با توجه به رشد ایجاد وبگاهها و توسعه خدمات الکترونیکی، میزبانی اطلاعات آنها بسیار مهم است و در این بین محل میزبانی اطلاعات وبگاههای دولتی از اهمیتی صد چندان برخوردار است. با این که دولت در این باره اقداماتی را انجام داده و یا در دست اجرا دارد اما نسبت به این فاصلهی زمانی طولانی نمیتوان بیتفاوت بود.
رضا باقری اصل ـ مدیر دفتر فنآوریهای نوین مرکز پژوهشهای مجلس ـ در گفتوگو با خبرنگار (ایسنا)، با بیان این مطلب دربارهی گزارش مرکز پژوهشهای مجلس در ارزیابی مراکز داده و میزبانی وب در ایران گفت: رکن اساسی تحولات دهه اخیر و قرن بیست و یکم، اطلاعات بوده و فنآوری اطلاعات به عنوان ابزاری بیبدیل نقش بسیار مهمی در این تحولات داشته است.
او ادامه داد: برای اثبات سرمایه بودن اطلاعات، دیگر کسی دلیل نمیخواهد و همین بس که بسیاری از خدمات بنگاههای اقتصادی و نهادهای عمومی بر پایه سامانههای اطلاعاتی و در بستر شبکههای ارتباطی جهانی و محلی ایجاد شدهاند. بنابراین، کلیه فعالیتها، تخصصها و شیوههایی که برای نگهداری اطلاعات شکل گرفتهاند، حائز اهمیت شدهاند.
به گفته وی افزون بر این با توسعه شبکههای داخلی و جهانی و نیز حرکت سریع سازمانها به سوی اطلاعات یکپارچه، نیاز به فضایی برای ذخیرهسازی، طبقهبندی، مدیریت، توزیع، برقراری ارتباط پرسرعت و تأمین امنیت دادهها به شدت احساس میشود.
او گفت: مرکز داده به عنوان مجموعهای پرظرفیت و ایمن، مانند انبارهای برای نگهداری، طبقهبندی، مدیریت، پردازش، توزیع و انتشار دادهها، یک راهحل مناسب برای نیازهای فوق است.
باقری میزبانی وب را یکی از مهمترین خدماتی دانست که در مراکز داده ارائه میشود و تصریح کرد: میزبانی درواقع واگذاری فضایی است که توسط شرکتهای ارائهدهنده این خدمات به دارندگان وبسایتها صورت میگیرد تا بتوانند نرمافزار خدمتدهنده و اطلاعات مربوط به وبسایت خود را در آن قرار دهند.
او افزود: در حال حاضر، به دلیل عواید مطلوب ناشی از این کسب و کار، شرکتهای بسیاری در سراسر جهان در حال ارایه خدمات میزبانی هستند که در این بین آمریکا و کانادا به دلیل برخورداری از کیفیت مناسب در کنار قیمت رقابتی از شهرت بیشتری برخوردار هستند.
وی با بیان این که ارایه خدمات مرکز داده به تمامی وبسایتهای دولتی در داخل کشور و در مراکز داده استاندارد همچنان ضروری و حیاتی به نظر میرسد گفت: داده تولید شده توسط شرکتها، سازمانها و اشخاص هر روز در حال افزایش است. امروز به کمک ابزارهای نوین، تولید دادهها به قدری پراکنده و انبوه است که تولیدکنندگان آنها به سختی میتوانند این دادهها را مدیریت کنند و از ذخیره و ارزش افزودههای آنها به نحو مطلوب سود ببرند.
مدیر دفتر فنآوریهای نوین مرکز پژوهشهای مجلس در خصوص بهرهگیری وبسایتهای ایرانی از میزبانی مراکز داده اینترنت داخلی گفت: اطلاعات واجد ارزش در وبگاهها نگهداری میشود.
او گفت: این اطلاعات هم به بخش دولتی و هم غیردولتی مربوط میشود اما به دلیل حفظ امنیت و منافع ملی لازم است وبگاههای سازمانهای دولتی در داخل کشور میزبانی شوند. این رویدادی است که اکثر کشورهای دنیا به آن پایبندند، نظیر کشورهای مالزی و ترکیه که وبگاههای مهم آنها در داخل کشور خودشان میزبانی میشوند.
وی یادآور شد: تصمیم ایجاد مراکز در ایران به دیماه 1381 برمیگردد. از آن زمان تاکنون چند مرکز داده در کشور ایجاد شده، اما با چالشهای عمدهای از قبیل ضعف زیرساخت ارتباطی، سطح پایین امنیت، کیفیت پایین خدمات و غیره روبهرو هستند.
او گفت: در یک کلام، مراکز داده ایجاد شده هنوز فاصله زیادی تا استانداردهای مورد قبول جهانی دارند و جز تعدادی انگشت شمار، بقیه به سوی ارتقای سطح کیفی خدمات تحرکی ندارند.
او خاطرنشان کرد: در فاصله دو سالی که مرکز پژوهشها وبسایتهای دولتی را از لحاظ محل میزبانیشان ارزیابی کرده است، سازمانهای دولتی که میزبانیشان را به داخل کشور منتقل کردهاند، رشد خوبی داشتهاند، هرچند طبق بخشنامه دبیرخانه شورای عالی فنآوری اطلاعات در سال 85 کلیه سازمانهای دولتی تا انتهای سال 85 باید میزبانی وبگاه خود را به داخل کشور منتقل میکردند. در این میان همچنان بسیاری از وبسایتهای مهم دولتی در کشورهایی همچون آمریکا و کانادا و انگلیس میزبان هستند.
وی افزود: در سالهای اخیر با یکپارچه شدن رسانهها و همگرایی انواع اطلاعات، احداث مراکز داده کوچک و مستقل برای هر سازمان با اصل صرفهجویی به مقیاس در تضاد است و مشکلات تامین امنیت آنها رویکردی غیر قابل توجیه است که متاسفانه در کنار میزبانی اطلاعات در خارج از کشور در حال رخ دادن است.
او در پاسخ به این سوال که چرا میزبانهای خارجی برای وبسایتهای ایرانی جذابتر هستند، گفت: آمارهای ارایه شده نشان میدهد بیش از 32 درصد از وبسایتهای دولتی مورد بررسی در خارج از کشور میزبانی میشوند.
وی گفت: علاوه براین اکثر وبسایتهای غیردولتی ایران نیز در میزبانهای خارج از کشور قرار دارند. علل مختلفی در شکلگیری چنین مسالهای نقش دارد که میتوان آنها را به دو دسته مزایای استفاده از مراکز داده خارجی و مشکلات بهرهبرداری مراکز داده داخلی تقسیم کرد.
وی با اشاره به این که با توجه به موقعیت سیاسی و جغرافیایی کشورمان، برنامهریزی هدفمند برای توسعه مراکز داده ایرانی و مجموعه زیرساختهای مخابراتی کشور میتواند ایران را به هاب مخابراتی منطقه تبدیل کند افزود: راهاندازی و استفاده از مراکز داده داخلی موجب افزایش توان و تخصص نیروی داخلی و استفاده از متخصصان در داخل کشور میشود و این میتواند پشتوانه خوبی برای توسعه فنآوری اطلاعات و زیرساختهای آن باشد.
او معتقد است: بعد از زیرساختهای مخابراتی اولین و مهمترین چیزی که برای راهاندازی و ارایه خدمات دولت الکترونیک و تجارت الکترونیک به مردم مورد نیاز است مراکز داده داخلی است.
او گفت: مسدود کردن بیش از 500 وب سایت ایرانی و توقیف صدها دامنه اینترنتی متعلق به ایرانیها توسط شرکتهای آمریکایی که با استناد به قوانین تحریم ایالات متحده انجام شده بود لزوم توجه کافی به راهاندازی، حمایت و استفاده از مرکز داده ایرانی را بیشتر مشخص میکند.
او اظهار کرد: خلاء تدوین برنامه راهبردی در زمینه مراکز داده داخلی به شدت احساس میشود. به نظر میرسد دولت و به خصوص وزارت ارتباطات و فنآوری اطلاعات به عنوان متولی و طراح کلان مراکز داده داخلی باید مشکلات را به موقع شناسایی و در جهت حل آنها چارهاندیشی کند.
او گفت: طول عمر راهحلهای فنآوری اطلاعاتی به واسطه سرعت رشد این فنآوری بسیار کوتاه است و اگر طرحی مدت اجرای آن بیش از دو سال طول بکشد در زمان بهرهبرداری تاریخ گذشته تلقی خواهد شد. لذا فاصله بین تصمیم تا طراحی، اجرا و بهرهبرداری باید کاهش یابد.
باقری گفت: توسعه کاربردی فنآوری اطلاعات در کشور در کنار رشد ارایه خدمات الکترونیکی بر خط و نیز جایگاه و اهمیت اطلاعات در تحولات عظیمی که دولت بر اساس سیاستهای کلی نظام در حال پیگیری است نشان دهنده ضرورت توجه به مراکز داده و مراکز داده اینترنتی است. بنا بر همین ضرورت ها بود که ایجاد و راهاندازی مراکز داده داخلی در دستور کار مسوولان دولتی قرار گرفت.
او در پایان خاطر نشان کرد: هزینهی بهرهگیری از مراکز داده داخلی در مقابل منافع حاصل از کاهش مخاطرات امنیت اطلاعات وبسایتهای دولتی و تسهیل در استقرار دولت الکترونیکی و تجارت الکترونیکی در فضای مورد اطمینان را دارد و از دیگر سو دانش فنی آن نیز باعث ارتقای تجربه متخصصان ایرانی و ایجاد تنوعی از مشاغل و تخصصهای فنی جدید در بالاترین سطح فنآوری خواهد شد
وی گفت: ارایهی خدمات مراکز داده به تمامی وبسایتهای دولتی در داخل کشور و در مراکز داده استاندارد از نظر تجهیزات، زیرساخت ارتباطی و امنیت اطلاعاتی و فیزیکی همچنان ضروری و حیاتی به نظر میرسد و این مهم تنها با داشتن مراکز داده پیشرفته در داخل کشور امکانپذیر است.