رؤیای نه چندان محال اینترنت ماهواره‌ای
محمد تربت‌زاده - کم و بیش همه بر سر این موضوع تفاهم دارند که در دنیای امروز زندگی بدون اینترنت تقریباً غیرممکن است. در این میان اما هنوز نقاط دورافتاده‌ای در دنیا هستند که به دلیل کمبود امکانات و دلایل دیگر، ساکنانش هنوز به اینترنت دسترسی ندارند.
کم و بیش همه بر سر این موضوع تفاهم دارند که در دنیای امروز زندگی بدون اینترنت تقریباً غیرممکن است. در این میان اما هنوز نقاط دورافتاده‌ای در دنیا هستند که به دلیل کمبود امکانات و دلایل دیگر، ساکنانش هنوز به اینترنت دسترسی ندارند. فرقی نمی‌کند این نقاط دورافتاده در کجای دنیا باشند. دولت‌ها در پیشرفته‌ترین کشورهای دنیا گرفته تا کشورهای محروم در آفریقا یا خاورمیانه، هنوز نتوانسته‌اند سرتاسر کشورشان را زیر پوشش اینترنت قرار دهند. این موضوع هم دلایل مختلفی دارد. به عنوان مثال هیچ دولتی حاضر نیست میلیون‌ها دلار هزینه کند تا مناطق کم‌جمعیت کشورش را به اینترنت پرسرعت مجهز کند. با این‌حال دسترسی جهانی به اینترنت نامحدود همواره یکی از رؤیاهای بشر در سال‌های اخیر بوده است. رؤیایی که هرچند در ابتدا دست‌نیافتنی به نظر می‌رسید، اما به‌تازگی با پیشرفت گسترده تکنولوژی، تا حد زیادی به تحقق آن نزدیک شده‌ایم و بر اساس آنچه که «ایلان ماسک» اعلام کرده، تا کمتر از یک سال دیگر، دورافتاده‌ترین نقاط دنیا هم به اینترنت «استارلینک» مجهز خواهند شد!
اینترنت جهانی
خیلی‌هایمان «ایلان ماسک» را به عنوان رئیس شرکت خودروسازی «تسلا» می‌شناسیم. اما ماسک علاوه بر آن یک شرکت بزرگ دیگر به نام «اسپیس ایکس» را هم مدیریت می‌کند. این شرکت از سال‌ها پیش فعالیتش را زیر نظر ایلان ماسک آغاز کرده و تنها یک هدف دارد: «تحقق رؤیای اینترنت جهانی».
این شرکت تا الان یک شبکه ماهواره‌ای به نام «استارلینک» را راه‌اندازی کرده و قرار است با استفاده از هزاران ماهواره کوچک که تا سال آینده به فضا پرتاب می‌شوند، سیگنال‌های پرقدرتی به زمین ارسال کند تا دسترسی به اینترنت جهانی برای همه مردم در نقاط مختلف زمین فراهم شود.
42 هزار ماهواره
بر اساس آنچه شرکت اسپیس ایکس اعلام کرده، وزن هر ماهواره در این پروژه ۲۶۰ کیلوگرم است. از لحاظ ظاهری هم ماهواره‌ها شبیه به یک جسم مسطح هستند که وقتی در مدار قرار می‌گیرند برای تأمین انرژی خود یک آرایه بزرگ خورشیدی را تشکیل می‌دهند. بخش اصلی این ماهواره شامل چهار آنتن قدرتمند برای انتقال اینترنت و همچنین دارای لیزرهایی است که هر ماهواره را به چهار ماهواره دیگر در مدار وصل می‌کند.
کمی دقیق‌تر اگر قرار باشد بگوییم، این ماهواره‌ها شامل یون‌هایی هستند که از گاز کریپتون استفاده می‌کنند و این امکان را به آن‌ها می‌دهد که وقتی در مسافت‌های پایین قرار گرفتند در مدار خود باقی بمانند.
این شرکت از کمیسیون ارتباطات فدرال آمریکا مجوز پرتاب ۱۲ هزار ماهواره استارلینک را به مدار زمین دریافت کرده است و به این ترتیب باید گفت این یک نوع صورت فلکی استارلینک در آسمان خواهد بود. البته آن‌طور که ایلان ماسک می‌گوید قرار است در آینده نه چندان دور تعداد ماهواره‌ها به حدود 42 هزارعدد برسد تا سطح دسترسی به اینترنت در سرتاسر دنیا افزایش پیدا کند.
اواسط سال 2021
برخلاف اخبار جورواجوری که از گسترش این اینترنت در کشورمان به گوش می‌رسد، بر اساس آنچه ایلان ماسک گفته، اینترنت استارلینک در ابتدای فعالیتش فقط در مناطق خاصی مانند کانادا در دسترس خواهد بود.
ایلان ماسک در این‌باره توضیح داده که ابتدا اینترنت برای افراد در عرض جغرافیایی زیاد مثل کانادا و بخش‌هایی از آمریکای شمالی در دسترس خواهد بود. در خوشبینانه‌ترین حالت هم در اواسط سال 2021 این اتفاق رخ خواهد داد. البته ایلان ماسک قول داده که هنگام ارسال ماهواره‌هایش به فضا، مردم بتوانند با چشم غیرمسلح به راحتی ماهواره‌ها را تماشا کنند. اما به محض آنکه ماهواره‌های استارلینک در مدارهای بالایی قرار بگیرند، دیدن آن‌ها با چشم غیرمسلح، غیرممکن خواهد بود.
یک گیگابایت بر ثانیه
اصلی‌ترین سؤال در ارتباط با اینترنت استارلینک، هزینه خرید آن است. اگرچه هنوز به صورت رسمی حرفی از قیمت این اینترنت زده نشده، اما شایعه‌هایی که می‌گویند این اینترنت قرار است رایگان در اختیار مردم جهان قرار بگیرد، زیاد منطقی به نظر نمی‌رسد و احتمالاً استفاده از این اینترنت هزینه کمی برای مخاطب خواهد داشت.
نکته دیگر اینکه این سرویس تنها به منظور ارائه خدمات اینترنتی ثابت به خانه‌ها و مشاغل طراحی شده است، این ماهواره دارای آنتن ردیاب مدور است و به این ترتیب می‌توان تلفن‌های هوشمند را از طریق وای فای خانگی به استارلینک نصب کرد. این یعنی اینترنت استارلینک برای اتصالات ثابت طراحی شده است و از فناوری 5G موبایل پشتیبانی نخواهد کرد.
اما نیازی نیست بابت سرعت آن نگران باشید چون سرعتی که ایلان ماسک برای این اینترنت در نظر گرفته حدود یک گیگابایت بر ثانیه است!
نگرانی‌های زیادی وجود دارد
هرچند خیلی‌ها بی‌صبرانه انتظار اینترنت استارلینک را می‌کشند، اما نگرانی‌های زیادی هم در ارتباط با گسترش این اینترنت در جهان وجود دارد. بسیاری از کشورها نگران مسائل امنیتی هستند و معتقدند گسترش اینترنت جهانی می‌تواند امنیت بسیاری از کشورها را به خطر بیندازد.
نگرانی‌هایی هم در مورد زباله‌های فضایی وجود دارد که می‌تواند با هزاران ماهواره استارلینک در مدار ایجاد شود. براساس گفته کارشناسان این ماهواره‌ها می‌توانند برای فضاپیماهای بدون سرنشین و سرنشین‌دار مشکلاتی ایجاد کنند، اما اسپیس ایکس ادعا می‌کند در صورتی که هر مشکلی در زمینه عدم موفقیت ماهواره‌ها به وجود بیاید با استفاده از سیلندرهای پردازنده آن‌ها برطرف شده و با خیال راحت آن ماهواره را از مدار خارج خواهد کرد.
علاوه بر این بسیاری از ستاره‌شناسان این نگرانی را دارند که برنامه قرار دادن ۱۲ هزار ماهواره استارلینک و یا بیشتر در مدار می‌تواند آلودگی نوری زیادی به وجود آورد که این امر برای تلسکوپ‌های زمینی اختلال ایجاد خواهد کرد. به همین خاطر ایلان ماسک اعلام کرده در تلاش است با استفاده از آزمایش ایجاد یک پوشش تاریک روی سطح، میزان آلودگی نوری از این ماهواره‌ها را کاهش دهد.
با این حال تمام این حواشی صرفاً روی کاغذ وجود دارند و باید منتظر بمانیم تا ببینیم آیا ایلان ماسک واقعاً موفق به برقراری اینترنت جهانی می‌شود یا خیر؟ تازه در آن زمان بازهم باید منتظر بمانیم تا کشورها یکی پس از دیگری مجوز فعالیت اینترنت استارلینک را برای شرکت تحت مدیریت ماسک صادر کنند. (منبع:قدس آنلاین)