ترکیه به دنبال جایگزین بومی توییتر و اینستاگرام
طراح و تولیدکننده پهپادهای نظامی بیرقدار تی.بی.۲ دو اپلکیشن برای شبکه اجتماعی ساخته که در مدتی کوتاه، صدها هزار عضو پیدا کردهاند.
به گزارش تسنیم در سالیان گذشته، دولت اردوغان بارها به نحوه فعالیت ایکس یا توییتر سابق و همچنین فعالیتهای واتساپ و اینستاگرام اعتراض کرده و اقدامات این اپها را، تهدیدی جدی برای امنیت ملی ترکیه و همچنین ابزارهایی برای لطمه زدن به ارزشهای اخلاقی و اجتماعی قلمداد کرده است.
با آن که شرکتهای مزبور به منظور فرار از انتقادات اردوغان، نمایندگیهایی در آنکارا افتتاح کرده و به برخی درخواستهای دستگاههای امنیتی حقوقی آنکارا برای پاک کردن پستهای خطرناک پاسخ مثبت دادند، اما ترکیه باز هم راضی نشد و حالا قدم در مسیر استفاده از اپهای شبکه اجتماعی ملی و بومی گذاشته است.
در همین راستا، سلجوق بیرقدار داماد رئیس جمهور ترکیه و طراح و تولیدکننده پهپادهای نظامی بیرقدار تی.بی.2 دو اپلکیشن برای شبکه اجتماعی ساخته که در مدتی کوتاه، صدها هزار عضو پیدا کردهاند.
بیرقدار دیروز رسماً اعلام کرد که در مدتی کوتاه، تعداد کاربران اپ او به نیم میلیون نفر رسیده است. بسیاری از سیاستمداران نامدار ترکیه از جمله دولت باغچلی رهبر حزب حرکت ملی گرا و همچنین اوزگور اوزل رهبر حزب جمهوری خلق، این اپ را بر روی گوشی خود نصب کرده و استفاده از آن را آغاز کرده اند.
شریک سیاسی اردوغان در ائتلاف جمهور نوشته است: «جناب آقای سلجوق بیرقدار! به خاطر خدمات ارزشمندتان و راهاندازی شبکه اجتماعی محلی و ملی Next Social تبریک میگویم و برایتان آرزوی موفقیت دارم. باشد که شبکه اجتماعی نکست برای ملت ترکیه خیر و موفقیت بیاورد. شخصاً از پیوستن به خانواده Next Social بسیار مفتخر و خوشحالم».
آینده
بیرقدار برای اپ شبکه اجتماعی خود، یک نام انگلیسی را ترجیح داده و آن را نکست به معنی آینده نام گذاشته است. وی در سالیان اخیر، علاوه بر ساخت پهپاد و هواپیمای جنگنده بدون سرنشین، در دیگر حوزههای فن آوری نیز فعال شده و هر ساله یک نمایشگاه ملی را به نام تکنوفست برگزار میکند که هدف اصلی آن، شناسایی نوجوانان و جوانان علاقمند به حوزههای الکترونیک، اختراعات، هوا - فضا و هوش مصنوعی است.
حالا اپ مزبور که توسط تیمی با هدایت رئیس هیئت مدیره تکنوفست، ساخته شده با نام NEXT TEKNOFEST SOSYAL، برای استفاده عمومی در دسترس قرار گرفته است.
شعار اصلی پلتفرم تولید شده از سوی داماد اردوغان در این سه محور خلاصه شده است:
1.بدون تبلیغات.
2.بدون سانسور.
3.استفاده موثر از رباتهای هوش مصنوعی.
به گفته احمد خاقان سردبیر روزنامه حریت ترکیه، نکست سوشال، که با ذخیره دادههای کاربران در ترکیه، امنیت دادهها و آزادی دیجیتال را نوید میدهد، به سرعت به صدر دستهبندی شبکههای اجتماعی در اپ استور صعود کرد.
این روزنامه نگار مشهور اعلام کرده که فضای کاربری اپ مزبور، شیک، چشم نواز و تجربه کار با آن، راحت و آسان است.
بیرقدار درباره ارزش و اهمیت کار در حوزه پلتفرمهای شبکه اجتماعی ملی و بومی گفته است: «در آغاز، خیلیها اعلام کردند که فعالیت در این حوزه فایده ندارد و کسی نمیتواند با شرکتهای بزرگ جهان رقابت کند. ولی ما گفتیم، وقتی که 15 سال پیش، یک گروه کم شمار از جوانان بیتجربه و کم سن و سال دور هم جمع شدیم و شروع به فعالیت برای ساخت پهپاد کردیم، چه کسی باور میکرد تنها ظرف مدت 15 سال، این فعالیت کوچک، منجر به تاسیس بزرگترین برند پهپاد در جهان شود؟ کسی باور نمیکرد. امیدوارم که شبکه اجتماعی ما اثری باشد که ردپای خود را با ارزشهای تمدن ما به جا بگذارد. متاسفانه رسانههای شبکه اجتماعی به سلاحی برای دستکاری و انتشار اطلاعات نادرست و دامن زدن به جنگ روانی تبدیل شدند. لذا ما در این زمینه فعالیت میکنیم تا واقعاً شبکهای سالم و مفید در اختیار مردم باشد.
توجه ویژه به زبان ترکی
یکی دیگر از اقدامات مهم بیرقدار، نه تنها در حوزه ساخت شبکههای اجتماعی بلکه در صنایع هوشمند، تلاش برای استفاده از ظرفیتهای زبان ترکی است.
بیرقدار حتی در هدایت پهپادها و جنگندههای بدون سرنشین نیز، پروژه جدیدی به نام T3 AI را راهاندازی کرده که در واقع یک مدل زبانی جدید است.
او در توضیح اهمیت این موضوع گفته است: «ما باید جهان را با فناوریهای جدید و ارزشهای تمدن خود بسازیم. هنوز هم کار ما بر روی یک مدل بزرگ زبانی مخصوص زبان ترکی ادامه دارد. علاوه بر رباتهای هوشمندی که توسعه میدهیم، یک مدل زبان انسانی به نحوی در تمام دستگاههای الکترونیکی مورد استفاده ما گنجانده خواهد شد. در نتیجه توانایی ماشین در درک و پردازش زبان طبیعی گسترده خواهد شد و وسایل نقلیه زمینی بدون سرنشین، کشتیهای دریایی و رایانهها قطعاً توانایی درک زبان طبیعی را نیز خواهند داشت. این مدل به نام T3 AI مدلی است که برای درک بهتر زبان ترکی نسبت به سایر مدلهای زبانی در جهان توسعه داده شده و میتواند درک آسان متون از همه جمهوریهای ترک زبان را ممکن کند».
منتقدین چه میگویند؟
سلجوق بیرقدار و گروه تحقیقاتی او حالا در ترکیه طرفداران فراوانی در میان محافظه کاران و ملی گرایان دارند. به جرات میتوان گفت که تلاشهای بیرقدار برای ساخت پهپادهای مسلح، مهمترین عامل در زمین گیر کردن گروه منحله تروریستی پ.ک.ک بود.
علاوه بر این، اردوغان با استفاده از این پهپادها در قره باغ و اوکراین نیز امتیازاتی به دست آورد و صادرات به کشورهای عربی، آفریقایی و بالکان نیز، آوردههای سیاسی قابل توجهی داشته است.
اما بیرقدار در ترکیه مخالفینی هم دارد و برخی از منتقدین بر این باورند که دلیل اصلی پیشرفتهای او، استفاده از رانت خانوادگی و حمایتهای شخص پدرزنش است.
حالا برای پلتفرمهای شبکههای اجتماعی بیرقدار نیز منتقدینی پیدا شدهاند که یکی از آنها خانم فسون سارپ نبیل نویسنده و استراتژیست دنیای فناوری است.
او در انتقاد از دو پلتفرم ارائه شده توسط گروه بیرقدار گفته است: «برخلاف ادعاهای جاری، ساخت این اپلیکیشنها، ملی و بومی نیست. اپلیکیشنهای Next Social و همچنین Next Messaging که توسط سلجوق بیرقدار به عنوان محصول بومی و ملی معرفی شدهاند، از زیرساخت نرمافزاری Mastadon کپی برداری کردهاند. این یک زیرساخت متن باز آلمانی است و در واقع، تقلید از همان اقدامی است که ترامپ نیز انجام داده است».
نبیل با اشاره به ساختار «غیرمتمرکز» ماستودون گفته است: «ماستودون غیرمتمرکز است. بنابراین، اگر سروری با امکانات کافی داشته باشید، میتوانید یک سایت رسانه اجتماعی با هر نامی که میخواهید باز کنید. چرا که این نرمافزار متنباز از پروتکل ActivityPub استفاده میکند و هر سرور میزبان جامعه خود است اما میتواند با سرورهای دیگر نیز ارتباط برقرار کند. حزب عدالت و توسعه دائماً چنین رویکردهایی را تحت عنوان داخلی و ملی ارائه میدهد، اما هر بار معلوم میشود که زیرساختهای اساسی در واقع زیرساختهایی هستند که از خارج گرفته شدهاند. یادمان باشد به عنوان مثال، اپلیکیشنهای BİP و Yaani از شرکت Turkcell و همچنین پیامرسان PTT به عنوان واتساپ محلی و ملی معرفی شدند، اما به سرعت فراموش شدند».
حال باید دید، آیا با وجود انتقادات فنی، اپلیکشن جدید ترکیه دوام خواهد آورد یا خیر.
- ۰۴/۰۵/۰۹