تلویزیونهای اینترنتی یا ستادهای انتخاباتی
اکبر ریحانی - وزیر ارتباطات بالاخره بعد از چند روز فضاسازی در شبکههای مجازی خودش، پنجشنبه از هدیه ویژهاش برای مردم رونمایی کرد: یک ماه اشتراک رایگان یک تلویزیون اینترنتی به مشترکان اینترنت ثابت سراسر کشور با شعار «هر ایرانی یک تلویزیون اینترنتی».
آذریجهرمی اجرای این طرح را به منظور ارتقای سهم محتوای داخلی بر بستر شبکه ملی اطلاعات دانست و گفت هدف طرح، رسیدن به پنج میلیون مشترک فعال تلویزیون اینترنتی تا پایان سال1399 است. در این طرح ۱۵تلویزیون اینترنتی و سرویسVOD برای اشتراک از سوی وزارت ارتباطات معرفی شدهاند.
فارغ از اینکه طبق ادبیات رایج در حوزه ارتباطات به رسانهای که به صورت غیرخطی فعالیت میکند یا فیلم و سریال استریم میکند تلویزیون اینترنتی گفته نمیشود و ساماندهی رسانههای صوتی و تصویری حداقل دو سال است که توسط سازمان تنظیم مقررات صوت و تصویر فراگیر (ساترا) انجام میشود، سؤال اینجاست که این ۱۵سرویسدهنده چگونه و بر چه مبنایی انتخاب شدهاند؟ آیا در انتخاب این رسانهها ارتباطات شخصی میان وزیر و مدیران آنها حکمفرما نبوده است؟
براساس دستور صریح رهبر انقلاب، متولی صدور مجوز و وضع مقررات در حوزه این سرویسدهندهها سازمان صداوسیماست و جالب اینجاست که تعدادی از این ۱۵سرویسدهنده معرفیشده توسط وزیر جوان، موفق به کسب مجوز از سازمان صداوسیما و ساترا نشدهاند. یعنی یک نهاد حاکمیتی که متولی صدور مجوز به این رسانههاست بهدلیل عدم تأمین الزامات ضروری برای مجوز به آنها مجوز نداده است، اما نهاد حاکمیتی دیگری این رسانههای بدونمجوز را به مردم معرفی کرده است!
از سوی دیگر، انتخاب صرفاً ۱۵رسانه و آن هم رسانههایی بزرگ و پرمخاطب از میان تعداد زیاد رسانههای فعال در میدان فضای مجازی کشور، خطر دامن زدن به انحصارگرایی در ارائه خدمات در فضای مجازی را بهشدت افزایش میدهد. نگاهی به تجربههای جهانی مرتبط، موید این نکته است که حاکمیتها و نهادهای تنظیمگری چون آفکام، بخشی مهم از تلاش خود را صرف مبارزه با انحصارگرایی در فضای مجازی میکنند. معرفی تعداد محدودی رسانه از سوی مرجعی چون وزارت ارتباطات و اعطای بسته رایگان یکماهه به مشترکان اینترنت کشور، در واقع یک تسهیلات رانتی به نفع این ۱۵رسانه اما به ضرر بیش از ۹۰رسانه مجوزدار دیگر است که اکثریت آنها کسب و کارهای کوچکیاند که به سختی در حال تلاش برای بقا در بازار صوت و تصویر هستند. وزیری که مدام از حمایت از کسبوکارهای اینترنتی صحبت میکند، بر چه اساس در طرح جایزه ویژه خود با غفلت از مسأله مهم انحصار، بخش زیادی از رسانههای صوت و تصویر و VODهای نوپا و مجوزدار کوچک را با خطر روبهرو میکند؟
شایعات زیادی در خصوص ارتباطات پشتپرده وزیر جوان و رسانههای اینترنتی به گوش میرسد؛ از انتخاب این رسانهها براساس برخی ارتباطات رانتی تا اعطای تجهیزات سختافزاری گرانقیمت به چند رسانه اینترنتی در یک ماه گذشته. نشانههای دیگری نیز وجود دارند که براساس آنها میتوان به وجود برخی ناصحیح پس از عدم استقبال مردم از این طرح پی برد؛ برای نمونه پس از استقبال حداقلی مردم، بهطور همزمان چندین سلبریتی در اینستاگرام اقدام به تبلیغ این طرح و تشکر از آذریجهرمی با شمایلی یکسان کردند!
اقدامات اخیر وزیر ارتباطات بیش از آنکه به طرحهایی برای حمایت از کسبوکارهای اینترنتی نماید به یک کمپین انتخاباتی برای همراه کردن برخی رسانههای مطرح صنعت صوت و تصویر کشور شباهت دارد. شاید مراد «آینده روشنی» که مدام از آن سخن گفته میشود، آینده سیاسی یک تیم تازه وارد در فضای حکمرانی کشور، از طریق ایجاد ارتباطات فراقانونی با برخی از رسانههای فضای مجازی باشد. به هر حال سرمایهگذاری بر
پنج میلیون مخاطب فعال تلویزیونهای اینترنتی و مخاطب چند ده میلیونی فضای مجازی یک سرمایهگذاری با بازده بالا محسوب میشود، خواه این سرمایهگذاری در کوتاه مدت قابلیت نقدشوندگی داشته باشد یا بلند مدت. (منبع: صبح نو)