ITanalyze

بسیاری از کارشناسان و کاربران بر این عقیده هستند که قطع کردن اینترنت ضمن اینکه به منزله تضییع حقوق مدنی و سیاسی جامعه است، حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی مردم را نیز زیر پا می‌گذارد و می‌تواند کسب‌وکارهای زیادی را از نفس بیندازد .
این‌ روزها سؤال مهم مردم سرزمینم این است؛ با اینترنت قرار است چه کنند؟برای آنها که سال‌ها سابقه کسب و کار در بخش‌های سنتی اقتصاد را دارند، سه عنصر «زمین، نیروی کار و سرمایه» مهم‌ترین نهاده‌های تولید کالا و خدمات محسوب می‌شود اما تغییرات شگرف در عرضه تکنولوژی باعث شده این ترکیب شکل کاملاً متفاوتی پیدا کند.برای فعالان عرصه اقتصاد دانش‌بنیان سه عنصر«زمان، اطلاعات و سرمایه» جای نهاده‌های اصلی تولید را گرفته‌اند. به بیان ساده، دیگر داشتن زمین و نیروی کار فراوان الزاماً به کسب‌وکار موفق و ارزش‌آفرین منجر نمی‌شود.
به گزارش اقتصادسرآمد؛ کسب و کارهای دریایی، هوایی و زمینی ادارای سال‌ها است تکیه بر اینترنت داده و پیش می‌روند اما گاهی برخی اتفاقات موجب مب‌شود این جریان قطع و سکون و ضرر بر بخش‌های یاد شده و حاکم شود و وای بر آن وز که این قطع و وصل ادامه دار شود.همه می دانیم که امنیت برای رشد اقتصادی اهمیت فوق‌العاده دارد اما از امنیتی سخن می‌گوییم که رسالتش ایجاد رشداقتصادی بیشتر است نه امنیتی که رشد اقتصادی را کاهش داده و بیکاری را تشدید کرده و به بهای تضییع حقوق بخشی از جامعه فراهم آمده باشد.
بسیاری از کارشناسان و کاربران بر این عقیده هستند که قطع کردن اینترنت ضمن اینکه به منزله تضییع حقوق مدنی و سیاسی جامعه است، حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی مردم را نیز زیر پا می‌گذارد و می‌تواند کسب‌وکارهای زیادی را از نفس بیندازد و از همه مهم‌تر اینکه می‌تواند اعتماد کارآفرینان و سرمایه‌گذاران را به بازار و محیط کسب‌وکار مخدوش کند و از بین ببرد. با این اتفاق خطر انزوا در تمامی بخش‌های حمل و نقل از جمله مهمرتیرن آنها دریا بیخ گوش ایران است و لذا دولتمردان باید برای چنین روزهایی چاره دیگری بیندیشند چرا که اقتصاد کشور را خواسته یا ناخواسته با رکود همه جانبه مواجه می‌کنند.
مهدی صبوری، کارشناس اقتصاد دیجیتال در پاسخ به پرسش قطعی و محدودیت اینترنت چه آسیب‌هایی به مشاغل دریایی زد؟ به روزنامه اقتصادسرآمد، گفت: تداوم محدودیت و اختلال در شبکه‌های مجازی، نه تنها اعتبار صنعتگران و تجار در بازار‌های دریایی جهانی را تحت تاثیر قرار می‌دهد که این تحدید اینترنت خود باعث تهدید رشد اقتصادی خواهد شد. قطع اینترنت، تولید در نیمی از بخش‌های اقتصاد ایران را محدود می‌کند؛ به‌طوری‌که نرخ رشد اقتصادی به‌طور چشمگیری کاهش می‌یابد.

اقتصاد صنایع دریایی متاثر از قطع اینترنت
وی با بیان این مطلب که نباید با دست خودمان بر سنگینی تحریم‌های خارجی بیفزاییم و بر سر راه تجارت کشور مانع‌آفرینی کنیم، افزود: بخش صنایع دریایی در شرایط بحرانی کنونی انتظار حمایت، ایجاد زیرساخت و راهکارهایی مناسب و عملی را برای حفظ وضعیت و ماندگاری در بازار تجارت بین‌الملل دریا به ویژه در زمینه دریایی که از ارکان اقتصاد کشور است، دارد.

محدودیت‌های اینترنتی موجب سلب اعتماد
کارشناس فضای مجازی در پاسخ به پرسش دیگر که آیا ممکن است محدودیت‌های اینترنتی موجب سلب اعتماد بیشتر و کوچک‌تر شدن لیست مشتری‌ها و یا طرف‌های تجاری دریایی ایران شود؛ گفت: بله از این لحاظ که اگر مشتریان خارجی که به‌دنبال ترانزیت کالا از ایران هستند و غالبا پروژه‌ای را تعریف می‌کنند، چنانچه مسیر جایگزین در اختیار داشته باشند، ناگزیر به تغییر عملیات می‌شوند. روی دیگر آن پاسخ خیر است هر چند که قواعد زمان، هزینه و امنیت فعالیت را به چالش می‌کشاند.

مکانیزم قطع اینترنت بر اقتصاد دریا
وی تاکید داشت: مکانیزم اثر قطع اینترنت بر واحد‌های صنایع دریایی بسیار متنوع و پیچیده است و در هر رشته فعالیت یا حتی واحد صنعتی، عمق و دامنه متفاوتی دارد.
اینترنت هزینه مبادله را در اقتصاد دریا به_شدت کاهش می‌دهد موضوع مهمی بود که صبوری به آن پرداخت و گفت: کاهش هزینه مبادله منجر به افزایش حجم مبادلات می‌شود و همه می‌دانیم که مبادله اساس پیشرفت اقتصاد دریا است. پس اگر اینترنت قطع شود، کمترین نتیجه‌اش این است که هزینه مبادلات افزایش خواهد یافت.
به نظر می‌رسد تداوم شرایط موجود و ادامه محدودیت‌های اینترنتی علاوه بر ایجاد اختلال در ارتباطات مجازی، ضرر چشمگیری به کسب‌وکارهای دریایی و اینترنتی وارد می‌کند که ممکن است بعضی از آنها جبران‌ناپذیر باشند. این وضعیت، علاوه بر زیان اقتصادی مستقیم، می‌تواند اشتغال بسیاری از افراد را هم تحت تاثیر قرار دهد. بر اساس برخی از گزارش‌ها یک میلیون شغل تنها در اینستاگرام ایجاد شده است.
تبعات قطعی اینترنت و دسترسی به فضاهای مجازی برای حکومت‌ها به ویژه در بخش اقتصاد دریا به مراتب بیشتر و بدتر از ایجاد دسترسی است، اگر فضا مجازی را آزاد بگذاریم ولی بتوانیم آن را مدیریت کنیم خیلی بهتر از این است که آن را ببندیم و باعث ایجاد نارضایتی شویم. هیچ وقت جایگزین های ایرانی نتوانستند برای مخاطب اعتماد سازی کنند و مورد استفاده قرار بگیرند و خیلی از پیام رسان‌های ایرانی درجه یک نسبت به پیام رسان‌های خارجی کمتر مورد استقبال هستند. اگر وزارت ارتباطات اجازه فعالیت پیام رسان های خارجی و داخلی را با هم بدهد مردم تمایل بیشتری به استفاده دارند.
قطع اینترنت اگرچه این روزها به اعتقاد برخی به منظور صیانت از امنیت کشور است و امری پسندیده اما محدودیت های اعمال شده بسیاری از کاربران در مجمومه های دریایی را با چالش مواجه کرده که جبران آن تقریبا سخت است.

 علی رمضانیان - اتفاقات اخیر سیاسی و اجتماعی، تصمیم دولت مبنی بر قطع اینترنت را به دنبال داشت. اگرچه انگیزه‌های محدودیت، سیاسی بود، اما تاثیر این قطعی بر فضای کسب و کار قابل کتمان نیست.

در واقع در کنار قطعی اینترنت، فیلترینگ نیز به بحرانی‌تر شدن شرایط کمک کرده است. در زمان ناآرامی‌‌‌‌‌‌‌‌های سه سال گذشته که اتفاقاتی شبیه قطع اینترنت و فیلترینگ رخ داد، کمتر شاهد تاثیر بر فضای کسب‌وکار شرکت‌های بورسی بودیم، اما این بار اوضاع کاملا متفاوت است چراکه زمان ناآرامی‌ها طولانی‌تر بوده و قطعی اینترنت و فیلترینگ در بازه زمانی بیشتری رخ داده است. از همه مهمتر وضعیت شرکت‌ها در سه سال گذشته به‌مراتب بهتر از شرایط امروز بود چراکه وضعیت هزینه‌کرد و درآمدهای شرکت‌ها به مراتب با امروز متفاوت بود.

 

قطع ارتباط با دنیای خارج و بی‌تفاوتی سازمان بورس
بعد از برجام و گشایشی که به‌وجود آمده بود، بسیاری از ایرانیان خارج از کشور تلاش کردند تا در بازار سهام ایران حضور پیدا کرده و سرمایه‌گذاری کنند و بعد از رخدادهای مربوط به خروج آمریکا از برجام، همچنان در ایران مانده و اقدام به خروج دارایی خود نکردند، اما در دو ماه‌ اخیر دسترسی آنها به پلتفرم‌های بورسی حتی دسترسی به سامانه کدال نیز امکان‌پذیر نبوده است. از طرف دیگر سامانه‌های برخط که سامانه معاملات سهام نیز است، برای فعالان خارج از ایران قابل دسترسی نبوده و میلیاردها تومان سرمایه این افراد به‌صورت بلوکه در سامانه برخط مانده و از همه مهمتر اینکه در زمانی که بازار سرمایه و کشور نیاز به سرمایه‌گذاری جدید داشت، این امکان مقدور نبود.

 

مشکلات دسترسی شهروندان به پلتفرم‌های بورسی

اولین و اصلی‌ترین مشکلی که فعالان بازار سرمایه در تمام این دو ماه گذشته از محدودیت و قطعی اینترنت متحمل شده‌اند، عدم دست‌یابی به منابع اطلاعاتی است. اکثر فعالان بازار در دو سال اخیر تلگرام را منبع اصلی اطلاعات بازار قرار داده‌اند و از کانال‌های فعال در این پیام‌رسان برای شناخت بهتر بازار و سهم‌ها استفاده می‌کردند. محدود کردن اینترنت و در کنار آن غیرفعال شدن فیلترشکن‌ها دسترسی تلگرام را تا حدی غیرممکن کرده است و این اتفاق باعث شده تا افرادی که روزانه از این منبع اطلاعاتی استفاده می‌کردند به صورت کور معامله کنند یا ترجیح دهند معاملات سهام خود را به تعویق بیندازند. ضربه بزرگ دیگری که فعالان بازار طی این مدت با آن دست به گریبان بوده است، قطع شدن اینترنت‌های همراه است. این اتفاق افرادی را که هرروزه به صورت برخط به وسیله اینترنت همراه به معامله می‌پرداختند را با مشکل اساسی روبه‌رو کرده است. راه‌حل این اتفاق نیز مراجعه حضوری به کارگزاری‌ها و دفاتر سازمان بورس یا تماس تلفنی با آن‌ها بوده است، اما با توجه به صحبت‌های تجربه‌گران، این مراکز توان پاسخگویی به نیاز فعالان بازار را در این شرایط ندارند. قطع شدن اینترنت همراه علاوه بر غیرممکن کردن معاملات برخط، دسترسی به تمام سایت‌های داخلی را با مشکل روبه‌رو می‌کند و باعث می‌شود تا اطلاعات سامانه‌هایی همچون کدال، تی‌اس‌ای و دیگر سامانه‌های خبری بازار سرمایه از دسترس خارج شود. این عدم دسترسی به اطلاعات نیز موجب افزایش نارضایتی فعالان بازار سرمایه و رکود بیشتر معاملات می‌شود. هرچند که سازمان بورس فقط تکذیب می‌کند.

 

تاثیر قطعی اینترنت بر بنگاه‌های اقتصادی

تقریبا تمامی کارشناسان متفق‌القول هستند که قطعی اینترنت بر فضای کسب و کارهای مختلف تاثیر می‌گذارد و حتی برخی بر این باورند که قطعی اینترنت 30 تا 50 درصد بر روند فعالیت بنگاه‌های اقتصادی کشور تاثیر گذاشته ‌است. همین وضعیت بر شرکت‌های بورسی نیز حاکم است. شرکت‌های اینترنتی بزرگی در بورس فعال هستند. این شرکت‌ها در هفته‌های اخیر به دلیل قطعی اینترنت فروش کمتری را به نمایش گذاشته و حتی می‌توان گفت که قطعی اینترنت صددرصد بر کسب‌وکار شرکت‌هایی که در این فضا کار می‌کنند تاثیر گذاشته و فعالیت آنها را مختل کرده است.

براساس این گزارش، اعمال محدودیت اینترنت در کشور طی ماه گذشته علاوه بر کسب‌وکارها، روی اپراتورهای تلفن همراه نیز تاثیر گذاشته و آنها به واسطه این قطعی‌ها متضرر شده‌اند، چراکه آنها از طریق مراکز بین‌المللی اقدام به خرید پهنای باند کرده‌اند و قطعی اینترنت آنها را متحمل زیان‌هایی کرده است، چون بهای خرید پهنای باند را در یک بازه زمانی خاص پرداخت کرده‌اند، اما با توجه به قطعی اینترنت، امکان عرضه آن را نداشته‌اند و درآمدی از این محل کسب نکرده‌اند. در عین حال مشتریان آنها تمایل کمتری به تمدید یا خرید اشتراک و بسته اینترنت دارند که این موضوع در زیان‌دهی آنها بی‌تاثیر نیست.

این وضعیت حتی بر عملکرد بانک‌ها نیز تاثیر گذشته است. در مهرماه سال 1401، بالغ بر 3711 میلیون تراکنش با ارزش 705 هزار میلیارد تومان در شبکه الکترونیک پرداخت‌کارت پردازش شده که نسبت به شهریورماه 24/4درصد کاهش در تعداد و 14/2درصد کاهش در ارزش ریالی داشته‌است.

یک عضو کمیسیون کسب‌وکارهای دانش‌بنیان اتاق ایران اخیرا اعلام کرده بود که بنا بر داده‌های اتاق بازرگانی اختلالات قطع اینترنت طی هفته‌های اخیر 35 هزارمیلیارد تومان خسارت مستقیم و 45 هزارمیلیارد تومان خسارت غیرمستقیم به صنایع کشور تحمیل کرده است. دردسرهای برآمده از کاهش سرعت، فیلترینگ و قطعی اینترنت فارغ از دغدغه‌هایی که برای جامعه و افکار عمومی آفریده، دست‌وپای صنایع و بخش تولید و تجارت را هم بسته است. چنان‌که بررسی‌ها نشان می‌دهد این اتفاق در یک ماه اخیر فقط به بخش صنایع و بازرگانی زیان 80 هزار میلیارد تومانی تحمیل کرده است. درهمین زمینه حسین سلاح‌ورزی، نایب رئیس اتاق بازرگانی، اخیراً اعلام کرد که آسیب‌های ناشی از قطعی اینترنت بر کارکرد خطوط تولید صنایع مختلف از لبنیات و دارو گرفته تا فولاد و نساجی تاثیر منفی گذاشته است. چراکه خطوط تولید مبتنی بر اینترنت، هوش مصنوعی، تکنولوژی‌های آی‌تی و آی‌سی‌تی فعال‌اند و خارج از کارخانه هم موضوعاتی مانند لجستیک، ثبت سفارش، بازاریابی و برنامه‌های مالی و ارزی برپایه اینترنت کار می‌کنند. با این شرایط، اختلال در اینترنت پیامدهایی از قبیل کاهش فروش و سود و در پی آن کاهش اشتغال را دربرخواهد داشت.

 

اوضاع بدتر شرکت‌های مخابراتی، اینترنتی و تلکام

همین وضعیت در صنعت اپراتورها نیز تکرار شده‌است. بررسی گزارش ماهانه درآمدهای برخی اپراتورهای همراه به‌وضوح کاهش درآمد اپراتورها را نشان می‌دهد. به‌طوری که درآمد یکی از اپراتورها از محل کارکرد خطوط تلفن همراه در مهرماه (دوره اختلال اینترنت) نسبت به شهریورماه بیش از 743 میلیارد تومان کاهش یافته است.

این در حالی است که نزدیک به 60 تا 70 درصد از درآمد اپراتورهای همراه از اینترنت است و طبق آمار و برآوردهای انجام‌شده با اعمال محدودیت بر اینترنت در کشور، حدود 30 تا 35 درصد مصرف و فروش اپراتورها در زمینه اینترنت کم شده و در نتیجه مشخص است که این موضوع تأثیر حداقل درصدی در کل درآمد، مصرف و اینترنت آن‌ها داشته و به‌عبارتی درآمدشان کم شده است. در همین رابطه، محمدجواد آذری‌جهرمی، وزیر پیشین ارتباطات ایران، در کانال تلگرامی خود از «پیش‌بینی کاهش درآمد 10هزار میلیارد تومانی اپراتورها تا پایان سال جاری» و «افت شدید ارزش سهام بخش تلکام در بورس» خبر داد. پیشتر اتاق بازرگانی ایران هم تاکید کرده بود که محدودیت‌های اینترنت به کل صنعت اطلاعات و ارتباطات ایران آسیب می‌رساند.

همچنین محمد کشوری؛ کارشناس حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات به ایسنا گفته بود: «اپراتورها از بزرگترین زیان‌کنندگان شرایط فعلی اینترنت در کشور چه از بعد قطعی و چه از محل اعمال فیلترینگ هستند. طبیعی است زمانی که فروش اپراتوری کم شود، سود آن هم کم می‌شود و این امر خود از یک جنبه به معنای زیان است.»

برهمین اساس می‌توان گفت که با محدودیت پهنای باند اینترنت، اپراتورها از بخشی از درآمد خود محروم می‌شوند، بدون اینکه جبرانی برای آن‌ها انجام شود و این در آینده نزدیک به معضلی برای اپراتورها به عنوان بزرگ‌ترین بازیگران این عرصه تبدیل خواهد شد. زیرا با ضرر و خروج اپراتورها از عرصه اقتصادی، سایر بخش‌های ارتباطات و فناوری اطلاعات هم تأثیر خواهند پذیرفت.

به اعتقاد کارشناسان، پیش‌بینی کاهش درآمد اپراتورها تا پایان سال جاری، افت شدید ارزش سهام بخش تلکام در بورس و مشکلات جدی نقدینگی این شرکت‌ها، بعضا ممکن است در عدم پرداخت مطالبات پیمانکاران یا تاخیر زیاد در پرداخت حقوق کارکنان نمایان شود. با ادامه این روند اکنون این شائبه به‌وجود آمده که اپراتورهای موبایل جهت جبران کاهش درآمدهای خود دنبال راهی برای جبران کاهش درآمدها هستند. آیا ممکن است این ضرر از راه‌هایی از جمله تغییراتی در قبوض مشترکان یا کاهش کیفیت خدمات یا تغییر در بسته‌های اینترنت اعمال شود؟ این در حالی است که عیسی زارع‌پور، وزیر ارتباطات دولت ابراهیم رئیسی آمارهای ارائه‌شده درباره ضررهای ناشی از اختلالات اینترنت در ایران را زیر سوال برده است.

 

دست‌انداز بزرگ برای‌ های‌وب

شرکت داده‌گستر عصر نوین معروف به های‌وب از جمله شرکت‌های اینترنتی بورسی است که در ماه‌های اخیر شرایط خاصی را پشت سرگذاشته است.

شرکت «های وب» در سال‌های اخیر با حواشی زیادی مواجه بود، اما مهمترین موضوعی که برای این شرکت اتفاق افتاد، مسئله حواشی‌های تخصصی شرکت است. این شرکت از ابتدای عرضه اولیه نیز با حواشی زیادی همراه شد. عرضه این شرکت به دلیل برخی عدم شفافیت‌ها با چالش جدی مواجه شده و این موضوع سبب دخالت سازمان بورس شد. با این وجود، سهام شرکت روز چهارشنبه مورخ 22شهریور 1396 از 400 میلیون سهم عرضه‌شده، تعداد 360 میلیون سهم به بازار و 40 میلیون سهم به کارکنان عرضه شد که معادل 10درصد از سهام شرکت داده‌گستر عصر نوین «های‌وب» است و به شیوه ثبت سفارش به قیمت هر سهم 285 تومان در بورس تهران کشف قیمت و معامله شد.

اما عدم شفافیت، تنها مشکل این شرکت نبود. چراکه عرضه اینترنت این شرکت نیز با انتقادات زیادی مواجه شده است. یکی از مهمترین موضوعات مربوط به اینترنت شرکت پایین بودن کیفیت اینترنت است. کاهش سرعت اینترنت بر ارائه خدمات این شرکت تاثیر بیشتری نسبت به شرکت‌های دیگر دارد چراکه کیفیت خدمات این شرکت پایین‌تر از بقیه شرکت‌هاست. این شرکت نسبت به رقبایی مانند همچون آسیاتک ضعیف‌تر عمل کرده همچنین پشتیبانی ضعیف‌تری نیز دارد. اما همه این موارد را وقتی کنار قطعی اینترنت می‌گذاریم شرایط شرکت به مراتب بدتر می‌شود و می‌توان گفت که این سیاست دولت، شرکت را به دست‌انداز بزرگی انداخته و به همین دلیل بیشترین کاهش فروش را این شرکت بورسی به دلیل قطعی اینترنت تجربه کرده است.

 

وضعیت روند سهام‌ های‌وب

روند قیمتی سهام شرکت نیز تحت تاثیر رخدادهای اخیر قرار گرفته است. فروش این شرکت نسبت به دیگر شرکت‌های این صنعت، کاهش بیشتری داشته است. به‌طوری که فروش ‌های‌وب که در شهریور سال جاری به 256 میلیارد تومان رسیده بود، در مهرماه به

100 میلیارد تومان سقوط کرد و طی سه ماه کاهشی 60درصدی را تجربه کرد. این اتفاقات سبب کاهش قیمت سهام شرکت نیز شده است. چنانچه قیمت سهام در 15 شهریور از قیمت 337 تومان به 225 تومان در 11 آبان رسید و فقط طی روزهای اخیر کمی رشد داشت. نکته مهم اینکه نقدشوندگی شرکت طی این دوره افت داشته و به منفی شش درصد رسیده است. یعنی این شرکت با صف فروش سنگینی مواجه شده و سهامداران توان فروش سهام خود را نداشته‌اند.

 

افت شدید درآمدی

در دو سال گذشته وضعیت مالی شرکت خوب پیش رفت. سود خالص شرکت از فروش، سود ناخالص از فروش، حاشیه سود عملیاتی و بازدهی دارایی و سرمایه شرکت وضعیت مناسبی را تجربه کرد. حاشیه سود خالص یعنی سود خالص از فروش است که در سه سال گذشته روند افزایشی داشت. نسبت بدهی شرکت که نشان از وضعیت بدهی شرکت نسبت به دارایی و دیگر موارد است، روندی کاهشی داشت و در نهایت نسبت مالکانه یعنی حاصل تقسیم حقوق صاحبان سهام به کل دارایی‌ها نیز روند رو به رشدی داشت.

اما در سال جاری این روند به دلیل فروش پایین و بدهی بالا کاملا معکوس شده است. به عنوان نمونه، بازدهی دارایی شرکت در پایان شهریور با کاهش 50درصدی به 17 درصد رسید. نسبت مالکانه نیز با همین میزان کاهش به 28 درصد رسید.

شرکت داده‌گستر عصر نوین با نام تجاری ‌های‌وب به عنوان یکی از شرکت‌‌های وابسته به سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران و همچنین به عنوان یک شرکت ارائه‌دهنده خدمات اینترنتی شامل خدمات دسترسی به اینترنت و برقراری ارتباط با شبکه‌‌های محلی (اینترانت) و همچنین شبکه‌های جهانی (اینترنت) شامل ADSL (یا خط اشتراک دیجیتال نامتقارن) و اینترنت پرسرعت بر بستر فناوری 4G (نسل چهارم شبکه تلفن همراه) با اخذ پروانه فعالیت از سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی در سال 1382 شمسی در شهر تهران پایه‌گذاری شد. با واگذاری شرکت‌ های‌وب به بخش خصوصی در سال 1388 شمسی، فعالیت‌‌های این شرکت خصوصی بیش از پیش توسعه یافت. برند های‌وب در حال حاضر به عنوان دارنده پروانه ایجاد و بهره‌برداری از شبکه ارتباطات ثابت (FCP) در میان دیگر شرکت‌‌های صنعت فناوری اطلاعات و ارتباطات در ایران مشغول به فعالیت است. در حال حاضر شرکت‌ های‌وب با بیش از 800 نفر نیروی انسانی در قالب شبکه‌ای یکپارچه در اکثر استان‌‌های ایران (دارای 31 دفتر استانی در سراسر ایران) و در بیش از 800 مرکز مخابراتی، به ارائه سرویس‌‌های مختلف شبکه از جمله خدمات گسترده دسترسی به اینترنت پرسرعت (ADSL2+)، خدمات اینترنت بی‌سیم (Wireless)، خدمات پهنای باند اینترنت و اینترانت، ارائه شبکه اختصاصی مجازی شهری، بین‌شهری و بین استانی و همچنین ارائه خدمات مرکز داده‌‌ها همچون میزبانی وب، اشتراک فضا و سرور اختصاصی می‌پردازد.

 

700 میلیارد تومان ضرر همراه

برای بررسی دقیق‌تر تاثیر قطعی اینترنت بر فضای کسب‌وکار کشور، صنعت مخابرات را نیز به عنوان الگوی مورد مطالعه انتخاب کردیم تا مشخص شود که آیا قطعی اینترنت موثر بوده است یا خیر. برای این مسئله به جای بررسی فضای بیرونی کسب‌وکار به‌عنوان مثال تاثیر بر شهروندان، به‌طور مستقیم گزارش‌های خود شرکت‌های ارائه‌کننده خدمات بررسی می‌شود.

مهمترین شرکتی که در این حوزه قابل بررسی است، شرکت ارتباطات سیار ایران است. شرکت ارتباطات سیار که در بورس به عنوان «همراه» شناخته می‌شود، یکی از مهمترین شرکت‌ها در این حوزه است که تاثیر قطعی اینترنت بر کسب‌وکار این شرکت را مورد بررسی قرار دادیم.

در مرداد امسال شرکت همراه حدود 34 هزار میلیارد ریال فروش داشت که براساس روند طبیعی شرکت این فروش در شهریور 1401 به 35 هزار میلیارد ریال رسید، اما بعد از رخدادهای جاری، فروش شرکت نزدیک به 30 درصد کاهش داشته و به حدود 29 هزار میلیارد ریال رسیده است.

خود شرکت نیز با اذعان به این مسئله، چندی پیش اعلام کرد که در مهرماه که دسترسی به اینترنت در ایران با اختلالات فراوانی مواجه بود، ضرری بیش از 700 میلیارد تومانی را متحمل شده است. نکته دقیق‌تر اینکه کارکرد مشترکان دائمی و اعتباری این شرکت در دوره یک‌ماهه منتهی به 30 مهر 1401، به حدود 2500 میلیارد تومان رسید. این رقم در ماه قبل از آن یعنی یک‌ماهه منتهی به 31شهریور سال جاری بیش از 3200 میلیارد تومان بود.

 

2 هزار میلیارد تومان زیان برای مخابرات

این وضعیت برای شرکت مخابرات کمی متفاوت بود، چراکه این شرکت ضرر کمتری را متحمل شد. مخابرات ایران در مرداد امسال 581 میلیارد تومان فروش داشت که در شهریور با جهش محسوسی به رقم 835 میلیارد تومان رسید. اما در مهرماه این روند منفی شده و به فروش 800 میلیارد تومان کاهش یافته است.

گروه مخابرات ایران با سود 5/1هزار میلیارد تومانی مواجه بوده و سود خوبی را برای سهامداران خود محقق کرد و در شش ماهه منتهی به شهریور 1401 مبلغ 24 هزار میلیارد تومان درآمد عملیاتی داشته که 20 هزار میلیارد تومان بهای تمام‌شده داشته و در نهایت درآمد ناخالص شرکت چهار هزار میلیارد تومان بوده است. اما با قطعی اینترنت، قطعا شرکت با مشکل بیشتری مواجه می‌شود چراکه در شش ماهه ابتدای امسال، شرکت 2/3هزار میلیارد تومان درآمد عملیاتی داشته و هزینه بهای تمام شده شرکت 8/5هزار میلیارد تومان بوده، بنابراین زیان خالص شرکت در نهایت 6/2هزار میلیارد تومان شده است. این مسئله نشان‌دهنده زیان‌ده بودن شرکت مخابرات است و نمی‌توان آن را منکر شد اما مسئله این است که نباید در مجموع شرکت مخابرات را به تنهایی بررسی کرد. هرچند که عملکرد ضعیف مدیران شرکت و بذل و بخشش‌های عجیب و غریب مانند هزینه تبلیغات هفت میلیارد تومانی در کنار زیان دوهزار میلیارد تومانی نشان از بی‌کفایتی در کنترل هزینه دارد. شرکتی که دو هزار میلیارد تومان ضرر کرده است چرا باید یک‌سوم این زیان متعلق به هزینه تبلیغات باشد.

زیان آسیاتک و مبین‌ وان

شرکت آسیاتک نیز به عنوان یکی از شرکت‌های خدمات‌دهنده در این حوزه با مشکلات جدی مواجه شده است. در مرداد امسال این شرکت 100 میلیارد تومان فروش داشته که در شهریور این رقم به 115 میلیارد تومان افزایش یافت، اما در مهر امسال با کاهش قابل تامل به رقم 96 میلیارد تومان رسید. آسیاتک یکی از ارائه‌دهنده‌های راهکارهای ارتباطی در ایران، طیف جامعی از راهکارهای ارتباطی را به مشترکین خانگی و سازمانی ارائه می‌کند. این شرکت ارائه‌دهنده خدماتی از جمله ارائه پورت روی بستر ای‌دی‌اس‌ال، وایرلس، فیبر و همچنین خدمات تلفن ثابت و خدمات مشابه است.

شرکت مبین وان کیش از جمله شرکت‌های کوچکتر این گروه نیز با ضرر‌هایی مواجه شد. در مرداد امسال این شرکت فروش 7/21میلیارد تومانی داشت. در شهریور این رقم به 1/21میلیارد و در نهایت در مهر به 15 میلیارد تومان رسید. شرکت مبین وان شرکت سهامی عام و فعال در بورس است که در صنایع دانش‌بینان حوزه فناوری‌های اطلاعات و ارتباطات فعالیت می‌کند و سبد کسب و کاری آن گستره متنوعی از فین‌تک، پلتفرم و خدمات رایانش ابری است.

آخرینپربازدیدترینمنتخب

• جواد خیابانی یا جوکر فوتبالی؟ ۲۴ ساعت07 آذر 1401
• خواب زمستانی عروسک‏ها ۲۴ ساعت07 آذر 1401
• جام‌جهانی واقعی در خانه برگزار می‏‌شود ۲۴ ساعت07 آذر 1401
• بدهی میراث دووزیر اقتصاد07 آذر 1401
• فعالان خصوصی اقتصاد07 آذر 1401

• شماره ۱۱۰

  

خراسان نوشت:بحث «اینترنت طبقاتی» یا «اینترنت تخصصی» از سال‌ها پیش مطرح بوده است. با این حال طی یکی دو ماه اخیر و فیلترینگ گسترده پلتفرم‌های بین‌المللی، بار دیگر صحبت از اینترنت طبقاتی شده است.
قبل از انتشار این آیین نامه هم برخی رسانه‌ها مانند سایت زومیت و اقتصادآنلاین از شروع تست و خطا برای فیلترینگ طبقاتی خبر دادند. اینترنت طبقاتی، یعنی اینترنتی که هر دسته از عامه مردم، به یک سری چیزها دسترسی داشته و از یک سری چیزها محروم باشند. مثلا دانشگاهیان به یوتیوب دسترسی داشته باشند ولی برای عموم مردم، یوتیوب فیلتر باشد.
دانشجویان و محققان به برخی سایت‌ها و سرویس‌ها دسترسی داشته باشند ولی مردم عادی از این سرویس‌ها محروم باشند. طرحی که طبق آن دانش‌آموزان و دانشجویان به یک اینترنت، کسب‌وکارها به یک اینترنت دیگر، سیاسیون و مدیران و مسئولان به شکل دیگری از اینترنت و خلاصه هر طیف و طبقه از مردم به سطحی از اینترنت دسترسی پیدا کنند. موضوعی که از حدود 10 سال پیش مطرح شد. برای مثال، در سال ۱۳۹۸، آذری جهرمی، وزیر ارتباطات دولت دوازدهم در اظهارنظری گفت: «بدون سامان دهی نمی‌شود موضوع فیلترشکن‌ها را بررسی کرد. نمی‌شود سطح دسترسی برای پزشک، برای استاد دانشگاه یا برای خبرنگار با یک کودک هشت، نه ساله برابر باشد.»
در فروردین ماه ۱۴۰۰ زمزمه‌هایی از دسترسی دانشجویان و خبرنگاران به یوتیوب بدون فیلتر شنیده شد و حتی دادستان کل کشور این خبر را تایید کرد و گفت که رفع فیلتر برای دستگاه‌ها در کارگروه تعیین مصادیق مجرمانه تصویب شده‌ است. حدود 5 ماه پیش هم، عیسی زارع‌پور گفت: برخی پلتفرم‌های فیلتر شده برای برخی اقشار جامعه باز می‌شوند و دو هفته بعد اعلام شد اینترنت بدون فیلتر به استادان دانشگاه تعلق گرفت تا عملا بخش‌هایی از اینترنت طبقاتی اجرایی شده باشد.
معاون وزیر ارتباطات: یک سری از دسترسی های بیشتری برخوردارند اما برای عموم جامعه دسترسی ها ثابت است
ماجرای اینترنت طبقاتی یا اینترنت تخصصی با توجه به این که محدودیت های جدی در دسترسی افراد مختلف به اینترنت ایجاد می کند، از چند روز پیش خبرساز شده است. برای پیگیری بیشتر به سراغ معاون وزیر ارتباطات و رئیس سابق سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی رفتیم. 

صادق عباسی شاهکو به خبرنگار خراسان می گوید: «من باید اصل این آیین نامه را ببینم تا اظهار نظری دقیق تری درباره یکی از بندهای آن داشته باشم.»

او در پاسخ به این سوال که در کشورمان برنامه ای برای دسترسی ها با سطوح مختلف برای هر فردی وجود دارد یا خیر، می گوید: «بالاخره در اپلیکیشن ها یا دامنه های مدیریت معمولا دسترسی ها را متناسب با مسئولیت هر کسی تعیین می کنیم بنابراین این که یک سری افراد به اینترنت دسترسی بیشتری داشته باشند، صحت دارد اما به صورت عمومی و برای همه کاربران نمی توانم اظهار نظر کنم چون تخصصی در این موضوع ندارم اما سامانه های اداری و مدیریتی کاملا متناسب با اختیارات هرکسی، سطح دسترسی های مختلفی تعریف می کنند.» او در پاسخ به این سوال که برای اقشار مختلف جامعه سطح دسترسی های مختلفی هم داریم یا خیر، می گوید: «تا به حال چنین چیزی نداشتیم و لازم است که باز هم آیین نامه حمایت از فریلنسرها را بخوانم تا اظهارنظر دقیق تری درباره این موضوع داشته باشم.»

در ادامه این گزارش هم سهیل یحیی زاده عضو کمیسیون تخصصی فنی اقتصادی تنظیم مقررات گفت: «تا حالا چیزی درباره تفاوت سطح دسترسی افراد نشنیدم اما این که اطلاع ندارم به معنای تکذیب این موضوع نیست و باید درباره آن مطالعه کنم.»
به طور کلی قرار بر این بوده که اینترنت در شرایط عادی و نه خاص یا امنیتی به جز برخی پلتفرم های خاص یا سایت های غیراخلاقی در دسترس باشد و محدودیت دسترسی حداکثر بر اساس سن تعریف شود و در همین راستا باید با ایجاد بسترهای شناسایی هویتی استفاده کنندگان از اینترنت به جز کودکان و نوجوانان همه افراد بالای 18 سال امکان دسترسی به اینترنت را داشته باشند و طبیعتا همچون سایر کشورها کاربران درباره عملکرد خود در فضای مجازی پاسخگو باشند. البته در طرف دیگر هم دولت ها موظف هستند بسترهای اینترانت یا شبکه ملی اطلاعات را فراهم کنند تا دولت الکترونیک و سامانه های حاکمیتی نه بر بستر های خارجی بلکه بر بسترهای داخلی باشند تا امکان هک یا موارد مشابه یا اختلال فراهم نباشد و در همین راستا باید بسته های حمایتی برای استفاده از شبکه ملی اطلاعات داخلی به گونه ای طراحی شود که تولیدکنندگان محتوا و بخش‌های خصوصی استفاده از بسترهای داخلی را به طور طبیعی و نه اجباری به بستر های خارجی ترجیح دهند.

رئیس فراکسیون راهبردی مجلس تأکید کرد برای توسعه کسب‌وکار خانگی، اقتصاد دیجیتال و ایجاد شبکه اطلاعات ملی نیازمند اینترنت باکیفیت، پرسرعت و نامحدود هستیم که صندوق توسعه شبکه دسترسی نهایی اینترنت ثابت مبتنی بر فیبر نوری می‌تواند در این حوزه کارگشا باشد.
محمدرضا میرتاج الدینی در گفت‌وگو با خانه ملت، با اشاره به طرح الحاق یک ماده به قانون وظایف و اختیارات وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات که یک فوریت آن در جلسه امروز (چهارشنبه، 25 آبان ماه) در صحن علنی رأی آورد، گفت: این طرح برای توسعه شبکه فیبر نوری در کشور است به این معنا که اگر بخواهیم اینترنتی با کیفیت، پرسرعت و با اطلاعات نامحدود داشته باشیم باید از شبکه فیبر نوری استفاده کنیم که از سیاست های نظام نیز است.

نماینده مردم تبریز، اسکو و آذرشهر در مجلس شورای اسلامی در ادامه با بیان اینکه از برنامه های نظام رسیدن تعداد مشترکان اینترنت به 20 میلیون نفر است، اظهار داشت: در حال حاضر اینترنت ما به صورت سیار بوده و بیش از صد میلیون مشترک دارد اما در ازای آن اینترنت خانگی کم است که از این صد میلیون اشتراک نیز 80 درصد مسی بوده و نیاز به ADSL دارد.

وی در ادامه با بیان اینکه توسعه شبکه فیبر نوری به ایجاد شبکه ملی اطلاعات هم کمک می کند که بستر مناسبی برای اقتصاد دیجیتال و گسترش کسب و کار خانگی است، عنوان کرد: ما نیاز به 70 هزار میلیارد تومان تا صد هزار میلیارد تومان منابع برای اجرای این طرح داریم چون هر پورت نیاز به 3.5 میلیون تومان زیرساخت دارد البته امروز برخی اپراتورها تماس گرفتند و گفتند این میزان به 5 میلیون رسیده که ما نیز بر این اساس گفتیم به 70 تا 100 همت نیاز داریم.

میرتاج الدینی در ادامه با بیان اینکه با توجه به وضعیت فعلی تنها می توان 5 تا 6 هزار میلیارد تومان هزینه کرد لذا لازم است منابعی تأمین شود که برای آن ایجاد صندوقی نیاز است، گفت: با تأسیس صندوق می توانیم ظرف چند سال آینده شبکه فیبر نوری را گسترش دهیم که کمیته ارتباطات فراکسیون راهبردی روی این طرح کار کارشناسی انجام داد و دولت، کمیسیون صنایع و سایر نمایندگان نیز با آن موافق هستند.

عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس در خصوص تأمین منابع صندوق، ابراز داشت: اپراتورها باید هر ساله 28 درصد از حق کل امتیاز خود را به دولت بدهند که برخی به میزان 3 و برخی به میزان 28 درصد است و مخابرات نیز 3 درصد پرداخت می کند و از این میزان دولت در نهایت حدود 8 درصد را به خود اپراتورها باز می گرداند تا برای ایجاد زیرساخت ها هزینه و شبکه فیبر نوری ایجاد شود.

وی در ادامه با بیان اینکه این منبع مالی تبدیل به انحصاری در دست اپراتورها شده که مشخص نیست چگونه و در کجا هزینه می شود، عنوان کرد: ما با این طرح در نظر داریم به جای اینکه این 8 درصد به اپراتورها باز گردند در دست دولت و در سازمان تنظیم مقررات در صندوقی متمرکز باشد که نظارت و برنامه ریزی بهتری نیز روی آن صورت بگیرد و فیبر نوری به مناطق محروم و روستایی هم برود.

میرتاج الدینی ادامه داد: وقتی انحصار برداشته شود، در مناقصه ها نیز هزینه ها پایین تر می آید و می توانیم سرعت عمل داشته باشیم همچنین پس از نهادینه شدن صندوق توسعه فیبر نوری در وزارت ارتباطات، می توان برای آن منابع جدید تعریف کرد که انشعاب های خانگی است و دولت می تواند در بودجه سنواتی برای آن منابعی در نظر گیرد. با این تفاسیر این طرح مشکل اصل 75 هم ندارد چون از منابع موجود برداشته می شود.

وی ادامه داد: در حال حاضر  یک فوریت این طرح در صحن مجلس رأی بالایی آورد و ظرف یک ماه آینده در کمیسیون نهایی شده و به صحن می آید.

رئیس فراکسیون راهبردی مجلس شورای اسلامی در پایان با بیان اینکه شبکه فیبر نوری یک زیرساخت پیشرفته و گران قیمت است و بخش خصوصی نمی تواند به خاطر بازگشت 10 ساله سود به آن ورود کند و نیاز به ورود دولت دارد، خاطرنشان کرد: در حال حاضر شبکه فیبر نوری تا نزدیک ساختمان می رود که FTTB نام دارد و آنهایی که به خانه می رود، FTTH نام دارد که ما قصد داریم آن را به FTTP تبدیل کنیم که یعنی برای هر اشتراک در نظر گرفته می شود.

به گزارش خانه ملت، عنوان و متن طرح طراحی شده از سوی این نماینده به شرح زیر است:

عنوان طرح: پیشنهاد طرح تصویب قانون بند الحاقی به ماده 7 قانون وظایف و اختیارات وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در خصوص تأسیس صندوق توسعه شبکه دسترسی نهایی اینترنت ثابت مبتنی بر فیبر نوری

به منظور مدیریت عادلانه مالی و استفاده حداکثری از ظرفیت های زیرساختی کاروران مخابراتی و توسعه شبکه دسترسی نهایی اینترنت ثابت مبتنی بر فیبر، صندوقی تحت عنوان «صندوق توسعه شبکه دسترسی نهایی اینترنت ثابت مبتنی بر فیبر نوری» وابسته به کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات و سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی به عنوان مجری این صندوق تأسیس شود. منابع مالی صندوق شامل درصدی از درآمدهای ناخالص کاروران ارتباطی و فناوری اطلاعات با تصویب هیأت وزیران و وجوهی که از محل قانون اجازه تعیین و وصول حق امتیاز فعالیت بخش غیردولتی در زمینه پست و مخابرات خواهد بود و منابع این صندوق برای توسعه عادلانه و متوازن شبکه دسترسی نهایی اینترنت ثابت مبتنی بر فیبر نوری در کل کشور اختصاص یابد.

تبصره یک- وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات مکلف است با استفاده از منابع این صندوق و سرمایه گذاری کاروران مخابراتی سالیانه حداقل 5 میلیون اشتراک اینترنت ثابت مبتنی بر فیبر نوری در کشور ایجاد کند و گزارش عملکرد در خصوص این صندوق را به کمیسیون برنامه و بودجه و کمیسیون صنایع مجلس شورای اسلامی ارائه کند.

تبصره دو- اساسنامه صندوق شامل ارکان، وظایف، اختیارات، نحوه فعالیت، مدیریت و نظارت بر صندوق در چارچوب این قانون باید ظرف مدت 3 ماه از تاریخ تصویب این قانون، توسط کمیسیون تنظیم مقررات تهیه و به تصویب هیأت وزیران برسد. همچنین تمامی فرایندهای اجرایی این صندوق بدون مجوز هیچگونه افزایش ساختار سازمانی و اجرایی بر عهده سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی است.

طبق جدیدترین گزارش اسپید تست جایگاه ایران در میان سایر کشورهای جهان در سرعت اینترنت موبایل با رشد همراه بوده است.

به گزارش خبرنگار مهر، گزارش جدید اسپید تست نشان می دهد در اکتبر ۲۰۲۲ میلادی میانه سرعت اینترنت موبایل جهان ۳۳.۴۳ مگابیت برثانیه و اینترنت ثابت جهان ۷۲.۴۰ مگابیت برثانیه بوده است. حال آنکه در نهمین ماه میلادی (سپتامبر) میانه جهانی سرعت اینترنت موبایل ۳۳.۱۷ و اینترنت ثابت ۷۱.۳۹ مگابیت بر ثانیه بوده است.

 

رشد ۸ پله ای ایران در رده بندی میانه سرعت اینترنت موبایل

طبق گزارش اکتبر ۲۰۲۲ میلادی میانه سرعت اینترنت موبایل ایران ۴۲.۹۵ مگابیت برثانیه و اینترنت ثابت آن ۱۱.۵۴ مگابیت برثانیه بوده است. طبق رده بندی این وب سایت جایگاه ایران در کشورهایی با بیشترین میانه سرعت اینترنت موبایل ۴۶ بوده که نسبت به ماه قبل ۸ پله رشد کرده است. همچنین ایران در رده بندی کشورهایی با بیشترین میانه سرعت اینترنت ثابت در رده ۱۴۱ قرار دارد که نسبت به ماه گذشته ۶ پله رشد کرده است.

از سوی دیگر میانگین سرعت اینترنت موبایل ایران در دهمین ماه ۲۰۲۲ میلادی ۵۷.۴۰ مگابیت برثانیه و جایگاه آن در رده بندی پله ۶۱ بوده که نسبت به ماه سپتامبر ۶ پله رشد کرده است.

میانگین سرعت اینترنت ایران در اکتبر سال جار میلادی ۲۴.۲۵ مگابیت برثانیه و جایگاه آن ۱۴۴ است که نسبت به ماه گذشته ۲پله سقوط کرده است.

 

رشد ۳ پله ای اینترنت موبایل کره جنوبی در رده بندی جهانی

در جدول رده بندی کشورهایی با بیشترین میانه سرعت اینترنت موبایل در اکتبر ۲۰۲۲ میلادی رده نخست به امارات متحده عربی (۱۳۸.۸۲ مگابیت برثانیه) تعلق دارد. جایگاه این کشور نسبت به ماه قبل یک پله رشد کرده است.

در رده دوم و سوم به ترتیب نروژ (۱۲۹.۸۱ مگابیت برثانیه) و قطر (۱۲۶.۰۳ مگابیت برثانیه) قرار دارد. هرچند جایگاه نروژ نسبت به ماه قبل یک پله سقوط کرده اما جایگاه قطر در این رده بندی هیچ تغییری نکرده است.

در رده چهارم کره جنوبی با میانه سرعت اینترنت موبایل ۱۲۵.۱۷ مگابیت برثانیه قرار دارد که جایگاه آن نسبت به ماه قبل ۳ پله رشد کرده است.

در رده های پنجم، ششم وهفتم به ترتیب چین (۱۱۳.۵۰ مگابیت برثانیه)، هلند (۱۰۹.۴۵ مگابیت برثانیه) و دانمارک (۱۰۹.۲۹ مگابیت برثانیه) قرار دارند. جایگاه هریک از این کشورها در رده بندی یک پله سقوط کرده است.

در رده هشتم بلغارستان با میانه سرعت اینترنت موبایل ۱۰۶.۸۸ مگابیت برثانیه قرار دارد و نسبت به ماه قبل هیچ تغییری نکرده است.

در رده نهم ودهم به ترتیب کویت (۱۰۲.۷۳ مگابیت برثانیه) و عربستان سعودی (۹۷.۸۱ مگابیت برثانیه) قرار دارند. طبق گزارش اسپید تست جایگاه کویت در رده بندی کشورهایی با بیشترین میانه سرعت اینترنت موبایل یک پله رشد و عربستان سعودی یک پله سقوط کرده است.

 

سقوط ۳پله ای ژاپن در رده بندی پرسرعت ترین های اینترنت ثابت

در جدول رده بندی کشورهایی با بیشترین میانه سرعت اینترنت ثابت جهان رده نخست به سنگاپور (۲۱۹.۵۷ مگابیت برثانیه) تعلق دارد که جایگاه آن نسبت به ماه گذشته یک پله رشد کرده است. در رده دوم شیلی قرار دارد که میانه سرعت اینترنت ثابت آن ۲۱۹.۳۴ مگابیت برثانیه اعلام شده و جایگاه آن در رده بندی نسبت به ماه قبل (سپتامبر) یک پله کاهش یافته است.

در رده سوم این فهرست چین با میانه سرعت ۲۰۳.۵۰ مگابیت برثانیه قرار دارد وجایگاه آن در رده بندی نسبت به ماه گذشته تغییر نکرده است. جایگاه چهارم این فهرست به هنگ کنگ قرار دارد که نسبت به ماه قبل یک پله صعود کرده است. میانه سرعت اینترنت ثابت این کشور نیز ۱۹۸.۲۴ مگابیت برثانیه ثبت شده است.

در رده پنجم تایلند با میانه سرعت اینترنت ثابت ۱۹۶.۴۶ مگابیت برثانیه قرار دارد که جایگاه آن نسبت به ماه گذشته یک پله سقوط کرده است.

در رده های ششم، هفتم و هشتم به ترتیب آمریکا (۱۸۲.۶۳ مگابیت برثانیه)، دانمارک (۱۷۴.۶۷ مگابیت برثانیه) وامارات متحده عربی (۱۶۶.۵۳ مگابیت برثانیه) قرار دارند. جایگاه آمریکا و دانمارک در این رده بندی هر کدام یک پله و امارات متحده عربی ۴ پله سعود کرده است.

در رده نهم و دهم به ترتیب ژاپن (۱۶۵.۵۳ مگابیت برثانیه) و ماکائو(۱۵۹.۸۰ مگابیت برثانیه) قرار دارند. جایگاه ژاپن در این رده بندی ۳ پله و ماکائو یک پله سقوط کرده است.

معاون وزیر ارتباطات گفت: «از یک ماه پیش تاکنون پس از مسدود شدن ۲ پلتفرم واتس‌اپ و اینستاگرام، ترافیک داخل بیش از ۷۰ درصد افزایش داشته و این آمار در حال افزایش است.»

به گزارش فارس، امیر محمدزاده لاجوردی، مدیرعامل شرکت ارتباطات زیرساخت، در پاسخ به این سوال که پس از مسدود شدن ۲ پلتفرم واتس‌اپ و اینستاگرام چه تغییراتی در میزان ترافیک اینترنت مصرفی کشور ایجاد شده است؟ گفت: «از یک ماه پیش تاکنون در ترافیک داخل بیش از ۷۰ درصد افزایش داشته ایم و این آمار هم در حال افزایش است.»

وی در پاسخ به این سوال که آمار پیک و متوسط ترافیک پهنای باند داخل به تفکیک چگونه است؟ گفت: «افزایش پیک ترافیک داخل بیش از ۷۰ درصد است و در برخی از مواقع تا ۹۰ درصد هم افزایش می یابد.»

معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات ادامه داد: «متوسط ترافیک هم ۵۰ تا ۶۰ درصد افزایش پیدا می‌کند.»

مدیرعامل شرکت زیرساخت در پاسخ به این سوال که ترافیک خارجی در این مدت چه تغییری کرده است؟ گفت: «ترافیک خارجی تقریبا نصف شده است.»

وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات تأکید کرد: امروز با افتخار می‌گویم با تلاش شبانه‌روزی همکاران در وزارتخانه، شبکه ملی اطلاعات ۵۹ درصد پیشرفت کرده است، به عبارتی در کمتر از دو سال پیشرفت آن دو برابر شده است. 
به گزارش خانه ملت، عیسی زارع‌پور در جلسه علنی صبح امروز (سه‌شنبه، 24 آبان ماه) مجلس شورای اسلامی در جریان بررسی سوال مجتبی رضاخواه نماینده تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس و احمد امیرآبادی فراهانی نماینده قم و تعدادی دیگر از نمایندگان محترم از وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات  گفت: در ابتدا از حمایت‌های مجلس در پیشبرد برنامه‌های وزارتخانه که شبکه ملی اطلاعات یکی از خواسته‌های مردم و مجلس است، تشکر می‌کنم.

وی ادامه داد: تحقق شبکه ملی ارتباطات و اطلاعات در صدر برنامه‌های وزارتخانه قرار دارد، تمام منابع وزارتخانه را برای تحقق طرح بسیج کرده‌ام؛ هر هفته شورای راهبردی توسعه اطلاعات برای بررسی پیشرفت پروژه‌ها تشکیل جلسه می دهد، در این مسیر 7 کلان پروژه تعریف شده است و بر اساس مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی، وظایف دستگاه‌ها را مشخص کرده‌ایم.

وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات بیان کرد: در تعریف وظایف 53 بند آورده شده است که 37 بند مستقیم به وزارتخانه مرتبط است و در دو ماه گذشته به دلیل شرایط ویژه هر روز تشکیل جلسه داده‌ایم و روند پیشرفت 200 پروژه را پیگیری کرده‌ایم.

زارع‌پور با بیان اینکه نیاز به ادبیات مشترک برای سنجش پیشبرد شبکه ملی اطلاعات داشتیم، گفت: 100 شاخص برای ارزیابی پیشرفت شبکه ملی اطلاعات به صورت کمی مورد موافقت قرار گرفت که بر اساس آخرین سنجش در ابتدای دولت سیزدهم و با گذشت 10 سال از اجرای شبکه ملی اطلاعات، طرح مذکور تنها پیشرفت 30 درصدی داشت و امروز با افتخار می‌گویم با تلاش شبانه‌روزی همکاران در وزارتخانه، شبکه ملی ارتباطات 59 درصد پیشرفت کرده است، به عبارتی در کمتر از دو سال پیشرفت آن دو برابر شده است.

عضو کابینه دولت سیزدهم تأکید کرد: با برنامه‌ریزی‌های انجام شده حداکثر تا سال 1403 طرح مذکور به سرانجام می‌رسد اما باید توجه داشت شبکه ملی اطلاعات کار پویا و دائم است و باید متناسب با فناوری‌های روز توسعه پیدا کند تا خدماتی با کیفیت، متنوع و پرسرعت در پهنه ایران ارائه شود. اگر حمایت‌ها و پیشرفت‌های مجلس و دولت همچنان ادامه پیدا کند، شبکه ملی اطلاعات زودتر به سرانجام می‌رسد.

زارع پور ادامه داد: یکی از پروژه های هفت کلان پروژه شبکه ملی اطلاعات، توسعه زیرساخت فیبر نوری است، در 10 سال گذشته ایران یکی از کشورهای انتهای جدول بود، برنامه این است که تا پایان سال 80 درصد خانوارها و کسب و کارها به فیبر نوری با سرعت نامحدود متصل شده و برای این منظور 8 درصد درآمد اپراتورها به این پروژه اختصاص دارد و در واقع یک سوم اعتبار از این راه تامین می شود.

وی تصریح کرد: زیرساخت های حقوقی توسعه فیبر نوری در 51 شهر و 12 استان شروع شده است، تاکنون 2 میلیون خانوار تحت پوشش قرار دارند و ارزیابی ما این است که تا آخر سال 2 برابر می شود، در نظر داریم سال آینده 7 میلیون خانوار جدید و تا سال 1403 در حدود 8 میلیون خانوار دیگر به فیبر نوری متصل شوند تا طعم شیرین سرعت چندصد مگابایتی را تا پایان دولت سیزدهم بچشند.

وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات درخصوص توسعه پیام رسان های داخلی گفت: در ابتدای دوره مسئولیت، کارگروه ویژه ای با هدف توسعه پیام رسان های داخلی راه اندازی کردیم تا با تنوع و مزیت های متفاوت، مردم احساس تفاوت با پلتفرم های خارجی را نداشته باشند. در دو ماه گذشته با توجه به شرایط حاکم، جلسات به صورت روزانه برگزار شد و هر روز میزان توسعه پلتفرم های داخلی رصد شد. هدف ما این است که اگر قرار شد نسخه های خارجی فعال شود، پلتفرم داخلی به گونه ای تقویت شود که مردم تمایل به استفاده از پلتفرم داخلی داشته باشند.

وی با بیان اینکه اینکه روزانه افراد در حال پیوستن به پلتفرم های داخلی هستند، اظهار داشت: در یک روز شاهد حضور 17 میلیون کاربر به پلتفرم داخلی بوده ایم و در یک برنامه داخلی، کاربرها ماهانه بیش از 35 میلیون نفر از آن استفاده کردند و ترافیک اینترنت داخلی در مقابل شبکه های خارجی 60 به 40 شده است و این برای اولین بار است که ترافیک تولید داخل بیش از دو برابر شده که نشان می دهد مردم اقبال و اعتماد کرده اند.

زارع پور درخصوص حمایت از کسب و کارهای اینترنتی توضیح داد: آیین نامه ای در این زمینه تدوین شده که بیش از 30 نوع حمایت از کسب و کارها و پلتفرم های داخلی پیش بینی شده است و به زودی اقدامات اجرایی آن شروع می شود و کام کسب و کارهای فعال در پلتفرم داخلی شیرین می شود.

عضو کابینه دولت سیزدهم با تاکید بر اینکه حریم خصوصی خط قرمز وزارتخانه است، بیان کرد: مقام معظم رهبری در فتوایی نقض حریم خصوصی در پلتفرم های داخلی را مورد تاکید قرار دادند، بنابراین کسی حق ندارد به اطلاعات مردم در پلتفرم های داخلی دسترسی داشته باشد، هفته اخیر نیز ریاست قوه قضائیه در بخشنامه ای اعلام کرد طبق اصل 25 قانون اساسی احدی حق ندارد به اطلاعات مردم دست اندازی کند. از این رو برای حفاظت از داده های مردم لایحه ای آماده کرده ایم که به زودی به مجلس ارسال می شود و انتظار داریم با حمایت نمایندگان با قید دوفوریت تصویب شود.

زارع پور با اشاره به قابلیت های متنوع پتلفرم های داخلی تصریح کرد: امکان ارتباط صوتی و تصویری در شبکه های اجتماعی داخلی فراهم شده است و به زودی مردم می توانند با تلفن های ثابت نیز تماس بگیرند، تلاش می کنیم تمام نیازهای مردم را در پلتفرم های داخلی برآورده کنیم.

وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات دولت سیزدهم گفت: برای حمایت از کسب و کارها، عنوان شده که با ورود هر کسب و کار به پلتفرم داخلی دیگر نیازی به دریافت مجوز نیست و همین پیوستن به معنای صدور مجوز است و همچنین تاکید شده است که کسب و کارهای خرد خانگی که سابقه پرداخت مالیات ندارند، تا دو سال از معافیت مالیاتی برخوردار باشند.

مجری طرح توسعه فیبرنوری با اشاره به اولویت وزارت ارتباطات در توسعه ارتباطات ثابت مبتنی بر فیبرنوری گفت: در یکسال گذشته دولت، مشوقهای حمایتی خوبی در این زمینه تصویب کرده است.

به گزارش سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیوئی، در مراسم ریاست جدید سازمان رگولاتوری، آقامیری با اشاره به اهمیت اجرای پروژه ملی فیبرنوری (FTTx) گفت: تغییرات انجام شده و انتصاب مجری طرح توسعه فیبرنوری و منازل و کسب و کارها به منظور تسریع در اجرای این پروژه بوده و تمامی مجموعه رگولاتوری بایستی در تعامل با ایشان کمک کنند تا این پروژه بعنوان اولویت دولت سیزدهم به صورت مطلوب اجرایی شود.

رئیس سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیوئی افزود: شرایط حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات با توجه به سبقه گذشته و انتظاراتی که وجود دارد، شرایط سختی است. این صنعت از ابتدای ورود به کشور، با چارچوب‌های پیش‌بینی شده و تنظیم‌گری به صورت درون‌زا رشد کرده و توسعه یافته است.

معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در تشریح شرایط کنونی حوزه ارتباطات عنوان کرد: اتفاقاتی همچون عدم تغییر تعرفه‌ها در چند سال گذشته، صنعت ICT را دچار ریسک کرده است و به همین دلیل باید طراحی دقیقی در این حوزه انجام شود که هم بتواند استاندارد و کیفیت همیشگی را حفظ کند و هم پاسخگوی انتظارات بهره‌برداران و ذینفعان باشد.

آقامیری با اشاره به اینکه همه تلاشها در حوزه ICT برای ارایه خدمات مطلوب به مردم است، گفت: مردم مهمترین ذینفع این حوزه هستند و در واقع کار اصلی ما این است که بتوانیم همه معادلات را طوری کنار هم پیش ببریم که بتوانیم با کمترین هزینه، بیشترین بهره‌وری را ایجاد کنیم و شرایط را به گونه‌ای پیش ببریم که آیندگان بتوانند از این ظرفیت استفاده کنند.

مصطفی اشرف، مشاور وزیر و مدیر کل دفتر وزارتی نیز در این مراسم با اشاره به اخلاق مداری و تخصص دکتر عباسی شاهکوه گفت:انتصاب ایشان بعنوان مجری طرح فیبر نوری با هدف تقسیم کار موثرتر و تمرکز بر اجرای مطلوبتر این پروژه در سطح ملی بوده و امیدواریم با مشارکت مدیران و کارکنان رگولاتوری و هم افزایی ایجاد شده، طرح ملی توسعه فیبر نوری بخوبی پیش برود.

در این مراسم صادق عباسی شاهکوه نیز با اشاره به اهمیت جایگاه رگولاتوری گفت: تصمیمات و اقدامات رگولاتوری بر تمامی بخش ارتباطات و فناوری اطلاعات کشور تاثیر دارد که هم نشان‌دهنده ارزش و اهمیت این نهاد و هم ضرورت حساسیت و دقتی است که بایستی در تمامی امور داشته باشد.

مشاور وزیر و مجری طرح توسعه فیبرنوری منازل و کسب و کارها با اشاره به اولویت وزارت ارتباطات در توسعه ارتباطات ثابت مبتنی بر فیبرنوری (FTTx) و ارتقای کیفیت ارتباطات سیار عنوان کرد: در یکسال گذشته دولت، مشوق‌های حمایتی خوبی برای توسعه ارتباطات ثابت مبتنی بر فیبرنوری تصویب کرده است تا بازیگران این عرصه انگیزه لازم برای اجرای این طرح را داشته باشند و در پی اجرای آن، فشار از روی شبکه موبایل برداشته شده و این شبکه با کیفیت بهتری خدمات ارایه کند.

صادق عباسی شاهکوه افزود: در حال حاضر حوزه ICT با سه چالش جدی مواجه است. اولین چالش، وضعیت اقتصادی و درآمدی فعالان این حوزه است که در صورت استمرار ممکن است به فرسودگی شبکه در سالهای آینده منجر شود.

وی مراجع متعدد تصمیم‌گیری در حوزه ارتباطات را یکی دیگر از چالشهای جدی عنوان کرد و گفت: این مراجع متعدد در قالب شوراها، کمیسیونها و کمیته‌های مختلف، اجرای تصمیمات کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات، بعنوان نهاد مقررات‌گذار در حوزه ICT، را با مشکل مواجه می‌کند.

عباسی شاهکوه افزود: خروج نیروی انسانی متخصص از حوزه ICT یکی دیگر از چالشهای پیش روی این صنعت است که بایستی برای جبران آن راهکارهای درستی در پیش گرفت.

نشست بررسی راهکارهای سیاست گذارانه و قانون گذارانه در خصوص مواجهه جمهوری اسلامی ایران با فناوری اینترنت ماهواره ای، در مرکز پژوهش های مجلس برگزار شد.

به گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، دفتر مطالعات فرهنگ و آموزش این مرکز در قالب یک نشست هم‌اندیشی، میزبان مدیران و کارشناسان از نهادهای ذی‌نفع در حوزه اینترنت ماهواره‌ای بود.

در این نشست که به همت و ابتکار گروه «رسانه، ارتباطات‌جمعی و فضای مجازی» دفتر مطالعات فرهنگ و آموزش و با عنوان «بررسی راهکارهای سیاست‌گذارانه و قانون‌گذارانه در خصوص مواجهه جمهوری اسلامی ایران با فناوری اینترنت ماهواره‌ای» برگزار شد، نمایندگان شرکت ارتباطات زیرساخت، سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی، پژوهشگاه فضایی، مرکز ملی فضای مجازی، سازمان صداوسیما و مرکز همکاری های تحول و پیشرفت نهاد ریاست جمهوری و اپراتورهای ارتباطات سیار و ثابت کشور به بحث و تبادل نظر پرداختند.

در این جلسه، ابتدا مسائل و چالش های به وجود آمده برای دولت و بخش خصوصی پس از ورود فناوری اینترنت ماهواره‌ای به کشور مورد بررسی قرار گرفت و سپس پیرامون گزینه های سیاستی و قانونی امکان پذیر و هم چنین سناریوهای مختلف مواجهه با این فناوری از منظر مطلوبیت و قابلیت اجرا، بحث و گفتگو انجام شد.

نماینده تهران و یکی از اعضای هیأت‌رئیسه مجلس در حالی به‌تازگی از پیگیری رئیس مجلس برای رفع فیلتر اینستاگرام سخن گفته است که پیش از این برخی از دولتمردان ازجمله وزیر ارتباطات و سخنگوی دولت اظهارات متفاوتی داشته‌اند.

طی تقریبا 2ماه گذشته، 2پلتفرم خارجی واتساپ و اینستاگرام به‌علت مسائل امنیتی به دستور نهادهای عالی امنیتی مسدود شدند. پیش از ناآرامی‌های اخیر هم بحث‌های رسمی و غیررسمی در مورد فیلتر اینستاگرام مطرح شده بود که هیچ‌گاه جامه واقعیت نپوشید تا آنکه رئیس‌جمهوری در اظهارات انتخاباتی خود، فیلتر اینستاگرام را به‌طور جدی رد کرد. بنابراین، سابقه اظهارنظرها در مورد فیلتر اینستاگرام از 2بخش موافق و مخالف تشکیل شده و این در حالی است که به‌نظر می‌رسد با نوعی اختلاف یا سردرگمی در تصمیم‌گیری برای فیلترینگ پلتفرم‌ها و به‌ویژه اینستاگرام روبه‌رو هستیم. این سردرگمی در تصمیم‌گیری بیشترین آسیب‌را‌به کسب‌ وکارهای خرد و کاربران بلاتکلیف وارد می‌کند. به‌عبارت دیگر، شاید «عدم‌تصمیم‌گیری، بدتر و زیانبارتر از تصمیم غلط است» سخن گزافی نباشد.
 
چراغ سبز برای رفع فیلتر
احمد نادری، نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی در جلسه پرسش و پاسخی که در دانشکده ادبیات دانشگاه تهران برگزار شد، درمورد اینکه مجلس برای موضوع فیلترینگ چه اقدامی کرده است، گفت: «ما(بخشی از مجلس به ریاست قالیباف به‌طور ویژه) هم پیگیر رفع فیلترینگ هستیم.»
عضو هیأت‌رئیسه مجلس با اشاره به اینکه قالیباف شخصا، به‌طور مستقیم و به نمایندگی از بخش زیادی از مجلس به شکل جدی پیگیر رفع فیلتر اینستاگرام و واتساپ بوده و هستند، ادامه داد: «البته بخشی از جلسات محرمانه است و بیان جزئیات صلاح نیست، اما بحث‌های بسیار جدی درباره برداشته‌شدن فیلترینگ مطرح شده است.»
نادری در این جلسه سیاست فیلترینگ به شکل فعلی را جوابگو ندانست و به تجربه‌های مشابه و ناموفق پیشین، مانند ممنوعیت ویدئو و ماهواره در دهه‌های‌60 و 70 و سپس فیلتر تلگرام در سال‌96 و راه‌اندازی تلگرام طلایی از سوی یک نهاد داخلی اشاره کرد.
به‌گفته او «بحث جدی ما این است که باید به سیاست‌های جدیدتر بیندیشیم و نحوه مواجهه را مبتنی بر فهم مسئله به‌روزرسانی و جدید کنیم.»
پیش از این هم، علی بهادری جهرمی، سخنگوی دولت در دیدار با تعدادی از دانشجویان گفت: «نهادهای امنیتی ذی‌صلاح اینستاگرام را در مقطع موقتی موجود به‌خاطر اقدامات تروریستی اینستاگرام فیلتر کردند.» اگرچه او به این نکته هم اشاره کرد که «فیلترینگ به‌گونه‌ای تدبیر شد که مردم از پیام‌رسان خارجی به پیام‌رسان داخلی کوچ کنند، البته این فیلتر مسکن مقطعی است و سیاست دولت در حوزه فضای مجازی شبکه ملی اطلاعات است».
همچنین وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در مراسمی به این موضوع اشاره کرده بود که «در شرایط فعلی در مورد محدودیت اینستاگرام تصمیم‌گیری با مراجع امنیتی است اما باید پلتفرم‌های داخلی آنقدر خوب و با‌کیفیت باشند تا حتی اگر اینستاگرام باز شد، قابلیت رقابت با آن را داشته باشند». این در حالی است که وزیر ارتباطات در جای دیگری صحبت از رفع فیلتر اینستاگرام و واتساپ تنها درصورت ایجاد نمایندگی در کشور کرده است.
 
فیلتر بماند
این در حالی است که بخشی از مسئولان معتقدند که اینستاگرام و واتساپ به دلایل امنیتی و بعضا اخلاقی باید فیلتر بمانند.
به‌عنوان مثال، «حسین نوش‌آبادی»، نماینده مردم ورامین در مجلس با اشاره به اینکه دشمنان خدمات مسئولان و کارهای مهمی را که انجام گرفته با سیاه‌نمایی در فضای مجازی و حقیقی وارونه جلوه می‌دهند، معتقد است که فیلتر رسانه‌های معاند در فضای مجازی یک خواسته ملی است. به‌گفته او «ما از فیلتر‌کردن شبکه‌های اجتماعی استقبال نمی‌کنیم اما امروز به اجبار و با توجه به بهره‌برداری دشمن از این فضا، آن را محدود کرده‌ایم. این پیام‌رسان‌ها باید طبق ضوابط و قوانین کشور ما فعالیت کنند. دشمنی‌های انجام‌گرفته در این فضا و پیام‌رسان‌ها برای براندازی است».
همچنین علی‌اصغر عنابستانی، نماینده سبزوار و عضو کمیسیون بررسی طرح موسوم به صیانت، اگرچه اظهار امیدواری کرده بود که با آرام‌شدن فضا، محدودیت پلتفرم‌های فیلترشده رفع شود، اما در عین حال معتقد است که «اینگونه نمی‌شود که ما بگوییم چون پلتفرم‌های خارجی بستر ایجاد شغل در کشور شدند پس هر آسیبی به کشور بزنند و ما هم جرأت نداشته باشیم با آنها برخورد کنیم و کاری انجام دهیم.»
مصطفی میرسلیم، نماینده مردم تهران در مجلس هم در واکنش به سؤالی مبنی بر اینکه به‌نظر شما آیا اینستاگرام و واتساپ باید همچنان فیلتر باشند یا رفع فیلتر شوند، گفته است: «مردم ما به‌خوبی می‌دانند که برخی از شبکه‌های اجتماعی مانند اینستاگرام به هیچ‌وجه از نظر ارزش‌ها قابل دفاع نیستند.» با این حال، «علی‌الاصول قرار نیست شبکه‌های اجتماعی که فیلتر شده است، به‌صورت دائمی مسدود بماند». 

 

 برزخ تصمیم‌‌گیری
اکنون و در پی آرام‌شدن فضای کشور، به‌نظر می‌رسد که زمان تصمیم‌گیری برای تعیین تکلیف مردم، کسب‌وکارها و فعالان حوزه فناوری اطلاعات فرا رسیده است. مردم در برزخ فیلتر بودن و نبودن پلتفرم‌ها قرار دارند. درحالی‌که بخش قابل‌توجهی از اقتصاد دیجیتال، هم در بخش خصوصی و هم در بخش دولتی از فیلترینگ دچار آسیب شده است، مسئولان و نهادهای ذی‌صلاح باید در این مورد تصمیم قطعی بگیرند. اتخاذ تصمیم براساس سیاست‌های کاربردی و درنظر‌گرفتن همه جوانب اعم از حوزه اقتصاد و امنیت ملی خسارات این حوزه‌ها را به حداقل می‌رساند. همچنین توجه به این نکته ضروری است که حوزه اقتصاد و امنیت، جزیره‌های منفک از یکدیگر نیستند. مرکز ملی فضای مجازی، بازار سالانه اینستاگرام را 70هزار میلیارد تومان اعلام کرده است که برای نمونه، تنها اپراتورها در پی فیلتر اینستاگرام 30هزار میلیارد تومان زیان می‌کنند. همچنین کسب‌وکارهای خرد (مشاغل خانگی و زیرپله‌ای) 415هزار صفحه را در اینستاگرام به‌خود اختصاص داده‌اند. (منبع:همشهری)

رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس با تاکید بر مدیریت فضای مجازی، گفت: فضای مجازی باید به محیطی امن تبدیل شود لذا با تعیین تکلیف طرح ساماندهی باید فضای مجازی را مدیریت کنیم البته مدیریت به معنای فیلترینگ و محدود سازی نیست.
مرتضی آقا تهرانی در گفت‌وگو با خانه ملت، با اشاره به حوادث اخیر در کشور و در توضیح اقداماتی که می‌توان در راستای تغییرات مشروع و در چارچوب نظام سیاسی جمهوری اسلامی انجام داد تا اعتراض به اغتشاش تبدیل نشود و امنیت در کشور تثبیت شود، گفت: بحث فرهنگ از جهات مختلف مورد بی‌توجهی است. اگر بودجه فرهنگ را در نظر بگیریم، دولت در لایحه کمترین منابع را برای بخش‌های فرهنگی پیشنهاد می‌دهد، در مجلس و کمیسیون تلفیق بودجه نیز از اعتبارات این بخش کاسته و به دیگر بخش‌ها اضافه می‌کنند و در تخصیص منابع هم مشکلاتی است.

رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه کمیسیون فرهنگی مجلس از کمترین تعداد نمایندگان برخودار است، اظهار کرد: علیرغم اینکه کمیسیون فرهنگی از چابک‌ترین کمیسیون‌های تخصصی مجلس است اما نمایندگان کمتری تمایل به عضویت در این کمیسیون را دارند. با این حال این کمیسیون در دوره جدید مجلس تلاش کرد با تعیین اولویت‌ها مسیر و هدف را مشخص کند تا از ورود به همه مسائل جلوگیری شود.

وی با یادآوری وظیفه قانون گذاری و نظارت بر حُسن اجرای قوانین مجلس شورای اسلامی، گفت: با توجه به محدودیت زمانی تصمیم گرفتیم تا اولویت‌ها را متناسب با شرایط کشور و جامعه مشخص کنیم. طی دو سالی که از عمر مجلس یازدهم گذشت توانستیم به مسائل اصلی مشخص شده ورود کنیم. این کمیسیون برای اولین بار طرحی را بر اساس ماده 85 قانون آیین نامه داخلی مجلس در دستور داشت. ورود به موضوع تنظیم مقررات فضای مجازی از اقدامات موثر کمیسیون فرهنگی بود اما هنوز به سرانجام نرسیده است. البته بررسی و تعیین تکلیف قوانین جمعیت و تسهیل ازدواج جوانان از دیگر گام‌های مثبت و تاثیرگذاری بود که در این کمیسیون طی دو سال گذشته تعیین تکلیف شد.

این نماینده مردم در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه بخش عمده‌ای از مردم به خصوص جوانان و نوجوانان بیشترین زمان خود  را صرف فضای مجازی می‌کنند، تصریح کرد: ما انتظار داشتیم در مدت دو ماه تکلیف طرح ساماندهی فضای مجازی مشخص شود اما به سرانجام نرسید. با توجه به شرایط کنونی انتظار داریم هیات رئیسه و رئیس مجلس به این موضوع توجه ویژه داشته باشند، کما اینکه همه کشورها حتی کشورهای اروپایی از مقررات خاصی در حوزه فضای مجازی برخوردار هستند.

وی یکی از راهکارهای اساسی برای انجام اصلاحات در شرایط کنونی کشور را تنظیم مقررات فضای مجازی دانست و گفت: فیلتر و محدودیت در دسترسی به اینترنت راه حل و درمان این وضعیت پیش آمده نیست، این اقدامات می‌تواند مُسکن باشد اما درمان نیست. ما باید سرعت اینترنت را افزایش دهیم، پهنای باند را وسیع‌تر و برنامه ریزی کنیم که گروه‌های مختلف جوانان، نوجوانان، کودکان، دانشگاهیان، حوزویان و حتی افراد بی‌سواد بتوانند از ظرفیت‌های فضای مجازی بهره مند شوند، فضای مجازی باید به محیطی امن تبدیل شود. مسئولین مانند ما نمایندگان باید به این مسئله توجه داشته باشند. امیدوارم با تعیین تکلیف این طرح بتوانیم فضای مجازی را مدیریت کنیم. مدیریت به معنای فیلترینگ و محدود سازی نیست.

وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات با بیان این که ۸۷ درصد روستاهای بالای ۲۰ خانوار کشور به شبکه اینترنت متصل شده اند گفت: میزان پوشش روستاهای کشور تا دهه فجر امسال به ۹۵ درصد می‌رسد.
به گزارش خبرگزاری تسنیم، عیسی زارع‌پور در یادداشتی در فضای مجازی نوشت: مطابق هر هفته با تعدادی از نمایندگان مجلس برای بررسی وضعیت ارتباطی روستاهای قرار گرفته در حوزه انتخابیه آنها جلسه داشتم و آقای محمد کعب عمیر نماینده مردم شوش، آقای حسین رئیسی نماینده مردم میناب، رودان، جاسک و سیریک، آقای علی‌اصغر باقرزاده نماینده مردم بابلسر و فریدون‌کنار، آقای رمضان علی سنگدوینی نماینده مردم گرگان و آق‌قلا و خانم الهام آزاد نماینده مردم نائین، خور و بیابانک به‌صورت جداگانه مهمانم بودند.

وی افزود: در بررسی‌هایی که از آخرین وضعیت ارتباطی این مناطق داشتم، برای اطمینان خاطر نمایندگان مردم و اطلاع دقیق‌تر، تماس‌هایی را با مردم این روستاها گرفتم و به عنوان وزیر ارتباطات نظر روستاییان عزیزمان را در مورد کیفیت ارتباطی آنها جویا شدم.

وزیر ارتباطات ادامه داد: در یک مورد متوجه شدم که کیفیت ارتباطات برخی از روستاهای گردشگرپذیر شمال کشور به دلیل افزایش حجم مسافران که حالا به جز در تعطیلات و روزهای آخر هفته، تقریباً در تمام طول هفته هم وجود دارد با تراکم تقاضا مواجه شده و در نتیجه کیفیت ارتباطی آنها پایین آمده که تیم پابه‌رکاب توسعه ارتباطات روستایی را مامور کردم تا در هفته آینده به آن مناطق سفر کرده و بعد از بازدید میدانی با قید فوریت نسبت به تدوین برنامه‌ای برای ارتقای کیفیت مناطق گردشگرپذیر شمال کشور اقدام کنند.

زارع‌پور تصریح کرد: همین‌طور با توجه به حضور مردم در محل قرارگیری یادمان‌های دفاع مقدس و مسیرهای عبوری کاروان‌های راهیان نور که در سال‌های اخیر با استقبال علاقه‌مندان روبرو شده، از همکاران خواستم تا سریعاً نسبت به برقراری پوشش باکیفیت ارتباطی این مناطق چه از نظر تماس صوتی و چه از نظر دسترسی به اینترنت اقدام شود.

وی تاکید کرد: توجه به مناطق روستایی و تامین زیرساخت لازم برای روستاییان عزیزمان از ابتدا جزو اولویت‌های دولت سیزدهم قرار داشت و از همین رو به کمک همکارانم در بخش توسعه ارتباطات روستایی، در حال اجرای برنامه ویژه‌ای برای ایجاد پوشش باکیفیت ارتباطی روستاهای سراسر کشور هستیم که تاکنون توانسته‌ایم، هشتاد و هفت درصد روستاهای بالای بیست خانوار کشور را به شبکه متصل کنیم.

زارع‌پور اضافه کرد: در ادامه این مسیر و مطابق برنامه، میزان پوشش روستاهای کشور تا دهه فجر امسال به 95 درصد می‌رسد و تا سال آینده دیگر هیچ روستای بالای بیست خانواری بدون ارتباطِ باکیفیت در کشور نداشته باشیم.

طی سالیان اخیر و علی‌رغم تاکیدات قانونی، دو نقش توسط دولت به‌درستی ایفا نشد: نخست حمایت از سرمایه‌گذاری در ایجاد اشتغال پایدار، کاهش نرخ بیکاری و امنیت شغلی؛ و دوم تعریف نقش پویا و فعال در فضای مجازی. ادامه یافتن این روند منجر به آن گردید که شبکه‌های اجتماعی از طرفی میزبان تعداد زیادی از کسب و کار مجازی عمدتا کوچک و متوسط گردد. از طرف دیگر این بسترهای ارتباطی خصوصا شبکه‌های اجتماعی غیرایرانی در وضعیت فعلی بیشترین اقبال را بین مردم دارند و به‌علت نبود نظارت درون سرزمینی بر آن، در بحران‌های اجتماعی اهرم افزایش‌دهنده نارضایتی و تلاطم می‌گردند. این وضعیت در شرایط اخیر که کشور با اعتراض، آشوب و ناامنی روبه‌رو شده، کسب‌و‌کارهای کوچک زیادی را نیز با ناامنی و نابودی روبه‌رو ساخته است. برخی از مسئولان دولتی طی روزهای اخیر سعی کرده‌اند با کوچک‌نمایی اعداد و ارقام، اهمیت موضوع را زیر سوال ببرند اما در این گزارش به این موضوع پاسخ داده شده که اهمیت کسب و کارهای حاضر در بستر پلتفرم‌های خارجی تا چه میزان است.

 

اشتغال 1 یا ۹ میلیون نفر با اینستاگرام! 

گزارش‌های متفاوت و متناقضی از تاثیر فیلتر اینستاگرام در مجموعه‌های مختلف بخش دولتی و خصوصی منتشر شده است. در ادامه به بررسی این آمارها می‌پردازیم.

 

  مرکز پژوهشی بتا: 9 میلیون شغل
مرکز پژوهشی «بِتا»، (یک مرکز پژوهشی در حوزه تحلیل کلان داده‌ها) در بهمن سال 1400 در گزارشی مدعی شد: «در سال 1399 بیش از یک میلیون و ۷۰۰ هزار کسب‌وکار در اینستاگرام فعالیت داشته‌اند که حداقل ۲۰۰ هزار کسب‌وکار بزرگ و متوسط را شامل می‌شده و ۵۰۰ هزار کسب‌وکار استانی و بومی که هر کدام از این صفحات، منبع درآمد ماهانه یک یا چند نفر بوده است. در این بین یک میلیون صفحه هم در اینستاگرام وجود دارد که درآمد حداقلی دارند.» در ادامه این گزارش آمده است: «نکته مهم‌تر اینکه اینستاگرام با ۸۳ درصد در صدر استفاده کسب‌وکارها قرار دارد که این یعنی حدود ۹ میلیون نفر از طریق اینستاگرام در حال کسب درآمد هستند.» این مرکز در روزهای گذشته نیز در گزارشی دیگری مدعی شده است: «بیش از دو میلیون کسب‌وکار ایرانی در اینستاگرام فعالیت می‌کنند.»

 

  عضو اتاق بازرگانی: 9 میلیون شغل
دومین اظهارنظر، مربوط به یکی از اعضای اتاق بازرگانی است. علی شریعتی، عضو اتاق بازرگانی ایران درخصوص تاثیر قطعی اینترنت بر فعالیت‌های تجاری عنوان کرده است: «گزارشی را کمیسیون فناوری اطلاعات اتاق بازرگانی ایران تهیه و واکاوی کرد و در این خصوص هشدار داد. بنابر آمار گویا حدود 9 میلیون نفر به‌طور مستقیم از این بستر استفاده می‌کنند. گروه‌های دیگری هم مثل ما که کارمان تجارت است و می‌خواهیم با مشتریان خارجی‌مان در ارتباط باشیم، با مشکل مواجه شده‌ایم چراکه به هر حال نمی‌توانیم به مشتریان‌مان بگوییم سروش و بله نصب کنند.»

 

  انجمن تجارت الکترونیک تهران: اشتغال 1 میلیون نفر
7 مهرماه «انجمن تجارت الکترونیک تهران» پیرامون محدودیت‌های اینترنتی بیانه‌ای صادر کرد. در بخشی از بیانیه این انجمن آمده است: «محدودسازی اینترنت و شبکه‌های اجتماعی، خسارت‌های سنگینی را به کسب‌وکارها و به‌خصوص کسب‌وکارهای کوچک و خانگی وارد می‌سازد. قطع دسترسی به اینستاگرام، بیشتر از ۴۰۰هزار کسب‌وکار را با خطر نابودی مواجه ساخته و امرار معاش بیشتر از یک میلیون نفر را با مشکلاتی جدی همراه کرده است.»

 

  تکراسا: 1 میلیون شغل
گزارش دیگری توسط مجموعه رسانه‌ای تکراسا با عنوان «گزارش بازار فروشگاه‌های اینستاگرامی و صنعت تجارت اجتماعی در ایران ۱۴۰۱» تهیه شده است. موسسه تکراسا خودش را رسانه تکنولوژی و استارتاپی ایران معرفی می‌کند و در گزارش مفصل 57صفحه‌ای خود به بررسی بخش‌های مختلف فعالیت‌های عمدتا اقتصادی در بستر فضای مجازی پرداخته است. در بخشی از گزارش تکراسا آمده است: «در سال 1400 تعداد 44 میلیون ایرانی عضو اینستاگرام بوده‌اند. تعداد فروشگاه‌های اینستاگرامی 415 هزار فروشگاه بوده که شامل 113 هزار فروشگاه پوشاک، 73 هزار فروشگاه خوردنی و آشامیدنی، 42 هزار فروشگاه در حوزه آرایشی، بهداشت و سلامت، 38 هزار فروشگاه در حوزه اکسسوری (دستمال سر، دستمال گردن، شال گردن، کت، چکمه و کفش، کراوات، کلاه، کمربند جوراب، دستکش، جواهرات، ساعت، دستبند، شال، روسری، جوراب و...). 32 هزار فروشگاه مربوط به کیف و کفش، 26 هزار فروشگاه در حوزه خانه و آشپزخانه، 8500 فروشگاه در حوزه دیجیتال و 82 هزار فروشگاه هم مربوط به سایر فعالیت‌هاست. تکراسا و همکارانش اندازه بازار محصولات اینستاگرامی را در بالاترین برآورد حدود 32 هزار میلیارد تومان و اشتغالزایی مستقیم این حوزه را 1 میلیون شغل برآورد کرده‌اند.

 

  شرکت پادرو: 350 هزار فروشگاه اینستاگرامی 
گزارش دیگری که در بخش خصوصی منتشر شده، مربوط به گروه «پادرو» است. پادرو خودش را پلتفرمی هوشمند و فعال در زمینه سوشیال کامرس (تجارت اجتماعی) و لجستیک (حمل‌ونقل) معرفی می‌کند. بخشی از پادرو مربوط به پادروشاپ است که با عنوان سیستم هوشمند مدیریت و ارسال سفارش‌های فروشندگان اینستاگرامی معرفی می‌کند. در گزارشی که پادرو برای سال 1400 منتشر کرده، آمده است تعداد فروشندگان اینستاگرامی ایران در سال 1400 حدود 750 هزار فرووشنده است که از این تعداد، 400 هزار فروشنده سال 1400 فعالیت فروش نداشته (غیرفعال بوده‌اند) اما 350 هزار فروشنده یا فروشگاه اینستاگرامی در سال 1400 فعال بوده و فروش داشته‌اند.

 

  دولت: فقط 3 درصد اقتصاد 
در کنار آمارهای بخش خصوصی، آمارهای ارائه‌شده از سوی دولتی‌ها بسیار متفاوت و قابل تامل است. علیرضا شاه‌میرزایی، معاون تجارت و خدمات وزارت صمت اخیرا گفت: «آمارهای ارائه‌شده درباره تعداد آنهایی که زندگی‌شان به اینستاگرام گره خورده دروغ است و سهم فروشندگان محصولات اینستاگرامی فقط ۳ درصد از کل اقتصاد دیجیتال ایران است.» دومین اظهارنظر رسمی دولتی‌ها مربوط به اظهارات روزهای گذشته امین کلاهدوزان، رئیس مرکز توسعه تجارت الکترونیکی است. وی خبر از برنامه تشویقی این مرکز برای هدایت کسب‌وکارهای اینستاگرامی روی بسترهای داخلی می‌دهد. امین کلاهدوزان درخصوص برآورد خسارت ناشی از فیلترینگ اینستاگرام به نشریه پیوست می‌گوید: «در این بازه زمانی نقل قول‌ها و اعداد و ارقام متفاوتی از میزان خسارت ناشی از فیلترینگ اینستاگرام شنیده‌ایم. نظر کارشناسی مرکز این است که این اعداد صحیح و کارشناسی نیست. آمار رسمی کشور و گزارش مرکز تجارت الکترونیک کشور نشان می‌دهد کل حجم گردش مالی در تجارت الکترونیکی عددی معادل هزار و ۲۳۰ همت است که بخشی از این گردش در شبکه‌های اجتماعی و عمدتا هم اینستاگرام است. هرچند به علت عدم ثبت کسب‌وکارهای بستر اینستاگرام عدد کاملا دقیقی از تعداد آنها وجود ندارد اما با روش‌های داده‌کاوی و نیز تحلیل داده‌های بانک مرکزی می‌توان تخمینی از گردش گردش مالی کسب‌وکارهای اینترنتی به دست آورد که در سال عددی بین ۲۵ تا ۳۰ همت است. این عدد یعنی حدود دوونیم درصد از کل حجم کل تجارت الکترونیکی کشور. البته این موضوع به معنی نادیده گرفتن کسب‌وکارهای خرد و متوسطی که در آن بستر فعالیت می‌کنند نیست. چون هم تعداد قابل توجهی از هموطنان ما از این طریق امرار معاش می‌کنند و هم هر یک از این کسب‌وکارها ظرفیت رشد و توسعه را در خود دارند.»

 

  گزارش رسمی دولتی: 5 میلیون شاغل در تجارت الکترونیک
در میان انبوهی از آمارهای متناقض و عجیب‌وغریب به یک آمار رسمی هم باید استناد کنیم. این آمار گزارش رسمی نیمه اول سال1399 مرکز توسعه تجارت الکترونیکی کشور زیرمجموعه وزارت صمت و مسئول رسمی تجارت الکترونیک در ایران است. در گزارش نیمه اول سال 1399 مرکز توسعه تجارت الکترونیکی کشور، این نهاد در گزارش خود بیان می‌دارد: «تعداد شاغلان تجارت الکترونیکی حدود ۵ میلیون نفر برآورد می‌شود. با توجه به آخرین آمار تعداد کل شاغلان بالای ۱۵ سال کشور در تابستان سال ۹۹ که توسط مرکز آمار ایران ارائه شده می‌توان گفت به‌صورت میانگین حدود ۲۱ درصد از نیروی کار در کل کشور را شاغلان واحدهای تجارت الکترونیکی تشکیل می‌دهند.»

 

کدام آمار درست است؟

آنطور که در جدول نیز خلاصه‌ای از گزارش‌ها و اظهارنظرها آمده، آمارها بسیار متناقض است. برای مثال اگر گزارش مرکز «بتا»، (یک مرکز پژوهشی در حوزه تحلیل کلان داده‌ها) و اظهارنظر اتاق بازرگانی را بپذیریم، این به معنای نقش اینستاگرام در ادامه حیات 9 میلیون شغل است. اما بررسی آمارهای رسمی نشان می‌دهد این استدلال دچار یک اشتباه فاحش شده است. در این دو گزارش و اظهارنظر مبنای محاسبات، با اشاره به گزارش یکی از رسانه‌ها، مرکز پژوهشی بتا به نقل از یک رسانه مدعی می‌شود حدود ۶۵ درصد مردم ایران از شبکه‌های مجازی و پیام‌رسان‌ها استفاده می‌کنند و ۲۰ درصد آنها معادل ۱۱ میلیون نفر از طریق شبکه‌های مجازی کسب درآمد می‌کنند. یعنی درآمد و اشتغال ۱۱ میلیون ایرانی وابسته به اینترنت و این شبکه‌هاست. نکته مهم‌تر اینکه اینستاگرام با ۸۳ درصد در صدر استفاده کسب‌وکارها قرار دارد که این یعنی حدود ۹ میلیون نفر از طریق اینستاگرام در حال کسب درآمد هستند.» همین موضوع درخصوص اظهارنظر عضو اتاق بازرگانی نیز صدق می‌کند. اشتباه فاحش این دو اظهارنظر و گزارش این است که داشتن صفحه در اینستاگرام را مساوی با وابسته بودن کسب‌وکار به درآمدهای ناشی از فعالیت در اینستاگرام می‌دانند. توجه داشته باشیم اینستاگرام از اوایل دهه 1390 گرچه وارد ایران شده بوده اما تا چندین سال فعالیت ایرانی‌ها در این شبکه اجتماعی چندان قابل توجه نبود. بنابراین اگر بپذیریم ایرانی‌ها به‌طور گسترده از سال‌های 1393 و 1394 به بعد وارد این فضا شدند، در آن سال‌ها براساس گزارش رسمی مرکز آمار ایران تعداد شاغلان کشور نزدیک به 22 میلیون نفر بوده که این تعداد تا تابستان 1401 به 23 میلیون و 778 هزار نفر رسیده است. به عبارتی بعد از گسترده شده استفاده اینستاگرام در فضای کسب‌وکارهای ایران تعداد شاغلان کشور حدود 1.8 میلیون نفر افزایش داشته است که البته این افزایش اشتغال مربوط به همه بخش‌های اقتصادی کشور ازجمله بخش‌های مختلف تجارت الکترونیک است. 
این موارد را که گفتیم، قصدمان این نیست اهمیت اینستاگرام در کسب‌وکارهای ایرانی را زیر سوال ببریم، بلکه قصدمان این است که به آمارهای واقعی و دقیق‌تری از این فضای فعالیت‌ها برسیم. اما درخصوص آمارهایی که دو معاون وزیر صمت (امین کلاهدوزان، رئیس مرکز توسعه تجارت الکترونیکی + علیرضا شاه‌میرزایی، معاون تجارت و خدمات وزارت صمت) ارائه کرده‌اند، در این آمارها اولا به‌هیچ‌وجه به آمار اشتغال فروشگاه‌های اینستاگرامی اشاره نمی‌شود و صرفا از گردش مالی این حوزه صحبت شده است. اظهارات این دو مقام دولتی که با پیش کشیدن رقم 30 هزار میلیارد تومان گردش مالی یا همان 3 درصد از گردش مالی حوزه تجارت الکترونیک، همانند پتکی بر سر منتقدان است. آنها با پیش کشیدن این رقم 30 هزار میلیارد تومان یا 3 درصد گردش مالی در ظاهر از حقوق فروشگاه‌های اینستاگرامی دفاع می‌کنند اما طوری سخن می‌گویند که انگار 3 درصد رقمی بی‌اهمیتی است. اما نکته‌ای که این دو مقام دولتی به آن اشاره نمی‌کنند تعداد شاغلان این بخش است. در گزارش رسمی نیمه اول سال 1399 مرکز توسعه تجارت الکترونیکی کشور آمده است: «تعداد شاغلان تجارت الکترونیکی حدود ۵ میلیون نفر برآورد می‌شود. حال اگر در بخش اشتغال نیز سهم فروشگاه‌های اینستاگرامی را به فرض همان 3 درصد در نظر بگیریم، این به معنی نقش اینستاگرام در 150 هزار شغل است. 150 هزار شغل نیز با در نظر گرفتن بعد 3.3خانوار، معیشت حداقل 500 هزار نفر را به‌طور مستقیم دچار مشکل می‌کند. اما موضوع به همین جا ختم نمی‌شود. براساس یافته‌های گزارش‌های چندین موسسه بسیاری از فروشگاه‌های اینستاگرامی با مدیریت زنان بوده، اغلب کسب‌وکارها با چند نفر شاغل کار می‌کنند. طبق گزارش رسمی مرکز توسعه تجارت الکترونیکی کشور نیز 75 درصد از واحدهای تجارت الکترونیک 1 تا 50 نفر شاغل داشته، 7 درصد دارای 50 تا 100 شاغل، 3 درصد دارای 100 تا 250 شاغل و 15 درصد نیز دارای بیش از 250 شاغل هستند. بنابراین آنچه واضح است اغلب کسب‌وکارهای اینستاگرامی با واحدهای خرد و سرمایه‌های بسیار کوچک شکل گرفته است و نمی‌توان این موضوع را پذیریت که سهم فروشگاه‌های اینستاگرامی از اشتغال نیز 3 درصد اشتغال تجارت الکترونیکی کشور باشد. با این حساب با توجه به اینکه برآوردهای موسسه تکراسا و پادرو در ارقام گردش مالی نزدیک به رقم اعلامی دو معاون وزیر صمت است، اعداد اعلامی این دو موسسه درخصوص فعالیت 350 تا 400 هزار فروشگاه در اینستاگرام شاید خیلی هم دور از واقعیت نباشد. این به معنی پذیرش 700 هزار تا 1 میلیون اشتغالی است که منبع تبلیغات و فروش آنها از طریق اینستاگرام است.

 

3 واقعیت عجیب از اشتغال اینستاگرامی

یکی از گزارش‌هایی که اهمیت کسب‌وکارهای اینستاگرامی و شبکه‌های اجتماعی را بیش از پیش نمایش داد، اظهارات اخیر مسئولان بزرگ‌ترین شرکت پست کشور است. این نکته لازم به ذکر است که براساس گزارش مرکز توسعه تجارت الکترونیکی کشور، در سال 1400 حدود 60 درصد از ارسال کالای تجارت الکترونیک کشور از طریق شرکت ملی پست ایران صورت گرفته است. 20 درصد از طریق شبکه توزیع کسب‌وکار‌ها، 13 درصد با شرکت‌های باربری بین شهری، 9 درصد از طریق شرکت‌های پست بخش خصوصی و 9 درصد نیز از طریق شرکت‌های پیک خصوصی صورت گرفته است. اما محمود لیائی، مدیرعامل شرکت ملی پست با اشاره به اختلال اینترنت در دو هفته اول مهرماه می‌گوید: «درآمد شرکت پست یک‌سوم کاهش یافته و این موضوع نشان می‌دهد یک‌سوم مرسوله‌های پستی و معاملات از طریق اینترنت بین‌الملل و پلتفرم‌های خارجی انجام می‌گرفته است.» 
این اظهارات مقامات رسمی دولتی نشان می‌دهد موضوع کسب‌وکارهای فعال در شبکه‌های اجتماعی در بستر پلتفرم‌های خارجی تا چه اندازه مهم بوده و گردش مالی و مبادلات آنها تا چه اندازه قابل توجه است که موجب کاهش شدید کل مرسوله‌های پستی شرکت دولتی پست ایران شده که سال گذشته 60 درصد از جابه‌جایی کالا در حوزه تجارت الکترونیک را بر عهده داشته است. حال اگر آن 9 درصد جابه‌جایی کالا و خدمات تجارت الکترونیک را که از طریق شرکت‌های پست بخش خصوصی در سال 1400 انجام‌شده را نیز به این عدد اضافه کنیم، 69 درصد از جابه‌جایی کالا در حوزه تجارت الکترونیک را شرکت‌های پست برعهده داشته‌اند که حالا با اعمال فیلترینگ شبکه‌های اجتماعی، دچار کاهش درآمد قابل توجهی شده‌اند. 
به نظر می‌رسد ابعاد تبعات اقتصادی فیلترینگ شبکه‌های اجتماعی خارجی کمی فراتر از عدد 3 درصدی است که مسئولان دولتی در اظهارنظرهای خود مطرح کرده‌اند. توجه داشته باشیم مشاغل این حوزه اولا شامل تعداد زیادی از مشاغل خرد و خانگی است که با سرمایه‌های افراد و اشخاص حقیقی و حقوقی کم‌قدرت، زنان خانه‌دار، خانوارهای کم‌درآمد، جوانان فارغ‌التحصیل دانشگاهی بیکار و امثال آن ایجاد شده و دولت نقش چندانی در ایجاد بسیاری از آنها نداشته است. 
موضوع سوم، قبول واقعیت‌های اقتصاد ایران است. توجه داشته باشیم در ایران به دلیل تحریم‌ها، شوک‌های مختلف اقتصاد کلان، تصمیمات سیاسی و فضای ویژه کسب‌وکار، ایجاد مشاغل بسیار امر زمان‌بر و پرمشقتی است. به این آمار توجه داشته باشیم: از سال 1384 تا تابستان سال 1401 تعداد شاغلان کشور (آمار رسمی مرکز آمار ایران) از 20 میلیون و 318 هزار نفر به 23 میلیون و 778 هزار نفر رسیده است. این به این معنی است که طی بیش از 17 سال خالص اشتغالزایی کشور حدود 3.5 میلیون نفر بوده است. به عبارتی طی 17 سال، خالص اشتغالزایی سالانه به‌طور میانگین 203 هزار و 530 نفر بوده است. این عدد به این معنی نیست که سالانه ‌فقط 203 هزار شغل ایجاد شده، بلکه به این معنی است که از کل اشتغالی که در این مدت ایجاد شده بسیاری از آنها به دلیل شوک‌های داخلی و بیرونی از بین رفته و به‌طور میانگین سالانه 203 هزار شغل پایدار مانده است. بنابراین نباید طوری القا شود که اشتغال در شبکه‌های اجتماعی و بستر پلتفرم‌های خارجی برای اقتصاد ایران که میانگین رشد اقتصادی آن در دهه نود نزدیک به صفر بوده و میانگین اشتغالزایی سالانه آن در دو دهه 203 هزار شغل بوده بی‌اهمیت است.

 

مشکل پلتفرم‌های داخلی 

یکی از دعاوی پرتعداد در کشور، دعاوی مربوط به موضوع سرقفلی و حق کسب و پیشه است. این موضوع در قوانین کشور و در رشته حقوق به‌عنوان یکی از قدیمی‌ترین دعاوی شناخته می‌شود و ابعاد بسیار پیچیده‌ای هم دارد. این موضوع گرچه ابعاد حقوقی پیچیده‌ای دارد اما نشان می‌دهد مساله مشتری و بازاریابی تا چه اندازه مهم است، برای مثال مستاجر برای واگذاری ملکی که اجاره کرده، درقبال شهرتی که با کسب‌وکار خودش به آنجا داده، از مالک یا مستاجر بعدی وجهی به‌عنوان حق کسب و پیشه طلب می‌کند. این دعاوی قدیمی حالا درخصوص فعالیت فروشگاه‌های اینستاگرامی و انتقال آنها به فضای امن پلتفرم‌های داخلی نیز مصداق دارد. 
طبیعتا ایجاد آشوب، فراگیری و طولانی شدن آن برای تمام افراد جامعه آسیب‌ها و خطراتی دارد. خصوصا در اقتصاد به‌دلیل آنکه آشوب‌های اجتماعی می‌تواند بر چرخه معمول و عادی آن از طریق اختلال در گردش مالی و یا عملکرد زنجیره تولید، توزیع و فروش اثر بگذارد جای نگرانی بیشتری دارد؛ چراکه با ادامه‌دار شدن اعتراضات، وضعیت مالی بنگاه‌ها و کارکنان آن تحت‌فشار قرار می‌گیرد و این اعتراضات به‌جای آنکه درنهایت به هدف اصلاحی خود برسند به تشدید نارضایتی‌ها کمک می‌کنند. در مطالعات اقتصادی انجام‌گرفته خصوصا پس از جنبش‌های اعتراضی اجتماعی در کشورهای خاورمیانه موسوم به بهار عربی، جلیقه‌زردها در فرانسه و سیاه‌پوستان در آمریکا تخمین زده شد که اگر اعتراضات یک کشور 6 فصل به‌طول بینجامد می‌تواند تا 1.5 واحد درصد رشد اقتصادی آن کشور را کاهش دهد. 
اما وضعیت برای ایران متفاوت‌تر از این نیز هست. در ایران تا اعتراضی صورت می‌گیرد، رسانه‌های معاند و دشمنان کشور با ایجاد فضای امنیتی سنگین و دمیدن بر خشونت، سعی دارند فضای کشور را تا جایی که می‌توانند به‌سمت ناامنی ببرند. از سوی دیگر آمریکا و غربی‌ها به نام حمایت از مردم ایران، فضای تحریمی را گسترش داده، پرونده‌های حقوق بشری درست کرده و درنهایت گرفتاری‌های جدیدی را در فضای بین‌الملل به ایران تحمیل می‌کنند. به‌هرحال با اتفاقاتی که اخیرا رخ داد، کسی نمی‌تواند از این اعتراضات و دامنه ناامنی که ایجاد کرد دفاع کند، اما موضوع مهم این است که باید دولتمردان با درک شرایط کشور، از آسیب بیشتر به کسب‌وکارهای عمدتا فعال در پلتفرم‌های خارجی، از ورشکستگی آنها جلوگیری کند. 
در این خصوص از اظهارات برخی مسئولان این‌طور برداشت می‌شود که با چند دستورالعمل و برطرف کردن مشکلات فنی پلتفرم‌های داخلی می‌توان کسب‌وکارها را به این پلتفرم‌ها هدایت کرد، اما این درحالی است که تجربه نشان داده این‌گونه تصور و اظهارت بسیار ساده‌انگارانه و فاقد منطق است؛ چراکه مساله پلتفرم‌های داخلی صرفا موضوعات فنی نیست که بتوان به تخصیص بودجه و امثال آن حل کرد، بلکه مشکل این پلتفرم‌ها را در همان خط اول گفتیم. مشکل همان دعوای قدیمی حق سرقفلی و حق کسب و پیشه است. یک مغازه‌دار به‌خوبی می‌داند که فروشش درجایی است که به‌اصطلاح پاخورش زیاد باشد. پذیرای جمعیت زیادی باشد، افراد زیادی آنجا را نه‌تنها بشناسند، بلکه به آن مغازه و مغازه‌دار اعتماد هم داشته باشند. در شرایط فعلی پلتفرم‌های داخلی چه خوش‌شان بیاید یا نیاید، آنچنان جذاب جمعیت نبوده‌اند. این پلتفرم‌ها باید یک جذابیت برای همه مردم از هر سلیقه سیاسی و اجتماعی و اعتقادی خلق کرده و اطمینان و اعتماد اجتماعی را بیش‌ازپیش افزایش دهند. پس در کوتاه‌مدت شاید این امر قابل تحقق نباشد اما در بلندمدت امر قابل‌تحقق است. با این حساب، دولت باید در یک فضای امن و با آرامش کسب‌وکارها را به پلتفرم‌های داخلی هدایت کند و بی‌اهمیت تلقی شدن فضای کسب‌وکار موجود در فضای اینستاگرام و دیگر پلتفرم‌های خارجی نه‌تنها مشکل را حل نمی‌کند، بلکه پاک کردن صورت‌مساله است. 

(منبع:فرهیختگان)

پیرو انتشار بخشی از گفتگوی معاون فناوری اطلاعات شرکت مخابرات ایران و ابهامات مطرح شده در فضای رسانه ای مرتبط با پروژه ملی توسعه شبکه دسترسی مبتنی بر فیبرنوری (FTTx)، روابط عمومی سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی ضمن ابراز تاسف از ادبیات نامناسب استفاده شده در این گفتگو، نکات زیر را برای اطلاع اصحاب رسانه، فعالان حوزه ارتباطات و سرمایه گذاران در بورس اوراق بهادار اعلام می کند:

۱-برنامه وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات براساس اسناد بالادستی و مصوبه کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات، ایجاد امکان دسترسی فیبرنوری برای ۸۰ درصد جمعیت کشور معادل ۲۰ میلیون خانوار تا انتهای دولت سیزدهم است و معیار «پوشش خانوار» که در مصوبه شماره ۱ جلسه شماره ۳۲۹ کمیسیون تعریف شده کاملا متفاوت با معیار «اتصال خانوار» است. لذا بیان اتصال ۲۰ میلیون پورت فیبرنوری نشانگر عدم اطلاع دقیق و تخصصی گفتگوشونده از مصوبات کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات، به عنوان نهاد مقررات گذار حوزه فاوا است.
۲-هم زمان با اعلام برنامه وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در آغاز به کار دولت سیزدهم برای ایجاد دسترسی ۲۰ میلیون خانوار به خدمات مبتنی بر شبکه فیبرنوری، ابهامات بسیاری در فضای رسانه ای در مورد عملیاتی شدن آن مطرح شد و با وجود گذشت مدت کوتاهی از ابلاغ مصوبه هیات دولت در خصوص میزان تسهیلات اعطایی دولت برای توسعه شبکه دسترسی مبتنی بر فیبرنوری، میزان استقبال دارندگان پروانه متقاضی استفاده از این تسهیلات بسیار بیشتر از حد انتظار است، به نحوی که تاکنون ۹ دارنده پروانه ارایه خدمات ارتباطاتی با ارایه درخواست، برای مشارکت در این پروژه ملی و استفاده از تسهیلات دولت با رگولاتوری تفاهم نامه امضاء کرده اند.
۳-علاوه بر پوشش حدود ۲میلیون خانوار تاکنون، که اطلاعات آن در سایت www.iranfttx.ir به تفکیک استان در دسترس است، تعهد پوشش بیش از ۳,۵ میلیون خانوار به دارندگان پروانه متقاضی مشارکت در این پروژه ابلاغ شده که علیرغم همه محدودیت های موجود از جمله اعمال تحریم‌های ظالمانه و مشکلات ایجاد شده برای منابع درآمدی آن‌ها، بر اساس برنامه اعلامی دارندگان پروانه تا ۶ ماه آینده زیرساخت های لازم در شهرهای ابلاغی ایجاد خواهد شد.
۴-با وجود امکانات گسترده همچون کانال های زمینی و همچنین سهم بازار غالب از کاربران ارتباطی و در نهایت امکان استفاده از تسهیلات مصوب دولت، متاسفانه تنها دارنده پروانه مطرحی که تاکنون برای مشارکت در این پروژه اقدام نکرده است، شرکت مخابرات ایران است. البته طبق مذاکرات صورت گرفته، انتظار می رود این شرکت به زودی به جمع دارندگان پروانه دریافت کننده مجوز برای مشارکت در این پروژه ملی بپیوندد.
در پایان، از مدیران ارشد شرکت مخابرات ایران به عنوان یک شرکت مطرح در بورس اوراق بهادار انتظار می رود ضمن بکارگیری مدیران متخصص و مدیریت فضای رسانه ای آن شرکت، با حضور در پروژه های ملی بستر مناسبی را برای رشد و توسعه زیرساخت های شرکت و در نتیجه بالارفتن ارزش سهام آن برای حمایت از سهامداران خود و عرضه بهتر خدمات به مردم شریف ایران را فراهم کنند.

 

در همین رابطه: انتقادات بی‌سابقه معاون مخابرات از عملکرد زارع پور

وزیر ارتباطات در پاسخ به این سوال که آیا در ازای قطعی‌‌های اینترنت در ماه اخیر بسته‌ جبرانی برای اینترنت ثابت ارائه می‌شود؟ گفت: در این مدت به جز محدودیتی که روی دو پلتفرم اعمال شده، هیچ محدودیتی روی اینترنت ثابت نبوده است.

عیسی زارع پور وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در گفت و گو با فارس در پاسخ به این سوال که با اعلام بسته جبرانی در ازای مدت قطعی اینترنت موبایل، آیا بسته جبرانی برای اینترنت ثابت هم ارائه خواهد شد؟ گفت: اینترنت ثابت هیچ گاه قطع نبوده است. در این مدت اینترنت ثابت همیشه بدون محدودیت باز بوده است؛ البته به غیر از محدودیتی که آن دو پلتفرم (واتس آپ و اینستاگرام) داشته اند.

خبرنگار تاکید کرد که پس قرار نیست که برای اینترنت ثابت، بسته جبرانی در نظر گرفته شود؟

زارع پور گفت: خیر؛ زیرا در این مدت هیچ محدودیتی روی اینترنت ثابت وجود نداشته است.

پس از وقوع ناآرامی های اخیر در کشور که به اعمال محدودیت های اینترنتی برای کاربران این سرویس منجر شد، وزارت ارتباطات از پیش بینی بسته ای جبرانی برای مشترکان تلفن همراه خبر داد و اعلام کرد که به میزان قطعی اینترنت همراه،‌ بسته جبرانی از سوی اپراتورها ارائه خواهد شد.

این اظهار نظر وزیر ارتباطات در شرایطی است که در این مدت هم مشترکان همراه و هم مشترکان ثابت از اختلال و قطعی در سرویس اینترنت گلایه داشته اند.

شهلا عموری، رییس اتاق بازرگانی اهواز در یادداشتی که در اختیار پایگاه خبری اتاق بازرگانی ایران قرار داده‌است ضمن اشاره به کاربردهای اپلیکیشن‌های ارتباطی در تسهیل صادرات می‌نویسد: «فعالان صادراتی ما به کشور عراق است که در ۴۰ روز گذشته دچار مشکلات زیادی شده‌اند.»

در این یادداشت آمده است:

در ۴۰ روز گذشته و هم‌زمان با آغاز فیلترینگ واتساپ، اینستاگرام و … و محدودیت‌های اینترنت گزارش‌های متعددی مبنی بر تأثیر منفی این اقدامات بر کسب‌وکارهای کوچک و بزرگ منتشر شده است. گزارش سال گذشتهٔ مرکز آمار نشان از وابستگی کسب‌وکار ۱۰ میلیون نفر به فضای مجازی دارد. مسلماً چنین نسبتی از بعد اشتغال و آثار اجتماعی مترتب بر آن عدد قابل توجهی است و نمی‌توان از کنار آن به سادگی گذشت.

دبیر شورای فضای مجازی نیز چندی پیش از فعالیت دو میلیون و ۴۰۰ هزار کسب‌وکار در حوزه تبلیغات و فروش در اینستاگرام خبر داده است. بنابراین خسارات ناشی از هر روز قطعی و اختلالات اینترنتی بر بازار داخلی کاملا روشن است؛ اما من در این نوشته قصد دارم بنا بر تجربه خود، فقط به تأثیر شدید اختلال اینترنت بر ارتباطات مستمر و روزمره فعالان صادراتی با طرف‌های خارجی به ویژه صادرکنندگان خوزستانی و عراقی اشاره کنم.

یکی از ابزارهای ارتباطی که در جزء به جزء فعالیت صادرکنندگان ما به عراق نقش مهمی ایفا می‌کند مسئله تبلیغات محصولات و اقناع خریداران با استفاده از ارتباط صوتی- تصویری مجازی، تهیه عکس از نمونه‌ها و ویدیوهای مربوط به محل و چگونگی تولید و سایر شرایط کیفی، کمی، فنی و استانداردهای مربوط به آن کالاهاست.

 

نقش ابزارهای ارتباطی در تسهیل صادرات
مذاکرات صوتی و تصویری با خریداران و در صورت توافق ارسال ریز اطلاعات محصولات و بسیاری از جزئیات دیگر همگی در سایه برخورداری از اینترنت بدون فیلتر و بدون محدودیت میسر بوده است. بر اساس تجارب موجود و بررسی صورت گرفته، ارتباطات اینترنتی پس از مرحله عقد قرارداد و شروع صادرات حائز اهمیت بسیار است و برای برقراری ارتباط مستمر و پایدار صادرکننده و خریدار خارجی اهمیت آن دوچندان می‌شود. بسیاری از طرف‌های تجاری عراقی مایل هستند محصولات خریداری شده را از بدو بارگیری محصول، مشخصات کامیون حمل‌کننده و حرکت آن و زمان رسیدن به مرز را به‌صورت آنلاین رصد کنند و از این جهت کسب اطمینان کنند.

غرض از بیان این موارد تبیین اهمیت اینترنت در تسهیل فعالیت فعالان صادراتی ما به کشور عراق است که در ۴۰ روز گذشته دچار مشکلات زیادی شده‌اند. این مشکل قطعاً برای فعالان اقتصادی سایر اتاق‌های بازرگانی استان‌های مرزی که مراودات تجاری با همسایگانشان دارند نیز قابل تصور است. تأکید ما این است که وزارت ارتباطات بنا به اهمیت موضوع صادرات و لزوم حمایت از فعالان این عرصه که از آنها با عنوان سربازان اقتصادی کشور یاد می‌شود، باید تدابیری اتخاذ کند که ارتباط تولیدکنندگان و فروشندگان با خریداران محصولاتشان پایدار بماند و تحت هیچ شرایطی قطع نشود.

 

اپلیکیشن‌های داخلی جای پلتفرم‌های بین‌المللی را نمی‌گیرند
برنامه‌ریزان و تصمیم‌گیران قطعاً اطلاع دارند که صادرکنندگان کالاهای غیرنفتی ایران به عراق چه دشواری‌هایی را در رقابت با صادرکنندگان چینی، ترک، عربستانی، اردنی و… متحمل می‌شوند و از آنجا که فضای مجازی یکی از ابزارهای ارتباطی، تبلیغاتی و اقناعی تجار برای رسیدن به بازار آن کشور و تثبیت موقعیت خود به شمار می‌آید لذا به نظر می‌رسد که اختلالات موجود در فضای مجازی مانعی در مسیر فعالیت صادرکنندگان بوده و زمینه مانور بیشتر رقیبان ما در عرصه صادرات به کشور عراق و سایر کشورهای منطقه را فراهم خواهد کرد.

تأکید بر این نکته نیز ضروری است که استفاده از اینترنت داخلی در حال حاضر مشکلات صادرکنندگان را مرتفع نخواهد کرد. پلتفرم‌های داخلی از توان کامل و کافی برای پوشش کسب‌وکارها برخوردار نیست و در فرض ایجاد زیرساخت‌های لازم و توانمند کردن آن، این اینترنت کماکان داخلی باقی می‌ماند و فایده‌ای برای ارتباط گرفتن فعالان صادراتی کشور با خریداران خارجی یا تبلیغ محصولات ایرانی نخواهد داشت. بر همین اساس معتقد هستیم مسئولان باید در اندیشه یافتن یک راه‌حل منطقی برای معضل پیش آمده باشند تا بخش صادراتی ما از این روزنه دچار مشکلات مضاعف نشود و بتواند به فعالیت خود ادامه بدهد.

بررسی سایت‌های فروش تجهیزات استارلینک و صحبت با برخی فروشندگان نشان می‌دهد قیمت این تجهیزات که به صورت قاچاق، بیشتر از بانه به کشور وارد شده ۲۰ تا ۶۰ میلیون تومان است و این در حالی است که هنوز هیچ مرجع رسمی کارکرد این تجهیزات در ایران را تایید نکرده است.

به گزارش ایسنا، برخی از کانال‌های تلگرامی و صفحات اینستاگرام شروع به تبلیغ فروش تجهیزات استارلینک کرده‌اند. فروشندگان قیمت‌های مختلف بین ۵۰۰ تا ۱۵۰۰ دلار، معادل ۲۰ تا ۶۰ میلیون تومان را برای این تجهیزات مطرح می‌کنند.

عده‌ای از فروشندگان می‌گویند در منزل مبلغ را دریافت خواهند کرد، اما برخی دیگر بیعانه حدود ۱۰ میلیون تومانی درخواست می‌کنند.

یکی از فروشندگان در پاسخ به اینکه آیا برای اتصال به اینترنت باید هزینه ماهانه پرداخت شود؟ می‌گوید: «نه. کل هزینه همین ابتدا پرداخت می‌شود. فعلا اعلام شده استفاده از این اینترنت رایگان است و تا زمانی که اعلام کنند شرایط همین است.»

اما صحبت‌های فروشندگان متناقض است. برای مثال فروشنده دیگری می‌گوید که خریداران باید ماهانه ۱۰۰ دلار هزینه شارژ پرداخت کنند.

همچنین طبق گفته‌ فروشندگان، هر تجهیزات برای فضایی به اندازه یک استادیوم فوتبال اینترنت تامین می‌کند.

یکی از فروشندگان در پاسخ به اینکه اگر بعدا تجهیزات به مشکل بخورد چه کسی مسئول است؟ نصب کننده تجهیزات را معرفی کرده و می‌گوید: «این فرد همواره برای پاسخ دهی و تعمیرات در دسترس خواهد بود.» البته مشخص است که تضمینی برای این ادعا وجود ندارد.

او همچنین در پاسخ به اینکه چه تضمینی برای فعال بودن این تجهیزات در ایران وجود دارد؟ گفت که بعد از پرداخت بیعانه، نصاب در محل نصب حاضر می‌شود، اما اگر تجهیزات کار نکرد، پول را پس می‌دهد و تجهیزات را می‌برد.

به گفته خود فروشندگان، تجهیزات استارلینک بیشتر از شهر بانه وارد می‌شود.

البته به نظر می‌رسد با توجه به قاچاق بودن کالا و همچنین ناشناخته بودن آن، امکان سوء استفاده‌های فراوانی در این زمینه وجود دارد.

 

معیار، سود است

در این رابطه، حمید حسینی،  عضو هیئت رئیسه اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق، در گفت‌وگو با ایسنا، اظهار کرد: مرزی وجود دارد که برخی کالاها از آن ترانزیت شده، به عراق برده می‌شود، در ۱۰ کیلومتری مرز پیاده و دوباره به صورت کولبری به ایران وارد می‌شود. این کالاها عمدتا لوازم الکترونیک، موبایل، لوازم خانگی، لوازم آرایشی، پوشاک و سایر کالاهایی هستند که بازار دارند؛ بنابراین هیچ چیزی بعید نیست و ترانزیت هم از ایران سخت نیست.

به گفته وی عمده کالاها ابتدا وارد بندرعباس می‌شود، بعد به صورت ترانزیت به اقلیم کردستان می‌رود و دوباره به صورت کولبری به ایران برمی‌گردد. در حال حاضر در بانه پاساژهای شیک ساخته شده و انواع لوازم خانگی و سایر کالاها در آن‌ها فروخته می‌شود. تجهیزات استارلینک هم اگر بازار جذابی داشته باشد، وارد می‌شود، چرا که معیار افراد فعال در این حوزه منافع و سود است.

عضو هیئت رئیسه اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق با این که دولت باید درایت کند و فیلترینگ اینترنت را بردارد تا مردم به مسیری وارد نشوند که دیگر قابل کنترل نباشد، تصریح کرد: این تجهیزات هم ممکن است ابتدا گران باشد، اما در آینده ارزان‌تر می‌شود و هیچ کنترلی روی آن نخواهد بود.

حسینی در پاسخ به اینکه آیا احتمال کلاهبرداری در فروش تجهیزات استارلینک وجود دارد؟ گفت: معمولا شاهد این قبیل اتفاق‌ها هستیم، اما مردم این ریسک را پذیرفته‌اند.

 

وضعیت مبهم تجهیزات استارلینک در ایران

اینترنت ماهواره‌ای بیشتر در مواردی به‌کار می‌رود که دسترسی معمولی به اینترنت (کابلی، فیبرنوری، دایال-آپ و بی‌سیم) امکان‌پذیر نیست یا از کیفیت پایینی برخوردار است. در تعریف این نوع از اینترنت باید گفت امواج از طریق ماهواره ارسال می‌شود و کاربر برای دریافت آن باید از تجهیزات مخصوص آن یعنی دیش و دریافت کننده امواج استفاده کند. اگر این نوع از اینترنت فراگیر شود احتمال تولید تجهیزات آن با قیمت کمتر هم ممکن خواهد بود یا حتی سیم کارت‌هایی مانند آنچه در تلفن ماهواره‌ای استفاده می‌شود تولید می‌شود اما هنوز برای رسیدن به این مراحل زود است.

اوایل مهرماه برخی از کارشناسان هشدار دادند که استفاده از اینترنت ماهواره ای نیازمند زیرساخت‌هایی در داخل کشور است و به این زودی‌ها خبری از اینترنت ماهواره‌ای نخواهد شد. همچنین به گفته آن‌ها فایل‌ها و اپلیکیشن‌هایی در فضای مجازی منتشر شده که به کاربران وعده دسترسی به اینترنت ماهواره‌ای و استارلینک را می‌دهند، بی‌استفاده و البته خطرناک هستند.

عیسی زارع پور هم اخیرا گفته بود که اگر کشورهای دیگر بخواهند خدمات استارلینک به ایران بدهند، باید ضوابط ایران را رعایت کنند و بعید است به این زودی اینترنت ماهواره‌ای استارلینک در ایران فعال شود.

پس از این اظهارات، اخبار عجیبی در فضای مجازی به نقل از ایلان ماسک خطاب به وزیر ارتباطات منتشر شد که رئیس مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، در واکنش به این توئیت منتسب به ایلان ماسک مبنی بر خطاب قراردادن عیسی زارع پور، آن را جعلی دانست و نوشت: فیک نیوزسازان مشغول کارند.

استارلینک توسط شرکت اسپیس ایکس اداره می‌شود و طبق اطلاعات مندرج برروی سایت رسمی این شرکت، اکنون ۴۰ کشور را تحت پوشش خدمات خود قرار داده است و راه‌اندازی سرویس تلفن همراه جهانی پس از سال ۲۰۲۳ را هم هدف‌گذاری کرده است.

در صفحه نقشه وب سایت استارلینک، مناطق تحت پوشش خدمات اینترنت ماهواره‌ای استارلینک در جهان با سه رنگ مختلف برای مناطق تحت پوشش، مناطقی که در لیست انتظار هستند و مناطقی که به زودی به استارلینک دسترسی خواهند داشت، نشان داده می‌شود اما طبق این اطلاعات، چندین کشور از جمله ایران و چین شامل مناطق تحت پوشش نیستند.

اکنون داخل سایت  اسپیس ایکس  و در صفحه مربوط به سفارش استارلینک، برای بخش خانگی، هنگامی که نام محله‌ای را مثلا در تهران وارد می‌کنیم، با این پیام روبرو می‌شویم که استارلینک هنوز در محدوده شما به دلیل عدم دریافت تاییدیه رگولاتوری، موجود نیست و با دریافت مجوز رگولاتوری، محدوده مورد پوشش ما گسترش پیدا خواهد کرد، بنابراین لطفا قابل دسترس بودن استارلینک در محدوده زندگی خود را بعدا دوباره بررسی کنید. همین پیام برای سفارش استارلینک برای کاربران تجاری هم تکرار می‌شود.

با این اوصاف، با توجه به راه افتادن بازار فروش این کالاها در ایران و همچنین اظهارات دیگر ایلان ماسک مبنی بر فعال شدن اینترنت ماهواره‌ای در ایران، مشخص نیست که آیا واقعا استفاده از تجهیزات در کشور امکان پذیر هست یا نه؟ به نظر می‌رسد در خلاء اطلاع رسانی درست در این رابطه و مبادله غیرقانونی، امکان سوء استفاده بیش‌تر خواهد بود.

در همین رابطه مسعود اسدپور، رئیس آزمایشگاه شبکه‌های اجتماعی دانشگاه تهران اخیرا گفته بود که احتمالا فروشندگان این تجهیزات در فضای مجازی یا تجهیزات غیر واقعی می‌فروشند یا تبلیغ دروغ می‌کنند. شاید یک سال دیگر  اینترنت استارلینک برای تعداد زیادی قابل استفاده باشد، اما ادعای فعلی دروغ است چون برای این موضوعات تبلیغ عمومی نمی‌کنند.

آخرین آمار منتشر شده توسط رگولاتوری، نشان می‌دهد که ضریب نفوذ اینترنت سیار در کشور نسب به سه ماه نخست سال، ۴ درصد افزایش و اینترنت ثابت یک درصد کاهش داشته است و ضریب نفوذ اینترنت در کشور از ۱۳۳ درصد عبور کرد.

به گزارش ایرنا، سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی، هر ۳ ماه یکبار گزارشی از ضریب نفوذ اینترنت ثابت و سیار و تلفن همراه در کشور منتشر می‌کند. در تازه‌ترین گزارشی که رگولاتوری منتشر کرده به بررسی وضعیت اینترنت ثابت و سیار و همینطور آمار مربوط به حوزه تلفن همراه، شرکت پست و وضعیت شبکه ارتباطی کشور پرداخته است.

بنابراین گزارش، اینترنت ثابت کشور با کاهش مشترک رو به رو شده است. در گزارش مربوط به سه ماه نخست ۱۴۰۱، تعداد مشترکین اینترنت پهن‌باند ثابت در کشور بیش از ۱۱ میلیون نفر بود که ضریب نفوذ این فناوری را به بیش از ۱۳ درصد می‌رساند. اما در این گزارش تازه، تعداد مشترکان اینترنت ثابت به ۱۰ میلیون و ۹۷۹ هزار مشترک با ضریب نفوذ ۱۲.۹۶ درصد رسیده است. در زمان انتشار چنین گزارش‌هایی است که عقب‌ماندگی در بخش روزرسانی و توسعه اینترنت ثابت بار دیگر نمایان می‌شود.

در بخش اینترنت سیار البته با رشد متعارفی رو به رو شدیم. به استناد این گزارش اکنون ضریب نفوذ اینترنت سیار در کشور به بیش از ۱۲۰ درصد و تعداد مشترکین به بیش از ۱۰۱ میلیون مشترک رسیده که نشان می دهد حدود 3 میلیون مشترک به تعداد مشترکان ایننرت سیار اضافه شده است.

آمار اخیر سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی حکایت از ضریب نفوذ بیش از ۱۳۳ درصدی اینترنت سیار و ثابت در کشور دارد.

نشریه فوربز در گزارشی نوشت که پایانه‌های ارتباطی ماهواره‌ای استارلینک در تلاش برای دور زدن محدودیت‌های اینترنتی به ایران قاچاق می‌شوند.
به گزارش همشهری آنلاین، این نشریه با اشاره به حوادث اخیر در ایران نوشت: ایلان ماسک، مدیرعامل اسپیس‌ایکس، با هیاهوی زیادی اعلام کرد که در حال فعال کردن استارلینک در ایران است و دولت آمریکا بر این اساس، کنترل صادرات بر روی خدمات ارتباطی را کاهش داده است.

این سرویس به کاربران اجازه می‌دهد تا از طریق گیرنده‌های زمینی به مجموعه‌ای متشکل از هزاران ماهواره در مدار پایین زمین دسترسی داشته باشند که سرعت دانلود تا ۳۵۰ مگابیت بر ثانیه و به لطف ارتفاع کم ماهواره‌ها، تأخیر بین ۲۰ تا ۴۰ میلی ثانیه را ارائه می‌دهد.

فوربز می‌نویسد: با ممنوعیت تراکنش‌های بانکی بین‌المللی در ایران، ایرانیان نمی‌توانند پایانه‌های مورد نیاز برای دسترسی به این سرویس را خریداری کنند.

با این حال، اکنون گزارش‌هایی مبنی بر قاچاق ترمینال‌های استارلینک به این کشور منتشر شده است.

در این رابطه ویدئویی در توییتر به اشتراک گذاشته شده است که تجهیزاتی در مسیر این کشور را نشان می‌دهد.

در همین حال، فیروز نادری، مدیر سابق ناسا می‌گوید که حدود ۳۰ پایانه استارلینک در حال حاضر در ایران فعال است که توسط تعدادی از گروه‌ها تامین شده است.

او می‌گوید: «به‌عنوان یک مورد آزمایشی، این گام مهمی است و شاید موارد بیشتری در پی داشته باشند.»

این نشریه ادامه داد: با این حال، مشکلات بزرگی وجود دارد، از جمله هزینه ۵۹۹ دلاری یک ترمینال. پایانه‌های استارلینک فقط به دسترسی به ماهواره‌ها نیاز ندارند؛ آنها همچنین باید در چند صد کیلومتری ایستگاه زمینی قرار داشته باشند که در ایران هیچکدام از آنها وجود ندارد. بنابراین، آنها فقط در اطراف کشور کار می‌کنند که در آن ترمینال‌های کشورهای همسایه مانند ترکیه، آذربایجان یا عراق قابل دسترسی باشند.

در همین حال، بحث مخفی نگه داشتن دستگاه‌ها نیز وجود دارد. در حالی که به راحتی می‌توان آنها را از نظر بصری پنهان کرد، اما طبیعتاً انتقال و همچنین دریافت دیتا، تشخیص آنها با تجهیزات مناسب را ساده می‌کند.

شهریار حیدری، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، در خصوص ارتباط سرعت پایین اینترنت با اجرای طرح صیانت گفت: فعلا نمی‌توانند این طرح را اجرا کنند و اگر بخواهند مصون سازی کنند کسی مخالف آن نیست، اما امروز مردم به پهنای اینترنتی نیازمند هستند این یک علم است که در اختیار جامعه بشری قرار گرفته تا استفاده کنیم. به هر حال در شرایط حاضر به دلیل فضای امنیتی مقداری کاهش پیدا کرده و قطع به یقین در آینده نزدیک بهتر خواهد شد.
طی محدودیت‌هایی اینترنتی که در یک ماه اخیر رخ داده است؛ بسیاری از کسب و کارهای آنلاین لطمه خورده و موجب نگرانی میلیون‌ها نفر تا امروز شده است و در این وضعیت بد اقتصادی موج بیکاری را به دنبال دارد. این در حالی است که  یکی از فرصت‌های خوب برای رونق اقتصاد، فضای مجازی است.

در این باره شهریار حیدری عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس به خبرنگار جماران گفت: به دلیل بحران‌های به وجود آمده وزارت ارتباطات و فناوری پهنای اینترنت را کم کرده است و قول داده‌اند بعد از اینکه فضا آرام شود آن را افزایش دهند و البته این کاملا طبیعی است. از طرفی با بحران‌های پیش آمده و قطعی اینترنت هزاران شغل تعطیل شد که من معتقدم وزارت ارتباطات به زودی افزایش پهنای اینترنتی را انجام خواهد داد تا مردم به کسب و کار خود را ادامه دهند؛ چون مردم به این فضا وابسته و بخشی از زندگی و معیشت آنان شده است. ضرر و زیان‌های زیادی در این مدت به دلیل وضعیت موجود به فضای کسب و کار وارد شده است و به همین خاطر امیدوارم وزارت ارتباطات هر چه زودتر نسبت به افزایش پهنای اینترنت و همچنین روان سازی این فضا اقدامات جدی به عمل بیاورد.

حیدری ادامه داد: وزارت ارتباطات تابع شورای امنیت و نهادهای دیگر است و استقلال قطع یا وصل کردن اینترنت را ندارد و همچنین تابع دستگاههای مسئول امور امنیت و انتظامی کشور است. امروز که شرایط عادی شده است وزارت ارتباطات باید در این امر اقدام لازم را انجام دهد. یکی از نگرانی‌های ما این است که به تعداد بیکاران اضافه شود و این موضوع خود یک معضل اجتماعی است.

این نماینده مجلس شورای اسلامی در خصوص ارتباط سرعت پایین اینترنت با اجرای طرح صیانت افزود: فعلا نمی‌توانند این طرح را اجرا کنند و اگر بخواهند مصون سازی کنند کسی مخالف آن نیست، اما امروز مردم به پهنای اینترنتی نیازمند هستند این یک علم است که در اختیار جامعه بشری قرار گرفته تا استفاده کنیم. به هر حال در شرایط حاضر به دلیل فضای امنیتی مقداری کاهش پیدا کرده و قطع به یقین در آینده نزدیک بهتر خواهد شد.

نماینده قصر شیرین در ادامه در خصوص عملکرد صداوسیما در مقابل رسانه‌های خارجی، گفت: تولیدات صداوسیما از نظر کیفی و کمی نیاز به بازنگری دارد. صداوسیما باید نظرسنجی واقعی انجام دهد که در کشور چند درصد مخاطب دارد و در پی آن به دنبال افزایش و جذب مخاطب باشند؛ اگر تعداد مخاطب کاهش یافته حتما باید آسیب شناسی صورت بگیرد.

وی افزود: صداوسیما مقوله بسیار مهمی است و به همین خاطر است که به آن «رسانه ملی» گفته می‌شود و باید در اختیار تمام جامعه  باشد. صداوسیما باید با نظرسنجی میزان اثرگذاری خود در سطح ملی را مشاهده کند. اگر اثرگذار است باید اثر آن را در سطح ملی ببینیم، اما اگر نیست باید بازنگری جدی در عملکرد داشته باشند که متناسب با مسائل روز دنیا تغییر کند.

حیدری تصریح کرد: مسئولان صداوسیما خودشان می‌دانند تعداد مخاطب نسبت به قبل کمتر شده است و حتما نیاز به اصلاح ساختاری و سیستمی دارد، چون هر چقدر مخاطب جذب کند مخاطبان بی بی سی و اینترنشنال و... کم می‌شود.

سلاحورزی نایب رییس اتاق بازرگانی ایران گفت: یکی از تأثیرات اقتصادی محدود کردن اینترنت از لحاظ اعتباری بر روی تجارت ایران اثر گذاشته به طوری که با توجه به فیلتر و محدود شدن اینترنت تماس‌های تجاری که از طریق پلت‌فرم‌های پیام رسان بین تجاری ایرانی و خارجی انجام می‌شد، قطع شدند.
جی پلاس؛ با این شرایط شاهد قطع تماس های تجاری خارجی، کاهش فروش، کاهش سود و به دنبال آن اثرگذاری بر اشتغال خواهیم بود.

به گزارش ایلنا نایب رییس اتاق بازرگانی ایران اظهار داشت: برخی از هیات‌های تجاری از جمله هیات تجاری لهستان که از گذشته اعلام تمایل و تقاضای سفر تجاری به ایران را داشتند، متاسفانه سفر خود را لغو کردند و از حضور در ایران منصرف شدند.

حسین سلاح‌ورزی با اشاره به شرایط کشور و محدود و قطع شدن اینترنت و افزایش فیلترینگ در یک ماه گذشته و اثرگذاری این شرایط بر روی تجارت و اقتصاد کشور اظهار داشت: اساسا این وضعیت در ایران و هر کشوری که در شرایط ناآرامی اجتماعی قرار دارد، اثرگذار است. 

وی از لغو برخی از سفرهای تجاری به ایران در یک ماه گذشته خبر داد و گفت: در این مدت زمان برخی از هیات‌های تجاری از جمله هیات تجاری لهستان که از گذشته اعلام تمایل و تقاضای سفر تجاری به ایران را داشتند، متاسفانه سفر خود را لغو کردند و از حضور در ایران منصرف شدند. 

نایب رییس اتاق بازرگانی ایران با تاکید بر اینکه هر گونه اتفاقاتی که موجب نااطمینانی در اقتصاد کشور تاثیر مستقیم و معناداری بر سرمایه‌گذاری و تجارت و رشد اقتصادی داشته و خواهد داشت، ادامه داد: اتفاقات اخیر در تجارت که می‌تواند یک فعالیت کوتاه مدت باشد اثر می‌گذارد و به طور مشخص محدود کردن اینترنت، فیلتر شدن برخی از پلت‌فرم‌های در یک ماه گذشته هم بر روی کاهش تولید و هم بر کاهش تقاضای موثر و هم تجارت اثرگذار بوده است. 

سلاحورزی افزود: یکی از تأثیرات اقتصادی محدود کردن اینترنت از لحاظ اعتباری بر روی تجارت ایران اثر گذاشته به طوری که با توجه به فیلتر و محدود شدن اینترنت تماس‌های تجاری که از طریق پلت‌فرم‌های پیام رسان بین تجاری ایرانی و خارجی انجام می‌شد، قطع شدند. 

وی با اشاره به تبعات تدوام این شرایط در بخش تجارت و اقتصاد کشور تاکید کرد: تجربه آفریقای جنوبی نشان می‌دهد که با تدوام ناآرامی‌ها از سال ٢٠٠٩ تا به امروز اقتصاد این کشور به شدت تحت تأثیر این شرایط قرار گرفته و منجر به کاهش سرمایه‌گذاری، کاهش رشد اقتصادی، افزایش بیکاری شده و این وضعیت نتیجه تداوم ناآرامی‌ها در اقتصاد است.

سلاحورزی ادامه داد: اینکه فکر کنیم قطع شدن اینترنت و فیلتر طیف وسیعی از سایت‌ها، برنامه‌ها و پلت‌فرم‌های فقط به محدود شدن کسب و کارهای کوچک می‌شود، ساده انگارانه است و نه تنها کسب و کارهای کوچک، آنلاین شاپ‌ها و کسب و کارهای مبتنی بر اینستاگرام دچار مشکل شده‌اند و افرادی که جمعیت آنها هم کم نیست، کار خود را از دست داده‌اند. بلکه خطوط تولید از خط تولید لبنیات و دارو گرفته تا تولید فولاد و نساجی در این شرایط دچار مشکل شده‌اند چراکه خطوط تولید هم مبتنی بر اینترنت، هوش مصنوعی، تکنولوژی ‌های IT و ITC هستند و همچنین خارج از کارخانه هم موضوعاتی مانند لجستیک، ثبت سفارش، بازاریابی و برنامه‌های مالی و ارزی بر پایه اینترنت هستند و با این شرایط شاهد کاهش فروش، کاهش سود و به دنبال آن اثرگذاری این روند بر روی اشتغال خواهیم بود. 

نایب رییس اتاق بازرگانی گفت: طبق گزارش‌ها، در این مدت استفاده از وی پی آن‌ها و فیلترشکن‌ها تا ٣٠ برابر افزایش یافته و نشان می‌دهد مردم از کانالی برای ادامه ارتباطات استفاده می‌کنند اما در این شرایط هم امنیت کاربران و اطلاعات کشور به خطر می‌افتد.

روزنامه جمهوری اسلامی نوشت: چند سالی است که اینجا و آنجا سخن از شبکه اطلاعات ملی یا اینترنت ملی (بخوانید اینترانت!) می‌رود و حالا نیز یکی از «حاشیه‌نشینان» سیاست و قدرت، «فتوا» داده است که این کار «یک واجب شرعی است»!
اینکه مسئولان مربوط بخواهند یا بتوانند این «واجب شرعی»(!) را به جا آورند یا نه و اینکه انجام این «واجب شرعی خیالی» مشکلات آنان را رفع خواهد کرد یا نه، در آینده برای آنان نیز معلوم خواهد شد؛ هرچند از هم‌اکنون می‌توان آن را طرحی شکست‌ خورده شمرد.
اما مشکل اصلی و مصیبت بزرگ این است که این دست مسئولان، به جای اصلاح افکار و روش‌ها و رفتارهای خود، خاستگاه مشکلات ریشه‌دار موجود را در فراسوی مرزها می‌بینند یا این گونه وانمود می‌کنند.

چگونه می‌شود این همه نابسامانی و گرفتاری را که سال‌هاست در زندگی بخش عمده‌ای از جامعه امری ملموس گشته و ریشه اصلی اعتراضات گذشته و حال به شمار می‌رود، نادیده گرفت و راه رهایی را در بستن و محدود ساختن ابزارهای ارتباطی و اینترنت و شبکه‌های مجازی، آن هم با عنوان‌های فریبنده‌ای مانند «اینترنت ملی» یا «شبکه اطلاعات ملی» دید؟
این هنری است که گویا تنها از چنین مسئولانی ساخته است! اینان حتی به این پرسش پاسخ نمی‌دهند که اگر چنین است، پس این همه مراکز و دستگاه‌های مختلف دولتی و غیر دولتی و به ویژه رسانه‌ای که با بودجه ملت و ده‌ها شبکه ۲۴ساعته در چند دهه گذشته، در «فضای حقیقی» چه کرده و می‌کنند که حتی درباره نسلی که در همین سال‌ها در دامن سیاست‌های فرهنگی و تربیتی خود این آقایان بزرگ شده‌اند، چنین نگرانی هست که فریب «فضای مجازی» را می‌خورند؟!
اگر به واقع چنین باوری در میان این بخش از مسئولان و مقامات کشور و برخی حامیان «حاشیه ‌نشینان» وجود داشته باشد، باید برای تنزل و ساده‌سازی مسائل تا این سطح تاسف خورد و اگر برای رفع مسئولیت از خود و آرامش‌بخشی به مقامات مافوق یا وارونه کردن افکار عمومی، مسائل را این گونه وارونه می‌کنند، باید گفت: «ترسم نرسی به کعبه‌ای اعرابی»!
کف جامعه و متن زندگی مردم، هرگز آن چیزی نیست و نخواهد بود که برخی «بولتن ‌نویسان» و پاره‌ای «مشاوران اعظم» جلوه داده و می‌دهند و واقعیت‌های زندگی مردم را نمی‌توان این گونه ساده‌لوحانه و ساده‌انگارانه تحلیل کرد و بر پایه آن سیاست نوشت و به جای تن دادن به راه‌های خردمندانه و درمان‌های عالمانه، برای اینترنت چنین نسخه‌هایی پیچید؛ اقداماتی که جز هزینه برای کشور، بردن آبروی خود و زحمت برای مردم و بدتر از همه، ناامید ساختن جامعه از اصلاح وضع موجود، دستاوردی نخواهد داشت.
راه بنیادی در رهایی از مشکلات موجود و خطرهای پیش رو، چنان که بارها و بارها از سوی خردمندان و دلسوزان کشور که بسیاری از آنان کنار گذاشته شده و مغضوب شما و سیاست‌ها و تنگ‌نظری‌های شما شده‌اند، اصلاح روش‌های موجود است، روش‌هایی که نتیجه آن در سه دهه اخیر همین وضعی است که شاهد هستیم و متأسفانه سخنان و مواضع مسئولان به روشنی نشان می‌دهد که «در همچنان بر همان پاشنه می‌چرخد»!
آنچه در فکر و سخن این دست مسئولان، «اینترنت ملی» یا «طرح صیانت» خوانده می‌شود، در واقع «حصر عمومی» یک ملت است و «بانیان» و «حامیان» باید بدانند که نمی‌توان یک ملت را، آن هم به بزرگی و آزادی‌خواهی ملت شریف ایران، حتی با برچسب ناچسب «ملّی»، «محصور» ساخت؛ چنان که مولا(ع) در نهج‌البلاغه فرمود: «یدالله مع الجماعه» و فرمود: «و الغالب بالشرّ مغلوب»

طبق گزارش اسپید تست ایران در رده بندی کشورهایی با بیشترین میانه سرعت اینترنت موبایل در سپتامبر ۲۰۲۲ میلادی ۹ پله رشد کرده است.

به گزارش خبرنگار مهر، جدیدترین گزارش اسپیدتست نشان می‌دهد در نهمین ماه میلادی (سپتامبر) میانه جهانی سرعت اینترنت موبایل ۳۳.۱۷ و اینترنت ثابت ۷۱.۳۹ مگابیت بر ثانیه بوده است. طبق اطلاعات موجود درآگوست ۲۰۲۲ میلادی میانه سرعت اینترنت جهانی موبایل ۳۰.۷۹ و ثابت ۶۹.۱۴ مگابیت برثانیه بوده است.

 

رشد اینترنت ثابت و موبایل ایران

همچنین در این رده بندی اشاره شده میانه سرعت اینترنت موبایل ایران در سپتامبر ۳۵.۳۶ مگابیت برثانیه بوده است. علاوه بر آن جایگاه ایران در رده بندی کشورهایی با بیشترین سرعت اینترنت موبایل جهان با ۱۵ پله رشد، رده ۵۴ اعلام شده است.

از سوی دیگر میانه سرعت اینترنت ثابت ایران در نهمین ماه ۲۰۲۲ میلادی ۱۰.۴۴ مگابیت برثانیه و جایگاه آن در رده بندی کشورهایی با بیشترین میانه سرعت اینترنت ثابت ۱۴۷ بوده است. طبق این رده بندی جایگاه ایران نسبت به اگوست ۲۰۲۲ هیچ تغییری نکرده است.

از سوی دیگر طبق رده بند اسپید تست میانگین سرعت اینترنت موبایل ایران در سپتامبر ۲۰۲۲ میلادی ۴۹.۳۳ مگابیت برثانیه و جایگاه آن رده ۶۷ بوده که نسبت به ماه گذشته ۹ پله رشد کرده است.

در بخش اینترنت ثابت نیز میانگین سرعت اینترنت ثابت ایران در ماه گذشته میلادی ۲۳.۴۷ مگابیت برثانیه ثبت شده و جایگاه آن در رده بندی کشورهایی با بیشترین متوسط سرعت اینترنت ثابت در جهان با ۳ پله رشد ۱۴۲ بوده است.

یکی از قابلیت‌های جدید و تازه ای که وب سایت اسپید تست اضافه کرده، رده بندی اینترنت موبایل و ثابت شهرها در هر کشور است. براساس رده بندی مذکور، میانه سرعت اینترنت موبایل تهران در سپتامبر ۲۰۲۲ میلادی ۳۴.۲۴ مگابیت برثانیه بوده و جایگاه آن نسبت به ماه قبل ۱۸ پله رشد کرده است. همچنین در رده ۸۲ نیز مشهد با میانه سرعت ۳۲.۷۱ مگابیت برثانیه قرار دارد و جایگاه آن در رده بندی شهرهایی با بیشترین میانه سرعت اینترنت موبایل در جهان ۱۹ پله رشد کرده است.

در بخش اینترنت ثابت نیز تهران با میانه سرعت ۱۱.۹۰ مگابیت بر ثانیه در رده ۱۶۲ رتبه بندی جهانی شهرهایی با بیشترین سرعت اینترنت ثابت قرار دارد. جایگاه تهران در این رده بندی نسبت به ماه قبلی هیچ تغییری نکرده است. همچنین میانه سرعت اینترنت ثابت مشهد نیز ۷.۸۵ مگابیت برثانیه و جایگاه آن در رده بندی ۱۷۶ ثبت شده است. جایگاه این شهر در رده بندی نسبت به ماه قبل ۲ پله سقوط کرده است.

 

نروژ همچنان پیشتاز اینترنت پر سرعت موبایل

طبق این رده بندی نروژ کشوری با بیشترین میانه سرعت اینترنت موبایل در جهان در ۲۰۲۲ میلادی بوده است. میانه سرعت اینترنت این کشور ۱۲۶.۹۴ مگابیت برثانیه ثبت شده و جایگاه آن نسبت به ماه قبل تغییری نکرده است.

در رده دوم فهرست امارات متحده عربی با یک پله جهش (۱۲۶.۸۵ مگابیت برثانیه) قرار داشته است. در جایگاه سوم کشورهایی با بیشترین میانه سرعت اینترنت موبایل در جهان قطر (۱۲۴.۲۹ مگابیت برثانیه) قرار دارد که جایگاه آن نسبت به ماه قبل یک پله سقوط کرده است.

در رده‌های چهارم و پنجم این فهرست به ترتیب چین (۱۱۶.۴۲ مگابیت برثانیه) و هلند (۱۰۵.۵۲ مگابیت برثانیه) قرار داشتند. جایگاه چین در رده بندی ماه سپتامبر ۵ و هلند یک پله صعود کرده است.

در رده ششم، هفتم و هشتم این فهرست به ترتیب دانمارک (۱۰۵.۴۰ مگابیت برثانیه)، کره جنوبی (۱۰۴.۸۱ مگابیت برثانیه) و بلغارستان (۱۰۳.۹۰ مگابیت برثانیه) قرار دارند. جایگاه دانمارک یک پله، کره جنوبی ۳ پله و بلغارستان یک پله در این رده بندی سقوط کرده است.

در رده نهم کشورهایی با بیشترین میانه سرعت اینترنت موبایل در جهان عربستان سعودی (۹۷.۱۵ مگابیت برثانیه) در رده نهم و کویت با سرعت اینترنت ۹۵.۰۴ مگابیت برثانیه در رده دهم قرار دارند.

طبق این جدول هرچند جایگاه عربستان سعودی در رده بندی یک پله صعود کرده، اما جایگاه کویت ۲ پله سقوط کرده است.

 

صعود دو پله‌ای چین در رده بندی اینترنت ثابت جهان

در رده بندی کشورهایی با بیشترین میانه سرعت اینترنت ثابت در جهان شیلی با یک پله صعود در رد ه نخست قرار دارد. میانه سرعت اینترنت این کشور ۲۱۷.۴۳ مگابیت برثانیه ثبت شده است. در رده دوم سنگاپور (۲۱۵.۸۳ مگابیت برثانیه) و در رده سوم چین با سرعت اینترنت ۱۹۶ مگابیت برثانیه قرار دارند.

هرچند جایگاه سنگاپور در این رده بندی نسبت به ماه قبل یک پله سقوط کرده، اما جایگاه چین ۲ پله صعود کرده است.

در رده‌های چهارم و پنجم به ترتیب تایلند (۱۹۵.۲۲ مگابیت برثانیه) و هنگ کنگ (۱۸۶.۰۲ مگابیت برثانیه) قرار دارند که جایگاه هرکدام ا ز آنها در رده بندی کشورهایی با بیشترین میانه سرعت اینترنت ثابت در جهان یک پله سقوط کرده است.

در رده ششم ژاپن با سرعت اینترنت ۱۷۲.۹۴ مگابیت برثانیه قرار دارد و جایگاه آن در رده بندی نسبت به ماه قبل ۴ پله رشد کرده است.

در رده هفتم، هشتم و نهم به ترتیب آمریکا (۱۷۲.۳۰ مگابیت برثانیه)، دانمارک (۱۷۱.۵۹ مگابیت برثانیه) و ماکائو (۱۵۸.۷۱ مگابیت برثانیه) قرار دارند. طبق اطلاعات موجود جایگاه آمریکا یک پله و ماکائو ۲ پله سقوط کرده است. این درحالی است که جایگاه دانمارک در رده بندی مذکور نسبت به ماه قبل هیچ تغییری نکرده است.

در رده دهم این فهرست نیز اسپانیا با یک پله جهش قرار دارد. میانه سرعت اینترنت ثابت این کشور در سپتامبر ۲۰۲۲ میلادی ۱۵۴.۷۳ مگابیت برثانیه ثبت شده است.

وزارت ارتباطات اعلام کرد: از زمان شروع اغتشاشات به هیچ‌وجه قطعی کامل اینترنت در کشور رخ نداده است و طی یک ماه گذشته تمام سرویس‌های داخلی بدون هیچ اختلالی مشغول خدمات رسانی بوده اند.

به گزارش وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، این وزارتخانه در اطلاعیه‌ای اعلام کرد: در طی یک ماه گذشته تمامی سرویس‌های داخلی اعم از خدمات حوزه مسکن، بانکی، گمرک، حوزه سلامت، بخش صنعت، پلتفرم‌های خدمات رسان بخش خصوصی، خدمات الکترونیک دولتی و تمامی کسب‌وکارهایی که بر روی پلتفرم‌های داخلی مشغول به فعالیت هستند بدون هیچ اختلالی مشغول خدمات‌دهی به هم‌وطنان عزیز بوده‌اند. به‌عنوان مثال برخلاف ادعاهای مطرح شده، کلیه امور تجاری و صادرات و واردات کالا از طریق سامانه جامع تجارت انجام می‌شود که هیچ ارتباطی با اینترنت ندارد و کلیه امور آن از طریق شبکه ملی اطلاعات انجام می‌شود و در مدت یک ماه گذشته هیچ گزارشی مبنی بر اختلال در این سامانه دریافت نشده است.

در خصوص اینترنت بین‌الملل هم، از زمان شروع اغتشاشات در کشور به هیچ‌وجه قطعی کامل و سراسری اینترنت در کشور رخ نداده است و تنها بنابر مصوبات مراجع ذیصلاح امنیتی، محدودیت‌هایی بر روی برخی پلتفرم‌های خارجی و در برخی ساعات اینترنت همراه اعمال شده است.

مصطفی میرجانیان-  «فروش تجهیزات استارلینک در بانه به قیمت ۶۰ میلیون تومان!» این تیتر مطلبی است که روز گذشته در فضای مجازی هم خبرساز شد. طی روز‌های گذشته با محدودیت و فیلترینگ بیشتر در اینترنت، دسترسی به برخی سایت‌ها و اپلیکیشن‌های خارجی از جمله اینستاگرام و واتس اپ با مشکلات زیادی همراه شده است. این در حالی است که دیروز به گفته کاربران فضای مجازی و برخی خبرگزاری‌ها پس از اعلام رفع محدودیت‌های اینترنت بین الملل از سوی وزارت ارتباطات دسترسی به فیلترشکن‌ها هم تقریبا قطع شد و بسیاری از کاربران پلتفرم‌های خارجی با مشکلاتی مواجه شدند.

اما همزمان با افزایش محدودیت‌ها در دسترسی به پلتفرم‌های خارجی، وبسایت تجارت نیوز در گزارشی از فروش تجهیزات استارلینک در بانه به قیمت ۶۰ میلیون تومان نوشت که واکنش‌های زیادی داشت. در این مطلب آمده است: برخلاف گفته‌های وزارت ارتباطات و ایلان ماسک که فعالیت اینترنت ماهواره‌ای در ایران منوط به دریافت مجوز است؛ اما ظاهرا قاچاق تجهیزات استارلینک در برخی از شهر‌های ایران آغاز شده و حتی برخی آگهی‌ها از قیمت ۶۰ میلیون تومانی این تجهیزات خبر می‌دهند.

 

ایلان ماسک به وعده اش عمل کرده؟
با بازنشر این گزارش برخی کاربران توئیتر به زبان شوخی یا جدی نوشتند که ایلان ماسک احتمالا به وعده اش برای اتصال کاربران ایرانی به اینترنت استارلینک عمل کرده است. در بخشی از مطلب تجارت نیوز به نقل از عضو سابق اتاق ایران و عراق، خبری منتشر شده که تجهیزات استارلینک که از غائله کالا‌های قاچاق مستثنا نیست با قیمت ۳۵۰ دلار از عراق به ایران قاچاق می‌شود. آن طور که دیاکو افخم گفته است: در شهر‌های مرزی، تجهیزات استارلینک با قیمت‌های نجومی به فروش می‌رسد و فروشندگان ادعا می‌کنند که تجهیزات را طی ۱۵ روز به دست مشتریان در سراسر کشور می‌رسانند.

هر یک دستگاه مودم می‌تواند به ۲۰۰ دستگاه تلفن همراه به طور همزمان اینترنت ارائه دهد و این مودم‌ها تا شعاع ۴۰۰ متری قابل استفاده هستند. این گفته‌های عضو سابق اتاق ایران و عراق در حالی است که در هفته‌های گذشته و همزمان با محدودیت‌های گسترده اینترنتی در کشورمان، ایلان ماسک از پیگیری معافیت تحریم‌های ایالات متحده برای استارلینک خبر داده بود. مثلا روز دوشنبه ۲۸ شهریور ایلان ماسک در توئیتر و در پاسخ به درخواست کاربران ایرانی درباره رسیدن استارلینک به ایران اعلام کرد که از مقامات دولت آمریکا می‌خواهد تا اسپیس‌ایکس را از تحریم‌های ایران معاف کنند و استثنائا اجازه بدهند خدمات استارلینک در اختیار کاربران ایرانی قرار بگیرد که این روز‌ها به‌خاطر قطعی‌های جدی اینترنت تحت فشار هستند.»

اگر جست وجوی کوتاهی در فضای مجازی داشته باشید اواخر مهرماه و همزمان با آغاز محدودیت‌های اینترنتی، تصویری از نقشه آنلاین اینترنت ماهواره‌ای استارلینک در فضای مجازی پربازدید شد که نشان می‌داد تعدادی در ایران موفق شده اند به اینترنت استارلینک متصل شوند!

 

این خبر را یک جنگ رسانه‌ای می‌دانم
اتصال ایرانی‌ها به اینترنت ماهواره‌ای حقیقت دارد؟ آیا امکان استفاده گسترده مردم کشورمان از اینترنت معروف ایلان ماسک وجود دارد؟ و... این‌ها سوالاتی است که با انتشار خبر فروش تجهیزات استارلینک در بانه برایمان به وجود آمد. برای پیگیری بیشتر سراغ رئیس آزمایشگاه شبکه‌های اجتماعی دانشگاه تهران رفتیم. مسعود اسدپور به خبرنگار خراسان می‌گوید: «پیدا کردن تجهیزات ماهواره استارلینک کار پیچیده‌ای نیست.

در نتیجه اگر استفاده از آن در کشورمان زیاد بشود خیلی راحت می‌توانند تجهیزاتش را پیدا و جمع کنند. با توجه به محدودیت‌های اینترنتی این اخباری را که هم اکنون درباره ورود تجهیزات استارلینک یا اتصال تعدادی از کاربران منتشر می‌شود نوعی جنگ رسانه‌ای می‌دانم. شاید یک سال دیگر به نقطه‌ای برسیم که اینترنت استارلینک برای تعداد زیادی قابل استفاده باشد، اما ادعای فعلی را فقط یک دروغ و جنگ رسانه‌ای می‌دانم. حتی اگر شخص ایلان ماسک، گهگاهی درباره راه اندازی استارلینک در کشور ما صحبت می‌کند هم به خاطر این است که پروژه‌های خودش را در جهان مطرح کند.»

 

یا تجهیزات غیرواقعی می‌فروشند یا تبلیغ دروغ می‌کنند
مسعود اسدپور ادامه می‌دهد: «به تازگی گفته می‌شود که تجهیزات استارلینک در بانه به فروش می‌رسد. نمی‌دانم اصلا چه لزومی دارد که این تجهیزات در آن جا به فروش برسد و چرا از مرز‌های دیگر وارد نشود. نکته دیگر هم این که قطعا اگر کسی این تجهیزات را داشته باشد در فضای عمومی، شبکه‌های اجتماعی یا سایت‌های خرید و فروش آگهی نمی‌کند که برایش دردسر شود. اگر فردی هم اکنون ادعا می‌کند که تجهیزات استارلینک را می‌فروشد یا متقلب است و آنتن و تجهیزات غیرواقعی به مردم می‌فروشد یا این که به طور کلی این تبلیغات دروغ است. چون برای این طور موضوعی تبلیغ عمومی نمی‌کنند. طبیعتا مراجع قانونی در شرایطی که اینترنت را محدود کرده اند اجازه نمی‌دهند به راحتی تجهیزات دورزدن فیلترینگ یا محدودیت‌های اینترنتی در دسترس عموم قرار بگیرد؛ بنابراین من این ادعا را یک بلوف می‌دانم و اگر هم این تجهیزات به فروش برسد تعداد آن بسیار محدود باید باشد تا در یک پهنه جغرافیایی سریع مشخص نشود.»

 

امکان رصد استارلینک وجود دارد
رئیس آزمایشگاه شبکه‌های اجتماعی دانشگاه تهران درباره امکان رصد اینترنت ماهواره‌ای می‌گوید: «استارلینک به این شکل نیست که فقط به یک بشقاب برای دریافت اینترنت نیاز داشته باشد. به چند وسیله نیاز دارد که هم اطلاعات را ارسال کند و هم اطلاعاتی را بگیرد. با این شرایط هم قطعا رصد تجهیزات دریافت اینترنت استارلینک امکان پذیر است، اما این که تجهیزات و ابزار دریافت اینترنت با چه دقتی در یک محدوده جغرافیایی تشخیص داده می‌شود، نمی‌دانم.

 

بعید است استارلینک بدون مجوز ایران فعال شود
او ادامه می‌دهد: «شرایط کشورمان اجازه نمی‌دهد که اینترنت استارلینک بدون مجوز بالای سرمان فعال شود. فرضا اگر اینترنت استارلینک هم بدون اجازه فعال شود این که چه نوع برخوردی می‌توانیم برای قطع اتصال آن داشته باشیم به ابزار و فناوری ما ارتباط دارد که احتمالا کار پیچیده‌ای نیست. همچنان که در جنگ اوکراین هم روسیه توانسته به شیوه‌ای روی اینترنت استارلینک تاثیر منفی بگذارد و اتصال آن را قطع یا محدود کند. البته من فکر می‌کنم خود ایلان ماسک هم خیلی تمایلی ندارد در ابتدای شروع کار استارلینک، خودش را با کشور‌های مختلف درگیر کند.

چون این ماجرا برای همه کشور‌ها نگرانی‌هایی ایجاد می‌کند. اگر استارلینک بدون مجوز کشورمان فعال شود کشور‌های مختلف هم به این فکر می‌افتند که در زمان‌های حساس امنیتی و... چطور باید با اینترنت استارلینک مقابله و اتصال آن را محدود یا قطع کنند. در نتیجه فعال شدن استارلینک بدون مجوز کشورمان روی فضای کاری و درآمدی این شرکت در جهان هم تاثیرگذار خواهد بود.» (منبع:خراسان)

 

در همین رابطه: 

• آغاز فروش تجهیزات اینترنت ماهواره‌ای در بانه؛ قیمت: ۶۰ میلیون تومان

اگر کاربران ایرانی بخواهند تجهیزات اینترنت ماهواره‌ای را تهیه کنند، حدود ۶۱ میلیون تومان باید هزینه کنند. از آنجایی که تجهیزات به صورت غیرقانونی وارد می‌شود، هزینه آن طبق نرخ آزاد ارز محاسبه می‌شود.

برخلاف گفته‌های وزارت ارتباطات و ایلان ماسک که فعالیت اینترنت ماهواره‌ای در ایران منوط به دریافت مجوز است؛ اما ظاهرا قاچاق تجهیزات استارلینک در برخی از شهرهای ایران آغاز شده و حتی برخی آگهی‌ها از قیمت ۶۰ میلیون تومانی این تجهیزات خبر می‌دهند.

به نظر می‌رسد تجهیزات استارلینک از قائله کالاهای قاچاق مستثنی نبوده و اکنون وارد کشور شده است. این خبر را عضو سابق اتاق ایران و عراق به تجارت‌نیوز اعلام کرد و گفت تجهیزات استارلینک با قیمت ۳۵۰ دلار از عراق به ایران قاچاق می‌شود.

دیاکو افخم گفت: «در شهرهای مرزی تجهیزات استارلینک با قیمت‌های نجومی به فروش می‌رسد و فروشندگان ادعا می‌کنند که تجهیزات را طی ۱۵ روز به دست مشتریان در سراسر کشور می‌رسانند. آنطور که می‌گویند هر یک دستگاه مودم می‌تواند به ۲۰۰ دستگاه تلفن همراه به طور همزمان اینترنت ارائه دهد. همچنین این مودم‌ها تا شعاع ۴۰۰ متری نیز قابل استفاده هستند.»

آنطور که تجربه‌های مختلف در سال‌های گذشته گویاست محدودسازی یا مسدودسازی راه‌های قانونی ورود تجهیزات مورد نیاز فناوری‌های نوین، موجب توسعه بازار قاچاق آن محصول می‌شود. حالا هم به نظر نوبت به اینترنت ماهواره‌ای رسیده است.

 

تجهیزات استارلینک در بانه، ۶۰ میلیون!
پیگیری‌ها از افرادی که ادعا دارند می‌توانند تجهیزات استارلینک به کشور وارد کنند، هم نشان‌دهنده این است که برخی به صورت قاچاقی تعداد محدودی از تجهیزات را وارد ایران کرده‌اند.

یکی از این افراد می‌گوید که برای وارد کردن تجهیزات استارلینک به کشور در ابتدا ۳۵۰ دلار (۱۱ میلیون تومان) به عنوان پیش پرداخت از مشتریان دریافت می‌کند و پس از ۱۵ روز تجهیزات را تحویل می‌دهد. اگر مشتری بخواهد می‌تواند حضوری به شهر بانه جهت دریافت تجهیزات مراجعه کند یا ارسال تجهیزات در بسته‌بندی‌های جعلی به‌وسیله تاکسی‌ها و اتوبوس‌های برون شهری ممکن است!

دریافت تجهیزات با هزینه ۳۵۰ دلاری تمام نمی‌شود. این فرد می‌گوید مشتری استارلینک باید ۱۵۰۰ دلار (۴۹ میلیون تومان) علاوه بر ۳۵۰ دلار پیشین برای دریافت کامل تجهیزات بپردازد. همچنین، طبق ادعای این فرد هزینه اشتراک اینترنت ماهواره‌ای در ایران تا دو ماه رایگان است.

بنابراین، طبق ادعای این افراد اگر کاربران ایرانی بخواهند تجهیزات اینترنت ماهواره‌ای را تهیه کنند، حدود ۶۱ میلیون تومان باید هزینه کنند. از آنجایی که تجهیزات به صورت غیرقانونی وارد می‌شود، هزینه آن طبق نرخ آزاد ارز محاسبه می‌شود.

برخی آگهی‌های دیگری هم وجود دارد که در آن ادعا می‌شود «اینترانت را به اینترنت» تبدیل می‌کنند.

این در حالی است که دستگاه استارلینک در آمریکا با قیمت ۴۹۹ دلار به فروش می‌رسد. در حال حاضر هم کاربران عادی برای دریافت اینترنت ماهواره‌ای، باید ماهانه ۹۹ دلار پرداخت کنند. البته ۴۹۹ دلار نیز برای خرید تجهیزات اولیه از قبیل روتر و بشقابک استارلینک نیاز است.

به گفته این فرد، اینترنت ماهواره‌ای اکنون در دسترس تعدادی از افراد داخل کشور قرار دارد و سرعت دانلود آن چیزی حدود ۳۰۰ مگابایت برثانیه است.

با اینکه قرار بود که این فرد برای اثباث ادعای خود برای تجارت‌نیوز فیلم و عکس ارسال کند، اما هیچ مستندی مبنی براینکه تجهیزات استارلینک وارد کشور شده و قابل استفاده است، وجود ندارد.

همچنین، تعدادی از کاربران نیز در شبکه اجتماعی توییتر ادعا کردند که دسترسی به اینترنت ماهواره‌ای و تجهیزات آن با قیمت‌های متفاوت در کشور امکان‌پذیر شده است.

 

استارلینک در ایران قابل استفاده است؟
در سه هفته گذشته ایلان ماسک خبر از پیگیری معافیت تحریم‌های ایالات متحده برای استارلینک داده بود. وزارت خزانه‌داری امریکا نیز برای این کار به ماسک چراغ سبز نشان داد. پس از آن ایلان ماسک ایران را به لیست خود در وبسایت استارلینک اضافه کرد و به کاربران اجازه داد تا برای خود نمایه کاربری ایجاد کنند.

با وجود اینکه مسئولان از ابتدا اعلام کردند که فعالیت اینترنت ماهواره‌ای نیاز به دریافت مجوز از ایران دارد و پیش از داشتن مجوز فعالیت آن غیرقانونی محسوب می‌شود. اما ایلان ماسک پنجشنبه ۲۱ مهر اعلام کرد که چند پایانه اینترنت ماهواره‌ای استارلینک در ایران فعال شده.

در پروژه استارلینک، هزاران ماهواره کوچک در مدارهای پایینی زمین قرار گرفته‌اند و سیگنال‌های اینترنت پرسرعت را به سمت زمین مخابره خواهند کرد. به‌طوری که به گفته برخی انتقال دیتا با سرعتی نزدیک به سرعت نور انجام خواهد شد. براساس آنچه ایلان ماسک اعلام کرده است نیز در حال حاضر اینترنت استارلینک در هر نقطه از زمین قابل دسترسی است.

 

پرحجم‌ترین و بهترین بسته‌ی اینترنت کشور معرفی شد!
گزارش‌ها نیز حکایت از این دارد که شرکت اینترنت ماهواره‌ای اسپیس ایکس جهت فعالسازی این پروژه در ایران، دکل‌هایی با بُرد ۸۰۰ کیلومتر را در ترکیه مستقر کرده است.

پیش از این نیز فرامرز رستگار، دبیر سندیکای صنعت مخابرات به تجارت‌نیوز گفته بود که تجهیزاتی که به صورت قاچاق وارد کشور شده، امکان فعال شدن را خواهند داشت. دسترسی. به اینترنت استارلینک نیازمند تجهیزات است که هر کسی که آن در اختیار دارد می‌تواند به آن متصل شود.

با اینکه هنوز مشخص نیست که پایانه‌های فعال شده در دسترس کدام افراد یا سازمان‌ها قرار دارد. اما به نظر می‌رسد که رونق قاچاق بار دیگر روند ورود تجهیزات را آسان و استفاده گسترده کاربران از این تکنولوژی را امکان‌پذیر می‌کند و به همین خاطر در حال حاضر هم تعدادی از کاربران این تجهیزات را در اختیار دارند.(منبع:تجارت نیوز)

 

در همین رابطه: اینترنت ماهواره‌ای، قابل ردیابی و پارازیت است

نایب رییس اتاق بازرگانی ایران تاکید کرد: محدودیت اینترنت در یک ماه گذشته باعث شده نه تنها فرایند کسب و کار و تولید دچار اختلال شود بلکه از لحاظ اعتبار حتی تماس تجاری را از دست داده‌ایم.

به گزارش ایلنا، حسین سلاح‌ورزی با انتقاد از سیاست‌گذاری‌های اقتصادی در کشور گفت: تا زمانی که حقوق مالکیت بخش خصوصی را محترم نشمارند و در زنجیره ارزش بین‌المللی قرار نگیریم، صحبت درباره سرمایه‌گذاری سخت است. 

وی ادامه داد: در شرایطی که بارها درباره رفع مقررات زائد صحبت کرده‌ایم و نتیجه آن در این سال‌ها ترقی معکوس بوده، صحبت کردن از سرمایه‌گذاری بسیار سخت است. 

نایب رییس اتاق بازرگانی ایران با بیان اینکه امروز از رونمایی تلویزیون اینترنتی کیش اینوکس صحبت شد اما با کدام اینترنت این تلویزیون کار خواهد کرد، اظهار داشت: عده‌ای در این مدت سعی کردند قطع اینترنت و فیلترینگ را به کسب و کار کوچک و آنلاین شاپ‌ها در بستر چند پلتفرم تنزل دهند اما موضوع عمیق‌تر و قابل توجه‌تر است.

سلاح‌ورزی با بیان اینکه می‌دانیم که ۵٠ درصد تولید ناخالص داخلی از بخش خدمات است و نگاهی به حساب‌های اقتصاد نشان می‌دهد فعالیت‌های خدماتی سهم ۴٠ درصدی را در GDP دارند، تصریح کرد: اگر فقط یک درصد از هر کدام بخش‌ها تحت تاثیر محدودیت و قطعی اینترنت کاهش یابد، سهم فعالیت‌های خدماتی چهار دهم درصد از GDP کمتر می‌شود. 

وی افزود: واقعیت این است که تمام فرایندهای خارج از کارخانه، مسائل ارزی بانک مرکزی و... رابطه درهم تنیده‌ای با اینترنت دارند و محدودیت اینترنت در یک ماه گذشته باعث شده نه تنها فرایند کسب و کار و تولید دچار اختلال شود بلکه از لحاظ اعتبار حتی تماس تجاری را از دست داده‌ایم. 

به گفته نایب رییس اتاق بازرگانی ایران، تمام این عوامل اگر باعث کاهش موثر تقاضا شود به طور قطع در بازار سرمایه و بورس هم اثرگذار خواهد بود.

باتوجه به اینکه کسب و کارهای اینترنتی طی مدت اخیر تحت تاثیر قرار گرفته‌اند، وزیر اقتصاد از آمادگی این وزارتخانه برای حمایت از این بخش خبر داد و اعلام کرده که به زودی بسته حمایتی در این راستا نهایی می‌شود.

به گزارش ایسنا، یازدهم مهرماه بود که سید احسان خاندوزی به لطمه‌ای که به کسب‌وکارهای اینترنتی وارد شده است، اشاره کرد و گفت که “وزارت اقتصاد از همه ابزارهای خود برای ترمیم خسارت به کسب و کارها استفاده می‌کند و همه باید برای ترمیم لطمه‌هایی که در روزهای گذشته به کسب و کارهای حقیقی و مجازی وارد شده تلاش کنیم. دولت هم اهتمام دارد با ابزارهایی که در اختیار دارد برای جبران این خسارت‌های وارده به مردم اقدام کند”.

به گفته وزیر اقتصاد، در این زمینه با وزیر ارتباطات گفت‌وگو و از سوی وزارت اقتصاد اعلام آمادگی شده که از ابزارهایی چون مشوق‌های مالیاتی برای ترمیم این آسیب‌ها استفاده شود.

خاندوزی همچنین اواسط هفته قبل هم مجددا به این موضوع اشاره و تاکید کرد که نگران معیشت مردم، اقتصاد، امنیت سرمایه گذاری و کسب و کارها هستیم، چراکه لطماتی که متأسفانه وارد شد و آشوبگرانی که هم در فضای مجازی و هم واقعی این لطمه را زدند، هر دو قسم از کسب و کارها آسیب دیدند. بر این اساس بسته‌ای آماده و ویرایش اولیه آن انجام شده و به چند وزارتخانه و دستگاه دولتی نیز ارسال شده است تا نظر تکمیلی گرفته شود.

طبق آنچه وزیر اعلام کرده این بسته حمایتی ظرف چند روز آینده نهایی و رسما اعلام می‌شود.

همچنین مسئولان بیمه نیز اعلام کرده‌اند که کسب و کارهای اینترنتی که بیمه بوده‌اند در صورت خسارت، تحت پوشش بیمه قرار می‌گیرند.

وزارت ارتباطات اعلام کرد: محدودیت‌هایی که بنا به ملاحظات و دستور مراجع ذی‌صلاح، در روزهای گذشته و در بعضی ساعات روز در سطح بین‌المللی ایجاد می‌شد، هم اکنون برداشته شده است.

به گزارش ایرنا، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در واکنش به گزارش روزنامه خراسان با عنوان «سرگردانی کسب و کارهای اینترنتی» در توضیحاتی اعلام کرد:

«همان طور که عیسی زارع پور، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات شنبه گذشته ۱۶ مهرماه در حاشیه مراسم افتتاح مرکز کنترل و عملیات ماهواره های سنجش از دور به آن تاکید کرد، ایجاد محدودیت برای دو پلتفرم خارجی براساس تصمیم وزارت ارتباطات نبوده و ادامه آن نیز منوط به تصمیم مراجع امنیتی و کمیته تعیین مصادیق محتوای مجرمانه است.

وی همچنین در روز چهارشنبه ششم مهرماه در حاشیه جلسه هیئت دولت درباره محدودیت‌های اعمال شده برای این دو پلتفرم آمریکایی گفت: مرجع تصمیم گیری در  این زمینه وزارت ارتباطات نیست و برخی محدودیت‌ها بنا به شرایط کشور و به تشخیص مراجع ذی صلاح در کشور ایجاد شده است و برداشته شدن این محدودیت‌ها برعهده مرجعی است که محدود شدن آن را ابلاغ کرده است.

حال با توجه به این که وزیر ارتباطات در نوبت‌های مختلف درباره وضعیت محدودیت‌های دو پلتفرم اظهارنظر واحد و صریحی داشته است، اطلاق عبارت «اظهارات متناقض و مبهم» به ایشان گزارش مذکور، کمی عجیب و غیرمنصفانه به نظر می‌رسد.

علی‌ای‌حال؛ خوشبختانه هم اکنون همه خدمات داخلی بر بستر شبکه ملی اطلاعات در حال انجام است و هیچ خدمت و سرویس داخلی مختل نشده است. ضمن اینکه محدودیت‌هایی که بنا به ملاحظات و دستور مراجع ذی‌صلاح، در روزهای گذشته و در بعضی ساعات روز در سطح بین‌المللی ایجاد می‌شد، هم اکنون برداشته شده است و تنها محدودیت موجود برای دو پلتفرم مذکور است که تصمیم‌گیری درباره آنها به دلیل نقض قوانین حاکمیتی و نقشی که در ایجاد آشوب داشتند باید در مراجعی که ذی‌صلاح هستند، صورت گیرد.

سردبیر فارس من می‌گوید: در مواقع بروز اختلال در اینترنت وقتی شرکت اینترنتی اعلام می کند که اختلال از شرکت نیست و از اینترنت کشور است، وزارت ارتباطات هیچ اطلاعیه‌ای درباره اختلال ندارد و این رویه باعث سردرگمی کاربران می‌شود.

برخی از کاربران سامانه فارس من با ثبت سوژه در این سامانه خواسته اند که شبکه اینترنت کشور تقویت شود.

سردبیر این سوژه در بیان جزئیات مطالبه خود برای خبرنگار فارس، از عدم اطلاع رسانی کافی و شفاف درباره بروز اختلال های اینترنتی و علل آنها گلایه کرد.

وی گفت: طبق رویه ای که در وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و سازمان های زیرمجموعه این وزارتخانه قرار دارد، به ندرت اطلاع رسانی شفاف و به موقع درباره اختلال های اینترنتی انجام می شود.

سردبیر این سوژه گفت: وقتی اختلال یا اشکالی در اینترنت رخ می دهد کاربر نمی داند که مشکل از کجاست و پس از صرف وقت برای تماس با اپراتور سرویس دهنده پاسخ می شنود که اختلال از شرکت نیست و اختلال کلی است؛ اما در همین زمان از سوی وزارت ارتباطات هم هیچ اطلاعیه یا توضیحی درباره اختلال کلی اینترنت وجود ندارد و این رویه باعث سردرگمی و شکایت کاربر می شود.

وی افزود: برای مثال چندی پیش، اینستاگرام و واتس‌آپ دچار اختلال شد و طبق گفته شرکت‌ ارائه‌دهنده اینترنت، مشکل ناشی از اختلال در اینترنت بین‌الملل کشور بود.

وی تاکید کرد: ضروری است که رویه جاری تغییر کند و مسوولان با بررسی دلایل بروز اختلال در اینترنت بین‌الملل، با شناسسایی آسیب ها و نقاط ضعف برای رفع مشکلات مشابه تلاش کنند و در صورت لزوم در صدد تقویت شبکه اینترنت کشور برآیند.

اما این سوال که چرا اختلال اینترنت به موقع اطلاع رسانی نمی‌شود؟ نخستین بار نیست که مطرح می شود. این یک گلایه پرتکرار کاربران است که پیش از این، آن را با معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات مطرح کرده ایم.

امیر محمدزاده لاجوردی، معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در پاسخ به این سوال که چرا شرکت ارتباطات زیرساخت در مواقع بروز اختلال در اینترنت کشور، اطلاع رسانی به موقع ندارد و با تاخیر بروز اختلال را اعلام می کند که اختلالی که قبلا ایجاد شده به چه علتی بوده است؟ گفت: تمام اختلال ها در حوزه اینترنت مرتبط با شرکت ارتباطات زیرساخت نیست. بخشی از اختلال ها مربوط به اپراتورها، بخشی مربوط به شرکت مخابرات و بخشی هم مربوط به شرکت ارتباطات زیرساخت است.

مدیرعامل شرکت ارتباطات زیرساخت گفت: آن دسته از اختلال ها که روی کیفیت اینترنت تاثیرگذار است را اعلام می کنیم.

وی در پاسخ به این سوال که برای مثال در ماجرای اخیر اختلال در لینک های تامین پهنای باند که چند اپلیکیشن خارجی پرکاربرد را مختل کرد و اختلال محسوسی بود، شرکت ارتباطات فردای اختلال از بروز اختلال در شب گذشته خبر داد و توضیح آن را اعلام کرد، گفت:‌ در برخی از قطعی ها که قطعی از لینک های بالادستی است، برای اتصال مجدد، اینترنت پرووایدر اعلام می کند که ارتباط تا دقائقی دیگر برقرار می شود.

محمدزاده لاجوردی اضافه کرد: آن اختلال حدود 4 ساعت بود و اپراتور لایه بالایی اعلام کرد که به زودی ارتباط وصل می شود. گاهی صبر می کنیم تا ببینیم که اگر واقعا اختلال زود رفع می شود دیگر اعلام نمی کنیم اما در مواردی که واقعا می بینیم اختلال تاثیر گذار است اعلام می شود.

سخنگوی کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی اظهار کرد: هیچ کس دنبال محدودسازی دسترسی به اینترنت نیست اما وقتی هیچ پلتفرمی به شما پاسخگو نیست و پلتفرم‌ها به بستری برای طراحی آشوب‌ها و اغتشاشات تبدیل می‌شوند، این امنیت کشور شما را به مخاطره می‌اندازد.

احمد راستینه در گفت‌وگو با ایسنا درباره اعمال محدودیت در دسترسی به اینترنت، با تاکید بر اینکه وقتی فضای مجازی متاسفانه به عنوان مهمترین بستر آشوب و ناامنی تبدیل می‌شود، دیگر فضای انتقال داده و اطلاعات و همچنین مراودات فرهنگی و اجتماعی نیست، گفت: فضای مجازی نیازمند قانونمند شدن است و باید به سمت اصلاح و مشخصاً حاکمیت قانون بر آن حرکت کنیم.

وی اظهار کرد: امروز متاسفانه به‌خاطر حجم سوء استفاده‌ شبکه‌های سازمان منافقین از بستر فضای مجازی برای توسعه آشوب‌ها و اغتشاشات، دچار محدودیت فضای مجازی شده‌ایم؛ به همین دلیل است که باید سریعاً به سمت توسعه شبکه ملی اطلاعات و ارتقای پلتفرم‌های داخلی حرکت و نظام بازآموزی و ارتقای سواد رسانه‌ای را ایجاد و در نظام آموزشی از ابتدایی تا دانشگاه در حوزه فضای مجازی و سواد رسانه‌ای بازنگری کنیم.

سخنگوی کمیسیون فرهنگی مجلس افزود: در زمینه پتلفرم‌های خارجی نیز باید سریعاً با دعوت نمایندگان آنها برای ایجاد دفاترشان در کشور و پاسخگو بودن آنها نسبت به عملکردشان گام برداریم؛ هر پلتفرم خارجی که آمادگی پاسخگویی نسبت به عملکردش را دارد طبق قوانین نظام جمهوری اسلامی نباید بستر توسعه فعالیت‌های غیر قانونی را برای شبکه‌های معاندین در بستر فضای مجازی فراهم کند.

راستینه همچنین با تاکید بر لزوم حمایت از پلتفرم‌های داخلی فضای مجازی گفت: باید به شبکه‌ها و پلتفرم‌های داخلی که توسط جوانان عزیزمان طراحی شده است، بستر فعالیت بیشتری بدهیم.

وی در پاسخ به پرسشی درباره افزایش مخاطرات استفاده از اینترنت به دلیل افزایش استفاده از فیلترشکن در پی اعمال محدودیت در دسترسی به اینترنت با بیان اینکه «ما نیازمند قانونمند کردن فضای مجازی هستیم»، اظهار کرد: هیچ کس دنبال محدود سازی(دسترسی به اینترنت) نیست اما وقتی هیچ پلتفرمی به شما پاسخگو نیست و پلتفرم‌ها به بستری برای طراحی آشوب‌ها و اغتشاشات تبدیل می‌شوند، این امنیت کشور شما را به مخاطره می‌اندازد.

سخنگوی کمیسیون فرهنگی مجلس با بیان اینکه «من هم موافق محدود سازی و فیلترینگ نیستم ولی با نظام‌مند و قانون‌مند کردن فضای مجازی موافقم»، افزود: بهتر است که این خلأ قانونی را توسط شورای عالی فضای مجازی برطرف و به سمت ارتقای سواد رسانه‌ای حرکت کنیم و چنانچه که پلتفرم خارجی این ظرفیت را دارد که در اینترنت جهانی بیاید و پاسخگو باشد، این ظرفیت را برای او فراهم کنیم.

رییس سازمان فضایی ایران گفت: برای ساخت منظومه ماهواره‌ای شبیه به استارلینک در کوتاه‌مدت، نیاز به شکل‌گیری یک کنسرسیوم بین‌المللی برای همکاری با کشورهای علاقه‌مند به این کار داریم که رایزنی‌هایی در این‌باره انجام شده و ظرف چند سال آینده به آن دست پیدا خواهیم کرد.

مدتی قبل برخی اعلام کردند که سازمان فضایی ایران باید چیزی شبیه به استارلینک برای ایران بسازد. ساخت چنین منظومه‌ای اما کار زمان‌بر، پر هزینه و سختی است.

«حسن سالاریه» رئیس سازمان فضایی ایران در گفت‌وگو با ایرنا درباره اینکه آیا ما می‌توانیم چیزی شبیه استارلینک داشته باشیم، توضیحاتی ارائه کرد.

سالاریه گفت: سازمان فضایی ایران در خصوص ساخت منظومه‌های ماهواره‌ای برنامه مدونی دارد. برنامه به این صورت است که از شکل‌گیری شرکت‌های دانش‌بنیان فعال در این حوزه حمایت کنیم تا به‌مرور زمان به یک کنسرسیوم تبدیل و سازنده ماهواره‌های مخابراتی کوچک (تا ۳۰۰ کیلوگرم) شوند.

معاون وزیر ارتباطات تأکید کرد: در گام نخست قصد داریم یک منظومه مخابراتی تشکیل شده از ریز ماهواره‌ها طراحی کرده و بسازیم. این منظومه برای کارهای باند باریک و اینترنت اشیا مورد استفاده قرار می‌گیرند. منظومه‌های ریز ماهواره‌ای کوچک و زیر ۵۰ کیلوگرم است و بخش خصوصی به‌راحتی می‌تواند آن را بسازد. در این خصوص مطالعات امکان‌سنجی زیادی انجام‌گرفته است و امیدواریم شرکت‌های دانش‌بنیان در این بخش با جدیت به کار خود ادامه بدهند.

رییس سازمان فضایی تصریح کرد: منظومه ریز ماهواره، برنامه‌ای است که ما در افق کوتاه‌مدت خود قرار دادیم. تا پایان ۱۴۰۱ سازمان فضایی، آگهی ثبت‌نام شرکت‌های دانش‌بنیان برای حضور در مناقصه و پلتفرمی که باید برای این کار ساخته شود را اعلام می‌کند. پس از حضور شرکت‌ها در مناقصه و بررسی‌هایی که انجام می‌گیرد ما با آن‌ها قرارداد منعقد می‌کنیم.

وی افزود: در این گام ما شرکت‌ها را شناسایی و آن‌ها را توانمند می‌کنیم تا بتوانند به سمت گام اصلی که ساخت ماهواره برای ارائه خدمات پهن‌باند است، حرکت کنند. این اتفاق منجر به ارائه اینترنت می‌شود، همان کاری که منظومه ماهواره‌ای استارلینک توانایی انجام آن را دارد.

سالاریه تصریح کرد: ساخت منظومه ماهواره‌ای در کشور ما به‌صورت انفرادی جلو نخواهد رفت. برای رسیدن به این هدف باید برای ارتفاعات مختلف چند ۱۰۰ و چند هزار ماهواره در زمان کوتاه به مدار موردنظر پرتاب شوند.

وی تأکید کرد: اگر اکنون پرسیده شود در آینده نزدیک (۲ ساله) و صرفاً با استفاده از ظرفیت بخش خصوصی می‌توان منظومه ماهواره‌ای ساخت، پاسخم منفی است. در اهداف این‌چنینی باید کنسرسیوم بین‌المللی شکل بگیرد. نقشه راه ما این است که ایران همراه با چند کشور علاقه‌مند دیگر که با آن‌ها رایزنی کرده‌ایم، برای ساخت منظومه ماهواره‌ای همراه شوند.

رییس سازمان فضایی کشور اعلام کرد: با تشکیل این کنسرسیوم یک پلتفرم را به‌صورت مشترک طراحی و آن را به منظومه تبدیل خواهیم کرد. شکل‌گیری این منظومه می‌تواند رقیبی برای منظومه استارلینک باشد.

سالاریه درباره بازه زمانی دستیابی به منظومه ماهواره‌ای برای رقابت با استارلینک گفت: قطعاً در بازه زمانی ۲ تا ۳ ساله این کار انجام‌شدنی نیست، اما هر چقدر مشارکت بالاتر برود، قطعاً در مدت‌زمان کوتاه‌تری می‌توانیم به این هدف دست پیدا کنیم. دستیابی به منظومه ماهواره‌ای IOT (اینترنت اشیا) و پهن‌باند هر دو در برنامه ما هستند.

به گزارش ایرنا، استارلینک (Starlink) یک منظومه ماهواره‌ای است که از سوی شرکت اسپِیس‌اِکس برای فراهم کردن اینترنت ماهواره‌ای شکل گرفته است. این صورت فلکی از هزاران ماهواره کوچک در مدار پایینی زمین تشکیل شده است که در ترکیب با فرستنده و گیرنده‌های زمینی کار می‌کنند.