مدیر نظام‌های پرداخت بانک مرکزی جمهوری اسلامی‌از پیشرفت وتوسعه بانکداری الکترونیکی در سال ۸۵خبر داد و گفت: تعداد کارتهای بانکی، دستگاههای خودپرداز، پایانه‌های فروش و نیز خدمات جدید بانکداری الکترونیکی در سال جاری افزایش قابل ملاحظه‌ای داشته است.
"مهران شریفی" روز شنبه در گفت وگو با خبرنگاران افزود : تعداد کارتهای بانکی در اسفند ماه ۸۴نزدیک به ۱۳میلیون کارت بود که این رقم در سال ۸۵به حدود ۲۰میلیون رسیده است.
وی اضافه کرد: تعداد دستگاههای خودپرداز نیز در همین مدت چهار هزار و ۵۰۰دستگاه‌بود که به هفت هزار دستگاه افزایش یافته است . تعداد پایانه‌های فروش نیز از ۶۸هزار دستگاه به ۱۳۶هزار دستگاه در پایان دی ماه ۸۵افزایش یافت.
مدیر نظام‌های پرداخت بانک مرکزی به‌روش‌های جدید پرداخت از قبیل پرداخت قبوض از طریق تلفن ،اینترنت و خودپردازها اشاره کرد و افزود:سرویس انتقال وجه از طریق خودپردازها نیز ایجاد شد. ضمن آنکه دریافت صورتحساب از طریق تلفن همراه و یا دریافت تراکنش از طریق پیام کوتاه تلفن همراه میسر خواهد بود.
شریفی گفت: در داخل شبکه شتاب نیز سرویس جدیدی راه‌اندازی شد. سرویس جدید،انتقال وجه بین بانکی بودکه هم‌اکنون در خودپردازهای شش بانک عملیاتی شده و مردم نیز استقبال خوبی از آن بعمل آورده‌اند.
وی تاکید کرد، کارمزد این کار پنج هزار ریال است که به عهده متقاضی است واز حساب او کسر میشود.سقف مبلغ این سرویس نیز در هر شبانه روز ۱۰ میلیون ریال است که امیدواریم در آینده افزایش یابد.
مدیرنظام‌های پرداخت بانک مرکزی مرحله دوم این خدمات را انتقال وجه بین بانکی از طریق پایانه‌های فروش عنوان کرد و گفت:درصورت راه‌اندازی این خدمات ، تا ۵۰میلیون ریال در شبانه روز قابل انتقال خواهد بود.
** راه‌اندازی و توسعه "سانتا"
شریفی راه‌اندازی "سانتا" (سامانه تصویری ناخالص آنی) در دو مرحله را از دیگر اقدامات بانک مرکزی برشمرد و گفت: مرحله نخست آن، تسویه ریالی بین بانکی است که انتقال وجه بین بانکی و تسویه معاملات بانکها در پایان روز را شامل میشود.
به گفته وی، مرحله اول این کار آذرماه ۸۵باموفقیت آغاز شد وتابه حال نیز ادامه دارد.
مدیر نظام‌های پرداخت بانک مرکزی گفت: مرحله دوم "سانتا" در ابتدای دی ماه ۸۵راه اندازی شد که‌عملیات تسویه نتیجه‌اتاق پایاپای چک اتاق تهران را انجام می‌دهد.
شریفی اظهار داشت: از ۲۷دی ماه ، ۸۵نتیجه تمامی اتاق‌های پایاپای کشور، اعم از چک و اسناد بانکی در سانتا تسویه میشود و دیگر نیازی به تسویه در شهرستانها نیست.این کار بازتاب مثبتی در مدیریت نقدینگی بانکها دارد.
وی مرحله سوم "سانتا" را مربوط به عملیات بانک به بانک دانست و گفت: معاملات بانکها با یکدیگر اعم از سپرده‌گذاری و معاملات ارزی از این طریق تسویه میشود که امیدواریم در اسفند ماه جاری این مرحله نیز عملیاتی شود.
مدیر نظام‌های پرداخت بانک مرکزی این کار را در عین حال "زمان‌بر" دانست و گفت: مرحله نهایی سانتا، ارائه این سرویس برای تمام مشتریان است که به کارهای فنی نیاز دارد.
شریفی اظهار داشت:بانکها باید نرمافزاری را تعبیه کنند که رابط سانتا و سرویس‌های آنهااست تا در سطح شعب این خدمات را به مشتریان ارائه دهند.
** مشکلات دستگاههای خودپرداز
وی در پاسخ به سوالی درباره مشکلات دستگاههای خودپرداز در روزهای پایانی سال گفت: دستگاههای خودپرداز ظرفیت محدودی دارند و عمدتا بیش از هشت هزار برگ اسکناس در آنها جای نمی‌گیرد.
مدیرنظام‌های پرداخت بانک مرکزی افزود: بانک مرکزی عملکرد دستگاههای خودپرداز را کنترل و به طور ماهانه گزارش آن را به بانک‌های مربوطه ارسال می‌کند.دستور بانک مرکزی آن است که بانکها لحظه به لحظه بر دستگاههای خود - پرداز نظارت کنند.
شریفی اظهار داشت: اختلال، اغلب در مواقع پرمراجعه رخ می‌دهد،یعنی‌در پایان هر ماه که حقوق‌ها واریز میشود. این تراکم، معمولا در روزهای بیست و هفتم هر ماه تا سوم ماه بعد رخ می‌دهد.
وی در عین حال گفت :مجموع عملکرد دستگاههای خودپرداز نسبت به سال ۸۴ بسیار بهبود یافته است .در سال ، ۸۴عدم پول دهی دستگاههای خودپرداز بانک -ها به طور متوسط بیش از ۲۰درصد بود ، اما در سال ۸۵این نسبت به ۱۵تا ۱۶درصد کاهش یافته است.
مدیرنظام‌های پرداخت بانک مرکزی تاکید کرد: بدون تردید نظارت خود را ادامه می‌دهیم، از بانکها می‌خواهیم برای روزهای تعطیل، نیروی کشیک بگذارند تا بر عملکرد دستگاههای خودپرداز نظارت کنند و اسکناس‌گذاری درآن را نیز انجام دهند.
شریفی در پاسخ به سوالی ، خاموش بودن شبکه شتاب طی چند روز گذشته را تکذیب کرد و گفت: شبکه شتاب، پل ارتباطی بین بانکها و بانک مرکزی میباشد و همیشه برقرار است. اگر قرار باشد این شبکه فعال نباشد، بانک مرکزی از طریق اطلاعیه، جزییات و زمان آن را اعلام می‌کند.
وی اختلال در دستگاههای خودپرداز را عمدتا فنی و مربوط به دستگاههای خودپرداز و یا سوئیچ بانکها دانست و گفت: بانک مرکزی بر آن نظارت می‌کند و سعی دارد این اختلالات را به حداقل برساند.
** آمار استفاده از پایانه‌های فروش پایین است
مدیر نظام‌های پرداخت بانک مرکزی گفت:علیرغم این که شبکه شتاب، دستگاه -های خودپرداز و پایانه‌های فروش را پشتیبانی می‌کند،اما هنوز آمار تراکنش در پایانه‌های فروش پایین است. البته نسبت به سال ۸۴رشد داشته، اما هنوز هم کمتر از تراکنش‌ها در دستگاههای خودپرداز است.
شریفی نزدیک به سه درصد تراکنش‌ها را مربوط به پایانه‌های فروش و ۹۷ درصد را مربوط به دستگاههای خودپرداز عنوان کرد و گفت: این به بدان معنا است که هنوز هم تقاضا برای دریافت اسکناس در کشور بالا است.
وی علت این امر را تاحدی مربوط به عدم اطلاع‌رسانی مناسب ونیز پایین بودن اطمینان عمومی نسبت به این روش دانست و گفت:دربانک مرکزی درپی راهکارهایی هستیم که اعتماد عمومی را نسبت به‌استفاده از پایانه‌های فروش افزایش دهیم.
مدیرنظام‌های پرداخت بانک مرکزی، عدم تمایل فروشندگان به استفاده از پایانه‌های فروش را یادآور شد و گفت: بسیاری از فروشندگان مایل به پرداخت کارمزد نیستند و به همین خاطر از استفاده از پایانه‌های فروش طفره‌می‌روند، غافل از آنکه چه مزایایی را از دست می‌دهند و چه زیان‌هایی را ممکن است در معاملات روزانه خود متحمل شوند.
شریفی سپس ثبت تمامی عملیات در بانکداری الکترونیکی و استفاده از خودپردازها را یکی از مزایای این روش عنوان کرد و گفت: این کار موجب می- شود که هر اتفاق غیرمترقبه‌ای قابل پیگیری باشد.
وی به مراجعان بانکها توصیه کرد برای جلوگیری از هرگونه تخلف و سوء استفاده از کارتهای بانکی، تا حد امکان رمز کارت خود را دراختیار دیگران قرار ندهند.
