آموزش رکن اصلی توسعه پایدار هر کشور است و آموزش الکترونیکی از جدیدترین روشهای توسعه است که بخشی از آن به تازگی در قالب مدارس هوشمند در ایران تبلور یافته، موضوعی که به سرعت مدارس را الکترونیکی و اینترنتی می کند.
به گزارش خبرنگارمهر، فناوری اطلاعات و ارتباطات، تحولات گسترده‌ای را در تمامی عرصه‌های اجتماعی بشر به دنبال داشته و تأثیر آن بر جوامع بشری به گونه‌ای است که جهان امروز به سرعت در حال تبدیل شدن به یک جامعه اطلاعاتی است، جامعه‌ای که در آن دانایی و میزان دسترسی و استفاده مفید از دانش نقش محوری و تعیین کننده دارد.
فناوری اطلاعات به عنوان عمده ترین محور تحول و توسعه در جهان بشمار می رود و کامپیوتری شدن بسیاری از امور جاری مردم، انجام بسیاری از کارهای روزمره بانکی با استفاده از اینترنت و شبکه‌های ارتباطی در منزل، آموزش الکترونیکی و مجازی وعدم نیاز به حضور در کلاسهای درس، توسعه و ترویج تجارت الکترونیکی از دستاوردهای فناوری اطلاعات است که در رفاه و آسایش مردم نقش مهمی ایفا می کند.
سیستم نوین آموزش الکترونیکی فواید و مزایای منحصر به فردی را برای افراد، سازمانها و مراکز آموزشی به همراه دارد و این درحالی است که در گذشته تمامی آموزشهای کارکنان در شرکتها و سازمانها به شیوه کلاسهای حضوری برگزار می شد که در آن محوریت کلاس با مربی آموزش بود اما با ظهور اینترنت، آموزش الکترونیکی باعث گسترش دامنه آموزش و مشترک شدن دانش واطلاعات شده است.
مدارس هوشمند نیاز آموزش نوین
مدتی است برخی کشورهای جهان به تأسیس مدارس الکترونیکی یا مدارس هوشمند روی آورده اند که در این نوع مدارس کامپیوتر در نحوه تدریس و ارزشیابی تأثیرگذار است و برنامه‌های درسی را تا حدودی تغییر می دهد.
در عین حال کارکردهای اجتماعی مدارس بر جای خود باقی می ماند چون در روابط اجتماعی به دانش‌آموزان یاری می رساند و در این مدارس دانش‌آموزان میتوانند با منابع علمی جهان و معلمان و بچه‌های مدارس دیگر ارتباط برقرار کنند.
مدرسه هوشمند مدرسه‌ای فیزیکی است و کنترل و مدیریت آن مبتنی بر فن آوری کامپیوتر و شبکه انجام می شود و محتوای اکثر دروس آن الکترونیکی و سیستم ارزشیابی و نظارت آن هوشمند است.
300 مدرسه هوشمند در قزوین راه اندازی می شود
با رویکرد جدید وزارت آموزش و پرورش در راه اندازی مدارس هوشمند روند اجرایی شدن این طرح مهم بسرعت پیش می رود و استان قزوین نیز با بسترسازی مناسب در سال جاری شاهد راه اندازی بیش از 300 مدرسه هوشمند خواهد بود که تحولی بزرگ در نظام آموزشی را نوید می دهد.
جعفر حبیبی مدیرکل آموزش و پرورش در گفتگو با خبرنگار مهر از وضعیت راه اندازی این مدارس در استان و نیز مزایای آن گفت.
وی اظهارداشت: یکی از رویکردهای جدید وزارت آموزش و پرورش بویژه در استان قزوین موضوع هوشمند سازی مدارس است که تاثیر زیادی در فرآیند تعلیم و تربیت دارد و امروز ما باید از همه امکانات بویژه تکنولوژی و فن آوری برای ارتقاء سطح آموزش و پرورش استفاده کنیم.
وی افزود: مدارس هوشمند این امکان را فراهم می کند که از فن آوری و تکنولوژی به نحو مطلوب در تعیلم و تربیت آینده سازان کشور بهره مند شویم.
وی در خصوص ویژگیهای مدارس هوشمند تصریح کرد: مدارس هوشمند این فرصت را فراهم می کند تا دانش آموزان بتوانند به اطلاعات گسترده ای در فضای کلاس دسترسی پیدا کنند و این شرایط ایجاد می شود که اطلاعات دانش آموزان افزایش یابد و معلم نیز از تمامی امکانات استفاده می کند تا با روش های نوین تدریس کند.
حبیبی یادآورشد: در این سیستم آموزشی ضمن تغییر اساسی در شیوه تدریس کودکان این امکان نیز فراهم می شود که اولیا بتوانند به فرآیند آموزش کودکان و فرزندان خود در کلاس های درس هم اشراف پیدا کرده و بر آن نظارت کنند.
ابزار تعلیم تربیت هوشمند و نرم افزاری می شوند
مدیرکل آموزش و پرورش استان قزوین بیان کرد: در این سیستم به تدریج کاغذ و قلم و تخته سیاه از چرخه کلاس حذف می شود و تمام ابزار تعلیم هوشمند و نرم افزاری است ودر واقع به نوعی ورود تکنولوژِی به آموزش و پرورش عملیاتی می شود.
حبیبی گفت: به همه مدارس استان اعلام شده که رویکرد ما به سمت هوشمند سازی است ودر این مسیر گاهی اوقات هوشمند شدن برخی مدارس به صورت چند رسانه ای است اما امسال 300 مدرسه در استان قزوین هوشمند خواهد شد.
هزینه هر مدرسه هوشمند 90 میلیون تومان
این مسئول هزینه هوشمند سازی هر واحد آموزشی را حداقل 20 میلیون تومان اعلام کرد و اظهارداشت: حداقل هزینه برای تامین تجهیزات مدارس هوشمند 20 میلیون تومان و برای تکمیل هر مدرسه هوشمند به تجیهیزات و فن آوری روز به 90 میلیون تومان اعتبار نیاز است.
وی در خصوص هماهنگی دانش آموزان و معلمان با مدارس هوشمند نیز تصریح کرد: نکته اساسی این است که هم دانش آموز و هم معلمان باید نحوه کارکردن با این تجهیزات را بیاموزند و قبل از اجرای طرح با روشهای مدرن آشنا شوند.
حبیبی گفت: این آموزش پیچیده نیست و در چند جلسه می توان زمینه آشنایی دانش آموزان با ابزارهای نوین را فراهم کرد تا افراد آمادگی لازم را پیدا کنند اما همکاران باید یک دوره آموزشی فشرده را طی کنند تا با این روش آشنا شوند.
مدارس هوشمند بسترساز ارتقاء آموزشی
در چنین مدرسه ای یک دانش‌آموز هوشمند، با صرف وقت بر روی موضوعات به شکل مستمر، منابع و قابلیتهای اجرایی خود را توسعه و تغییر می دهد و این نکته‌ای است که به مسئولان مدرسه اجازه می دهد تا با توجه به تغییرات به وجود آمده و افزایش سطح اطلاعات دانش‌آموزان، آنها را برای دریافت اطلاعات جدید آماده کنند.
مدرسه هوشمند برای ایجاد محیط یاد دهی، یادگیری و بهبود نظام مدیریتی مدرسه و تربیت دانش‌آموزان پژوهنده طراحی شده و در واقع یک مؤسسه آموزشی است که در جهت فرآیند یادگیری و بهبود مدیریت به صورت سیستمی نظام یافته بازسازی شده تا کودکان را برای عصر اطلاعات آماده سازد.
دانش‌آموزان در مدرسه هوشمند نقش یاد دهنده و یادگیرنده را برعهده دارند و در این مدرسه برنامه درسی محدود کننده نیست و به دانش‌آموزان اجازه داده می شود از برنامه‌های درس خود فراتر گام بردارند.
در این مدرسه روش تدریس براساس دانش‌آموز محوری است و تأکید بر مهارت فکر کردن و فراهم ساختن محیط یاد دهی، یاد گیری از راهبردها و خط مشی های مدرسه هوشمند است.
در مدارس هوشمند کامپیوتر جایگزین تخته سیاه و CD جای دفتر مشق را می‌گیرد و دانش‌آموزان می توانند از طریق اینترنت اطلاعات بسیاری را درباره هر موضوع که بخواهند بدست آورند.
در این سیستم معلم و شاگرد هر دو تولید محتوای الکترونیکی و درس را به صورت CD ارائه می‌کنند و آموزش منحصر به معلم نیست و دانش‌آموز نقش اساسی در آموختن مباحث علمی دارد.
دبیران با استفاده از محتوای درسی الکترونیکی موجب تفهیم بهتر مطالب درس و صرفه‌جویی در وقت می‌شوند و دانش‌آموزان هم این فرصت را دارند که توانایی و قابلیت های خود را آشکار کرده و به تولید محتوا بپردازند.
مدرسه شاهد قزوین؛ اولین مدرسه هوشمند استان
کامبیز احمدی مدیر مدرسه شاهد قائم قزوین هم از مدیرانی است که ارتقاء کیفیت آموزشی را در گرو هوشمند سازی مدارس می داند.
وی در گفتگو با خبرنگار مهر در قزوین با ابراز خرسندی از اجرای این سیستم آموزشی مدرن در مدرسه تحت مدیریت خود می گوید: خوشبختانه مدرسه شاهد اولین مدرسه استان است که برای هوشمند سازی آن اقدام شده است و با تهیه بخشی از تجهیزات مورد نیاز تقریبا نیمی از کلاسها هوشمند شده است.
احمدی افزود: این مدرسه با 14 کلاس درس بیش از 420 دانش آموز مقطع راهنمایی دارد و تاکنون 9 کلاس درس به سیستم هوشمند مجهز شده و پنج کلاس دیگر هم تا یک ماه آینده به امکانات سخت افزاری مجهز خواهد شد.
این مدیر یادآورشد: مدرسه ما به اینترنت متصل است و همه کلاسها از این شبکه برخوردارند و کاملا آماده آغاز سال تحصیلی با سیستم نوین هستیم.
استقبال دانش آموزان از مدارس هوشمند
وی استقبال دانش آموزان از مدرسه هوشمند را بسیار خوب ذکر کرد و اظهارداشت: با حذف گچ و تخته و قلم از کلاس ها و دریافت اطلاعات از طریق اینترنت فضای شادی در مدرسه ایجاد شده و دانش آموزان با تسلط بر کار از شخصیت اجتماعی نیز برخوردار شده اند و از این نوع تحصیل لذت می برند.
احمدی یادآور شد: این روش که حرکت با مدارس کشورهای اروپایی است موجب می شود که نوجوانان و جوانان ما از قافله تکنولوژی عقب نمانند و همپای دانش آموزان کشورهای اروپایی در مدارس هوشمند تحصیل کنند.
مدیر مدرسه هوشمند شاهد قزوین تصریح کرد: در این سیستم اگر دانش آموزی به هر دلیل غیبت داشت می تواند از طریق اینترنت وارد کلاس شده و درس معلم را فرا بگیرد و نگران عقب افتادگی تحصیلی نباشد.
وی اضافه کرد: خوشبختانه تمامی دانش آموزان کار با رایانه را بلدند و با چند ساعت آموزش تخصصی می توانند از کلاس هوشمند استفاده کنند.
احمدی بیان کرد: برای آموزش معلمان 45 ساعت آموزش تخصصی پیش بینی شده و معلمان نیز با سرعت با سیستم آشنا شده و امسال تحصیل در مدارس هوشمند استان قزوین کلید خواهد خورد.
دانش آموزان مشتاق حضور در مدارس هوشمند
امیرحسین جهانی دانش آموز کلاس سوم راهنمایی مدرسه شاهد قزوین هم در گفتگو با خبرنگار مهر دیدگاه خود و دوستانش در باره این مدارس گفت: یکی از ویژگی های این مدارس این است که ما می توانیم به حجم زیادی از اطلاعات در زمان کوتاهی دست پیدا کنیم.
وی افزود: حذف شدن کاغذ و تخته سیاه از کلاسها و استفاده از وسایل مدرن در ما شوق خاصی ایجاد کرده و بسیاری از بچه ها فکر می کنند توانمند تر شده اند و از شخصیت اجتماعی بهتری برخوردارند.
جهانی یادآورشد: نکته مهمتر این که ما هم احساس می کنیم از شاگردان کشورهای اروپایی عقب نیستیم و با وصل شدن به سایتهای مجاز اینترنتی می توانیم نیازهای علمی خود را بخوبی برطرف کنیم.
این دانش آموز مدرسه هوشمند همچنین اظهارداشت: البته هنوز کلاسهای ما آغاز نشده اما باید آموزش ببینیم و تمرین کنیم شاید اولش سخت باشد اما همه مشتاقیم تا این سیستم آموزشی را نیز امتحان کنیم.
جهانی در خصوص این سئوال که استفاده از اینترنت در مدارس به کاهش بار عاطفی ارتباطی بین دانش آموز و معلم آسیب می زند یا نه گفت: چون هنوز کار به صورت عملی شروع نشده فکر نمی کنم بار عاطفی را کم کند اما بهرحال مزایای زیاد این سیستم می تواند برخی نقاط منفی آن را پوشش دهد و سرعت در تبادل اطلاعات آن مهمترین ویژگی مدارس هوشمند است که امیدواریم در همه مدارس پیاده شود.
مدارس هوشمند گامی ارزشمند در ارتقاء کیفی تحصیل
مدارس هوشمند راهی است در جهت رشد فکری دانش‌آموزان کشور و امید است با راه اندازی آنها زمینه شکوفایی توانمندی و استعدادهای علمی و فکری آینده سازان کشور با سرعت منطقی فراهم شود.
گزارش: محمد رضا جباری/ خبرگزاری مهر
