فناوری که برای پرداخت‌های دیجیتال استفاده می‌کنیم، کار می‌کند. ای‌سیم می‌تواند با دیگر دستگاه‌ها ارتباط برقرار کند و قابلیت فعال‌سازی از راه دور را نیز دارد.

رئیس کمیته ایمنی شورای شهر تهران اعلام کرد که یکهزار رأی ماده ۱۰۰ مربوط به دکل‌ها و آنتن‌های غیرمجاز در سطح شهر تهران داریم.

به گزارش ایسنا، مهدی بابایی در حاشیه جلسه امروز شورای شهر تهران با حضور در جمع خبرنگاران درباره آخرین وضعیت دکل‌ها و آنتن‌های غیرمجاز مخابراتی در تهران گفت: در حال حاضر بیش از یکهزار رأی ماده ۱۰۰ مربوط به دکل‌ها و آنتن‌های غیر مجاز در سطح شهر تهران داریم که حدود یک دهه است اپراتورهای تلفن همراه به بهانه‌های مختلف از اجرای این آرا سرباز زده‌اند؛ یک بار به بهانه انتخابات، یک بار به بهانه کرونا و بار دیگر به بهانه جنگ ۱۲ روزه. در حالی که سال‌هاست به آن‌ها ابلاغ شده که نسبت به اصلاح این دکل‌ها و آنتن‌ها اقدام کنند.

وی افزود: بخش زیادی از این دکل‌ها و آنتن‌ها در محل‌های غیرمجاز نصب شده‌اند که حتی برای سلامت شهروندان نیز مضر است، چراکه فاصله‌های استاندارد با منازل مردم رعایت نشده است. به جای تمکین به قانون، اپراتورها با بهانه‌های مختلف تلاش می‌کنند از اجرای آرا جلوگیری کنند.

شهرداری باید هرچه سریع‌تر نسبت به اجرای آرا و تعیین تکلیف دکل‌های غیرمجاز اقدام کند

بابایی ادامه داد: شهرداری در یکی دو هفته گذشته مجدداً اقدام به اجرای آرای ماده ۱۰۰ کرده است، اما باز هم فشارهای رسانه‌ای و برخی جریان‌ها با این بهانه که حذف آنتن‌ها موجب بروز مشکلات در زندگی مردم می‌شود، مانع‌تراشی کرده‌اند. با این حال شنیده‌ام که شهرداری یک مهلت مجدد به اپراتورها داده است؛ در حالی که من با این موضوع مخالفم، زیرا تنها دیوان عدالت اداری اختیار مهلت دادن به آرای ماده ۱۰۰ را دارد. به نظر من زمان کافی به اپراتورها داده شده و شهرداری باید هرچه سریع‌تر نسبت به اجرای آرا و تعیین تکلیف دکل‌های غیرمجاز اقدام کند.

نقطه کوری از نظر آنتن‌دهی وجود ندارد

رئیس کمیته ایمنی شورای شهر تهران درباره دلایل افزایش بی‌رویه آنتن‌ها گفت: در حال حاضر در تهران تقریباً نقطه کوری از نظر آنتن‌دهی وجود ندارد. افزایش تعداد آنتن‌ها صرفاً با هدف ارتقای سرعت اینترنت است، اما این روش منطقی نیست. در دنیا توسعه اینترنت پرسرعت از طریق گسترش فیبر نوری انجام می‌شود. افزایش بیش از اندازه دکل‌ها علاوه بر آنکه ضرورت فنی ندارد، می‌تواند تأثیرات منفی بر سلامت شهروندان داشته باشد.

وی با بیان اینکه اغلب آرای موجود مربوط به قبل از تشکیل شرکت ارتباطات مشترک شهر است؛ شرکتی که طبق مصوبه شورا مسئولیت صدور مجوزها را برعهده دارد، ادامه داد: بررسی‌های این شرکت نشان داده که بیشتر دکل‌های قدیمی قابلیت صدور مجوز ندارند، چرا که استانداردهای لازم را ندارند. بنابراین باید هرچه سریع‌تر نسبت به جابه‌جایی این دکل‌ها و نصب آن‌ها در محل‌های استاندارد اقدام شود.

بابایی در مورد تأثیر دکل‌ها بر سلامت شهروندان تأکید کرد: اگر دکل‌ها و آنتن‌ها طبق ضوابط نصب شوند، مشکل خاصی برای سلامت شهروندان ایجاد نمی‌کنند. مشکل اصلی مربوط به دکل‌ها و آنتن‌هایی است که غیرمجاز و برخلاف ضوابط نصب شده‌اند.

وی همچنین با رد برخی شایعات در مورد اجاره دکل‌ها گفت: اصلاً بحث اجاره در میان نیست. بسیاری از این دکل‌ها بر روی منازل شهروندان یا اماکن خصوصی نصب شده‌اند و ارتباطی به اماکن شهرداری ندارد که بخواهد از آنها اجاره‌ای دریافت کند. موضوع صرفاً رعایت ضوابط ایمنی و سلامت شهروندان است.

رئیس کمیته ایمنی شورای شهر تهران در پایان اظهار کرد: در حال حاضر حدود یکهزار دکل غیرمجاز در سطح شهر تهران دارای رأی ماده ۱۰۰ هستند و تنها در پنج مورد، اپراتورها نسبت به اجرای آرا اقدام کرده‌اند. این روند باید با جدیت بیشتری دنبال شود تا حقوق شهروندان و سلامت آنان تضمین شود.

جمع‌آوری دکل‌های مخابراتی غیرمجاز حق قانونی شهرداری است

رئیس شورای اسلامی شهر تهران با انتقاد از نصب غیرمجاز دکل‌های مخابراتی، گفت: جمع‌آوری آن‌ها حق قانونی شهرداری است و نباید به بهانه اختلال اینترنت، از تخلفات چندساله چشم‌پوشی شود.

مهدی چمران در جلسه امروز _یکشنبه بیست‌وششم مرداد_ با اشاره به جمع‌آوری دکل‌های مخابراتی توسط شهرداری و تأثیر آن بر کیفیت اینترنت در پایتخت اظهار کرد: سال‌ها است که شرکت‌های مخابراتی بدون مجوز و بدون پرداخت عوارض، اقدام به نصب دکل کرده‌اند، حالا که این تخلف روشن شده و طبیعی است که شهرداری وارد عمل شود و دکل‌های غیرمجاز را جمع‌آوری کند.

وی درباره سرویس مدارس افزود: ورود شورا به این موضوع تنها برای ارائه خدمات بهتر به دانش‌آموزان، خانواده‌ها و رانندگان تاکسی بوده است.

رئیس شورای اسلامی شهر تهران عنوان کرد: رانندگان مشخصی برای این سرویس‌ها تعیین شده‌اند و تجربه سال‌های گذشته نشان داده که این روش موفق بوده است، البته نرخ‌ها در مناطق مختلف شهر متفاوت است، اما یک نرخ پایه و عمومی در نظر گرفته و با هماهنگی انجمن اولیا، رانندگان و سازمان تاکسیرانی تعیین می‌شود.

چمران ادامه داد: از آنجا که کودکان با این سرویس‌ها جابه‌جا می‌شوند، بهتر است این خدمات تحت نظارت مستقیم سازمان تاکسیرانی انجام شود، البته اگر افراد یا شرکت‌های دیگری هم بتوانند خدمات مطمئن ارائه دهند، جای استقبال دارد.

وی با اشاره به فعالیت تاکسی‌های اینترنتی تصریح کرد: ممکن است بخشی از حمل‌ونقل شهری به صورت صنفی انجام شود، اما رانندگان تاکسی طبق قانون فعالیت می‌کنند و ارتباطی با صنف ندارند، در گذشته که مشکلاتی پیش آمد، آیا صنف پاسخگو بود؟ حالا چطور درباره سرویس مدارس اظهار نظر می‌کند؟.

رئیس شورای اسلامی شهر تهران با اشاره به مصوبه شورای عالی شهرسازی و معماری درباره حریم تهران تاکید کرد: ما این مصوبه را قبول نداریم، طبق آن مناطقی همچون تورقوزآباد دارای حریم هستند، اما برای تهران با جمعیت روزانه بیش از ۱۰ میلیون نفر، حریمی مشخص نشده است در حالی که حریم تهران در طرح جامع شهر تصویب شده است و باید همان ملاک باشد.

چمران ادامه داد: اگر قرار است لکه‌های کوچک را به عنوان حریم در نظر بگیرند و حتی به استان‌های دیگر واگذار کنند، بهتر است قانون اصلاح شود؛ از سال ۱۳۸۵ تاکنون حریم تثبیت‌شده تهران ابلاغ نشده است و ما خواستار اصلاح قانون هستیم.

وی تصریح کرد: امروز مناطقی همچون مرتضی‌گرد و تورقوزآباد حریم دارند، اما تهران ندارد، این مشکل تنها مختص تهران نیست بلکه شهرهای بزرگ دیگر نیز با آن روبه‌رو هستند و اگر حریم تهران به شکل فعلی ابلاغ شود، با بحران جدی روبه‌رو خواهیم شد.

رئیس شورای اسلامی شهر تهران ادامه داد: حذف حریم به معنای باز شدن راه برای سودجویان، زمین‌خواران و ثروتمندان است و دولت باید به این مسائل نیز توجه کند؛ کسانی که درباره حریم رأی دادند، چشمشان را بر واقعیت بسته‌اند.

چمران با اشاره به مسئله دکل‌های مخابراتی، عنوان کرد: سال‌ها از این دکل‌ها سوءاستفاده شده است، نصب دکل باید با مجوز شهرداری و پرداخت عوارض انجام شود. وقتی این شرایط رعایت نشده جمع‌آوری آن‌ها منطقی است؛ گلایه من از شرکت ارتباطات مشترک شهر این است که در این زمینه اقدامی نکرده است.

وی ادامه داد: هر زمان شهرداری وارد عمل می‌شود، می‌گویند وضعیت اینترنت خراب است و شهرداری اجازه نصب نمی‌دهد، اما واقعیت این است که باید حق شهر و مردم پرداخت شود.

رئیس سازمان فضایی ایران گفت: تصاویر ماهواره‌ای خیام نقش مهمی در برآورد سطح مخازن آب مانند سدها، تالاب‌ها و دریاچه‌ها دارند که در مدیریت خشکسالی و کنترل مصرف آب مؤثر است.
به گزارش ایلنا، حسن سالاریه، رئیس سازمان فضایی ایران در خصوص آخرین وضع استفاده از داده‌های ماهواره‌های خیام گفت: ماهواره خیام که از ۱۸ مرداد ۱۴۰۱ در مدار قرار گرفته، پس از پایان موفقیت‌آمیز مراحل تست، از اواخر سال ۱۴۰۱ به‌طور عملیاتی شروع به فعالیت کرده است. این ماهواره تصویربرداری با دقت حدود یک متر، روزانه تصاویر متعددی از مناطق مختلف کشور بر اساس سفارش‌ها اخذ می‌کند و پوشش‌های متعددی از سطح ایران به تا کنون تصویر برداری شده است.

وی با اشاره به اینکه ماهواره خیام هر سال تقریباً یک پوشش کامل از کشور را برداشت و تصاویر دقیقی را در حوزه‌های مختلف ارائه می‌دهد، افزود: تصاویر ماهواره‌ای دقیق کاربرد‌های گسترده‌ای دارند که عمدتاً در حوزه کاداستر یا حدنگاری، نقشه‌برداری، تشخیص تغییرات زمین که در سامانه پنجره واحد زمین به کار می‌رود، پروژه جی‌نف و برآورد منابع آبی و کشاورزی و ... به‌کار گرفته می‌شوند. در شناسایی اجسام گوناگون، عوارض زمینی، و سایر موارد تحقیقاتی از تصاویر ماهواره خیام می‌شود استفاده کرد.

سالاریه در ادامه با اشاره به اهمیت پروژه جی‌نف گفت: یکی از مهم‌ترین کاربرد‌های تصاویر خیام، تأمین تصاویر پایه برای به روز رسانی نقشه‌ها است که در تطبیق کد پستی، آدرس و نقشه در پروژه راهبردی جی نف که از پروژه‌های مهم وزارت ارتباطات با محوریت شرکت ملی پست است، به کار می‌رود.

وی به ویژگی‌های فنی ماهواره اشاره کرد و افزود: این ماهواره تصاویر اصطلاحاً پن شارپ با رزولوشن حدود یک متر و تصاویر طیف رنگی با دقت چهار متر تولید می‌کند و البته با تکنیک‌های پردازشی پیشرفته می‌توان به رزولوشن‌های حدود ۰.۵ متر هم رسید که از محصولات پردازش شده تصاویر ماهواره‌ای است و پژوهشگاه فضایی ایران به فراخور نیاز مشتریان تهیه و ارائه می‌کند. این محصولات در تهیه و به‌روزرسانی نقشه‌ها، تشخیص تغییرات کاربری زمین، برآورد سطح زیرکشت و مدیریت منابع آب و محیط زیست کاربرد دارد.

سالاریه درباره کاربرد تصاویر در مدیریت بحران تصریح کرد: در مواقع بروز حوادث طبیعی مانند سیل، زلزله و آتش‌سوزی، ارتباط مستقیم و نزدیکی با ستاد بحران، هلال‌احمر، شهرداری‌ها و استانداری‌ها داریم. تصاویر ماهواره‌ای به سرعت تهیه و در اختیار دستگاه‌های مربوط قرار می‌گیرد تا در ارزیابی خسارات و برنامه‌ریزی امداد مؤثر باشد.

وی درباره استفاده از تصاویر در بخش کشاورزی گفت: یکی از موضوعات مهم، پایش منابع آبی و مناطق دچار تنش آبی است که با کمک تصاویر ماهواره خیام در نقاط مد نظر دستگاه‌های متولی تحلیل انجام و در اختیار قرار داده می‌شود. همچنین در حوزه تحقیقاتی، دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی می‌توانند با ارائه نیازشان و ثبت اطلاعات درخواستی، تصاویر مد نظر را دریافت نمایند و امتیازات و تخفیف‌های مناسبی در این خصوص پیش بینی شده است.

سالاریه افزود: تصاویر ماهواره‌ای خیام نقش مهمی در برآورد سطح مخازن آب مانند سدها، تالاب‌ها و دریاچه‌ها دارند که در مدیریت خشک‌سالی و کنترل مصرف آب مؤثر است. این داده‌ها همراه با مدل‌های هوش مصنوعی و اندازه‌گیری‌های زمینی به الگوریتم‌های پیش‌بینی دقیق کمک می‌کنند.

وی تصریح کرد: سازمان و پژوهشگاه فضایی ایران به‌عنوان نهاد‌های متولی این حوزه، تصاویر ماهواره‌ای را با درخواست متقاضی در اختیار دستگاه‌های مسئول در حوزه مدیریت منابع آب، کشاورزی و محیط زیست قرار می‌دهد و تفاهم‌نامه‌هایی با اغلب نهاد‌ها در حوزه‌های یاد شده دارد. همچنین تصاویر ماهواره‌ای امکان شناسایی پهنه‌های آسیب‌دیده را در حوادث گوناگون نظیر سیل، زلزله و آتش‌سوزی فراهم می‌کنند و می‌توان به کمک آن مسیر‌های دسترسی و مناطق بحرانی را شناسایی کرد.

سالاریه درباره دسترسی بخش خصوصی و دولتی به تصاویر گفت: سفارش تصویر از طریق سایت سازمان و پژوهشگاه فضایی یا ارسال نامه امکان‌پذیر است. مشتری یا متقاضی منطقه مد نظر را مشخص می‌کنند و اعلام می‌کند که آیا تصویر آرشیوی نیازشان را رفع می‌کند یا خیر. اگر تصویر مد نظر در آرشیو موجود باشد، در اختیار قرار داده می‌شود و در غیر این صورت نیاز به تصویر از طریق تصویربرداری جدید رفع می‌شود.

این روزها، در زیر پوست شهر تهران، نبرد خاموشی در جریان است؛ نبردی که یک سوی آن، شهرداری با اهداف مدیریت شهری و سوی دیگر آن، اپراتورهای ارتباطی با مسئولیت حیاتی تأمین زیرساخت ارتباطی قرار دارند. در این میان، بازیگر اصلی و قربانی پنهان این کشمکش، شهروندان تهرانی و کسب‌وکارهایی هستند که آینده‌شان به تاروپود این زیرساخت‌ها گره خورده است.
آنچه در ظاهر یک اقدام اجرایی عادی از سوی شهرداری برای برخورد با سایت‌های غیرمجاز مخابراتی به نظر می‌رسد، در حقیقت پرده از وقوع یک بحران جدی برمی‌دارد. با وجود دستور صریح و رسمی شورای تأمین مبنی بر توقف 6‌ماهه جمع‌آوری این سایت‌ها، شهرداری تهران، کماکان به تخریب تجهیزات حیاتی اپراتورها ادامه می‌دهد. این تقابل نه تنها یک ناهماهنگی اداری، بلکه نشانه‌ای از یک شکاف عمیق‌تر در سیاست‌گذاری‌های کلان کشور در حوزه ارتباطات و مدیریت شهری است.

 

•    از ناترازی انرژی تا ناترازی تصمیم‌گیری
در شرایطی که کشور با بحران‌های پیچیده‌ای نظیر ناترازی انرژی دست و پنجه نرم می‌کند و قطعی برق، اختلالات گسترده‌ای در زندگی روزمره و کسب‌وکارها ایجاد کرده، تخریب زیرساخت‌های ارتباطی، مانند ریختن بنزین بر آتش است. همین تجهیزاتی که اکنون به سادگی تخریب می‌شوند، در شرایط قطعی برق، نقشی حیاتی در تأمین ارتباطات اضطراری و خدمات ضروری ایفا می‌کنند. حذف هر کدام از این سایت‌ها، یک حفره در شبکه ارتباطی شهر ایجاد می‌کند که نتیجه مستقیم آن، کاهش کیفیت اینترنت موبایل، اختلال در تماس‌ها و از کار افتادن خدمات مکان‌یابی (GPS) است؛ تبعاتی که زندگی روزمره و شغلی شهروندان را مختل می‌کند.

 

•    سرمایه‌های ملی در معرض تخریب
موضوع زمانی حادتر می‌شود که به ارزش و ماهیت این تجهیزات توجه کنیم. هر یک از این سایت‌ها، سرمایه‌هایی چند ده میلیارد تومانی هستند که در شرایط تحریم‌های شدید بین‌المللی و محدودیت‌های وارداتی، به سختی تأمین و نگهداری شده‌اند. آنچه امروز با بولدوزر و به شکل غیراصولی تخریب می‌شود، نه صرفاً یک سازه فلزی، بلکه سرمایه ملی و زیرساختی حیاتی برای توسعه و پیشرفت کشور است. تصاویر منتشرشده از نحوه تخریب این تجهیزات، که بدون رعایت استانداردهای فنی و توسط افراد غیرمتخصص انجام شده، عمق موضوع را بیشتر آشکار می‌سازد. این تخریب‌های غیراصولی، تجهیزات گران‌قیمت را به ضایعات تبدیل کرده و عملاً امکان استفاده مجدد یا تعمیر آنها را از بین می‌برد.

•    تضاد در عمل و گفتار
تضاد میان اقدامات شهرداری و اظهارات مسئولان دیگر، سوال‌برانگیز است. در یک سو، وزیر ارتباطات بارها و به صورت علنی از کیفیت پایین اینترنت ابراز نارضایتی کرده و بر لزوم بهبود آن تأکید دارد، اما در سوی دیگر، اقدامی صورت می‌گیرد که دقیقاً در جهت عکس این هدف است. شورای تأمین نیز که وظیفه حفظ امنیت و نظم عمومی را بر عهده دارد، با درک درست از حساسیت موضوع، دستور توقف موقت این روند را صادر می‌کند؛ دستوری که ظاهرا شهرداری به آن عمل نمی‌کند. این ناهماهنگی نشان می‌دهد که متأسفانه، منافع شهروندان و استراتژی‌های کلان در برخی موارد، قربانی تصمیمات جزیره‌ای و غیرکارشناسی می‌شوند.

 

•    نتیجه‌گیری و نگاه به آینده
تخریب سایت‌های ارتباطی، فارغ از مسائل حقوقی و فنی، یک تصمیم‌گیری نامتوازن است که در آن، نگاه کوتاه‌مدت به مدیریت شهری، بر نیازهای بلندمدت و حیاتی جامعه در حوزه فناوری اطلاعات اولویت یافته است. ادامه این روند نه تنها باعث نارضایتی عمومی خواهد شد، بلکه هزینه‌های جبران‌ناپذیری بر اقتصاد دیجیتال کشور، کسب‌وکارهای نوپا و حتی امنیت روانی جامعه تحمیل می‌کند.
حال این سوالات مطرح است: آیا در میان این تقابل نهادها، صدای مردم به گوش کسی می‌رسد؟ آیا راهکاری برای حل این تعارض از طریق یک کارگروه تخصصی مشترک با حضور نمایندگان شهرداری، اپراتورها و وزارت ارتباطات وجود ندارد؟ و در نهایت، تا چه زمانی باید شاهد قربانی شدن زیرساخت‌های حیاتی کشور، پای تصمیم‌گیری‌های غیرکارشناسی و ناهماهنگ باشیم؟

مدیرعامل شرکت ارتباطات زیرساخت، با انتشار نمودار کلادفر یک هفته گذشته، اختلال IPv۶ در روزهای اخیر را رد کرد.

به گزارش مهر بهزاد اکبری مدیرعامل شرکت ارتباطات زیرساخت در شبکه اجتماعی ایکس در خصوص اختلال IPv۶ نوشت: آنهایی که ادعا می‌کنند IPv۶ در اختلال هست، نگاهی به نمودار یک هفته گذشته کلادفلر در این آدرس داشته باشند:

‌

اینترنت لاک‌پشتی کشور صدای همه را درآورده است، از جمله صدای وزیر ارتباطات را. سیدستار هاشمی گفت: «به‌عنوان وزیر ارتباطات، من هم از وضعیت اینترنت راضی نیستم». در دنیایی که در آن زندگی می‌کنیم، اینترنت از نان شب هم واجب‌تر است و این البته نیازی به اثبات‌ ندارد.
به گزارش روزنامه همشهری نوشت: بخشی از بار ترافیک اینترنت برعهده اپراتور‌های ارائه‌دهنده اینترنت ثابت است. در آخرین گزارش سایت «اسپید تست» که مربوط به‌ماه ژوئن ۲۰۲۵ می‌شود، رتبه اینترنت ثابت ایران بدون تغییر نسبت به‌ماه مه، همچنان در کنار عدد ۱۳۹ جا خوش کرده است. البته بد نیست به این نکته هم اشاره کنیم که در این جدول، ۱۵۲ کشور رده‌بندی شده‌اند. درعین حال اینترنت موبایل کشور کمی تکان خورده و توانسته با ۶ پله صعود خود را به رده ۶۱ برساند.

درحالی‌که اینترنت ماهواره‌ای در ایران با نام «استارلینک» شناخته می‌شود، تعداد شرکت‌های ارائه‌دهنده این سبک از اینترنت رفته‌رفته درحال افزایش است. تجربه نشان داده که اگر چاره‌ای برای بهبود کیفیت اینترنت و البته حل حواشی آن (شما بخوانید فیلترینگ) نشود، اینترنت ماهواره‌ای هم مثل خود گیرنده‌های ماهواره فراگیر و طبیعتا پرمصرف می‌شود و در این بین همه ما متضرر خواهیم شد؛ از خروج ارز از کشور گرفته تا تهاجم فرهنگی تمام‌عیار با یک اینترنت پرسرعت و بدون فیلتر (پرواضح است که نباید همه سایت‌ها و اپلیکیشن‌ها رفع فیلتر شوند).

ستار هاشمی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، اعلام کرد که گوش شنوایی برای انتقاد‌ها و البته ارائه راهکار دارد. او خود به این نکته مهم اشاره کرد که توسعه «فیبر نوری» یکی از مهم‌ترین این راهکارهاست. بنابراین، به‌نظر می‌رسد که درنگ جایز نیست و باید با شتابی مضاعف حرکت در مسیر توسعه فیبر نوری را ادامه داد. این مهم می‌تواند راه برون‌رفتی از وضعیت کنونی اینترنت در کشور باشد.

از قطعی برق تا قطعی ارتباطات؛ خیابان‌های تهران امروز شاهد جمع‌آوری برخی از سایت‌های اپراتورها توسط نیروهای شهرداری بود. تصمیمی که در میانه بحران ناترازی انرژی، نگرانی‌های جدی بابت افت شدید کیفیت اینترنت همراه ایجاد کرده است.

به گزارش عصرخبر، در روزها و هفته‌های اخیر، ناترازی در تأمین و مصرف انرژی در کشور، به یکی از مهم‌ترین چالش‌های ملی تبدیل شده است. این وضعیت، در کنار بروز مشکل در دسترسی مردم به شبکه ارتباطی، اختلال در سامانه‌های موقعیت‌یابی جهانی (GPS) و…، موجب شده تا بخش قابل توجهی از شهروندان با چالش‌هایی در زندگی روزمره و فعالیت‌های شغلی خود مواجه شوند.
این عوامل، فشار مضاعفی بر زیرساخت‌های کشور وارد کرده و ضرورت اتخاذ تصمیمات هماهنگ، راهکارهای کارشناسی‌شده و رویکردی جامع برای مدیریت بحران را بیش از پیش برجسته ساخته است.

در چنین شرایطی، شهرداری تهران، به بهانه اجرای احکام کمیسیون ماده ۱۰۰، اقدام به جمع‌آوری سایت‌های ارتباطی اپراتورهای تلفن همراه کرده است.

این در حالی است که بر اساس شنیده‌های ما، شورای تأمین شهرستان تهران، اخیرا حکم توقف ۶ ماهه این فرایند را به شهرداری تهران ابلاغ کرده است. قطع ناگهانی سایت‌های ارتباطی یعنی افت شدید کیفیت اینترنت همراه و این یعنی زیان مستقیم به زندگی و کسب و کار مردم!

با وجود صدور این حکم، شهرداری تهران همچنان اقدام به جمع‌آوری تجهیزات چند ۱۰ میلیارد تومانی اپراتورها کرده است؛ اموالی که تجهیزات و زیرساختی است که در خدمت مردم و تأمین ارتباطات ضروری است.

این تجهیزات جزئی از زیرساخت‌های ارتباطی کشور هستند و سرمایه‌هایی بالغ بر چند ۱۰ میلیارد تومان، صرف تأمین و نگهداری از آنها شده است. با اتخاذ چنین تصمیماتی، اکنون این سوال مطرح است که در شرایط تحریم‌های بین‌المللی، آیا امکان تهیه مجدد این تجهیزات در صورت نیاز، به راحتی امکان‌پذیر است و اپراتور می‌تواند آن را دوباره تأمین و جایگزین کند؟

وزیر ارتباطات در دیداری که به مناسب روز خبرنگار، با اهالی رسانه داشت و نیز پیش از آن به دفعات، با ابراز نارضایتی از کیفیت پوشش شبکه، تأکید کرد: «به عنوان وزیر ارتباطات از کیفیت اینترنت راضی نیستم و باید تلاش کنیم تا خدمات با کیفیت به مردم ارائه دهیم.» این موضع، همگام با مطالبه عمومی جامعه از اپراتورها، برای افزایش کیفیت پوشش و ضریب نفوذ شبکه است.

از سوی دیگر، شورای تأمین که مرجع امنیتی و انتظامی است، با درک حساسیت‌های مسئولیت‌پذیری در روزهای پس از جنگ ۱۲ روزه، رسماً دستور توقف فرایند جمع‌آوری سایت‌ها را برای مدت ۶ ماه صادر کرده است. این تصمیم با هدف حمایت از استمرار خدمات‌رسانی به مردم و جلوگیری از ایجاد مشکل در پوشش ارتباطی صورت گرفت؛ دستوری که از سوی شهرداری تهران نادیده گرفته شده است.

در مقابل، با توجه به تصاویر منتشرشده، عملیات جمع‌آوری این تجهیزات توسط نیروهای اجرایی شهرداری، به‌صورت غیراصولی، شتاب‌زده و بدون رعایت استانداردهای فنی انجام شده است. در جریان این اقدام، کارگران بدون استفاده از ابزار و روش‌های تخصصی، برخی از اجزای حساس و گران‌قیمت این سایت‌ها را به‌گونه‌ای جدا کرده‌اند که منجر به تخریب و آسیب جدی به آنها شده است؛ به‌طوری که بخش قابل توجهی از این تجهیزات، عملاً غیرقابل استفاده شده‌اند. بازسازی یا تأمین مجدد چنین زیرساخت‌هایی، حتی در شرایط عادی، فرآیندی پیچیده، زمان‌بر و پرهزینه است و در وضعیت کنونی کشور که با تحریم‌ها و محدودیت‌های شدید واردات مواجه است، این امر بسیار پیچیده و پرهزینه خواهد بود.

باید در نظر داشت که ادامه این روند می‌تواند به افزایش نارضایتی عمومی در حوزه ارتباطات، کاهش کیفیت خدمات و حتی بروز مشکل اساسی در ارائه خدمات حیاتی به مردم منجر شود. علاوه بر آن، باید به این نکته توجه کرد که جمع‌آوری تجهیزات باید در چارچوب قانونی، هماهنگ و شفاف صورت گیرد.

در شرایطی که زیرساخت‌های ارتباطی کشور با چالش‌های انرژی، شبکه و تحریم مواجه است، اقدامات متناقضی چون جمع‌آوری سایت‌های اپراتورها، به‌ویژه در زمان صدور حکم توقف شورای تأمین، نمونه‌ای از تصمیم‌گیری‌های کارشناسی نشده است و ادامه چنین روندی، می‌تواند هزینه‌های جبران‌ناپذیری را بر مردم، اپراتورهای ارتباطی و دولت تحمیل کند.

فیبر نوری کلید توسعه اینترنت پرسرعت و اقتصاد دیجیتال است، اما در ایران روند اجرای آن پس از ۴ سال، هنوز نیمه‌کاره مانده و طبق اعلام مسئولان، ۵ سال دیگر هم طول خواهد کشید. این تأخیر نگرانی‌هایی درباره کمبود بودجه و کم‌کاری نهاد‌ها به دنبال دارد.

به گزارش دانشجو،در دنیای امروز، اینترنت به‌عنوان بستر اصلی آموزش، تجارت و ارتباطات، نقش مهمی در توسعه کشورها دارد و فناوری فیبر نوری زیرساختی کلیدی برای دسترسی سریع و پایدار است.

فیبر نوری چیست؟

 فیبرنوری رشته‌ای نازک از شیشه یا پلاستیک است که داده‌ها را با سرعت بسیار بالا و کیفیت عالی منتقل می‌کند، بدون افت سیگنال در مسافت‌های طولانی. این فناوری مزایایی مانند سرعت بالا، پایداری، مصرف انرژی کم، امنیت و قابلیت ارتقا دارد که تجربه‌ای بدون تاخیر در خدمات آنلاین و ارتباطات پایدار حتی در شرایط سخت را فراهم می‌کند.

 

نگاهی به کشور‌های پیشرو در توسعه فیبرنوری

در سال‌های اخیر، بسیاری از کشور‌های توسعه‌یافته و در حال توسعه، سرمایه‌گذاری‌های کلانی در توسعه فیبر نوری انجام داده‌اند. در ادامه به برخی اقدامات موفق این کشور‌ها می‌پردازیم:

اتحادیه اروپا

اتحادیه اروپا با تشکیل شورای تخصصی FTTH گام‌های بلندی در توسعه فیبر نوری برداشته است. تا سال ۲۰۲۳، حدود نیمی از کاربران اتحادیه اروپا به این فناوری دسترسی داشتند. طبق پیش‌بینی‌ها، تا ۴ سال آینده بیش از ۷۰ درصد اتحادیه اروپا به شبکه فیبر نوری متصل خواهد شد.

کشور‌هایی مانند امارات، قطر، سنگاپور، هنگ‌کنگ، چین، باربادوس، مائوریتیوس، آندورا و کره جنوبی نیز جزو دارندگان بالاترین نرخ پوشش فیبر نوری در جهان معرفی شده‌اند.

کره جنوبی

کره جنوبی یکی از موفق‌ترین کشور‌ها در زمینه توسعه فیبر نوری است. در سال ۲۰۲۲، حدود ۸۷ درصد از مشترکین این کشور از فیبر نوری استفاده می‌کردند. سرعت اینترنت ثابت در این کشور به حدود ۱۲۴ مگابیت بر ثانیه رسیده است.

 

موفقیت این کشور ناشی از دو عامل مهم است: سرمایه‌گذاری‌های دولتی مستمر و شرایط جغرافیایی مناسب. کوچک بودن مساحت کشور و تراکم جمعیت بالا، توسعه شبکه را آسان‌تر کرده است.

ژاپن

ژاپن با داشتن ۸۴ درصد پوشش اینترنت ثابت فیبر نوری، دومین کشور پیشرو در این فناوری است. در سال ۲۰۲۲، نخست‌وزیر ژاپن هدف‌گذاری کرد که تا سال ۲۰۲۸، میزان پوشش فیبر نوری به ۹۹.۹۹ درصد برسد.

چین

توسعه فیبر نوری در چین چشمگیر بوده است. از تنها ۱۷ درصد پوشش در سال ۲۰۱۳، این کشور به ۸۹ درصد در سال ۲۰۲۲ رسیده است. این جهش بزرگ نتیجه اجرای یک برنامه سه‌ساله از سال ۲۰۱۶ تا ۲۰۱۸ و سرمایه‌گذاری ۱۷۰ میلیارد دلاری در این حوزه بوده است.

اسپانیا

در سال ۲۰۲۰، دولت اسپانیا اعلام کرد که قصد دارد تا سال ۲۰۲۵ تمام شهروندان این کشور را به اینترنت پرسرعت با سرعت حداقل ۱۰۰ مگابیت بر ثانیه متصل کند. تا کنون ۷۴ درصد جمعیت این کشور به فیبر نوری دسترسی دارند. بودجه تخصیص یافته به این پروژه بالغ بر ۴.۳ میلیارد یورو بوده است.

انگلستان

برنامه‌ریزی توسعه فیبرنوری در انگلستان از سال ۲۰۱۰ آغاز شد. تا سال ۲۰۲۱، ۹۵ درصد هدف‌گذاری اولیه انجام شده بود. سپس در سال ۲۰۱۸، کمیسیون زیرساخت‌های ملی این کشور اعلام کرد که تمام انگلستان باید تحت پوشش فیبر نوری قرار گیرد. در ادامه، دولت انگلستان با اختصاص ۵ میلیارد پوند، پوشش سرعت‌های چند گیگابیتی را آغاز کرد که تا سال بعد آن، حدود ۴۶ درصد خانه‌ها به این سرعت‌ها دست پیدا کردند.

شیلی

در گزارش ماه ژوئیه ۲۰۲۳، سازمان همکاری و توسعه اقتصادی (OECD) شیلی را به عنوان یکی از ۱۰ کشور با بالاترین درصد اشتراک‌های فیبر نوری نسبت به کل قرارداد‌های اینترنت ثابت معرفی کرد. OECD شیلی را در رتبه دهم جهانی و نخست در قاره آمریکا قرار داد و اعلام کرد که ۶۶٪ از کل اشتراک‌های اینترنت ثابت در این کشور از نوع فیبر نوری است. این سازمان همچنین رشد نمایی اشتراک‌ها را برجسته کرد؛ به طوری که در تنها سه سال، بین ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۲، تعداد اتصالات فیبر نوری ۲۰۷٪ افزایش یافته است.

کلادیو آرایا، معاون وزیر مخابرات این سازمان اظهار داشت: این داده‌های منتشر شده توسط OECD دو سناریو را پیش روی ما می‌گذارد. اول اینکه این داده‌ها رهبری بخش مخابرات شیلی در منطقه را نشان می‌دهد، که از نظر توسعه فناوری‌ها به‌ روز است و این یک چالش است تا با همکاری همه بتوانیم این جایگاه را حفظ کنیم.

 وی افزود: این ارقام همچنین چالش دیگری را نشان می‌دهد؛ چالشی که رساندن اتصال پرسرعت، مانند فیبر نوری، به تمامی نقاط کشور است تا شکاف دیجیتال کاهش یافته و تعداد بیشتری از مردم به این فناوری‌ها دسترسی پیدا کنند. به همین دلیل در Subtel (زیرمجموعه وزارت مخابرات)، از طریق پروژه‌هایی مانند آخرین مایل، فیبر نوری ملی، فیبر نوری در مجتمع‌های مرزی و غیره، تلاش می‌کنیم بخش وسیعی از جمعیت کشور را به شبکه‌های پرسرعت متصل کنیم. به عنوان نمونه، از میان ۳۴۵ شهرستان در شیلی، ۳۴۰ شهرستان تا اوایل ۲۰۲۴ از طریق فیبر نوری متصل خواهند شد و برای پنج شهرستان باقی‌مانده نیز در حال کار بر روی راه‌حل‌های مختلفی هستیم تا آنها نیز بتوانند از این فناوری بهره‌مند شوند.

 

عقب‌ماندگی ایران از اهداف توسعه فیبر نوری۴۰۳

با وجود تلاش‌های انجام‌شده در سال‌های اخیر، توسعه فیبر نوری در ایران هنوز فاصله زیادی با اهداف تعیین‌شده دارد. طبق آخرین آمار رسمی تا آذرماه ۱۴۰۳، تنها ۷.۵ میلیون خانوار تحت پوشش این فناوری قرار گرفته‌اند. این رقم معادل ۳۸ درصد از هدف کلان تعیین‌شده توسط وزارت ارتباطات است که بر پوشش ۲۰ میلیون خانوار تا پایان سال ۱۴۰۴ تأکید داشت.

 

کارشناسان دلایل متعددی را برای کندی این روند عنوان می‌کنند، از جمله نبود سرمایه‌گذاری کافی، چالش‌های اجرایی در سطح مناطق مختلف،ضعف زیرساخت‌های مخابراتی در برخی استان‌ها و انحصار شرکت‌های دولتی در حوزه زیرساخت را عنوان کرده‌اند.

 

اگرچه در سال‌های اخیر اپراتورهای خصوصی مانند شاتل، آسیاتک و مبین‌نت وارد میدان شده‌اند، اما همچنان شرکت مخابرات ایران به عنوان بزرگ‌ترین ارائه‌دهنده خدمات فیبر نوری شناخته می‌شود.

آغاز بزرگ‌ترین پروژه ICT کشور توسط شرکت مخابرات ایران

در همین راستا، حمید جعفرپور، مدیرعامل شرکت مخابرات ایران، از آغاز رسمی بزرگ‌ترین پروژه تاریخ فناوری اطلاعات و ارتباطات کشور خبر داد؛ پروژه‌ای تحت عنوان طرح ملی جایگزینی کابل‌های مسی با فیبر نوری که قرار است ظرف مدت ۵ سال به اجرا درآید.

جعفرپور در تشریح ابعاد این پروژه اعلام کرد: قصد داریم کل شبکه کابل مسی کشور را جمع‌آوری کرده و به فیبر نوری تبدیل کنیم. این طرح بیش از ۲۷ میلیون مشترک را در بر خواهد گرفت.

به گفته وی، این پروژه نه تنها از نظر ابعاد فنی و زیرساختی بی‌سابقه است، بلکه بزرگ‌ترین تحول در تاریخ مخابرات ایران محسوب می‌شود.

استفاده از تجهیزات بومی و اشتغال‌زایی گسترده

مدیرعامل مخابرات ایران همچنین تأکید کرد که یکی از اولویت‌های اصلی پروژه، استفاده حداکثری از تجهیزات بومی و تولید داخل است. این سیاست می‌تواند موجب تقویت زنجیره تأمین داخلی، افزایش اشتغال و رشد صنعت فناوری ارتباطات در کشور شود.

 

جعفرپور افزود: اجرای این طرح، بیش از ۱۰ هزار شغل جدید در حوزه‌های مرتبط ایجاد خواهد کرد؛ از طراحی و تولید تجهیزات گرفته تا اجرای میدانی، پیمانکاران زیادی با ما همکاری خواهند کرد.

 

مدیرعامل شرکت مخابرات ایران، از تغییر رویکرد این شرکت به سمت سواپ تکنولوژی خبر داد؛ راهبردی که بر جایگزینی کامل کابل‌های مسی با فیبر نوری تأکید دارد و به‌ عنوان گام کلیدی در تسریع توسعه زیرساخت‌های ارتباطی کشور شناخته می‌شود.

سواپ تکنولوژی چیست و چرا برای ایران حیاتی است؟

جعفرپور در توضیح این مفهوم گفت: ما دیگر به توسعه موضعی بسنده نمی‌کنیم. نگهداری هم‌زمان شبکه‌های کابل مسی و فیبر نوری نه تنها توجیه اقتصادی ندارد، بلکه سرعت توسعه را نیز کاهش می‌دهد. بنابراین باید به سمت اجرای کامل سوآپ تکنولوژی برویم.

وی با اشاره به تجربیات کشورهای موفق در این حوزه، افزود: بررسی نمونه‌های بین‌المللی نشان می‌دهد تنها راهکار مؤثر برای توسعه پایدار و به‌روزسازی شبکه، اجرای کامل پروژه سواپ است.

جعفرپور اعلام کرد که اجرای این پروژه در سطح ملی، بیش از یک میلیارد دلار هزینه در بر خواهد داشت و بدون همکاری نهادهای مختلف از جمله شهرداری‌ها در صدور مجوزهای حفاری، پیشرفت آن با کندی مواجه خواهد شد.

وضعیت توسعه فیبر نوری در تهران

مدیرعامل شرکت مخابرات در ادامه با انتقاد از وضعیت موجود در پایتخت، اعلام کرد: پروژه هزار تار فیبر نوری در تهران تنها ۳۰ درصد پیشرفت داشته است. عدم همکاری برخی دستگاه‌ها و تأخیر در صدور مجوزهای حفاری از مهم‌ترین چالش‌های ما در تهران هستند. با این حال، هدف‌گذاری شرکت مخابرات اتصال ۷ میلیون کاربر تهرانی به شبکه فیبر نوری تا پایان سال آینده (۱۴۰۵) است.

در مقابل، شهر مشهد به عنوان یک نمونه موفق در توسعه پروژه فیبر نوری معرفی شد. جعفرپور در این‌باره گفت: با همکاری سه‌جانبه میان شرکت مخابرات، استانداری و شهرداری مشهد، تصمیم گرفتیم تا پایان سال ۱۴۰۴، کل شهر مشهد را به فیبر نوری مجهز کنیم.

او ادامه داد: امروز مشهد به بزرگ‌ترین کارگاه فیبر نوری کشور تبدیل شده است. علاوه بر اتصال منازل، ۵۰۰ سایت تلفن همراه همراه اول و ایرانسل نیز در این شهر به فیبر نوری متصل خواهند شد.

با حرکت ایران به سمت حذف کامل کابل‌های مسی و جایگزینی آن با فیبر نوری، کشور وارد مرحله‌ای نوین از تحول زیرساختی در حوزه ICT می‌شود. با توجه به تجربه‌های موفق مانند مشهد، به نظر می‌رسد همکاری بین‌دستگاهی، شفاف‌سازی فرآیندهای اجرایی و سرمایه‌گذاری بلندمدت، سه عامل کلیدی در موفقیت پروژه سواپ تکنولوژی در ایران خواهند بود.

نقش فیبر نوری در ارتباطات مراسم اربعین ۱۴۰۴ و تقویت شبکه ملی اطلاعات

حمید جعفرپور، مدیرعامل شرکت مخابرات ایران، به کاربرد فیبر نوری در پشتیبانی ارتباطی مراسم اربعین اشاره کرد و از اقدامات انجام‌شده برای تقویت ارتباطات در استان‌های مرزی خبر داد.

وی با اشاره به اهمیت زیرساخت ارتباطی در این رویداد بزرگ مذهبی گفت: در استان‌های مرزی، ارتباطات موردنیاز نهادهای انتظامی، خدماتی و موکب‌ها، از طریق بسترهای فیبر نوری برقرار شده است.

به گفته جعفرپور، برخی از موکب‌ها در سال ۱۴۰۴ به اینترنت پرسرعت و وای‌فای رایگان مجهز شده‌اند. نکته قابل توجه آن است که این خدمات قرار نیست محدود به ایام اربعین باشد و پس از اتمام مراسم نیز ادامه خواهد داشت.

جعفرپور در ادامه افزود که ایران به سطحی از دانش فنی و صنعتی در حوزه فیبر نوری رسیده که اکنون قادر است تجهیزات پیشرفته را طراحی، تولید و حتی صادر کند. هزاران کیلومتر فیبر نوری در داخل کشور تولید شده و در استان‌هایی مانند خراسان رضوی و اصفهان با موفقیت مورد استفاده قرار گرفته است.

این اقدام، علاوه بر کاهش وابستگی به واردات، نقش مهمی در ایجاد اشتغال و رشد صنعت داخلی ایفا کرده است.

مزایای توسعه فیبر نوری برای شبکه ملی ارتباطات

مدیرعامل مخابرات ایران در پایان سخنانش تأکید کرد که توسعه شبکه فیبر نوری فقط به بهبود اینترنت ثابت منجر نمی‌شود، بلکه به صورت غیرمستقیم به ارتقای کیفیت شبکه‌های موبایل کشور نیز کمک می‌کند.

وی گفت: در حال حاضر حدود ۷۰ درصد ارتباطات کشور از طریق اینترنت موبایل انجام می‌شود. اگر کیفیت اینترنت ثابت از طریق فیبر نوری ارتقا یابد، مردم به استفاده از آن تمایل بیشتری پیدا می‌کنند، که این امر به کاهش بار ترافیکی روی شبکه‌های موبایل و در نهایت افزایش کیفیت ارتباطات همراه منجر خواهد شد.

 

عقب‌ماندگی ایران در توسعه فیبر نوری؛ آیا زمان پاسخگویی فرا رسیده است؟

حمید جعفرپور، مدیرعامل شرکت مخابرات ایران، با اذعان به عقب‌ماندگی ایران نسبت به کشورهای منطقه در توسعه فیبر نوری، گفت: در کشورهای اروپایی و همسایه، توسعه فیبر نوری سریع‌تر و گسترده‌تر پیش رفته است. با این حال، ایران از نظر زیرساخت شهری، به‌ویژه در شهرهایی مانند تهران، ظرفیت‌های قابل‌توجهی دارد؛ حجم زیادی از فیبر نوری در زیرزمین و کانال‌های شهری ما وجود دارد که در بسیاری از کشورها یافت نمی‌شود.

 

جعفرپور ابراز امیدواری کرد که با حمایت نهادهای اجرایی، جذب سرمایه و تقویت هماهنگی میان دستگاه‌ها، تا پایان سال ۱۴۰۴ بخش عمده‌ای از کشور تحت پوشش شبکه فیبر نوری قرار گیرد. این پروژه، بنیان زیرساخت دیجیتال کشور را متحول خواهد کرد و ظرفیت بی‌نظیری برای رشد اقتصادی، اشتغال‌زایی و توسعه پایدار به همراه دارد.

 

فیبر نوری؛ زیربنای اقتصاد دیجیتال قرن ۲۱

مدیرعامل شرکت مخابرات ایران تاکید کرد که فیبر نوری صرفاً یک فناوری ارتباطی نیست، بلکه پایه‌ای برای اقتصاد دیجیتال، دولت الکترونیک، آموزش مجازی و پیشرفت صنعتی به شمار می‌رود.

کشورهایی که در این مسیر سرمایه‌گذاری بلندمدت انجام داده‌اند، اکنون از مزایای رقابتی آن بهره‌مند هستند و با شتاب در حال تبدیل شدن به قدرت‌های دیجیتال جهان هستند. در مقابل، کشورهایی که در توسعه این فناوری تعلل کرده‌اند، با چالش‌هایی نظیر افزایش شکاف دیجیتال، کاهش بهره‌وری اقتصادی و نارضایتی عمومی از کیفیت خدمات اینترنت مواجه شده‌اند.

تأخیر ۹ ساله در توسعه فیبر نوری؛ زنگ خطر برای آینده دیجیتال ایران

با وجود پتانسیل‌های زیرساختی قابل‌توجه، روند توسعه شبکه ملی فیبر نوری در ایران با تأخیری نگران‌کننده روبه‌رو است. طبق گزارش‌ها، اجرای کامل این پروژه قرار است در بازه‌ای ۹ ساله محقق خواهد شد. (چهار سال گذشته و پنج سال آینده)

این تأخیر طولانی، سوالات جدی را در افکار عمومی و رسانه‌ها ایجاد کرده است

 آیا بودجه کافی برای این پروژه اختصاص نیافته؟

 آیا وزارت ارتباطات در اولویت‌بندی راهبردی خود دچار ضعف است؟

یا مشکل اصلی، نبود هماهنگی و همکاری لازم میان نهادهای اجرایی، شهرداری‌ها و بخش خصوصی است؟

زیرساخت هست، اراده نیست

گرچه در کلان‌شهرهایی مانند تهران، زیرساخت‌های قابل‌توجهی برای توسعه فیبر نوری وجود دارد، اما نبود عزم جدی، هماهنگی مدیریتی و حمایت اجرایی، موجب شده این پروژه کلیدی با تأخیر و رکود همراه شود.

فیبر نوری، کلید آینده‌ای دیجیتال است که نباید به تعویق بیفتد

اکنون زمان آن فرا رسیده که مسئولان پاسخگو باشند و به‌جای وعده، اقدامات عملی و ضربتی برای تسریع توسعه فیبر نوری انجام دهند. فیبر نوری نه‌تنها راهی برای ارتقای کیفیت اینترنت است، بلکه کلید توسعه پایدار اقتصادی، اجتماعی و دیجیتال ایران در دهه‌های آینده به شمار می‌رود. اگر امروز اقدام نکنیم، فردا باید هزینه عقب‌ماندگی را در تمام ابعاد بپردازیم.

نتایج مطالعات درباره شبکه‌های اروپایی نشان می‌دهد قطعی‌های برق، علاوه بر نارضایتی کاربران، مستقیماً درآمد اپراتورها را هدف قرار می‌دهد و در هر ساعت، بین ۱ تا ۳ میلیون یورو زیان به همراه دارد؛ رقمی که با تکرار مکرر، به خسارت‌های نجومی ختم می‌شود.

به گزارش ایسنا، در سال‌های اخیر، صنعت ارتباطات سیار بیش از هر زمان دیگری به عنوان شریان حیاتی زندگی اجتماعی، اقتصادی و حتی امنیتی کشور شناخته شده است. با این حال، پایداری این شریان به شدت وابسته به زیرساخت‌های انرژی است.

زیرساختی که در ماه‌های اخیر، تحت فشار شدید قطعی‌های مکرر و نامنظم برق قرار گرفته و تبعاتی سنگین بر پیکره شبکه‌های ارتباطی برجای گذاشته است.

برآوردها نشان می‌دهد که حتی چند دقیقه خاموشی برق در مراکز حساس مخابراتی، می‌تواند موجب از دست رفتن بخشی از ظرفیت شبکه و در نتیجه، ایجاد اختلال در تماس‌های صوتی، اینترنت همراه و سرویس‌های مبتنی بر داده شود.

این اختلال‌ها، علاوه بر نارضایتی کاربران، مستقیما بر درآمد اپراتورها اثرگذار است. نمونه مطالعاتی منتشرشده توسط شرکت تحقیقاتی Analysys Mason درباره شبکه‌های اروپایی نشان می‌دهد هر ساعت قطعی برق می‌تواند به معنای از دست رفتن بین ۱ تا ۳ میلیون یورو درآمد برای اپراتورهای بزرگ باشد؛ عددی که در مقیاس یک کشور و با تکرار چندین باره، به خسارت‌های نجومی ختم می‌شود.

در ایران، هرچند آمار رسمی دقیقی در این باره منتشر نشده، اما تجارب میدانی فعالان صنعت ارتباطات نشان می‌دهد که ترکیب خاموشی‌های ناگهانی، فرسودگی باتری‌های پشتیبان و محدودیت منابع سوخت ژنراتور، موجب شده بسیاری از سایت‌های ارتباطی در ساعات اوج مصرف، توان پایداری خدمت را از دست بدهند.

نتیجه این روند، نه تنها افت کیفیت تجربه کاربری، بلکه هدررفت هزینه‌های سنگین سرمایه‌گذاری در توسعه شبکه است؛ هزینه‌هایی که با هر قطعی برق، بخشی از آن عملا بلااستفاده می‌شود.

مرور تجربه دیگر کشورها نیز گویای آن است که اپراتورها، بدون تضمین تأمین پایدار انرژی، عملا در معرض تهدیدی دائمی قرار دارند؛ تهدیدی که می‌تواند سال‌ها سرمایه‌گذاری و توسعه را ظرف چند ساعت خاموشی، بی‌اثر کند. شاید همین واقعیت تلخ است که باعث شده در بسیاری از نظام‌های پیشرفته، حفاظت از شبکه‌های مخابراتی در اولویت حیاتی مدیریت انرژی قرار گیرد.

به گفته کارشناسان، در میان تمام بخش‌هایی که از بی‌انضباطی برقی آسیب می‌بینند، اپراتورهای تلفن همراه نه تنها در صف نخست، بلکه در خط آتش مستقیم این بحران قرار دارند؛ قربانیانی که هر بار، هزینه‌ای سنگین برای خطایی می‌پردازند که مرتکب آن نبوده‌اند.

وزیر ارتباطات با اشاره به کاهش کیفیت اینترنت پس از جنگ تحمیلی 12‌روزه رژیم صهونیستی علیه کشورمان، از اجرای طرح‌های توسعه فیبر نوری، توسعه فناوری نسل پنجم و بازنگری در محدودیت‌های اینترنت خبر داد و اعلام کرد ظرف یک ماه آینده گزارش جامع کیفیت شبکه ارتباطی به مردم ارائه می‌شود.

به گزارش مرکز روابط‌عمومی و اطلاع‌رسانی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات؛ ستار هاشمی در نشستی صمیمانه با اصحاب رسانه به مناسبت روزخبرنگار، ضمن تقدیر از نقش مهم خبرنگاران در آگاهی‌بخشی و بازتاب مطالبات مردم، به تشریح شرایط فعلی کشور در حوزه ارتباطات، چالش‌ها و برنامه‌های پیش رو پرداخت.

وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در ابتدای سخنان خود با اشاره به تأثیر مستقیم کیفیت اینترنت و خدمات ارتباطی بر شاخص‌های امید اجتماعی، ماندگاری نخبگان و بهره‌وری اقتصادی اظهار کرد: «واقعیت این است که مردم در جنگ تحمیلی ۱۲ روزه با رژیم صهیونیستی، نهایت همراهی و همبستگی را با حاکمیت نشان دادند. اما پس از جنگ، به دلیل ملاحظات امنیتی، تغییرات در سامانه‌های مکان‌یابی جهانی (GPS) و افزایش حملات سایبری، کیفیت اینترنت و شبکه‌های ارتباطی به شکل محسوسی کاهش یافت. این موضوع را انکار نمی‌کنیم و وظیفه داریم پاسخگوی این شرایط باشیم.»

وی ضمن تأکید بر اینکه «بی‌توجهی به کیفیت خدمات ارتباطی، تبعات ضد امنیتی و اجتماعی دارد» خاطر نشان کرد: «در حال حاضر پروژه‌های متعددی برای ارتقای شبکه در حال اجراست و ظرف یک ماه آینده گزارش جامع عملکرد و برنامه‌ها به مردم ارائه خواهد شد.»

برنامه‌های اصلی وزارتخانه

هاشمی توسعه فیبر نوری و پوشش نسل پنجم تلفن همراه (5G) را از محورهای کلیدی بهبود کیفیت اینترنت معرفی کرد و افزود: «فیبر نوری شاه‌راه کیفیت و پایداری ارتباطات است. متأسفانه این پروژه سال‌ها درگیر بروکراسی بود، اما امروز با برنامه‌ریزی منسجم و مشارکت بخش خصوصی، پیشرفت آن شتاب گرفته است. ما نیاز داریم که رسانه‌ها مطالبه‌گر باشند و این مسیر را با پرسشگری فعالانه دنبال کنند.»

وی همچنین از طراحی بسته‌ای جامع برای بازنگری در سیاست‌های محدودیت اینترنت خبر داد و گفت: «تجربه نشان داده که محدودیت‌های طولانی‌مدت، نه تنها اثربخش نیست، بلکه به مهاجرت نیروهای متخصص، رکود کسب‌وکارهای آنلاین و افزایش نارضایتی منجر می‌شود.»

پاسخگویی شفاف و مستمر

وزیر ارتباطات در ادامه از خبرنگاران خواست با پیگیری منظم و حرفه‌ای، وعده‌ها و پروژه‌های وزارتخانه را رصد کنند.

او تأکید کرد: «به معاونانم تکلیف کرده‌ام که ماهانه نشست خبری تخصصی برگزار کنند. اگر این اتفاق نیفتد، شخصاً مسئولیت پاسخگویی را بر عهده می‌گیرم.»

هاشمی از ابلاغ «طرح تحول دولت و دولت دیجیتال» توسط رئیس‌جمهور نیز خبر داد و گفت: «در این طرح، ارائه خدمات یکپارچه، هوشمند و قابل رصد به مردم با استفاده از ظرفیت حداکثری بخش خصوصی، محور اصلی است. ما از روش‌های نتیجه‌محور استفاده می‌کنیم و زمان‌بندی دقیق برای هر مرحله داریم.»

مدیریت بحران در حوزه پست

وی به عملکرد شرکت ملی پست در شرایط جنگ اخیر اشاره کرد و گفت: «پست به عنوان یکی از زیرساخت‌های حیاتی کشور، در شرایط جنگی با چالش‌های جدی مواجه شد. اما با هماهنگی دقیق و استفاده از ظرفیت‌های لجستیکی، توانستیم از سوءاستفاده احتمالی جلوگیری کنیم و خدمات را بدون توقف ادامه دهیم.»

چالش انرژی و زیرساخت

وزیر ارتباطات قطعی برق در سایت‌های ارتباطی را از مهم‌ترین مشکلات فعلی برشمرد و توضیح داد: «در برخی نقاط کشور، ناپایداری شبکه برق باعث اختلال در خدمات می‌شود. طرح‌های پایلوتی برای خرید خدمت انرژی از بخش خصوصی و استفاده بهینه از باتری‌های پشتیبان آغاز شده و در حال گسترش است.»

وی در عین حال بر این مسئله تأکید کرد که قرار نیست باتری‌ها بار ناترازی‌های انرژی را به دوش بکشند و استفاده از آن‌ها باید به‌عنوان پشتیبان اضطراری و نه راهکار دائمی جبران کمبود برق در سایت‌های ارتباطی باشد.

دیپلماسی فناوری

هاشمی در بخش پایانی سخنانش به اهمیت دیپلماسی فناوری اشاره کرد و گفت: «حتی کشورهایی که پیش‌تر با تحفظ نسبت به همکاری با ایران برخورد می‌کردند، امروز رویکرد متفاوتی در پیش گرفته‌اند. این فرصت را باید با قدرت و مدیریت هوشمندانه به نفع توسعه زیرساخت‌های داخلی و حضور پررنگ‌تر در بازارهای بین‌المللی استفاده کنیم.»

وی در پایان بار دیگر از خبرنگاران برای نقش مؤثرشان در شفاف‌سازی، نقد سازنده و همراهی با مسیر توسعه کشور تشکر کرد و افزود: «امیدوارم سال آینده، وقتی دوباره گرد هم می‌آییم، نه از مشکلات امروز، بلکه از دستاوردهای بزرگ و ملموس در حوزه ارتباطات و فناوری سخن بگوییم.»

سی‌ویک سال پیش در تاریخ ۱۹ مرداد ۱۳۷۳، فناوری تلفن همراه وارد ایران شد و نقطه عطفی در تحول ارتباطات کشور رقم خورد.

بر اساس گزارش مرکز ارتباطات، توسعه برند و رویدادهای بین‌المللی همراه اول، نخستین اپراتور تلفن همراه ایران سی‌ویک سال پیش، کار خود را با راه‌اندازی ۲۴ ایستگاه رادیویی و عرضه چهار سیمکارت به نهاد ریاست جمهوری آغاز کرد. 

امروزه همان شبکه، با در اختیار داشتن بیش از ۱۰۰ میلیون سیمکارت فعال و پوشش بیش از ۹۹ درصد جمعیت کشور به بزرگترین و پراستفاده‌ترین شبکه ارتباطی کشور در حوزه ارتباطات سیار تبدیل شده است.

مروری بر آخرین آمار مربوط به گزارش رسمی سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی، نشان می‌دهد که تنها ظرف یک فصل حدود ۸۷ میلیارد دقیقه مکالمه و ۵۶ میلیارد پیامک در شبکه‌های سیار کشور رد و بدل شده است؛ آماری که نمایانگر اعتماد و استقبال گسترده مردم از این فناوری ارتباطی با گذشت سه دهه از عمر آن است.

همراه اول به عنوان برنده مزایده فرکانس ۵G و اپراتور دارای مجوز بهره‌برداری از این نسل ارتباطی، در حال حاضر پوشش خدمات خود را به ۱۴۳۴ شهر و ۴۴۹۱۸ روستا در سراسر کشور گسترش داده و با عبور از نسل‌های دوم تا پنجم فناوری ارتباطی، رکورددار «بیشترین تعداد سایت‌های فعال 5G» با بیش از ۱۲۰۰ سایت فیزیکی است. 

با وجود این دستاوردها، اما همراه اول صرفا یک ارائه‌دهنده خدمات ارتباطی نیست. این برند که طی سه دهه گذشته جایگاه خود را به عنوان یکی از محبوب‌ترین و مورد اعتمادترین نام‌های تجاری کشور تثبیت کرده، هم‌اکنون در آغاز چهارمین دهه فعالیت خود، برنامه راهبردی جدیدی با عنوان «کهکشان» را نیز معرفی کرده است.

این برنامه که ادامه مسیر گذشته همراه اول به شمار می‌رود، به دنبال نزدیک‌تر کردن دنیای آنلاین و آفلاین و ارائه تجربه‌ای دیجیتال فراگیرتر و هوشمندتر است. ماموریت همراه اول در این مرحله ارائه خدمات ارتباطی جامع و خلق تجربه‌ای فراتر از یک اپراتور سنتی است.

یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های این تحول، بازنگری در هویت بصری همراه اول است که ضمن حفظ میراث گرانبهای سال‌ها تلاش، نمایی مدرن و نوین از برند را ارائه می‌دهد. اصلاحات صورت گرفته به گونه‌ای است که مرز میان حضور فیزیکی و دیجیتال به طور کامل حذف شده و همراه اول وارد دنیای «Immersive» یا فراگیر شده است.

هویت بصری جدید همراه اول بر پایه اعتماد، پویایی، نوآوری و تعهد به پیشرفت در فناوری طراحی شده است و این شرکت در راستای شفافیت، تعامل موثر و پاسخگویی به نیازهای کاربران و شرکا، جایگاه خود را به عنوان پیشرو ارتباطات کشور تحکیم می‌کند.

رونمایی از این هویت بصری تازه، فصل جدیدی را در تاریخ همراه اول رقم زده و وعده آینده‌ای روشن‌تر، هوشمندتر و موفق‌تر را به همه ذینفعان می‌دهد.

مدیرعامل شرکت مخابرات ایران با بیان اینکه کابل مسی بطور کامل در پروژه فیبرنوری برچیده و جمع آوری خواهد شد، گفت: شماره تمامی کسانی که مشترک مخابرات هستند، حفظ می شود ولی اگر نخواستند از دیتای آن استفاده کنند، یک مودم ارزان قیمت در اختیار آنها قرار می گیرد تا بتوانند از تماس آنها نیز استفاده کنند.

محمد جعفرپور روز شنبه در نشست خبری با بیان اینکه هزینه اجرای پروژه فیبرنوری یک میلیارد دلار خواهد بود، تصریح کرد: در آینده درآمد شرکت‌ها مخابرات از مکالمه نخواهد بود اما این شرکت به دنبال درآمد از اقدامات جانبی خواهد بود.

وی با اشاره به منابع مورد نیاز برای اجرای این پروژه نیز اظهار داشت: از واگذاری تجهیزات فرسوده شرکت مخابرات از جمله کابل های مسی و همچنین آزاد شدن مراکز مخابراتی می توان بخش اعظم منابع مورد نیاز را تامین کرد.

وی با اشاره به تغییر رویکرد شرکت مخابرات ایران در سال‌های اخیر و تلاش برای ایجاد تحول اساسی در فناوری ارتباطات کشور اظهار داشت: بزرگ‌ترین پروژه این شرکت، توسعه شبکه فیبر نوری منازل و کسب‌وکارها است که در پاسخ به نیازهای رو به رشد ارتباطی در کشور و جایگزینی فناوری قدیمی کابل مسی است.

جعفرپور خاطر نشان کرد: این پروژه از سال ۱۳۹۵ شروع شده و در سال ۱۴۰۱ با حمایت دولت، مجدداً روح تازه‌ای در آن دمیده شد؛ هدف نهایی، طی پنج سال آینده، جمع‌آوری کامل شبکه مسی و جایگزینی آن با فیبر نوری است که می‌تواند صنعت ICT کشور را متحول کند.

وی اظهار داشت: در این پروژه، تأکید بر استفاده حداکثری از تجهیزات بومی و تولید داخلی است تا صنعت ICT کشور زنده شود و فرصت‌های کارآفرینی و رشد اقتصادی در حوزه تجهیزات فیبر نوری و شبکه‌های فعال فراهم شود. پیمانکاران بخش خصوصی نقش مهمی در اجرای این پروژه دارند و برآورد شده است که هر یک میلیون اتصال فیبر نوری، حدود ۱۰ هزار فرصت شغلی در حوزه‌های مختلف از جمله در پیمانکاری، تولید تجهیزات و خدمات شبکه ایجاد می‌کند.

جعفرپور خاطرنشان کرد: همچنین، شرکت مخابرات ایران در حال توسعه خدمات جدید است. در نمایشگاه تلکام سال گذشته، سرویس‌های B2B و B2C معرفی شدند و اکنون در حال ارائه آنها در بازار است؛ تمرکز اولیه بر بازارهای سازمانی و بزرگ است، به‌ویژه در حوزه خدمات مبتنی بر پردازش ابری برای بانک‌ها، صنایع نفت و گاز و صنایع دیگر. سیاست اصلی، توسعه شبکه فیبر نوری در مراکز استان‌ها است، زیرا در این مناطق نیازهای ارتباطی مشترکین بیشتر احساس می‌شود و شبکه‌های موبایل پاسخگو نیستند، به‌خصوص در زمان پیک ترافیک.

مدیرعامل شرکت مخابرات کشور اظهار داشت: در حال حاضر، طراحی شبکه فیبر نوری برای ۳۱ مرکز استان انجام شده و عملیات اجرایی در این مراکز آغاز شده است. هدف این است که تا پایان سال ۱۴۰۴، تمامی این مراکز به فناوری فیبر نوری مجهز شوند.

وی افزود: در کنار این، تعداد مراکز مخابراتی در کشور بیش از ۱۱ هزار است که در شعاع حدود ۴ کیلومتر از هم قرار دارند و در تهران بیش از ۸۰ مرکز فعال وجود دارد. برنامه‌ریزی شده است که مراکز تلفن قدیمی و بزرگ جمع‌آوری شده و به فناوری VoIP (Voice over IP) مهاجرت شود که این امر مصرف برق مراکز مخابراتی را کاهش می‌دهد و هزینه‌های عملیاتی را کم می‌کند.

وی در ادامه گفت: در حوزه خدمات تلفنی، شرکت مخابرات ایران در حال حاضر خدمات مبتنی بر فناوری‌های نوین ارائه می‌دهد و قصد دارد تمامی مشترکین را به سمت خدمات مبتنی بر SIP (سیپ) سوق دهد. این تغییر فناوری، علاوه بر کاهش هزینه‌ها، به بهبود کیفیت و کاهش مصرف برق کمک می‌کند. همچنین، در راستای توسعه خدمات، تماس‌های تلفنی درون استانی و بین‌استانی رایگان شده است و برنامه‌ریزی برای ارائه تسهیلات بیشتر در آینده وجود دارد.

جعفرپور ادامه داد: در مجموع، شرکت مخابرات ایران در حال انجام تحولات گسترده‌ای است که شامل مهاجرت فناوری، توسعه شبکه فیبر نوری، کاهش هزینه‌های عملیاتی و ارائه خدمات نوین است. این اقدامات، در کنار نقش رسانه‌ها و اصحاب رسانه در اطلاع‌رسانی و ایجاد امید، می‌تواند صنعت ICT کشور را به سمت توسعه و پیشرفت سوق دهد.

وی همچنین با اشاره به برنامه‌ها و تحولات شرکت مخابرات ایران در حوزه فناوری و خدمات خاطرنشان کرد: ایجاد تسهیلات جدید برای انتقال از تلفن‌های تی دی ام (تلفن دیجیتال خطی) به تلفن‌های آی پی در نظر گرفته شده که به زودی توسط معاونت مشتریان خانگی این شرکت ارائه خواهد شد. این بسته‌های جدید، شامل مکالمات نامحدود درون استانی و بین استانی برای مشترکین فیبر نوری با تخفیف‌های ویژه است و هدف از آن افزایش جذابیت خدمات و تشویق مشترکین به مهاجرت به فناوری آی پی است.

وی با بیان اینکه در این فرآیند، حفظ شماره تلفن مشترکین در حین انتقال نیز در دستور کار قرار دارد، خاطر نشان کرد: به دنبال بهبود حوزه پشتیبانی مشترکین هستیم و قول می‌دهیم تا پایان سال ۱۴۰۴، تغییرات قابل توجهی در پیگیری و حل مشکلات مشتریان رخ دهد.

جعفرپور اظهار داشت: در حوزه نیروی انسانی، سامانه ارزیابی عملکرد پیاده‌سازی شده است که از اسفند ماه سال گذشته آغاز شده و در حال حاضر برای حدود ۴۶ هزار نفر از کارکنان شرکت اجرا شده است. این سامانه به شایسته‌سالاری و اعطای مزایای بیشتر به افراد با عملکرد برتر کمک می‌کند و نقش مهمی در پیشبرد اهداف شرکت دارد. ارزیابی‌های دوره‌ای در تیر، مرداد و شهریور ادامه خواهد داشت و انتظار می‌رود تاثیر مثبت آن بر کیفیت خدمات شرکت مشهود شود.

وی با تاکید دوباره بر انجام تغییرات گسترده‌ در شرکت مخابرات که شامل توسعه فناوری، بهبود خدمات، کاهش هزینه‌ها و ارتقاء نیروی انسانی است، افزود: این اقدامات در کنار نقش رسانه‌ها در اطلاع‌رسانی و ایجاد امید، می‌تواند صنعت ICT کشور را به سمت توسعه و پیشرفت سوق دهد.

مدیرعامل شرکت مخابرات ایران در بخش دیگری از سخنانش و در پاسخ به سوالات خبرنگاران، با اشاره به اینکه تغییر تکنولوژیک از کابل مسی به فیبرنوری، نه تنها بهبود سرعت و کیفیت خدمات ارتباطی را در پی دارد، بلکه نقش مهمی در توسعه زیرساخت‌های شهری و شهر هوشمند ایفا می‌کند، اظهار داشت: در حال حاضر، پیشرفت پروژه در تهران حدود ۳۰ درصد است که به دلایل مختلفی از جمله محدودیت‌های محلی و نیاز به حفاری‌های گسترده برای اجرای فیبرنوری، کند شده است.

وی افزود: در کشورهای پیشرفته، مانند چین، این فرآیند بسیار سریع و در عرض چند ساعت انجام می‌شود، اما در ایران، به دلیل نیاز به مجوزهای حفاری و همکاری نداشتن شهرداری‌ها، این روند زمان‌بر است. با این حال، با تغییر رویکرد، تمامی مشترکین، چه نیازمند سرویس دیتا باشند چه نباشند، فیبرنوری دریافت می‌کنند؛ حتی در موارد نیاز، سرویس‌های دیتا نیز در آینده ارائه خواهد شد.

جعفرپور با اشاره به اینکه پروژه در شهر مشهد به عنوان بزرگ‌ترین کارگاه فیبر نوری کشور، در حال اجرا است و تا پایان سال ۱۴۰۴، قرار است کل شهر به این فناوری مجهز شود، تصریح کرد: در این شهر، نصب فیبرنوری در ۵۰۰ سایت تلفن همراه برای اپراتورهای مختلف در دستور کار قرار دارد که می‌تواند کیفیت ارتباطات را به طور قابل توجهی ارتقاء دهد. همچنین، توافق‌نامه‌هایی در شهرهای کرمانشاه و تهران برای توسعه فیبرنوری منعقد شده است.

وی با بیان اینکه در کنار این، بهبود زیرساخت‌های مراکز مخابراتی و نوسازی باتری‌ها و دیزل ژنراتورها برای جلوگیری از قطعی ارتباط در مواقع قطع برق، در حال انجام است، خاطر نشان کرد: این اقدامات شامل بهینه‌سازی تجهیزات و افزایش قابلیت اطمینان شبکه است. در بخش مالی، با توجه به مشکلات مالی گذشته، شرکت مخابرات ایران توانسته است بخشی از هزینه‌های پروژه را از طریق فروش کابل‌های مسی فرسوده و املاک خود تأمین کند. این استراتژی، علاوه بر کاهش هزینه‌ها، به آزادسازی منابع و تسهیل روند توسعه کمک می‌کند.

مدیرعامل شرکت مخابرات اظهار داشت: از نظر مالی، شرکت مخابرات ایران توانسته است بخشی از هزینه‌های پروژه را از طریق فروش کابل‌های مسی فرسوده و املاک خود تأمین کند، که این استراتژی به کاهش هزینه‌ها و آزادسازی منابع کمک می‌کند. در جلسات و همایش‌های تخصصی، مدل همکاری با پیمانکاران و سرمایه‌گذاران نهایی شده است و برنامه‌ریزی برای برگزاری همایش بزرگ در تابستان آینده جهت معرفی فناوری جدید و جذب مشارکت‌کنندگان داخلی و خارجی در جریان است. این همایش قرار است تنها و فقط درباره تغییر تکنولوژی از کابل مسی به فیبر نوری باشد و در آن تولیدکنندگان تجهیزات، پیمانکاران و سرمایه‌گذاران حوزه فیبر نوری حضور خواهند داشت.

وی تصریح کرد: در بخش فنی، تلاش می‌شود استانداردهای مشخص و قیمت ثابت برای اجرای فیبر نوری در داخل ساختمان‌ها تعیین شود تا شفافیت و رضایت مشترکین افزایش یابد. برنامه‌ریزی برای اجرای فیبر در شهر مشهد و تهران انجام شده است، به‌طوریکه در تهران، تمامی پیمانکاران فعال در این حوزه وارد شده‌اند و می‌توان در کمترین زمان، پس از اتمام هر منطقه، سرویس فیبرنوری را در آن منطقه فعال کرد. هدف این است که پس از اعلام پوشش، حداکثر طی یک هفته خدمات فیبرنوری به مشترکین ارایه شود.

جعفرپور افزود: همچنین، در راستای کاهش هزینه‌ها و بهبود خدمات، فیبرنوری به صورت اجباری و برای تمامی مشترکین، چه نیازمند سرویس باشند چه نباشند، ارائه می‌شود تا جمع‌آوری کابل مسی و هزینه نگهداری آن کاهش یابد. در مناطق مختلف، از جمله مرکز شهر تهران و شهر جدید گلبهار، برنامه‌ریزی برای اجرای این پروژه در حال انجام است.

وی در پاسخ به سوالی درباره افزایش آبونمان و تعرفه های شرکت مخابرات نیز تصریح کرد: در حوزه تعرفه‌ها، مخابرات ایران ارزان‌ترین تعرفه‌ها را در میان اپراتورها دارد و قصد دارد با کاهش قیمت‌ها و ارائه بسته‌های رایگان تماس‌های صوتی ثابت و موبایل، جذابیت خدمات خود را افزایش دهد. در حال حاضر، میانگین درآمد هر مشترک از اینترنت ثابت حدود ۷۸ هزار تومان در ماه است، که نسبت به اینترنت همراه بسیار ارزان‌تر است و این موضوع برای جذب و نگهداری مشترکین بسیار مؤثر است. سیاست شرکت بر این است که حجم زیادی از مشترکین را با کمترین قیمت ممکن نگه دارد و خدمات با کیفیت و قیمت مناسب ارائه دهد.

مدیرعامل شرکت مخابرات با اشاره به اینکه قیمت تمام شده خدمات ثابت در ایران، به‌ویژه در حوزه تلفن ثابت، همچنان بالا است، اظهار داشت: این موضوع باعث کاهش کیفیت و توسعه شبکه‌های ثابت شده است. در مقابل، شبکه موبایل در ایران بسیار گسترده است و حدود ۷۰ درصد ارتباطات کشور از طریق شبکه موبایل انجام می‌شود، اما زیرساخت‌های تلفن ثابت و اینترنت ثابت نیازمند بهبود و توسعه هستند تا بتوانند جایگزین مناسبی برای موبایل باشند و فشار روی شبکه‌های موبایل کاهش یابد.

وی خاطر نشان کرد: اگر کیفیت اینترنت ثابت در محل‌های مسکونی و کاری افزایش یابد، مردم تمایل بیشتری به استفاده از اینترنت ثابت پیدا می‌کنند و این امر به نوبه خود باعث بهبود کیفیت شبکه موبایل و کاهش بار آن می‌شود. همچنین، توسعه زیرساخت‌های فیبرنوری در داخل کشور، به‌ویژه در شهرهای بزرگ مانند تهران و مشهد، در حال انجام است. پروژه فیبرنوری در مشهد، که بزرگ‌ترین کارگاه فیبرنوری کشور است، تا پایان سال ۱۴۰۴ به پایان می‌رسد و در این شهر نصب فیبر در ۵۰۰ سایت تلفن همراه برای اپراتورها برنامه‌ریزی شده است تا کیفیت ارتباطات به طور قابل توجهی ارتقاء یابد.

جعفرپور اظهارداشت: در حوزه تجهیزات، شرکت مخابرات ایران توانسته است هزاران کیلومتر فیبر نوری داخلی تولید کند و این تجهیزات در پروژه‌های مختلف در استان‌های خراسان رضوی و اصفهان به‌کار گرفته شده است. تولید تجهیزات بومی در حوزه فیبرنوری و تجهیزات انتقال، به‌ویژه در سیستم‌های انتقال فیبرنوری، با کیفیت بالا و قابلیت صادرات، در حال توسعه است. همچنین، تجهیزات مربوط به مودم‌های فیبرنوری، که فناوری قدیمی محسوب می‌شوند، در داخل کشور طراحی و تولید می‌شوند و در پروژه‌های ملی به‌کار گرفته می‌شوند.

وی با بیان اینکه در بخش شبکه‌های انتقال، شرکت مخابرات ایران پروژه نوسازی کامل شبکه‌های درون استانی در ۳۱ استان کشور را با تجهیزات بومی در حال انجام دارد، افزود: این نوسازی‌ها شامل استان‌های تهران، آذربایجان شرقی، فارس و خوزستان است و هدف، بهبود کیفیت و افزایش ظرفیت شبکه است. در کنار این، تلاش می‌شود تجهیزات بومی جایگزین تجهیزات وارداتی شوند تا هم اشتغال زایی داخلی تقویت شود و هم وابستگی به واردات کاهش یابد.

مدیرعامل شرکت مخابرات کشور ادامه داد: در مقایسه با کشورهای اطراف، ایران در حوزه فیبر نوری و توسعه شبکه‌های زیرساختی، نسبت به بسیاری از کشورها عقب‌ماندگی دارد، اما زیرساخت‌های موجود در کشور، به‌ویژه در شهر تهران، بسیار قوی است و حجم زیادی از کابل‌های فیبر نوری در زیرزمین‌ها و کانال‌ها قرار دارد که در کشورهای دیگر کمتر دیده می‌شود. در کشورهای اروپایی و منطقه، توسعه شبکه‌های موبایل و فیبرنوری سریع‌تر و پیشرفته‌تر است، اما در ایران، با وجود عقب‌ماندگی‌هایی، زیرساخت‌های موجود ظرفیت‌های قابل توجهی دارند و در حال توسعه هستند.

وی با تاکید بر اینکه توسعه زیرساخت‌های ثابت، نقش مهمی در کاهش فشار بر شبکه‌های موبایل، ارتقاء کیفیت خدمات و توسعه شهرهای هوشمند دارد، ادامه داد: باید با همکاری نهادهای مختلف، این پروژه‌ها به صورت کامل و با تجهیزات بومی و استانداردهای جهانی اجرا شوند.

جعفرپور با اشاره به وضعیت توسعه زیرساخت‌های مخابراتی در ایران و مقایسه آن با کشورهای منطقه و جهان تصریح کرد: در غرب آسیا، ترکیه و عربستان اپراتورهای متعددی دارند و حجم فعالیت‌های مخابراتی در این کشورها بالاتر است، اما شرکت مخابرات ایران به‌طور کلی در سطح کشور سرویس ارائه می‌دهد و در مقایسه با این کشورها، حجم کار، تعداد نیروهای انسانی و میزان دیتای ارائه شده در ایران قابل مقایسه نیست. با وجود این، شرکت مخابرات ایران یکی از بزرگ‌ترین اپراتورهای منطقه است و وضعیت آن نسبتاً مطلوب ارزیابی می‌شود.

وی به تعاملات شرکت مخابرات ایران با اپراتورهای کوچک در حوزه کابل مسی و فیبر نوری اشاره کرد و افزود: پس از جنگ ۱۲ روزه، برخی شبکه‌ها دچار اختلال شده‌اند و علت آن نیاز به تغییر تکنولوژی و همکاری با اپراتورهای کوچک برای توسعه شبکه‌های فیبرنوری است. این اپراتورها در شهرهای محدود فعالیت می‌کنند و با همکاری‌های محدود، در حال توسعه فیبرنوری هستند. هدف اصلی، افزایش سرعت توسعه و تنوع اپراتوری است و شرکت مخابرات ایران آمادگی کامل برای همکاری و مشارکت با تمامی اپراتورها را دارد.

مدیرعامل شرکت مخابرات ایران اظهار داشت: در حوزه زیرساخت‌های فیبرنوری، توجیه اقتصادی توسعه در مخابرات ایران وجود دارد، زیرا زیرساخت‌های اولیه در کشور موجود است، اما برای اپراتورهای کوچک، این توجیه ممکن است کافی نباشد. بنابراین، همکاری در قسمت‌های انتهایی شبکه و توسعه مشترک در دستور کار قرار دارد. در این راستا، برنامه‌های توسعه فیبرنوری در شهرهای پرجمعیت مانند تهران و مراکز استان‌ها طراحی شده است و هدف است که طی پنج سال آینده، این پروژه‌ها به نتیجه برسند. شرکت مخابرات ایران قصد دارد از تمام ظرفیت‌های کشور، چه در حوزه پیمانکاری و چه در حوزه اپراتوری، بهره‌برداری کند و از رقابت‌های ناعادلانه و سیاست‌های اشتباه که باعث کندی توسعه شده است، جلوگیری کند.

وی همچنین در باره برنامه‌های شرکت مخابرات برای ارتباطات در مناسبت‌هایی مانند اربعین و توسعه ارتباطات مرزی و موکب‌ها گفت: این شرکت، با ایجاد بسترهای فیبرنوری و سرویس‌های اینترنت پرسرعت، توانسته است حجم زیادی از خدمات را در این مناطق ارائه دهد و ارتباطات مرزی و موکب‌ها را پشتیبانی کند. همچنین، در داخل کشور، پروژه‌های توسعه فیبرنوری در شهرهای پرجمعیت در حال اجرا است و برنامه‌ریزی شده است که این توسعه در تمامی شهرها و روستاها طی پنج سال آینده کامل شود.

جعفرپور با بیان اینکه در شهر تهران برخی از دستگاه ها برای اجرای پروژه فیبرنوری همکاری نمی کنند، تصریح کرد: با وجود اینکه شرکت مخابرات ایران اعلام کرده است که مانع توسعه نیست و حتی کمک می‌کند، اما سیاست‌های نادرست و محدودیت‌هایی باعث کندی روند توسعه فیبرنوری شده است. در حال حاضر، تقسیم‌بندی‌های انجام شده در گذشته، که بر اساس آن اپراتورها در هر شهر تعهداتی داشتند، دیگر معتبر نیست و وزارت ارتباطات و شرکت مخابرات در حال هماهنگی برای حذف این محدودیت‌ها و تسهیل توسعه هستند. در این راستا، دولت عدد مشوق ۶ میلیون تومان به ازای هر اتصال فیبرنوری را در نظر گرفته است که انگیزه مناسبی برای توسعه است و هیچ مانعی برای اپراتورها در توسعه شبکه وجود ندارد.

رئیس‌جمهوری در ابلاغیه‌ای، وزارت ارتباطات را مأمور اجرای طرح زیست‌بوم‌های دیجیتال دولت به‌منظور تحقق اهداف برنامه هفتم پیشرفت و پیشبرد دولت هوشمند کرد.
 به گزارش مرکز روابط عمومی و اطلاع‌رسانی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات؛ رئیس‌جمهوری در ابلاغیه‌ای خطاب به سید ستار هاشمی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، با تأیید طرح پیشنهادی اجرای زیست‌بوم‌های دیجیتال دولت، مسئولیت اجرای این طرح کلان ملی را به وزارت ارتباطات و سازمان فناوری اطلاعات ایران واگذار کرد.

این ابلاغیه در راستای تحقق اهداف برنامه هفتم پیشرفت جمهوری اسلامی ایران، به‌ویژه ماده ۱۰۷ این قانون، و در چارچوب برنامه‌های دولت چهاردهم در حوزه تحول دیجیتال و هوشمندسازی دولت صادر شده و بر اجرای هماهنگ اسناد قانونی، آیین‌نامه‌ها، دستورالعمل‌ها و به‌ویژه نقشه راه دولت هوشمند تأکید دارد. بر اساس مفاد این ابلاغیه، سازمان فناوری اطلاعات ایران موظف شده است ظرف مدت شش ماه، معماری‌های کلان و استانداردهای فنی زیست‌بوم‌های دیجیتال دولت را شامل سکوی تبادل داده‌های پایه، سکوی تبادل اسناد و تراکنش‌های الکترونیکی و نظام اعتباربخشی میان‌زنجیره‌ای خدمات، تدوین و اجرا کند.

لر این اساس، تمامی دستگاه‌های اجرایی مشمول ماده ۵ قانون مدیریت خدمات کشوری نیز موظف به همکاری در اجرای این طرح هستند. ضوابط ارائه خدمات در مجموعه‌های غیردولتی نیز باید با رعایت همین چارچوب، توسط سازمان فناوری اطلاعات تهیه، ابلاغ و اجرایی شود. پیاده‌سازی سکوهای مرتبط با این زیست‌بوم‌ها باید بر بستر زیرساخت ابری دولت انجام شود تا بهره‌وری و کارآمدی زیرساخت‌های پردازشی کشور افزایش یابد. همچنین به‌منظور ارتقای اثربخشی و پایش اجرای طرح، سازمان فناوری اطلاعات موظف است با مشارکت دستگاه‌های ذی‌ربط، سازوکار نظام تنظیم‌گری و نظارت بر تحقق آن را در تمامی دستگاه‌ها ایجاد کند. گزارش پیشرفت اجرای طرح نیز باید به‌صورت فصلی به هیأت وزیران ارائه شود. برنامه اجرای این طرح در سه مرحله پیش‌بینی شده است. در مرحله نخست که باید حداکثر تا شش ماه پس از ابلاغ انجام شود، زیست‌بوم‌های حوزه مالی، مالیاتی، انرژی، سلامت، تجارت فرامرزی، زمین، زنجیره تأمین، مهاجرین و اتباع پیاده‌سازی می‌شوند.

مرحله دوم تا حداکثر نه ماه پس از ابلاغ شامل زیست‌بوم‌های منابع انسانی، پشتیبانی، کشاورزی، گردشگری و بیمه خواهد بود و سایر زیست‌بوم‌ها نیز در مرحله سوم عملیاتی می‌شوند.

وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات که در نشست مشترکی با اعضای کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات مجلس شورای اسلامی‌ شرکت کرده بود تا گزارشی درباره وضعیت ارتباطات در جنگ تحمیلی 12 روزه، ارائه دهد، در بخشی از سخنانش یادآور شد: « در راستای گسترش «دیپلماسی فناوری» کارخانه ایرانی فیبرنوری در ونزوئلا وارد مدار تولید شده است.»

به گزارش ایران ستار‌هاشمی‌با اشاره به اینکه در جنگ 12 روزه، با جنگ سایبری با پیچیده‌ترین و گسترده‌ترین حملات مواجه بودیم، گفت: «روزانه 20 هزار حمله به درگاه‌های ورودی و سامانه‌ها انجام می‌شد.اما با تلاش‌های انجام شده آسیب‌های این حملات به حداقل رسید و تماس و ارسال پیامک برقرار بود.»

وی با بیان اینکه تعامل حداکثری با شرکت مخابرات در این جنگ به ایجاد پایداری در شبکه ارتباطی بسیار کمک کرد، اظهار کرد:« ما امروز با شناسایی نقاط ضعف خود در این حوزه به دنبال برطرف کردن آن هستیم.»وزیر ارتباطات با اشاره به اینکه وزارت ارتباطات پیشران تمام اتفاقات در کشور است، گفت: «با این حجم از توقعات جامعه و تکالیف برنامه هفتم، بودجه 1404 این وزارتخانه، کمترین رشد را تجربه کرد که امیدواریم نمایندگان در بودجه 1405 برای تحقق این اهداف کمک کنند.»

هاشمی‌«دیپلماسی فناوری» را یکی از اولویت‌های وزارت ارتباطات دانست و افزود: «در همین یک سال گذشته، این دولت اقداماتی برای صادرات فناوری به کشورهای شاخ آفریقا، آمریکای لاتین و روسیه انجام داده است که امیدواریم صادرات این حوزه در افق برنامه، 10 برابر افزایش داشته باشد.»

عضو کابینه دولت با اشاره به توافقات انجام شده با ونزوئلا اعلام کرد: «بر اساس این توافقات کارخانه فیبرنوری ایرانی احداث شده در این کشور به تازگی راه‌اندازی شده و تولیدات خود را آغاز کرده است و شرکت‌های دانش‌بنیان کشورمان نیز در زیرساخت‌های ارتباطی ونزوئلا فعال شده‌اند.»

وزیر ارتباطات با اشاره به برگزاری مزایده باند فرکانسی نسل پنجم تلفن همراه 3600 و 3800، یادآور شد:« اپراتورهای منتخب در حال تجهیز و توسعه رسمی‌نسل پنجم تلفن همراه در کشور هستند و تلفیق نسل پنجم با فیبرنوری، تأثیر قابل‌توجهی در بهبود کیفیت شبکه خواهد داشت.»

هاشمی‌با اشاره به تلاش وزارت ارتباطات برای توسعه ارتباطات روستایی، از تشکیل قرارگاه هوشمندسازی مصرف انرژی برای کاهش ناترازی خبر داد و اعلام کرد، گزارش پیشرفت کار به صورت هفتگی ارائه می‌شود.

وزیر ارتباطات تاکید کرد که قطعی برق یکی از علل اختلالات تلفن همراه است.
سیدستار هاشمی اظهار کرد: باتری‌ها فقط می‌توانند قطعی‌های پیش‌بینی نشده را مدیریت کنند و استاندارد جهانی هم در حد نیم ساعت است.

به گزارش ایسنا، وزیر ارتباطات گفت: بحث قطعی برق حتما و یقینا باعث کاهش کیفیت خدمات ارایه شده به مردم شده است. برای این که بتوانیم یک ارتباط مناسب و با کیفیت را به مردم تحویل بدهیم، سایت یا بی تی اس که از آنجا خدمات ارایه می‌شود، دچار قطعی برق می‌شود، بواسطه باتری‌های موجود تا یک بازه زمانی کوتاه روشن خواهد ماند، اما قرار نیست این باتریها بتوانند مساله ناترازی برق را حل بکنند، بلکه قرار است از آسیب ندیدن تجهیزات داخل سایت بواسطه قطعی‌های پیش بینی نشده و در حد نیم ساعت، مدیریت کنند.

وی ادامه داد: اما فرض کنید که از آن سایت تا تجهیزات بالادستی که برای ارایه خدمت به مردم وجود دارد، حدود دو ساعت قطع برق وجود داشته باشد، در این فرایند به صورت سلسله‌وار دچار اختلال جدی خواهد شد و حتما بر کیفیت ارتباطات تاثیر خواهد گذاشت.

او افزود: البته این کل ماجرا نیست، به عنوان مثال در شرایط جنگ و موضوعات مرتبط با آن، بحث جی پی اس یکی از مواردی بود که اختلالاتی حسب صلاحدید مراجع ذی ربط برای حفاظت از جان مردم در آن بوجود آمد. بر این اساس جی پی اس هم بر کیفیت ارتباطات اثر دارد و این مساله را هم ما دنبال می‌کنیم، چرا که کسب و کارها هم از این موضوع متاثر شدند.

فاطمه عربقرایی - آنا - گاهی وقت‌ها گوشی‌ِ همراه‌مان، بی‌هیچ هشدار خاصی داغ می‌شود؛ نه در حال مکالمه‌ایم، نه ویدیویی در حال پخش است و نه حتی برنامه‌ای سنگین باز کرده‌ایم. فقط اینترنت روشن است.موضوع چیست؟

این اتفاق برای من زمانی رخ داد که در حال حرکت در یک مسیر بین‌شهری بودم. علامت آنتن گوشی کم و زیاد می‌شود و هم‌زمان حرارت دستگاه، آرام، بالا می‌رفت. در ظاهر همه‌چیز طبیعی بود، اما واقعاً چه عاملی می‌تواند بدون فعالیت مستقیم کاربر، باعث داغ شدن گوشی شود؟ آیا فقط نرم‌افزار‌ها مقصرند؟ یا ممکن است ریشه این مشکل به زیرساخت‌های شبکه ارتباطی بازگردد؟ همین پرسش‌ها باعث شد با مهدی هاشمی، متخصص مخابرات و ارتباطات سلولی، تماس بگیرم تا موضوع را دقیق‌تر بررسی شود.

او در این‌باره گفت: «دکل‌های مخابراتی، یا همان BTS‌هایی که در سطح شهر می‌بینیم، سیگنال‌های موبایل را دریافت و به مراکز سوییچ می‌فرستند و برعکس، سیگنال را از مراکز می‌گیرند و به گوشی ما ارسال می‌کنند. برای برقراری یک تماس یا اتصال اینترنت، گوشی ما باید با یکی از این آنتن‌ها در ارتباط باشد، مخصوصاً وقتی در حال حرکت هستیم.» اینجا بود که سوالی دیگر به ذهنم آمد، واژه کلیدی «سوئیچ شدن یا handover» به چه معناست.

این متخصص نیز سوال من‌را بی‌پاسخ نگذاشت و ادامه داد: «زمانی که کاربر در حال حرکت است، مثلاً در حال عبور از خیابان‌ها یا بزرگراه، نقطه اتصال گوشی‌اش دائماً بین آنتن‌ها جابجا می‌شود. این جابجایی نه فقط به موقعیت مکانی فرد، بلکه حتی به کیفیت سیگنال، وضع برق آنتن و عوامل محیطی هم بستگی دارد.» هاشمی توضیح داد که هر‌بار که گوشی مجبور می‌شود به یک آنتن دورتر وصل شود، باید با توان بیشتری بسته‌ها را ارسال کند؛ این یعنی مصرف بالاتر انرژی و در نتیجه افزایش دمای گوشی.

در مسیر برگشت، با دقت بیشتری به نوار آنتن گوشی‌ام نگاه کردم. کم و زیاد می‌شد، گاهی یکی کم می‌شد، گاهی ناگهان بالا می‌رفت. همین نوسانات ظاهری، به گفته هاشمی، می‌تواند دلیل اصلی گرم شدن دستگاه باشد: «بیشترین مصرف انرژی گوشی، دقیقاً در حالتی است که به‌دنبال یک آنتن مناسب می‌گردد. یعنی در لحظه‌هایی که گوشی شما نمی‌داند دقیقاً باید به کدام BTS وصل شود. در جاده، کوهستان، یا حتی شهر موقع قطعی برق، این سوئیچ‌ها بیشتر و درنتیجه گرمای گوشی هم بیشتر می‌شود.» مثالی که او زد، برایم بسیار آشنا بود: «مثلاً فردی به کویر‌گردی می‌رود و آنتن‌دهی در‌آنجا بسیار ضعیف است؛ در این شرایط گوشی مدام تلاش می‌کند با انرژی بالا به آنتن دورتر سیگنال بفرستند. یا وقتی برق یک دکل قطع می‌شود، قدرت پخش سیگنال نیز کم می‌شود و گوشی کاربر ممکن است مدام بین چند آنتن درحال سوییچ باشد.»

یکی از نکات جالبی که هاشمی توضیح داد این بود که این جابجایی‌ها، در ظاهر توسط گوشی مدیریت می‌شوند؛ اما این شبکه است که در هر لحظه در حال ارسال سیگنال‌های متعدد و ارتباط با یک آنتن است. «فرض کنید وارد یک منطقه شلوغ مثل اطراف حرم امام‌رضا (ع) در روز عید نوروز می‌شوید. همه درحال برقراری تماس تصویری با دوستان، آشنایان و اقوام هستند، در آن شلوغی، ظرفیت آنتن‌ها پر شده است و گوشی شما سعی می‌کند تا به آنتن دیگری وصل شود، حتی اگر آن آنتن خیلی دورتر باشد. این یعنی انرژی بیشتر، مصرف بیشتر و در نهایت داغی بیشتر گوشی.»

وقتی پرسیدم آیا کاربر عادی می‌تواند کاری کند که این سوئیچ‌های مداوم کمتر شود، هاشمی جواب داد: «نرم‌افزار‌هایی هستند که می‌توانید روی گوشی نصب کنید تا ببینید به کدام دکل وصل شده‌اید. بعضی از آنها اجازه می‌دهند که تنظیماتی انجام بدهید که گوشی فقط به نزدیک‌ترین دکل وصل شود، ولی، چون این کار خارج از پروتکل اپراتورهاست، از نظر مخابراتی تخلف محسوب می‌شود.» کم کم داشتم به پاسخ سوالاتم می‌رسیدم که سوال دیگری ذهنم را درگیر کرد. پرسیدم آیا با پیشرفت ۵G و هوش‌مصنوعی، وضع سوییچ شدن‌ها بهتر می‌شود؟ پاسخ امیدوارکننده، اما مشروط بود: «سوئیچ در نسل پنجم سریع‌تر و هوشمندانه‌تر انجام می‌شود، اما پایداری آن به سیاست‌گذاری اپراتور‌ها بستگی دارد. مثلاً در بستر تکنولوژی ۴G اگر سرعت یک مگابایت هم باشد، شبکه لزومی نمی‌بیند گوشی را به آنتن دیگری منتقل کند؛ اما در ۵G چنین سرعتی قابل‌قبول نیست، پس دست به‌دست شدن سریع‌تری انجام می‌شود؛ به شرط اینکه پروتکل‌ها درست پیاده‌سازی شده باشند.»

بعد از اتمام مصاحبه با هاشمی به جمع‌بندی خوبی رسیدم؛ متوجه شدم هر وقت گوشی داغ می‌کند، اول از همه باید به به نوار آنتن نگاه کرد، نه وی‌پی‌ان، نه اپلیکیشن و نه پردازنده، بلکه اولین چیزی که گوشی برای تامین ارتباط پایدار می‌خواهد، یک سیگنال ثابت و نزدیک است. داغ شدن گوشی، گاهی فقط نشانه‌ای‌ست از دویدن بی‌صدا و بی‌نتیجه‌اش بین دکل‌هایی که یکی پس از دیگری، آن را نمی‌پذیرند...

مدیر مخابرات منطقه تهران با بیان اینکه تنها ۳۰ درصد در توسعه پروژه فیبرنوری در تهران پیشرفت داشته ایم، گفت: ۱۱۸ هزار و ۵۰۰ باکس فیرنوری در تهران نیاز است که از این تعداد تنها ۲۲ هزار و ۳۰۰ باکس ایجاد شده و می‌تواند یک میلیون ۷۰ هزار نفر متقاضی را در تهران تحت پوشش قرار دهد.

به گزارش ایرنا علی ملک جعفریان روز دوشنبه در نشستی خبری با اشاره به تلاش‌ها برای توسعه زیرساخت‌های شهری هوشمند، مانند مدیریت متمرکز چراغ‌های راهنمایی، پارکینگ‌های هوشمند و سیستم‌های رصد مخابراتی افزود: این پروژه‌ها نیازمند زیرساخت‌های قوی مخابراتی هستند که در حال حاضر در کشور و به‌ ویژه در تهران، با محدودیت‌هایی مواجه است. ساختار مخابراتی تهران، که در طول ۵۰ سال گذشته دستخوش تغییرات زیادی شده، با ساختار سایر استان‌ها متفاوت است و نیازمند اصلاحات و توسعه‌های بیشتری است.

وی به مشکلات مربوط به همکاری با شهرداری‌ها و شهرک‌های صنعتی برای استفاده از فیبرنوری در استان تهران اشاره کرد و ادامه داد: در برخی موارد، سرمایه‌گذاری‌های اولیه انجام شده، اما به دلیل موانع قانونی و همکاری‌های محدود، توسعه پروژه‌ها با تأخیر مواجه شده است. در عین حال، شهرداری‌ها در سیاست‌گذاری‌های خود سعی دارند هزینه‌های حفاری و توسعه زیرساخت‌ها را مدیریت کنند تا هم رضایت شهروندان و هم کارایی پروژه‌ها حفظ شود.

 

کاهش سرعت اینترنت به محدودیت های فنی باز می گردد

ملک جعفریان همچنین درباره وضعیت شبکه اینترنت و سرعت آن و شکایات مردمی از کاهش سرعت اینترنت تصریح کرد: این مشکل به طور عمده به محدودیت‌های فنی و سیاست‌های کشور برمی‌گردد. البته تست‌های سرعت نشان می‌دهد که در بیشتر موارد، سرعت اینترنت در تهران مناسب است و مشکلات عمده ناشی از دستگاه‌های کاربر یا مشکلات موقتی شبکه است.

وی با بیان اینکه وضعیت و چالش‌های توسعه زیرساخت‌های مخابراتی و اینترنت فیبرنوری در تهران و مناطق اطراف بیشتر به مشکلاتی در فرآیند دریافت مجوزهای لازم از سوی مشتریان و دستگاه های مختلف بر می گردد، اظهار داشت: در ماههای نخست سال که شهرداری همکاری‌هایی داشت روند توسعه سرعت گرفت، اما هنوز مشکلاتی مانند خرابی‌های شبکه و نیاز به اصلاحات وجود دارد که زمان‌بر است.

وی خاطر نشان کرد: برای بهبود شبکه فیبرنوری، پیمانکاران در حال تجهیز و اصلاح زیرساخت‌ها هستند و در حال حاضر تعداد مشترکین به حدود ۲۲ هزار نفر رسیده است که در حال بهینه‌سازی است.

 

تعرفه اینترنت ثابت در دو سال اخیر تغییر چندانی نداشته است

مدیر مخابرات منطقه تهران با اشاره به موضوع قیمت‌گذاری اینترنت های ثابت گفت: تعرفه‌ها نسبت به دو سال قبل تغییر چندانی نکرده اما هزینه‌ها و قیمت بسته‌های اینترنت افزایش یافته است، به‌طوری‌که حجم مصرف و قیمت بسته‌ها در حال افزایش است. همچنین، مقایسه‌ای با قیمت‌های جهانی در کشورهای دیگر مانند عراق، امارات و عربستان صورت گرفته است، که نشان می‌دهد هزینه اینترنت در ایران نسبتاً پایین است، اما با توجه به توسعه فناوری‌هایی مانند نسل پنجم اینترنت، نیاز به زیرساخت‌های قوی‌تر و هزینه‌های بیشتر احساس می‌شود.

ملک جعفریان درباره وضعیت توسعه مراکز مخابراتی در تهران و نواحی مختلف با بیان اینکه برخی مراکز هنوز توسعه نیافته‌اند و امکان استفاده از فیبر نوری در آن مناطق وجود ندارد، خاطرنشان کرد: در عین حال، برنامه‌هایی برای جایگزینی کابل‌های مسی با فیبرنوری و توسعه زیرساخت‌های جدید در حال اجرا است.

به گفته وی، برآورد شده است که حدود ۲۵۲ هزار نقطه در تهران فیبر نوری دارند، که از این تعداد، حدود ۲۲ هزار و ۳۰۰ خط تلفن فعال است و در مجموع، نزدیک به یک میلیون و ۷۰ هزار محل قابلیت سرویس‌دهی دارند، اما نیاز است این تعداد افزایش یابد تا به هدف نهایی برسیم.

ملک جعفریان همچنین، به اهمیت استفاده از هوش مصنوعی به عنوان ابزاری در اختیار دستگاه های مختلف در بهبود خدمات و زیرساخت‌ها اشاره کرد و ادامه داد: در حال حاضر، فناوری‌های هوشمند در حال توسعه و کاربرد در سازمان‌ها و بخش‌های مختلف هستند و نمونه‌هایی مانند پیامک و پرداخت‌های هوشمند نشان‌دهنده رشد این فناوری است.

به گفته وی، در زمینه زیرساخت‌ها، کشورهای دیگر مانند آلمان و انگلستان نسبت به ایران در توسعه زیرساخت‌های اینترنتی و فناوری‌های نوین پیشرفت بیشتری داشته‌اند، و نیاز است ایران نیز با بهره‌گیری از فناوری‌های جدید، سرعت توسعه را افزایش دهد.

وی بر اهمیت توسعه شبکه‌های فیبر نوری، جایگزینی کابل‌های مسی با فیبر و ارتقاء زیرساخت‌ها تأکید کرد و اظهار داشت: هدف‌گذاری برای پایان سال، افزایش سرعت و پوشش اینترنت در تهران و مناطق مختلف است و برنامه‌هایی برای توسعه فناوری‌هایی مانند ۵G و کاپر نتورک (شبکه مس جایگزین فیبر) در حال پیگیری است. در مجموع، توسعه زیرساخت‌های مخابراتی و اینترنت در تهران نیازمند همکاری‌های بیشتر، اصلاحات ساختاری و سرمایه‌گذاری‌های گسترده است تا بتوان پاسخگوی نیازهای روزافزون مردم و فناوری‌های نوین باشد.

مدیر مخابرات منطقه تهران درباره هزینه استفاده از فیبرنوری برای متقاضیان گفت: هزینه یک مودم حدود ۲ میلیون تومان و هزینه داخلی فیبر حدود ۱.۵ میلیون تومان است و در مجموع هزینه نصب و تجهیزات به حدود ۳.۵ میلیون تومان می‌رسد که بعضی مودم‌ها تا ۱۰ میلیون تومان نیز قیمت دارند.

وی افزود: با وجود حدود ۲۵۲ هزار و ۳۰۰ نقطه باکس فیبرنوری نصب شده، هنوز نیازمند توسعه در این بخش هستیم به‌طوری که حدود ۹۵۰ هزار نقطه دیگر باید تحت پوشش قرار گیرد. فاصله مناسب برای نصب فیبر در ساختمان‌ها حدود ۳۰ متر است و مناطق پرمصرف مانند منطقه ۳ و ورامین، بیشترین نیاز به توسعه فیبر را دارند.

عفت رضوی - قطعی مکرر برق که مردم به صورت روزانه با آن مواجه هستند، افزون ‌بر اجباری که در تحمل شرایط گرما، از کار افتادگی و خرابی لوازم برقی در منازل دارد، گویا تأثیر دیگری نیز بر وسایلی می‌گذارد که باید در شرایط بی‌برقی فعالیت داشته باشند. از جمله آن‌ها همان باتری‌های دکل‌های مخابراتی است؛ باتری‌هایی که برای تأمین انرژی در زمان قطع برق طراحی شده‌ و به عنوان منبع پشتیبان عمل می‌کنند و به دکل‌ها اجازه می‌دهند در شرایط اضطراری یا زمان‌هایی که شبکه برق عمومی قطع می‌شود، به کار خود ادامه دهند؛ اما هنگام قطع مکرر برق، آن‌ها هم در کارایی خود دچار مشکل می‌شوند. ستون پیام مردم روزنامه قدس سرشار از پیام‌های افرادی است که از قطعی آنتن و اینترنت همراه، همزمان با قطع برق شاکی هستند و برخی نیز فارغ از موضوع قطع برق، مشکل همیشگی نبود اینترنت و آنتن را دارند که در ادامه، بخشی از این پیام‌ها را می‌خوانید.

بچه‌های ما باید روی یک بلندی بروند تا تلفن‌ها آنتن بدهند

یکی از مخاطبان که اهل روستای قلیچ‌آباد است، می‌گوید: اینجا اینترنت ندارد، حتی یک عابر بانک هم ندارد چون اینترنت نداریم. در روستای ما هر روز ساعت ۱۰ تا یک برق قطع می‌شود. وقتی هم برق را قطع می‌کنند، آب و آنتن تلفن هم قطع است. با بچه کوچک در این گرما واقعاً سخت است.
مخاطب دیگری از روستای ریزآب نیز با اشاره به تغییر ساعت قطع برق از ۱۲ تا ۱۴ به ۱۰تا ۱۲ اظهار می‌کند: درمانگاه روستا با قطع برق، از ساعت ۱۰ تعطیل شده و آنتن‌ها نیز از ساعت ۱۰ تا حدود ساعت ۱۴ قطع می‌شود در نتیجه این روستا نه اینترنت دارد و نه آنتن. چند روز پیش برق هم ساعت ۱۰ تا ۱۲ و هم ۱۶ تا ۱۸ قطع شد. آنتن‌ها هم از ساعت ۹ صبح تا ۱۰‌ شب قطع بود.
یکی دیگر از مخاطبان روزنامه نیز از اسماعیل‌آباد، خیابان توس ۱۱۷ در پیامی از وضعیت اینترنت و آنتن شکایت دارد و بیان می‌کند: خواهش می‌کنم بررسی کنید گویا این روستا فقط برای آدم‌هایی است که پول داشته باشند و برای اوقات فراغت به اینجا می‌آیند نه برای ما بیچاره‌ها!
مخاطب دیگری از محله توس ۶۵(نجف) نیز ضمن نارضایتی از وضعیت آنتن و اینترنت همراه می‌گوید: وسط مکالمه دائم صدا قطع می‌شود. دستگاه شارژ من‌کارت‌ هم جواب نمی‌دهد. دیروز با نرم‌افزار پی‌پاد من‌کارت خودم را شارژ کردم. پول از حسابم کسر شد؛ ولی من‌کارت شارژ نشد. امروز هم انتقال وجه داشتم، از حسابم کسر و تأیید شد؛ ولی برای آن طرف واریز نشده. ما باید چکار کنیم با این وضعیت؟
فردی از روستای همت‌آباد، ساکن در بخش فیض‌آباد مه‌ولات با بیان اینکه تقریباً هفت ماه است آنتن‌دهی گوشی‌ها خراب شده و اینترنت نداریم، تأکید می‌کند: هر جا مراجعه کردیم، جواب درستی نمی‌دهند. بچه‌های ما همیشه باید روی اپن خانه یا یک بلندی بروند تا تلفن‌ها آنتن بدهند.

قطع مکرر برق و فرسودگی باتری

مدیر کل ارتباطات و فناوری اطلاعات خراسان رضوی در این راستا در گفت‌وگو با خبرنگار ما می‌گوید: در دو روستای ریزآب میان‌جلگه و قلیچ‌آباد کلات، پوشش مکالمه همراه اول تأمین شده است. همچنین در برنامه، ارتقای تکنولوژی سایت به منظور تأمین اینترنت پرسرعت قرار دارد که تا پایان سال جاری به بهره‌برداری خواهد رسید.
علی دلگیر در پاسخ به مخاطب روزنامه از منطقه اسماعیل‌آباد مشهد و همت‌آباد مه‌ولات نیز اضافه می‌کند: در حال حاضر پوشش کامل مکالمه و اینترنت پرسرعت از محل اپراتورهای همراه اول و ایرانسل تأمین شده و اگر ضعف پوشش در نقطه خاصی از روستا مدنظر است، باید مراتب را از طریق ثبت شکایت در سامانه ۱۹۵ پیگیری کنند.
وی همچنین در خصوص مشکل پوشش آنتن‌دهی در مناطق خین‌عرب، جاده‌ سیمان و توس ۶۵ نیز تأکید می‌کند: ایجاد سایت‌های مخابراتی از سوی اپراتور ایرانسل در دست برنامه‌ریزی است و با مساعدت از سوی شهرداری برای اختصاص فضا، به زودی مشکل پوشش آنتن‌دهی در این مناطق رفع می‌شود.

مدیر کل ارتباطات و فناوری اطلاعات استان خراسان رضوی درباره مشکل باتری‌ دکل‌های مخابراتی می‌گوید: باتری‌های پشتیبان برق سایت‌های تلفن همراه به صورت متناوب توسط اپراتورهای موبایل تعویض می‌شوند؛ ولی به دلیل قطعی‌های مکرر و طولانی برق، قابلیت ذخیره‌سازی برای زمان‌های طولانی را ندارند و به سرعت دچار فرسودگی می‌شوند.
دلگیر ادامه می‌دهد: همین فرسودگی باتری‌های ذخیره به دلیل قطعی‌های مکرر برق موجب می‌شود باتری‌ها مدت زمان کوتاهی نیاز سایت‌ها را برطرف کنند. همچنین در مورد دیگر سایت‌ها اختلال به وجود می‌آید که به همین خاطر حتی پس از قطع برق نیز اختلال همچنان وجود دارد.
وی تأکید می‌کند: تهیه و جایگزین کردن باتری‌های جدید با باتری‌های فرسوده بر عهده اپراتورهاست؛ اما به دلیل هزینه بالا و عمر کم باتری‌ها به خاطر قطعی‌های مکرر، مکان تعویض آن‌ها محدود می‌شود.

هزینه تحمیلی به اپراتورها برای حفظ پایداری شبکه

مدیر کل ارتباطات و فناوری اطلاعات استان خراسان رضوی با بیان اینکه عمر باتری‌های پشتیبان بسته به دمای کارکرد، تعداد و زمان شارژ و دشارژ شدن، ممکن است به یک یا دو سال کاهش یابد و بیش از دو سال نیست، اظهار می‌کند: به دلیل تعداد زیاد سایت‌های تلفن همراه در شهرها، روستاها و جاده‌های استان، هزینه بالایی برای حفظ پایداری شبکه به اپراتورها تحمیل می‌شود.
دلگیر می‌گوید: هر قطعی برق، باتری را وارد چرخه شارژ-دشارژ می‌کند که ظرفیت آن را به‌ تدریج کاهش می‌دهد. دشارژ عمیق به ساختار شیمیایی باتری آسیب می‌رساند و گرمای ناشی از کارکرد مکرر، تخریب مواد داخلی باتری را تسریع می‌کند در نتیجه قطعی مکرر برق شبکه سبب کاهش عمر باتری‌های پشتیبان می‌شود.
وی با بیان اینکه هر باتری بسته به عمری که دارد، نهایت نیم ساعت تا یک ساعت جوابگو است، می‌افزاید: چون در بسیاری از موارد به خاطر ارتباط کامل آنتن و اینترنت باید دکل‌ها در مناطق مختلف با یکدیگر به اشتراک گذاشته شوند، ممکن است تا زمانی‌که قرار باشد برق یک دکل وصل شود، برق منطقه دیگری که به دکل مرتبط است، برود و این ارتباط میان دکل‌ها نیز دچار اختلال
شود.

شارژ باتری به ۲۴ ساعت زمان نیاز دارد

مدیر مخابرات منطقه خراسان رضوی با بیان اینکه ۲ هزار و ۳۰۰ سایت از خطوط همراه خراسان رضوی پشتیبانی می‌کند، می‌گوید: هر باتری طول عمر متفاوتی دارد و براساس برنامه‌ریزی صورت گرفته، بررسی و بازبینی دوره‌ای از باتری‌ها به صورت ماهیانه از تمام سایت‌ها انجام می‌شود. قطع و وصل‌های برق که به تازگی بسیار زیاد اتفاق افتاده، به شدت طول عمر باتری‌ها را کاهش داده است. هر باتری دست‌کم به ۲۴ ساعت زمان نیاز دارد تا دوباره شارژ شود و با این وضعیت هنوز شارژ نشده، دوباره برق قطع و باتری خالی می‌شود و این مسئله به شدت طول عمر باتری ها را کاهش می‌دهد و تداوم این اتفاق، آسیب بسیار جدی به تمام تجهیزات سایت وارد می‌کند.
حسن آذری نصرآباد با اشاره به مصاحبه وزیر درباره باتری دکل‌ها می‌افزاید: کاربرد باتری‌ها برای تداوم شبکه اینترنت و آنتن همراه نیست و برای این منظور طراحی شده که از تجهیزات سایت مراقبت کند و در صورت قطع برق شبکه، تأسیسات را به آرامی خاموش کند. فلسفه وجودی باتری‌ها، رفع ناترازی انرژی نیست و مبنای کار باید این قرار بگیرد که برق تداوم و پایداری داشته باشد با این حال چاره‌ای نیست و به هر شکل که شده، در این شرایط هم کار را پیش می‌بریم.
وی ادامه می‌دهد: در شرایط کنونی برنامه‌ریزی بسیار سخت شده و نمی‌توان پیش‌بینی کرد چه زمانی عمر باتری تمام می‌شود. اگر متوسط عمر هر باتری دو یا سه سال است، در این وضعیت عمر باتری‌ها به زیر ۶ ماه رسیده و عملاً برای هیچ اپراتوری امکان‌پذیر نیست که بتواند این حجم زیاد باتری را بلافاصله تغییر دهد. باید پرسید آیا این حجم تولید باتری در کشور وجود دارد؟

طبق استاندارد جهانی، کار باتری‌ دکل‌ها محافظت از تجهیزات سایت است

مدیر ارشد منطقه شمال شرق ایرانسل نیز درباره کنترل و تغییر باتری دکل‌های مخابراتی برای آنتن‌دهی بهتر همزمان با قطعی‌های مکرر برق ضمن تأیید سخنان مدیر مخابرات خراسان رضوی می‌گوید: باتری دکل‌های مخابراتی، جایگزینی برای برق سایت نیست. طبق استاندارد جهانی کار این باتری‌ها محافظت از تجهیزات سایت است تا با قطع ناگهانی به تجهیزات آسیبی نرسد و این مسئله به غلط مصطلح شده که ما باید باتری سایت داشته باشیم تا جایگزین سایت شود.
علی بهرامی‌زاده ادامه می‌دهد: مدت زمانی که به طور متوسط هر باتری می‌تواند یک سایت را پشتیبانی کند، ۲۰ دقیقه تا نیم ساعت است در حالی که قطعی برق دست‌کم دو ساعت است. قطعی برق افزون‌ بر اینکه سایت‌های ما را خاموش می‌کند، به تجهیزات نیز آسیب می‌زند که در شرایط تحریم‌های ظالمانه، تأمین دوباره آن بسیار سخت است. تکنولوژی تجهیزات، خارجی است؛ ولی باتری‌ها توسط شرکت‌های دانش‌بنیان ایرانی تأمین می‌شوند.
وی در پاسخ به این پرسش که چرا در برخی خیابان‌ها با قطع برق، اینترنت و آنتن قطع نمی‌شود، می‌افزاید: در بعضی خیابان‌ها تعداد دکل‌ها و سایت‌ها بیشتر است در نتیجه با قطع کمتر اینترنت و آنتن مواجه هستند.
مدیر ارشد منطقه شمال شرق ایرانسل ادامه می‌دهد: بیش از هر فرد دیگری ما به عنوان اپراتور به دنبال این هستیم که سایتمان روشن باشد؛ چون در این شرایط اقتصادی بتوانیم هزینه‌های فنی و اقتصادی خود را تأمین کنیم. طبق دستور وزیر ارتباطات با کمک شرکت‌های دانش‌بنیان طرحی در حال پیگیری است با عنوان «مدیریت مصرف انرژی سایت‌های مخابراتی» که بر اساس آن تعدادی شرکت دانش‌بنیان با همکاری اپراتورهای مخابرات به دنبال طراحی باتری‌های خاصی هستند که مدت زمان بیشتری بتوانند سایت مخابراتی را پشتیبانی کنند؛ چون هرچه سایت ما خاموش باشد، در عمل متضرر اصلی در این حوزه، ما اپراتورهای مخابراتی هستیم. طبق آماری که وزارت ارتباطات هم اعلام کرده، بیش از هزار میلیارد تومان اپراتورهای مخابراتی در اثر قطعی برق متضرر
شدند.

ضرورت استفاده از باتری دکل با عمر طولانی‌تر

آنچه واضح است، نگهداری منظم و توجه به عواملی که می‌تواند به افزایش عمر مفید این باتری‌ها کمک کند، از وظایف بدیهی اپراتورهای همراه است. اطمینان از عملکرد صحیح باتری دکل‌های مخابراتی برای حفظ ارتباطات در زمان قطع برق بسیار حیاتی است، حال چه در حد دو ساعت و چه به اندازه ۲۰ دقیقه. از طرفی اپراتورهای همراه، همیشه در دریافت هزینه‌های مختلف از مردم کوتاهی نکردند و مردم نیز انتظار دارند اپراتورهای همراه کمی مسئولانه‌تر رفتار کرده و در برابر هزینه‌هایی که از مردم برای بسته‌های مختلف اینترنت و آنتن‌دهی خطوط همراه دریافت می‌کنند، تلاش بیشتری در راستای تداوم برقراری ارتباط در همه نقاط شهر و استان داشته باشند و در جایی که چاره‌ای هست، از طریق باتری‌هایی با عمر طولانی‌تر برای پایداری شبکه اهتمام بیشتری بورزند.

منبع: روزنامه قدس

 

آزاده مختاری - در ایران، هر ماه اینترنت کندتر و ناپایدارتر می‌شود، اما قبض‌ها بی‌وقفه بالا می‌روند؛ کاربران از قطعی‌های مکرر، اختلال‌های مزمن و سرعت‌هایی بسیار پایین‌تر از وعده‌ها گلایه دارند. با این‌حال، شرکت‌های ارائه‌دهنده اینترنت نه‌تنها خدمات را به درستی ارائه نمی‌دهند، بلکه هیچ‌گونه مسئولیتی هم در قبال نقض حقوق مشترکان نمی‌پذیرند—حتی در برابر قانون صریحی به نام SLA که آن‌ها را موظف به جبران خسارت می‌کند. در حالی‌که جریمه‌های ناچیز عملاً بازدارنده نیستند، و سامانه‌های نظارتی مثل ۱۹۵ پاسخ‌گو نیستند، تنها چیزی که باقی می‌ماند، مطالبه‌گری جمعی و افشاگری عمومی است.

به گزارش رکنا، بسیاری از کاربران اینترنت در ایران از افزایش اختلالات، کندی، قطعی‌های مکرر و ناپایداری خدمات گلایه دارند. این در حالی‌ست که مبالغ قبض‌های ماهانه، بدون ارتباط با کیفیت خدمات، روندی صعودی دارد.

رکت‌های ارائه‌دهنده خدمات اینترنت، چه خصوصی و چه دولتی، در شرایطی تعرفه‌ها را افزایش می‌دهند که نه‌تنها خدمات ارائه‌شده اغلب با کیفیت وعده‌داده‌شده هم‌خوان نیست، بلکه در قبال نقض حقوق مشترکان نیز پاسخ‌گو نیستند. این وضعیت در تضاد آشکار با الزامات قانونی‌ست که بر اساس مصوبات رسمی تنظیم مقررات ارتباطات تدوین شده است؛ از جمله توافق‌نامه SLA.

SLA: توافق‌نامه‌ای قانونی که اغلب فقط روی کاغذ باقی می‌ماند

توافق‌نامه سطح خدمات یا SLA، قراردادی رسمی‌ست میان اپراتورها و کاربران که طبق مصوبه ۲۶۶ کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات، باید حد و مرزهایی روشن برای کیفیت خدمات اینترنت تعیین کند. این توافق‌نامه اپراتورها را موظف می‌کند به:

    تضمین حداقل سرعت اتصال (مثلاً عدم افت زیر یک آستانه مشخص)

    محدود کردن میزان قطعی در هر ماه

    پاسخ‌گویی در مدت زمان مشخص به گزارش خرابی‌ها

    جبران خسارت در صورت نقض بندهای مذکور

در نظریه، SLA می‌تواند ابزار دفاعی موثری برای کاربران باشد. اما در عمل، بسیاری از مشترکان حتی از وجود چنین توافق‌نامه‌ای آگاه نیستند، چه رسد به اجرای آن یا دریافت خسارت.

قانون هست، جبران نیست

طبق مقررات رسمی، در صورت نقض SLA، اپراتورها موظف به پرداخت خسارت یا ارائه بسته‌های جایگزین هستند. اما آنچه در تجربه روزمره کاربران دیده می‌شود، چیز دیگری‌ست:

    «سه روز اینترنت‌مون قطع بود. اپراتور فقط گفت مشکل منطقه‌ایه. از بسته جبرانی خبری نشد. وقتی پرسیدم خسارت چی می‌شه؟ گفتند در دستور کاره. هنوز منتظرم!»

    – به نقل از یکی از گزارش‌های ثبت‌شده در شبکه‌های اجتماعی

در اغلب موارد، نه بسته جبرانی‌ای ارائه می‌شود، نه کاهش مبلغ در قبض ماهانه اعمال می‌گردد. علت نیز روشن است، جریمه‌ها آن‌قدر ناچیز و غیرموثرند که برای شرکت‌های اینترنتی عملاً بی‌هزینه‌اند. همین مسئله باعث شده تا اپراتورها، اجرای SLA را جدی نگیرند.

 از اپراتور تا سامانه ۱۹۵

در صورت نارضایتی از کیفیت خدمات اینترنت، مسیر قانونی به این شکل است:

ابتدا با اپراتور تماس بگیرید

 از طریق پشتیبانی تلفنی، اپلیکیشن یا پنل کاربری مشکل را ثبت کنید و کد پیگیری دریافت کنید.

در صورت عدم رسیدگی، به رگولاتوری شکایت کنید

سامانه ۱۹۵ وابسته به سازمان تنظیم مقررات ارتباطات، امکان ثبت شکایت درباره قطعی، کندی، کیفیت پایین خدمات و عدم پرداخت خسارت را فراهم کرده است:

   وب‌سایت: www.195.cra.ir

  اپلیکیشن ۱۹۵ (برای اندروید و iOS)

مدارک را ضمیمه کنید

برای افزایش احتمال رسیدگی، مدارک زیر اهمیت دارد:

شماره اشتراک یا خط

تاریخ و ساعت دقیق اختلال

اسکرین‌شات از تست سرعت (Speedtest)

 کد تیکت‌های ثبت‌شده در سامانه اپراتور

شکایات بی‌پاسخ، نظارتی که کارآمد نیست

بررسی صدها مورد شکایت کاربران در شبکه‌های اجتماعی و گفت‌وگو با برخی از آنان نشان می‌دهد که سامانه ۱۹۵ نیز به دلایل ساختاری، آن‌چنان که باید پاسخ‌گو نیست. بسیاری از شکایت‌ها با پاسخ‌های کلی، غیرشفاف و بدون رسیدگی مشخص، مختومه اعلام می‌شوند؛ بی‌آنکه جبرانی صورت گرفته باشد.

در عمل، جریمه‌های در نظر گرفته‌شده برای نقض SLA، آن‌قدر پایین و غیرمؤثر است که اپراتورها ترجیح می‌دهند به جای رسیدگی واقعی، با بی‌اعتنایی از کنار شکایت‌ها عبور کنند.

مطالبه‌گری جمعی؛ تنها راه موثر باقی‌مانده

در شرایطی که مسیرهای رسمی برای احقاق حقوق کاربران مؤثر نیست، تجربه نشان داده است که فشار افکار عمومی و انتشار گسترده در رسانه‌ها می‌تواند کارساز باشد. انتشار تجربه‌های مستند در شبکه‌های اجتماعی با هشتگ‌هایی مانند:

    #اینترنت_بی‌کیفیت

    #شکایت_۱۹۵

و اطلاع‌رسانی به خبرنگاران حوزه ارتباطات، می‌تواند اپراتورها را در موقعیت پاسخ‌گویی قرار دهد. کاربرانی که روزانه با قطعی و اختلال مواجه‌اند، با مستندسازی دقیق مشکلات، می‌توانند زمینه‌ساز شکل‌گیری کمپین‌های مؤثر اجتماعی شوند.

وقتی قانون در کشوی میز خاک می‌خورد

در بسیاری از کشورها، نقض SLA می‌تواند منجر به جریمه‌های سنگین، لغو مجوز یا حتی پیگرد قضایی شود. اما در ایران، همچنان تنها چیزی که بی‌وقفه افزایش می‌یابد، مبالغ قبض‌هاست؛ نه کیفیت خدمات. در حالی که قانون از حقوق کاربر سخن می‌گوید، واقعیت این است که ابزار اجرای آن وجود ندارد. اپراتورها تخلف می‌کنند، اما جریمه نمی‌شوند؛ کاربران حق دارند، اما پشتوانه‌ای ندارند.

تا زمانی که سکوت ادامه یابد، قانون نیز در کشوی میز خواهد ماند. راه، مطالبه‌گری‌ست با صدا، سند و پیگیری عمومی.الان هم برای شروع دیر شده است.

با گذشت ۹ ماه از آغاز اجرای برنامه هفتم توسعه، آمارها از تحقق کمتر از یک‌ششم هدف سالانه وزارت ارتباطات در ایجاد اتصال فیبر نوری حکایت دارد.

به گزارش فارس، بر اساس آخرین گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی که به‌تازگی منتشر شده است، با گذشت ۹ ماه از آغاز اجرای برنامه هفتم توسعه، تا پایان آذرماه ۱۴۰۳ تنها حدود ۶۱۵ هزار مشترک از زیرساخت فیبر نوری در کشور بهره‌مند شده‌اند.از این میزان، حدود ۳۹۱ هزار اتصال از نوع FTTH (یعنی اتصال کامل فیبر نوری تا داخل خانه‌ها) و ۲۲۴ هزار اتصال از نوع VDSL (که در آن فیبر نوری فقط تا نزدیک خانه می‌رسد و ادامه مسیر از طریق کابل‌های مسی قدیمی انجام می‌شود) بوده است. اتصال VDSL نسبت به FTTH از سرعت و پایداری کمتری برخوردار است.طبق اهداف پیش‌بینی‌شده در برنامه هفتم توسعه، وزارت ارتباطات موظف است تا پایان این برنامه (سال ۱۴۰۷)، ۲۰ میلیون اتصال فعال فیبر نوری در کشور ایجاد کند؛ معادل حدود ۴ میلیون اتصال در سال. با این حال، آمار فعلی نشان‌دهنده فاصله چشمگیر با این هدف و کندی محسوس در روند اجراست.فیبر نوری نه‌تنها زیرساختی کلیدی برای ارتقاء کیفیت اینترنت ثابت است، بلکه پیش‌نیاز فناوری‌های نوینی مانند اینترنت نسل پنجم (5G) نیز محسوب می‌شود.در نبود شبکه‌ای پرظرفیت و پایدار، توسعه فناوری 5G نیز با چالش مواجه خواهد شد، زیرا این فناوری برای انتقال حجم وسیعی از داده‌ها به شبکه‌های پرسرعت وابسته است. در نتیجه، توسعه هدفمند، سریع و باکیفیت شبکه فیبر نوری، ضرورتی اجتناب‌ناپذیر در مسیر تحول دیجیتال کشور به شمار می‌رود.

این عقب‌ماندگی که ریشه آن به دهه ۱۳۹۰ بازمی‌گردد، تبعات قابل توجهی برای زندگی مردم و آینده اقتصاد دیجیتال کشور به همراه داشته است. از جمله این موارد می توان به نارضایتی مردم در اثر کیفیت پایین و سرعت ناپایدار اینترنت ثابت اشاره کرد. همچنین در صورت نبود زیرساخت قوی فیبرنوری امکان بهر بردن از فناوری 5 جی نخواهد بود.در حوزه‌هایی مانند آموزش آنلاین، سلامت الکترونیکی، خدمات دولتی دیجیتال و کسب‌وکارهای اینترنتی، توسعه کند فیبر نوری باعث کاهش بهره‌وری، افت کیفیت خدمات و افزایش شکاف دیجیتالی شده است.با این حال کارشناسان حوزه ارتباطات بارها هشدار داده‌اند که تحقق اهداف دولت در حوزه اقتصاد دیجیتال بدون گسترش سریع فیبر نوری ممکن نخواهد بود..در همین زمینه سید ستار هاشمی، وزیر ارتباطات، نیز در اظهاراتی تأکید کرده است:«اگر شبکه فیبر نوری به‌خوبی گسترش نیابد، نه‌تنها کیفیت اینترنت ثابت باقی می‌ماند، بلکه اجرای فناوری‌هایی مثل 5G نیز با مشکل مواجه خواهد شد.»

چالش‌های توسعه فیبر نوری در ایران

مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارش خود به موانع متعدد توسعه فیبر نوری در ایران اشاره کرده است. از جمله این موارد:• تصویب دیرهنگام اساسنامه صندوق توسعه فیبر نوری (خرداد ۱۴۰۴)، که یکی از منابع کلیدی تأمین مالی این پروژه‌هاست.• عدم استفاده کامل از زیرساخت‌های موجود شرکت مخابرات ایران که منجر به موازی‌کاری و هدررفت منابع شده است.• هزینه‌های سنگین اجرای فیبرکشی تا منازل، به‌ویژه در مناطق کم‌جمعیت.• تقاضای محدود کاربران به دلیل نبود محتوای دیجیتال باکیفیت و خدمات ویژه.• ضعف در نظارت و کنترل کیفی پروژه‌ها که منجر به کاهش استانداردها شده است.• کمبود هماهنگی بین دستگاه‌ها و اپراتورها که روند اجرای پروژه را کند کرده است.• موانع مقرراتی برای اپراتورهای جدید مانند محدودیت در تخصیص شماره‌های ارتباطی.• توسعه نامتوازن بین مناطق برخوردار و کمتر توسعه‌یافته، که شکاف دیجیتال را عمیق‌تر کرده است.• شفاف نبودن ساختار مالی پروژه‌ها و نبود چارچوب مشخص برای مدیریت منابع مشترک دولتی و خصوصی.

تجارب بین‌المللی؛ مسیرهای موفقیت در توسعه فیبر

بررسی کشورهای پیشرو در توسعه فیبر نوری مانند کره‌جنوبی، سنگاپور و امارات متحده عربی نشان می‌دهد که موفقیت در این حوزه به ترکیبی از سیاست‌گذاری هوشمند، مشارکت بخش خصوصی، حمایت مالی دولت و ارائه محتوای جذاب و کاربردی وابسته است.• این کشورها با استفاده از یارانه به کاربران نهایی، تسهیل سرمایه‌گذاری اپراتورها و سیاست‌های مشوق مقرراتی توانسته‌اند به نفوذ بالای ۲۵ درصدی فیبر نوری در منازل دست یابند..در مقابل، کشورهایی با نفوذ کمتر، معمولاً با مشکلاتی مشابه ایران (هزینه بالا، نبود محتوا، تمرکز بر اینترنت موبایل و ضعف مقررات حمایتی) دست‌و‌پنجه نرم می‌کنند.فیبر نوری، نه‌تنها یک پروژه زیرساختی، بلکه پایه‌ای برای آینده دیجیتال کشور است. تاخیر بیشتر در توسعه این شبکه، فرصت‌های رشد اقتصادی، عدالت دیجیتال و رقابت جهانی را به خطر می‌اندازد.اکنون زمان آن است که با رویکردی جدی، هماهنگ و ملی، مسیر توسعه این زیرساخت حیاتی هموار شود.

در دوران جنگ‌های ترکیبی و هیبریدی، ارتباطات نه‌تنها ابزاری برای اطلاع‌رسانی و پشتیبانی از عملیات دفاعی محسوب می‌شود، بلکه رکن اصلی انسجام اجتماعی، مدیریت بحران، و استمرار خدمات حیاتی است. جنگ ۱۲ روزه اخیر میان ایران و رژیم صهیونیستی، آزمونی بی‌سابقه برای صنعت ارتباطات کشور بود و در این میان و در یک نمونه اپراتورهای ارتباطی، از جمله ایرانسل، در این دوره با چالش‌های کم‌نظیر روبه‌رو شدند؛ از حملات سایبری و قطعی برق گرفته تا نارضایتی عمومی و زیان‌های اقتصادی سنگین.

به گزارش آی‌تی آنالیز بر اساس اظهارات اخیر علیرضا رفیعی مدیرعامل ایرانسل، از آغاز بحران، زیرساخت‌های ارتباطی کشور تحت تأثیر مستقیم و غیرمستقیم شرایط جنگی قرار گرفت. در برخی مناطق، همزمان با تهدیدات سایبری هدفمند، قطعی برق سراسری نیز رخ داد که امکان ارائه پایدار خدمات را به‌شدت دشوار ساخت. اپراتورها برای مواجهه با این وضعیت، نیازمند پاسخ فوری، چندلایه و هوشمند بودند که در این راستا ایرانسل ضمن حفظ حداکثری کیفیت خدمات، با بهره‌گیری از ظرفیت‌های فنی داخلی و تیم‌های واکنش سریع، مانع فروپاشی شبکه در مقاطع بحرانی شد.

• تاب‌آوری شبکه و نقش سرمایه انسانی

اما یکی از محورهای کلیدی در حفظ عملکرد شبکه، آمادگی از پیش طراحی‌شده و سرمایه‌گذاری روی آموزش و رزمایش‌های بحران بوده است.

طبق اظهارات مدیرعامل ایرانسل، این شرکت از مدت‌ها قبل، سناریوهای بحرانی را در قالب تمرینات داخلی مرور کرده و تیم‌های واکنش به اختلالات را به‌صورت شبانه‌روزی آماده‌باش نگه داشته بود. حضور میدانی مدیران ارشد، فعالیت بدون وقفه کارشناسان فنی، و حتی اجرای دورکاری هدفمند برای حفظ ایمنی کارکنان، از جمله عوامل موفقیت نسبی ایرانسل در استمرار خدمت‌رسانی اعلام شد. این تجربه نشان داد که در لحظات بحران، روحیه جهادی و وفاداری سازمانی نقش مهم‌تری از صرف فناوری ایفا می‌کند.

• همراهی متقابل با مشترکان

در بحبوحه جنگ، نه‌فقط زیرساخت‌ها، بلکه اعتماد عمومی نیز در معرض تهدید قرار داشت.

رفیعی بر این نکته تأکید دارد که صبوری و همراهی مشترکان در دوره اختلالات، انگیزه‌ای برای همکاران اپراتور ایجاد کرد. اما از سوی دیگر، همان‌گونه که خود او اشاره می‌کند، کاهش کیفیت خدمات به دلیل عوامل بیرونی، تجربه منفی مشتری را رقم زد. این تناقض میان تعهد اپراتور و انتظار کاربر، نیازمند بازنگری در شیوه‌های ارتباط بحران، اطلاع‌رسانی شفاف و مدیریت انتظارات در آینده است.

• خدمات بدون وقفه، حتی در تعطیلات

یکی از نکات برجسته در این ایام، حفظ عملکرد سامانه‌های خدمات دیجیتال، پشتیبانی آنلاین و شبکه سراسری توزیع سیگنال حتی در روزهای تعطیل و نقاط دورافتاده بود. در این میان اپراتورهای ارتباطی کشور و ایرانسل، با استمرار فعالیت تیم‌های پایش و نگهداری شبکه، توانستند مانع از قطع کامل ارتباط در بسیاری از مناطق بحرانی شوند. این عملکرد ثابت کرد که ارتباطات سیار در زمان بحران، دیگر یک کالای لوکس یا مکمل نیست، بلکه بخشی از امنیت عمومی تلقی می‌شود.

• وقفه‌های ناگزیر و محدودیت‌های بیرونی

اما با وجود تلاش‌های گسترده، اپراتورها نتوانست از بروز اختلال در برخی نقاط جلوگیری کنند. چراکه به گفته مدیرعامل این اپراتور، «بخشی از مشکلات، خارج از اراده اپراتورها و ناشی از تحمیل‌های محیطی جنگ بود.»

نبود پشتیبانی زیرساخت برق، حملات احتمالی به شبکه‌های انتقال داده، و تهدیدات ناشی از تحریم یا وابستگی به تجهیزات وارداتی، از جمله عواملی بودند که کنترل اپراتورها بر شرایط را محدود کردند.

این مسئله ضرورت تدوین پروتکل‌های ملی برای همکاری متقابل میان وزارت نیرو، وزارت ارتباطات و نهادهای نظامی و امنیتی را برجسته می‌کند چراکه ارتباطات کشور نمی‌تواند بدون هماهنگی‌های راهبردی، در برابر بحران‌های پیچیده دوام آورد.

• زیان اقتصادی و ضرورت حمایت حاکمیت

برآورد اولیه ایرانسل از میزان خسارت مالی، رقمی نزدیک به ۱۰۰۰ میلیارد تومان است. این عدد تنها به کاهش درآمد ناشی از اختلال در شبکه اشاره دارد و هزینه‌های غیرمستقیم مانند استهلاک تجهیزات، اختلال در سرمایه‌گذاری‌های آتی، کاهش رضایت مشتری و بازسازی اعتماد عمومی را در بر نمی‌گیرد.

رفیعی با لحنی واقع‌گرایانه اما امیدوارانه، خواستار حمایت مستقیم دولت و حاکمیت برای ترمیم زیرساخت‌ها و تسهیل برنامه‌های توسعه‌ای اپراتورها شده است.

این مطالبه، در شرایطی که اپراتورها نقش جبهه مقدم امنیت دیجیتال کشور را ایفا می‌کنند، نه تنها منطقی، بلکه ضروری است.

و در نهایت اینکه جنگ ۱۲ روزه نظامی، شناختی و فناورانه میان ایران و اسرائیل، چهره‌ای جدید از جنگ‌ها را به نمایش گذاشت. در این میدان، اپراتورهای ارتباطی ایران، با وجود تهدیدات فراوان، عملکردی مؤثر و مسئولانه ارائه کردند.

ایرانسل، به‌عنوان نمونه‌ای بارز، نشان داد که در شرایط بحرانی، تلفیق مدیریت هوشمند، ظرفیت فنی بومی و ارتباط انسانی با مشترکان، می‌تواند مانع از فروپاشی اعتماد عمومی شود. اما در عین حال، این تجربه زنگ خطری برای نهادهای حاکمیتی نیز بود تا نقش زیرساخت‌های ارتباطی را فراتر از تجاری‌بودن، به‌عنوان ستون‌های امنیت ملی بازتعریف کنند.

شهروندان مشهدی این روز‌ها حتی برای برقراری یک تماس ساده باید چندین بار تلاش کنند؛ اینترنت موبایل قطع و وصل می‌شود، پیام‌های ضروری دیر می‌رسند و آنتن‌دهی در بسیاری از مناطق شهر با اختلال همراه است!

به گزارش شهرآرانیوز، از بلوار توس و طبرسی گرفته تا سجاد، احمدآباد، وکیل آباد، قاسم آباد و حتی اطراف حرم مطهر، اختلالات آنتن‌دهی به معضل جدی این روز‌های مشهدی‌ها بدل شده است؛ مشکلی که نه‌تنها زندگی روزمره مردم را مختل کرده، بلکه به کار و کسب‌وکار‌ها نیز خسارت زده است.

قطع مکرر تماس‌ها، عدم برقراری ارتباط، اختلال در اینترنت و پیام‌رسانی، گلایه مشترک شهروندان زیادی است که این روز‌ها دائم با تلفن همراه سروکار دارند.

با وجود گستردگی این بحران، پاسخ مدیرعامل مخابرات منطقه خراسان رضوی، بیشتر به رفع تکلیف شباهت دارد. حسن آذری نصرآباد علت اصلی مشکلات آنتن دهی در تلفن‌های همراه را «قطعی‌های برق» و «به‌روزرسانی سایت‌های مخابراتی» عنوان می‌کند، اما شواهد خلاف این را می‌گویند؛ اختلالات حتی در ساعات بدون خاموشی ادامه دارد و به جای بهبود پس از ارتقا، کیفیت پوشش روزبه‌روز بدتر می‌شود!

او به شهروندان توصیه می‌کند با شماره ۹۹۹۰ تماس بگیرند تا تیم‌های بررسی به محل اعزام شوند، در حالی که شکایات از مناطق مختلف شهر حکایت از یک مشکل فراگیر دارد، نه نقص فنی محدود.

اینکه چرا فرآیند به‌روزرسانی باید چنین مسئله‌ای را ایجاد کند و چرا زیرساخت‌های مخابراتی مشهد توان پاسخگویی به حجم مشترکان را ندارند سوالاتی است که همچنان بی پاسخ مانده است و البته مسئولان هم از پاسخ به آنها طفره می‌روند.

 

با گذشت هفته‌ها از آغاز اختلالات، هنوز زمان‌بندی روشنی برای پایان این وضعیت اعلام نشده است. به‌گفته مدیرعامل مخابرات، ارتقای ۶۰۰ تا ۷۰۰ سایت مخابراتی مشهد «بسته به تأمین تجهیزات» انجام می‌شود و زمان دقیق و قطعی ندارد.

مشهد، پایتخت معنوی ایران و میزبان میلیون‌ها زائر و گردشگر، نباید همچنان اسیر اختلالات مخابراتی بماند. شهروندان مشهدی انتظار دارند که اپراتور‌های تلفن همراه و نهاد‌های نظارتی نسبت به این اختلالات بی‌تفاوت نباشند و با شفافیت بیشتری نسبت به مشکلات پیش آمده پاسخگو باشند.

در دنیای امروز که ارتباطات حرف اول را می‌زند، برقراری یک تماس ساده بدون قطعی و اختلال انتظار بی‌جا و توقع بالایی محسوب نمی‌شود. اتفاقی که اخیرا گسترش پیدا کرده و نه تنها این اختلال‌ها بهبود پیدا نکرده بلکه پاسخ شفاف و صریحی از سوی مسئولین بابت این موضوع مخابره نشده است.

روابط عمومی شرکت ایرانسل اعلام کرد، در پی انتشار مطلبی در برخی کانال‌های تلگرامی، مبنی بر افزایش قیمت بسته‌های اینترنت همراه ایرانسل، به اطلاع می‌رساند که قیمت هیچ یک از بسته‌های اینترنت ایرانسل، از دی ماه سال ۱۴۰۲ تاکنون، تغییری نداشته است و این ادعا تکذیب می‌شود.

 مشاهده و خرید بسته‌های اینترنت ایرانسل:

 https://irancell.ir/interne

مدیرعامل ایرانسل در گفت‌وگو با فارس، مهمترین اقدامات این اپراتور در حوزه‌های پایداری شبکه و حفظ زیرساخت ارتباطی در دوران جنگ ۱۲ روزه را تشریح کرد.

علیرضا رفیعی با اشاره به اینکه در جریان جنگ ۱۲ روزه اخیر، زیرساخت‌های مختلف کشور با تهدید و آسیب مواجه شد، گفت: شرکت‌های ارتباطی، نقشی حیاتی در حفظ انسجام و تداوم خدمت‌رسانی دستگاه‌های مختلف به شهروندان ایفا کردند.

مدیرعامل ایرانسل با اشاره به شرایط خاص جنگی کشور گفت: «از لحظه شروع بحران، اولویت نخست ما حفظ ارتباط پایدار و خدمت‌رسانی بی‌وقفه به مشترکان در سراسر کشور بود. در بسیاری از شهرها، با قطعی‌های مقطعی برق و تهدیدات سایبری به صورت همزمان روبه‌رو بودیم؛ اما تلاش کردیم با استفاده از توان فنی داخلی و بسیج منابع موجود، مشکل را به حداقل برسانیم.»وی تأکید کرد: همراهی و صبوری مشترکان در این شرایط دشوار، انگیزه اصلی تیم‌های فنی برای ادامه خدمت‌رسانی بود: «وفاداری متقابل میان مشتری و شرکت، به‌ویژه در زمان بحران، معنای عمیق‌تری می‌یابد. ما نیز متعهد بودیم با حفظ سطح کیفی خدمات، پاسخ این وفاداری را بدهیم.»

تداوم خدمت‌رسانی با تمام توان حتی در تعطیلی‌ها

به گفته رفیعی، در روزهایی که شرایط جنگی موجب شده بود تا برخی از دستگاه‌های خدمات‌رسان، در ارائه خدمت با مشکل مواجه شوند، «نه‌تنها خدمات دیجیتال و پشتیبانی آنلاین ایرانسل متوقف نشد، بلکه تلاش کردیم تا پاسخگویی به نیازهای ارتباطی مردم حتی در دورافتاده‌ترین نقاط نیز حفظ شود. همکاران فنی ما به صورت شبانه‌روزی، در حال پایش وضعیت و رفع مشکلات بودند.»مدیرعامل ایرانسل تأکید کرد: «در شرایط مخاطره جنگی، همکاران ما تا حد ممکن به صورت دورکار به فعالیت پرداختند ولی در عین حال، مجموعه مدیریت ارشد شرکت و تیم‌هایی که حضورشان برای حفظ پایداری شبکه ضروری است، با تمام توان و تمام‌وقت، در محل‌های مورد نیاز حضور داشتند.»وی افزود: «پایداری شبکه در این شرایط، نتیجه آمادگی قبلی، تمرین‌های بحرانی و روحیه جهادی همکاران ما در سراسر کشور بود. حفظ ارتباطات در زمان بحران، تنها یک خدمت عمومی نیست، بلکه یک مؤلفه امنیت ملی است.»

 

وقفه‌های ناگزیر در برخی خدمات، ناشی از بحران بیرونی

مدیرعامل ایرانسل در عین حال تصریح کرد: «اگرچه تلاش شد سطح سرویس‌دهی ثابت بماند، اما در برخی مناطق به دلیل وجود مشکلاتی خارج از اراده شرکت، که ریشه در شرایط تحمیلی ناشی از جنگ داشت، ارائه برخی خدمات موقتاً دچار وقفه شده بود.»رفیعی تأکید کرد که با پایان یافتن بحران، بازگرداندن سطح خدمات به وضعیت عادی در کوتاه‌ترین زمان ممکن صورت گرفت و درس‌آموخته‌های بحران، مسلماً در برنامه‌های آتی نگهداری و پایداری شبکه، مد نظر قرار خواهند داشت.

زیان قابل توجه، اما جبران‌شدنی

رفیعی تأکید کرد: «ایجاد محدودیت در زمینه دسترسی به شبکه، هر چند به دلیل شرایط موقت جنگی، ناگزیر به نظر می‌رسد؛ ولی از طرف دیگر، متأسفانه موجب تجربه منفی مشتریان ایرانسل از خدمات دریافتی می‌شود و عدم امکان حفظ رضایت مشتری در این موارد، برای اپراتور به عنوان یک بنگاه اقتصادی، زیان‌بار است.»مدیرعامل ایرانسل ادامه داد: «بدون تردید، ایرانسل همچون سایر بازیگران زیست‌بوم فناوری‌اطلاعات و ارتباطات کشور، در این جنگ، آسیب‌های مالی قابل‌توجهی دید. برآورد اولیه نشان می‌دهد که رخدادها و شرایط جنگی پیش‌آمده، موجب افت درآمدی نزدیک به ۱۰۰۰ میلیارد تومانی ایرانسل بوده است.»وی ابراز امیدواری کرد با نگاه حمایتی حاکمیت و تخصیص منابع ویژه برای ترمیم زیرساخت‌ها، صنعت ICT کشور بتواند هرچه سریع‌تر برنامه‌های توسعه‌ای خود با توجه به رشد تقاضا را اجرایی کند: «آن چه در این میان حائز اهمیت است و مهم‌تر از زیان مالی است، حفظ ارتباط انسان‌ها در لحظه‌های سخت است؛ ما این مأموریت را با افتخار به انجام رساندیم.»

حسنا هادی - صنعت تلکام ایران سال 1404 را با زخم‌هایی از سال گذشته آغاز کرد؛ از تعرفه‌های یخ‌زده‌ای که همراه با تورم پیش نمی‌رفتند تا افزایش نرخ ارز و مشکل برای خرید تجهیزات زیرساختی و اقتصاد زخمی که مشتریان را از مصرف پرهزینه‌تر بازمی‌داشت. اما در خرداد، ضربه دوم به این صنعت فرود آمد؛ اختلال‌های شدید و قطعی اینترنت در پی جنگ تحمیلی اسرائیل به ایران، شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات اینترنت را با موجی تازه از ریزش درآمد مواجه کرد. درآمد شرکت‌های اینترنتی و مخابراتی حاضر در بورس‌ نشان می‌دهد این کسب‌وکارها زیر فشار این دو بحران پیاپی در حال آب‌رفتن هستند. حالا نه تضمینی وجود دارد که افزایش تعرفه منجر به افزایش کیفیت اینترنت شود و از سمت دیگر مشخص نیست آیا اینترنت باز هم به دنبال یک بحران دیگر قطع خواهد شد یا خیر؛ این یعنی یک صنعت کلیدی در اقتصاد دیجیتال، گرفتار بن‌بستی چندوجهی شده است.

 

تلاش برای ثابت نگه‌داشتن هزینه‌ها

در سال ۱۴۰۳، براساس آمارهای ثبت‌شده در کدال صنعت ارتباطات ایران با طیفی متنوع از روندهای درآمدی، تحولات راهبردی و چالش‌های مالی مواجه بود. شرکت‌های فعال در حوزه‌های موبایل، تلفن ثابت و اینترنت ثابت هرکدام عملکرد متفاوتی را ثبت کردند که ریشه در ساختار درآمدی، توانمندی مدیریتی و میزان تعامل با نهادهای حاکمیتی دارد. در این میان، همراه اول، مخابرات ایران (اخابر)، های‌وب، آسیاتک و پارس‌آنلاین به عنوان بازیگران شاخص این صنعت، هرکدام تصویر متفاوتی از پایداری یا بحران را ارائه کردند.

شرکت ارتباطات سیار ایران در سال ۱۴۰۳ عملکرد مالی درخشانی داشت. این اپراتور موبایل از محل فروش خدمات خود حدود ۶۷٬۹۴۴ میلیارد تومان درآمد عملیاتی به ‌دست آورد که نسبت به سال ۱۴۰۲ رشدی معادل ۳۷ درصد را نشان می‌دهد. بخش عمده این رشد ناشی از افزایش مصرف اینترنت همراه بود. تنها در اسفندماه، درآمد شرکت با رشدی مشابه به ۶٬۸۳۵ میلیارد تومان رسید. منابع اصلی درآمدی همراه اول از کارکرد مشترکان به‌ویژه دیتا و فروش خدمات ارزش‌افزوده تأمین می‌شود. در مقابل، شرکت مخابرات ایران (اخابر) که اپراتور اصلی تلفن ثابت کشور است، در سال ۱۴۰۳ با وجود موانع تعرفه‌ای و ساختار مالی ضعیف، بهبودی ملایم در عملکرد مالی خود تجربه کرد. درآمد عملیاتی ۱۲ماهه این شرکت به ۱۲٬۱۸۶ میلیارد تومان رسید که رشد ۱۲‌درصدی نسبت به سال قبل دارد و بیشتر ناشی از افزایش مصرف خطوط داده و مکالمه‌های شهری و بین‌شهری بود. با این حال، سودآوری این شرکت همچنان در سطحی بسیار محدود باقی ماند. مخابرات در ۹ماهه سال ۱۴۰۳ تنها ۱۳٫۹ میلیارد تومان سود خالص ثبت کرد، درحالی‌که در مدت مشابه سال قبل ۱٬۵۰۰ میلیارد تومان زیان داده بود. این بازگشت به سود هرچند اندک، عمدتا ناشی از کنترل هزینه‌ها و جبران بخشی از عقب‌ماندگی تاریخی تعرفه‌ها بود. ساختار درآمدی این شرکت متکی بر آبونمان، کارکرد خطوط ثابت و خدمات ADSL ،VDSL و فیبرنوری است؛ اما پایین‌بودن تاریخی تعرفه تلفن ثابت باعث شده حاشیه سود عملیاتی بسیار محدود باشد و بقای شرکت به اصلاح تعرفه‌ای فوری و مؤثر وابسته است.

شرکت داده‌گستر عصر نوین (های‌وب)، اپراتور بزرگ اینترنت ثابت، در سال ۱۴۰۳ با بحران جدی مالی روبه‌رو شد. با اینکه درآمد عملیاتی این شرکت در نیمه نخست سال حدود ۱۲ درصد افزایش یافته بود، اما وضعیت نقدینگی در پایان سال بحرانی شد. علت اصلی بحران، عدم پرداخت مطالبات ارزی تعدیل‌شده شرکت از سوی وزارت ارتباطات بابت اجرای قرارداد خدمات اینترنت روستایی (USO) بود. های‌وب که در قالب این پروژه بیش از یک میلیون مشترک روستایی را به اینترنت 4G متصل کرده، از سال ۱۳۹۷ تاکنون در انتظار تسویه هزینه‌های ارزی خود است. در اواخر اسفند ۱۴۰۳، این شرکت با انتشار اطلاعیه‌ای رسمی، صراحتا اعلام کرد در صورت عدم دریافت این مطالبات و تسهیلات مالیاتی، در آستانه ورشکستگی و توقف فعالیت قرار خواهد گرفت. در سه‌ماهه نخست ۱۴۰۴، درآمد عملیاتی های‌وب ۲۷۳ میلیارد تومان گزارش شد که در مقایسه با سایر اپراتورها، نسبت فعالیت کوچک‌تر و محدودتر این شرکت را نشان می‌دهد. در سوی دیگر این صنعت، شرکت انتقال داده‌های آسیاتک در سال ۱۴۰۳ وضعیت بسیار بهتری را تجربه کرد. برخلاف های‌وب، آسیاتک توانست رشد سودآوری و ثبات مالی خوبی را رقم بزند. سود خالص این شرکت در نیمه نخست سال نسبت به مدت مشابه سال قبل ۳۳ درصد افزایش یافت و به ۵۵۷ ریال به ازای هر سهم رسید. در ۹ماهه سال، شرکت ۲٬۱۸۱ میلیارد تومان درآمد و ۴۳۳ میلیارد تومان سود خالص به‌ دست آورد که رشد سالانه سود آن را به ۳۱ درصد رساند. آسیاتک همچنین در مجمع عمومی خود تصمیم به تقسیم ۲۸۰ ریال سود نقدی به ازای هر سهم گرفت که معادل ۳۶ درصد سود تلفیقی شرکت بود و این نسبت تقسیم، برای سهامداران جذاب تلقی شد. مزیت آسیاتک نسبت به های‌وب در ساختار هزینه‌ای بهینه‌تر و تمرکز مؤثرتر بر خدمات درآمدزای پایدار است. این شرکت نیز مانند های‌وب درآمد خود را از خدمات اینترنت پهن‌باند (ADSL‌ ،VDSL ،TD-LTE و فیبر نوری) تأمین می‌کند.

پارس‌آنلاین نیز به عنوان نخستین و بزرگ‌ترین اپراتور اینترنت خصوصی کشور، اگرچه مستقیما در بورس حضور ندارد، اما از آنجا که مالکیت آن در اختیار های‌وب است، در تحلیل‌های صنعت ارتباطات نقش مهمی ایفا می‌کند. پارس‌آنلاین که در سال ۱۳۹۶ توسط های‌وب خریداری شد، در آن زمان با ساختار سهامی خاص و بدون ورود به بدهی بانکی، به های‌وب واگذار شد. این واگذاری با هدف جلوگیری از فشار مالی صورت گرفت، ولی ادغام عملیاتی پارس‌آنلاین در های‌وب نیازمند سرمایه‌گذاری سنگین بود. اگر بحران USO وجود نداشت، ادغام پارس‌آنلاین می‌توانست سودآوری های‌وب را افزایش دهد. با این حال، بحران‌های مالی های‌وب باعث شده ظرفیت بالقوه پارس‌آنلاین به‌طور کامل فعال نشود و آینده فعالیت این برند نیز در هاله‌ای از ابهام قرار گیرد.

 

روزهای اوج تلکام

در بازه زمانی شهریور تا دی‌ماه ۱۴۰۳، شاخص صنعت ارتباطات در بازار سرمایه ایران یکی از درخشان‌ترین دوره‌های خود را تجربه کرد. برخلاف بسیاری از گروه‌های بازار که درگیر رکود یا نوسانات مقطعی بودند، این صنعت با پشتوانه عوامل بنیادی توانست توجه سرمایه‌گذاران را به‌ خود جلب کند. رشد درآمدی محسوس در گزارش‌های مالی شرکت‌هایی همچون همراه اول، مخابرات ایران و آسیاتک، انتظارات مثبت بازار را نسبت به آینده این صنعت تقویت کرد. همراه اول با افزایش ۳۷‌درصدی در درآمد سالانه خود، مخابرات ایران با خروج از زیان انباشته و ورود به محدوده سودآوری و آسیاتک با تثبیت سود خالص و تقسیم سود نقدی جذاب، در مجموع سیگنال‌های روشنی از ثبات و رشد درآمدی به بازار ارسال کردند.

در کنار بهبود عملکرد مالی شرکت‌ها، فضای کلی صنعت نیز تحت تأثیر انتشار اخباری درباره اصلاحات تعرفه‌ای در حوزه تلفن ثابت و اینترنت قرار گرفت. وعده افزایش آبونمان خطوط ثابت که برای سال‌ها در نرخ‌های پایین فریز شده بود، یکی از خبرهایی بود که گامی مهم در جهت بهبود درآمد پایدار شرکت مخابرات ایران قلمداد می‌شد. همچنین بازنگری در قیمت بسته‌های اینترنت امید به رشد ARPU را تقویت کرد.

علاوه بر این، انتشار خبر برنامه افزایش سرمایه ۱۵۵۵ درصدی مخابرات ایران از محل تجدید ارزیابی دارایی‌ها نه‌تنها یک محرک بنیادی مهم بود، بلکه سیگنال روانی قوی برای فعالان بازار تلقی شد؛ چراکه ارزش‌گذاری مجدد دارایی‌های عظیم این شرکت، افق‌های تازه‌ای در تحلیل NAV و ظرفیت سرمایه‌گذاری شرکت ایجاد می‌کرد. توسعه پروژه فیبر نوری نشان می‌داد که صنعت در مسیر تحول ساختاری و تنوع‌بخشی به منابع درآمدی قرار گرفته است.

با این اوصاف، صنعت ارتباطات تا پیش از زمستان ۱۴۰۳ در رده معدود صنایعی قرار گرفت که هم از منظر بنیادهای مالی و هم چشم‌انداز رشد، توجه بازیگران بازار را به خود معطوف کرده بود.

 

دومینوی ضرر

اما این روند مثبت، از اواخر دی‌ماه ۱۴۰۳ وارد فاز اصلاحی شد و تا پایان تیرماه ۱۴۰۴ ادامه یافت. افت شاخص صنعت ارتباطات در این مقطع، ترکیبی از اصلاح طبیعی قیمت‌ها پس از رشد ممتد و بروز عوامل منفی بنیادین بود. در گام نخست، اشباع قیمتی و شناسایی سود توسط سهامداران کوتاه‌مدت باعث افزایش عرضه در نمادهای بزرگ این صنعت شد. اما آنچه ریزش را عمیق‌تر کرد، عدم تحقق وعده‌های تعرفه‌ای بود. علی‌رغم سیگنال‌های مثبت پیشین، نه‌تنها قیمت بسته‌های اینترنت همراه اصلاح نشد، بلکه در خرداد ۱۴۰۴‌ مقامات مجلس و وزارت ارتباطات به‌صراحت با هرگونه افزایش قیمت اینترنت مخالفت کردند. این عقب‌نشینی سیاسی، انتظارات بازار برای افزایش درآمد اپراتورها را دچار تعدیل کرد.

از سوی دیگر، افزایش نرخ ارز، تورم داخلی و وارداتی‌بودن تجهیزات ارتباطی فشار شدیدی بر هزینه‌های عملیاتی اپراتورها آورد. اپراتورهایی همچون های‌وب که پیش‌تر درگیر بحران نقدینگی و بدهی بودند، تحت تأثیر این فشارها در مسیر دشوارتری قرار گرفتند. همچنین افزایش هزینه‌های مالیاتی و کاهش قدرت مانور شرکت‌ها در نرخ‌گذاری، فضا را برای رشد سودآوری محدود کرد.

در نهایت، شوک سیاسی ناشی از جنگ ۱۲روزه خرداد ۱۴۰۴، نقطه اوج این ریزش شد. این جنگ نه‌تنها فضای عمومی اقتصاد کشور را تحت‌الشعاع قرار داد، بلکه صنعت ارتباطات به‌عنوان یکی از زیرساخت‌های کلیدی امنیت ملی و اجتماعی، به‌طور مستقیم در معرض تهدید و آسیب قرار گرفت.

در نخستین روزهای حمله، برخی مراکز کلیدی مخابراتی در کلان‌شهرها هدف قرار گرفتند و بخش‌هایی از شبکه ارتباطی دچار اختلال شد. به گزارش وزارت ارتباطات، قطعی‌های موقت اینترنت در برخی مناطق کشور به‌صورت برنامه‌ریزی‌شده و در راستای مقابله با حملات سایبری و جلوگیری از نفوذ اطلاعاتی دشمن انجام شد. این وضعیت سبب شد کیفیت خدمات ارتباطی در نیمه دوم خرداد کاهش قابل‌توجهی پیدا کند و کاربران با قطعی‌ها و افت سرعت مواجه شوند. این شرایط منجر به کاهش محسوس ترافیک دیتا و درآمد موقت اپراتورها از محل مصرف اینترنت و مکالمات شد. برای نمونه، در عملکرد سه‌ماهه نخست ۱۴۰۴، شرکت های‌وب تنها ۲۷۳ میلیارد تومان درآمد عملیاتی کسب کرد که در مقایسه با ظرفیت این شرکت رقم بالایی نبود و نشان می‌دهد در خرداد‌ماه فروش خدماتش احتمالا تحت تأثیر اختلالات کاهش یافته است. هنوز جزئیات تفکیکی فروش ماه خرداد ۱۴۰۴ در دسترس نیست، اما به‌طور کیفی می‌توان گفت درآمد اپراتورها از ترافیک دیتا در نیمه دوم خرداد افت موقت داشت. مکالمات بین‌الملل نیز به دلیل قطع پروازها و مهاجرت مردم از شهرهای بزرگ افت کرد. با این حال، انتظار می‌رود این کاهش‌ها در ماه‌های بعد جبران شده باشد؛ زیرا با اتمام جنگ و بازگشت آرامش، مصرف دیتا دوباره اوج گرفت.

در کنار این تحولات بحرانی، یکی از مهم‌ترین رویدادهای سیاست‌گذاری در سال ۱۴۰۴، اجرای مصوبه افزایش آبونمان تلفن ثابت بود. نرخ ماهانه آبونمان در تهران به ۳۳هزارو ۱۰۰ تومان و در سایر مناطق به‌طور میانگین به حدود ۲۵ هزار تومان رسید. این اقدام که پس از سال‌ها مقاومت و تعلل اجرائی شد، نقش بسیار مهمی در تقویت جریان درآمدی پایدار برای شرکت مخابرات ایران دارد و پیش‌بینی می‌شود اثر آن در صورت‌های مالی سه‌ماهه دوم و شش‌ماهه این شرکت به‌خوبی مشهود باشد. با این وجود، سایر بخش‌های تعرفه‌ای، به‌ویژه اینترنت همراه و اینترنت ثابت خانگی، همچنان تحت کنترل شدید نهادهای نظارتی قرار دارند. در حوزه اینترنت ثابت نیز‌ رقابت شدید بین اپراتورهای دارای مجوز FCP (نظیر های‌وب، آسیاتک و دیگران) مانع از آن شده که این شرکت‌ها بتوانند افزایش چشمگیری در تعرفه‌ها اعمال کنند؛ زیرا هرگونه افزایش قیمت منجر به ریزش بخشی از کاربران و از دست رفتن سهم بازار خواهد شد. در مجموع، تأثیر هم‌زمان تحولات اضطراری (نظیر جنگ) و محدودیت‌های سیاست‌گذاری تعرفه‌ای باعث شده صنعت ارتباطات در نیمه نخست سال ۱۴۰۴ با یک دوگانگی مواجه شود؛ از یک‌ سو نشان از تاب‌آوری و قابلیت فنی بالا دارد و از سوی دیگر، درگیر محدودیت‌های مزمن در آزادسازی درآمد و رشد سودآوری باقی‌مانده است. حل این وضعیت، نیازمند بازنگری جامع در سیاست‌های تعرفه‌گذاری، تقویت منابع مالی اپراتورها و توسعه ابزارهای حمایتی در شرایط بحران خواهد بود.

 

باید منتظر چه بود؟

در پیش‌بینی سال جاری می‌توان گفت در سطح زیرساختی، پروژه دسترسی فیبر نوری (FTTH/B) به عنوان تحول‌سازترین مؤلفه توسعه ارتباطات در سال ۱۴۰۴، محور اصلی سرمایه‌گذاری شرکت‌های FCP و اپراتورهای همراه خواهد بود. طبق برآوردهای وزارت ارتباطات، تا پایان سال جاری بیش از یک میلیون اتصال فعال خانگی باید به شبکه فیبر برقرار شود؛ در‌حالی‌که تاکنون حدود ۵۰۰ هزار اتصال محقق شده است. این شبکه نه‌تنها باعث افزایش قابل‌توجه ARPU در بخش اینترنت ثابت می‌شود، بلکه اتصال سایت‌های BTS به فیبر، الزامی برای راه‌اندازی پایدار نسل پنجم ارتباطات (5G) است. از این منظر، تسهیل مسیرهای حفاری، همکاری شهرداری‌ها، مشوق‌های مالیاتی برای سرمایه‌گذاری در لایه دسترسی و تخصیص وام‌های وجوه اداره‌شده توسط دولت، نقشی کلیدی در تحقق اهداف این پروژه خواهد داشت. این نهضت در صورت اجرای مؤثر، سهم درآمد پایدار و باکیفیت را در صورت‌های مالی اپراتورها به‌طور چشمگیری افزایش خواهد داد.

با وجود محدودیت در افزایش تعرفه خدمات پایه به‌ویژه در حوزه دیتا، چشم‌انداز سودآوری شرکت‌ها به میزان زیادی به توسعه خدمات مکمل وابسته خواهد بود. در سطح رگولاتوری، پس از تنش‌های تعرفه‌ای، نشانه‌هایی از تعامل مؤثرتر میان مجلس، وزارت ارتباطات و اپراتورها مشاهده می‌شود؛ از‌جمله تشکیل کارگروه‌های تخصصی مجلس در حوزه اقتصاد دیجیتال و تدوین سیاست‌های حمایتی. در این چارچوب، اگر اقداماتی نظیر تصویب معافیت مالیاتی پروژه‌های فیبر، تخصیص ارز اولویت‌دار به تجهیزات زیرساختی و تسویه بدهی‌های دولتی (نظیر مطالبات USO) اجرائی شود، می‌توان انتظار داشت ترازنامه شرکت‌ها در نیمه دوم سال بهبود یافته و ارزش‌گذاری سهام آنها مجددا احیا شود. در عین حال، تجربه جنگ خرداد ۱۴۰۴ ضرورت سرمایه‌گذاری در مسیرهای فیبر پشتیبان، ارتقای مراکز برق اضطراری، ذخایر تجهیزات یدکی و طراحی سناریوهای قطعی کامل ارتباطات جهانی را به‌عنوان مؤلفه‌ای حیاتی برای تاب‌آوری شبکه ارتباطی کشور برجسته کرده است. شرکت‌ها برای تثبیت جایگاه خود در اقتصاد دیجیتال آینده، ناگزیر از ارتقای امنیت سایبری و زیرساختی خود خواهند بود. در مجموع، سال ۱۴۰۴ می‌تواند سال گذار از اصلاح به سمت تثبیت در صنعت ارتباطات باشد؛ به ‌شرط آنکه نهادهای حاکمیتی، سرمایه‌گذاران و مدیران صنعتی درک مشترکی از اولویت‌های حیاتی این بخش داشته باشند. (منبع:شرق)

گزارش مالی منتهی به اسفند ۱۴۰۳ شرکت های‌وب نشان می‌دهد که این شرکت زیان خالص به‌ثبت رسانده است. درآمد این شرکت در این بازه زمانی با افت ۴۰ درصد به حدود یک هزار و ۵۴۵ میلیارد تومان رسید.

مشکلات مالی مربوط به توسعه فیبر نوری و بدهی‌های مالیاتی از عمده دلایل روند فعلی شرکت عنوان شده است. مدیرعامل این شرکت چندین بار نسبت به ورشکستگی این شرکت و زیان‌ده بودن آن هشدار داده بود.

مدیرعامل های‌وب در اردیبهشت سال جاری طی نامه‌ای به بورس با اشاره به اوضاع وخیم مالی این شرکت و پرداخت نشدن مطالباتش از سوی دولت، درخواست کرد به منظور جلوگیری از زیان سهامداران، تعلیق نماد شرکت که از ۲۷ اسفند ۱۴۰۳ اجرا شده بود تداوم یابد. از آن زمان تاکنون تعیلق نماد معاملاتی این شرکت همچنان ادامه دارد.
طبق گفته مدیرعامل های‌وب یکی از علل این شرایط پرداخت نشدن مابه‌التفاوت تعدیل نرخ ارز در قراردادهای ارائه خدمات اینترنت پرسرعت به روستاییان (USO) از سمت وزارت ارتباطات پس از گذشت ۶ سال مطرح شده است. همچنین اشاره شده که مالیات‌های سنگین و شرایط اقتصادی موجود از دیگر دلایل به‌وجود آمدن این شرایط است.
مجموع درآمد عملیاتی شرکت های‌وب در سال ۱۴۰۴ بیش از یک هزار و ۵۴۵ میلیارد و ۵۶۲ میلیون اعلام شده است. درآمد این شرکت در سال مالی ۱۴۰۲ بالغ‌بر ۲ هزار و ۵۸۴ میلیارد تومان بود.

های‌وب در سال ۱۴۰۳ با کاهش ۵۰ درصدی به سود خالص تقریبا ۲۵۰ میلیارد تومانی رسید در حالی که میزان سود خالص به‌ثبت رسیده برای سال مالی ۱۴۰۲ این شرکت بیش از یک هزار و ۳۰۰ میلیارد تومان بود.
یکی دیگر از نکات برجسته در گزارش مالی شرکت های‌وب، افزایش هزینه‌های عمومی همراه با کاهش درآمدهاست. هزینه‌های بخش فروش، اداری و عمومی این شرکت در ۱۴۰۳ به‌نسبت ۱۴۰۲ بیش از ۲ برابر شده است. میزان هزینه صرف شده برای این قسمت در ۱۴۰۳ نزدیک به ۶۰۰ میلیارد تومان و در ۱۴۰۲ کمتر از ۲۹۰ میلیارد تومان بود.
های‌وب در گزارش سال ۱۴۰۳ این شرکت افزایش هزینه‌های عمومی را عمدتا ناشی از جرائم مالیات عملکرد، ارزش افزوده، تکلیفی، حقوق سنوات سالهای ۱۳۹۶ تا ۱۴۰۱ اعلام کرد.
های‌وب سود مصوب به هر سهم در پایان سال مالی ۱۴۰۳ را ۳۵ ریال مشخص کرد. سود در نظر گرفته شده ۸۱ درصد کمتر از سود سهام ۱۸۳ ریالی متعلق به سهام سال ۱۴۰۲ است.

 

صورت‌مالی سال ۱۴۰۳ شرکت های‌وب

یکی از مسائل اساسی شرکت های‌وب چالش مالیاتی و بدهی از وزارت ارتباطات است. اواخر خرداد سال جاری بود که های‌وب اعلام کرد پرداخت مطالبه ۶۱۸ میلیارد تومانی این شرکت از وزارت ارتباطات از سمت دادگستری ابلاغ شده است. سازمان امور مالیاتی و شرکت‌ های‌وب برای پرداخت اقساطی بدهی‌ مالیاتی به توافق رسیدند. چندی پیشتر سازمان امور مالیاتی به های‌وب یک هفته مهلت داده بود تا نسبت به حل و فصل این موضوع اقدام کند. های‌وب نیز در پاسخ به این نامه از پیگیری این جریان و انتظار برای مشخص شدن شیوه پرداخت و اقساط خبر داده بود.
های‌وب در سالی که گذشت(۱۴۰۳) از بخش خدمات پروانه UNSP بیش از ۱۱۴ میلیارد تومان درآمد کسب کرد. درآمد این شرکت از این بخش در سال ۱۴۰۲ کمتر از ۶۰ میلیارد تومان بود.
این شرکت تا پایان اسفندماه سال ۱۴۰۳ از بخش قراردادهای وزارت ارتباطات حدود ۱۱۸ میلیارد تومان درآمدزایی کرده است. این در شرایطی است که تا پایان سال ۱۴۰۲ درآمد حاصل از این بخش بیش اط ۵۰۰ میلیارد تومان بود.
درآمدهای بخش خدمات IT و فروش تجهیزات مشترکین در بازه زمانی مورد بحث به‌ترتیب و به‌صورت تقریبی ۲۲۲ میلیارد و ۵۴ میلیارد تومان است.(منبع:پیوست)

شماری از فعالان اقتصادی در حوزه شرکت‌های دانش بنیان و فناور خراسان رضوی با اعلام مخالفت خود با اجرای طرح اینترنت طبقاتی، نسبت به تبعات اجرای چنین طرح‌هایی برای اقتصاد دیجیتال کشور هشدار دادند.

به گزارش ایرنا، یکی از این فعالان و رییس کمیسیون دانش بنیان، اقتصاد دیجیتال و هوش مصنوعی اتاق بازرگانی، صنایع و معادن و کشاورزی خراسان رضوی روز یکشنبه در نشست این کمیسیون گفت: هدف اصلی از توسعه اقتصاد دیجیتال، افزایش بهره‌وری در جامعه است و این هدف تنها از مسیر توسعه زیرساخت‌ها و گسترش ابزارهای مرتبط می‌گذرد، در حالی که اجرای طرح‌ اینترنت طبقاتی نه‌تنها زیرساخت‌ها را گسترش نمی‌دهد؛ بلکه با محدودسازی زیرساخت و دسترسی، به مانعی در مسیر رشد اقتصاد دیجیتال کشور بدل خواهد شد.

علی شریعتی مقدم اظهار کرد: اجرای این طرح مصداق بارز ظلم و نقض حقوق انسانی شهروندان است، همچنین محدود کردن زیرساخت‌های ارتباطی و ایجاد تمایز در دسترسی افراد به اینترنت، چرخه فعالیت کسب‌وکارها را با چالش‌های جدی مواجه کرده و مانعی در مسیر فعالیت‌های اقتصادی خواهد شد.

وی با بیان اینکه باید از هرگونه اعمال محدودیت بر اینترنت پرهیز کنیم، افزود: در مواقع خاص و شرایط اضطراری ممکن است محدودیت‌هایی اعمال شود؛ اما اگر این محدودیت‌ها تبدیل به رویه و بهانه‌ای برای طبقه‌بندی و تمایز در دسترسی به اینترنت شود، نتیجه‌ای جز یاس جوانان، افزایش مهاجرت و بی‌اعتمادی عمومی نخواهد داشت.

نایب‌ رییس کمیسیون دانش بنیان، اقتصاد دیجیتال و هوش مصنوعی اتاق بازرگانی خراسان رضوی نیز با انتقاد از طرح اینترنت طبقاتی گفت: اجرای این طرح از هر زاویه‌ای به صلاح کشور نیست، حتی از منظر پدافند غیرعامل نیز این طرح به‌ نوعی نشان‌دار کردن بخشی از افراد جامعه است و آینده آنان را با خطرات امنیتی جدی رو به رو خواهد کرد.

سید حسن هاشمی افزود: برخی معتقدند دولت با اقدامات متعددی از جمله محدودسازی اینترنت به کند کردن گردش عملیات اقتصادی در کشور دست‌زده تا از افزایش تورم جلوگیری کرده و با سفته‌ بازی مقابله کند؛ اما باید توجه داشت که حتی اگر این اقدامات با چنین اهدافی نیز اجرا شده باشد، در بلندمدت نتیجه‌ای جز از رونق انداختن کسب‌ و کارها و کاهش رشد اقتصادی کشور نخواهد داشت.

وی با اشاره به نقش اینترنت در زندگی روزمره جوانان گفت: تحقیقات نشان می‌دهد کاربران ایرانی به‌طور متوسط روزانه حدود چهار ساعت از اینترنت استفاده می‌کنند، همچنین طبق آمار ۶۷ درصد جوانان کشور به اینترنت دسترسی دارند و استفاده از شبکه‌های اجتماعی یکی از مهم‌ترین ابزارهای گذران اوقات فراغت آن‌ها به ویژه در فصل تابستان است، حذف یا محدودسازی این ابزارها عملاً به معنای اخلال در اوقات فراغت و گرفتن امید از نسل جوان کشور است.

نایب رییس کمیسیون دانش‌بنیان، اقتصاد دیجیتال و هوش مصنوعی اتاق بازرگانی خراسان رضوی اضافه کرد: با تکنولوژی نمی‌توان مقابله کرد، در حال حاضر بخشی از شهروندان با اینترنت ماهواره‌ای به اینترنت متصل می‌شوند و بزودی اتصال به اینترنت ماهواره‌ای از طریق تلفن‌های همراه نیز فراهم خواهد شد.

کندی اینترنت و تاثیر آن بر هزینه‌های شرکت‌های فناور

رییس مرکز تحقیقات و عضو هیات علمی دانشگاه صنعتی خیام مشهد نیز در این نشست با اشاره به تبعات اجرای طرح اینترنت طبقاتی یادآور شد: یکی از عوامل مهاجرت نخبگان و نیروهای متخصص، محدودیت در دسترسی به اینترنت است.

سبحان صفریان افزود: این در حالی است که حتی در کشورهای کوچک شرق اروپا نیز اینترنت به‌قدری سریع است که حتی برنامه‌های تلویزیونی نیز از طریق آن پخش می‌شود.

عضو هیات مدیره انجمن فنی، مهندسی و مشاوره‌ای خراسان رضوی نیز ضمن مخالفت با اجرای طرح اینترنت طبقاتی در این نشست بیان کرد: قطع دسترسی هیچ‌گاه نتیجه‌ بخش نبوده و باعث گسترش بازار سیاه خواهد شد.

محمد جعفر عین القضات افزود: برای دستیابی به اهداف در این زمینه تنها با آموزش و افزایش آگاهی عمومی می‌توان به نتیجه رسید.

نایب‌ رییس کمیسیون آموزش انجمن بلاکچین خراسان رضوی نیز در این نشست با اشاره به تبعات اقتصادی اجرای طرح اینترنت طبقاتی گفت: قطع برق باعث افزایش ۲۰ درصدی هزینه‌های شرکت‌های فناور شده است و کندی اینترنت نیز تاثیر مستقیمی بر افزایش هزینه‌ها دارد.

حمیدرضا زمزمی افزود: اجرای اینترنت طبقاتی هم هزینه‌های جاری را افزایش می‌دهد و بر مشکلات شرکت‌ها خواهد افزود.

در خراسان رضوی بیش از ۶۰۰ شرکت فناور وجود دارد که حدود ۶ درصد از کل شرکت‌های دانش‌بنیان کشور را شامل می‌شوند. پارک علم و فناوری خراسان رضوی نیز بیش از ۶۲۰ شرکت فعال را در خود جای داده است. همچنین در سال گذشته حدود ۱۵۰ شرکت فناور جدید به این پارک پیوسته‌اند و تعداد شرکت‌های خلاق نیز به ۳۵ مورد رسیده است.

اختلال درسیگنال‌هایGPS،یک سپر نامرئی الکترونیکی است که برای مقابله باتهدیدات امنیتی بالقوه فعال می‌شودواگرچه سپر دفاعی کشور رامستحکم‌ترمی‌کند اما زندگی دیجیتال شهروندان وعملکرد برخی صنایع راباچالش‌های جدی روبه‌رو کرده است. 

 

چرا GPS مختل می‌شود؟ 
سامانه موقعیت‌یاب جهانی یا (GPS (Global Positioning System،فناوری شگفت‌انگیزی که دهه‌ها پیش توسط وزارت دفاع آمریکا برای مقاصد نظامی طراحی شد. از مسیریابی روزمره با اپلیکیشن‌هایی چون «نشان» و «بلد» گرفته تا خدمات تاکسی‌های اینترنتی،  زمان‌بندی دقیق تراکنش‌های بانکی و حتی موقعیت‌یابی پروازها، همگی به سیگنال‌های ضعیفی متکی هستند که از شبکه‌ای متشکل از ۳۱ ماهواره در فاصله ۲۰ هزار کیلومتری از سطح زمین ارسال می‌شود اما همین وابستگی گسترده، پاشنه آشیل جدیدی را در حوزه امنیت ملی و زیرساخت‌های حیاتی ایجاد کرده است.برخلاف تصور عمومی، اختلالات اخیر در GPS عمدتا ناشی از نقص فنی ماهواره‌ها یا مشکلات جوی نیست، بلکه نتیجه مستقیم اقدامات پدافندی و جنگ الکترونیک است. در دنیای امروز، بسیاری از تسلیحات مدرن ازجمله موشک‌های کروز،پهپادهای تهاجمی و بمب‌های هوشمند، برای ناوبری و هدف‌گیری دقیق به سیگنال‌های GPS وابسته‌اند. این تسلیحات با دریافت مداوم اطلاعات مکانی از ماهواره‌ها، مسیر خود را تا رسیدن به هدف تصحیح می‌کنند.درچنین شرایطی، یکی از کارآمدترین راهکارهای دفاعی برای حفاظت از مراکز حساس نظامی، هسته‌ای، اقتصادی و سیاسی، ایجاد یک «چتر محافظ الکترونیکی» بر فراز این مناطق است. اختلال هدفمند در سیگنال‌های GPS، عملا چشم این تسلیحات متخاصم را کور کرده و آنها را از کار می‌اندازند. این اقدام دفاعی، توانایی دشمن برای اجرای حملات دقیق را به شدت کاهش می‌دهد و یک لایه امنیتی حیاتی برای کشور فراهم می‌کند. بنابراین زمانی که موقعیت‌یاب شما در نزدیکی یک منطقه حساس دچار خطا می‌شود، در واقع در حال تجربه اثرات جانبی یک عملیات پدافندی برای حفاظت از امنیت ملی هستید. 
 
چگونگی ایجاد اختلال: از پارازیت تا فریب
ایجاد اختلال در GPS به دو روش اصلی صورت می‌گیرد: جمینگ(Jamming) و اسپوفینگ (Spoofing). 
جمینگ (ایجاد پارازیت): این روش، ساده‌ترین و رایج‌ترین شکل اختلال است.سیگنال‌هایی که از ماهواره‌های GPS به گیرنده‌های روی زمین (مانند تلفن همراه شما) می‌رسند، بسیار ضعیف هستند. در روش جمینگ، یک فرستنده زمینی قدرتمند، امواجی‌بی‌معنی وپرازنویز(پارازیت)رادقیقا‌روی همان فرکانس‌ ماهواره‌های‌GPS(عمدتا‌فرکانسL۱ در۱۵۷۵.۴۲ مگاهرتز) منتشر می‌کند. این نویز قوی، سیگنال ضعیف واصلی ماهواره راغرق کرده ومانع ازدریافت آن توسط گیرنده می‌شود. نتیجه این کار، پیغام‌هایی مانند «در جست‌وجوی سیگنال GPS» یا «عدم دسترسی به موقعیت مکانی» روی دستگاه شماست. 
اسپوفینگ (فریب سیگنال): این روش بسیارپیچیده‌تر وهوشمندانه‌تر است. دراسپوفینگ، به جای ارسال پارازیت کور،یک سیگنال GPS جعلی اما قوی‌تر از سیگنال اصلی تولید و منتشر می‌شود.گیرنده GPS شما این سیگنال دروغین را به‌عنوان سیگنال واقعی شناسایی کرده و روی آن قفل می‌شود. در نتیجه، دستگاه شما موقعیت مکانی کاملا اشتباهی را نمایش می‌دهد. برای مثال، ممکن است شما در مرکز شهر تهران در حال رانندگی باشید اما نقشه نشان دهد که در میانه دریاچه خزر یا در فرودگاه یک کشور همسایه قرار دارید. این همان پدیده‌ای است که بسیاری از کاربران تاکسی‌های اینترنتی و مسیریاب‌ها با آن مواجه شده‌اند و می‌تواند در صنایع حساسی چون هوانوردی و کشتیرانی خطرات جدی به همراه داشته باشد. 
 
راهکارهای مقابله‌؛ از سطح فردی تا راهبرد ملی
اگرچه اختلال در GPS یک ضرورت دفاعی است اما می‌توان با راهکارهایی اثرات منفی آن را بر زندگی روزمره و صنایع کاهش داد. در سطح فردی و کاربری می‌توان از مسیریاب‌های ترکیبی استفاده کرد‌؛ بسیاری از اپلیکیشن‌های مسیریاب مدرن، علاوه بر GPS، از داده‌های دکل‌های مخابراتی (Cell ID) و شبکه‌های Wi-Fi اطراف برای تخمین موقعیت استفاده می‌کنند. اطمینان از فعال بودن این قابلیت‌ها می‌تواند دقت مسیریابی را در مناطق تحت تأثیر اختلال بهبود بخشد. دانلود نقشه‌های آفلاین‌؛ با دانلود نقشه شهر یا کشور، حتی در صورت قطع کامل سیگنال GPS، می‌توانید مسیر کلی خود را بر روی نقشه مشاهده کنید. در نهایت هیچ‌چیز جایگزین توجه به تابلوهای راهنمایی و رانندگی و شناخت نسبی مسیرها نمی‌شود. در شرایط اختلال، بهتر است بیش از پیش به روش‌های سنتی ناوبری اتکا کنیم. 
سطح فناورانه و ملی: سامانه GPS تنها سیستم موقعیت‌یاب جهانی نیست. سیستم‌های گلوناس (GLONASS) روسیه و بیدو (BeiDou) چین نیز فعال هستند. گیرنده‌های مدرن (معروف به GNSS) قادرند سیگنال‌ها را از چندین سامانه به‌طور همزمان دریافت کنند. این کار مختل‌کردن کامل گیرنده را بسیار دشوارتر می‌کند. 
توسعه سامانه‌های ناوبری اینرسی(INS): این‌سامانه‌هابرخلافGPS،به‌سیگنال خارجی وابسته نیستندوبااستفاده‌از ژیروسکوپ و شتاب‌سنج، موقعیت را براساس حرکت ازیک نقطه اولیه مشخص محاسبه می‌کنند.ترکیب INS و INS/GPS)) یک راه‌حل قدرتمند برای حفظ دقت ناوبری هنگام قطع موقت سیگنال GPS است و در صنایع هوافضا و نظامی کاربرد گسترده دارد. 
توسعه سامانه موقعیت‌یاب ملی: مهم‌ترین راهبرد بلندمدت،سرمایه‌گذاری وتوسعه یک سامانه موقعیت‌یاب و ناوبری بومی است. داشتن چنین سامانه‌ای، ضمن رفع وابستگی به سیستم‌های خارجی، به کشور این امکان را می‌دهد که در مواقع بحران، کنترل کاملی بر زیرساخت‌های حیاتی خود داشته باشد و امنیت پایدار را تضمین کند. در نهایت، آسمان ناآرام امروز، صحنه یک نبرد الکترونیک خاموش برای حفظ امنیت کشور است. درک دلایل این پدیده و مجهز شدن به دانش و فناوری‌های جایگزین، کلید عبور هوشمندانه از این چالش و تبدیل آن به فرصتی برای تقویت استقلال و تاب‌آوری ملی در دنیای دیجیتال است. (منبع:جام جم)

فقط ۷۴ هزار اتصال جدید طبق گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس در ۹ ماه ابتدایی اجرای برنامه هفتم توسعه برای فیبر نوریی ایجاد شده است که فاصله زیادی با اهداف تعیین شده برای سال نخست اجرای قانون برنامه هفتم دارد.
به گزارش پیوست، طبق قانون برنامه هفتم پیشرفت مقرر شده است اتصال اماکن اداری، تجاری و مسکونی به تار (فیبر) نوری طی مدت برنامه هفتم به بیست میلیون نقطه برسد. این مسئله به این معناست که وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات باید از آغاز سال ۱۴۰۳ تا سال ۱۴۰۸ به طور متوسط سالیانه چهار میلیون اتصال در کشور ایجاد کند.

مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارشی از روند اجرای این پروژه نوشته است: «هرچند پیش‌بینی می‌شود این روند در وضعیتی غیرخطی در سال‌های پایانی سرعت بیشتری پیدا کند. در پایان سال ۱۴۰۲ ابتدای سال ۱۴۰۳ و شروع برنامه هفتم پیشرفت حدود ۳۱۷ هزار سرویس گیرنده فیبر نوری وجود داشته است که این میزان تا اواسط آذر ۱۴۰۳ به حدود ۳۹۱ هزار سرویس گیرنده رسیده است و این نشان می‌دهد که در طول ۹ ماهه سال اول اجرای برنامه هفتم پیشرفت فقط حدود ۷۴ هزار اتصال جدید در کشور شکل گرفته است که فاصله زیادی با اهداف تعیین شده برای سال نخست اجرای قانون برنامه هفتم وجود دارد.»

در گزارش مرکز پژوهش‌ها به تصویب نشدن اساسنامه صندق فیبر نوری تا پایان خرداد ۱۴۰۳ اشاره شده است که به دلیل تغییر ناخواسته دولت در آن سال این اساسنامه در دی ماه همان سال به تصویب هیات دولت رسید. هرچند اجرای آن نیز با مشکلاتی همراه بود و سرانجام در خرداد ماه امسال  حساب صندوق فیبر نوری گشایش یافت.

 

 

وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات مکلف است با استفاده از منابع این صندوق و سرمایه‌گذاری اپراتورهای مخابراتی سالیانه حداقل پنج میلیون امکان برقراری اشتراک اینترنت پهن باند ثابت مبتنی بر تار (فیبر) نوری نیز در کشور ایجاد کند. عبارت «امکان اتصال به شبکه فیبرنوری» با «اتصال به شبکه فیبر نوری» دو مقوله متفاوت‌اند، اما رابطه مستقیم بین این دو عبارت وجود دارد. در این وضعیت حتی با معادل در نظر گرفتن مفهوم امکان اتصال با مفهوم خانوارهای تحت پوشش فیبر نوری، در سال ۱۴۰۳ برنامه باید امکان اتصال پنج میلیون نقطه جدید (اماکن مسکونی، اداری یا تجاری) به شبکه فیبر نوری ایجاد شود.

براساس آمار ارائه شده (شکل ۷) میزان پوشش فیبر نوری تا پایان سال ۱۴۰۲ (ابتدای سال ۱۴۰۳ و آغاز اجرای برنامه هفتم پیشرفت) حدود هفت میلیون و هشتاد هزار خانوار بوده است. این میزان تا اواسط آذر ۱۴۰۳ به حدود هشت میلیون و هفتاد هزار خانوار افزایش یافته است.

بنابراین، طی ۹ ماه نخست اجرای برنامه هفتم پیشرفت، فقط حدود یک میلیون خانوار جدید تحت پوشش قرارگرفته‌اند. این روند نشان می‌دهد فاصله قابل توجهی با اهداف تعیین شده برای سال نخست اجرای برنامه هفتم وجود دارد و کشور نیازمند تسریع در اقدامات اجرایی و نظارت دقیق‌تر بر فرایند توسعه شبکه فیبر نوری است.

اجرای پروژه فیبرنوری در کشور بیشتر از طریق اپراتورها و بازیگران ارتباطات ثابت درحال انجام است. شرکت مخابرات ایران به عنوان بزرگ‌ترین اپراتور در ارتباطات ثابت کشور، دیرتر از رقبای جدید وارد عرصه توسعه شبکه فیبر نوری شده است. نبود اتصال شبکه موجود شرکت مخابرات ایران و شبکه درحال توسعه سایر اپراتورها باعث می‌شود در مناطق و محله‌هایی، که شبکه مخابرات قبلا گسترش پیدا کرده است، مجددا شبکه فیبر نوری توسعه یابد و این امر باعث موازی کاری و اتلاف منابع می‌شود.

 

• ریسک بازگشت سرمایه برای اپراتورها

از جمله چالش‌هایی که مرکز پژوهش‌ها به آن اشاره کرده است، هزینه‌های فیبرکشی است. این گزارش از مرکز پژوهش‌ها اعتقاد دارد هزینه‌های بالای توسعه فیبرنوری تا اماکن نیازمند سرمایه‌گذاری سنگین در توسعه زیرساخت‌ها مانند حفاری، داکت گذاری، کابل کشی، نصب تجهیزات پیشرفته و تغییر مودم‌های کاربران است. این هزینه‌ها، به‌ویژه در مناطق کم جمعیت و روستایی، به علت پراکندگی جغرافیایی و پایین بودن تراکم جمعیت، به طور قابل توجهی افزایش می‌یابد. به همین علت، اپراتورها و ســرمایه‌گذاران در این حوزه با ریسک بازگشت سرمایه مواجه می‌شوند. علاوه بر این، تجهیزات جانبی نظیر مودم‌های ســازگار با فیبرنوری نیز برای کاربران هزینه‌بر است که این موضوع امکان دارد مانعی برای گسترش خدمات باشد.

از سوی دیگر، کاهش استانداردهای اجرایی در پروژه‌های جدید نیز نگرانی‌های مهمی ایجاد کرده است. در گذشته، شبکه مخابرات ثابت کشور با استانداردهای سختگیرانه‌تری توسعه داده می‌شد؛ برای مثال، کابل کشی‌های زیرزمینی با حفاری‌های عمیق‌تر انجام می‌شد که پایداری شبکه را در برابر بلایای طبیعی و اقدامات خرابکارانه تضمین می‌کرد؛ اما در پروژه‌های اخیر فیبر نوری، استانداردهای گذشته رعایت نمی‌شوند و کابل‌ها نزدیک به سطح زمین قرار می‌گیرند. این امر شبکه را در برابر تهدیدهای احتمالی بسیار آسیب‌پذیر و نگرانی‌های مربوط به پدافند غیرعامل را تشدید کرده است.

یکی دیگر از چالش‌های جدی در پروژه‌های توسعه فیبر نوری در ایران، ضعف در نظارت بر اجرای این پروژه‌ها است. نظارت دقیق و میدانی بر کیفیت و کمیت توسعه شبکه فیبر نوری وظیفه مهم وزارت ارتباطات است؛ اما شواهد نشان می‌دهد این نظارت به درستی انجام نمی‌شود. گستردگی پروژه‌ها و حجم بالای کمک‌های مالی دولت به بخش خصوصی برای اجرای این پروژه‌ها، اهمیت نظارت دقیق را دوچندان کرده است. نبود فرایندهای نظارتی مناسب، ممکن است به تحقق نیافتن اهداف کیفی و کمی تعیین شده در برنامه های ملی بینجامد.

 

• بهینه‌سازی و شفافیت از جمله پیشنهادات رفع مشکلات فیبر

مرکز پژوهش‌های مجلس در پیشنهادات خود برای تسریع روند اجرای فیبرنوری نوشته است: »«برای شفافیت در مدیریت منابع مالی باید سیستم حسابرسی مستقل و دیجیتال برای نظارت بر نحوه تخصیص منابع صندوق توسعه فیبر نوری ایجاد شود. همچنین اپراتورها ملزم به ارائه گزارش‌های شفاف از هزینه کرد منابع و بازدهی پروژه‌ها شوند.

از فناوری‌های دیجیتال سیستم‌های اطلاعات جغرافیایی  GIS برای بهینه‌سازی در طراحی‌ها و نظارت در پایش پیشرفت استفاده شود و تیم‌های مستقل نظارت میدانی برای ارزیابی کیفیت و کمیت اجرای پروژه‌‌ها تشکیل دهند. تعیین استانداردهای مناسب برای توسعه شبکه و اجرای آنها در تمام مراحل نیز می‌تواند کمک کننده باشد.

همچنین طبق این گزارش، ایجاد نهادی هماهنگ‌کننده میان وزارت ارتباطات و سایر دستگاه‌‌های اجرایی می‌تواند صدور مجوزها و اجرای پروژه‌ها را تسهیل کند. تعریف چارچوب‌های قانونی برای جلوگیری از انحصار اپراتورها در بازار خدمات ارتباطی می‌تواند رقابت را تقویت و انحصار را کاهش دهد.»