درخواست خانه کتاب: نرخ پست کتاب را برگردانید
درست یک ماه بعد از افزایش نرخ بنزین، در حالی که رئیس‌جمهور از ممنوعیت افزایش قیمت‌ها و هزینه‌های خدماتی سخن می‌گفت، نرخنامه پست بالا رفت و هزینه ارسال کتاب هم به شدت افزایش یافت تا حال کتاب و نشر در کشور از قبل بدتر شود.
پس از افزایش قیمت بنزین این بار نوبت خدمات و کالاهای دیگر بود که بوی گرانی به خود بگیرند؛ در حالی که هم رئیس‌جمهور و هم سخنگوی دولت «تدبیر و امید» اعلام کرده بودند که هیچ مجوزی برای افزایش قیمت صادر نمی‌شود و دستگاه‌ها «حتی درخواست گرانی ندهند».فقط یک ماه از افزایش بهای بنزین گذشته بود که که شرکت پست، تعرفه‌های ارسال مراسلات و «نرخنامه» خود را افزایش داد و در پی این افزایش، بسیاری از مصرف‌کنندگان آن لب به گلایه گشودند. برخلاف آنچه مسئولان اعلام کرده بودند، اما قیمت‌ها یکی پس از دیگری افزایش می‌یابد و خدمات پست هم از این قاعده پیروی میکند.
کتاب که از یک سال قبل با نرخی ارزان‌تر و با سامانه‌ای موسوم به پست کتاب به دست خریداران می‌رسید، حالا در همین سامانه هم مشمول گرانی شده است. سال گذشته بود که این سامانه، رونمایی شد و آغاز به کار کرد، بر این اساس ناشران، کتابفروشان و فعالان حوزه نشر بعد از ورود به این سامانه از طریق سایت خانه کتاب باید مدارک لازم را ارسال و قرارداد بین خانه کتاب و استفاده کننده را امضا می‌کردند؛ اما هزینه‌های این سامانه نیز با توجه به روند افزایشی شرکت پست، بالا رفت و داد پخش‌کنندگان کتاب را در آورد.
* آغاز دور جدید افزایش قیمت‌های پست کتاب
این تفاهم‌نامه و نرخ‌های متفاوت آن تلاش داشت حال حوزه نشر و کتابخوانی را بهتر کند، اما از ۲۳ آذرماه امسال که تعرفه پست کتاب با افزایش حدود ۱۵ درصدی روبرو شد، حال ناخوش فروشندگان، پخشی‌ها و خریداران را رقم زد.
در تفاهمنامه‌ای که به سامانه پست کتاب منتهی شد، بین ۱۵ تا ۳۰ درصد پایین‌تر از نرخ مصوب هزینه‌های ارسال مراسلات تخفیف در نظر گرفته شده بود که از ۲ تا ۴۰ کیلوگرم را شامل می‌شد. اما این نرخ‌ها که افزایش ۱۵ درصدی را حالا تجربه میکند در شرایط کنونی نشر، نگرانی‌های تازه‌ای را موجب شده است.
یکی از مسئولان شرکت پست کتاب در این راستا در گفت‌وگو با خبرنگار فارس اظهار داشت: مبنا، نرخنامه شرکت پست است که با قرارداد با خانه کتاب آن را پوشش می‌دهد و ما در شرکت هم پوشش‌دهنده خدمات هستیم. البته درصدی هم بنا به وزن مرسولات و ترافیک تخفیف ارائه می‌شود. در این طرح مرسولات از ۵۰۰ گرم به بالا شامل تخفیف خواهند شد.
وی در پاسخ به این سؤال که آیا تأیید می‌کنید نرخ‌ها از ۲۳ آذر تغییر کرده و افزایشی بوده عنوان کرد: بله؛ نرخ محاسبه در این سامانه نرخ نامه پستی است. این جای اطمینان را برای مخاطبان افزایش می‌دهد که ما دخل و تصرفی در قیمت‌ها نداریم و ملاک همین نرخنامه است.
البته این فرد اعلام کرد: تعرفه‌ها باید هرساله ۱۵ تا ۲۰ درصد افزایش پیدا می‌کرد، اما به دلیل رفاه حال ناشران و کتابفروشان و عموم مردم ۴ سالی بود که شاهد تغییر در نرخ‌ها نبودیم، اما امسال این روند افزایشی انجام شد.
* افزایش بیش از۲۰ درصد است
به رغم اعلام افزایش حدود ۱۵ تا ۲۰ درصدی نرخ ارسال کتاب در سامانه «پست کتاب»، زهیر قدسی مدیر پخش کتاب آفتاب که مرتبط با پست کتاب است، می‌گوید: این افزایش‌ها بر کار ما اثرگذار بوده و طبیعتا به نظر می‌رسد بیش از ۱۵ تا ۲۰ درصد افزایش داشته، چرا که اگر تا پیش از این یک کتاب را با ۶ هزار تومان هزینه ارسال می‌کردیم، به تازگی این رقم به ۹ هزار تومان رسیده است. در واقع سه هزار تومان افزایش قیمت را می‌بینیم که این رقم، خیلی بیشتر از ۲۰ درصد است.
وی با تاکید بر اینکه از طریق فضای مجازی سفارش کتاب دریافت می‌کنیم، ادامه داد: با توجه به افزایش هزینه‌ها این بخش هم متضرر می‌شود، زیرا تمام کار ما از طریق پست سفارشی ارسال کتاب انجام می‌شود و سفارشی بودن، هزینه‌های بالاتری برای مرسولات دارد.
* هزینه ارسال ۱۵ جلد کتاب به قم ۶۰ هزار تومان!
نخبه زارع، مدیر شرکت پخش و انتشارات دانشگاهیان در گفت‌وگو با فارس ضمن اشاره به افزایش قیمت‌ها می‌گوید: ۱۵ جلد کتاب از طریق پس به قم ارسال کردیم و هزینه آن ۶۰ هزار تومان شد؛ در حالی که تا پیش از این ۱۰ تا ۱۲ هزار تومان محاسبه می‌شد! این نشان می‌دهد افزایش قیمت خیلی زیاد است.
* نگرانیم؛ مسئولان فکری کنند
در ادامه خبرنگار فارس با «مجید اقبال» مدیر انتشارات امین‌نگار و پخش کتابی به همین نام گفت‌وگو کرد. این ناشر با ابراز نگرانی از این افزایش، نرخ‌های پست کتاب را دغدغه‌مندی امروز دانست و گفت: ما تا پیش از این، ارسال کتاب در شهر تهران را رایگان انجام می‌دادیم؛ چون راننده استخدام کرده بودیم و خدمات می‌دادیم، اما پس از مدتی با افزایش هزینه‌ها ناچار شدیم با پیک قرارداد ببندیم.
اقبال هم افزایش نرخ‌ها را از ۲۳ آذر ماه سال جاری تائید کرد و ابراز داشت: باید مسئولان فکری کنند تا نرخ‌ها به حالت قبل برگردد.
مرادی از شرکت پخش کتابستان نیز با اشاره به افزایش نرخ‌های پست می‌گوید: این افزایش قیمت‌ها بر کار ما هم تاثیرگذار بوده است. جالب اینکه بسیاری از مشتری‌ها از این افزایش قیمت‌ها مطلع نیستند. بنابراین وقتی سفارش می‌دهند و ما هزینه را اعلام می‌کنیم، متعجب می‌شوند.
وی افزود: هزینه پست معمولی یک جلد کتاب از قم به تهران ۱۰ هزار تومان است، اما هزینه همین یک جلد به تهران و استان‌های همجوار به شکل پیشتاز ۱۳ هزار تومان است. حالا شما محاسبه کنید تعداد مجلدات بیشتر از یک کتاب را. در صورت افزایش تعداد جلدهای یک کتاب وزن هم افزایش داشته و هزینه‌ها بیشتر خواهد شد.
* ناچار به اعمال قیمت‌های جدید هستیم؛ این مصوبه شرکت پست است
«نیکنام حسینی‌پور» مدیرعامل خانه کتاب هم در گفت‌وگو با خبرنگار کتاب و ادبیات خبرگزاری فارس به نامه ارسال شده از شرکت پست طی هفته گذشته در راستای افزایش تعرفه اشاره و اعلام کرد: این نامه هفته گذشته به خانه کتاب آمد و ما در حال رایزنی هستیم. مکاتبات آغاز شده و تلاش داریم دغدغه ناشران و کتابفروشان را کاهش دهیم.
وی ابراز داشت: قرارداد ۵۰۰ ناشر منعقد شده و امورشان در حال انجام است و به سامانه پیوسته‌اند. فکر می‌کنم از یک تا ۲۵ کیلو با تخفیف متفاوت خدمات ارائه می‌شود، اما طی هفته گذشته در راستای تغییرات تعرفه‌ها نامه‌ای واصل شد، ولی افزایش محدود بود. در حال رایزنی هستیم تا این افزایش‌ها در حوزه فرهنگ و هنر اجرایی نشود؛ اگرچه این مسأله مصوبه هیأت مدیره شرکت پست است و احتمالاً ناچار به اعمال باشیم. نامه‌ای آماده شده که به زودی به شرکت پست ارسال خواهد شد.
* تصویر نامه موسسه خانه کتاب به شرکت پست در پی افزایش نرخ‌ها
متن کامل این نامه را در ادامه بخوانید؛
جناب آقای دکتر حسین غضنفری
معاونت محترم فنی و بازرگانی شرکت ملی پست جمهوری اسلامی ایران
باسلام
احتراماً؛ همانگونه که استحضار دارید در سال گذشته بر پایه تفاهم نامه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و شرکت پست، نرخ‌نامه‌ای برای ارسال و مراسلات کتاب تعیین شد که طبق قرارداد شماره ۷۹۱۳/۴۰۰ مورخ ۳۰/۸/۱۳۹۷، فی مابین خانه کتاب با شرکت پست، عملیاتی شد.
فرآیند راه اندازی و معرفی «سامانه پست کتاب» و متقاعد کردن ذینفعان و هماهنگی با دفاتر پستی تا پایان سال گذشته به طول انجامید و از ابتدای سال ۱۳۹۸ به تدریج بر تعداد متقاضیان و استفاده‌کنندگان از سامانه افزوده شد و اکنون به تراکنش قابل قبولی رسیده و مورد استقبال قرار گرفته است. البته این در حالی است که علیرغم یک نوبت واریز پول، هنوز امکان دریافت صورت حساب از سامانه گیت وی شرکت پست فراهم نشده و متاسفانه پیگیری‌ها و درخواست‌های مکرر ما تاکنون به نتیجه نرسیده است.
با وجودی که در حال حاضر ۴۵۰ فروشگاه کتاب در این سامانه فعال شده‌اند و بیش از ۵۰ هزار مرسوله تاکنون ارسال شده است که در مقیاس بازار نشر و کتاب، عدد قابل قبولی است، اما در کمال تعجب و تأسف در تاریخ ۲۴ آذر ۱۳۹۸، نامه‌ای به امضای جناب آقای افروز، مدیرکل محترم بازاریابی و توسعه کسب و کار شرکت پست واصل شد که افزایش نرخنامه «پست کتاب» از تاریخ ۲۳ آذر ۱۳۹۸ را «بدون اطلاع قبلی» به اطلاع ما رساند. از آنجا که این اقدام بدون اطلاع قبلی صورت گرفت، اعتراض استفاده‌کنندگان از «سامانه پست کتاب» و واکنش رسانه‌ها را در پی داشت.
از آنجا که اساساً طرح «پست کتاب» در راستای مسئولیت‌های اجتماعی شرکت پست راه‌اندازی شد و برخاسته از این نگاه مدیران دو نهاد وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و شرکت پست بود که در حوزه فرهنگ مکتوب هرچه هزینه شود، در حقیقت سرمایه¬گذاری برای نسل‌های آینده محسوب می‌شود، با توجه به اینکه حوزه نشر اساساً اقتصادی نیست و فعالان و دست اندرکاران حوزه کتاب، از نویسندگان و اهل قلم تا ناشران و کتابفروشان و توزیع کنندگان در شرایط بسیار دشواری به سر می‌برند، لذا از جنابعالی تقاضا می‌شود در صورت امکان از افزایش نرخ خدمات پستی در سامانه «پست کتاب» خودداری گردد.
این گزارش در پایان اضافه میکند: افزایش قیمت‌های پست موجب شده بسیاری از توزیع‌کنندگان کتاب به پیک‌های موتوری روی آورند. این در حالی است که با افزایش قیمت بنزین، نرخ این پیک‌ها نیز به واسطه مصرف بنزین روند روبه رشدی داشته است.