ITanalyze

شبکه‌های اجتماعی با تسلط روی ذهن و کنترل مغز کاربرانشان می‌توانند به سادگی از اطلاعات آن‌ها سوء استفاده کنند.

با گسترش محبوبیت اینترنت بین مردم، استفاده از شبکه‌های اجتماعی توسط کاربران روز به روز بیشتر افزایش پیدا کرد، بطوریکه می‌توان گفت این روز‌ها همه به نوعی معتاد شبکه‎‌های اجتماعی یا اینترنت شده‌اند.

رسانه‌های اجتماعی با سوء استفاده از آسیب پذیری‌های روانشناختی برای دستکاری و کنترل زمان ذهن کاربرانشان تلاش می‌کنند. این موضوع ممکن است عجیب به نظر برسد، اما دقیقاً همان چیزی است که کارمندان سابق این شرکت‌ها، مانند بنی پارکر، بنیانگذار فیس بوک، درباره‌اش صحبت کرده‌اند.

شبکه‌های اجتماعی مانند شرکت‌های فست فود که از اشتیاق ما به چربی و نمک سوء استفاده می‌کنند، از علاقه و احتیاجمان به اینترنت نهایت استفاده را کرده و ذهنمان را کنترل می‌کنند. با این حال، برای سالم ماندن از حقه‌های شبکه‌های اجتماعی، باید نسبت به روش‌های آن‌ها هوشیار و نسبت به وابستگی خود به این پلتفرم‌ها محتاط باشیم.

در ادامه ۱۰ مورد از سوء استفاده‌های شبکه‌های اجتماعی برای کنترل ذهن مخاطبان را بررسی کرده‌ایم:

۱۰. استفاده از رنگ قرمز
رنگ قرمز همیشه با خطر و هشدار همراه است. مطالعات انجام شده بر روی دانش آموزان نشان می‌دهد که بچه‌ها هنگام خواندن کتابچه‌های آزمایشی با جلد قرمز، عملکرد بدتری دارند تا سیاه یا سبز. رنگ قرمز به طور ناخودآگاه با رفتار اجتنابی مرتبط است، به دلیل تأثیر محرک رنگ قرمز، معمولاً برای علائم توقف و هشدار‌ها استفاده می‌شود.

اولین آیکون‌های اعلان در فیس بوک آبی بودند و با سبک سایت مطابقت داشتند. در ابتدا، هیچ کس از این اعلان‌ها استفاده نمی‌کرد تا اینکه رنگ نماد به قرمز تغییر کرد. رنگ آیکون قرمز آنقدر موثر بود که امروز هزاران برنامه از آیکون‌های قرمز برای ترغیب کاربران به باز کردن آن‌ها استفاده می‌کنند.

۹. استفاده از تقویت کننده‌های مثبت برای تشویق
لایک و بازتوئیت در شبکه‌های اجتماعی تقویت کننده‌های مثبتی هستند که مردم را ترغیب می‌کنند تا به این سیستم عامل‌ها بروند. هنگامی که افراد این اعتبار‌های اجتماعی را دریافت می‌کنند، دچار هجوم دوپامین می‌شوند که به عنوان «مولکول پاداش» شناخته می‌شود و افراد پس از اتمام تمرین یا رسیدن به هدف نیز آن را تجربه می‌کنند.

۸. استفاده از سیستم‌های پاداش متغیر
هسته اکومبنس، بخشی از مغز است که فعالیت‌های مربوط به ولع مصرف را کنترل کرده و هنگامی که پیش بینی جایزه می‌کند، بیشتر فعال می‌شود؛ و در صورتی که مشخص نباشد در صورت انجام کاری پاداش دریافت می‌شود یا خیر، این بخش از مغز فعالیت می‌کند.

نمونه کلاسیک دستگاهی که از سیستم‌های پاداش متغیر استفاده می‌کند، دستگاه اسلات کازینو است. گفته می‌شود که این مکانیسم باعث می‌شود افراد به قمار معتاد شوند. رسانه‌های اجتماعی از سیستم پاداش متغیر برای ترغیب مردم برای آمدن به سیستم عامل‌های خود استفاده می‌کنند. برنامه توئیتر از یک روش کشویی برای به روزرسانی محتوا استفاده می‌کند که دیگر کاربردی نیست، زیرا Twitter می‌تواند به طور خودکار محتوای جدید ارسال کند.

تمام رسانه‌های اجتماعی دارای فید خبری، مانند فیس بوک و توئیتر، با مخلوط کردن مطالب جالب با دیگر مطالب از سیستم‌های پاداش متغیر استفاده می‌کنند. برای یافتن مطالب جالب، شخص باید به جستجو ادامه دهد. پیمایش از همان روانشناسی ماشین‌های قمار استفاده می‌کند، زیرا افراد انگیزه بیشتری برای جستجوی پاداش بعدی دارند.

۷. سوء استفاده از احساسات منفی
افرادی که احساسات عاطفی منفی مانند بی حوصلگی یا آسیب پذیری دارند، از رسانه‌های اجتماعی استفاده بیشتری می‌کنند، زیرا تعامل با رسانه‌های اجتماعی باعث دور شدن از این احساسات می‌شود. محققان دریافتند که افراد افسرده به دلیل نیاز به تحریک دوپامین و ایجاد احساسات بهتر، ایمیل هایشان را بیشتر بررسی می‌کنند.

به عنوان مثال، اینستاگرام ممکن است تعداد لایک‌ها را برای یک تصویر حفظ کند، احساس آسیب پذیری را افزایش دهد و سپس با عجله ناگهانی، آن‌ها را حذف کند. یک الگوریتم به طور مداوم در حال اندازه گیری میزان نرخ انتشار اطلاعات تحت شرایط مختلف است که باعث می‌شود افراد بیشترین بازده را به سیستم عامل داشته باشند.

۶. استفاده از پدیده ثبات اجتماعی
ثبات اجتماعی اصطلاحی است که پدیده روانشناختی که در آن افراد برای انجام رفتار صحیح در یک موقعیت، اقدامات دیگران را کپی و تعریف می‌کنند. در یک آزمایش کلاسیک، محققان دریافتند که وقتی افراد دیگر قبلاً این کار را انجام دادند بیشتر با استقبال و تشویق رو به رو شدند.

شبکه‌های اجتماعی برای تشویق به فعال ماندن در پلتفرم‌هایشان، به طور مداوم فعالیت دوستانتان را به شما یادآوری می‌کنند. اگر بخواهید کمی استراحت کنید، آن‌ها از FOMO شما یعنی ترس از دست دادن اعلان ها، با به روزرسانی ایمیل‌هایتان شما را ترغیب به استفاده بیشتر از شبکه‌های اجتماعی می‌کنند.

تنها راه استفاده از پیام رسان در فیس بوک این است که به همه بفهمانید آنلاین هستید. فیس بوک اطمینان می‌دهد که شما می‌دانید همه دوستانتان چه زمانی فعال هستند. به این ترتیب، به نظر می‌رسد که همه از رسانه‌های اجتماعی به طور مداوم استفاده می‌کنند و شما نیز باید استفاده کنید، شبکه‌های اجتماعی از ثبات اجتماعی استفاده می‌کنند.

۵. استفاده از تقابل اجتماعی
در روانشناسی اجتماعی، به موضوع تفابل هنجار اجتماعی افراد اشاره شده که نوعاً به افرادی که با آن‌ها رفتار مثبتی داشته اند پاسخ می‌دهند. برند‌ها معمولاً از این قاعده متقابل برای فروش بیشتر استفاده می‌کنند. به عنوان مثال، موسسات خیریه ممکن است برچسب‌های نام شخصی را برای مردم بفرستند تا به نوبه خود، کمک مالی کنند.

رسانه‌های اجتماعی از اشتیاق سخت گیرانه ما برای جبران نگرش مثبتی که شخصی به ما نشان داده سوء استفاده می‌کنند تا ما بیشتر با سیستم عامل‌های آن‌ها درگیر شویم. فیس بوک به شما امکان می‌دهد وقتی پیام‌های آن‌ها را می‌خوانید از آن‌ها مطلع شود و شما را تشویق می‌کند که سریع پاسخ دهید.

۴. استفاده از مرجع
افراد به احتمال زیاد از دستورالعمل‌های شخصی پیروی می‌کنند که به نظر خودشان یک مرجع است. به همین دلیل است که فروشندگان اغلب در فروشگاه‌های زیبایی کت‌های آزمایشی همان برند را می‌پوشند.

اگر وب سایت یک سازمان واقعی و به صورت حرفه‌ای طراحی شده باشد، استفاده از آن آسان است و اگر روش ساده‌ای برای تماس با مردم برای کمک در سایت وجود داشته باشد، احتمالاً مردم معتقدند که یک وب سایت مرجع است. وقتی رسانه‌های اجتماعی نیز این کار را می‌کنند، مردم با دادن اطلاعات به این وب سایت‌ها احساس راحتی و امنیت می‌کنند.

رسانه‌های اجتماعی با استفاده از الگو‌های تاریک طراحی، شما را در مورد تنظیمات حریم خصوصی خود فریب می‌دهند. غالباً، این سایت‌ها قفل‌هایی در گوشه آدرسشان دارند که باعث می‌شود مردم احساس امنیت اطلاعات کنند. مردم تصور می‌کنند که شرکت‌های قدرتمند در راستای منافع آن‌ها عمل می‌کنند، اما متأسفانه اینطور نیست.

۳. ایجاد حس دوستی با برند‌ها
تمام مطالب قبلی آسیب پذیری‌های روانشناختی سوء استفاده شده توسط رسانه‌های اجتماعی را نشان می‌دهد تا شما را ترغیب کند تا آنجا که ممکن است به سیستم عامل‌های آن‌ها توجه و اطلاعات بیشتری بدهید. رسانه‌های اجتماعی می‌خواهند از وقت، توجه و داده‌های ما سود تبلیغاتی خود را به حداکثر برسانند.

این سیستم عامل‌ها با توجه به علاقه ما برند خاصی، به طور یواشکی برای ما تبلیغ می‌کنند. پست‌های به اشتراک گذاشته شده توسط شرکت‌ها در فید‌های خبری ما از نظر چیدمان از پست‌های به اشتراک گذاشته شده توسط دوستانمان قابل تشخیص نیستند. توئیت‌های شرکت‌های بزرگ در کنار توئیت‌های دوستان قدیمی ما ظاهر می‌شود.

شاید این حرکت برند‌ها خنده دار به نظر برسند. همچنین به نظر می‌رسد که برند‌ها ما را درک کرده و به ما اهمیت می‌دهند. در حقیقت، این شرکت‌ها می‌دانند که کاربران هنگام به اشتراک گذاری و دوست داشتن محتوای یک نام تجاری، هجوم مثبت دوپامین را تجربه خواهند کرد. این امر منجر به وفاداری شخص به برند و افزایش سودآوری برای آن‌ها می‌شود.

۲. جاسوسی از شما
مشهور است که رسانه‌های اجتماعی اطلاعات شخصی ما را به سازمان‌های تبلیغاتی هدفشان، می‌فروشند. با این حال، سوء استفاده آن‌ها از اطلاعات ما در همین جا متوقف نمی‌شوند. فیس بوک میزان استفاده کاربران از اینترنت را نیز ردیابی می‌کند: هر وب سایتی که دارای پیکسلی از فیس بوک باشد بازدید شما از فیس بوک را گزارش می‌کند.

این شرکت حتی اطلاعات را از برنامه‌های دیگر مثل سوپرمارکت‌ها بر می‌دارد، بنابراین ممکن است آن‌ها بدانند صورتحساب مواد غذایی شما چگونه است. تا زمانی که تنظیمات حریم خصوصی خود را تغییر ندهید، Facebook موقعیت مکانی شما را ردیابی می‌کند. به تازگی، کاربران فیس بوک کشف کرده‌اند که فیس بوک حتی سوابق تماس تلفنی و پیامکشان را نیز ثبت می‌کند. اطلاعاتی که فیس بوک از کاربران جمع آوری کرده برای هدف قرار دادن ما با تبلیغات استفاده می‌شود. به طور نگران کننده‌ای، رسانه‌های اجتماعی اطلاعاتی را که در مورد ما جمع آوری کرده اند تقریباً به هرکسی، از جمله عوامل روسی می‌فروشند.

۱. استفاده از روانشناسی برای هدف قرار دادن کاربر
روانشناسی روش بررسی شخصیت یک شخص را توصیف می‌کند. تحقیقات نشان داده که کامپیوتر‌ها با تجزیه و تحلیل ۳۰۰ پست لایک شده توسط یکی از کاربران از فیس بوک، توانست شخصیت خانواده یا دوستان فرد را پیش بینی کنند. مطالعات دیگر همبستگی زیادی بین هوش و علاقه به رعد و برق و سیب زمینی سرخ کرده پیدا کرده‌اند. همچنین، افرادی که Hello Kitty را دوست دارند، به طور کلی از نظر اعتماد به نفس بالا و از نظر ثبات عاطفی پایین هستند.

گزارش : مائده زمان فشمی

منبع:باشگاه خبرنگاران