ITanalyze

وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات با بیان این که ۸۷ درصد روستاهای بالای ۲۰ خانوار کشور به شبکه اینترنت متصل شده اند گفت: میزان پوشش روستاهای کشور تا دهه فجر امسال به ۹۵ درصد می‌رسد.
به گزارش خبرگزاری تسنیم، عیسی زارع‌پور در یادداشتی در فضای مجازی نوشت: مطابق هر هفته با تعدادی از نمایندگان مجلس برای بررسی وضعیت ارتباطی روستاهای قرار گرفته در حوزه انتخابیه آنها جلسه داشتم و آقای محمد کعب عمیر نماینده مردم شوش، آقای حسین رئیسی نماینده مردم میناب، رودان، جاسک و سیریک، آقای علی‌اصغر باقرزاده نماینده مردم بابلسر و فریدون‌کنار، آقای رمضان علی سنگدوینی نماینده مردم گرگان و آق‌قلا و خانم الهام آزاد نماینده مردم نائین، خور و بیابانک به‌صورت جداگانه مهمانم بودند.

وی افزود: در بررسی‌هایی که از آخرین وضعیت ارتباطی این مناطق داشتم، برای اطمینان خاطر نمایندگان مردم و اطلاع دقیق‌تر، تماس‌هایی را با مردم این روستاها گرفتم و به عنوان وزیر ارتباطات نظر روستاییان عزیزمان را در مورد کیفیت ارتباطی آنها جویا شدم.

وزیر ارتباطات ادامه داد: در یک مورد متوجه شدم که کیفیت ارتباطات برخی از روستاهای گردشگرپذیر شمال کشور به دلیل افزایش حجم مسافران که حالا به جز در تعطیلات و روزهای آخر هفته، تقریباً در تمام طول هفته هم وجود دارد با تراکم تقاضا مواجه شده و در نتیجه کیفیت ارتباطی آنها پایین آمده که تیم پابه‌رکاب توسعه ارتباطات روستایی را مامور کردم تا در هفته آینده به آن مناطق سفر کرده و بعد از بازدید میدانی با قید فوریت نسبت به تدوین برنامه‌ای برای ارتقای کیفیت مناطق گردشگرپذیر شمال کشور اقدام کنند.

زارع‌پور تصریح کرد: همین‌طور با توجه به حضور مردم در محل قرارگیری یادمان‌های دفاع مقدس و مسیرهای عبوری کاروان‌های راهیان نور که در سال‌های اخیر با استقبال علاقه‌مندان روبرو شده، از همکاران خواستم تا سریعاً نسبت به برقراری پوشش باکیفیت ارتباطی این مناطق چه از نظر تماس صوتی و چه از نظر دسترسی به اینترنت اقدام شود.

وی تاکید کرد: توجه به مناطق روستایی و تامین زیرساخت لازم برای روستاییان عزیزمان از ابتدا جزو اولویت‌های دولت سیزدهم قرار داشت و از همین رو به کمک همکارانم در بخش توسعه ارتباطات روستایی، در حال اجرای برنامه ویژه‌ای برای ایجاد پوشش باکیفیت ارتباطی روستاهای سراسر کشور هستیم که تاکنون توانسته‌ایم، هشتاد و هفت درصد روستاهای بالای بیست خانوار کشور را به شبکه متصل کنیم.

زارع‌پور اضافه کرد: در ادامه این مسیر و مطابق برنامه، میزان پوشش روستاهای کشور تا دهه فجر امسال به 95 درصد می‌رسد و تا سال آینده دیگر هیچ روستای بالای بیست خانواری بدون ارتباطِ باکیفیت در کشور نداشته باشیم.

طی سالیان اخیر و علی‌رغم تاکیدات قانونی، دو نقش توسط دولت به‌درستی ایفا نشد: نخست حمایت از سرمایه‌گذاری در ایجاد اشتغال پایدار، کاهش نرخ بیکاری و امنیت شغلی؛ و دوم تعریف نقش پویا و فعال در فضای مجازی. ادامه یافتن این روند منجر به آن گردید که شبکه‌های اجتماعی از طرفی میزبان تعداد زیادی از کسب و کار مجازی عمدتا کوچک و متوسط گردد. از طرف دیگر این بسترهای ارتباطی خصوصا شبکه‌های اجتماعی غیرایرانی در وضعیت فعلی بیشترین اقبال را بین مردم دارند و به‌علت نبود نظارت درون سرزمینی بر آن، در بحران‌های اجتماعی اهرم افزایش‌دهنده نارضایتی و تلاطم می‌گردند. این وضعیت در شرایط اخیر که کشور با اعتراض، آشوب و ناامنی روبه‌رو شده، کسب‌و‌کارهای کوچک زیادی را نیز با ناامنی و نابودی روبه‌رو ساخته است. برخی از مسئولان دولتی طی روزهای اخیر سعی کرده‌اند با کوچک‌نمایی اعداد و ارقام، اهمیت موضوع را زیر سوال ببرند اما در این گزارش به این موضوع پاسخ داده شده که اهمیت کسب و کارهای حاضر در بستر پلتفرم‌های خارجی تا چه میزان است.

 

اشتغال 1 یا ۹ میلیون نفر با اینستاگرام! 

گزارش‌های متفاوت و متناقضی از تاثیر فیلتر اینستاگرام در مجموعه‌های مختلف بخش دولتی و خصوصی منتشر شده است. در ادامه به بررسی این آمارها می‌پردازیم.

 

  مرکز پژوهشی بتا: 9 میلیون شغل
مرکز پژوهشی «بِتا»، (یک مرکز پژوهشی در حوزه تحلیل کلان داده‌ها) در بهمن سال 1400 در گزارشی مدعی شد: «در سال 1399 بیش از یک میلیون و ۷۰۰ هزار کسب‌وکار در اینستاگرام فعالیت داشته‌اند که حداقل ۲۰۰ هزار کسب‌وکار بزرگ و متوسط را شامل می‌شده و ۵۰۰ هزار کسب‌وکار استانی و بومی که هر کدام از این صفحات، منبع درآمد ماهانه یک یا چند نفر بوده است. در این بین یک میلیون صفحه هم در اینستاگرام وجود دارد که درآمد حداقلی دارند.» در ادامه این گزارش آمده است: «نکته مهم‌تر اینکه اینستاگرام با ۸۳ درصد در صدر استفاده کسب‌وکارها قرار دارد که این یعنی حدود ۹ میلیون نفر از طریق اینستاگرام در حال کسب درآمد هستند.» این مرکز در روزهای گذشته نیز در گزارشی دیگری مدعی شده است: «بیش از دو میلیون کسب‌وکار ایرانی در اینستاگرام فعالیت می‌کنند.»

 

  عضو اتاق بازرگانی: 9 میلیون شغل
دومین اظهارنظر، مربوط به یکی از اعضای اتاق بازرگانی است. علی شریعتی، عضو اتاق بازرگانی ایران درخصوص تاثیر قطعی اینترنت بر فعالیت‌های تجاری عنوان کرده است: «گزارشی را کمیسیون فناوری اطلاعات اتاق بازرگانی ایران تهیه و واکاوی کرد و در این خصوص هشدار داد. بنابر آمار گویا حدود 9 میلیون نفر به‌طور مستقیم از این بستر استفاده می‌کنند. گروه‌های دیگری هم مثل ما که کارمان تجارت است و می‌خواهیم با مشتریان خارجی‌مان در ارتباط باشیم، با مشکل مواجه شده‌ایم چراکه به هر حال نمی‌توانیم به مشتریان‌مان بگوییم سروش و بله نصب کنند.»

 

  انجمن تجارت الکترونیک تهران: اشتغال 1 میلیون نفر
7 مهرماه «انجمن تجارت الکترونیک تهران» پیرامون محدودیت‌های اینترنتی بیانه‌ای صادر کرد. در بخشی از بیانیه این انجمن آمده است: «محدودسازی اینترنت و شبکه‌های اجتماعی، خسارت‌های سنگینی را به کسب‌وکارها و به‌خصوص کسب‌وکارهای کوچک و خانگی وارد می‌سازد. قطع دسترسی به اینستاگرام، بیشتر از ۴۰۰هزار کسب‌وکار را با خطر نابودی مواجه ساخته و امرار معاش بیشتر از یک میلیون نفر را با مشکلاتی جدی همراه کرده است.»

 

  تکراسا: 1 میلیون شغل
گزارش دیگری توسط مجموعه رسانه‌ای تکراسا با عنوان «گزارش بازار فروشگاه‌های اینستاگرامی و صنعت تجارت اجتماعی در ایران ۱۴۰۱» تهیه شده است. موسسه تکراسا خودش را رسانه تکنولوژی و استارتاپی ایران معرفی می‌کند و در گزارش مفصل 57صفحه‌ای خود به بررسی بخش‌های مختلف فعالیت‌های عمدتا اقتصادی در بستر فضای مجازی پرداخته است. در بخشی از گزارش تکراسا آمده است: «در سال 1400 تعداد 44 میلیون ایرانی عضو اینستاگرام بوده‌اند. تعداد فروشگاه‌های اینستاگرامی 415 هزار فروشگاه بوده که شامل 113 هزار فروشگاه پوشاک، 73 هزار فروشگاه خوردنی و آشامیدنی، 42 هزار فروشگاه در حوزه آرایشی، بهداشت و سلامت، 38 هزار فروشگاه در حوزه اکسسوری (دستمال سر، دستمال گردن، شال گردن، کت، چکمه و کفش، کراوات، کلاه، کمربند جوراب، دستکش، جواهرات، ساعت، دستبند، شال، روسری، جوراب و...). 32 هزار فروشگاه مربوط به کیف و کفش، 26 هزار فروشگاه در حوزه خانه و آشپزخانه، 8500 فروشگاه در حوزه دیجیتال و 82 هزار فروشگاه هم مربوط به سایر فعالیت‌هاست. تکراسا و همکارانش اندازه بازار محصولات اینستاگرامی را در بالاترین برآورد حدود 32 هزار میلیارد تومان و اشتغالزایی مستقیم این حوزه را 1 میلیون شغل برآورد کرده‌اند.

 

  شرکت پادرو: 350 هزار فروشگاه اینستاگرامی 
گزارش دیگری که در بخش خصوصی منتشر شده، مربوط به گروه «پادرو» است. پادرو خودش را پلتفرمی هوشمند و فعال در زمینه سوشیال کامرس (تجارت اجتماعی) و لجستیک (حمل‌ونقل) معرفی می‌کند. بخشی از پادرو مربوط به پادروشاپ است که با عنوان سیستم هوشمند مدیریت و ارسال سفارش‌های فروشندگان اینستاگرامی معرفی می‌کند. در گزارشی که پادرو برای سال 1400 منتشر کرده، آمده است تعداد فروشندگان اینستاگرامی ایران در سال 1400 حدود 750 هزار فرووشنده است که از این تعداد، 400 هزار فروشنده سال 1400 فعالیت فروش نداشته (غیرفعال بوده‌اند) اما 350 هزار فروشنده یا فروشگاه اینستاگرامی در سال 1400 فعال بوده و فروش داشته‌اند.

 

  دولت: فقط 3 درصد اقتصاد 
در کنار آمارهای بخش خصوصی، آمارهای ارائه‌شده از سوی دولتی‌ها بسیار متفاوت و قابل تامل است. علیرضا شاه‌میرزایی، معاون تجارت و خدمات وزارت صمت اخیرا گفت: «آمارهای ارائه‌شده درباره تعداد آنهایی که زندگی‌شان به اینستاگرام گره خورده دروغ است و سهم فروشندگان محصولات اینستاگرامی فقط ۳ درصد از کل اقتصاد دیجیتال ایران است.» دومین اظهارنظر رسمی دولتی‌ها مربوط به اظهارات روزهای گذشته امین کلاهدوزان، رئیس مرکز توسعه تجارت الکترونیکی است. وی خبر از برنامه تشویقی این مرکز برای هدایت کسب‌وکارهای اینستاگرامی روی بسترهای داخلی می‌دهد. امین کلاهدوزان درخصوص برآورد خسارت ناشی از فیلترینگ اینستاگرام به نشریه پیوست می‌گوید: «در این بازه زمانی نقل قول‌ها و اعداد و ارقام متفاوتی از میزان خسارت ناشی از فیلترینگ اینستاگرام شنیده‌ایم. نظر کارشناسی مرکز این است که این اعداد صحیح و کارشناسی نیست. آمار رسمی کشور و گزارش مرکز تجارت الکترونیک کشور نشان می‌دهد کل حجم گردش مالی در تجارت الکترونیکی عددی معادل هزار و ۲۳۰ همت است که بخشی از این گردش در شبکه‌های اجتماعی و عمدتا هم اینستاگرام است. هرچند به علت عدم ثبت کسب‌وکارهای بستر اینستاگرام عدد کاملا دقیقی از تعداد آنها وجود ندارد اما با روش‌های داده‌کاوی و نیز تحلیل داده‌های بانک مرکزی می‌توان تخمینی از گردش گردش مالی کسب‌وکارهای اینترنتی به دست آورد که در سال عددی بین ۲۵ تا ۳۰ همت است. این عدد یعنی حدود دوونیم درصد از کل حجم کل تجارت الکترونیکی کشور. البته این موضوع به معنی نادیده گرفتن کسب‌وکارهای خرد و متوسطی که در آن بستر فعالیت می‌کنند نیست. چون هم تعداد قابل توجهی از هموطنان ما از این طریق امرار معاش می‌کنند و هم هر یک از این کسب‌وکارها ظرفیت رشد و توسعه را در خود دارند.»

 

  گزارش رسمی دولتی: 5 میلیون شاغل در تجارت الکترونیک
در میان انبوهی از آمارهای متناقض و عجیب‌وغریب به یک آمار رسمی هم باید استناد کنیم. این آمار گزارش رسمی نیمه اول سال1399 مرکز توسعه تجارت الکترونیکی کشور زیرمجموعه وزارت صمت و مسئول رسمی تجارت الکترونیک در ایران است. در گزارش نیمه اول سال 1399 مرکز توسعه تجارت الکترونیکی کشور، این نهاد در گزارش خود بیان می‌دارد: «تعداد شاغلان تجارت الکترونیکی حدود ۵ میلیون نفر برآورد می‌شود. با توجه به آخرین آمار تعداد کل شاغلان بالای ۱۵ سال کشور در تابستان سال ۹۹ که توسط مرکز آمار ایران ارائه شده می‌توان گفت به‌صورت میانگین حدود ۲۱ درصد از نیروی کار در کل کشور را شاغلان واحدهای تجارت الکترونیکی تشکیل می‌دهند.»

 

کدام آمار درست است؟

آنطور که در جدول نیز خلاصه‌ای از گزارش‌ها و اظهارنظرها آمده، آمارها بسیار متناقض است. برای مثال اگر گزارش مرکز «بتا»، (یک مرکز پژوهشی در حوزه تحلیل کلان داده‌ها) و اظهارنظر اتاق بازرگانی را بپذیریم، این به معنای نقش اینستاگرام در ادامه حیات 9 میلیون شغل است. اما بررسی آمارهای رسمی نشان می‌دهد این استدلال دچار یک اشتباه فاحش شده است. در این دو گزارش و اظهارنظر مبنای محاسبات، با اشاره به گزارش یکی از رسانه‌ها، مرکز پژوهشی بتا به نقل از یک رسانه مدعی می‌شود حدود ۶۵ درصد مردم ایران از شبکه‌های مجازی و پیام‌رسان‌ها استفاده می‌کنند و ۲۰ درصد آنها معادل ۱۱ میلیون نفر از طریق شبکه‌های مجازی کسب درآمد می‌کنند. یعنی درآمد و اشتغال ۱۱ میلیون ایرانی وابسته به اینترنت و این شبکه‌هاست. نکته مهم‌تر اینکه اینستاگرام با ۸۳ درصد در صدر استفاده کسب‌وکارها قرار دارد که این یعنی حدود ۹ میلیون نفر از طریق اینستاگرام در حال کسب درآمد هستند.» همین موضوع درخصوص اظهارنظر عضو اتاق بازرگانی نیز صدق می‌کند. اشتباه فاحش این دو اظهارنظر و گزارش این است که داشتن صفحه در اینستاگرام را مساوی با وابسته بودن کسب‌وکار به درآمدهای ناشی از فعالیت در اینستاگرام می‌دانند. توجه داشته باشیم اینستاگرام از اوایل دهه 1390 گرچه وارد ایران شده بوده اما تا چندین سال فعالیت ایرانی‌ها در این شبکه اجتماعی چندان قابل توجه نبود. بنابراین اگر بپذیریم ایرانی‌ها به‌طور گسترده از سال‌های 1393 و 1394 به بعد وارد این فضا شدند، در آن سال‌ها براساس گزارش رسمی مرکز آمار ایران تعداد شاغلان کشور نزدیک به 22 میلیون نفر بوده که این تعداد تا تابستان 1401 به 23 میلیون و 778 هزار نفر رسیده است. به عبارتی بعد از گسترده شده استفاده اینستاگرام در فضای کسب‌وکارهای ایران تعداد شاغلان کشور حدود 1.8 میلیون نفر افزایش داشته است که البته این افزایش اشتغال مربوط به همه بخش‌های اقتصادی کشور ازجمله بخش‌های مختلف تجارت الکترونیک است. 
این موارد را که گفتیم، قصدمان این نیست اهمیت اینستاگرام در کسب‌وکارهای ایرانی را زیر سوال ببریم، بلکه قصدمان این است که به آمارهای واقعی و دقیق‌تری از این فضای فعالیت‌ها برسیم. اما درخصوص آمارهایی که دو معاون وزیر صمت (امین کلاهدوزان، رئیس مرکز توسعه تجارت الکترونیکی + علیرضا شاه‌میرزایی، معاون تجارت و خدمات وزارت صمت) ارائه کرده‌اند، در این آمارها اولا به‌هیچ‌وجه به آمار اشتغال فروشگاه‌های اینستاگرامی اشاره نمی‌شود و صرفا از گردش مالی این حوزه صحبت شده است. اظهارات این دو مقام دولتی که با پیش کشیدن رقم 30 هزار میلیارد تومان گردش مالی یا همان 3 درصد از گردش مالی حوزه تجارت الکترونیک، همانند پتکی بر سر منتقدان است. آنها با پیش کشیدن این رقم 30 هزار میلیارد تومان یا 3 درصد گردش مالی در ظاهر از حقوق فروشگاه‌های اینستاگرامی دفاع می‌کنند اما طوری سخن می‌گویند که انگار 3 درصد رقمی بی‌اهمیتی است. اما نکته‌ای که این دو مقام دولتی به آن اشاره نمی‌کنند تعداد شاغلان این بخش است. در گزارش رسمی نیمه اول سال 1399 مرکز توسعه تجارت الکترونیکی کشور آمده است: «تعداد شاغلان تجارت الکترونیکی حدود ۵ میلیون نفر برآورد می‌شود. حال اگر در بخش اشتغال نیز سهم فروشگاه‌های اینستاگرامی را به فرض همان 3 درصد در نظر بگیریم، این به معنی نقش اینستاگرام در 150 هزار شغل است. 150 هزار شغل نیز با در نظر گرفتن بعد 3.3خانوار، معیشت حداقل 500 هزار نفر را به‌طور مستقیم دچار مشکل می‌کند. اما موضوع به همین جا ختم نمی‌شود. براساس یافته‌های گزارش‌های چندین موسسه بسیاری از فروشگاه‌های اینستاگرامی با مدیریت زنان بوده، اغلب کسب‌وکارها با چند نفر شاغل کار می‌کنند. طبق گزارش رسمی مرکز توسعه تجارت الکترونیکی کشور نیز 75 درصد از واحدهای تجارت الکترونیک 1 تا 50 نفر شاغل داشته، 7 درصد دارای 50 تا 100 شاغل، 3 درصد دارای 100 تا 250 شاغل و 15 درصد نیز دارای بیش از 250 شاغل هستند. بنابراین آنچه واضح است اغلب کسب‌وکارهای اینستاگرامی با واحدهای خرد و سرمایه‌های بسیار کوچک شکل گرفته است و نمی‌توان این موضوع را پذیریت که سهم فروشگاه‌های اینستاگرامی از اشتغال نیز 3 درصد اشتغال تجارت الکترونیکی کشور باشد. با این حساب با توجه به اینکه برآوردهای موسسه تکراسا و پادرو در ارقام گردش مالی نزدیک به رقم اعلامی دو معاون وزیر صمت است، اعداد اعلامی این دو موسسه درخصوص فعالیت 350 تا 400 هزار فروشگاه در اینستاگرام شاید خیلی هم دور از واقعیت نباشد. این به معنی پذیرش 700 هزار تا 1 میلیون اشتغالی است که منبع تبلیغات و فروش آنها از طریق اینستاگرام است.

 

3 واقعیت عجیب از اشتغال اینستاگرامی

یکی از گزارش‌هایی که اهمیت کسب‌وکارهای اینستاگرامی و شبکه‌های اجتماعی را بیش از پیش نمایش داد، اظهارات اخیر مسئولان بزرگ‌ترین شرکت پست کشور است. این نکته لازم به ذکر است که براساس گزارش مرکز توسعه تجارت الکترونیکی کشور، در سال 1400 حدود 60 درصد از ارسال کالای تجارت الکترونیک کشور از طریق شرکت ملی پست ایران صورت گرفته است. 20 درصد از طریق شبکه توزیع کسب‌وکار‌ها، 13 درصد با شرکت‌های باربری بین شهری، 9 درصد از طریق شرکت‌های پست بخش خصوصی و 9 درصد نیز از طریق شرکت‌های پیک خصوصی صورت گرفته است. اما محمود لیائی، مدیرعامل شرکت ملی پست با اشاره به اختلال اینترنت در دو هفته اول مهرماه می‌گوید: «درآمد شرکت پست یک‌سوم کاهش یافته و این موضوع نشان می‌دهد یک‌سوم مرسوله‌های پستی و معاملات از طریق اینترنت بین‌الملل و پلتفرم‌های خارجی انجام می‌گرفته است.» 
این اظهارات مقامات رسمی دولتی نشان می‌دهد موضوع کسب‌وکارهای فعال در شبکه‌های اجتماعی در بستر پلتفرم‌های خارجی تا چه اندازه مهم بوده و گردش مالی و مبادلات آنها تا چه اندازه قابل توجه است که موجب کاهش شدید کل مرسوله‌های پستی شرکت دولتی پست ایران شده که سال گذشته 60 درصد از جابه‌جایی کالا در حوزه تجارت الکترونیک را بر عهده داشته است. حال اگر آن 9 درصد جابه‌جایی کالا و خدمات تجارت الکترونیک را که از طریق شرکت‌های پست بخش خصوصی در سال 1400 انجام‌شده را نیز به این عدد اضافه کنیم، 69 درصد از جابه‌جایی کالا در حوزه تجارت الکترونیک را شرکت‌های پست برعهده داشته‌اند که حالا با اعمال فیلترینگ شبکه‌های اجتماعی، دچار کاهش درآمد قابل توجهی شده‌اند. 
به نظر می‌رسد ابعاد تبعات اقتصادی فیلترینگ شبکه‌های اجتماعی خارجی کمی فراتر از عدد 3 درصدی است که مسئولان دولتی در اظهارنظرهای خود مطرح کرده‌اند. توجه داشته باشیم مشاغل این حوزه اولا شامل تعداد زیادی از مشاغل خرد و خانگی است که با سرمایه‌های افراد و اشخاص حقیقی و حقوقی کم‌قدرت، زنان خانه‌دار، خانوارهای کم‌درآمد، جوانان فارغ‌التحصیل دانشگاهی بیکار و امثال آن ایجاد شده و دولت نقش چندانی در ایجاد بسیاری از آنها نداشته است. 
موضوع سوم، قبول واقعیت‌های اقتصاد ایران است. توجه داشته باشیم در ایران به دلیل تحریم‌ها، شوک‌های مختلف اقتصاد کلان، تصمیمات سیاسی و فضای ویژه کسب‌وکار، ایجاد مشاغل بسیار امر زمان‌بر و پرمشقتی است. به این آمار توجه داشته باشیم: از سال 1384 تا تابستان سال 1401 تعداد شاغلان کشور (آمار رسمی مرکز آمار ایران) از 20 میلیون و 318 هزار نفر به 23 میلیون و 778 هزار نفر رسیده است. این به این معنی است که طی بیش از 17 سال خالص اشتغالزایی کشور حدود 3.5 میلیون نفر بوده است. به عبارتی طی 17 سال، خالص اشتغالزایی سالانه به‌طور میانگین 203 هزار و 530 نفر بوده است. این عدد به این معنی نیست که سالانه ‌فقط 203 هزار شغل ایجاد شده، بلکه به این معنی است که از کل اشتغالی که در این مدت ایجاد شده بسیاری از آنها به دلیل شوک‌های داخلی و بیرونی از بین رفته و به‌طور میانگین سالانه 203 هزار شغل پایدار مانده است. بنابراین نباید طوری القا شود که اشتغال در شبکه‌های اجتماعی و بستر پلتفرم‌های خارجی برای اقتصاد ایران که میانگین رشد اقتصادی آن در دهه نود نزدیک به صفر بوده و میانگین اشتغالزایی سالانه آن در دو دهه 203 هزار شغل بوده بی‌اهمیت است.

 

مشکل پلتفرم‌های داخلی 

یکی از دعاوی پرتعداد در کشور، دعاوی مربوط به موضوع سرقفلی و حق کسب و پیشه است. این موضوع در قوانین کشور و در رشته حقوق به‌عنوان یکی از قدیمی‌ترین دعاوی شناخته می‌شود و ابعاد بسیار پیچیده‌ای هم دارد. این موضوع گرچه ابعاد حقوقی پیچیده‌ای دارد اما نشان می‌دهد مساله مشتری و بازاریابی تا چه اندازه مهم است، برای مثال مستاجر برای واگذاری ملکی که اجاره کرده، درقبال شهرتی که با کسب‌وکار خودش به آنجا داده، از مالک یا مستاجر بعدی وجهی به‌عنوان حق کسب و پیشه طلب می‌کند. این دعاوی قدیمی حالا درخصوص فعالیت فروشگاه‌های اینستاگرامی و انتقال آنها به فضای امن پلتفرم‌های داخلی نیز مصداق دارد. 
طبیعتا ایجاد آشوب، فراگیری و طولانی شدن آن برای تمام افراد جامعه آسیب‌ها و خطراتی دارد. خصوصا در اقتصاد به‌دلیل آنکه آشوب‌های اجتماعی می‌تواند بر چرخه معمول و عادی آن از طریق اختلال در گردش مالی و یا عملکرد زنجیره تولید، توزیع و فروش اثر بگذارد جای نگرانی بیشتری دارد؛ چراکه با ادامه‌دار شدن اعتراضات، وضعیت مالی بنگاه‌ها و کارکنان آن تحت‌فشار قرار می‌گیرد و این اعتراضات به‌جای آنکه درنهایت به هدف اصلاحی خود برسند به تشدید نارضایتی‌ها کمک می‌کنند. در مطالعات اقتصادی انجام‌گرفته خصوصا پس از جنبش‌های اعتراضی اجتماعی در کشورهای خاورمیانه موسوم به بهار عربی، جلیقه‌زردها در فرانسه و سیاه‌پوستان در آمریکا تخمین زده شد که اگر اعتراضات یک کشور 6 فصل به‌طول بینجامد می‌تواند تا 1.5 واحد درصد رشد اقتصادی آن کشور را کاهش دهد. 
اما وضعیت برای ایران متفاوت‌تر از این نیز هست. در ایران تا اعتراضی صورت می‌گیرد، رسانه‌های معاند و دشمنان کشور با ایجاد فضای امنیتی سنگین و دمیدن بر خشونت، سعی دارند فضای کشور را تا جایی که می‌توانند به‌سمت ناامنی ببرند. از سوی دیگر آمریکا و غربی‌ها به نام حمایت از مردم ایران، فضای تحریمی را گسترش داده، پرونده‌های حقوق بشری درست کرده و درنهایت گرفتاری‌های جدیدی را در فضای بین‌الملل به ایران تحمیل می‌کنند. به‌هرحال با اتفاقاتی که اخیرا رخ داد، کسی نمی‌تواند از این اعتراضات و دامنه ناامنی که ایجاد کرد دفاع کند، اما موضوع مهم این است که باید دولتمردان با درک شرایط کشور، از آسیب بیشتر به کسب‌وکارهای عمدتا فعال در پلتفرم‌های خارجی، از ورشکستگی آنها جلوگیری کند. 
در این خصوص از اظهارات برخی مسئولان این‌طور برداشت می‌شود که با چند دستورالعمل و برطرف کردن مشکلات فنی پلتفرم‌های داخلی می‌توان کسب‌وکارها را به این پلتفرم‌ها هدایت کرد، اما این درحالی است که تجربه نشان داده این‌گونه تصور و اظهارت بسیار ساده‌انگارانه و فاقد منطق است؛ چراکه مساله پلتفرم‌های داخلی صرفا موضوعات فنی نیست که بتوان به تخصیص بودجه و امثال آن حل کرد، بلکه مشکل این پلتفرم‌ها را در همان خط اول گفتیم. مشکل همان دعوای قدیمی حق سرقفلی و حق کسب و پیشه است. یک مغازه‌دار به‌خوبی می‌داند که فروشش درجایی است که به‌اصطلاح پاخورش زیاد باشد. پذیرای جمعیت زیادی باشد، افراد زیادی آنجا را نه‌تنها بشناسند، بلکه به آن مغازه و مغازه‌دار اعتماد هم داشته باشند. در شرایط فعلی پلتفرم‌های داخلی چه خوش‌شان بیاید یا نیاید، آنچنان جذاب جمعیت نبوده‌اند. این پلتفرم‌ها باید یک جذابیت برای همه مردم از هر سلیقه سیاسی و اجتماعی و اعتقادی خلق کرده و اطمینان و اعتماد اجتماعی را بیش‌ازپیش افزایش دهند. پس در کوتاه‌مدت شاید این امر قابل تحقق نباشد اما در بلندمدت امر قابل‌تحقق است. با این حساب، دولت باید در یک فضای امن و با آرامش کسب‌وکارها را به پلتفرم‌های داخلی هدایت کند و بی‌اهمیت تلقی شدن فضای کسب‌وکار موجود در فضای اینستاگرام و دیگر پلتفرم‌های خارجی نه‌تنها مشکل را حل نمی‌کند، بلکه پاک کردن صورت‌مساله است. 

(منبع:فرهیختگان)

پیرو انتشار بخشی از گفتگوی معاون فناوری اطلاعات شرکت مخابرات ایران و ابهامات مطرح شده در فضای رسانه ای مرتبط با پروژه ملی توسعه شبکه دسترسی مبتنی بر فیبرنوری (FTTx)، روابط عمومی سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی ضمن ابراز تاسف از ادبیات نامناسب استفاده شده در این گفتگو، نکات زیر را برای اطلاع اصحاب رسانه، فعالان حوزه ارتباطات و سرمایه گذاران در بورس اوراق بهادار اعلام می کند:

۱-برنامه وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات براساس اسناد بالادستی و مصوبه کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات، ایجاد امکان دسترسی فیبرنوری برای ۸۰ درصد جمعیت کشور معادل ۲۰ میلیون خانوار تا انتهای دولت سیزدهم است و معیار «پوشش خانوار» که در مصوبه شماره ۱ جلسه شماره ۳۲۹ کمیسیون تعریف شده کاملا متفاوت با معیار «اتصال خانوار» است. لذا بیان اتصال ۲۰ میلیون پورت فیبرنوری نشانگر عدم اطلاع دقیق و تخصصی گفتگوشونده از مصوبات کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات، به عنوان نهاد مقررات گذار حوزه فاوا است.
۲-هم زمان با اعلام برنامه وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در آغاز به کار دولت سیزدهم برای ایجاد دسترسی ۲۰ میلیون خانوار به خدمات مبتنی بر شبکه فیبرنوری، ابهامات بسیاری در فضای رسانه ای در مورد عملیاتی شدن آن مطرح شد و با وجود گذشت مدت کوتاهی از ابلاغ مصوبه هیات دولت در خصوص میزان تسهیلات اعطایی دولت برای توسعه شبکه دسترسی مبتنی بر فیبرنوری، میزان استقبال دارندگان پروانه متقاضی استفاده از این تسهیلات بسیار بیشتر از حد انتظار است، به نحوی که تاکنون ۹ دارنده پروانه ارایه خدمات ارتباطاتی با ارایه درخواست، برای مشارکت در این پروژه ملی و استفاده از تسهیلات دولت با رگولاتوری تفاهم نامه امضاء کرده اند.
۳-علاوه بر پوشش حدود ۲میلیون خانوار تاکنون، که اطلاعات آن در سایت www.iranfttx.ir به تفکیک استان در دسترس است، تعهد پوشش بیش از ۳,۵ میلیون خانوار به دارندگان پروانه متقاضی مشارکت در این پروژه ابلاغ شده که علیرغم همه محدودیت های موجود از جمله اعمال تحریم‌های ظالمانه و مشکلات ایجاد شده برای منابع درآمدی آن‌ها، بر اساس برنامه اعلامی دارندگان پروانه تا ۶ ماه آینده زیرساخت های لازم در شهرهای ابلاغی ایجاد خواهد شد.
۴-با وجود امکانات گسترده همچون کانال های زمینی و همچنین سهم بازار غالب از کاربران ارتباطی و در نهایت امکان استفاده از تسهیلات مصوب دولت، متاسفانه تنها دارنده پروانه مطرحی که تاکنون برای مشارکت در این پروژه اقدام نکرده است، شرکت مخابرات ایران است. البته طبق مذاکرات صورت گرفته، انتظار می رود این شرکت به زودی به جمع دارندگان پروانه دریافت کننده مجوز برای مشارکت در این پروژه ملی بپیوندد.
در پایان، از مدیران ارشد شرکت مخابرات ایران به عنوان یک شرکت مطرح در بورس اوراق بهادار انتظار می رود ضمن بکارگیری مدیران متخصص و مدیریت فضای رسانه ای آن شرکت، با حضور در پروژه های ملی بستر مناسبی را برای رشد و توسعه زیرساخت های شرکت و در نتیجه بالارفتن ارزش سهام آن برای حمایت از سهامداران خود و عرضه بهتر خدمات به مردم شریف ایران را فراهم کنند.

 

در همین رابطه: انتقادات بی‌سابقه معاون مخابرات از عملکرد زارع پور

وزیر ارتباطات در پاسخ به این سوال که آیا در ازای قطعی‌‌های اینترنت در ماه اخیر بسته‌ جبرانی برای اینترنت ثابت ارائه می‌شود؟ گفت: در این مدت به جز محدودیتی که روی دو پلتفرم اعمال شده، هیچ محدودیتی روی اینترنت ثابت نبوده است.

عیسی زارع پور وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در گفت و گو با فارس در پاسخ به این سوال که با اعلام بسته جبرانی در ازای مدت قطعی اینترنت موبایل، آیا بسته جبرانی برای اینترنت ثابت هم ارائه خواهد شد؟ گفت: اینترنت ثابت هیچ گاه قطع نبوده است. در این مدت اینترنت ثابت همیشه بدون محدودیت باز بوده است؛ البته به غیر از محدودیتی که آن دو پلتفرم (واتس آپ و اینستاگرام) داشته اند.

خبرنگار تاکید کرد که پس قرار نیست که برای اینترنت ثابت، بسته جبرانی در نظر گرفته شود؟

زارع پور گفت: خیر؛ زیرا در این مدت هیچ محدودیتی روی اینترنت ثابت وجود نداشته است.

پس از وقوع ناآرامی های اخیر در کشور که به اعمال محدودیت های اینترنتی برای کاربران این سرویس منجر شد، وزارت ارتباطات از پیش بینی بسته ای جبرانی برای مشترکان تلفن همراه خبر داد و اعلام کرد که به میزان قطعی اینترنت همراه،‌ بسته جبرانی از سوی اپراتورها ارائه خواهد شد.

این اظهار نظر وزیر ارتباطات در شرایطی است که در این مدت هم مشترکان همراه و هم مشترکان ثابت از اختلال و قطعی در سرویس اینترنت گلایه داشته اند.

شهلا عموری، رییس اتاق بازرگانی اهواز در یادداشتی که در اختیار پایگاه خبری اتاق بازرگانی ایران قرار داده‌است ضمن اشاره به کاربردهای اپلیکیشن‌های ارتباطی در تسهیل صادرات می‌نویسد: «فعالان صادراتی ما به کشور عراق است که در ۴۰ روز گذشته دچار مشکلات زیادی شده‌اند.»

در این یادداشت آمده است:

در ۴۰ روز گذشته و هم‌زمان با آغاز فیلترینگ واتساپ، اینستاگرام و … و محدودیت‌های اینترنت گزارش‌های متعددی مبنی بر تأثیر منفی این اقدامات بر کسب‌وکارهای کوچک و بزرگ منتشر شده است. گزارش سال گذشتهٔ مرکز آمار نشان از وابستگی کسب‌وکار ۱۰ میلیون نفر به فضای مجازی دارد. مسلماً چنین نسبتی از بعد اشتغال و آثار اجتماعی مترتب بر آن عدد قابل توجهی است و نمی‌توان از کنار آن به سادگی گذشت.

دبیر شورای فضای مجازی نیز چندی پیش از فعالیت دو میلیون و ۴۰۰ هزار کسب‌وکار در حوزه تبلیغات و فروش در اینستاگرام خبر داده است. بنابراین خسارات ناشی از هر روز قطعی و اختلالات اینترنتی بر بازار داخلی کاملا روشن است؛ اما من در این نوشته قصد دارم بنا بر تجربه خود، فقط به تأثیر شدید اختلال اینترنت بر ارتباطات مستمر و روزمره فعالان صادراتی با طرف‌های خارجی به ویژه صادرکنندگان خوزستانی و عراقی اشاره کنم.

یکی از ابزارهای ارتباطی که در جزء به جزء فعالیت صادرکنندگان ما به عراق نقش مهمی ایفا می‌کند مسئله تبلیغات محصولات و اقناع خریداران با استفاده از ارتباط صوتی- تصویری مجازی، تهیه عکس از نمونه‌ها و ویدیوهای مربوط به محل و چگونگی تولید و سایر شرایط کیفی، کمی، فنی و استانداردهای مربوط به آن کالاهاست.

 

نقش ابزارهای ارتباطی در تسهیل صادرات
مذاکرات صوتی و تصویری با خریداران و در صورت توافق ارسال ریز اطلاعات محصولات و بسیاری از جزئیات دیگر همگی در سایه برخورداری از اینترنت بدون فیلتر و بدون محدودیت میسر بوده است. بر اساس تجارب موجود و بررسی صورت گرفته، ارتباطات اینترنتی پس از مرحله عقد قرارداد و شروع صادرات حائز اهمیت بسیار است و برای برقراری ارتباط مستمر و پایدار صادرکننده و خریدار خارجی اهمیت آن دوچندان می‌شود. بسیاری از طرف‌های تجاری عراقی مایل هستند محصولات خریداری شده را از بدو بارگیری محصول، مشخصات کامیون حمل‌کننده و حرکت آن و زمان رسیدن به مرز را به‌صورت آنلاین رصد کنند و از این جهت کسب اطمینان کنند.

غرض از بیان این موارد تبیین اهمیت اینترنت در تسهیل فعالیت فعالان صادراتی ما به کشور عراق است که در ۴۰ روز گذشته دچار مشکلات زیادی شده‌اند. این مشکل قطعاً برای فعالان اقتصادی سایر اتاق‌های بازرگانی استان‌های مرزی که مراودات تجاری با همسایگانشان دارند نیز قابل تصور است. تأکید ما این است که وزارت ارتباطات بنا به اهمیت موضوع صادرات و لزوم حمایت از فعالان این عرصه که از آنها با عنوان سربازان اقتصادی کشور یاد می‌شود، باید تدابیری اتخاذ کند که ارتباط تولیدکنندگان و فروشندگان با خریداران محصولاتشان پایدار بماند و تحت هیچ شرایطی قطع نشود.

 

اپلیکیشن‌های داخلی جای پلتفرم‌های بین‌المللی را نمی‌گیرند
برنامه‌ریزان و تصمیم‌گیران قطعاً اطلاع دارند که صادرکنندگان کالاهای غیرنفتی ایران به عراق چه دشواری‌هایی را در رقابت با صادرکنندگان چینی، ترک، عربستانی، اردنی و… متحمل می‌شوند و از آنجا که فضای مجازی یکی از ابزارهای ارتباطی، تبلیغاتی و اقناعی تجار برای رسیدن به بازار آن کشور و تثبیت موقعیت خود به شمار می‌آید لذا به نظر می‌رسد که اختلالات موجود در فضای مجازی مانعی در مسیر فعالیت صادرکنندگان بوده و زمینه مانور بیشتر رقیبان ما در عرصه صادرات به کشور عراق و سایر کشورهای منطقه را فراهم خواهد کرد.

تأکید بر این نکته نیز ضروری است که استفاده از اینترنت داخلی در حال حاضر مشکلات صادرکنندگان را مرتفع نخواهد کرد. پلتفرم‌های داخلی از توان کامل و کافی برای پوشش کسب‌وکارها برخوردار نیست و در فرض ایجاد زیرساخت‌های لازم و توانمند کردن آن، این اینترنت کماکان داخلی باقی می‌ماند و فایده‌ای برای ارتباط گرفتن فعالان صادراتی کشور با خریداران خارجی یا تبلیغ محصولات ایرانی نخواهد داشت. بر همین اساس معتقد هستیم مسئولان باید در اندیشه یافتن یک راه‌حل منطقی برای معضل پیش آمده باشند تا بخش صادراتی ما از این روزنه دچار مشکلات مضاعف نشود و بتواند به فعالیت خود ادامه بدهد.

بررسی سایت‌های فروش تجهیزات استارلینک و صحبت با برخی فروشندگان نشان می‌دهد قیمت این تجهیزات که به صورت قاچاق، بیشتر از بانه به کشور وارد شده ۲۰ تا ۶۰ میلیون تومان است و این در حالی است که هنوز هیچ مرجع رسمی کارکرد این تجهیزات در ایران را تایید نکرده است.

به گزارش ایسنا، برخی از کانال‌های تلگرامی و صفحات اینستاگرام شروع به تبلیغ فروش تجهیزات استارلینک کرده‌اند. فروشندگان قیمت‌های مختلف بین ۵۰۰ تا ۱۵۰۰ دلار، معادل ۲۰ تا ۶۰ میلیون تومان را برای این تجهیزات مطرح می‌کنند.

عده‌ای از فروشندگان می‌گویند در منزل مبلغ را دریافت خواهند کرد، اما برخی دیگر بیعانه حدود ۱۰ میلیون تومانی درخواست می‌کنند.

یکی از فروشندگان در پاسخ به اینکه آیا برای اتصال به اینترنت باید هزینه ماهانه پرداخت شود؟ می‌گوید: «نه. کل هزینه همین ابتدا پرداخت می‌شود. فعلا اعلام شده استفاده از این اینترنت رایگان است و تا زمانی که اعلام کنند شرایط همین است.»

اما صحبت‌های فروشندگان متناقض است. برای مثال فروشنده دیگری می‌گوید که خریداران باید ماهانه ۱۰۰ دلار هزینه شارژ پرداخت کنند.

همچنین طبق گفته‌ فروشندگان، هر تجهیزات برای فضایی به اندازه یک استادیوم فوتبال اینترنت تامین می‌کند.

یکی از فروشندگان در پاسخ به اینکه اگر بعدا تجهیزات به مشکل بخورد چه کسی مسئول است؟ نصب کننده تجهیزات را معرفی کرده و می‌گوید: «این فرد همواره برای پاسخ دهی و تعمیرات در دسترس خواهد بود.» البته مشخص است که تضمینی برای این ادعا وجود ندارد.

او همچنین در پاسخ به اینکه چه تضمینی برای فعال بودن این تجهیزات در ایران وجود دارد؟ گفت که بعد از پرداخت بیعانه، نصاب در محل نصب حاضر می‌شود، اما اگر تجهیزات کار نکرد، پول را پس می‌دهد و تجهیزات را می‌برد.

به گفته خود فروشندگان، تجهیزات استارلینک بیشتر از شهر بانه وارد می‌شود.

البته به نظر می‌رسد با توجه به قاچاق بودن کالا و همچنین ناشناخته بودن آن، امکان سوء استفاده‌های فراوانی در این زمینه وجود دارد.

 

معیار، سود است

در این رابطه، حمید حسینی،  عضو هیئت رئیسه اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق، در گفت‌وگو با ایسنا، اظهار کرد: مرزی وجود دارد که برخی کالاها از آن ترانزیت شده، به عراق برده می‌شود، در ۱۰ کیلومتری مرز پیاده و دوباره به صورت کولبری به ایران وارد می‌شود. این کالاها عمدتا لوازم الکترونیک، موبایل، لوازم خانگی، لوازم آرایشی، پوشاک و سایر کالاهایی هستند که بازار دارند؛ بنابراین هیچ چیزی بعید نیست و ترانزیت هم از ایران سخت نیست.

به گفته وی عمده کالاها ابتدا وارد بندرعباس می‌شود، بعد به صورت ترانزیت به اقلیم کردستان می‌رود و دوباره به صورت کولبری به ایران برمی‌گردد. در حال حاضر در بانه پاساژهای شیک ساخته شده و انواع لوازم خانگی و سایر کالاها در آن‌ها فروخته می‌شود. تجهیزات استارلینک هم اگر بازار جذابی داشته باشد، وارد می‌شود، چرا که معیار افراد فعال در این حوزه منافع و سود است.

عضو هیئت رئیسه اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق با این که دولت باید درایت کند و فیلترینگ اینترنت را بردارد تا مردم به مسیری وارد نشوند که دیگر قابل کنترل نباشد، تصریح کرد: این تجهیزات هم ممکن است ابتدا گران باشد، اما در آینده ارزان‌تر می‌شود و هیچ کنترلی روی آن نخواهد بود.

حسینی در پاسخ به اینکه آیا احتمال کلاهبرداری در فروش تجهیزات استارلینک وجود دارد؟ گفت: معمولا شاهد این قبیل اتفاق‌ها هستیم، اما مردم این ریسک را پذیرفته‌اند.

 

وضعیت مبهم تجهیزات استارلینک در ایران

اینترنت ماهواره‌ای بیشتر در مواردی به‌کار می‌رود که دسترسی معمولی به اینترنت (کابلی، فیبرنوری، دایال-آپ و بی‌سیم) امکان‌پذیر نیست یا از کیفیت پایینی برخوردار است. در تعریف این نوع از اینترنت باید گفت امواج از طریق ماهواره ارسال می‌شود و کاربر برای دریافت آن باید از تجهیزات مخصوص آن یعنی دیش و دریافت کننده امواج استفاده کند. اگر این نوع از اینترنت فراگیر شود احتمال تولید تجهیزات آن با قیمت کمتر هم ممکن خواهد بود یا حتی سیم کارت‌هایی مانند آنچه در تلفن ماهواره‌ای استفاده می‌شود تولید می‌شود اما هنوز برای رسیدن به این مراحل زود است.

اوایل مهرماه برخی از کارشناسان هشدار دادند که استفاده از اینترنت ماهواره ای نیازمند زیرساخت‌هایی در داخل کشور است و به این زودی‌ها خبری از اینترنت ماهواره‌ای نخواهد شد. همچنین به گفته آن‌ها فایل‌ها و اپلیکیشن‌هایی در فضای مجازی منتشر شده که به کاربران وعده دسترسی به اینترنت ماهواره‌ای و استارلینک را می‌دهند، بی‌استفاده و البته خطرناک هستند.

عیسی زارع پور هم اخیرا گفته بود که اگر کشورهای دیگر بخواهند خدمات استارلینک به ایران بدهند، باید ضوابط ایران را رعایت کنند و بعید است به این زودی اینترنت ماهواره‌ای استارلینک در ایران فعال شود.

پس از این اظهارات، اخبار عجیبی در فضای مجازی به نقل از ایلان ماسک خطاب به وزیر ارتباطات منتشر شد که رئیس مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، در واکنش به این توئیت منتسب به ایلان ماسک مبنی بر خطاب قراردادن عیسی زارع پور، آن را جعلی دانست و نوشت: فیک نیوزسازان مشغول کارند.

استارلینک توسط شرکت اسپیس ایکس اداره می‌شود و طبق اطلاعات مندرج برروی سایت رسمی این شرکت، اکنون ۴۰ کشور را تحت پوشش خدمات خود قرار داده است و راه‌اندازی سرویس تلفن همراه جهانی پس از سال ۲۰۲۳ را هم هدف‌گذاری کرده است.

در صفحه نقشه وب سایت استارلینک، مناطق تحت پوشش خدمات اینترنت ماهواره‌ای استارلینک در جهان با سه رنگ مختلف برای مناطق تحت پوشش، مناطقی که در لیست انتظار هستند و مناطقی که به زودی به استارلینک دسترسی خواهند داشت، نشان داده می‌شود اما طبق این اطلاعات، چندین کشور از جمله ایران و چین شامل مناطق تحت پوشش نیستند.

اکنون داخل سایت  اسپیس ایکس  و در صفحه مربوط به سفارش استارلینک، برای بخش خانگی، هنگامی که نام محله‌ای را مثلا در تهران وارد می‌کنیم، با این پیام روبرو می‌شویم که استارلینک هنوز در محدوده شما به دلیل عدم دریافت تاییدیه رگولاتوری، موجود نیست و با دریافت مجوز رگولاتوری، محدوده مورد پوشش ما گسترش پیدا خواهد کرد، بنابراین لطفا قابل دسترس بودن استارلینک در محدوده زندگی خود را بعدا دوباره بررسی کنید. همین پیام برای سفارش استارلینک برای کاربران تجاری هم تکرار می‌شود.

با این اوصاف، با توجه به راه افتادن بازار فروش این کالاها در ایران و همچنین اظهارات دیگر ایلان ماسک مبنی بر فعال شدن اینترنت ماهواره‌ای در ایران، مشخص نیست که آیا واقعا استفاده از تجهیزات در کشور امکان پذیر هست یا نه؟ به نظر می‌رسد در خلاء اطلاع رسانی درست در این رابطه و مبادله غیرقانونی، امکان سوء استفاده بیش‌تر خواهد بود.

در همین رابطه مسعود اسدپور، رئیس آزمایشگاه شبکه‌های اجتماعی دانشگاه تهران اخیرا گفته بود که احتمالا فروشندگان این تجهیزات در فضای مجازی یا تجهیزات غیر واقعی می‌فروشند یا تبلیغ دروغ می‌کنند. شاید یک سال دیگر  اینترنت استارلینک برای تعداد زیادی قابل استفاده باشد، اما ادعای فعلی دروغ است چون برای این موضوعات تبلیغ عمومی نمی‌کنند.

آخرین آمار منتشر شده توسط رگولاتوری، نشان می‌دهد که ضریب نفوذ اینترنت سیار در کشور نسب به سه ماه نخست سال، ۴ درصد افزایش و اینترنت ثابت یک درصد کاهش داشته است و ضریب نفوذ اینترنت در کشور از ۱۳۳ درصد عبور کرد.

به گزارش ایرنا، سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی، هر ۳ ماه یکبار گزارشی از ضریب نفوذ اینترنت ثابت و سیار و تلفن همراه در کشور منتشر می‌کند. در تازه‌ترین گزارشی که رگولاتوری منتشر کرده به بررسی وضعیت اینترنت ثابت و سیار و همینطور آمار مربوط به حوزه تلفن همراه، شرکت پست و وضعیت شبکه ارتباطی کشور پرداخته است.

بنابراین گزارش، اینترنت ثابت کشور با کاهش مشترک رو به رو شده است. در گزارش مربوط به سه ماه نخست ۱۴۰۱، تعداد مشترکین اینترنت پهن‌باند ثابت در کشور بیش از ۱۱ میلیون نفر بود که ضریب نفوذ این فناوری را به بیش از ۱۳ درصد می‌رساند. اما در این گزارش تازه، تعداد مشترکان اینترنت ثابت به ۱۰ میلیون و ۹۷۹ هزار مشترک با ضریب نفوذ ۱۲.۹۶ درصد رسیده است. در زمان انتشار چنین گزارش‌هایی است که عقب‌ماندگی در بخش روزرسانی و توسعه اینترنت ثابت بار دیگر نمایان می‌شود.

در بخش اینترنت سیار البته با رشد متعارفی رو به رو شدیم. به استناد این گزارش اکنون ضریب نفوذ اینترنت سیار در کشور به بیش از ۱۲۰ درصد و تعداد مشترکین به بیش از ۱۰۱ میلیون مشترک رسیده که نشان می دهد حدود 3 میلیون مشترک به تعداد مشترکان ایننرت سیار اضافه شده است.

آمار اخیر سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی حکایت از ضریب نفوذ بیش از ۱۳۳ درصدی اینترنت سیار و ثابت در کشور دارد.

نشریه فوربز در گزارشی نوشت که پایانه‌های ارتباطی ماهواره‌ای استارلینک در تلاش برای دور زدن محدودیت‌های اینترنتی به ایران قاچاق می‌شوند.
به گزارش همشهری آنلاین، این نشریه با اشاره به حوادث اخیر در ایران نوشت: ایلان ماسک، مدیرعامل اسپیس‌ایکس، با هیاهوی زیادی اعلام کرد که در حال فعال کردن استارلینک در ایران است و دولت آمریکا بر این اساس، کنترل صادرات بر روی خدمات ارتباطی را کاهش داده است.

این سرویس به کاربران اجازه می‌دهد تا از طریق گیرنده‌های زمینی به مجموعه‌ای متشکل از هزاران ماهواره در مدار پایین زمین دسترسی داشته باشند که سرعت دانلود تا ۳۵۰ مگابیت بر ثانیه و به لطف ارتفاع کم ماهواره‌ها، تأخیر بین ۲۰ تا ۴۰ میلی ثانیه را ارائه می‌دهد.

فوربز می‌نویسد: با ممنوعیت تراکنش‌های بانکی بین‌المللی در ایران، ایرانیان نمی‌توانند پایانه‌های مورد نیاز برای دسترسی به این سرویس را خریداری کنند.

با این حال، اکنون گزارش‌هایی مبنی بر قاچاق ترمینال‌های استارلینک به این کشور منتشر شده است.

در این رابطه ویدئویی در توییتر به اشتراک گذاشته شده است که تجهیزاتی در مسیر این کشور را نشان می‌دهد.

در همین حال، فیروز نادری، مدیر سابق ناسا می‌گوید که حدود ۳۰ پایانه استارلینک در حال حاضر در ایران فعال است که توسط تعدادی از گروه‌ها تامین شده است.

او می‌گوید: «به‌عنوان یک مورد آزمایشی، این گام مهمی است و شاید موارد بیشتری در پی داشته باشند.»

این نشریه ادامه داد: با این حال، مشکلات بزرگی وجود دارد، از جمله هزینه ۵۹۹ دلاری یک ترمینال. پایانه‌های استارلینک فقط به دسترسی به ماهواره‌ها نیاز ندارند؛ آنها همچنین باید در چند صد کیلومتری ایستگاه زمینی قرار داشته باشند که در ایران هیچکدام از آنها وجود ندارد. بنابراین، آنها فقط در اطراف کشور کار می‌کنند که در آن ترمینال‌های کشورهای همسایه مانند ترکیه، آذربایجان یا عراق قابل دسترسی باشند.

در همین حال، بحث مخفی نگه داشتن دستگاه‌ها نیز وجود دارد. در حالی که به راحتی می‌توان آنها را از نظر بصری پنهان کرد، اما طبیعتاً انتقال و همچنین دریافت دیتا، تشخیص آنها با تجهیزات مناسب را ساده می‌کند.

شهریار حیدری، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، در خصوص ارتباط سرعت پایین اینترنت با اجرای طرح صیانت گفت: فعلا نمی‌توانند این طرح را اجرا کنند و اگر بخواهند مصون سازی کنند کسی مخالف آن نیست، اما امروز مردم به پهنای اینترنتی نیازمند هستند این یک علم است که در اختیار جامعه بشری قرار گرفته تا استفاده کنیم. به هر حال در شرایط حاضر به دلیل فضای امنیتی مقداری کاهش پیدا کرده و قطع به یقین در آینده نزدیک بهتر خواهد شد.
طی محدودیت‌هایی اینترنتی که در یک ماه اخیر رخ داده است؛ بسیاری از کسب و کارهای آنلاین لطمه خورده و موجب نگرانی میلیون‌ها نفر تا امروز شده است و در این وضعیت بد اقتصادی موج بیکاری را به دنبال دارد. این در حالی است که  یکی از فرصت‌های خوب برای رونق اقتصاد، فضای مجازی است.

در این باره شهریار حیدری عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس به خبرنگار جماران گفت: به دلیل بحران‌های به وجود آمده وزارت ارتباطات و فناوری پهنای اینترنت را کم کرده است و قول داده‌اند بعد از اینکه فضا آرام شود آن را افزایش دهند و البته این کاملا طبیعی است. از طرفی با بحران‌های پیش آمده و قطعی اینترنت هزاران شغل تعطیل شد که من معتقدم وزارت ارتباطات به زودی افزایش پهنای اینترنتی را انجام خواهد داد تا مردم به کسب و کار خود را ادامه دهند؛ چون مردم به این فضا وابسته و بخشی از زندگی و معیشت آنان شده است. ضرر و زیان‌های زیادی در این مدت به دلیل وضعیت موجود به فضای کسب و کار وارد شده است و به همین خاطر امیدوارم وزارت ارتباطات هر چه زودتر نسبت به افزایش پهنای اینترنت و همچنین روان سازی این فضا اقدامات جدی به عمل بیاورد.

حیدری ادامه داد: وزارت ارتباطات تابع شورای امنیت و نهادهای دیگر است و استقلال قطع یا وصل کردن اینترنت را ندارد و همچنین تابع دستگاههای مسئول امور امنیت و انتظامی کشور است. امروز که شرایط عادی شده است وزارت ارتباطات باید در این امر اقدام لازم را انجام دهد. یکی از نگرانی‌های ما این است که به تعداد بیکاران اضافه شود و این موضوع خود یک معضل اجتماعی است.

این نماینده مجلس شورای اسلامی در خصوص ارتباط سرعت پایین اینترنت با اجرای طرح صیانت افزود: فعلا نمی‌توانند این طرح را اجرا کنند و اگر بخواهند مصون سازی کنند کسی مخالف آن نیست، اما امروز مردم به پهنای اینترنتی نیازمند هستند این یک علم است که در اختیار جامعه بشری قرار گرفته تا استفاده کنیم. به هر حال در شرایط حاضر به دلیل فضای امنیتی مقداری کاهش پیدا کرده و قطع به یقین در آینده نزدیک بهتر خواهد شد.

نماینده قصر شیرین در ادامه در خصوص عملکرد صداوسیما در مقابل رسانه‌های خارجی، گفت: تولیدات صداوسیما از نظر کیفی و کمی نیاز به بازنگری دارد. صداوسیما باید نظرسنجی واقعی انجام دهد که در کشور چند درصد مخاطب دارد و در پی آن به دنبال افزایش و جذب مخاطب باشند؛ اگر تعداد مخاطب کاهش یافته حتما باید آسیب شناسی صورت بگیرد.

وی افزود: صداوسیما مقوله بسیار مهمی است و به همین خاطر است که به آن «رسانه ملی» گفته می‌شود و باید در اختیار تمام جامعه  باشد. صداوسیما باید با نظرسنجی میزان اثرگذاری خود در سطح ملی را مشاهده کند. اگر اثرگذار است باید اثر آن را در سطح ملی ببینیم، اما اگر نیست باید بازنگری جدی در عملکرد داشته باشند که متناسب با مسائل روز دنیا تغییر کند.

حیدری تصریح کرد: مسئولان صداوسیما خودشان می‌دانند تعداد مخاطب نسبت به قبل کمتر شده است و حتما نیاز به اصلاح ساختاری و سیستمی دارد، چون هر چقدر مخاطب جذب کند مخاطبان بی بی سی و اینترنشنال و... کم می‌شود.

سلاحورزی نایب رییس اتاق بازرگانی ایران گفت: یکی از تأثیرات اقتصادی محدود کردن اینترنت از لحاظ اعتباری بر روی تجارت ایران اثر گذاشته به طوری که با توجه به فیلتر و محدود شدن اینترنت تماس‌های تجاری که از طریق پلت‌فرم‌های پیام رسان بین تجاری ایرانی و خارجی انجام می‌شد، قطع شدند.
جی پلاس؛ با این شرایط شاهد قطع تماس های تجاری خارجی، کاهش فروش، کاهش سود و به دنبال آن اثرگذاری بر اشتغال خواهیم بود.

به گزارش ایلنا نایب رییس اتاق بازرگانی ایران اظهار داشت: برخی از هیات‌های تجاری از جمله هیات تجاری لهستان که از گذشته اعلام تمایل و تقاضای سفر تجاری به ایران را داشتند، متاسفانه سفر خود را لغو کردند و از حضور در ایران منصرف شدند.

حسین سلاح‌ورزی با اشاره به شرایط کشور و محدود و قطع شدن اینترنت و افزایش فیلترینگ در یک ماه گذشته و اثرگذاری این شرایط بر روی تجارت و اقتصاد کشور اظهار داشت: اساسا این وضعیت در ایران و هر کشوری که در شرایط ناآرامی اجتماعی قرار دارد، اثرگذار است. 

وی از لغو برخی از سفرهای تجاری به ایران در یک ماه گذشته خبر داد و گفت: در این مدت زمان برخی از هیات‌های تجاری از جمله هیات تجاری لهستان که از گذشته اعلام تمایل و تقاضای سفر تجاری به ایران را داشتند، متاسفانه سفر خود را لغو کردند و از حضور در ایران منصرف شدند. 

نایب رییس اتاق بازرگانی ایران با تاکید بر اینکه هر گونه اتفاقاتی که موجب نااطمینانی در اقتصاد کشور تاثیر مستقیم و معناداری بر سرمایه‌گذاری و تجارت و رشد اقتصادی داشته و خواهد داشت، ادامه داد: اتفاقات اخیر در تجارت که می‌تواند یک فعالیت کوتاه مدت باشد اثر می‌گذارد و به طور مشخص محدود کردن اینترنت، فیلتر شدن برخی از پلت‌فرم‌های در یک ماه گذشته هم بر روی کاهش تولید و هم بر کاهش تقاضای موثر و هم تجارت اثرگذار بوده است. 

سلاحورزی افزود: یکی از تأثیرات اقتصادی محدود کردن اینترنت از لحاظ اعتباری بر روی تجارت ایران اثر گذاشته به طوری که با توجه به فیلتر و محدود شدن اینترنت تماس‌های تجاری که از طریق پلت‌فرم‌های پیام رسان بین تجاری ایرانی و خارجی انجام می‌شد، قطع شدند. 

وی با اشاره به تبعات تدوام این شرایط در بخش تجارت و اقتصاد کشور تاکید کرد: تجربه آفریقای جنوبی نشان می‌دهد که با تدوام ناآرامی‌ها از سال ٢٠٠٩ تا به امروز اقتصاد این کشور به شدت تحت تأثیر این شرایط قرار گرفته و منجر به کاهش سرمایه‌گذاری، کاهش رشد اقتصادی، افزایش بیکاری شده و این وضعیت نتیجه تداوم ناآرامی‌ها در اقتصاد است.

سلاحورزی ادامه داد: اینکه فکر کنیم قطع شدن اینترنت و فیلتر طیف وسیعی از سایت‌ها، برنامه‌ها و پلت‌فرم‌های فقط به محدود شدن کسب و کارهای کوچک می‌شود، ساده انگارانه است و نه تنها کسب و کارهای کوچک، آنلاین شاپ‌ها و کسب و کارهای مبتنی بر اینستاگرام دچار مشکل شده‌اند و افرادی که جمعیت آنها هم کم نیست، کار خود را از دست داده‌اند. بلکه خطوط تولید از خط تولید لبنیات و دارو گرفته تا تولید فولاد و نساجی در این شرایط دچار مشکل شده‌اند چراکه خطوط تولید هم مبتنی بر اینترنت، هوش مصنوعی، تکنولوژی ‌های IT و ITC هستند و همچنین خارج از کارخانه هم موضوعاتی مانند لجستیک، ثبت سفارش، بازاریابی و برنامه‌های مالی و ارزی بر پایه اینترنت هستند و با این شرایط شاهد کاهش فروش، کاهش سود و به دنبال آن اثرگذاری این روند بر روی اشتغال خواهیم بود. 

نایب رییس اتاق بازرگانی گفت: طبق گزارش‌ها، در این مدت استفاده از وی پی آن‌ها و فیلترشکن‌ها تا ٣٠ برابر افزایش یافته و نشان می‌دهد مردم از کانالی برای ادامه ارتباطات استفاده می‌کنند اما در این شرایط هم امنیت کاربران و اطلاعات کشور به خطر می‌افتد.

روزنامه جمهوری اسلامی نوشت: چند سالی است که اینجا و آنجا سخن از شبکه اطلاعات ملی یا اینترنت ملی (بخوانید اینترانت!) می‌رود و حالا نیز یکی از «حاشیه‌نشینان» سیاست و قدرت، «فتوا» داده است که این کار «یک واجب شرعی است»!
اینکه مسئولان مربوط بخواهند یا بتوانند این «واجب شرعی»(!) را به جا آورند یا نه و اینکه انجام این «واجب شرعی خیالی» مشکلات آنان را رفع خواهد کرد یا نه، در آینده برای آنان نیز معلوم خواهد شد؛ هرچند از هم‌اکنون می‌توان آن را طرحی شکست‌ خورده شمرد.
اما مشکل اصلی و مصیبت بزرگ این است که این دست مسئولان، به جای اصلاح افکار و روش‌ها و رفتارهای خود، خاستگاه مشکلات ریشه‌دار موجود را در فراسوی مرزها می‌بینند یا این گونه وانمود می‌کنند.

چگونه می‌شود این همه نابسامانی و گرفتاری را که سال‌هاست در زندگی بخش عمده‌ای از جامعه امری ملموس گشته و ریشه اصلی اعتراضات گذشته و حال به شمار می‌رود، نادیده گرفت و راه رهایی را در بستن و محدود ساختن ابزارهای ارتباطی و اینترنت و شبکه‌های مجازی، آن هم با عنوان‌های فریبنده‌ای مانند «اینترنت ملی» یا «شبکه اطلاعات ملی» دید؟
این هنری است که گویا تنها از چنین مسئولانی ساخته است! اینان حتی به این پرسش پاسخ نمی‌دهند که اگر چنین است، پس این همه مراکز و دستگاه‌های مختلف دولتی و غیر دولتی و به ویژه رسانه‌ای که با بودجه ملت و ده‌ها شبکه ۲۴ساعته در چند دهه گذشته، در «فضای حقیقی» چه کرده و می‌کنند که حتی درباره نسلی که در همین سال‌ها در دامن سیاست‌های فرهنگی و تربیتی خود این آقایان بزرگ شده‌اند، چنین نگرانی هست که فریب «فضای مجازی» را می‌خورند؟!
اگر به واقع چنین باوری در میان این بخش از مسئولان و مقامات کشور و برخی حامیان «حاشیه ‌نشینان» وجود داشته باشد، باید برای تنزل و ساده‌سازی مسائل تا این سطح تاسف خورد و اگر برای رفع مسئولیت از خود و آرامش‌بخشی به مقامات مافوق یا وارونه کردن افکار عمومی، مسائل را این گونه وارونه می‌کنند، باید گفت: «ترسم نرسی به کعبه‌ای اعرابی»!
کف جامعه و متن زندگی مردم، هرگز آن چیزی نیست و نخواهد بود که برخی «بولتن ‌نویسان» و پاره‌ای «مشاوران اعظم» جلوه داده و می‌دهند و واقعیت‌های زندگی مردم را نمی‌توان این گونه ساده‌لوحانه و ساده‌انگارانه تحلیل کرد و بر پایه آن سیاست نوشت و به جای تن دادن به راه‌های خردمندانه و درمان‌های عالمانه، برای اینترنت چنین نسخه‌هایی پیچید؛ اقداماتی که جز هزینه برای کشور، بردن آبروی خود و زحمت برای مردم و بدتر از همه، ناامید ساختن جامعه از اصلاح وضع موجود، دستاوردی نخواهد داشت.
راه بنیادی در رهایی از مشکلات موجود و خطرهای پیش رو، چنان که بارها و بارها از سوی خردمندان و دلسوزان کشور که بسیاری از آنان کنار گذاشته شده و مغضوب شما و سیاست‌ها و تنگ‌نظری‌های شما شده‌اند، اصلاح روش‌های موجود است، روش‌هایی که نتیجه آن در سه دهه اخیر همین وضعی است که شاهد هستیم و متأسفانه سخنان و مواضع مسئولان به روشنی نشان می‌دهد که «در همچنان بر همان پاشنه می‌چرخد»!
آنچه در فکر و سخن این دست مسئولان، «اینترنت ملی» یا «طرح صیانت» خوانده می‌شود، در واقع «حصر عمومی» یک ملت است و «بانیان» و «حامیان» باید بدانند که نمی‌توان یک ملت را، آن هم به بزرگی و آزادی‌خواهی ملت شریف ایران، حتی با برچسب ناچسب «ملّی»، «محصور» ساخت؛ چنان که مولا(ع) در نهج‌البلاغه فرمود: «یدالله مع الجماعه» و فرمود: «و الغالب بالشرّ مغلوب»

طبق گزارش اسپید تست ایران در رده بندی کشورهایی با بیشترین میانه سرعت اینترنت موبایل در سپتامبر ۲۰۲۲ میلادی ۹ پله رشد کرده است.

به گزارش خبرنگار مهر، جدیدترین گزارش اسپیدتست نشان می‌دهد در نهمین ماه میلادی (سپتامبر) میانه جهانی سرعت اینترنت موبایل ۳۳.۱۷ و اینترنت ثابت ۷۱.۳۹ مگابیت بر ثانیه بوده است. طبق اطلاعات موجود درآگوست ۲۰۲۲ میلادی میانه سرعت اینترنت جهانی موبایل ۳۰.۷۹ و ثابت ۶۹.۱۴ مگابیت برثانیه بوده است.

 

رشد اینترنت ثابت و موبایل ایران

همچنین در این رده بندی اشاره شده میانه سرعت اینترنت موبایل ایران در سپتامبر ۳۵.۳۶ مگابیت برثانیه بوده است. علاوه بر آن جایگاه ایران در رده بندی کشورهایی با بیشترین سرعت اینترنت موبایل جهان با ۱۵ پله رشد، رده ۵۴ اعلام شده است.

از سوی دیگر میانه سرعت اینترنت ثابت ایران در نهمین ماه ۲۰۲۲ میلادی ۱۰.۴۴ مگابیت برثانیه و جایگاه آن در رده بندی کشورهایی با بیشترین میانه سرعت اینترنت ثابت ۱۴۷ بوده است. طبق این رده بندی جایگاه ایران نسبت به اگوست ۲۰۲۲ هیچ تغییری نکرده است.

از سوی دیگر طبق رده بند اسپید تست میانگین سرعت اینترنت موبایل ایران در سپتامبر ۲۰۲۲ میلادی ۴۹.۳۳ مگابیت برثانیه و جایگاه آن رده ۶۷ بوده که نسبت به ماه گذشته ۹ پله رشد کرده است.

در بخش اینترنت ثابت نیز میانگین سرعت اینترنت ثابت ایران در ماه گذشته میلادی ۲۳.۴۷ مگابیت برثانیه ثبت شده و جایگاه آن در رده بندی کشورهایی با بیشترین متوسط سرعت اینترنت ثابت در جهان با ۳ پله رشد ۱۴۲ بوده است.

یکی از قابلیت‌های جدید و تازه ای که وب سایت اسپید تست اضافه کرده، رده بندی اینترنت موبایل و ثابت شهرها در هر کشور است. براساس رده بندی مذکور، میانه سرعت اینترنت موبایل تهران در سپتامبر ۲۰۲۲ میلادی ۳۴.۲۴ مگابیت برثانیه بوده و جایگاه آن نسبت به ماه قبل ۱۸ پله رشد کرده است. همچنین در رده ۸۲ نیز مشهد با میانه سرعت ۳۲.۷۱ مگابیت برثانیه قرار دارد و جایگاه آن در رده بندی شهرهایی با بیشترین میانه سرعت اینترنت موبایل در جهان ۱۹ پله رشد کرده است.

در بخش اینترنت ثابت نیز تهران با میانه سرعت ۱۱.۹۰ مگابیت بر ثانیه در رده ۱۶۲ رتبه بندی جهانی شهرهایی با بیشترین سرعت اینترنت ثابت قرار دارد. جایگاه تهران در این رده بندی نسبت به ماه قبلی هیچ تغییری نکرده است. همچنین میانه سرعت اینترنت ثابت مشهد نیز ۷.۸۵ مگابیت برثانیه و جایگاه آن در رده بندی ۱۷۶ ثبت شده است. جایگاه این شهر در رده بندی نسبت به ماه قبل ۲ پله سقوط کرده است.

 

نروژ همچنان پیشتاز اینترنت پر سرعت موبایل

طبق این رده بندی نروژ کشوری با بیشترین میانه سرعت اینترنت موبایل در جهان در ۲۰۲۲ میلادی بوده است. میانه سرعت اینترنت این کشور ۱۲۶.۹۴ مگابیت برثانیه ثبت شده و جایگاه آن نسبت به ماه قبل تغییری نکرده است.

در رده دوم فهرست امارات متحده عربی با یک پله جهش (۱۲۶.۸۵ مگابیت برثانیه) قرار داشته است. در جایگاه سوم کشورهایی با بیشترین میانه سرعت اینترنت موبایل در جهان قطر (۱۲۴.۲۹ مگابیت برثانیه) قرار دارد که جایگاه آن نسبت به ماه قبل یک پله سقوط کرده است.

در رده‌های چهارم و پنجم این فهرست به ترتیب چین (۱۱۶.۴۲ مگابیت برثانیه) و هلند (۱۰۵.۵۲ مگابیت برثانیه) قرار داشتند. جایگاه چین در رده بندی ماه سپتامبر ۵ و هلند یک پله صعود کرده است.

در رده ششم، هفتم و هشتم این فهرست به ترتیب دانمارک (۱۰۵.۴۰ مگابیت برثانیه)، کره جنوبی (۱۰۴.۸۱ مگابیت برثانیه) و بلغارستان (۱۰۳.۹۰ مگابیت برثانیه) قرار دارند. جایگاه دانمارک یک پله، کره جنوبی ۳ پله و بلغارستان یک پله در این رده بندی سقوط کرده است.

در رده نهم کشورهایی با بیشترین میانه سرعت اینترنت موبایل در جهان عربستان سعودی (۹۷.۱۵ مگابیت برثانیه) در رده نهم و کویت با سرعت اینترنت ۹۵.۰۴ مگابیت برثانیه در رده دهم قرار دارند.

طبق این جدول هرچند جایگاه عربستان سعودی در رده بندی یک پله صعود کرده، اما جایگاه کویت ۲ پله سقوط کرده است.

 

صعود دو پله‌ای چین در رده بندی اینترنت ثابت جهان

در رده بندی کشورهایی با بیشترین میانه سرعت اینترنت ثابت در جهان شیلی با یک پله صعود در رد ه نخست قرار دارد. میانه سرعت اینترنت این کشور ۲۱۷.۴۳ مگابیت برثانیه ثبت شده است. در رده دوم سنگاپور (۲۱۵.۸۳ مگابیت برثانیه) و در رده سوم چین با سرعت اینترنت ۱۹۶ مگابیت برثانیه قرار دارند.

هرچند جایگاه سنگاپور در این رده بندی نسبت به ماه قبل یک پله سقوط کرده، اما جایگاه چین ۲ پله صعود کرده است.

در رده‌های چهارم و پنجم به ترتیب تایلند (۱۹۵.۲۲ مگابیت برثانیه) و هنگ کنگ (۱۸۶.۰۲ مگابیت برثانیه) قرار دارند که جایگاه هرکدام ا ز آنها در رده بندی کشورهایی با بیشترین میانه سرعت اینترنت ثابت در جهان یک پله سقوط کرده است.

در رده ششم ژاپن با سرعت اینترنت ۱۷۲.۹۴ مگابیت برثانیه قرار دارد و جایگاه آن در رده بندی نسبت به ماه قبل ۴ پله رشد کرده است.

در رده هفتم، هشتم و نهم به ترتیب آمریکا (۱۷۲.۳۰ مگابیت برثانیه)، دانمارک (۱۷۱.۵۹ مگابیت برثانیه) و ماکائو (۱۵۸.۷۱ مگابیت برثانیه) قرار دارند. طبق اطلاعات موجود جایگاه آمریکا یک پله و ماکائو ۲ پله سقوط کرده است. این درحالی است که جایگاه دانمارک در رده بندی مذکور نسبت به ماه قبل هیچ تغییری نکرده است.

در رده دهم این فهرست نیز اسپانیا با یک پله جهش قرار دارد. میانه سرعت اینترنت ثابت این کشور در سپتامبر ۲۰۲۲ میلادی ۱۵۴.۷۳ مگابیت برثانیه ثبت شده است.

وزارت ارتباطات اعلام کرد: از زمان شروع اغتشاشات به هیچ‌وجه قطعی کامل اینترنت در کشور رخ نداده است و طی یک ماه گذشته تمام سرویس‌های داخلی بدون هیچ اختلالی مشغول خدمات رسانی بوده اند.

به گزارش وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، این وزارتخانه در اطلاعیه‌ای اعلام کرد: در طی یک ماه گذشته تمامی سرویس‌های داخلی اعم از خدمات حوزه مسکن، بانکی، گمرک، حوزه سلامت، بخش صنعت، پلتفرم‌های خدمات رسان بخش خصوصی، خدمات الکترونیک دولتی و تمامی کسب‌وکارهایی که بر روی پلتفرم‌های داخلی مشغول به فعالیت هستند بدون هیچ اختلالی مشغول خدمات‌دهی به هم‌وطنان عزیز بوده‌اند. به‌عنوان مثال برخلاف ادعاهای مطرح شده، کلیه امور تجاری و صادرات و واردات کالا از طریق سامانه جامع تجارت انجام می‌شود که هیچ ارتباطی با اینترنت ندارد و کلیه امور آن از طریق شبکه ملی اطلاعات انجام می‌شود و در مدت یک ماه گذشته هیچ گزارشی مبنی بر اختلال در این سامانه دریافت نشده است.

در خصوص اینترنت بین‌الملل هم، از زمان شروع اغتشاشات در کشور به هیچ‌وجه قطعی کامل و سراسری اینترنت در کشور رخ نداده است و تنها بنابر مصوبات مراجع ذیصلاح امنیتی، محدودیت‌هایی بر روی برخی پلتفرم‌های خارجی و در برخی ساعات اینترنت همراه اعمال شده است.

مصطفی میرجانیان-  «فروش تجهیزات استارلینک در بانه به قیمت ۶۰ میلیون تومان!» این تیتر مطلبی است که روز گذشته در فضای مجازی هم خبرساز شد. طی روز‌های گذشته با محدودیت و فیلترینگ بیشتر در اینترنت، دسترسی به برخی سایت‌ها و اپلیکیشن‌های خارجی از جمله اینستاگرام و واتس اپ با مشکلات زیادی همراه شده است. این در حالی است که دیروز به گفته کاربران فضای مجازی و برخی خبرگزاری‌ها پس از اعلام رفع محدودیت‌های اینترنت بین الملل از سوی وزارت ارتباطات دسترسی به فیلترشکن‌ها هم تقریبا قطع شد و بسیاری از کاربران پلتفرم‌های خارجی با مشکلاتی مواجه شدند.

اما همزمان با افزایش محدودیت‌ها در دسترسی به پلتفرم‌های خارجی، وبسایت تجارت نیوز در گزارشی از فروش تجهیزات استارلینک در بانه به قیمت ۶۰ میلیون تومان نوشت که واکنش‌های زیادی داشت. در این مطلب آمده است: برخلاف گفته‌های وزارت ارتباطات و ایلان ماسک که فعالیت اینترنت ماهواره‌ای در ایران منوط به دریافت مجوز است؛ اما ظاهرا قاچاق تجهیزات استارلینک در برخی از شهر‌های ایران آغاز شده و حتی برخی آگهی‌ها از قیمت ۶۰ میلیون تومانی این تجهیزات خبر می‌دهند.

 

ایلان ماسک به وعده اش عمل کرده؟
با بازنشر این گزارش برخی کاربران توئیتر به زبان شوخی یا جدی نوشتند که ایلان ماسک احتمالا به وعده اش برای اتصال کاربران ایرانی به اینترنت استارلینک عمل کرده است. در بخشی از مطلب تجارت نیوز به نقل از عضو سابق اتاق ایران و عراق، خبری منتشر شده که تجهیزات استارلینک که از غائله کالا‌های قاچاق مستثنا نیست با قیمت ۳۵۰ دلار از عراق به ایران قاچاق می‌شود. آن طور که دیاکو افخم گفته است: در شهر‌های مرزی، تجهیزات استارلینک با قیمت‌های نجومی به فروش می‌رسد و فروشندگان ادعا می‌کنند که تجهیزات را طی ۱۵ روز به دست مشتریان در سراسر کشور می‌رسانند.

هر یک دستگاه مودم می‌تواند به ۲۰۰ دستگاه تلفن همراه به طور همزمان اینترنت ارائه دهد و این مودم‌ها تا شعاع ۴۰۰ متری قابل استفاده هستند. این گفته‌های عضو سابق اتاق ایران و عراق در حالی است که در هفته‌های گذشته و همزمان با محدودیت‌های گسترده اینترنتی در کشورمان، ایلان ماسک از پیگیری معافیت تحریم‌های ایالات متحده برای استارلینک خبر داده بود. مثلا روز دوشنبه ۲۸ شهریور ایلان ماسک در توئیتر و در پاسخ به درخواست کاربران ایرانی درباره رسیدن استارلینک به ایران اعلام کرد که از مقامات دولت آمریکا می‌خواهد تا اسپیس‌ایکس را از تحریم‌های ایران معاف کنند و استثنائا اجازه بدهند خدمات استارلینک در اختیار کاربران ایرانی قرار بگیرد که این روز‌ها به‌خاطر قطعی‌های جدی اینترنت تحت فشار هستند.»

اگر جست وجوی کوتاهی در فضای مجازی داشته باشید اواخر مهرماه و همزمان با آغاز محدودیت‌های اینترنتی، تصویری از نقشه آنلاین اینترنت ماهواره‌ای استارلینک در فضای مجازی پربازدید شد که نشان می‌داد تعدادی در ایران موفق شده اند به اینترنت استارلینک متصل شوند!

 

این خبر را یک جنگ رسانه‌ای می‌دانم
اتصال ایرانی‌ها به اینترنت ماهواره‌ای حقیقت دارد؟ آیا امکان استفاده گسترده مردم کشورمان از اینترنت معروف ایلان ماسک وجود دارد؟ و... این‌ها سوالاتی است که با انتشار خبر فروش تجهیزات استارلینک در بانه برایمان به وجود آمد. برای پیگیری بیشتر سراغ رئیس آزمایشگاه شبکه‌های اجتماعی دانشگاه تهران رفتیم. مسعود اسدپور به خبرنگار خراسان می‌گوید: «پیدا کردن تجهیزات ماهواره استارلینک کار پیچیده‌ای نیست.

در نتیجه اگر استفاده از آن در کشورمان زیاد بشود خیلی راحت می‌توانند تجهیزاتش را پیدا و جمع کنند. با توجه به محدودیت‌های اینترنتی این اخباری را که هم اکنون درباره ورود تجهیزات استارلینک یا اتصال تعدادی از کاربران منتشر می‌شود نوعی جنگ رسانه‌ای می‌دانم. شاید یک سال دیگر به نقطه‌ای برسیم که اینترنت استارلینک برای تعداد زیادی قابل استفاده باشد، اما ادعای فعلی را فقط یک دروغ و جنگ رسانه‌ای می‌دانم. حتی اگر شخص ایلان ماسک، گهگاهی درباره راه اندازی استارلینک در کشور ما صحبت می‌کند هم به خاطر این است که پروژه‌های خودش را در جهان مطرح کند.»

 

یا تجهیزات غیرواقعی می‌فروشند یا تبلیغ دروغ می‌کنند
مسعود اسدپور ادامه می‌دهد: «به تازگی گفته می‌شود که تجهیزات استارلینک در بانه به فروش می‌رسد. نمی‌دانم اصلا چه لزومی دارد که این تجهیزات در آن جا به فروش برسد و چرا از مرز‌های دیگر وارد نشود. نکته دیگر هم این که قطعا اگر کسی این تجهیزات را داشته باشد در فضای عمومی، شبکه‌های اجتماعی یا سایت‌های خرید و فروش آگهی نمی‌کند که برایش دردسر شود. اگر فردی هم اکنون ادعا می‌کند که تجهیزات استارلینک را می‌فروشد یا متقلب است و آنتن و تجهیزات غیرواقعی به مردم می‌فروشد یا این که به طور کلی این تبلیغات دروغ است. چون برای این طور موضوعی تبلیغ عمومی نمی‌کنند. طبیعتا مراجع قانونی در شرایطی که اینترنت را محدود کرده اند اجازه نمی‌دهند به راحتی تجهیزات دورزدن فیلترینگ یا محدودیت‌های اینترنتی در دسترس عموم قرار بگیرد؛ بنابراین من این ادعا را یک بلوف می‌دانم و اگر هم این تجهیزات به فروش برسد تعداد آن بسیار محدود باید باشد تا در یک پهنه جغرافیایی سریع مشخص نشود.»

 

امکان رصد استارلینک وجود دارد
رئیس آزمایشگاه شبکه‌های اجتماعی دانشگاه تهران درباره امکان رصد اینترنت ماهواره‌ای می‌گوید: «استارلینک به این شکل نیست که فقط به یک بشقاب برای دریافت اینترنت نیاز داشته باشد. به چند وسیله نیاز دارد که هم اطلاعات را ارسال کند و هم اطلاعاتی را بگیرد. با این شرایط هم قطعا رصد تجهیزات دریافت اینترنت استارلینک امکان پذیر است، اما این که تجهیزات و ابزار دریافت اینترنت با چه دقتی در یک محدوده جغرافیایی تشخیص داده می‌شود، نمی‌دانم.

 

بعید است استارلینک بدون مجوز ایران فعال شود
او ادامه می‌دهد: «شرایط کشورمان اجازه نمی‌دهد که اینترنت استارلینک بدون مجوز بالای سرمان فعال شود. فرضا اگر اینترنت استارلینک هم بدون اجازه فعال شود این که چه نوع برخوردی می‌توانیم برای قطع اتصال آن داشته باشیم به ابزار و فناوری ما ارتباط دارد که احتمالا کار پیچیده‌ای نیست. همچنان که در جنگ اوکراین هم روسیه توانسته به شیوه‌ای روی اینترنت استارلینک تاثیر منفی بگذارد و اتصال آن را قطع یا محدود کند. البته من فکر می‌کنم خود ایلان ماسک هم خیلی تمایلی ندارد در ابتدای شروع کار استارلینک، خودش را با کشور‌های مختلف درگیر کند.

چون این ماجرا برای همه کشور‌ها نگرانی‌هایی ایجاد می‌کند. اگر استارلینک بدون مجوز کشورمان فعال شود کشور‌های مختلف هم به این فکر می‌افتند که در زمان‌های حساس امنیتی و... چطور باید با اینترنت استارلینک مقابله و اتصال آن را محدود یا قطع کنند. در نتیجه فعال شدن استارلینک بدون مجوز کشورمان روی فضای کاری و درآمدی این شرکت در جهان هم تاثیرگذار خواهد بود.» (منبع:خراسان)

 

در همین رابطه: 

• آغاز فروش تجهیزات اینترنت ماهواره‌ای در بانه؛ قیمت: ۶۰ میلیون تومان

اگر کاربران ایرانی بخواهند تجهیزات اینترنت ماهواره‌ای را تهیه کنند، حدود ۶۱ میلیون تومان باید هزینه کنند. از آنجایی که تجهیزات به صورت غیرقانونی وارد می‌شود، هزینه آن طبق نرخ آزاد ارز محاسبه می‌شود.

برخلاف گفته‌های وزارت ارتباطات و ایلان ماسک که فعالیت اینترنت ماهواره‌ای در ایران منوط به دریافت مجوز است؛ اما ظاهرا قاچاق تجهیزات استارلینک در برخی از شهرهای ایران آغاز شده و حتی برخی آگهی‌ها از قیمت ۶۰ میلیون تومانی این تجهیزات خبر می‌دهند.

به نظر می‌رسد تجهیزات استارلینک از قائله کالاهای قاچاق مستثنی نبوده و اکنون وارد کشور شده است. این خبر را عضو سابق اتاق ایران و عراق به تجارت‌نیوز اعلام کرد و گفت تجهیزات استارلینک با قیمت ۳۵۰ دلار از عراق به ایران قاچاق می‌شود.

دیاکو افخم گفت: «در شهرهای مرزی تجهیزات استارلینک با قیمت‌های نجومی به فروش می‌رسد و فروشندگان ادعا می‌کنند که تجهیزات را طی ۱۵ روز به دست مشتریان در سراسر کشور می‌رسانند. آنطور که می‌گویند هر یک دستگاه مودم می‌تواند به ۲۰۰ دستگاه تلفن همراه به طور همزمان اینترنت ارائه دهد. همچنین این مودم‌ها تا شعاع ۴۰۰ متری نیز قابل استفاده هستند.»

آنطور که تجربه‌های مختلف در سال‌های گذشته گویاست محدودسازی یا مسدودسازی راه‌های قانونی ورود تجهیزات مورد نیاز فناوری‌های نوین، موجب توسعه بازار قاچاق آن محصول می‌شود. حالا هم به نظر نوبت به اینترنت ماهواره‌ای رسیده است.

 

تجهیزات استارلینک در بانه، ۶۰ میلیون!
پیگیری‌ها از افرادی که ادعا دارند می‌توانند تجهیزات استارلینک به کشور وارد کنند، هم نشان‌دهنده این است که برخی به صورت قاچاقی تعداد محدودی از تجهیزات را وارد ایران کرده‌اند.

یکی از این افراد می‌گوید که برای وارد کردن تجهیزات استارلینک به کشور در ابتدا ۳۵۰ دلار (۱۱ میلیون تومان) به عنوان پیش پرداخت از مشتریان دریافت می‌کند و پس از ۱۵ روز تجهیزات را تحویل می‌دهد. اگر مشتری بخواهد می‌تواند حضوری به شهر بانه جهت دریافت تجهیزات مراجعه کند یا ارسال تجهیزات در بسته‌بندی‌های جعلی به‌وسیله تاکسی‌ها و اتوبوس‌های برون شهری ممکن است!

دریافت تجهیزات با هزینه ۳۵۰ دلاری تمام نمی‌شود. این فرد می‌گوید مشتری استارلینک باید ۱۵۰۰ دلار (۴۹ میلیون تومان) علاوه بر ۳۵۰ دلار پیشین برای دریافت کامل تجهیزات بپردازد. همچنین، طبق ادعای این فرد هزینه اشتراک اینترنت ماهواره‌ای در ایران تا دو ماه رایگان است.

بنابراین، طبق ادعای این افراد اگر کاربران ایرانی بخواهند تجهیزات اینترنت ماهواره‌ای را تهیه کنند، حدود ۶۱ میلیون تومان باید هزینه کنند. از آنجایی که تجهیزات به صورت غیرقانونی وارد می‌شود، هزینه آن طبق نرخ آزاد ارز محاسبه می‌شود.

برخی آگهی‌های دیگری هم وجود دارد که در آن ادعا می‌شود «اینترانت را به اینترنت» تبدیل می‌کنند.

این در حالی است که دستگاه استارلینک در آمریکا با قیمت ۴۹۹ دلار به فروش می‌رسد. در حال حاضر هم کاربران عادی برای دریافت اینترنت ماهواره‌ای، باید ماهانه ۹۹ دلار پرداخت کنند. البته ۴۹۹ دلار نیز برای خرید تجهیزات اولیه از قبیل روتر و بشقابک استارلینک نیاز است.

به گفته این فرد، اینترنت ماهواره‌ای اکنون در دسترس تعدادی از افراد داخل کشور قرار دارد و سرعت دانلود آن چیزی حدود ۳۰۰ مگابایت برثانیه است.

با اینکه قرار بود که این فرد برای اثباث ادعای خود برای تجارت‌نیوز فیلم و عکس ارسال کند، اما هیچ مستندی مبنی براینکه تجهیزات استارلینک وارد کشور شده و قابل استفاده است، وجود ندارد.

همچنین، تعدادی از کاربران نیز در شبکه اجتماعی توییتر ادعا کردند که دسترسی به اینترنت ماهواره‌ای و تجهیزات آن با قیمت‌های متفاوت در کشور امکان‌پذیر شده است.

 

استارلینک در ایران قابل استفاده است؟
در سه هفته گذشته ایلان ماسک خبر از پیگیری معافیت تحریم‌های ایالات متحده برای استارلینک داده بود. وزارت خزانه‌داری امریکا نیز برای این کار به ماسک چراغ سبز نشان داد. پس از آن ایلان ماسک ایران را به لیست خود در وبسایت استارلینک اضافه کرد و به کاربران اجازه داد تا برای خود نمایه کاربری ایجاد کنند.

با وجود اینکه مسئولان از ابتدا اعلام کردند که فعالیت اینترنت ماهواره‌ای نیاز به دریافت مجوز از ایران دارد و پیش از داشتن مجوز فعالیت آن غیرقانونی محسوب می‌شود. اما ایلان ماسک پنجشنبه ۲۱ مهر اعلام کرد که چند پایانه اینترنت ماهواره‌ای استارلینک در ایران فعال شده.

در پروژه استارلینک، هزاران ماهواره کوچک در مدارهای پایینی زمین قرار گرفته‌اند و سیگنال‌های اینترنت پرسرعت را به سمت زمین مخابره خواهند کرد. به‌طوری که به گفته برخی انتقال دیتا با سرعتی نزدیک به سرعت نور انجام خواهد شد. براساس آنچه ایلان ماسک اعلام کرده است نیز در حال حاضر اینترنت استارلینک در هر نقطه از زمین قابل دسترسی است.

 

پرحجم‌ترین و بهترین بسته‌ی اینترنت کشور معرفی شد!
گزارش‌ها نیز حکایت از این دارد که شرکت اینترنت ماهواره‌ای اسپیس ایکس جهت فعالسازی این پروژه در ایران، دکل‌هایی با بُرد ۸۰۰ کیلومتر را در ترکیه مستقر کرده است.

پیش از این نیز فرامرز رستگار، دبیر سندیکای صنعت مخابرات به تجارت‌نیوز گفته بود که تجهیزاتی که به صورت قاچاق وارد کشور شده، امکان فعال شدن را خواهند داشت. دسترسی. به اینترنت استارلینک نیازمند تجهیزات است که هر کسی که آن در اختیار دارد می‌تواند به آن متصل شود.

با اینکه هنوز مشخص نیست که پایانه‌های فعال شده در دسترس کدام افراد یا سازمان‌ها قرار دارد. اما به نظر می‌رسد که رونق قاچاق بار دیگر روند ورود تجهیزات را آسان و استفاده گسترده کاربران از این تکنولوژی را امکان‌پذیر می‌کند و به همین خاطر در حال حاضر هم تعدادی از کاربران این تجهیزات را در اختیار دارند.(منبع:تجارت نیوز)

 

در همین رابطه: اینترنت ماهواره‌ای، قابل ردیابی و پارازیت است

نایب رییس اتاق بازرگانی ایران تاکید کرد: محدودیت اینترنت در یک ماه گذشته باعث شده نه تنها فرایند کسب و کار و تولید دچار اختلال شود بلکه از لحاظ اعتبار حتی تماس تجاری را از دست داده‌ایم.

به گزارش ایلنا، حسین سلاح‌ورزی با انتقاد از سیاست‌گذاری‌های اقتصادی در کشور گفت: تا زمانی که حقوق مالکیت بخش خصوصی را محترم نشمارند و در زنجیره ارزش بین‌المللی قرار نگیریم، صحبت درباره سرمایه‌گذاری سخت است. 

وی ادامه داد: در شرایطی که بارها درباره رفع مقررات زائد صحبت کرده‌ایم و نتیجه آن در این سال‌ها ترقی معکوس بوده، صحبت کردن از سرمایه‌گذاری بسیار سخت است. 

نایب رییس اتاق بازرگانی ایران با بیان اینکه امروز از رونمایی تلویزیون اینترنتی کیش اینوکس صحبت شد اما با کدام اینترنت این تلویزیون کار خواهد کرد، اظهار داشت: عده‌ای در این مدت سعی کردند قطع اینترنت و فیلترینگ را به کسب و کار کوچک و آنلاین شاپ‌ها در بستر چند پلتفرم تنزل دهند اما موضوع عمیق‌تر و قابل توجه‌تر است.

سلاح‌ورزی با بیان اینکه می‌دانیم که ۵٠ درصد تولید ناخالص داخلی از بخش خدمات است و نگاهی به حساب‌های اقتصاد نشان می‌دهد فعالیت‌های خدماتی سهم ۴٠ درصدی را در GDP دارند، تصریح کرد: اگر فقط یک درصد از هر کدام بخش‌ها تحت تاثیر محدودیت و قطعی اینترنت کاهش یابد، سهم فعالیت‌های خدماتی چهار دهم درصد از GDP کمتر می‌شود. 

وی افزود: واقعیت این است که تمام فرایندهای خارج از کارخانه، مسائل ارزی بانک مرکزی و... رابطه درهم تنیده‌ای با اینترنت دارند و محدودیت اینترنت در یک ماه گذشته باعث شده نه تنها فرایند کسب و کار و تولید دچار اختلال شود بلکه از لحاظ اعتبار حتی تماس تجاری را از دست داده‌ایم. 

به گفته نایب رییس اتاق بازرگانی ایران، تمام این عوامل اگر باعث کاهش موثر تقاضا شود به طور قطع در بازار سرمایه و بورس هم اثرگذار خواهد بود.

باتوجه به اینکه کسب و کارهای اینترنتی طی مدت اخیر تحت تاثیر قرار گرفته‌اند، وزیر اقتصاد از آمادگی این وزارتخانه برای حمایت از این بخش خبر داد و اعلام کرده که به زودی بسته حمایتی در این راستا نهایی می‌شود.

به گزارش ایسنا، یازدهم مهرماه بود که سید احسان خاندوزی به لطمه‌ای که به کسب‌وکارهای اینترنتی وارد شده است، اشاره کرد و گفت که “وزارت اقتصاد از همه ابزارهای خود برای ترمیم خسارت به کسب و کارها استفاده می‌کند و همه باید برای ترمیم لطمه‌هایی که در روزهای گذشته به کسب و کارهای حقیقی و مجازی وارد شده تلاش کنیم. دولت هم اهتمام دارد با ابزارهایی که در اختیار دارد برای جبران این خسارت‌های وارده به مردم اقدام کند”.

به گفته وزیر اقتصاد، در این زمینه با وزیر ارتباطات گفت‌وگو و از سوی وزارت اقتصاد اعلام آمادگی شده که از ابزارهایی چون مشوق‌های مالیاتی برای ترمیم این آسیب‌ها استفاده شود.

خاندوزی همچنین اواسط هفته قبل هم مجددا به این موضوع اشاره و تاکید کرد که نگران معیشت مردم، اقتصاد، امنیت سرمایه گذاری و کسب و کارها هستیم، چراکه لطماتی که متأسفانه وارد شد و آشوبگرانی که هم در فضای مجازی و هم واقعی این لطمه را زدند، هر دو قسم از کسب و کارها آسیب دیدند. بر این اساس بسته‌ای آماده و ویرایش اولیه آن انجام شده و به چند وزارتخانه و دستگاه دولتی نیز ارسال شده است تا نظر تکمیلی گرفته شود.

طبق آنچه وزیر اعلام کرده این بسته حمایتی ظرف چند روز آینده نهایی و رسما اعلام می‌شود.

همچنین مسئولان بیمه نیز اعلام کرده‌اند که کسب و کارهای اینترنتی که بیمه بوده‌اند در صورت خسارت، تحت پوشش بیمه قرار می‌گیرند.

وزارت ارتباطات اعلام کرد: محدودیت‌هایی که بنا به ملاحظات و دستور مراجع ذی‌صلاح، در روزهای گذشته و در بعضی ساعات روز در سطح بین‌المللی ایجاد می‌شد، هم اکنون برداشته شده است.

به گزارش ایرنا، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در واکنش به گزارش روزنامه خراسان با عنوان «سرگردانی کسب و کارهای اینترنتی» در توضیحاتی اعلام کرد:

«همان طور که عیسی زارع پور، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات شنبه گذشته ۱۶ مهرماه در حاشیه مراسم افتتاح مرکز کنترل و عملیات ماهواره های سنجش از دور به آن تاکید کرد، ایجاد محدودیت برای دو پلتفرم خارجی براساس تصمیم وزارت ارتباطات نبوده و ادامه آن نیز منوط به تصمیم مراجع امنیتی و کمیته تعیین مصادیق محتوای مجرمانه است.

وی همچنین در روز چهارشنبه ششم مهرماه در حاشیه جلسه هیئت دولت درباره محدودیت‌های اعمال شده برای این دو پلتفرم آمریکایی گفت: مرجع تصمیم گیری در  این زمینه وزارت ارتباطات نیست و برخی محدودیت‌ها بنا به شرایط کشور و به تشخیص مراجع ذی صلاح در کشور ایجاد شده است و برداشته شدن این محدودیت‌ها برعهده مرجعی است که محدود شدن آن را ابلاغ کرده است.

حال با توجه به این که وزیر ارتباطات در نوبت‌های مختلف درباره وضعیت محدودیت‌های دو پلتفرم اظهارنظر واحد و صریحی داشته است، اطلاق عبارت «اظهارات متناقض و مبهم» به ایشان گزارش مذکور، کمی عجیب و غیرمنصفانه به نظر می‌رسد.

علی‌ای‌حال؛ خوشبختانه هم اکنون همه خدمات داخلی بر بستر شبکه ملی اطلاعات در حال انجام است و هیچ خدمت و سرویس داخلی مختل نشده است. ضمن اینکه محدودیت‌هایی که بنا به ملاحظات و دستور مراجع ذی‌صلاح، در روزهای گذشته و در بعضی ساعات روز در سطح بین‌المللی ایجاد می‌شد، هم اکنون برداشته شده است و تنها محدودیت موجود برای دو پلتفرم مذکور است که تصمیم‌گیری درباره آنها به دلیل نقض قوانین حاکمیتی و نقشی که در ایجاد آشوب داشتند باید در مراجعی که ذی‌صلاح هستند، صورت گیرد.

سردبیر فارس من می‌گوید: در مواقع بروز اختلال در اینترنت وقتی شرکت اینترنتی اعلام می کند که اختلال از شرکت نیست و از اینترنت کشور است، وزارت ارتباطات هیچ اطلاعیه‌ای درباره اختلال ندارد و این رویه باعث سردرگمی کاربران می‌شود.

برخی از کاربران سامانه فارس من با ثبت سوژه در این سامانه خواسته اند که شبکه اینترنت کشور تقویت شود.

سردبیر این سوژه در بیان جزئیات مطالبه خود برای خبرنگار فارس، از عدم اطلاع رسانی کافی و شفاف درباره بروز اختلال های اینترنتی و علل آنها گلایه کرد.

وی گفت: طبق رویه ای که در وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و سازمان های زیرمجموعه این وزارتخانه قرار دارد، به ندرت اطلاع رسانی شفاف و به موقع درباره اختلال های اینترنتی انجام می شود.

سردبیر این سوژه گفت: وقتی اختلال یا اشکالی در اینترنت رخ می دهد کاربر نمی داند که مشکل از کجاست و پس از صرف وقت برای تماس با اپراتور سرویس دهنده پاسخ می شنود که اختلال از شرکت نیست و اختلال کلی است؛ اما در همین زمان از سوی وزارت ارتباطات هم هیچ اطلاعیه یا توضیحی درباره اختلال کلی اینترنت وجود ندارد و این رویه باعث سردرگمی و شکایت کاربر می شود.

وی افزود: برای مثال چندی پیش، اینستاگرام و واتس‌آپ دچار اختلال شد و طبق گفته شرکت‌ ارائه‌دهنده اینترنت، مشکل ناشی از اختلال در اینترنت بین‌الملل کشور بود.

وی تاکید کرد: ضروری است که رویه جاری تغییر کند و مسوولان با بررسی دلایل بروز اختلال در اینترنت بین‌الملل، با شناسسایی آسیب ها و نقاط ضعف برای رفع مشکلات مشابه تلاش کنند و در صورت لزوم در صدد تقویت شبکه اینترنت کشور برآیند.

اما این سوال که چرا اختلال اینترنت به موقع اطلاع رسانی نمی‌شود؟ نخستین بار نیست که مطرح می شود. این یک گلایه پرتکرار کاربران است که پیش از این، آن را با معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات مطرح کرده ایم.

امیر محمدزاده لاجوردی، معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در پاسخ به این سوال که چرا شرکت ارتباطات زیرساخت در مواقع بروز اختلال در اینترنت کشور، اطلاع رسانی به موقع ندارد و با تاخیر بروز اختلال را اعلام می کند که اختلالی که قبلا ایجاد شده به چه علتی بوده است؟ گفت: تمام اختلال ها در حوزه اینترنت مرتبط با شرکت ارتباطات زیرساخت نیست. بخشی از اختلال ها مربوط به اپراتورها، بخشی مربوط به شرکت مخابرات و بخشی هم مربوط به شرکت ارتباطات زیرساخت است.

مدیرعامل شرکت ارتباطات زیرساخت گفت: آن دسته از اختلال ها که روی کیفیت اینترنت تاثیرگذار است را اعلام می کنیم.

وی در پاسخ به این سوال که برای مثال در ماجرای اخیر اختلال در لینک های تامین پهنای باند که چند اپلیکیشن خارجی پرکاربرد را مختل کرد و اختلال محسوسی بود، شرکت ارتباطات فردای اختلال از بروز اختلال در شب گذشته خبر داد و توضیح آن را اعلام کرد، گفت:‌ در برخی از قطعی ها که قطعی از لینک های بالادستی است، برای اتصال مجدد، اینترنت پرووایدر اعلام می کند که ارتباط تا دقائقی دیگر برقرار می شود.

محمدزاده لاجوردی اضافه کرد: آن اختلال حدود 4 ساعت بود و اپراتور لایه بالایی اعلام کرد که به زودی ارتباط وصل می شود. گاهی صبر می کنیم تا ببینیم که اگر واقعا اختلال زود رفع می شود دیگر اعلام نمی کنیم اما در مواردی که واقعا می بینیم اختلال تاثیر گذار است اعلام می شود.

سخنگوی کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی اظهار کرد: هیچ کس دنبال محدودسازی دسترسی به اینترنت نیست اما وقتی هیچ پلتفرمی به شما پاسخگو نیست و پلتفرم‌ها به بستری برای طراحی آشوب‌ها و اغتشاشات تبدیل می‌شوند، این امنیت کشور شما را به مخاطره می‌اندازد.

احمد راستینه در گفت‌وگو با ایسنا درباره اعمال محدودیت در دسترسی به اینترنت، با تاکید بر اینکه وقتی فضای مجازی متاسفانه به عنوان مهمترین بستر آشوب و ناامنی تبدیل می‌شود، دیگر فضای انتقال داده و اطلاعات و همچنین مراودات فرهنگی و اجتماعی نیست، گفت: فضای مجازی نیازمند قانونمند شدن است و باید به سمت اصلاح و مشخصاً حاکمیت قانون بر آن حرکت کنیم.

وی اظهار کرد: امروز متاسفانه به‌خاطر حجم سوء استفاده‌ شبکه‌های سازمان منافقین از بستر فضای مجازی برای توسعه آشوب‌ها و اغتشاشات، دچار محدودیت فضای مجازی شده‌ایم؛ به همین دلیل است که باید سریعاً به سمت توسعه شبکه ملی اطلاعات و ارتقای پلتفرم‌های داخلی حرکت و نظام بازآموزی و ارتقای سواد رسانه‌ای را ایجاد و در نظام آموزشی از ابتدایی تا دانشگاه در حوزه فضای مجازی و سواد رسانه‌ای بازنگری کنیم.

سخنگوی کمیسیون فرهنگی مجلس افزود: در زمینه پتلفرم‌های خارجی نیز باید سریعاً با دعوت نمایندگان آنها برای ایجاد دفاترشان در کشور و پاسخگو بودن آنها نسبت به عملکردشان گام برداریم؛ هر پلتفرم خارجی که آمادگی پاسخگویی نسبت به عملکردش را دارد طبق قوانین نظام جمهوری اسلامی نباید بستر توسعه فعالیت‌های غیر قانونی را برای شبکه‌های معاندین در بستر فضای مجازی فراهم کند.

راستینه همچنین با تاکید بر لزوم حمایت از پلتفرم‌های داخلی فضای مجازی گفت: باید به شبکه‌ها و پلتفرم‌های داخلی که توسط جوانان عزیزمان طراحی شده است، بستر فعالیت بیشتری بدهیم.

وی در پاسخ به پرسشی درباره افزایش مخاطرات استفاده از اینترنت به دلیل افزایش استفاده از فیلترشکن در پی اعمال محدودیت در دسترسی به اینترنت با بیان اینکه «ما نیازمند قانونمند کردن فضای مجازی هستیم»، اظهار کرد: هیچ کس دنبال محدود سازی(دسترسی به اینترنت) نیست اما وقتی هیچ پلتفرمی به شما پاسخگو نیست و پلتفرم‌ها به بستری برای طراحی آشوب‌ها و اغتشاشات تبدیل می‌شوند، این امنیت کشور شما را به مخاطره می‌اندازد.

سخنگوی کمیسیون فرهنگی مجلس با بیان اینکه «من هم موافق محدود سازی و فیلترینگ نیستم ولی با نظام‌مند و قانون‌مند کردن فضای مجازی موافقم»، افزود: بهتر است که این خلأ قانونی را توسط شورای عالی فضای مجازی برطرف و به سمت ارتقای سواد رسانه‌ای حرکت کنیم و چنانچه که پلتفرم خارجی این ظرفیت را دارد که در اینترنت جهانی بیاید و پاسخگو باشد، این ظرفیت را برای او فراهم کنیم.

رییس سازمان فضایی ایران گفت: برای ساخت منظومه ماهواره‌ای شبیه به استارلینک در کوتاه‌مدت، نیاز به شکل‌گیری یک کنسرسیوم بین‌المللی برای همکاری با کشورهای علاقه‌مند به این کار داریم که رایزنی‌هایی در این‌باره انجام شده و ظرف چند سال آینده به آن دست پیدا خواهیم کرد.

مدتی قبل برخی اعلام کردند که سازمان فضایی ایران باید چیزی شبیه به استارلینک برای ایران بسازد. ساخت چنین منظومه‌ای اما کار زمان‌بر، پر هزینه و سختی است.

«حسن سالاریه» رئیس سازمان فضایی ایران در گفت‌وگو با ایرنا درباره اینکه آیا ما می‌توانیم چیزی شبیه استارلینک داشته باشیم، توضیحاتی ارائه کرد.

سالاریه گفت: سازمان فضایی ایران در خصوص ساخت منظومه‌های ماهواره‌ای برنامه مدونی دارد. برنامه به این صورت است که از شکل‌گیری شرکت‌های دانش‌بنیان فعال در این حوزه حمایت کنیم تا به‌مرور زمان به یک کنسرسیوم تبدیل و سازنده ماهواره‌های مخابراتی کوچک (تا ۳۰۰ کیلوگرم) شوند.

معاون وزیر ارتباطات تأکید کرد: در گام نخست قصد داریم یک منظومه مخابراتی تشکیل شده از ریز ماهواره‌ها طراحی کرده و بسازیم. این منظومه برای کارهای باند باریک و اینترنت اشیا مورد استفاده قرار می‌گیرند. منظومه‌های ریز ماهواره‌ای کوچک و زیر ۵۰ کیلوگرم است و بخش خصوصی به‌راحتی می‌تواند آن را بسازد. در این خصوص مطالعات امکان‌سنجی زیادی انجام‌گرفته است و امیدواریم شرکت‌های دانش‌بنیان در این بخش با جدیت به کار خود ادامه بدهند.

رییس سازمان فضایی تصریح کرد: منظومه ریز ماهواره، برنامه‌ای است که ما در افق کوتاه‌مدت خود قرار دادیم. تا پایان ۱۴۰۱ سازمان فضایی، آگهی ثبت‌نام شرکت‌های دانش‌بنیان برای حضور در مناقصه و پلتفرمی که باید برای این کار ساخته شود را اعلام می‌کند. پس از حضور شرکت‌ها در مناقصه و بررسی‌هایی که انجام می‌گیرد ما با آن‌ها قرارداد منعقد می‌کنیم.

وی افزود: در این گام ما شرکت‌ها را شناسایی و آن‌ها را توانمند می‌کنیم تا بتوانند به سمت گام اصلی که ساخت ماهواره برای ارائه خدمات پهن‌باند است، حرکت کنند. این اتفاق منجر به ارائه اینترنت می‌شود، همان کاری که منظومه ماهواره‌ای استارلینک توانایی انجام آن را دارد.

سالاریه تصریح کرد: ساخت منظومه ماهواره‌ای در کشور ما به‌صورت انفرادی جلو نخواهد رفت. برای رسیدن به این هدف باید برای ارتفاعات مختلف چند ۱۰۰ و چند هزار ماهواره در زمان کوتاه به مدار موردنظر پرتاب شوند.

وی تأکید کرد: اگر اکنون پرسیده شود در آینده نزدیک (۲ ساله) و صرفاً با استفاده از ظرفیت بخش خصوصی می‌توان منظومه ماهواره‌ای ساخت، پاسخم منفی است. در اهداف این‌چنینی باید کنسرسیوم بین‌المللی شکل بگیرد. نقشه راه ما این است که ایران همراه با چند کشور علاقه‌مند دیگر که با آن‌ها رایزنی کرده‌ایم، برای ساخت منظومه ماهواره‌ای همراه شوند.

رییس سازمان فضایی کشور اعلام کرد: با تشکیل این کنسرسیوم یک پلتفرم را به‌صورت مشترک طراحی و آن را به منظومه تبدیل خواهیم کرد. شکل‌گیری این منظومه می‌تواند رقیبی برای منظومه استارلینک باشد.

سالاریه درباره بازه زمانی دستیابی به منظومه ماهواره‌ای برای رقابت با استارلینک گفت: قطعاً در بازه زمانی ۲ تا ۳ ساله این کار انجام‌شدنی نیست، اما هر چقدر مشارکت بالاتر برود، قطعاً در مدت‌زمان کوتاه‌تری می‌توانیم به این هدف دست پیدا کنیم. دستیابی به منظومه ماهواره‌ای IOT (اینترنت اشیا) و پهن‌باند هر دو در برنامه ما هستند.

به گزارش ایرنا، استارلینک (Starlink) یک منظومه ماهواره‌ای است که از سوی شرکت اسپِیس‌اِکس برای فراهم کردن اینترنت ماهواره‌ای شکل گرفته است. این صورت فلکی از هزاران ماهواره کوچک در مدار پایینی زمین تشکیل شده است که در ترکیب با فرستنده و گیرنده‌های زمینی کار می‌کنند.

سرپرست معاونت راهبردی و توسعه بازار رگولاتوری از تبادل تفاهم‌نامه با اپراتور همراه برای اجرای پروژه توسعه دسترسی مبتنی بر فیبرنوری (FTTx) در کشور خبر داد.

به گزارش سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی، مهدی روحانی‌نژاد گفت: این تفاهم‌نامه در راستای تقسیم کار اجرای پروژه توسعه دسترسی مبتنی بر فیبرنوری بین رگولاتوری و اپراتور تلفن همراه امضاء شده که در قالب آن این اپراتور متعهد شده است تا پایان سال ۱۴۰۳ برای ۵ میلیون خانوار پوشش دسترسی فیبرنوری ایجاد کند.

وی با اشاره به اینکه براساس این تفاهم نامه بخشی از تعهدات اپراتور ایرانسل برای ایجاد پوشش فیبرنوری می‌تواند از طریق عقد قرارداد با اپراتورهای FCP اجرایی ‌شود، تاکید کرد: با ورود اپراتور ایرانسل به حوزه ارتباطات ثابت، فضای رقابتی جدیدی میان ارایه‌دهندگان خدمات ایجاد شده و در پی آن امیدواریم مردم سرویس دسترسی ثابت را با کیفیت بهتری دریافت ‌کنند.

پیش از این نیز هفت اپراتور ارتباطات ثابت (FCP) و شرکت رایتل در تفاهم‌نامه‌ای با رگولاتوری اجرای پروژه دسترسی مبتنی بر فیبرنوری (FTTx) را بعهده گرفته‌اند.

رئیس هیئت مدیره شرکت ارتباطات زیرساخت گفت: تعرفه در حال ارائه به اپراتورهای ثابت و سیار در کشور از سوی شرکت ارتباطات زیرساخت بر اساس مدل اقتصادی شبکه ملی اطلاعات اصلاح می‌شود.
به گزارش آنا، توسعه شبکه‌های ارتباطی برای نقش‌آفرینی مؤثر در حوزه اقتصاد دانش‌بنیان ضروری است و از همین رو اپراتورهای ثابت و سیار در سراسر دنیا با توسعه زیرساخت‌های خود می‌کوشند همزمان با ارائه خدمات با کیفیت ارتباطی به مشترکان سهم بیشتری از بازار جهان سرویس‌های آنلاین را به‌دست آورند.

تمامی سرویس‌های و خدمات ارتباطی در ایران از طریق اپراتورهای ثابت و سیار به مشترکان در شهرها و روستاهای مختلف کشور ارائه و تعرفه این خدمات پس از تصویب در هیئت وزیران و کمیته‌های تخصصی و بررسی در کمیسیون تنظیم مقررات ابلاغ می‌شود. از طرفی هر کدام از اپراتورهای سرویس‌دهنده خدمات ارتباطی سرویس‌های مورد نیاز خود را بر اساس تعرفه مشخص از شرکت ارتباطات زیرساخت دریافت می‌کنند.

در یک سال گذشته مسئولان شرکت مخابرات ایران به عنوان بزرگ‌ترین اپراتور اینترنت ثابت در کشور بارها نسبت به عدم استانداردسازی تعرفه سرویس‌های ارتباطی انتقاد کرده و خواستار رفع چالش‌های سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های مخابراتی شدند. سرانجام پس از برگزاری جلسات متعدد بین مسئولان شرکت مخابرات و مدیران وزارت ارتباطات اصلاح تعرفه سرویس‌های مخابرات مورد پذیرش قرار گرفت. البته اعلام خبر افزایش تعرفه خدمات شرکت مخابرات با واکنش‌های متعددی مواجه و بسیاری از کاربران نسبت به تعرفه‌های اعلام شده از سوی این شرکت انتقاد کردند. طبق مصوبه اصلاح تعرفه خدمات شرکت مخابرات مذکور کاربران تلفن‌های ثابت استان تهران برای حفظ خط تلفن ثابت خود بر اساس جدول جدید پیرامون تعرفه‌های جدید تلفن ثابت، باید ماهانه ۲۰ هزار تومان، پرداخت کنند. این هزینه صرفاً هزینه‌ای است که صاحبان خطوط تلفن در پایتخت، در صورت عدم استفاده از خط تلفن و صرفاً به منظور نگهداری این خطوط باید پرداخت کنند.اما به تازگی اعلام شد که در همین رابطه شورای رقابت دستور توقف هرگونه افزایش در هزینه خدمات تلفن ثابت را تا زمان ارایه دقیق هزینه تمام شده صادر کرد.

امیر محمدزاده لاجوردی، معاون وزیر ارتباطات و رئیس هیئت مدیره شرکت ارتباطات زیرساخت در گفت‌وگو با آنا اظهار کرد: در سال جاری رقم نزدیک به ۷ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان برای توسعه و به‌روزرسانی زیرساخت‌های ارتباطی کشور پیش‌بینی شده است و این در حالی است که درآمد شرکت ارتباطات زیرساخت به مراتب کمتر از رقم پیش‌بینی شده برای اجرای پروژه‌های زیرساختی شبکه ارتباطات است.

وی افزود: همچنین تعرفه خدمات شرکت زیرساخت برای اپراتور‌های ثابت و همراه در برخی از سرویس‌ها بیش از ۱۰۰ درصد کاهش داشته یعنی نه تنها هیچ درصدی به تعرفه‌ها اضافه نشده است بلکه کاهش نیز یافته است.

مدیرعامل شرکت ارتباطات زیرساخت بیان کرد: مسئولان وزارت ارتباطات در دولت دوازدهم باید همزمان با افزایش قابل توجه تعداد کاربران زیرساخت‌های ارتباطی را نیز توسعه می‌دادند ولی اقدامات لازم انجام نشد.

لاجوردی درباره تصمیم‌گیری در خصوص اصلاح تعرفه سرویس‌های قابل قابل ارائه از سوی شرکت ارتباطات زیرساخت عنوان کرد: برنامه لازم در این خصوص در قابل بسته‌ای با عنوان «مدل اقتصادی شبکه ملی اطلاعات» در حال تدوین است و پس از بحث و تبادل نظر در خصوص آن اصلاح تعرفه صورت می‌گیرد.

کارشناس کسب‌وکارهای مجازی با اشاره به اینکه ۱۰ میلیون نفر در کشور در حوزه کسب‌وکارهای اینترنتی فعال هستند، گفت: اغتشاشات اخیر که سبب اعمال محدودیت‌هایی در اینترنت شده، باعث شد تا بسیاری از کسب‌وکارهایی که در بستر اینترنت و فضای مجازی فعالیت دارند با ضررهای هنگفتی روبرو شوند.

محمود راشدی در گفت‌وگو با ایرنا اظهار داشت: اینترنت یک زیرساخت در کشور محسوب می‌شود و اغتشاشات اخیر که سبب اعمال محدودیت‌هایی در اینترنت شده، بسیاری از کسب‌وکارها به‌خاطر این محدودیت نتوانستند سفارش‌ها را بپذیرند و به مشتری‌ها خدمات‌رسانی کنند.

وی افزود: در همین چند روز اخیر که اغتشاشات منجر به قطعی اینترنت شد، سفارش‌ها به دست صاحبان نرسیده است و کسی پاسخگو نیست.

کارشناس کسب‌وکارهای اینترنتی با بیان اینکه اعمال محدودیت‌هایی در اینترنت به دلیل اغتشاشات باعث کاهش اعتماد مردم به کسب‌وکارهای اینترنتی شد، گفت: این امر موجب می‌شود تا کسانی که قصد سرمایه‌گذاری در کسب‌وکارهای اینترنتی و کمک به اقتصاد دیجیتال دارند، مردد شوند.

وی ادامه داد: آمارهایی از ضررهای روزانه ۵۰۰ هزار تومانی به بالا به هر کسب‌وکارهای اینترنتی وجود دارد که اکنون تعدادی از آنها بلاتکلیف هستند.

راشدی با اشاره به اینکه ۱۰ میلیون نفر در کشور درگیر کسب‌وکارهای اینترنتی هستند، گفت: یک میلیون و ۲۰۰ هزار کسب‌وکار در فضای اینستاگرام وجود دارد که به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم نیروی کار دارند.

وی تاکید کرد: ضررهای کسب‌وکارهای اینترنتی به‌صورت دفعی خود را نشان نمی‌دهد؛ بلکه به‌صورت تدریجی خواهد بود و یکی از مسائل باعث بیکاری و وقوع آسیب‌های اجتماعی می‌شود.

کارشناس کسب‌وکارهای اینترنتی با اشاره به اینکه وزیر ارتباطات از تدوین بسته حمایتی برای کسب کارهایی که به پلتفرم‌هایی داخلی  مهاجرت کنند، خبر داده است، گفت: این اقدام خوبی است، درصورتی‌که پلتفرم‌های داخلی تقویت شوند و با پلتفرم‌های خارجی دارای رقابت باشند تا مردم با رغبت بیشتری به این بسترها وارد شوند.

راشدی خاطرنشان کرد: اکنون اختلاف زیرساختی بسیاری بین پلتفرم‌های داخلی و خارجی است که باید موردتوجه قرار گیرد.

فعالان اقتصادی در نشست دبیرخانه شورای گفت‌وگو، تاکید کردند: اینترنت، زیرساخت توسعه است و قطعی آن و فیلتر شدن پلتفرم‌های خارجی، سرمایه‌‌گذاری‌ها را کاهش داده و مانع از ورود صنایع مختلف در مسیر هوشمندسازی می‌شود.

اتاق ایران - دبیرخانه شورای گفت‌وگو در نشستی با حضور نمایندگان وزارت کشور و مشاورز وزیر ارتباطات به بررسی پیامدها و آسیب‌های وارد شده بر کسب‌وکارها ناشی از قطعی سه هفته‌ای اینترنت پرداخت. بر اساس آنچه عنوان شد، فیلترینگ کارآمدی موردنظر را نداشته و عواقب اقتصادی دارد.

رصد و پیگیری چالش‌ها و مشکلات مترتب بر کسب‌وکارها، از وظایف مرکز  بهبود کسب‌وکار اتاق ایران و دبیرخانه شورای گفت‌وگوست. بر این اساس نشستی به همت دبیرخانه برگزار شد تا در آن پیامدهای ناشی از قطعی اینترنت و فیلترینگ برخی پلتفرم‌های خارجی بر انواع فعالیت‌ها و کسب‌وکارها بررسی شود.

در این نشست حسین سلاح‌ورزی، نایب‌رئیس اتاق ایران و قائم‌مقام دبیر شورای گفت‌وگو  به شرایط سه هفته گذشته، قطعی اینترنت بین‌المللی و فیلتر شدن پلتفرم‌های خارجی به عنوان ابزار ارتباطی فعالان اقتصادی با طرف‌های تجاری و بروز مشکلات برای صاحبان کسب‌وکارها، اشاره کرد.

او از بروز اختلال در ارائه خدمات و پیگیری امور جاری در کنار  افزایش ۳۰ برابری استفاده از انواع فیلترشکن‌ها سخن گفت و تاکید کرد: مجموع این رویدادها، کاهش یک سومی درآمدهای جابه‌جایی مرسولات فروشگاه‌های اینترنتی را طبق اظهارات مدیرعامل پست، توقف فعالیت کسب‌وکارهایی که در اینستاگرام حضور داشتند، اختلال در زیرساخت انواع صنایع از جمله سیستم حمل‌ونقل و غیره را به دنبال داشته است.

اضافه شدن قطعی اینترنت به معضلات دیگر چون تحدیدهای تحریمی و ایجاد فضای ناامیدی در بین جوانان از دیگر موضوعاتی بود که نایب‌رئیس اتاق ایران به آن اشاره کرد.

به اعتقاد سلاح‌‌ورزی برگزاری جلساتی به منظور بررسی عواقب قطعی اینترنت موجب می‌شود تا سیاست‌گذاران متوجه ابعاد گسترده و پیامدهای ناشی از این محدودیت‌ بشوند.

 

باید از هرگونه بی‌ثباتی در فضای اقتصادی اجتناب کرد

در ادامه محسن عامری، رئیس مرکز بهبود کسب‌وکار اتاق ایران به درخواست‌ فعالان اقتصادی برای پیگیری و ورود پارلمان بخش خصوصی کشور به مسئله قطعی اینترنت اشاره و تصریح کرد: طبق قانون، شورای گفت‌وگو باید روی اثرات تصمیمات و سیاست‌های دولت و حاکمیت بر کسب‌وکارها متمرکز باشد و مشکلات ناشی از اجرای این برنامه‌ها را شناسایی و ضمن اعلام آنها، راهکارهای پیشنهادی خود را نیز مطرح کند.

بر اساس اظهارات او امروز حضور کسب‌وکارها در شبکه‌های اجتماعی بسیار گسترش پیدا کرده و با استقبال خوبی مواجه شده است؛ اما متاسفانه قطعی اینترنت و فیلتر شدن پلتفرم‌هایی مانند اینستاگرام که در دنیا یک و نیم میلیارد و در ایران بالغ بر ۴۸میلیون کاربر دارد، موجب شده تا فعالیت آنها مختل و یا متوقف شود که تبعات اجتماعی و اقتصادی زیادی در پی خواهد داشت.

او به آمارهایی که درباره تعداد کسب‌وکارهای فعال در فضای اینستاگرام، منتشر شده اشاره و آن را بین ۹ تا ۱۱ میلیون مورد برآورد کرد و گفت: با توجه به وضعیت اقتصادی امروز کشور هرگونه عدم ثبات و تغییر می‌تواند شرایط را برای فعالان اقتصادی مشکل‌تر کند. برای همین باید باید فضای اطمینان‌بخشی را برای این حوزه ایجاد کنیم و طبق قانون باید هرگونه سیاست‌گذاری پیش از اجرا به اطلاع فعالان اقتصادی برسد تا خود را برای مواجه با آن مهیا کنند.

عادی‌سازی قطعی اینترنت، نگران‌کننده است

افشین کلاهی، رئیس کمیسیون کسب‌وکارهای دانش‌بنیان اتاق ایران وظیفه اولیه هر دولت را تامین رفاه در جامعه دانست و تاکید کرد: بعد از تامین رفاه، موضوع امنیت قرار می‌گیرد؛ اما متاسفانه گاهی در کشور نگاه‌های امنیتی بر حفظ رفاه اولیه در جامعه پیشی می‌گیرد و با همین توجیه، به راحتی اینترنت را که یک زیرساخت کلیدی در صنعت است را قطع می‌کنیم. هنوز باور نکردیم، اینترنت مانند برق، جاده، اتومبیل است و دیگر تنها یک ابزار نیست که به راحتی بتوان آن را قطع کرد.

این فعال اقتصادی اتخاذ تصمیمات برمبنای اطلاعات یک عده خاص و بدون درنظر گرفتن ابعاد مختلف یک موضوع را مشکل جدی این روزهای کشور عنوان کرد و گفت: این یک شوخی تلخ است که در سال جاری، توسعه و جذب سرمایه‌گذاری در حوزه دانش‌بنیان‌ها مورد بحث قرار گرفت. از طرفی عادی شدن قطعی اینترنت موضوعی است که فعالان اقتصادی را بسیار نگران می‌کند.

عضو هیات نمایندگان اتاق ایران خاطرنشان کرد: راه‌هایی که در گذشته رفتیم و به نتیجه نرسیده را نباید مجدد رقت. فیلترینگ نتیجه نمی‌دهد و باید بدانیم که اینترنت تنها IT نیست و روی همه جوانب صنعت اثر دارد.

او اینترنت را یک حق اولیه برای همه مردم دانست و خواستار اجتناب از قطعی آن شد. به اعتقاد کلاهی در این حوزه سال‌ها تلاش شده و جذب سرمایه اتفاق افتاده، از طرفی قانون تدوین شده و زیرساخت‌های توسعه و تقویت آن شکل گرفته است؛ اما خیلی راحت همه آنها از بین رفت.

رئیس کمیسیون کسب‌کارهای دانش‌بنیان ابزار اصلی حوزه فناوری را اینترنت عنوان کرد و افزود: این طنز است در سالی که شاهد قطعی اینترنت هستیم از اقتصاد دانش‌بنیان حرف بزنیم . در این وضعیت در حدود 3 هزار میلیارد تومان کسب‌وکار دچار تهدید است. برندینگ آسیب دیده، مهاجرت اوج گرفته و شاهد عادی‌سازی قطعی اینترنت هستیم.

 

افت سهم صنعت ‌ICT از تولید ناخالص داخلی

فرزین فردیس، نایب‌رئیس کمیسیون کسب‌وکارهای دانش‌بنیان اتاق ایران بر اساس آمارهای موجود سهم صنعت ICT در GDP کشور را برابر با ۳.۳ درصد برآورد کرد و گفت: متاسفانه با توجه به شرایط به وجود آمده شاهد افت جدی در فرآیند تولید و کاهش سهم این حوزه در تولید ناخالص داخلی هستیم. بی‌انگیزگی‌ها و عوامل غیرمستقیم روی این موضوع اثر دارد.

او درباره اثرگذاری صنعت ICT روی بسیاری از صنایع دیگر سخن گفت و افزود: قطع شدن اینترنت، صادرات کشور را نیز دچار خدشه کرده است. صنعت ICT یک صنعت فانتزی نیست بلکه صنعت زیرساختی است که نمی‌توان به همین راحتی کنار گذاشته شود. هرچند در این وضعیت سرمایه‌گذاران  دیگر انگیزه‌ای برای ورود به این حوزه ندارند.

به باور این فعال اقتصادی هر کشوری برای حفظ بازارهای خود باید مجهز به فناوری باشد که در حال حاضر برعکس آنچه باید اتفاق افتد، شاهد از دست دادن جوانان و زیرساخت‌های فناورانه خود هستیم. متاسفانه در طول تاریخ همیشه قدرت فناوری و علم روز را نادیده گرفتیم.

 

بدون دسترسی به بسترهای ارتباطی چگونه به دنبال توسعه اقتصادی باشیم

افشین شکرخدایی، رئیس کمیسیون توسعه پایدار، محیط زیست و آب اتاق ایران از درگیری برای استفاده از فواید انقلاب صنعتی سوم که به حوزه ارتباطات مربوط می‌شود انتقاد کرد و پشیمانی دولت و حاکیمت درباره ایجاد بسترهای توسعه سطح ارتباطات بین افراد را نادرست خواند و گفت: امکان ندارد جامعه به عقب برگرد. شاید دیگر به انقلاب صنعتی جهارم ورود نکنیم؛ اما دیگر به عقب هم نمی‌رویم. بنابراین دولت و حاکمیت باید نسبت به این مسئله هشیار باشد و رویکردهای خود را مورد بازنگری قرار دهد.

او از تدوین برنامه هفتم توسعه که در حال انجام است، سخن گفت و افزود: امروز برنامه هفتم توسعه در دست تدوین است؛ اما چطور می‌توان بدون دسترسی به بسترهای ارتباط جهانی، کسب‌وکاری داشت، صادرات را توسعه داد و به فکر حفظ و تقویت بازارهای خود بود. در این شرایط چگونه باید برای توسعه برنامه‌ریزی کرد.

 

امکان ادامه فعالیت کسب‌وکارهای اینترنتی در هاله‌ای از ابهام

هومن حاجی‌پور، معاون کسب‌وکار اتاق تهران با بیان اینکه فرآیند توسعه بنگاه‌ها به دلیل شرایط اینترنتی موجود دچار خدشه شده است، گفت: نه تنها فرآیند توسعه دچار ابهام است بلکه بنگاه‌ها به تعطیلی واحدها و انتقال سرمایه به خارج از کشور می‌اندیشند. از طرفی سرمایه‌گذاری تحت تاثیر این شرایط کاهش پیدا کرده است و سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی رغبتی به حضور در این این بازار ندارند.

او تاکید کرد: امکان ادامه فعالیت کسب‌وکارهای خانگی و اجابت تعهدات قبلی آنها، امکان فعالیت کسب‌وکارهای حوزه گردشگری و غیره همگی در هاله‌ای از ابهام قرار دارد و بدون هیچ آینده‌نگری دچار گرفتاری جدی هستند. حتی از بعد اقدامات پژوهشی و دسترسی به اطلاعات در حوزه‌های مختلف برای انجام مطالعات علمی دچار اختلالات جدی هستیم.

 

دادستانی کل کشور به داد کسب‌وکارهای آسیب دیده از قطعی اینترنت برسد

سادینا آبایی، فعال حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات و نایب‌رئیس کمیسیون احداث، خدمات فنی و مهندسی اتاق ایران دریافت مالیات از واحدهای فروشنده فیلترشکن را یکی از مطالبات خود از دولت عنوان کرد و افزود: این سئوال برای فعالان اقتصادی و صاحبان کسب‌وکار مطرح است که دولت چگونه و با چه سازوکاری به حمایت از آنها خواهد پرداخت. دولت چگونه می‌خواهد خسارت آنهایی که به دلیل شرایط پیش آمده و قطع شدن اینترنت دچار ضرر و زیان و هزینه‌های هنگفت مالی شدند، را جبران کند؟ و آیا دادستانی کل کشور وضعیت کسب‌وکارهای آسب دیده از قطعی اینترنت را بررسی می‌کند؟

 

اقتصاد به کمک بخش خصوصی خوشحال و امیدوار توسعه می‌یابد

در واکنش به آنچه در این نشست از سوی فعالان اقتصادی مطرح شد، حسین میرزاپور، عضو کمیسیون تنظیم مقررات و مشاور وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، گفت: اعضای کمیسیون تنظیم مقررات معتقدند اگر بخش خصوصی خوشحال و امیدوار در صحنه نباشد، تنظیم‌گری و مقررات‌گذاری معنا ندارد و توسعه محقق نمی‌شود. پس تلاش می‌کند در مسیر حرکت خود با انحصارگری در دولت مقابله کند و راه را برای حضور پررنگ‌‎تر بخش خصوصی بگشاید.

او ادامه داد: از طرفی وزارت‌خانه بارها به طور شفاف اعلام کرده که پلتفرم‌های داخی با سخت‌گیری‌های بسیار زیادی مواجه هستند و به راحتی نمی‌توانند در فضای داخلی با وجود انواع قوانین و مجوزهای محدودکننده، فعالیت کنند. در این رابطه پیشنهاد این است که تعامل و گفت‌گو بین دولت و بخش خصوصی همیشگی باشد و تنها به همین روزها معطوف نشود چراکه متاسفانه پشت میزهای تصمیم‌گیری به اندازه کافی با هم صحبت نمی‌کنیم.

میرزاپور تصریح کرد: بحث اینترنت و استفاده از پلتفرم‌های خارجی ابعاد مختلف سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی و امنیتی دارد؛ اما باید باور داشت که امنیت بدون توسعه اقتصادی، پایدارنیست. امروز اقتصاد جنبه بسیار مهم است و باید برای آن فکری کرد.

مشاور وزیر ارتباطات موضع‌گیری بخش خصوصی نسبت به بومی‌سازی پلتفرم‌ها را مبهم ارزیابی کرد و افزود: انچه در این بین اهمیت دارد این است که بدانیم بخش خصوصی نسبت به بومی‌سازی انواع پلتفرم‌ها چه رویکردی دارد هرچند در این رابطه بسته سیاستی مشخصی هم نداریم. البته نگاه وزارت‌خانه نسبت به این موضوع این است که نباید به بهانه حمایت از بومی‌سازی، انحصار ایجاد کرد؛ اما باید بدانیم که نسبت به سرمایه‌گذاری داخلی در این حوزه چه رویکردی وجود دارد؛ باید در این رابطه تصمیم گرفت.

او از اینکه سرگذشت اینترنت به سرگذشت بنزین دچار شود ابراز نگرانی کرد و افزود: نگرانم از اینکه صنعت فناوری اطلاعات و ارتباطات به سرنوشت صنعت خودروسازی دچار شود . هیچکس حاضر نباشد از آن دفاع کند.

عضو کمیسیون تنظیم مقررات از پیگیری برای رسیدن به فرمول‌هایی که به کسب‌وکارهای خرد آسیب‌دیده، کمک کند خبر داد و گفت: حمایت از این کسب‌وکارها برای وزارت ارتباطات مهم است و این بخش اعتقاد دارد که با اقتصاد دستوری و انحصارطلبی، رو به جلو حرکت نخواهیم کرد.

او همچنین از پیگیری برای رسیدن به متر و ابزاری برای دست یافتن به اطلاعات آماری دقیق در حوزه ICT خبر داد.

 

سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی تحت تاثیر قطع اینترنت، کاهش می‌یابد

قاسم خداوردی‌لو، کارشناس محتوا و مدیرکل تشکل‌های معاونت محتوای مرکز ملی فضای مجازی با بیان اینکه آمارها نشان می‌دهد تعداد کسب‌وکارهای فعال در اینستاگرام از ۳۹۰ هزار تا ۱۱ میلیون متغیر است، خاطرنشان کرد: این آمارها نشان می‌دهد  که در هر حال برای کشوری که مشکل شغل دارد حتی کمتر از ۳۹۰ هزار کسب‌وکار هم که درگیر این فضا باشند، وضعیت نگران‌کننده است. سرمایه‌گذاری خارجی و داخلی به شدت تحت تاثیر قرار گرفته و باید مورد توجه باشد.

او با بیان اینکه فعالیت پلتفرم‌های داخلی در جامعه خواهان دارد و باید از آنها حمایت شودف تصریح کرد: در عین حال که دولت باید برای حمایت از این پلتفرم‌‎ها برنامه داشته باشد، باید برای جبران خسارت‌های وارد شده به کسب‌وکارهای اینترنتی، کارجدی انجام دهد. پیشنهاد مالیاتی که در این رابطه داده شده شاید از دید سازمان مالیاتی بزرگ است؛ اما برای بخش خصوصی کفاف هزینه‌ها را نمی‌دهد.

در این نشست کاهش میزان تراکنش‌های مالی از محیط اینترنتی، ورود انواع VPN ها و امکان هک شدن صنایع مختلف و بالا رفتن سطح ریسک آنها، عدم سرمایه‌گذاری بنگاه‌ها و فعالان اقتصادی برای ورود به حوزه هوشمندسازی صنعت، از دست رفتن امکان فعالیت عشایر و روستاییانی که در چارچوب پلتفرم‌هایی چون اینستاگرام بازاریابی کرده بودند نیز به عنوان آسیب‌های ناشی از قطع شدن اینترنت و فیلترینگ پلتفرم‌های خارجی مطرح شد.

در نهایت عامری با بیان این مطلب که در سال حمایت از تولید دانش‌بنیانف فیلترینگ راه درستی نیستف تاکید کرد: تمامی کسب‌وکارها از وضعیت به وجود آمده آسیب دیدند و باید توجه داشت که حمایت از بومی‌سازی پلتفرم‌ها به معنای از دسترس خارج کردن دیگر پلتفرم‌ها نیست. از سوی دیگر اگر قانون صریحی تصویب شود که اطلاعات شخصی کاربران در پلتفرم‌های داخلی حفظ شوند، سطح استقبال از انها بیشتر خواهد شد.

او از دولت و حاکمیت خواست برای سروسامان دادن به وضعیت اقتصادی کشور، هر چه سریع‌تر تکلیف اتصال اینترنت بین‌المللی را مشخص کنند.

رییس هیأت مدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی ایران از تعلیق و توقف موقتِ صدور ویزا از سوی برخی کشورهای اروپایی و حوزه شنگن، برای اتباع و مسافران ایرانی خبر داد.

در پی توقف فعالیت بخش کنسولی برخی از سفارتخانه‌های اروپایی در روزهای ناآرام اخیر، حرمت‌الله رفیعی در گفت‌وگو با ایسنا تایید کرد که برخی سفارتخانه‌های اروپایی، به‌ویژه در حوزه شنگن، بدون اطلاع رسمی و در تصمیمی که بیشتر شکل غیررسمی دارد، رسیدگی به درخواست ویزا را فعلا متوقف کرده و صدور ویزای شنگن را به حالت تعلیق درآورده‌اند.

او اضافه کرد که روند صدور ویزا برای اتباع ایرانی از سوی سفارتخانه‌های سایر کشورهای خارجی، بدون مشکل و محدودیت و به روال همیشگی ادامه دارد.

رفیعی همچنین گفت: تورهای گردشگری حوزه اروپا و منطقه شنگن نیز درصورت داشتن ویزا، با محدودیتی در اجرا مواجه نشده‌اند و اگر مسافرانشان ویزا گرفته باشند، در موعد مقرر برگزار می‌شوند.

مرکز رسیدگی به درخواست ویزای فرانسه در تهران (VFS Global)، ۲۹ سپتامبر ۲۰۲۲ برابر با هفتم مهرماه ۱۴۰۱ با انتشار اطلاعیه کوتاهی در وب‌سایت خود، ‌اعلام کرده است: «با توجه به شرایط موجود در ایران، اینترنت با اختلال مواجه شده است و در نتیجه مرکز درخواست ویزای فرانسه در تهران امکان رسیدگی به درخواست ویزا را ندارد. این وضعیت خارج از کنترل VFS و سفارت فرانسه است.»

 پیگیری ایسنا از آژانس‌هایی که در زمینه ویزا و اجرای تورهای گردشگری حوزه اروپا و منطقه شنگن فعالیت دارند نیز حاکی از این است که رسیدگی به پرونده‌های درخواست ویزا از سوی برخی دیگر از سفارتخانه‌های کشورهای اروپایی مستقر در تهران، فعلا متوقف شده است.

مسؤول بخش ویزا در یکی از این آژانس‌های تهران به ایسنا گفت که برخی از سفارتخانه‌های اروپایی و حوزه شنگن تا پایان ماه اکتبر ۲۰۲۲ نوبت‌های درخواست ویزا را کنسل کرده‌اند و مدارک یا پرونده جدیدی را نمی‌پذیرند؛ برخی همانند مرکز رسیدگی به درخواست ویزای فرانسه رسما اعلام کرده‌اند که امکان رسیدگی به درخواست‌های جدید را ندارند و بخش صدور ویزا را فعلا تعطیل کرده‌اند اما برخی دیگر از سفارتخانه‌های حوزه شنگن مستقر در تهران، وقت‌های ویزا را تا دو سه ماه آینده بسته‌ یا از دسترس خارج کرده‌اند که با این شرایط، فعلا به هیچ‌وجه امکان گرفتن نوبت ویزای شنگن وجود ندارد.

علاوه‌ بر اختلال اینترنت که گفته شده روند رسیدگی به پرونده‌های متقاضیان ویزای شنگن را در ایران دشوار کرده، این احتمال نیز مطرح شده که بالا رفتن طبیعی ریسک مهاجرت در شرایط اغتشاشاآمیز، عاملی تاثیرگذار بر توقف و تعلیق صدور ویزا از سوی کشورهای حوزه شنگن، بوده است.

ضمن آنکه سفارتخانه‌ها هم برای امور اداری افراد متقاضی صدور ویزای شنگن نیاز دارند که با نهادهایی در اتحادیه اروپا مکاتبه اینترنتی داشته باشند که در شرایط فعلی اینترنت کشور دشوار شده است.

شنگن، یک ویزای واحد است که با استفاده از آن تحت شرایط خاص و در مدت زمان مشخصی به حدود ۲۶ کشور عضو اتحادیه اروپا بدون محدودیت مرزی می‌توان سفر کرد. برخی از این کشورها، با توجه به شرایط سیاسی و اقتصادی ایران در دهه‌های اخیر، شرایط بسیار سختی را برای اعطای ویزا به ایرانیان، وضع کرده‌اند.

تعلیق و توقف موقت صدور ویزای حوزه شنگن، درحالی صورت گرفته که همزمان با موج اعتراضات و ناآرامی‌ها در ایران، کشورهای آلمان، فرانسه، هلند، اتریش، بلژیک، اسپانیا و ایتالیا نیز در بیانیه‌های جداگانه‌ای، ضمن آن‌که به اتباعشان توصیه کرده‌اند از سفر به ایران خودداری کنند، از شهروندان دوتابعیتی و گردشگران خود نیز خواسته‌اند از خاک ایران خارج شوند؛ اقدامی که در ایران تحلیل‌های پرسش‌برانگیزی از نقش برخی کشورها در شکل‌گیری و تداوم ناآرامی‌های کشور به‌وجود آورده است.

رئیس فراکسیون راهبردی مجلس شورای اسلامی از تهیه طرحی برای تاسیس صندوق توسعه شبکه دسترسی نهایی اینترنت ثابت مبتنی بر فیبر نوری خبر داد.
به گزارش «نماینده»، حجت الاسلام سیدمحمدرضا میرتاج الدینی در توضیح طرح تاسیس صندوق توسعه شبکه دسترسی نهایی اینترنت ثابت مبتنی بر فیبر نوری، گفت: با توجه به رشد نامتوازن در دولت های قبلی و ضعف های بسیار شبکه دسترسی نهایی مردم به اینترنت به ویژه اینترنت ثابت طرحی با هدف حل مشکلات تدوین شده است؛ تهدیدات اخیر دولت آمریکا در بحث سخت افزار و تجهیزات تامین اینترنت برای کشور از طریق تامین کنندگان سرویس های ماهواره‌ای در باند LEO لزوم توسعه زیرساخت ها در شبکه های زمینی را نشان می دهد که یکی از مهم‌ترین آن ها شبکه دسترسی فیبر نوری است.

وی ادامه داد: البته طبق برنامه وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات توسعه شبکه دسترسی نهایی اینترنت ثابت مبتنی بر فیبر نوری به ویژه شبکه فیبر دسترسی خانگی تا ۲۰ میلیون مشترک طی ۳ سال آینده در دستورکار قرار دارد. همچنین سرمایه گذاری جهت توسعه فیبر خانگی تا درب منازل و سازمان ها به ازای هر اشتراک (پورت) طبق طرح های کارشناسی شده، نزدیک به ۳۵ میلیون ریال است که این عدد برای توسعه کل شبکه در سطح کشور طی ۳ سال برای ۲۰ میلیون مشترک، بیش از ۷۰۰ هزار میلیارد ریال تخمین زده می شود.

میرتاج الدینی افزود: همچنین طبق قانون اجازه تعیین وصول حق الامتیاز فعالیت بخش خصوصی غیردولتی در زمینه پست و مخابرات در خصوص سهم دولت از کاروران مخابراتی، ۲۸ درصد از درآمدهای ناخالص سالیانه اپراتورهای موبایل و ۳ درصد از درآمدهای ناخالص اپراتورهای ثابت است که بر اساس این طرح بخشی از درآمد دولت از طریق این صندوق در اختیار اپراتورها قرار می‌گیرد تا شبکه دسترسی نهایی مبتنی بر فیبر نوری توسعه پیدا کند. در این شرایط میانگین سالانه مبلغ این صندوق ۶۰ هزار میلیارد ریال خواهد بود.

وی هدف اصلی این طرح را افزایش سطح دسترسی مردم به اینترنت بدون تحمیل هزینه های توسعه بزرگ، عدم ایجاد انحصار در بین اپراتورها و توسعه متوازن شبکه ثابت در برابر شبکه های موبایل و ماهواره ای دانست و این طرح را یکی از بزرگترین طرح های مجلس شورای اسلامی در حوزه ICT توصیف کرد.

میرتاج الدینی در جمع بندی گفت: بر این اساس به منظور مدیریت عادلانه مالی و استفاده حداکثری از ظرفیت های زیرساختی کاروران مخابراتی و توسعه شبکه دسترسی نهایی اینترنت ثابت مبتنی بر فیبر نوری در کل کشور، صندوقی تحت عنوان «صندوق توسعه شبکه دسترسی نهایی اینترنت ثابت مبتنی بر فیبر نوری» وابسته به کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات و سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی به عنوان مجری این صندوق، تاسیس می شود.

همچنین سهیل یحیی زاده، رییس کمیته ارتباطات و فناوری اطلاعات فراکسیون راهبردی مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه سرمایه گذاری در راستای توسعه شبکه دسترسی نهایی اینترنت ثابت مبتنی بر فیبر نوری برای بخش خصوصی به تنهایی مقرون به صرفه نیست، اعلام کرد: دوره بازگشت سرمایه در بازه زمانی ۱۰ ساله برای آن پیش بینی شده است و همانند نمونه های بین المللی سرمایه گذاری در این بخش، نیازمند کمک از بخشی از منابع درآمدی دولت از اپراتورها و کاروران مخابراتی خواهد بود.

وی با اشاره به اینکه هدف مجلس شورای اسلامی توسعه متوازن و عادلانه شبکه دسترسی نهایی اینترنت ثابت مبتنی بر فیبر نوری طی ۵ سال آینده در کشور است، گفت: قصد داریم شرایطی فراهم شود تا مردم بتوانند از توسعه زیرساخت با پهنای باند بیشتر استفاده کنند.

یحیی زاده با بیان اینکه یکی از چالش های موجود عدم تناسب تولید محتوا، زیرساخت و پلتفرم ها در قیاس با توسعه شبکه مخابراتی است، بیان کرد: با توجه به وابستگی کشور به شبکه پلتفرم های خارجی از توسعه یافتگی مناسبی برخوردار نیستیم و باید بدانیم که حدود ۷۰ درصد از پهنای باند کشور در قالب پلتفرم های خارجی مصرف می شود در صورتی که محتوای داخل این پلتفرم ها و مدل بهره برداری مردم از این سکوها کاملا داخلی است و عملا شاهد هدر رفت پتانسیل های موجود داخلی هستیم.

وی با تاکید بر اینکه قابلیت توسعه پلتفرم های داخلی وجود دارد، خاطرنشان کرد: دولت باید با برنامه ریزی شرایط را برای نخبگان و دانشگاهیان، متولیان کسب و کار و نیز شرکت های داخلی فراهم کند و نباید این پلتفرم ها از نظر جغرافیایی محدود به ایران باشند، بلکه باید پلتفرم های داخلی نیز بتوانند به همان میزان در این چند ساله به پلتفرم های خارجی شده بها داده شده، آزادی عمل داشته باشند و در داخل و حتی در سطح منطقه مورد استفاده قرار گیرند.

یحیی زاده با بیان اینکه کمک های دولت در چند سال اخیر فقط محدود به چند مجموعه خاص و شامل ارائه خدمات بسیار ناچیز بود، گفت: دولت باید از ردیف های بودجه ای که از سوی مجلس در اختیارش قرار می‌گیرد منابع مربوط به توسعه پلتفرم ها به ویژه سرور اختصاصی را در اختیار نخبگان و دانشگاهیان و شرکت های فناور قرار دهد چرا که به دلیل بالا رفتن هزینه های دیتا سنتر به ویژه تامین سرورهای اختصاصی برای توسعه دهندگان پلتفرم در کشور طی این چند سال، نیازمند حمایت دولت در ارائه این خدمات هستیم.

رییس کمیته ارتباطات و فناوری اطلاعات فراکسیون راهبردی مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه باید حوزه رسانه های تعاملی (VOD) و نیز بخش مدیا توسعه یابد، گفت: تا زمانی که محتوای مناسبی در اختیار نداشته باشیم، نمی توانیم توسعه متوازن زیرساخت مخابراتی در کشور را رقم بزنیم و باید توسعه محتوای داخلی و توسعه زیرساخت مخابراتی همزمان رخ دهد.

اینترنت و ارتباطات اینترنتی جزء لاینفک زندگی بشر در اقصی نقاط دنیا شده و می‌توان این گونه بیان کرد که بدون آن امکان ارتباطات چه در فواصل نزدیک و چه در سطح بین الملل وجود ندارد یا تقریبا غیرممکن شده است.
یکی از انواع دسترسی به اینترنت، از راه ماهواره است. تا پیش از این اینترنت ماهواره‌ای بیشتر در مواردی به‌کار می‌رفت که دسترسی معمولی به اینترنت (کابلی، فیبرنوری، دایال-آپ و ...) مهیا نبود؛ اما هم اکنون در حال فراگیر شدن است. البته برای دسترسی به اینترنت ماهواره‌ای نیاز است که تجهیزاتی در محل استفاده نصب شود.

به گزارش باشگاه خبرنگاران یکی از انواع دسترسی به اینترنت از راه ماهواره است.

اینترنت ماهواره‌ای همانند تلویزیون‌های ماهواره‌ای، روی زمین احتیاج به یک دیش (بشقابک) و یک رسیور (دریافت‌کننده) دارد؛ اما فرق مهم آن با تلویزیون این است که تلویزیون یک وسیله ارتباطی یک طرفه، اما اینترنت یک ارتباط دو طرفه است.

در همین حال، امکان استفاده از سرویس اینترنت ماهواره‌ای به صورت اشتراکی در ساختمان‌ها و مجتمع‌ها هم وجود دارد که در این صورت هزینه‌های دسترسی پایین خواهد آمد.

اینترنت ماهواره‌ای یک شبکه اینترنت جهانی است و برای سرویس‌دهی به هیچ منطقه جغرافیایی خاصی محدود نمی‌شود. به کمک این سیستم جدید، سرعت انتقال داده‌ها بین ۵۰ تا ۱۵۰ مگابیت در ثانیه خواهد بود و زمان تاخیر برای دریافت پاسخ‌ها نیز به حدود ۲۰ تا ۴۰ میلی‌ثانیه می‌رسد. اینترنت ماهواره ای برای تراکم‌های جمعیتی کم تا متوسط طراحی شده است.

عیسی زارع پور، پیرامون ورود اینترنت ماهواره‌ای به ایران گفته است: ضوابطی برای اپراتور‌های داخلی در شورای عالی فضای مجازی در نظر گرفته شده است تا چنانچه نیاز باشد، این اپراتور‌ها با رعایت ضوابط بتوانند از اینترنت ماهواره‌ای به صورت قانونی استفاده و در اختیار مشترکین قرار دهند. اگر بخواهند اینترنت ماهواره‌ای به ایران بدهند، باید ضوابط کشورمان را رعایت کنند و بعید می دانم به این زودی این خدمات در ایران فعال شود. با توجه به قوانین بین المللی و شرایط شبکه‌ای آن‌ها که کامل نیست و ضوابط داخلی ما، بسیار بعید است به این زودی‌ها امکانش باشد.

کارشناسان بر این باورند که برای اینترنت ماهواره‌ای ارسال سیگنال‌های اینترنت به کشور‌هایی مانند ایران دشوار نیست؛ اما بدون موافقت مقامات کشور‌های مربوطه به‌دلیل گیرنده و سایر مشکلات فنی در محل اصلی، انجام این کار دست‌کم در طول مدت کوتاهی قابل انجام نخواهد بود.

این کارشناسان معتقدند ورود غیرقانونی هزاران ترمینال اینترنت ماهواره‌ای به ایران و راه‌اندازی دائمی آن‌ها به‌صورت مخفی، اگر بگوییم میسر نیست، اما بسیار سخت به نظر می‌رسد. کارشناسان می‌گویند ادامه تلاش‌ها برای راه‌اندازی ترمینال‌های اینترنت ماهواره‌ای در ایران بدون همکاری دولت ممکن است مشکلاتی به‌دلیل مقررات و قوانین بین‌المللی همراه داشته باشد.

عباس پور خصالیان – همزمان با برگزاری تجمع‌های اعتراضی ذیل شعار -زن، زندگی، آزادی- و در روزهای آغاز تکرار تراژدی محدودسازی مهندسی شدۀ دسترسی به اینترنت و مسدودسازی چند رسانۀ اجتماعی بزرگ مثلِ: -واتس‌اَپ-، -اینستاگرام- و -چتِ جیمیل- علیه دسترسی آزاد کاربران داخل کشور، سناریوهایی برای رفع این معضل از سوی دوست و دشمن، در داخل و خارج کشور مطرح شده و می‌شوند، بدون آن که افق چشم اندازی از واقع گرایی در آنها مشاهده شود.
بر اساس سناریوی -خارج-از-کشوریان-، ایلان ماسک مالک شرکت اسپیس‌ایکس وعده می‌دهد که امکان ارایه خدمات اینترنت ماهواره‌ای استارلینک به کاربران ایران را بررسی می‌کند؛ بعد بررسی کرد و چون مطمئن شد که دسترسی کاربران ایران به اینترنت ماهواره‌ای امکان‌پذیر است، روز دوشنبه 28 شهریور 1401 (۱۹ سپتامبر) در توییت خود نوشت در پی اخذ معافیت از تحریم‌های آمریکا علیه جمهوری اسلامی ‌ایران است؛ چهار روز بعد، شماری از نمایندگان کنگره ایالات متحده روز جمعه اول مهر (۲۳ سپتامبر) در نامه‌ای به ژانت یلن، وزیر خزانه‌داری آمریکا (اعلام کننده و آرشیودار تحریم‌های علیه ایران) می‌نویسند: خزانه‌داری آمریکا باید به سرعت مجوز فعالیت‌ استارلینک در ایران را تأیید کند.
سپس، همین که راه دور زدن یکطرفۀ یکی از تحریم‌ها باز می‌شود، در شامگاه همان روز (جمعه اول مهر 1401) وزیر خارجه ایالات متحده نیز در توییت خود اعلام می‌کند که برای پشتیبانی از آزادی اینترنت و دسترسی آزاد ایرانیان به جریان آزاد اطلاعات تدابیری اتخاذ شده و برای بهبود دسترسی شهروندان ایران به ارتباطات دیجیتالی و مقابله با سانسوری که حکومت ایران اعمال می‌کند مجوز عمومی‌ صادر شده است. در نهایت، مدیرعامل شرکت اسپیس‌ایکس در واکنش به توییت وزیر خارجه آمریکا خبر می‌دهد که شبکه استارلینک برای شهروندان ایران فعال می‌شود.
در داخل کشور اما عده‌ای می‌پرسند: کِی؟ و چگونه می‌توان به اینترنت ماهواره‌ای استارلینک متصل شد؟ آیا اصلاً می‌توان به اینترنت آزاد امید بست؟

 

اختلاف نظر در مورد اینترنت خودی و غیر خودی
البته در ایران، طبق معمول، چند نوع نگرش درهم و برهم نسبت به اینترنت (به طور کلی)، و خصوصاً در مورد اینترنت ماهواره‌ای وجود دارد:
در مورد نگرش‌های مختلف به اینترنت، کافی است به یاد بیاوریم: سال‌ها‌ست که در این کشور چند نوع دسترسی تبعیضی به اینترنت (خودی و غیر خودی و نخودی) واگذار می‌شود.
از کی؟ – از 25 سال پیش تا کنون (!) یعنی از هنگامی‌که برگزاری اجلاس سران سازمان کنفرانس اسلامی ‌(1376/9/21) در ساختمان اجلاس سران افتتاح شد! [در آن زمان من در ساختمانی مخابراتی کار می‌کردم که خبرنگاران خارجی دعوت شده به اجلاس سران سازمان کنفرانس اسلامی ‌نیز مجوز ورود به آنجا را داشتند تا آنها از درون یکی از اتاق‌های آن ساختمان، بدون استفاده از VPN به اینترنت جهانی متصل شوند تا گزارش خود را به سردبیری روزنامه مربوط بفرستند، در حالی که می‌دانستند یا احساس می‌کردند که در ایران چند دسترسی تبعیضی به اینترنت وجود دارد.
در مورد اینترنت ماهواره‌ای نیز به یاد بیاوریم که در سال 1399، هنگامی‌که مجلس یازدهم شورای اسلامی ‌داشت روی بودجۀ سال 1400 کار می‌کرد، ردیف بودجه‌ای را تصویب کرد برای مقابله علیه اینترنت ماهواره‌ای!
حالا این واکنش مجلسیان در مقابل اینترنت ماهواره‌ای را مقایسه کنید با اظهار دبیر شورای عالی فضای مجازی در گفت وگو با ایرنا، در اسفندماه سال 1399:
– هیچ مخالفتی با استفاده از اینترنت ماهواره‌ای نداریم!
– برای این تحول بزرگ در جهان ارتباطات، باید تمهیدات مناسبی پیش‌بینی و زیرساخت‌های مناسب را آماده کرد، آن هم در حوزۀ مقررات و در حوزۀ فنی.
– در شورای عالی فضای مجازی کارگروه‌های مقررات‌گذاری و شناخت حقوق بین‌الملل در کنار کارگروه‌های توسعه حوزه فضایی و توسعه شبکه ثابت کشور تشکیل شده‌اند.
– تلاش ما بر این است که تا جایی که امکان دارد از منظومه‌های ماهواره‌ای بی‌نیاز باشیم، اما به هیچ وجه به دنبال ممنوعیت استفاده از این تحول بزرگ که در دنیای فناوری به وجود آمده نیستیم.
– شبکه ثابت باید توسعه یابد و سرویس‌هایِ به مراتب بهتری را نسبت به خدمات منظومه‌های ماهواره‌ای به مردم کشور ارایه کند.
بالاخره در روز دوشنبه چهارم مهر 1401، نوبت جبهه گیری در مقابل اینترنت ماهواره‌ای به ناصر کنعانی رسید.
سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی، نیز برای خنثی کردن اثرِ خبرِ قوت گرفتنِ احتمالِ دسترسیِ ایرانیان داخل کشور به اینترنت ماهواره‌ای، آمریکا را به -تلاش‌ برای نقض حاکمیت ایران- متهم کرد و گفت که تسهیلات (!) ایالات متحده در این رابطه -بی‌پاسخ نخواهد ماند.-
در حالی که پاسخ دبیر شورای عالی فضای مجازی به خبرِ قوت گرفتنِ احتمالِ دسترسیِ ایرانیان داخل کشور به اینترنت ماهواره‌ای، (نقل به مضمون) این است: در حالی که ورود اینترنت ماهواره‌ای می‌تواند خطری جدی علیه موجودیت شبکۀ ملی اطلاعات ایران باشد، -به هیچ وجه- به دنبال ممنوع شدن یا ممنوع کردن استفاده از این تحول بزرگ که در دنیای فناوری به وجود آمده نیستیم (!) پس بیاییم سازوکار و تمهیداتی مناسب برای استفاده مناسب از آن را پیش بینی کنیم.

 

نبود استراتژی کلان ارتباطات، دلیل اختلاف نظرها
دربارۀ تفاوت میان استراتژی کلان و اقدام‌های تاکتیکی گفته می‌شود که اولی بلندمدت و عمدتاً یک بار مصرف است به این معنی که غیر قابل تکرار یا به زحمت قابل تکرار و کپی‌برداری در کشوری و شبکه‌ای و دوره‌ای دیگر است و به چرایی توسعه در مقیاسی کلان می‌پردازد؛ در حالی که دومی، به چگونگی اقدامی ‌کوتاه مدت و کنشی در مقیاس کوچک می‌پردازد، و می‌تواند چند بار مصرف و لذا قابل تکرار و کپی برداری در موارد مشابه باشد. نکتۀ مهم آن است که تاکتیک‌ها، تصمیماتی مستقل از استراتژی کلان نیستند و مستقیماً از استراتژی کلان منبعث و استخراج می‌شوند.
واقعیت تلخ این است که ‌ایران فاقد استراتژی کلان ارتباطات است!

 

ماتریس استراتژی کلان
پی ریزیِ یک استرتژی کلان برای آیندۀ شبکۀ ملی ارتباطات کشور، وابسته است به پیداکردن رُبع مربوط و مناسب با شرایط بازار مخابرات و ارتباطات ایران در ماتریس چهار رُبعی استراتژی کلان.
ماتریس استراتژی کلان، توسط نظریه‌پرداز آمریکایی پل جوزف دی ماجیو در سال 1980 ایجاد و استانداردی برای ارزیابی کنش مدیریت‌ها شد. این که آیا ماتریس استراتژی کلان به مدیران شرکت مخابرات ایران کمک می‌کند یا کمکی نمی‌کند تا موقعیت کنونی خود را در اکوسیستم بازار مخابرات دریابند و استراتژی‌های آلترناتیو عملی دیگری را بر اساس موقعیت رقابتی و رشد صنعت خود برنامه‌ریزی کنند و توسعه دهند، پرسشی است اساسی.
ماتریس استراتژی کلان معمولاً برای هر کسب‌وکار و هر شرکتی، چه در مراحل اولیۀ رشد خود باشد یا به اواخر چرخۀ حیات صنعت خود رسیده باشد، مفید است.
در حقیقت، ماتریس استراتژی کلان گزینه‌های استراتژیک عملی را برای تقریباً هر کسب و کاری – صرف نظر از صنعت، اندازه، یا مرحلۀ چرخۀ حیات آن صنعت نشان می‌دهد.
ماتریس استراتژی کلانِ -پل جوزف دی ماجیو- تنها ابزار تحلیل برنامه‌های استراتژیکی نیست بلکه یکی از چندین ابزار مشابه است در کنارِ:
– تجزیه و تحلیل SWOT (strengths, weaknesses, opportunities, and threats)
– ماتریس SPACE (Strategic Position and Action. Evaluation)
– ماتریس BCG (The Boston Consulting Group Matri-)
– ماتریس IE (The Internal-E-ternal Matri-).

 

موقعیت یک سازمان در ماتریس استراتژی کلان
ماتریس چهار رُبعی (یا چهار خانه‌ای) استرتژی کلان، روی محورهای – و… (محور مختصات کارتزین) رسم می‌شود، به طوری که:
– قدرت رقابت- روی محورها نشان داده می‌شود: نیمۀ سمت چپ محور ها به -رقابت ضعیف- و نیمۀ سمت راست محور ها به -رقابت قوی- اختصاص دارد.
-رشد بازار- نیز روی محورها نشان داده می‌شود، به طوری که نیمۀ بالای محورها به -رشد سریع- و نیمۀ پایینی محورها به -رشد کُند- تعلق دارد.

 

نمودار چهار رُبعی ماتریس استراتژی کلان
1-رقابت قوی و رشد سریع بازار
2-رقابت ضعیف و رشد سریع بازار
3-رقابت قوی و رشد کُند بازار
4-رقابت ضعیف و رشد کُند بازار
بسته به میزان برآورد درجۀ رقابت و رشد بازار، هر کشور و هر کسب و کار در درون یکی از چهار ربع مذکور (در نمودار بالا) جای می‌گیرد.
در مجموع، این چهار ربع‌، چهار گزینۀ استراتژیکی گسترده را مدل‌سازی می‌کنند که هریک از آنها می‌تواند برای رفع نیازهای کشور، شرکت یا سازمان مربوط در یک دورۀ زمانی بلندمدت مورد استفاده قرار گیرد.
– رُبع اول (موقعیت رقابتی قوی در عین رشد سریع بازار)
کشورها و شرکت‌هایی در این ربع واقع می‌شوند که از موقعیت استراتژیک عالی برخوردار هستند. این موقعیت عالی، کشور یا شرکت مربوط را قادر می‌سازد تا منابع را روی توسعه بازار، نفوذ به بازارهای موجود و توسعه محصول، متمرکز کنند. در ربع اول، حفظ موقعیت مسلط باید در اولویت باشد.
– رُبع دوم (موقعیت رقابتی ضعیف همراه با رشد سریع بازار)
کشور یا شرکت‌هایی که در رُبع دوم جای می‌گیرند باید تعیین کنند که چرا قادر به رقابت در بازاری با رشد سریع نیستند؟ برای بهبود موقعیت رقابتی آنها باید استراتژی‌هایی مانند توسعه بازار، نفوذ در بازارهای دیگر یا بازار دیگران، ادغام افقی و تمرکززدایی در نظر گرفته شود.
– رُبع سوم (موقعیت رقابتی قوی همراه با رشد کُند بازار)؛
کشورها یا شرکت‌هایی که در ربع سوم قرار می‌گیرند باید با استفاده از منابع موجود خود، متنوع سازی مخاطبان و حضور در بازارهای دست نخورده را در نظر بگیرند. تنوع ممکن است افقی، عمودی یا ترکیبی باشد. مازاد منابع نیز ممکن است به سرمایه‌گذاری مشترک هدایت شود
– رُبع چهارم (موقعیت رقابتی ضعیف در عین رشد کُند بازار)
در این رُبع، کشور یا کسب و کار مربوط، با ترکیبی غیر قابل قبول از رقابت ضعیف و رشد کُند، ضعیف و آهستۀ بازار مواجه است. در نتیجه، اقدامات اساسی ویژه‌ای لازم است تا وضع بازارهای کشور یا شرکت بهبود یابد. این اقدامات ممکن است شامل تعدیل ساختار سازمانی، متنوع سازی محصول، یا در برخی موارد، انحلال قسمت‌هایی معین باشد.
با بازگشت به ماتریس استراتژی کلان، می‌بینیم که سخت است برای ایران، رُبعی مناسب تر از ربع چهارم را پیدا کرد: موقعیت رقابتی ضعیف در عین رشد کُند بازار!
لذا اقداماتی اساسی که باید اتخاذ شوند تا وضع بازارهای مخابرات و ارتباطات ایران بهبود یابد (همان طور که ذکر شد) شامل تعدیل سازمانی، متنوع سازی محصول، یا در برخی موارد، انحلال قسمت‌های از شرکت می‌تواند باشد؛ به علاوۀ توسعۀ تولیدات و خدمات و ایجاد -تنوع متحدالمرکز- شامل سرمایه گذاری در محصولاتی است که کمی ‌متفاوت از محصولات قبلاً فروخته شده هستند و اقدام به یکپارچه سازی از طریق -یکپارچه سازی پس سو- شکلی از یکپارچگی عمودی که در آن یک شرکت تامین کنندۀ محصولات یا خدمات را برای تکمیل زنجیرۀ تامین خود خریداری می‌کند.

 

جمع بندی
یافتن رُبعی مناسب برای تعریف استراتژی کلان ارتباطات، برای ایران و شرکت‌های ارتباطاتی‌اش سخت است و برای شورای رقابت یا شورای عالی فضای مجازی یا شورای اجرایی فناوری اطلاعات به این زودی‌ها ممکن نخواهد شد!
در نتیجه: افق چشم اندازِ تعریف استراتژی محدودیت‌زدایی از اینترنت ایران، بسیار کدر و تاریک است!

پس از عادی شدن شرایط و رفع محدودیت‌های دسترسی به اینترنت، حجم باقیمانده بسته‌های اینترنت کاربران تمدید می‌شود.

به گزارش فارس، برخی از کاربران سامانه فارس من با ثبت سوژه در این سامانه درخواستی با عنوان اپراتورها حجم بسته‌های اینترنت را افزایش دهند را ثبت کرده اند.

امروز روابط عمومی سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیوئی در اطلاعیه‌ای اعلام کرد: مدت زمان استفاده از حجم باقیمانده بسته‌های اینترنت کاربران تمدید می‌شود. در پی هماهنگی انجام شده با اپراتورهای تلفن همراه، از زمان عادی شدن شرایط و رفع محدودیت‌ها در دسترسی به اینترنت، حجم باقیمانده بسته‌های اینترنت کاربران، معادل زمان قطعی، تمدید می‌شود.

پیش از این، خبرنگار فارس این موضوع را با مسوولان وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات مطرح کرد اما در آن زمان پاسخی برای این موضوع نداشتند.

تجربه ارائه بسته جبرانی بابت روزهای قطع اینترنت وجود دارد. تجربه ای که در این باره وجود مربوط به وقایع اغتشاش‌های سال 98 است که در آن زمان از عصر ۲۵ آبان تا ۶ آذر ارتباط اینترنت قطع شد. سپس از با فروکش کردن اعتراض های خیابانی به تدریج دستیابی به اینترنت برقرار شد.

از این رو اپراتور‌های تلفن همراه برای جبران خسارت اقدام به ارائه بسته جبرانی اینترنت برای مشترکان کردند یا با توجه به بسته‌های فعال مشترکان، به اعتبار زمانی و حجمی بسته اضافه کردند.

چندی پیش ایلان ماسک خبر داد که می‌تواند سرویس اینترنت ماهواره‌ای‌اش را در ایران راه‌اندازی کند. اما آیا این سرویس پیش از این موفق بوده و اصلا می‌تواند در کشور ما فعالیت کند؟

خبرگزاری مهر؛ همیشه یکی از راه‌های پی بردن به وضعیت کمّی بحث‌ها و محتواها در شبکه‌های اجتماعی بررسی کلمات کلیدی پرتکرار در این شبکه‌ها است. هر اتفاقی که گوشه‌ای از دنیا بیفتد به فراخور زبان آن منطقه کلمات کلیدی خاصی در شبکه‌های اجتماعی تکرار می‌شوند و مورد توجه قرار می‌گیرند. از اتفاقات اخیر کشورمان گرفته تا جنگ اوکراین و بحران انرژی در اروپا. اما اگر نگاهی به کلمات کلیدی پرتکرار شبکه‌های اجتماعی در چند نمونه مختلف از این اتفاق‌ها بیندازید، کلمه‌ای که مشترکاً در بیشتر آن‌ها تکرار شده توجه‌تان را به خود جلب می‌کند. چه کلمه‌ای می‌تواند وجه اشتراک جنگ اوکراین و بحران شیر خشک آمریکا و فقر در قبایل آفریقایی باشد؟! یا بهتر است این طور به سوال نگاه کنیم که اگر قرار باشد مردم هر منطقه درباره موضوعی که خودشان با آن درگیر هستند در شبکه‌های اجتماعی بحث کنند چرا باید با وجود تفاوت مسئله و منطقه، همه یک اسم را در بحث‌هایشان تکرار کنند؟

این روزها اسم «ایلان ماسک» را می‌توانید در بین کلمات کلیدی پر تکرار در بیشتر اتفاقات دنیا پیدا کنید. فرقی نمی‌کند شما در شبکه‌های اجتماعی پیگیر وضعیت آشوب در کشور خودتان باشید یا بخواهید چیزی در مورد جنگ اوکراین بخوانید یا اطلاعاتی درباره فقر در برخی قبایل آفریقایی کسب کنید، در تمام این موارد حتماً به کلیدواژه «ایلان ماسک» برمی‌خورید.

ایلان ماسک، کارآفرین ۵۱ ساله اهل آفریقای جنوبی که حالا ۲۰ سالی می‌شود که شهروندی ایالات متحده آمریکا را هم دارد، صاحب چند شرکت بزرگ حوزه فناوری است. از «تسلا موتورز» که خودروهای برقی پیشرفته تولید می‌کند تا «اسپیس ایکس» که این روزها در فناوری‌های فضایی پیشرو است. «اسپیس ایکس» اولین شرکت بخش خصوصی است که توانسته است در زمینه رساندن نیازهای ایستگاه فضایی همکاری کند و محصولات «تسلا موتورز» نیز یک سر و گردن از خودروهای برقی ساخت دیگر شرکت‌ها بالاترند اما این موفقیت‌ها آن هم در فناوری‌های پیشرو بدون تأمین مالی‌های بزرگ از سمت سرمایه‌گذاران امکان‌پذیر نیستند. چیزی که تمام کارآفرینان و مدیران شرکت‌های بزرگ و کوچک با آن دست و پنجه نرم می‌کنند و تلاش می‌کنند در تبلیغات یا در جلسات سرمایه‌گذاری ایده‌ها و شرکت‌هایشان را طوری ارائه بدهند که بتوانند سرمایه لازم برای به ثمر نشاندن ایده‌هایشان را جذب کنند. جالب است بدانید شرکت «اسپیس ایکس» که سال ۲۰۰۲ شروع به کار کرد، در یکی از مراحل جذب سرمایه‌اش در سال ۲۰۰۸، ۲۰ میلیون دلار از شرکت سرمایه‌گذاری «فاندرز فاند» جذب کرد. اگر چه این جذب سرمایه در برابر سرمایه‌گذاری خود ایلان ماسک در این شرکت عدد بزرگی به حساب نمی‌آمد اما جذب چنین سرمایه‌ای نیازمند ارائه یک چشم‌انداز هیجان‌انگیز از شرکت است که چشم‌های سرمایه‌گذاران را گرد کند. چشم‌انداز ایلان ماسک چه بود؟ زندگی در مریخ!

متخصصان و ایده‌پردازان برندسازی امروزه «داستان‌سرایی برند» و «شخصیت برند» را دو عامل مهم در برندسازی تجاری یک محصول می‌دانند. داستانی که مخاطب پای شنیدنش میخ‌کوب شود و دل به دل ایده بدهد؛ و شخصیتی که مخاطب بتواند با آن ارتباط برقرار کند و به جای استفاده از یک محصول بی‌جان با یک شخصیت با مشخصات انسانی طرف باشد. چه داستانی هیجان‌انگیزتر از زندگی در مریخ و چه شخصیتی بهتر از ایلان ماسک برای یک سودآوری چند میلیون دلاری؟!

داستان برند ایلان ماسک تماماً بر اساس چیزی است که دهه‌ها رمان‌های علمی-تخیلی بر اساس آن نوشته شده‌اند و بچه‌ها و بزرگسال‌ها پای کارتون‌ها و فیلم‌های آن نشسته‌اند. دغدغه اینکه بالاخره روزی فرا می‌رسد که زمین دیگر جای زندگی نیست و برای ادامه زندگی باید به فکر سیاره‌ای دیگر بود. حالا یک ابرقهرمان ظهور کرده که می‌خواهد برای این مسئله مرگ و زندگی یک راه حل پیدا کند. ابرقهرمانی که می‌گوید هدف نهایی او زندگی بی دردسر انسان‌ها در مریخ است و تمام این شرکت‌ها برای همین هدف به خدمت گرفته شده‌اند. شرکت تسلا موتورز، درست است که حالا دارد خودروهای برقی با قیمت‌های بالا می‌فروشد، اما در واقع می‌خواهد باتری‌هایی بسازد که سفر به مریخ را تاب بیاورند! شرکت اسپیس ایکس، درست است که دارد با ایستگاه فضایی همکاری تجاری می‌کند یا می‌خواهد بازار اینترنت را در دنیا قبضه کند، اما در نهایت هدفش این است که انسان را بی دردسر به مریخ برساند! پس باور کردید که تمام این ایده‌ها صرفاً برای بقای بشر خلق شده‌اند؟!

ایلان ماسک تبلیغات و برندسازی شخصی‌اش را تا جایی پیش برده است که حالا یک اظهار نظر او در شبکه‌های اجتماعی می‌تواند سرنوشت یک سهام بورسی یا یک جنبش اجتماعی را عوض کند. هم‌چنان هم او از هیچ موج رسانه‌ای برای برندسازی بیشتر خود نمی‌گذرد.

آخرین باری که اسم ایلان ماسک به طور گسترده فضای رسانه‌ای و شبکه‌های اجتماعی دنیا را قبضه کرد زمانی بود که اعلام کرد خدمات اینترنت ماهواره‌ای را به مناطق جنگ‌زده اوکراین آورده است. اینترنت ماهواره‌ای «استارلینک» یکی از پروژه‌های نسبتاً جدید شرکت فضایی اسپیس ایکس است که هدف آن رساندن اینترنت به همه جای دنیا با قیمتی بسیار پایین‌تر از سرویس‌های دیگر اینترنت است.

پس از آنکه تصاویر دلخراشی از جنگ روسیه و اوکراین در شبکه‌های اجتماعی دست به دست می‌شد و روایت‌های این جنگ دهان به دهان در محافل مختلف بین مردم دنیا می‌چرخید، یک ابرقهرمان وارد صحنه شد و مشکل اینترنت شهروندان و نظامیان اوکراینی را حل کرد!

ماجرا از این قرار بود که پس از مختل شدن اینترنت در اوکراین در جریان جنگ با روسیه، مقامات اوکراینی از ایلان ماسک که به تازگی سرویس اینترنت ماهواره‌ای‌اش را به طور آزمایشی در بخش‌هایی از آمریکا و کانادا فعال کرده بود، خواستند این خدمات را در اوکراین جنگ‌زده نیز ارائه کند. ایلان ماسک نیز مثل همیشه با ردای ابرقهرمانی چند کامیون پایانه مخصوص اینترنت ماهواره‌ای «استارلینک» را راهی اوکراین کرد و شهروندان برخی مناطق اوکراین توانستند توسط این سرویس به اینترنت دسترسی داشته باشند. البته یک دسترسی که فقط روزهای اول که خبرش رسانه‌های دنیا را گرفته بود به خوبی جواب می‌داد. بعد، جدا از پارازیت‌های روسی که به راحتی این اتصال را قطع می‌کردند، گلایه‌هایی از کاربران مخابره شد که حتی وجود یک درخت یا ساختمان بلند در مسیر پایانه نیز باعث اختلال در سرویس اینترنت ماهواره‌ای می‌شود. البته این سرویس در آمریکا و کانادا هم پیش از آن با عنوان نسخه «بِتا بهتر از هیچی!» راه افتاده بود.

اما این چاه اگر برای شهروندان اوکراینی آب نداشت برای ایلان ماسک نان داشت! اگر چه استارلینک آن طور که باید مشکل شهروندان اوکراین را در دسترسی به اینترنت حل نکرد، اما برد رسانه‌ای عجیب و غریبی برای شخص ایلان ماسک و پروژه اینترنت ماهواره‌ای‌اش داشت.

 

 

چندی پیش نیز در پی محدود شدن برخی سرویس‌های اینترنت خارجی در ایران، ایلان ماسک با همان ردای ابرقهرمانی پیروزمندانه گفت که حاضر است سرویس اینترنت ماهواره‌ای‌اش را در ایران و برای شهروندان ایرانی ارائه دهد. کاربران ایرانی شبکه‌های اجتماعی نیز فوراً این خبر را دست به دست کردند و دوباره مثل ماجرای اوکراین و ماجراهای پیش از آن، اسم ایلان ماسک نیز به یکی از اسامی پرتکرار رسانه‌ای تبدیل شد. بی آنکه کاربران شبکه‌های اجتماعی بررسی کنند که معجزه قبلی این ابرقهرمان توانسته برای مردم اوکراین کارآمد باشد یا خیر؟

نکته بعدی این است که استفاده از سرویس اینترنت ماهواره‌ای نیازمند نصب پایانه‌های گیرنده استارلینک هستند و نصب و راه‌اندازی این زیرساخت برای هر کاربر، بر اساس قوانین بین المللی نیازمند صدور مجوز از مراجع قضائی کشور مقصد است. جالب‌تر اینکه در ماجرای اوکراین، خود مقامات اوکراینی از ایلان ماسک خواستند که این خدمات را در کشورشان ارائه کند و پیش‌تر، ایلان ماسک برای راه‌اندازی این سرویس در کانادا از مقامات این کشور اجازه گرفت، اما در تبلیغات رسانه‌ای‌اش برای راه‌اندازی اینترنت ماهواره‌ای در ایران خبری از مجوز مقامات قضائی کشورمان نبود. حتی ابرقهرمان آفریقایی-آمریکایی وقتی داشت روی دردهای مردم ایران موج‌سواری رسانه‌ای می‌کرد به این مسئله اشاره هم نکرد که اصلاً می‌شود چنین زیرساختی را در ایران کار گذاشت؟