ITanalyze

تحلیل وضعیت فناوری اطلاعات در ایران :: Iran IT analysis and news

ITanalyze

تحلیل وضعیت فناوری اطلاعات در ایران :: Iran IT analysis and news

  عبارت مورد جستجو
تحلیل وضعیت فناوری اطلاعات در ایران

۲ مطلب با کلمه‌ی کلیدی «آزادکاران» ثبت شده است

تحلیل


فریلنسری در انتظار نظر تأمین اجتماعی

دوشنبه, ۳۱ تیر ۱۴۰۴، ۱۱:۳۳ ق.ظ | ۰ نظر

سال‌ها بود که در بازرسی‌های بیمه‌ای، تنها نشانی که اعتبار داشت، «آدرس محل کار» بود. نه لپ‌تاپ فریلنسرها به حساب می‌آمد، نه تیم‌های کوچک در فضای اشتراکی، نه حتی کارشناسان دورکاری که ساعت‌به‌ساعت در جلسات مجازی بودند. حالا اما، دو اتفاق رسمی در سطح ملی افتاده که می‌تواند قوانین سخت و کهنه را سرانجام به‌روز کند.
یکی از دل دولت، دیگری از دل اکوسیستم و هر دو با همراهی تامین اجتماعی.

 

بخش نخست: از میز تا مأمور بیمه؛ داستانی که همه شنیده‌اند

اگر فریلنسر باشید، اگر در فضای کار اشتراکی فعالیت کرده باشید یا یک تیم دیجیتال اداره کرده باشید، احتمالاً تجربه کرده‌اید: بازرسی ناگهانی، ابهام در رابطه کاری، تلقی اشتباه از همکاری پروژه‌ای به عنوان کارمند تمام‌وقت و در نهایت مطالبه بیمه‌ای که هیچ تناسبی با واقعیت ندارد.

مسئله ساده است: اکوسیستم نوآوری در ایران بزرگ شده، ولی خیلی از رویه‌های رسمی هنوز قد آن نشده‌اند.

 

 

بخش دوم: نامه‌ای که به دنبال تغییر نگاه است

در نامه‌ای رسمی از سوی معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست‌جمهوری به رئیس سازمان تأمین اجتماعی، دو مطالبه کلیدی برای اصلاح تعامل با فضاهای کار اشتراکی مطرح شده است:

  • تفکیک شرکت‌های مستقر در فضای اشتراکی از دفاتر رسمی
  • حذف کسر بیمه از خدمات فضای اشتراکی (بر اساس ماده ۳۸ قانون تأمین اجتماعی)

این بار در سطح معاونت ریاست‌جمهوری، از حقوق تیم‌های کوچک و نوآور در تعامل با تأمین اجتماعی دفاع شده است.

 

بخش سوم: تصمیم بزرگ در جلسه کارگروه اقتصاد دیجیتال

چندی پیش از این نامه، در جلسه رسمی کمیسیون تخصصی کارگروه ویژه اقتصاد دیجیتال با حضور نمایندگان سازمان تأمین اجتماعی، اتفاق مهمی رخ داد: برای نخستین‌بار، دورکاری به عنوان یک شیوه معتبر اشتغال رسمی شناخته شد.

طبق اعلام این موارد تصویب شده است:

  • الزام به حضور فیزیکی در بازرسی‌های بیمه‌ای لغو می‌شود
  • آیین‌نامه اشتغال فریلنسرها تدوین می‌شود
  • ۴۵ روز برای نگارش پیش‌نویس، و ۳ ماه برای ایجاد پایگاه داده مرتبط اختصاص یافته است

حالا دیگر نمی‌توان گفت «اگر پشت میز نیستی، پس کار نمی‌کنی».

فریلنسری در انتظار تصمیم تأمین اجتماعی

بخش چهارم: این تصمیم‌ها برای چه کسانی مهم است؟

برای هزاران فریلنسر ایرانی که سال‌ها پشت لپ‌تاپ‌هایشان نشستند، طراحی کردند، نوشتند، برنامه نوشتند، محتوا ساختند، اما در چشم قانون، گویی شاغل نبودند.
آن‌ها که نه میز داشتند، نه دفتر، اما پروژه‌ها را جلو بردند. از خانه، از کافه، از هرجایی جز «محل کار رسمی».
کارشان واقعی بود، اما حضورشان نامرئی.

برای تیم‌های کوچک و استارتاپ‌ها که همیشه بین رشد و قانون‌گریزی، گیر کرده بودند.
آن‌ها که می‌خواستند نیروهای پروژه‌ای‌شان را بیمه کنند، قرارداد ببندند، اما از ترس بازرسی‌های بیمه‌ای، از خیرش می‌گذشتند.
شاید همکاری‌ها شکل می‌گرفت، اما زیرزمینی، بدون شفافیت، بدون آینده.

برای مدیران مراکز کار اشتراکی که تلاش می‌کردند بستری امن و انعطاف‌پذیر برای تیم‌های نوآور فراهم کنند، اما هر از گاهی با برداشت‌های اشتباه از سوی مأموران بازرسی، تمام فلسفه این فضاها زیر سؤال می‌رفت.
حالا، آن‌ها می‌توانند با پشتوانه یک نامه رسمی، با قدرت بیشتری از جایگاه خود دفاع کنند.

و در نهایت، برای سازمان تأمین اجتماعی که حالا فرصتی تاریخی دارد برای بازسازی اعتماد. روندی که آغاز شده و می‌توان به آن امیدوار بود. برای نشان دادن اینکه این سازمان می‌تواند هم‌پای تحولات اقتصاد دیجیتال حرکت کند، نه در برابر آن. رویکرد جدید و تصمیمات اخیر، اگر درست اجرا شود، می‌تواند نقطه عطفی باشد در دوره‌ای که امید به گفت‌وگوی سازنده با نهادهای رسمی، بیش از همیشه احساس می‌شود.

بخش پنجم: پایان یک شکایت قدیمی، آغاز یک مسیر تازه

فعالان اکوسیستم می‌دانند که از «تصمیم خوب» تا «بخشنامه اجرایی» فاصله هست. اما همین فاصله، با رسانه، اتحادیه، مطالبه‌گری و پیگیری پر می‌شود. همین حالا بسیاری از بازیگران این فضا، در لینکدین و شبکه‌های اجتماعی، از این اتفاق استقبال کرده‌اند و خواهان اجرای کامل آن شده‌اند.

 

وقت ایستادن کنار تغییر است

ما در رویداد امروز این تحولات را صرفاً گزارش نمی‌کنیم؛ ما مسیری را رصد می‌کنیم که سال‌ها از سوی هزاران نیروی جوان، تیم‌های نوآور، مدیران مراکز اشتراکی و فعالان مستقل مطالبه شده است. ما خوب می‌دانیم فریلنسر بودن یعنی کار کردن بدون قرارداد، بدون بیمه، بدون دیده شدن؛ می‌دانیم تیم‌هایی بودند که در فضاهای اشتراکی رشد کردند و با یک برداشت اشتباه بیمه‌ای، تمام تلاش‌شان زیر سوال رفت. اما حالا، برای نخستین‌بار، هم در سطح دولت و هم در سطح سازمان تأمین اجتماعی، نشانه‌هایی از تغییر دیده می‌شود. راهی در حال باز شدن است برای آن‌که اشتغال غیرسنتی هم رسمیت یابد، مراکز اشتراکی به عنوان زیربنای نوآوری به رسمیت شناخته شوند، و دورکاری به‌جای استثناء، بخشی از واقعیت اقتصاد کشور باشد.

این‌ها فقط تصمیم اداری نیستند؛ پیام روشن‌تری دارند: اگر صدای جمعی، پیگیری مستمر و رسانه مسئول در کنار هم قرار بگیرند، حتی ساختارهای کهنه هم می‌توانند اصلاح شوند. ما این مسیر را از امروز با دقت بیشتر دنبال خواهیم کرد، چون باور داریم رسمیت بخشیدن به نوآوری، فقط حمایت از یک قشر خاص نیست، بلکه گامی است در مسیر توسعه واقعی کشور. این گزارش یک پایان نیست؛ آغاز فصلی تازه است. (منبع:رویداد امروز)

مهرین نظری - در دهه اخیر، ظهور اقتصاد گیگ (Gig Economy) و گسترش پلتفرم‌های فریلنسینگ، شیوه کار و اشتغال را دگرگون کرده است.

این نوع اقتصاد که بر اساس ارائه خدمات کوتاه‌مدت، پروژه‌محور و معمولاً به‌صورت آنلاین است، توانسته جایگاه ویژه‌ای در اقتصاد جهانی و همچنین ایران پیدا کند. پلتفرم‌های فریلنسینگ، به‌ویژه در ایران، فضایی را فراهم کرده‌اند که افراد توانمند بدون وابستگی به استخدام‌های سنتی، مهارت‌های خود را به بازار عرضه کنند. در این مطلب، به بررسی وضعیت اقتصاد گیگ و فریلنسینگ در ایران، چالش‌ها و فرصت‌ها، و نمونه‌های موفق در این حوزه خواهیم پرداخت.

رشد اقتصاد گیگ در ایران

اقتصاد گیگ به‌عنوان یک مدل کاری انعطاف‌پذیر، در ایران نیز با استقبال روبه‌رو شده است. عواملی مانند افزایش نرخ بیکاری، رشد فناوری و دسترسی بیشتر به اینترنت باعث شده‌اند بسیاری از افراد به فریلنسینگ روی آورند. در شرایط اقتصادی ایران، که بازار کار سنتی توانایی جذب نیروی کار کافی را ندارد، اقتصاد گیگ به‌عنوان یک فرصت برای افراد متخصص عمل کرده است.

طبق گزارش‌های رسمی، در سال ۱۴۰۲، حدود ۱۷ درصد از نیروی کار ایران به‌نوعی در اقتصاد گیگ مشغول بوده‌اند که شامل مشاغلی از قبیل برنامه‌نویسی، طراحی گرافیک، ترجمه، تولید محتوا، و حتی خدمات فنی می‌شود. همچنین، پلتفرم‌های فریلنسینگ ایرانی توانسته‌اند هزاران پروژه را مدیریت کرده و اشتغال‌زایی قابل‌توجهی ایجاد کنند.

فرصت‌های اقتصاد گیگ در ایران

یکی از مهم‌ترین مزایای اقتصاد گیگ، کاهش وابستگی به مشاغل سنتی است. بسیاری از جوانان ایرانی که با چالش‌هایی مانند نبود فرصت شغلی متناسب با مهارت‌هایشان مواجه‌اند، از طریق این پلتفرم‌ها امکان عرضه توانایی‌های خود را پیدا می‌کنند. این نوع کار، آزادی بیشتری در انتخاب پروژه‌ها و مدیریت زمان به افراد می‌دهد و باعث می‌شود افراد بتوانند در کنار فعالیت‌های دیگر، درآمدی قابل‌توجه داشته باشند.

علاوه بر این، اقتصاد گیگ می‌تواند فرصت‌های جدیدی برای کارآفرینی ایجاد کند. بسیاری از فریلنسرها پس از موفقیت در پروژه‌های کوچک، کسب‌وکار خود را راه‌اندازی کرده‌اند. این روند باعث افزایش مهارت‌های کاری، ایجاد شبکه‌های حرفه‌ای و ارتقای سطح دانش در میان نیروی کار می‌شود.

چالش‌های اقتصاد گیگ در ایران

با وجود فرصت‌های فراوان، اقتصاد گیگ در ایران با چالش‌های متعددی روبه‌رو است. یکی از اصلی‌ترین مشکلات، نبود قوانین مشخص برای حمایت از فریلنسرها است. در حال حاضر، بسیاری از فریلنسرها بدون قراردادهای قانونی کار می‌کنند و از حقوق کاری نظیر بیمه یا حمایت‌های مالیاتی محروم‌اند. این موضوع باعث می‌شود که امنیت شغلی در این نوع کار به‌شدت پایین باشد.

مشکل دیگر، رقابت شدید و کاهش تعرفه‌ها است. با افزایش تعداد فریلنسرها، بسیاری از پروژه‌ها با قیمت‌های پایین به افراد تازه‌کار واگذار می‌شود که این موضوع می‌تواند درآمد حرفه‌ای‌ها را کاهش دهد. همچنین، نبود استانداردهای مشخص در ارزیابی کیفیت خدمات، مشکلاتی را برای مشتریان و ارائه‌دهندگان خدمات ایجاد می‌کند.

یکی دیگر از چالش‌های جدی، مشکلات زیرساختی مانند سرعت پایین اینترنت و دسترسی محدود به ابزارهای پرداخت بین‌المللی است. این مشکلات باعث می‌شود که فریلنسرهای ایرانی در رقابت با همتایان خارجی خود دچار محدودیت شوند و فرصت‌های بازارهای جهانی را از دست بدهند.

آینده اقتصاد گیگ در ایران

آینده اقتصاد گیگ در ایران به‌شدت به تحولات اقتصادی و فناوری وابسته است. اگرچه رشد این بخش در سال‌های اخیر چشمگیر بوده، اما برای ادامه مسیر نیاز به تدوین قوانین حمایتی، ارتقای زیرساخت‌ها و آموزش مهارت‌های دیجیتال وجود دارد. دولت و بخش خصوصی می‌توانند با ایجاد سیاست‌هایی برای حمایت از فریلنسرها، این حوزه را به یکی از ارکان اصلی اقتصاد دیجیتال تبدیل کنند.

همچنین، توسعه پلتفرم‌های داخلی و ارتقای کیفیت خدمات آن‌ها می‌تواند فریلنسرهای ایرانی را برای رقابت در بازارهای بین‌المللی توانمندتر کند. با حل مشکلاتی مانند پرداخت‌های ارزی و دسترسی به ابزارهای پیشرفته، فرصت‌های بیشتری برای رشد اقتصاد گیگ در ایران ایجاد خواهد شد.

اقتصاد گیگ و پلتفرم‌های فریلنسینگ در ایران، علی‌رغم چالش‌های موجود، توانسته‌اند به‌عنوان یکی از موتورهای محرک اقتصاد دیجیتال عمل کنند.

این نوع اقتصاد، با ارائه فرصت‌های کاری انعطاف‌پذیر و تخصص‌محور، به جوانان ایرانی کمک کرده تا مهارت‌های خود را به بازار عرضه کنند. با این حال، برای بهره‌گیری کامل از ظرفیت‌های این بخش، نیاز به توجه ویژه‌ای به زیرساخت‌ها، قوانین حمایتی و آموزش مهارت‌های دیجیتال وجود دارد. اگر این مسائل به‌درستی مدیریت شوند، اقتصاد گیگ می‌تواند نقشی کلیدی در رشد و توسعه اقتصادی ایران ایفا کند.