فرقی میان بود و نبود «شفافیت» نیست
علی شمیرانی - اخیرا یک فعال صنعت مخابرات اظهارات مهمی را درباره قراردادهای شرکت زیرساخت (وابسته به وزارت ارتباطات) مطرح کرد. اگرچه اظهاراتی با این میزان از صراحت، جدید و بی‌سابقه محسوب می‌شود، اما ظاهرا اتفاقات مذکور جدید نبوده و سال‌هاست که یک رویه شده است.
ابتدا مروری بر اهم این اظهارات:
= مناقصات شرکت زیرساخت محدود و اغلب بدون دعوت از تولیدکنندگان داخلی برگزار می‌شود.
= با وجود رویکرد مثبت وزارت ارتباطات در حوزه شفافیت اداری، این رویکرد تاکنون در قراردادهای بزرگ خرید در دستور کار قرار نگرفته و خود به مانعی برای رشد شرکت‌های داخلی تبدیل شده است.
= بخش عمده صنعت مخابرات در ایران در اختیار نهادهای دولتی و شبه‌دولتی است.
= این قراردادها اغلب دارای زوایای مبهم و پنهان فروانی بوده‌اند که نهادهای وابسته به وزارت ارتباطات نسبت به شفاف شدن فرآیند انعقاد و سرانجام این قراردادها اقدام چندانی انجام نداده‌اند.
این که به ابهامات مذکور پاسخ داده شود یا نه، چندان مهم نیست. مهم این است که چرا اصولا چنین رویه‌ای به نوعی حق، حیاط خلوت یا منطقه ممنوعه در برخی دستگاه‌های دولتی شده است، آن هم در وزارت ارتباطات که در ظاهر بیشترین پیگیری و مسوولیت را برای شفافیت اطلاعات و مقولاتی از این دست داشته و باقی نهادها را بابت کندی در پیوستن به دولت الکترونیکی مورد عتاب و ملامت قرار می‌دهد.
اکنون این سوال مطرح می‌شود که علی‌القاعده منظور از شفاف‌سازی این نیست که بگوییم: خب برخی مسوولان در جریان تخلفات بوده و هستند و حالا مردم و رسانه‌ها هم در جریان باشند، اشکالی ندارد و مشکلی پیش نمی‌آید!
در نظر داشته باشیم که حالا در سامانه به اصطلاح دسترسی آزاد به اطلاعات، به بخشی از پرسش‌ها به اسم محرمانگی پاسخ داده نمی‌شود و به برخی از سوالات هم گنگ و کلی پاسخ داده می‌شود. لذا ما راهی رویایی و تقریبا نامعلوم تا تحقق شفافیت داریم. اما اینجا ظاهرا موضوع مهمی از قلم افتاده است، همین "شفافیت" دور از دسترس، قرار نبوده و نیست که پایان راه و خوشبختی ما باشد. قرار است این شفافیت ما را به سلامت و اصلاح رهنمود کند. نه آنکه صرفا رونوشتی از مشکلات، ابهامات و تخلفات را هم به اسم "شفافیت" در اختیار مردم نیز بگذاریم و تمام.
در پایان بد نیست یادی هم کنیم از ماجرای وارادات خودروهای لوکس و ماجرای دریافت‌کنندگان میلیاردها دلار ارز دولتی که به اصطلاح با انتشار فهرستی ناقص، شفاف‌سازی! شد اما همچنان خبری از نتیجه و اقدام نیست. (منبع:فناوران)
- ۹۷/۰۹/۲۴