مریم عسگری - سال‌هاست که HP که محصولات مختلفی را در سبد تولیدات خود دارد، میهمان بازار داخلی ما است.
اگر سری به مراکز خرید و فروش کامپیوتر و تجهیزات آن بزنید حتما تبلیغات گسترده‌ای که برای این برند آمریکایی شده است، توجه شما را به خود جلب می‌کند.
در کنار این تبلیغات، حضور پررنگ محصولات این برند به ویژه چاپگر و لپ‌تاپ‌های این خانواده بزرگ پشت ویترین فروشگاه‌ها و کارتن‌هایی که تا سقف چیده شده‌اند، نشان دهنده بازار پررونق این برند در بازار ایران است.
طبق اعلام فعالان بازار و همچنین گزارش‌های منتشر شده، برند HP، به ویژه چاپگرهای این خانواده بیش از 40درصد از سهم فروش بازار را به خود اختصاص داده‌اند و این در حالی است که عرضه کالاهای این برند آمریکایی مانند سایر کالاهایی که زیرسایه تولیدکنندگان آمریکایی تولید می‌شوند(Dell, apple و...) به کشور ممنوع است و به عبارتی ایران تحت تحریم اقتصادی آمریکا قرار دارد.
تعجب نکنید از حضور قوی محصولات این برند، چرا که واردکنندگان، این کالاها را از کانال‌های دیگری وارد بازار می‌کنند که متاسفانه قاچاق، یکی از راه‌های ورودی این کالاها است.البته واردکنندگان معتقدند محصولاتی که با برند آمریکایی وارد کشور می‌شوند توسط واسطه‌هایی که در دبی فعالیت می‌کنند وارد کشور می‌شوند و این عمل به هیچ وجه قاچاق نیست.چرا که گمرک جمهوری اسلامی و وزارت بازرگانی و... ایرادی به واردات این کالا نگرفته‌اند و نمی‌گیرند.
اما طی روزهای اخیر بحث داغی در بازار کامپیوتر مطرح شده است که تا حدودی این تصور را ایجاد می‌کند که از این پس محصولات این برند که تاکنون در حد وفور در بازار وجود داشت و به راحتی نیز وارد کشور می‌شد به سختی میهمان بازار کشور خواهد شد که البته واردکنندگان خط قرمزی روی این فرضیه کشیدند.
قصه چیست؟
بحث درباره فروش محصولات آمریکایی HP در ایران ازآن جهت داغ شده است که یک نشریه آمریکایی حدود ده روز پیش اعلام کرد به رغم تهدید‌های کاخ سفید، فروش محصولات HP در ایران هر ساله افزایش داشته است و برند HP حدود نیمی از بازار فروش محصولات کامپیوتری دراین کشور را به خود اختصاص داده است.
در گزارش نشریه «بوستون گلوب» آمده است که شرکت آمریکایی HP با دور زدن تحریم‌های واشنگتن و از طریق واسطه‌هایی در امارات توانسته است بیش از 40درصد بازار مصرف چاپگر و اسکنر ایران را در اختیار بگیرد و سود سرشاری را نصیب خود و طرف اماراتی کند.این بیانیه باعث شد تا عرضه‌کنندگان این محصولات به بازار ایران از هرگونه فروش مستقیم و یا غیرمستقیم منع شوند و شرکت HP نیز اعلام کرده است که جلوی فروش محصولات خود را به ایران خواهد گرفت.این درحالی است که واردکنندگان این کالا و کارشناسان بر این باورند این اقدام صورت نخواهد پذیرفت و در روند عرضه محصولات این برند به بازار داخلی خللی ایجاد نخواهد شد. علت هم روشن است.
از آنجا که ایران یکی از بازارهای پر رونق محصولات HP است، قطعا سود سرشاری را بابت این دادوستد نصیب شرکت مادر و همچنین شرکتهای عرضه‌کننده اماراتی خواهد کرد. به همین دلیل است که شرکتهای اماراتی بابت این مساله ابراز نگرانی کردهاند.
البته انتشار این بیانیه ممکن است باعث شود شرکتهای اماراتی با احتیاط بیشتری رفتار کنند که این ملاحظه‌کاری باعث تاخیر در ارسال کالاها به ایران شود. به عنوان مثال اگر تا یک ماه پیش محصولات HP و هر برند آمریکایی طی ده روز به بازار ایرانی وارد می‌شد، اما اکنون با یک تاخیر 10 تا 15 روزه این پروسه انجام می‌شود. اما واردکنندگان تاکنون گزارشی در مورد تاخیر در دریافت کالاها نداده‌اند.
فلسفی، مدیرفروش شرکت سرزمین سبز، عرضه‌کننده محصولات این برند در بازار داخلی در این رابطه می‌گوید، تاکنون اختلالی در روند واردات این محصولات به بازار داخلی ایجاد نشده است و محصولات این برند بدون تاخیر وارد بازار داخلی شده‌اند.
تاثیر بر بازار داخلی
قصه تحریم اقتصادی ایران از طرف آمریکا قصه‌ای جدید نیست و سالها است محصولات آمریکایی از طریق واسطه‌های اماراتی وارد کشور می‌شوند. همچنین با توجه به این نکته که واسطه‌های اماراتی هرگز حاضر نیستند از سود سرشاری که از بازار ایران نصیبشان می‌شود چشم بپوشند نمی‌توان تحولات عظیمی را در بازار متصور شد.طبق اعلام یکی از واردکنندگان چاپگر و اسکنرهای HP به بازار داخلی، ایران سالها است تحت تحریم اقتصادی آمریکا قرار دارد و به نظر نمی‌رسد انتشار این بیانیه تاثیر چندانی بر بازار داخلی داشته باشد.
از طرفی وی اعلام کرد، تاکنون شرکت HP هیچ بیانیه‌ای به واردکنندگان داخلی اعلام نکرده است و برای ما این بحث در حد یک شوخی خبری است.
این واردکننده در حالی از عدم صدور بیانیه رسمی از طرف شرکت HP سخن می‌گوید که شرکت HP هیچ نمایندگی رسمی در ایران ندارد، پس انتظار صدور بیانیه می‌تواند تنها درحد یک توهم باشد.یک واردکننده دیگر نیز می‌گوید: اگرچه شرکتهای واسطه اماراتی از انتشار این بیانیه نگران هستند، اما به نظر نمی‌رسد این مساله تاثیر چندانی در بازار داخلی داشته باشد.
به گفته وی، شرکت ردینگتون که یک واسطه اماراتی در زمینه عرضه چاپگرهای HP بود این اواخر در ایران یک دفتر خدمات پس از فروش راه‌اندازی کرده بود که شرکت HP نسبت به این مساله واکنش نشان داده است.وی افزود: تنها تاثیری که می‌توان برای بازار این کالا متصور شد کندشدن روند خدمات پس از فروش است.
حسینی کارشناس فروش شرکت گسترش همراه عرضه‌کننده لپ‌تاپ‌های HP نیز می‌گوید؛ ورود محصولات HP سالها است از طریق کانال‌های غیرمستقیم یا واسطه‌ای صورت می‌گیرد و ما نیز محصولات خود را از طریق واسطه‌های اماراتی وارد کشور می‌کنیم.
به گفته وی، اگرچه در شرایط کلی بازار شرایط نامطلوبی را می‌گذراند، اما نمی‌توان گفت این شرایط ناشی از انتشار این بیانیه است. کارشناس فروش این شرکت افزود، تاکنون در مسیر ورود لپ‌تاپ‌های این برند به شرکت، مشکلی نداشتیم و به نظر هم نمی‌رسد مشکلی پیش آید.
برندهای آمریکایی
DELL، APPLE، HP و ... از برندهای آمریکایی هستند که سالها است در بازار داخلی با وجود تحریم اقتصادی ایران از طرف آمریکا موجودند و هر روز شاهد عرضه مدل‌های جدیدی از این کالاها در بازار داخلی هستیم.
ورود این کالاها به کشور هم به برکت حضور واسطه‌های اماراتی چندان سخت نیست.اما شاید انتشار خبر عدم ورود محصولات HP به ایران این تصور را ایجاد کند که سایر برندهای آمریکایی در ایران نیز ممکن است با چنین مساله‌ای مواجه شوند. عرضه‌کنندگان محصولات آمریکایی یا بهتر بگوییم کالاهای چینی، سنگاپوری و ... که تحت یک نام آمریکایی تولید می‌شوند معتقدند، اگر این اتفاق هم روی دهد تاثیری در بازار داخلی نخواهد گذاشت، همان‌طور که در بازار HP نمی‌گذارد.بکائی مدیرفروش شرکت اپل ایران در این‌باره می‌گوید: امروزه اکثر محصولات آمریکایی در کشورهایی مانند چین، لهستان، مالزی و سنگاپور تولید می‌شوند و از طریق واسطه‌های اماراتی به امارات و پس از آن به ایران وارد می‌شوند که در این پروسه حتی تولیدکننده هم نمی‌داند کالا به دست چه کسی می‌رسد پس نمی‌توان نگرانی از این بابت داشت.
بکائی معتقد است، ممکن است انتشار این بیانیه از طرف شرکت HP تا حدودی باعث رشد قیمت‌ها و افزایش هزینه حمل‌ونقل شود.
وی افزود، به طور کلی الان در شرایطی هستیم که تقاضا در بازار بسیار کم است و همچنین با توجه به بحران اقتصادی در بازارهای جهانی تصور می‌شود HP خواسته به اصطلاح مته به خشخاش گذارد و خودی نشان دهد.
چرا که در هر صورت با توجه به رکود اقتصادی مساله فروش برای شرکت‌ها بسیار مهم است و نه تنها تجار اماراتی، بلکه شرکت HP هم نمی‌تواند از سودی که از بازار ایران نصیبش می‌شود بگذرد.
امیدی مدیر فروش شرکت زیگورات، عرضه‌کننده لپ‌تاپ‌های آمریکایی Dell نیز در این‌باره می‌گوید، در حال حاضر تمام عرضه‌کنندگان کامپیوتر و تجهیزات آن به طور با واسطه کالاهای خود را وارد کشور می‌کنند، چرا که طبق قانون داماتو عرضه کلیه کالاهایی که 70درصد اجزای آن آمریکایی باشد به ایران ممنوع است، زیرا ایران تحت تحریم اقتصادی آمریکا است. پس این کالاها نمایندگی رسمی فروش در ایران نخواهند داشت.
وی در رابطه با بیانیه HP نیز گفت: این موضوع تاثیر چندانی در بازار نخواهد داشت، چرا که ما سی‌سال است تحت تحریم هستیم و این اتفاق تازه‌ای نیست و کالاها به طور غیرمستقیم وارد کشور می‌شوند.باقر بحری، نایب‌رییس دوم سازمان نظام صنفی استان تهران نیز در این رابطه می‌گوید: تاکنون چاپگرهای HP به طور رسمی جزو کالاهای تحریمی نبودند و در زمینه ورود آنها به کشور مشکل چندانی نبود و حتی نمایندگی در کشور داشت.
اما اکنون عرضه چاپگرهای HP به کشور ممنوع شده است و به نظر من این موضوع باعث بروز مشکلات سطحی در بازار خواهد شد.
بحری گفت: ممکن است این بیانیه تا حدودی باعث افزایش قیمت‌ها در بازار شود و در زمینه عرضه محصولات مشکل چندانی پیش نخواهد آمد.
خط پایان
خدا نگه دارد این واسطه‌های اماراتی را.این چکیده سخن واردکنندگان، فروشندگان و... است که بابت انتشار بیانیه HP مبنی بر ممنوعیت عرضه محصولات این برند به بازار داخلی، نگرانی به دل راه نداده و معتقدند با وجود چنین واسطه‌هایی بازار چندان تحت تاثیر قرار نخواهد گرفت.
حالا اگر یک ماه بعد فروشندگان به این بهانه قیمت‌ها را افزایش دادند و دم از کمبود کالا در بازار زدند شاید ترفندی باشد برای جلب توجه مصرف‌کنندگان به سمت بازار بی‌رونق کامپیوتر یا بهانه‌ای برای گروهی سودجو.
منبع : دنیای اقتصاد
