گزارش عملکرد سال نخست وزارت ارتباطات در دولت چهاردهم
«جلب رضایت مردم» در تسهیل دسترسی به اینترنت به عنوان یکی از نیازهای اساسی شهروندان، را می توان اولویت و هدف اصلی برنامه های وزارت ارتباطات دولت چهاردهم دانست که در یکسال گذشته برای تحقق آن تلاش کرده و با وجود همه ممنوعیت‌ها، محدودیت ها و سنگ اندازی ها، آن را از اولویت خود کنار نگذاشته است.
به گزارش ایرنا با اینکه طی سال های گذشته بخصوص بعد از وقایع سال ۱۴۰۱ وضعیت اینترنت و کسب وکارها در فضای مجازی با محدودیت های شدید روبرو شد، اما بعد از انتخابات سال گذشته و سپردن سکان هدایت ریاست جمهوری از سوی مردم به دکتر پزشکیان، وی و سیدستار هاشمی وزیر ارتباطات دولت چهاردهم بیشترین تلاش را برای رفع این محدودیت ها کردند که حاصل آن رفع فیلتر پیام رسان «واتس آپ» و سکوی «گوگل پلی» بود.
می توان گفت که وزارت ارتباطات و فناوری ارتباطات پس از استقرار دولت چهاردهم، فصلی نوین در حوزه ارتباطی کشور را آغاز کرده و سعی دارد که به بهترین وجه نسبت به انجام وظایف و اختیارات اقدام کند. این اقدامات بخصوص در زمانی بیشترین توجه جامعه را به خود اختصاص داده که این وزارتخانه متولی اصلی اینترنت در کشور و ایجاد دسترسی به فضای مجازی توسط مردم است.
وزارت ارتباطات در حال گذار از سیستم های قدیمی بخصوص کابل های مسی به دنیای فیبرنوری است و همین موضوع باعث شده که توجه بیشتر سیدستار هاشمی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات را به حوزه گسترش فناوری های دیجیتال بازکند.
از سوی دیگر دنیای جدید درحال گذار به سمت هوش مصنوعی است و سرمایه گذاری های عظیمی در این حوزه در کشورهای بزرگ دنیا و حتی منطقه خاورمیانه صورت گرفته که اگر در ایران این سرمایه گذاری ها انجام نشود قطعا با ضریب بالایی از دیگر کشورهای همسایه خود مانند عربستان، امارات و حتی عراق عقب خواهیم ماند.
بر همین اساس بررسی عملکرد وزارتخانه های مختلف در یک سال گذشته که مملو از اتفاقات بزرگی در کشور بوده و حتی جنگ ۱۲ روزه رژیم صهیونیستی برضد ملت ایران نتوانسته دستگاه های مختلف را از حرکت برای خدمت به مردم ایران متوقف کند، به همین دلیل در بخش اول گزارش عملکرد وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات که امروز به یکی از مهمترین وزارتخانه های کشور به دلیل ارتباط مستقیم مردم با اینترنت و خواست آنها برای توسعه بیشتر مربوط است، به برخی از اقدامات کلان و معاونت های زیر مجموعه این وزارتخانه می پردازیم و در بخش های بعدی به معرفی اقدامات دیگر بخش مهمتر این وزارت خانه از جمله شرکت ارتباطات زیرساخت، سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی، سازمان فضایی، سازمان فناوری اطلاعات و ... خواهیم پرداخت.
اقدامات اصلی که در سال اول دولت اجرایی شد
برهمین اساس وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات با اشاره به اقدامات برجسته این وزارتخانه در یک سال اول دولت چهاردهم در حوزه های دیپلماسی فناوری و حمایت از فعالیت های بین المللی شامل حمایت از کسب وکار و توسعه زیرساخت ها عنوان کرده است که در حوزه دیپلماسی، سند تسهیل دسترسی به سکوهای خارجی، صادرات محصولات و خدمات حوزه فاوا به میزان ۵۰ میلیون یورو به روسیه و ونزوئلا، رفع مشکلات مربوط به سامانه ریجستری و کمک به جلوگیری از قاچاق کالا است.
در حوزه حمایت از کسب و کارها و تکیه بر توانمندی داخلی نیز تصویب بیش از سه هزار و ۳۵۰ میلیارد تومان تسهیلات برای حمایت از شرکت های فناور حوزه فاوا، ایجاد دو هزار و ۲۰۰ فرصت شعلی جدید در طرح های ملی و استانی، انعقاد بالغ بر ۹ هزارو ۵۰۰ میلیارد تومان قرارداد خرید تجهیزات فناورانه بومی با شرکت های داخلی می توان اشاره کرد.
توسعه زیرساخت برای حرکت به سمت اقتصاد دیجیتال نیز دیگر حوزه اقدامات برجسته این وزارتخانه در یک سال گذشته است و بر این اساس برنامه ریزی برای تاسیس شرکت تامین سرمایه تخصصی و صندوق بخش فاوا با مشارکت بخش خصوصی، توسعه زیرساخت های عملیاتی پستی هوشمند فرآیند توزیع توزیع مرسولات و خدمات الکترونیکی و ارزش افزوده پستی در نقاط روستایی و تامین تجهیزات از تامین کنندگان اصلی براساس سیاست دیپلماسی فناوری می توان اشاره کرد.
معاونت فناوری، نوآوری و امور بین الملل
تامین زیرساخت های توسعه دانش، فناوری و صنعت بومی بخش فاوا توسعه تعاملات بین الملل و صادرات با تخصیص ۱۰۰ میلیون دلار و رشد ۱۰۰ درصدی، در زمینه حمایت تسهیلاتی از شرکت های فعال در زیست بوم محتوای دیجیتال با رشد ۳۰ درصدی و توانمندسازی و اشتغال ۵ هزار و ۲۰۰ نفر با اختصاص ۶ هزار و ۳۵۰ میلیارد تومان (همت) که در یک سال گذشته رشد ۹۰ درصدی در تصویب تسهیلات و رشد ۱۳۶ درصدی در زمینه اشتغال داشته است.
همچنین پروژه های توسعه کاربردها و بازار هوش مصنوعی ۲۰ درصد، برنامه ملی رشد مهارت های رقومی کشور ۴۰ درصد، سیستم عامل و خدمات پایه با اینکه در قبل از دولت چهاردهم ۵۶ درصد پیشرفت داشته در دولت چهاردهم نیز ۷ درصد دیگر که در مجموع ۶۳ درصد پیشرفت کرده، به همین شکل بومی سازی تجهیزات و سامانه های امنیتی شبکه ملی اطلاعات تا پیش از دولت چهاردهم ۳۷ درصد و در دولت چهاردهم ۷ درصد دیگر که در مجموع ۴۲ درصد و در نهایت تسهیم درآمد محتوی دیجیتال نیز ۴۰ درصد پیشرفت داشته است.
معاونت حقوقی، امور دولت، مجلس و استان ها
در این حوزه نیز افزایش ضریب نفوذ پهن باند ثابت و حمایت از کسب و کارهای فاوا با اتصال ۵۳ هزار پورت، راه اندازی و ارایه سرویس در شهرهای کشور، ۲۴۳ فقره تسهیلات استانی از طریق بانک های عامل برای کسب وکارهای فاوا و ایجاد دو هزارو ۴۳۱ فرصت شغلی و صدور جدید یا تمدید هزارو ۸۴۷ پروانه دفاتر پیشخوان دولت در سطح استان ها صورت گرفته است.
توسعه ارتباطات روستایی و عدالت ارتباطی
برای اجرای این هدف طرح توسعه خدمات عمومی اجباری روستایی در دستور کارقرار گرفت که در این طرح ۷۸ درصد روستاهای کل کشور با رشد ۴ درصدی به اینترنت متصل هستند که هزار و ۷۴۲ روستا را شامل می شود و از این تعداد ۱۸۱ هزار و ۱۶۱ خانوار یعنی ۶۱۴ هزار و ۱۰۲ نفر مشترک جدید به اینترنت پرسرعت متصل شدند.
راهبری منابع و زیرساخت ها
معاونت توسعه سرمایه انسانی و مدیریت منابع نیز در طی یک سال گذشته ۹.۳ درصد کاهش مصرف انرژی (آب برق، گاز)، پشتیبانی برای تخصیص و تامین ارز دستگاه ها و شرکت های حوزه فناوری اطلاعات بابت اجرای پروژه های ملی و زیرساخت های اپراتورهای ارتباطی ۹۰ میلیون یورو، اختصاص داد.
نصب و راه اندازی نیروگاه خورشیدی با تولید ۲۸۰ کیلووات در یک سال اخیر، تایید ۲۰۰ پرونده در طی یک سال گذشته برای ارایه خدمات ارزی کسب و کارهای حوزه نظام صنفی یارانه ای کشور و اخذ مجوز ۲۵۰ نفر پیمانی، ۳۰۰ نفر امریه و ۱۵۰ نفر نخبه جهت جذب و استخدام نیرو برای وزارت و دستگاههای تابعه اقدام کرده است.
راهبری کلان و نظارت فعالیت های فاوا و زیست بوم اقتصاد دیجیتال
معاونت سیاستگذاری و برنامه ریزی توسعه فاوا و اقتصاد دیجیتال در زمینه راهبری کلان و نظارت فعالیت های فاوا و زیست بوم اقتصاد دیجیتال اقدام به برگزاری ۲۴ مجمع و ۱۰ جلسه کمیسیون دائمی و هیات امنا، ایجاد دبیرخانه شورای راهبری برنامه هفتم پیشرفت، استقرار چرخه مدیریت بهره وری در ستاد و دستگاه های تابعه با ۱۰۰ درصد پیشرفت، ایجاد دفتر کنترل پروژه با ۷۰ درصد پیشرفت، تدوین برنامه عملیاتی و تهیه کتابچه بودجه طرح های تملک دارایی های سرمایه ای وزارت با ۱۰۰ درصد پیشرفت، ایجاد داشبورد مدیریتی از طریق سامانه با ۵۰ درصد پیشرفت، سنجش حساب های اقتصادی بخش و اقتصاد دیجیتال تولید و انتشار نتایج قطعی سال های ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ بخش اقتصاد دیجیتال( به هنگام سازی برآورد سال های ۱۴۰۲ و لغایت ۱۴۰۷)، جذب سرمایه خارجی(دو طرح توسعه ۵G مربوط به دو اپراتور همراه اول و ایرانسل/ طرح خدمات رایانش ابری و زیرساخت پردازش هوش مصنوعی) با ۷۰ درصد پیشرفت و تامین مالی از طریق دریافت فاند از محل بودجه دولت ژاپن در حوزه های پژوهشی و زیرساختی) داشته است.
نهادسازی تامین مالی نیز از دیگر اقدامات این معاونت در وزارت ارتباطات بوده که بر این اساس به ایجاد شرکت تامین سرمایه، ایجاد صندوق تضمین تخصصی بخش فاوا، ایجاد صندوق پروژه و مطالعات ایجاد طراحی بازرگاه داده و فناوری اشاره کرد.
معاونت توسعه شبکه ملی اطلاعات
این معاونت نیز در حوزه محورهای شبکه اطلاعات در افق برنامه هفتم توسعه کشور (۱۴۰۷) به ارایه عملکرد در سال ۱۴۰۳ تا ۱۴۰۴ کرده است که براین اساس توسعه زیرساخت ارتباطی ۱۴.۷ درصد، توسعه زیر ساخت های اطلاعاتی ۱۱.۹ درصد، توسعه خدمات پایه ۲۸ درصد، مزیت بخشی و مدل اقتصادی ۱۰.۵ درصد، بومی سازی(تجهیزات و سامانه های امنیتی) ۳.۲ درصد، استقلال و مدیریت یکپارچه ۳.۹ درصد و امنیت، سالم سازی و پایدارسازی ۲۷.۸ درصد پیشرفت داشته است.
یکسال با وزارت ارتباطات؛ از رفع فیلتر تا جنگ بی امان با حملات سایبری
وزارت ارتباطات و فناوری ارتباطات پس از استقرار دولت چهاردهم، فصلی نوین در حوزه ارتباطی کشور را آغاز کرده و سعی دارد که به بهترین وجه نسبت به انجام وظایف و اختیارات اقدام کند. این اقدامات بخصوص در زمانی بیشترین توجه جامعه را به خود اختصاص داده که این وزارتخانه متولی اصلی اینترنت در کشور و ایجاد دسترسی به فضای مجازی توسط مردم است.
به گزارش خبرنگار اقتصادی ایرنا، با اینکه طی سال های گذشته بخصوص بعد از وقایع سال ۱۴۰۱ وضعیت اینترنت و کسب وکارها در فضای مجازی با محدودیت های شدید روبرو شد، اما بعد از انتخابات سال گذشته و سپردن سکان هدایت ریاست جمهوری از سوی مردم به دکتر پزشکیان وی و سیدستار هاشمی وزیر ارتباطات دولت چهاردهم بیشترین تلاش را برای رفع این محدودیت ها کردند که حاصل آن رفع فیلتر پیام رسان «واتس آپ» و سکوی «گوگل پلی» بود.
«جلب رضایت مردم» در تسهیل دسترسی به اینترنت به عنوان یکی از نیازهای اساسی شهروندان، را می توان اولویت و هدف اصلی برنامه های وزارت ارتباطات دولت چهاردهم دانست که در یکسال گذشته برای تحقق آن تلاش کرده و با وجود همه ممنوعیت‌ها، محدودیت ها و سنگ اندازی ها، آن را از اولویت خود کنار نگذاشته است.
می‌توان گفت که وزارت ارتباطات در حال گذار از سیستم های قدیمی بخصوص کابل های مسی به دنیای فیبرنوری است و همین موضوع باعث شده که توجه بیشتر سیدستار هاشمی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات را به حوزه گسترش فناوری های دیجیتال بازکند. از سوی دیگر دنیای جدید درحال گذار به سمت هوش مصنوعی است و سرمایه گذاری های عظیمی در این حوزه در کشورهای بزرگ دنیا و حتی منطقه خاورمیانه صورت گرفته که اگر در ایران این سرمایه گذاری ها انجام نشود قطعا با ضریب بالایی از دیگر کشورهای همسایه خود مانند عربستان، امارات و حتی عراق عقب خواهیم ماند.
بر همین اساس بررسی عملکرد وزارتخانه های مختلف در یک سال گذشته که مملو از اتفاقات بزرگی در کشور بوده و حتی جنگ ۱۲ روزه رژیم صهیونیستی برضد ملت ایران نتوانسته دستگاه های مختلف را از حرکت برای خدمت به مردم ایران متوقف کند، به همین دلیل در بخش اول گزارش عملکرد وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات به بررسی برخی از اقدامات ریز و معاونت های زیر مجموعه این وزارتخانه پرداختیم ولی در این بخش در بخش های بعدی به معرفی اقدامات دیگر بخش مهمتر این وزارت خانه از جمله شرکت ارتباطات زیرساخت، سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی، سازمان فضایی، سازمان فناوری اطلاعات و ... خواهیم پرداخت.
سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی/ تسهیل دسترسی کاربران به سکوهای بین المللی
سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی یکی از مهمترین دستگاه های زیر مجموعه این وزارتخانه است که بطور مستقیم به مردم و بخش های مختلف خدمات ارایه کرده و وظیفه رگولاتوری به عنوان پیشران توسعه و تنظیم گری در حوزه ارتباطات و فناوری را برعهده دارد.
بر همین اساس این سازمان بویژه در یکسال اخیر با حمایت از ایجاد پوشش فیبرنوری یک میلیون و ۹۸۵ هزار خانوار و ۵ هزار و ۱۶ نقطه را تحت پوشش فیبرنوری تایید شده قرار داده است.
این سازمان همچنین تلاش کرده که شبکه ۵G را در کشور توسعه دهد و بر همین اساس تاکنون ۲۷۰ سایت نسل پنجم تلفن همراه راه اندازی شده و فرکانس های ۳ هزارو ۶۰۰ و ۳ هزارو ۸۰۰ مگاهرتز را در قالب مزایده برای راه اندازی اینترنت ۵G واگذار کرده است.
سازمان تنظیم مقررات اقدام به ساماندهی هوش مصنوعی و اینترنت اشیاء (AIoT) با تدوین چاچوب مقررات واگذاری در این زمینه کرده است.
در زمینه توسعه پوشش جاده ای تلفن همراه نیز تلاش داشته تا با افزایش پوشش جاده ای به میزان هزارو و ۱۲۳ کیلیومتر G۲ و ۲۸۰ کیلومتر پوشش جاده ای G۴ دسترسی به تلفن همراه را برای مردم و مسافران افزایش دهد.
در عین حال مهمترین اقدامی که در طی سال گذشته انجام شده است تسهیل دسترسی های بین المللی مردم در مجازی و کاهش محدودیت ها بوده که برهمین اساس ارتقای حکمرانی قانونمند در فضای مجازی و تسهیل در دسترسی کاربران به سکوهای بین المللی و همچنین تصویب سند توسط شورای عالی فضای مجازی از جمله مهمترین اقدامات این معاونت وزارت ارتباطات است.
توسعه زیر ساخت ها و سامانه های فضایی/ پرتاب ناهید ۲
سازمان فضایی ایران نیز از دیگر زیرمجموعه های مهم این وزارت خانه است که توسعه زیرساخت ها و سامانه های فضایی کشور را در دستور کار دارد. برهمین اساس پایگاه پرتاب ملی چابهار با ۹۰ درصد پیشرفت، ایستگاه دریافت و کنترل ماهواره سلماس با ۸۰ درصد پیشرفت، ایستگاه دریافت و کنترل چناران(گلبهار) با ۸۰ درصد پیشرفت و مرکز تست و تجمیع و آزمون ماهواره کلاس یک تن با ۶۰ درصد پیشرفت از جمله اقدامات این سازمان در طی یک سال گذشته بوده است.
پس از پرتاب موفقیت آمیز ناهید دو در مرداد امسال، ساخت و پرتاب ماهواره های مختلف در دستور کار پژوهشگاه فضایی و سازمان فضایی کشور قرار گرفته است.
همچنین نصب آنتن های باند S و X ایستگاه فضایی سلماس و چناران با ۴۰ درصد پیشرفت در دولت چهاردهم، توسعه بلوک انتقال مداری سامان ۱ و سامان ۲ با ۶ درصد پیشرفت در دولت چهاردهم و در مجموع با ۶۰ درصد پیشرفت، طراحی و ساخت ماهواره های مخابراتی ( ناهید ۲ و ۳) با ۷ درصد پیشرفت و در مجموع با ۶۱ درصد پیشرفت، طراحی و ساخت منظوماه ماهواره سنجشی ( پارس ۱، پارس ۲، راد ۱، راد ۲، کوثر ۱ و کوثر ۲) با ۳۱ درصد پیشرفت و در مجموع با ۶۸ درصد پیشرفت و درنهایت منظومه ماهواره ای باریک باند پروژه شهید سلمانی با ۲۵ درصد پیشرفت در دولت چهاردهم و در مجموع با ۴۰ درصد پیشرفت از اقدامات سازمان فضایی در یک سال گذشته بوده است.
شرکت ارتباطات زیرساخت/ایجاد زیرساخت توسعه صنعت فاوا
شرکت ارتباطات زیرساخت به عنوان یکی از مهمترین شرکت های زیر مجموعه وزارت ارتباطات نقشی اساسی در ارایه خدمات به مردم ایران دارد.
برهمین اساس در طی یک سال دولت چهاردهم جهت تامین زیرساخت های مورد نیاز برای توسعه پیام رسان های بومی تعداد سرورها از ۹۵۲ عدد به هزارو ۲۱۲ عدد افزایش داشته که رشد ۲۷.۳ درصدی داشته است.
در عین حال افزایش منابع پردازشی ( تعداد Core) از ۳۹ هزارو ۹۸۴ به ۹۳ هزارو ۲۵۶ رسیده که رشد ۱۳۳ درصدی دارد.
در زمینه پیاده سازی سامانه اطلاعات مکانی شرکت و یکپارچه سازی آن با سامانه کشوری مرتبط، رشد ۱۰۰ درصدی در راه اندازی پایگاه جامع اطلاعات مکانی ایران، رشد ۷۰ درصدی در راه اندازی پنجره واحد زمین و رشد ۵۰ درصدی در راه اندازی سامانه اطلاعات مکانی زیرساخت مشاهده می شود.
گسترش تعاملات بین المللی نیز در دستور کار این شرکت بوده که افزایش ظرفیت ترانزیت داده از ۲۵۴۰Gb/s به ۴۰۴۰Gb/s رشد ۳۷ درصدی، افزایش ظرفیت اینترنت قابل استفاده کشور از ۸۲۶۰Gb/s به ۹۷۶۰Gb/s رشد ۱۸ درصدی و افزایش ظرفیت MPLSبین الملل از ۳۴۹۴Mb/s به ۵۳۹۸Mb/s رشد ۵۴.۳ درصدی داشته است.
همچنین توسعه زیرساخت های تاسیساتی و برودتی شبکه ملی اطلاعات و مراکز قطب داده با رشد ۳۴.۱ درصدی، افزایش ۲۷ درصدی ظرفیت شبکه دیتای بین الملل (IGW از ۱۱۰۰۰Gb/As به ۱۴۰۰۰Gb/s)، راه اندازی نقطه حضور شبکه شرکت ارتباطات زیر ساخت با رشد ۸۰ درصدی در POP فرانکفورت، افزایش ۳۸.۱ درصدی ظرفیت هسته شبکه ارتباطی کشور از ۵۵۰۰۰Gb/S به ۷۶۱۴۵Gb/s، افزایش ۱۲ درصدی ظرفیت ارتقا قابلیت شبکه IP ملی از ۵۶۰۰۰Gb/s به ۶۲۷۰۰Gb/s و ارتقا و توسعه مرکز امنیت سایبری شرکت با رشد ۳۰ درصدی(TICSC) از دیگر اقدامات وزارت ارتباطات در دولت چهاردهم به شمار می رود که زمینه را برای بهبود فعالیت ها در فضای دیجیتال فراهم می آورد.
از دیگر اقدامات شرکت ارتباطات زیرساخت می توان به راه اندازی محصول پایش و سنجش کیفیت اینترنت (بینش)، راه اندازی محصول سها جهت تسهیل ارتباط و اتصال کاربران به سرویس های بین المللی تحریم شده و خنثی سازی تحریم ها، راه اندازی سامانه شناسایی تهدیدات و آلودگی سایبری و الگوهای مخرب ترافیک، به صورت بلادرنگ(دیدبان)، راه اندازی سامانه تشخیص ناهنجاری های سایبری شبکه کشور (درین)، راه اندازی سامانه توزیع ترافیک بین الملل(نگرش) راه اندازی سامانه پایش، ارزیابی کیفی و تحلیل عمیق رفتار ترافیکی شبکه(نورال) و راه اندازی داشبورد ترافیک در مراکز (IXP جهت استفاده عموم) اشاره کرد.
