ITanalyze

عباس پورخصالیان - از روز یازدهم دیماه 93 که سال 2014 را پشت سر گذاشتیم، وارد سال بهره‌‌برداری از سه برنامه جهانی دهساله شدهایم که دوتای آنها مرتبط با ICT است: 1) سال آغاز بهرهبرداری جهانی از پخش دیجیتالی برنامههای رادیوتلویزیونی؛ 2) سال فراگیری جهانی جامعه اطلاعات و 3) آب برای زندگی.

اما ایران در مقایسه با سایر کشورها، در سال آغاز بهرهبرداری جهانی از دو برنامه جهانی مذکور، در چه وضعیتی است؟
×× گذار دهساله صداوسیما از آنالوگ به دیجیتال

دو سال پیش، علی عسگری معاون توسعه و فناوری رسانه سازمان صدا و سیمای ایران، اظهار نظر کرده بود که روز 28 آذر 1393(19 دسامبر 2014)، روز ASO (یا Analogue Switch Off) روز پایان دادن به پخش برنامههای رادیوتلویزیونی به روش آنالوگ، در ایران است.

ویکیپیدیا هم، همین تاریخ را به عنوان تاریخ اقدام و گذاری انجام شده در ایران، در نشانی زیر آورده است: http://en.wikipedia.org/wiki/Digital_television_transition اما روز 28 آذر 1393فرا رسید، گذشت و آن پیشگوئی معاون توسعه و فناوری رسانه سازمان صدا و سیمای ایران، جامعه عمل نپوشید. ایرانیان هنوز می‌توانند برنامههای رادیوتلویزیونی صداوسیما را روی دستگاههای رادیو و تلویزیون خانگی قدیمی و آنالوگ خود بدون استفاده از مبدلهای آنالوگ به دیجیتال (A2D) بشنوند و ببینند و به احتمال قوی پس از سال 2020 نیز پخش همزمان تعدادی از برنامههای رادیویی و تلویزیونی به دو روش دیجیتال و آنالوگ، و به صورت «سایمیولکاست» (simulcast) استمرار خواهد داشت.

این تأخیر بیش از پنجساله صداوسیما از برنامههای جهانی اتحادیه بینالمللی مخابرات و یونسکو، علل متعددی دارد که در جایش باید به آن رسیدگی کرد. اگر در ایران، تأخیر مذکور به تنهایی مطرح بود، میشد از آن گذشت، زیرا کشورهای بسیاری دچار تأخیری کم و بیش مشابه تأخیر صداوسیما هستند.

اما این تأخیر، در ایران با کاستیهایی همراه است. نخست، با کاستی نابخشودنی فقدان تلویزیون کابلی؛ و سپس، با کاستی نابخشودنی نداشتن ماهواره ملی پخش برنامههای رادیوتلویزیونی. به رغم کاستی اخیر، صداوسیما مدعی داشتن ماهواره ملی «ایرانسـَت» برای پخش برنامههای رادیوتلویزیونی است و این ادعا را بارها علناً در همایشهای ملی و بینالمللی ابراز داشته است! در حالی که «ایرانسـَت»، نامی برساخته مدیران صداوسیما است و هنوز در جهان، نام هیچ ماهواره شناختهشده‌ای نیست.
×× گذار از آنالوگ به دیجیتال در سایر کشورها

در اکثر کشورهای عضو اروپای واحد و در اغلب کشورهای عضو سازمان همکاری و توسعه (OECD) که بیش از یکچهارم کشورهای جهان را دربر میگیرند، گذار از آنالوگ به دیجیتال در زمینه پخش تلویزیونی انجام شده. نگاه کنید به جدول کشورهایی که موفق به ASO (یا Analogue Switch Off) و تکمیل پروژه گذار از آنالوگ به دیجیتال شده‌اند. اما پخش رادیویی در برخی از همین کشورهای پیشتاز در دیجیتالی کردن پخش تلویزیونی، ممکن است به زمانی بعد از سال 2020 موکول شود.

ردیف کشور روش اِعمال ASO تاریخ تکمیل گذار A2D

1. هلند سراسری 11/12/2006

2. فرانسه سراسری 1/09/2007

3. کانادا سراسری 31/08/2011

4. سوئد منطقه به منطقه از19/9/ 2005تا29/10/2007

5. سوئیس منطقه به منطقه از 1/7/ 2006تا 26/11/2007

6. چک سراسری 30/6/ 2012

7. ایتالیا منطقه به منطقه از 15/11/2008 تا 4/6/2012

8. آلمان منطقه به منطقه از1/10/2002تا 25/10/2008

9. یونان سراسری 29/12/2013

10. دانمارک سراسری 1/10/2009

11. نروژ منطقه به منطقه از 1/3/2008تا 1/12/2009

12. اسپانیا سراسری 3/4/2010

13. استونی سراسری 1/7/2010

14. اتریش سراسری طی سال 2010

15. قبرس سراسری طی سال 2011

16. بلژیک منطقه به منطقه از 3/10/2008 تا 1/3/2010

17. هند ‌‌ 31/12/2014

18. الجزیره سراسری 10/10/2014

19. ژاپن منطقه به منطقه از24/7/2001 تا 31/3/2012

20. عربستان سراسری 2/7/2009

21. قطر سراسری 13/2/2012

22. امارات سراسری 2/6/2009

23. تایوان سراسری 30/6/2012

24. ویتنام سراسری 28/5/2014

××‌ 2015: سال پایانی دهه شکلگیری جهانی جامعه اطلاعات

در سال پایانی دهه جامعه اطلاعات، کشور از لحاظ نظری و عملی، هنوز حتی اندر خم یک کوچه هم نیست، بلکه بخاطر گمراهی نظری اولیه، عملاً نیز گمراه مانده است، زیرا دانشگاهیان ما از روز اولی که با اصطلاح «Information Society» در متون اتحادیه بینالمللی مخابرات (ITU) مواجه شدند به این برنامه توسعه‌یی سازمان ملل متحد، برچسبی ایدئولوژیک زدند و آن را با «informational society» یا «جامعه اطلاعاتی» چند تن از جامعهشناسان چپگرای اروپا و آمریکا، خلط کردند و در نتیجه: نه «جامعه اطلاعات» را تعریف کردند، و نه نام اصلی‌اش را که «جامعه اطلاعات» است، حفظ نمودند؛ بلکه تغییرش دادند و "جامعه اطلاعاتی"‌اش خواندند و هنوز نیز چنین میخوانند.
×× بزرگترین قهرمانان فرصتسوزی

دهه 2005‌ تا ‌2015 علاوه بر دو مناسبت "گذار جهانی از آنالوگ به دیجیتال (A2D) در پخش رادیوتلویزیونی" و "جامعه اطلاعات فراگیر مردممحور"، مناسبت سومی هم داشت که در مورد آن نیز کاری نشد و فرصت از دست رفت: دهه آب برای زندگی (Water for Life).

به قول نلسون ماندلا، خطاب به میزبانانش در ایران: شما بزرگترین قهرمانان فرصتسوزی هستید.

ضمناً نباید فراموش کرد که هشت سال اول دهه 2005‌‌2015 در ایران مصادف شد با دولت نهم و دهم! (منبع:عصرارتباط)