رگولاتور آنتی تراست آلمان، اپل را به سواستفاده از قدرت خود در بازار از طریق یک ابزار ردیابی اپلیکیشن و ترجیح دادن محصولات خود متهم کرده است.

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از رویترز، اگر اپل نتواند عملکردهای تجاری خود را تغییر دهد چنین اقدامی ممکن است به جریمه روزانه این شرکت منجر شود.

دفتر فدرال کارتل آلمان (رگولاتور آنتی تراست) پس از سه سال تحقیق درباره ویژگی شفافیت ردیابی اپلیکیشن اپل که به کاربران اجاره می دهد تبلیغات در اپ های مختلف را مسدود کنند، چنین اقدامی را اتخاذ کرده است.

این شرکت آمریکایی اعلام کرده بود ویژگی مذکور به کاربران امکان کنترل حریم خصوصی شان را می دهد اما با انتقادات متا پلتفرمز، توسعه دهندگان اپ و استارت اپ هایی روبرو شده بود که مدل های کسب وکارشان به ردیابی تبلیغات وابسته بود.

آندرئاس موند رئیس این رگولاتوری در بیانیه ای نوشت: ابزار ردیابی اپلیکیشن دسترسی ناشران اپلیکیشن های رقیب را به داده های مرتبط با تبلیغات سخت تر می کند.

از سوی دیگر اپل در بیانیه ای ایمیلی از این ویژگی دفاع کرد. این شرکت آمریکایی ملزم است نگرانی های ذکر شده در اتهامات رگولاتوری آلمانی را برطرف کند یا در صورتیکه به همین روند ادامه دهد، با ریسک جریمه روزانه تا زمان اعلام حکم نهایی روبرو خواهد شد. این حکم ممکن است در سال جاری یا آینده میلادی اعلام شود.

قادر باستانی‌تبریزی - در دنیای امروز شبکه‌های اجتماعی موبایلی به بستر اصلی تبادل اطلاعات و نظرات تبدیل شده‌اند، اما آیا این فضاهای مجازی به‌جای کمک به گفت‌وگوهای آزاد، خود به حباب‌هایی برای حفظ سکوت و خودسانسوری تبدیل شده‌اند؟! شبکه‌های اجتماعی موبایلی، بخش عمده‌ای از زمان مردم را به خود اختصاص داده‌اند.

از واتساپ و تلگرام گرفته تا اینستاگرام، گروه‌های دوستانه و خانوادگی به فضایی برای تبادل اطلاعات، اخبار و حتی بحث‌های سیاسی و اجتماعی تبدیل شده‌اند. با این حال اگرچه این پلتفرم‌ها در ابتدا نویددهنده ارتباطات سریع و آزاد بودند، اما به‌مرور زمان به بسترهایی برای خودسانسوری، محافظه‌کاری و حتی سکوت تبدیل شده‌اند.

این تحول به‌ویژه در مواقعی که موضوعات حساس سیاسی و اجتماعی مطرح می‌شود، بیشتر خود را نشان می‌دهد. در چنین شرایطی، به‌نظر می‌رسد که افراد بیشتر تمایل دارند تا دیدگاه‌های غالب و اکثریت را بازتاب دهند تا اینکه نظرات شخصی خود را بیان کنند. این رفتار، نشان از ایجاد یک نوع فشار اجتماعی در شبکه‌های اجتماعی دارد که افراد را به سمت پذیرش دیدگاه‌های رایج و متداول سوق می‌دهد و از بیان نظرات متفاوت می‌ترسند. پدیده‌ای که در این زمینه قابل‌توجه است، پدیده‌ای به‌نام «مارپیچ سکوت» است که توسط الیزابِت نوئل نِومان، جامعه‌شناس آلمانی معرفی شده است.

این نظریه توضیح می‌دهد که افراد به‌طور ناخودآگاه برای جلوگیری از قرار گرفتن در موقعیت اقلیت، از وارد شدن به بحث‌های سیاسی یا اجتماعی اجتناب می‌کنند. به‌عبارت‌دیگر، آنها از ترس طرد اجتماعی و مواجهه با تمسخر یا فشار گروهی، سکوت می‌کنند و خود را از مشارکت در گفت‌وگوهای عمومی باز می‌دارند. در ابتدا این تصور وجود داشت که فضای اینترنت، به‌ویژه فضای مجازی، می‌تواند ابزار مناسبی برای بیان آزادانه دیدگاه‌ها باشد و به‌نوعی فرآیند «مارپیچ سکوت» را خنثی کند، اما واقعیت امروز نشان می‌دهد که شبکه‌های اجتماعی به‌جای اینکه بستری برای تبادل آزاد اطلاعات باشند، گاهی به ابزاری برای ترویج سکوت و خودسانسوری تبدیل شده و در مواقع حساس، بیشتر به بازتاب‌دهنده فشارهای اجتماعی و هنجارهای غالب تبدیل می‌شوند تا محلی برای گفت‌وگو و تبادل‌نظر.

بسیاری از افراد، به‌ویژه در مباحث سیاسی، ترجیح می‌دهند نظرات خود را از ترس تبعات بعدی، با دیگران در میان نگذاشته و به‌جای آن، با موافقت با دیدگاه‌های رایج، از وارد شدن به مباحث جنجالی اجتناب کنند. این پدیده، به‌طور غیرمستقیم منجر به سکوت و کاهش مشارکت در مباحث عمومی می‌شود. این وضعیت خطرناک به‌تدریج به قطبی‌شدن جامعه منجر می‌شود.

در جوامعی که گفت‌وگو و تبادل‌نظر در زمینه مسائل مهم اجتماعی و سیاسی از میان می‌رود، افراد خود را در گروه‌های هم‌نظر با خود محصور می‌کنند. این روند به گسست عمیق میان بخش‌های مختلف جامعه منجر شده و فضای عمومی کشور را از هرگونه بحث و تبادل فکری واقعی تهی می‌کند. این مشکل نه‌تنها توان حل مسائل اجتماعی و سیاسی را کاهش می‌دهد، بلکه فرآیند تصمیم‌گیری عمومی و همبستگی اجتماعی را نیز تهدید می‌کند. قطبی‌شدن جامعه به‌معنای گسست و تفکیک میان گروه‌های مختلف است که به‌جای تلاش برای یافتن نقاط مشترک، بر تفاوت‌ها و اختلاف‌ها تأکید می‌کنند.

این پدیده می‌تواند به‌سرعت به یک چالش جدی برای همبستگی اجتماعی تبدیل شود و توانایی جامعه برای حل مسائل و مشکلات را به‌شدت کاهش دهد. در چنین شرایطی، فرآیندهای دموکراتیک و تصمیم‌گیری به کندی پیش می‌روند و اعتماد اجتماعی نیز دچار تزلزل می‌شود. برای مقابله با این وضعیت، ضروری است که جامعه به ترویج فرهنگ گفت‌وگو و پذیرش دیدگاه‌های مختلف، توجه بیشتری داشته باشد.

در این راستا، باید تلاش کرد تا فضاهایی برای تبادل آزاد و صادقانه نظرات فراهم شود، بدون ترس از طرد شدن یا نادیده گرفته شدن. لابد در این صورت است که جامعه قادر خواهد بود به‌طور مؤثر و سازنده مشکلات خود را حل کند و از تضادهای درون‌جامعه‌ای جلوگیری نماید.  به‌جای اینکه شبکه‌های اجتماعی، محلی برای تأکید بر نظرات غالب و یکپارچه باشند، بهتر است به بستری برای گفت‌وگوهای سازنده و پذیرش تنوع دیدگاه‌ها تبدیل شوند.

این مسیر کمک می‌کند تا از بحران‌های بزرگ اجتماعی جلوگیری کرده و به جامعه‌ای پیشرفته‌تر و همبسته‌تر تبدیل شویم. شاید در چنین فضایی می‌توانیم امیدوار به حل مسائل پیچیده اجتماعی و سیاسی باشیم و از بروز بحران‌های فرسایشی و بی‌اعتمادی در سطح جامعه جلوگیری کنیم. (منبع:هم‌میهن)

اتحادیه اروپا سه پیش نویس قانون مربوط به شرکت های فناوری را کنار گذاشت؛ این در حالی است که مدت ها قبل سعی داشت این قوانین را وضع کند.

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از رویترز، کمیسیون اتحادیه اروپا پیش نویس قوانین مربوط به حق امتیاز فناوری ها، هوش مصنوعی و حریم خصوصی مصرف کنندگان در اپلیکیشن های پیام رسان را لغو و اعلام کرد پیش بینی می شود قانونگذاران و کشورهای عضو این اتحادیه آنها را بپذیرند.

هر سه قانون پیشنهادی با لابی وسیع صنایع و شرکت های بزرگ فناوری روبرو شدند. یکی از این موارد قانونی بودکه تنظیم حق امتیازهای ضروری استانداردی که در فناوری های تجهیزات مخابراتی، موبایل، رایانه، خودروهای متصل به اینترنت و دستگاه های هوشمند به کار می رود را هدف گرفته بود. این قانون دو سال قبل ارائه شده بود.

مدیر اجرایی اتحادیه اروپا اعلام کرد در برنامه کاری ۲۰۲۵ او هیچ توافقی پیش بینی نمی شود و از سوی دیگر وی ارائه پیشنهادی دیگر را ارزیابی خواهد کرد.

قانون اختراع این منطقه شرکت هایی مانند نوکیا، اریکسون و کوالکام که اختراعات ارزشمندی دارند را به دلیل اختلاف درباره حق الامتیازی که می خواهند خودروسازان، اپل و گوگل به آنها بپردازند، در مقابل هم قرار داد.

نوکیا که همراه اریکسون وز یمنس مخالف پیش نویس این قانون بودند، از لغو آن خشنود شدند. نوکیا در بیانیه ای اعلام کرد: این پیش نویس تاثیری منفی بر اکوسیستم نوآوری جهان، به خصوص در زمینه انگیزش شرکت های اروپایی برای سرمایه گذاری چند میلیارد یورو در سال در بخش تحقیق و توسعه می گذاشت.

از سوی دیگر اتحادیه ای که اعضای آن بی ام دبلیو، تسلا، گوگل و آمازون بودند اعلام کردند تصمیم کمیسیون آنها را شگفت زده کرده است. این گروه لابی گری در بیانیه ای نوشت: لغو این پیش نویس سیگنال وحشتناکی به کسب وکارهای نوآوری می فرستد.

پیش نویس قانون دوم که دستورالعمل مسئولیت هوش مصنوعی نام دارد در ۲۰۲۲ میلادی پیشنهاد شد و به مصرف کنندگان اجازه می. دادا برای خسارتی که به دلیل خطا یا کوتاهی ارائه‌دهنده، توسعه‌دهنده یا کاربر فناوری هوش مصنوعی متحمل شده‌اند، از طریق شکایت، جبران خسارت کنند.

همچنین مدیر ارشد اتحادیه اروپا طرحی که واتس اپ و اسکایپ( متعلق به متا پلتفرمز و مایکروسافت) را مشمول قوانین سختگیرانه حفظ حریم خصوصی کاربران می کرد را نیز کنار گذاشت.

گوشی تلفن همراه امروزه به مهمترین دوست و همراه مردم تبدیل شده است. ابزاری ضروری که محرمانه‌ترین اسرار زندگی افراد را در خود دارد و البته هک آن به یکی از مهمترین دغدغه‌ها و کابوس‌های افراد تبدیل شده است.

به گزارش پژوهشگر ایرنا کمتر فردی را امروزه می‌توان پیدا کرد که از گوشی تلفن همراه استفاده نکند. تلفن همراه امروزه فقط وسیله صحبت کردن از راه دور نیست بلکه وسیله‌ای است که در آن ارتباطات افراد با دوستان در شبکه‌های ارتباطی جدید، آلبوم عکس‌های خانوادگی، رمزهای عبور در درگاه‌های بانکی و خصوصی‌ترین اطلاعات را در خود جای داده است.

در چنین وضعیتی گوشی تلفن همراه، طعمه خوبی برای هکرهاست تا با دسترسی به اطلاعات افراد از آنان اخاذی کنند. هکرها روش‌های مختلفی برای هک و نفوذ به تلفن‌های همراه دارند که برای بسیاری از مردم و کاربران این وسیله هوشمند ناشناخته است یا از آن غافل هستند. تصور کنید یک روز تلفن همراه شما هک شود، چه حالی پیدا می‌کنید؟ چه کار می‌توانید بکنید؟ روش‌های پیشگیری و مقابله و پیگیری‌های بعدی در مقابل هکرها چیست؟

• کشمکش‌های یک روز قربانی با هکر

در نخستین بخش این گزارش حال و هوا یک قربانی واقعی هک تلفن همراه را با هم می‌خوانیم و در بخش‌های بعدی به دیگر ابعاد این پدیده می‌پردازیم:

پنجشنبه بعدازظهر بود که یکی از رفقای نزدیکم تماس گرفت، گفت نتیجه رأی دادگاه برایش آمده، اما نمی‌تواند پیام را باز کند چون گوشی‌اش اندروید نیست. چون به من اعتماد داشت، پیام را برایم فرستاد تا باز کنم. پیام را فوروارد کرد. روی فوروارد پیام نگاه کردم و احساس کردم فرستنده پیام برای من هم آشناست؛ یعنی فامیل فرستنده پیام، برایم آشنا بود. خلاصه کلی عوامل دست به دست هم داد که اعتماد کنم و روی فایل بزنم تا دانلود شود. چند دقیقه‌ای نگذشت که احساس کردم یک نرم‌افزار به نام Adliran دارد روی گوشی نصب می‌شود. بعد مرا هدایت کرد به سمت... نمی‌دانم... ناکجاآباد!

یک صفحه «به پرداخت بانک ملت» باز شد و از من خواست برای پرداخت هزینه خدمات روزنامه رسمی مبلغ پنج هزار تومان پرداخت کنم، علامت شاپرک هم داشت و همین باعث شد شماره کارتم را وارد کنم، رمز دوم هم روی گوشی آمد.

یک دفعه شک کردم، گفتم بهتره با فرد فرستنده پیام تماس بگیرم. تماس که گرفتم، تازه متوجه قضیه شدم. موضوع، کلاهبرداری بود!

اول برایم مهم نبود، گفتم حالا یک اتفاقی افتاده، مهم نیست. با دوستم تماس گرفتم و موضوع کلاهبرداری را برایش تعریف کردم و گفتم امیدوارم اتفاق بدی نیفتد، اما سه چهار دقیقه بیشتر نگذشته بود که یک دفعه پیامک آمد: «کد ورود به روبیکا»!

تا متوجه شدم، یک دقیقه بعد پیامک بعدی آمد: چند تا پیامک برای ورود به تلگرام. من روی گوشی‌ دو سیم‌کارت دارم انگار رگباری ورود به تلگرام را می‌زد و همین طور برای من پیامک می‌آمد. برای هر دو سیم‌کارت تلاش می‌کرد وارد تلگرام شود. همین طور توی ذهنم درگیری داشتم. درگیر پیامک‌های رمز ورود به تلگرام بودم که یک دفعه خشکم زد!

پیامک برداشت از حساب بانک ملی آمد، آمدم به خودم بجنبم، اما ۲ دقیقه نگذشت که پول برداشت شد.

خشکم زده بود! انگار آدمی دارد جلوی روی خودت از حساب بانکی‌ات پول برمی‌دارد و هیچ کاری هم نمی‌توانی بکنی.

اول گفتم چه کنم؟ بروم یک عابربانک پیدا کنم و پول‌هایم را از حساب بانکی منتقل کنم، چون کارت بانکی‌ام نه اینترنت بانک داشت و نه همراه بانک. هرچقدر با خودم دودوتا چهارتا کردم دیدم به محض اینکه لباس بپوشم و به ATM برسم این حساب تکه تکه خالی شده، یک دفعه به ذهنم رسید، پولم را توی کیف پول اسنپ بریزم. خوشبختانه قبل از آنکه طرف بتواند برداشت بعدی را انجام بدهد موجودی حساب به کیف پول اسنپ منتقل شد.

یک مقدار آرام شدم و یک نفس راحت کشیدم. یک مقدار به خودم آمدم. بعدش احساس کردم یک کار دیگر هم بکنم. بروم و کارت بانکی‌ام را هم بسوزانم، کار از محکم کاری عیب نمی‌کند. با پشتیبانی بانک تماس گرفتم، اطلاعات را پرسید و کارت سوخت. فکر کردم: «دیگه موضوع تمام شده و اتفاق جدیدی نمی‌افته» اما هنوز سه چهار دقیقه‌ای از مکالمه با پشتیبانی بانک نمی‌گذشت که یک دفعه پیامک دیگری آمد که دوباره عجیب و غریب خشکم زد.

• از دیوار می‌ترسیدم

کد تایید ورود به «دیوار» آمد؛ از دیوار خیلی می‌ترسیدم. چون فکر می‌کردم تنها پلتفرمی است که ۲ نفر غریبه می‌توانند در ۲ جای مختلف بنشینند و با هم معامله کنند و خطر کلاهبرداری هم توی دیوار هست. چه به عنوان خریدار، چه به عنوان فروشنده. خیلی درباره‌اش شنیده بودم. با خودم گفتم: «این آدم الان اگه بره به نام من از کسی اخاذی کنه، یا از طرف من به یکی قولی بده، من چطور می‌تونم جوابشو بدم؟» در همین فاصله دوباره با خودم گفتم همه می‌گویند زنگ بزن به پلیس فتا. زنگ زدم به پلیس فتا.

زنگ زدم به پلیس فتا. بگذریم از اینکه ۳۴ دقیقه پشت خط ماندم تا به کارشناس پلیس وصل بشوم. با کارشناس پلیس فتا صحبت کردم و موضوع را شرح دادم. به من گفت باید بروی و گوشی را فلش (ریست) کنی؛ همین. نه اطلاعاتی از من گرفت، نه شماره موبایلم را پرسید. نه اسم و فامیل پرسید، نه چیزی ثبت کرد. اصلاً یک جوری شدم. فقط گفت باید بروی گوشی را فلش کنی. بلافاصله لباس پوشیدم، نشستم پشت فرمان ماشین و به دفتر پیشخوان خدمات دولت رفتم تا با کارشناسان آنجا هم مشورت کنم و اگر لازم است گوشی را فلش کنم تا ریست شود.

• بدافزار را از گوشی پاک کن

با همکاران دفتر خدمات دولت که صحبت کردم، ترس مرا بیشتر کردند، گفتند، افراد زیادی قبلاً آمده‌اند و همین اتفاق برایشان افتاده بود. گوشی را فلش کردند، اما باز هم مشکل حل نشده است. دوباره سوار ماشین شدم و به خانه برگشتم. در این فاصله با پشتیبانی دیوار تماس گرفتم، تنها جایی که خوب مرا راهنمایی کرد، پشتیبانی دیوار بود. اولاً این اطمینان خاطر را به من داد که کسی در حال فعالیت روی صفحه دیوار شما نیست. دوم اینکه گفت در مرحله اول بدافزار را از گوشی پاک کن. اگر بدافزار را نتوانستی پاک کنی، آن وقت برو گوشی را ریست کن. خوشبختانه بدافزار هاید (مخفی) نبود. پیداش کردم و برنامه را از گوشی پاک کردم.

شروع این فرآیند ساعه سه بعدازظهر بود. حالا حدود ساعت پنج، پنج و ربع بود. برداشت خودم این بود که ارتباط گوشی من با آن بدافزار قطع شده و دیگر کسی نمی‌تواند کاری کند. این طور بود که سوار ماشین شدم و به سمت خانه راه افتادم. به خانه که رسیدم حوالی ساعت ۶ بعد از ظهر بود که پیامک کد تایید ورود به تلگرام آمد. هاج و واج مانده بودم. من بدافزار را پاک کرده بودم و دیگر نباید گوشی من به جایی متصل می‌بود. آن وقت بود که متوجه شدم هکر روی یکی از خط‌هایم که تلگرام نداشت، یک اکانت جدید تلگرام ایجاد کرده است. من هم اصلاً روی آن خط تلگرام نداشتم و کاری نمی‌توانستم انجام بدهم.

• پاسخ تلگرام به من که در ایرانم!

هنوز هفت هشت دقیقه‌ای نگذشته بود که دیدم دارند با آن خط من تماس می‌گیرند. شماره غریبه بود. برداشتم؛ طرف گفت شما برای ما پیام فرستادید گفتم چه پیامی؟ گفت در مورد موضوعات قضایی است. نوشتید پرونده قضایی شما را حل می‌کنیم. پرونده قضایی‌تان را از این طریق می‌توانید پیگیری کنید یا یک چنین پیام‌هایی. گفتم این پیام‌ها مال من نیست و گوشی من هک شده است. نفر بعدی هم زنگ زد و همین طور ادامه داشت. انگار آب سردی روی سرم ریخته باشند. احساس کردم یک آدمی آن طرف نشسته و دارد با خط تلفن من چه جرم‌هایی مرتکب می‌شود و این بلاهایی که سر من آورده است را می‌خواهد سر آدم‌های دیگر هم بیاورد.

تا ساعت هشت شب، بیش از هفت نفر زنگ زدند، اکثرا از روستاهای غرب کشور و کردستان و..و همین طور تماس‌ها ادامه داشت. با خودم گفتم چه کار کنم؟ چه کار نکنم؟ اولین نکته‌ای که به ذهنم رسید این بود که دوباره با پلیس فتا تماس بگیرم. تماس گرفتم اما فایده‌ای نداشت. مرحله بعد این بود که برای تلگرام پیام فرستادم و اعلام کردم چنین اتفاقی افتاده است. اگر ممکن است دسترسی من را به این اکانت ایجاد کنید یا اینکه این اکانت را ببندید. تلاش کردم وارد اکانت جدید تلگرام بشوم. از من کد ورود خواست، درخواست کد ورود کردم، دیدم کد را به آدرس یک جیمیل می‌فرستد که جیمیل من نیست. آن وقت بود که متوجه شدم هکر جیمیل متصل به تلگرام را عوض کرده، درخواست کردم کد ورود به صورت پیامک بیاید، تلگرام پیام فرستاد: «چون اکانت شما پریمیوم نیست نمی‌توانیم پیامک ارسال کنیم، مگر اینکه اکانت پریمیوم خریداری کنید.»

• فتا و ثنا چه کردند؟

تا ساعت ۱۱ شب درگیر تلگرام بودم و تلاش می‌کردم از طریق ایمیل‌های مختلف به تلگرام پیام بدهم که این اتفاق افتاده، مشکل را حل کنید! اما هیچ پاسخی از تلگرام به من نرسید. حدود ساعت ۱۱ و نیم شب دوباره با پلیس فتا تماس گرفتم و آنها راهنمایی خواستم. گفتم ممکن است افرادی که از خط من برایشان پیام می‌رود، از من شکایت کنند. کارشناس پلیس فتا گفت: امروز که پنجشنبه است، فردا هم جمعه است شما کاری نمی‌توانید بکنید. صبر کنید تا شنبه به دفاتر خدمات قضایی بروید و شکایت ثبت کنید. گفتم حداقل شما امروز در این ساعت گزارش تخلف را ثبت کنید. گفتند، امکانش نیست. قبلاً ثبت نام ثنا را انجام داده بودم و اطلاعات مربوط به سایت قوه قضاییه را داشتم، به سایت ثنا رفتم تا خودم آنجا شکایت را ثبت کنم دیدم آنجا هم امکان ثبت آنلاین شکایت نیست.

صبح جمعه شد باز افرادی که از طرف تلگرام من برایشان پیام رفته بود با من تماس می‌گرفتند، البته محدودتر. داستان ادامه داشت تا صبح شنبه که رفتم دفتر قضایی شکایت کردم، پرونده به دادسرای جرایم رایانه‌ای رفته، به پلیس فتا هم ارجاع شده است فعلاً منتظرم ببینم چی می‌شود اما امیدی ندارم.

ادامه دارد ...

پژوهشگر ایرنا این موضوع را با مسئولان ذی‌ربط پلیس، دستگاه قضایی، کارشناسان امنیت شبکه و.. در میان می‌گذارد.

معاون اول رئیس‌جمهور ضمن تاکید بر حفظ حریم خصوصی افراد جامعه در فضای مجازی، گفت: حریم خصوصی گاهی باعث نگرانی هموطنان ما می‌شود و ما باید به آنها اطمینان بدهیم که امینت حریم خصوصی و داده‌های آنها حفظ می‌شود.

به گزارش ایرنا، محمدرضا عارف صبح امروز سه‌شنبه ۲۳ بهمن ۱۴۰۳ در سومین همایش ملی سالانه اطلاعات با عنوان «فناوری‌های نوظهور و آینده اطلاعات» که با حضور سی موسسه، اندیشکده و پژوهشکده برجسته کشور در سالن همایش‌های صدا و سیما برگزار شد، گفت: حریم خصوصی در فضای فناوری‌های نوین، مسئله بسیار مهمی است که ممکن است مایه نگرانی هموطنان باشد، ما باید این اطمینان را به همه مردم بدهیم که امنیت حریم خصوصی و امنیت داده‌های آنها با دقت و با اهتمام زیاد حفظ می شود و یکی از کارهایی که این همایش می‌تواند انجام دهد این است که بگوید راهبردهای ارتقاء امنیت این حوزه چیست.

وی در این همایش که در مرکز همایش‌های صدا و سیما برگزار شد، با تقدیر از حضور پرشور مردم در مراسم جشن پیروزی انقلاب اسلامی و هچنین تبریک اعیاد شعبانیه، افزود: واقعیت این است که در زمینه فناوری‌های نوظهور، نوین یا پیشرفته، کارهای برجسته و بسیار خوبی در کشور انجام شده است اما باید کارهای بزرگتری صورت گیرد و برای رسیدن به این پیشرفت ها، باید باید انسجام و وحدت بسیاری داشته باشیم که این همدلی در تدوین «سند افتا» به خوبی دیده شد.

معاون اول رئیس‌جمهور گفت: ما درزمینه فناوری‌های نوین، مدت‌ها پیشتاز بودیم اما اکنون از آن پیشتازی فاصله گرفته‌ایم‌ ولی مسئله آن است که این فاصله را می‌توانیم جبران کنیم.

عارف با بیان اینکه پیشتازی در حوزه فناوری‌های نوین، هم برای خودمان و هم برای کشورهای اسلامی، همسایه و دوست مزیت است،اظهار کرد: ما در این حوزه چهره‌های برجسته‌ و امکانات قابل توجهی داریم و باید دوباره به همان جایگاه برگردیم، پیشتازی خود را حفظ کرده و ارتقا دهیم.

وی در ادامه سخنان خود با تبریک چهلمین سالگرد تشکیل وزارت اطلاعات گفت: این وزارتخانه ودانشگاه اطلاعات و امنیت ملی که با زحمت زیادی تشکیل شد، فرصت مناسبی را فراهم کرده اند تا بدور از تعصبات تشکیلاتی و با جایگاه والایی که برای این وزارت قائل هستیم، برای ارتقاء این فناوری‌های نوظهور در ایران چاره اندیشی کنند.

چهره جدید اطلاعات و داده‌ها

معاون اول رئیس‌جمهور با بیان اینکه «فناوری‌های نوظهور» هویت و چهره جدیدی را برای اطلاعات و داده‌ها ایجاد کرده است، گفت: ما باید با این تغییرات خودمان را هماهنگ کنیم، تغییرات به صورت یک واقعیت وجود دارد و خودش را به ما تحمیل می‌کند، متاسفانه در صد سال گذشته، ما با ورود بیشتر فناوری‌ها برخورد منفی داشته‌ایم و به جای آنکه بعد از ورود، با فناوری هماهنگ شویم، مسیر مقاومت و تحریم را پی گرفته‌ایم و نتیجه‌اش آن شد که بخشی از فناوری بدون آنکه با آن سازگار شویم، خودش را به ما تحمیل کرد.

عارف افزود: بعد از پیروزی انقلاب اسلامی با توسعه علم و پیشرفت‌های علمی، سند چشم انداز بیست ساله کشور در این زمینه تکلیف ما را مشخص کرده است و این درحالی بود که قبل از تدوین سند، بحث بر سر این بود که آیا بایدعقب‌ماندگی در صنعت کلاسیک را پیگیری کنیم یا آنکه به سمت فناوری‌های نوین برویم و پیشتاز بشویم و خوشبختانه سند چشم انداز یکی از بهترین راهبردها و هدف گذاری‌ها را داشت، در سند چشم انداز ما باید به جایگاه برتر منطقه در حوزه فناوری های نوین می‌رسیدیم.

وی گفت : فناوری‌های پیشرفته جزو اولویت‌های سند چشم انداز ماست اما بر این موضوع نیز تاکید کرده است که اگر چه فناوری‌های پیشرفته در همه سطوح و برای همه اقشار باید در دسترس قرار گیرد اما باید حساسیت کاربران را به اطلاعات شخصی و حریم خصوصی و امنیت افزایش دهیم.

افزایش امنیت منطقه در حوزه فناوری‌های نوین

معاون اول رئیس‌جمهور با تاکید براهمیت فناوری های نوین برای جمهوری اسلامی، تصریح کرد: ما در منطقه‌ای حضور داریم که به خاطر داشتن حوزه تمدنی مشترک می‌توانیم تأثیرگذاری بالایی بر همسایگان و کشورهای دوست داشته باشیم‌ و تأثیرگذاری یعنی بالا بردن حاشیه امن، ما می‌توانیم امنیت را به طور طبیعی از طریق فناوری‌های نوین برای کشور و همسایگان ایجاد کنیم. فناوری‌های پیشرفته چندبعدی هستند و نه تنها در ابعاد علمی، فناورانه و اقتصادی باعث رشد می‌شوند بلکه در رأس آنها به افزایش امنیت منتهی شده و ما باید با جامعیت به آن‌ها نگاه کنیم.

عارف افزود: ما می‌توانیم به کشورهای منطقه و کشورهای مسلمان این اطمینان را بدهیم که به عنوان برادر و هم فرهنگ می‌توانیم به آنان کمک کنیم تا از مزیت‌های فناوری‌های نوظهور در همه حوزه ها و از جمله در افزایش امنیت استفاده کنند و این درحالی است که در ارتباط آنها با غرب این مسأله ممکن نیست.

وی تاکید کرد: ما باید بدبینی ها درباره فناوری های نوظهور را به حداقل برسانیم اما این به معنای خوش بینی مفرط نیست ، فناوری اگر از علم جلو بیفتد فاجعه آمیز می‌شود، ما حاکمیت فناوری را نمی‌خواهیم بلکه‌ حاکمیت علم و استفاده از فناوری به عنوان تسهیلگر و ابزار را می‌خواهیم، ما باید جایگاه مردم را در اطلاعات و جامعه شبکه‌ای بررسی کرده و مردم را آگاه کنیم.

معاون اول رئیس جمهور خطاب به اندیشمندان، پژوهشگران و اساتید حوزه فناوری های نوظهور، گفت: ما باید شرایط فناوری‌های نوظهور که بخشی از جامعه اطلاعاتی است را بررسی کنیم و ببنیم که در کجا هستیم، چه راهکارهایی برای رشد و ارتقاء داریم و برای پیشتازی در این حوزه چه می توانیم بکنیم.

سرمایه‌گذاری های کلان در حوزه فناوری‌های نوظهور

عارف با اشاره به سرمایه گذاری های اقتصادی صورت گرفته در حوزه فناوری های نوین در دنیا، گفت: رشد سرمایه گذاری در فناوری های نوظهور از جمله سرمایه گذاری جهانی در هوش مصنوعی، اینترنت اشیاء ، بلاک چین و غیره در سال ۲۰۲۳ یک و نیم تریلیون دلار بوده است که نسبت به سه سال قبل از آن یعنی در ۲۰۲۰ رشد سالانه ۴۵ درصدی داشته است.

وی ادامه داد: هوش مصنوعی در این بازار، از ۱۵۰ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۳ به ۱,۸ تریلیون دلار در سال ۲۰۳۰ با رشد سی و هفت و سه دهم درصد می رسد ،ضمن آنکه نفوذ فناوری های نوظهور در بخش های صنعتی به گونه‌ای است که در سال ۲۰۲۵ حدود ۷۰ درصد از شرکت های جهانی حداقل از یکی از فناوری های نوظهور استفاده می کنند.

معاون اول رئیس‌جمهور با اشاره به کاهش ۲۰ تا ۲۵ درصدی هزینه‌ها تا سال ۲۰۳۰ در صنعت سلامت با استفاده از هوش مصنوعی گفت: این مسئله برای همه کشورها و از جمله کشورما مزیت بسیار مهمی است.

در جامعه اطلاعاتی با روش حذف و منع جواب نمی گیریم

عارف گفت: مهمتر از بحث‌های فناوری، بحث های فرهنگی این حوزه است ما باید ببنیم که با این انفجار اطلاعات چه می خواهیم بکنیم، چگونه می توانیم این دادها و اطلاعات را در خدمت به جامعه، خانواده و حل مشکلات آنها به کار بگیریم ما در جامعه ای هستیم که به محض انتشار یک خبر حتی نادرست، جوان های بسیاری آن را برای دوست و آشنا می فرستند و حتی اگر خود منتشر کننده خبر هم آن را تکذیب کند آن را باور نمی کنند، در این جامعه باید این حجم داده را مدیریت کرد.

وی گفت: البته خواهشم از جامعه اطلاعاتی این است که ما باید روش حذف را کنار بگذاریم و این بحثی است که ۴۰ سال است آن را بیان می کنم، در جامعه اطلاعاتی و در انقلاب صنعتی چهارم با روش حذف و منع جواب نمی گیریم، ما باید با حضور مثبت و مدیریت صحیح در مسیری که صلاح و خیر جامعه است حرکت کنیم.

معاون اول رئیس‌جمهور تصریح کرد: تا سال ۲۰۳۰ ، بر طبق آمار ۶۰ درصد داده های جهانی توسط الگوریتم‌های هوش مصنوعی پردازش می شود و این در حالی است که ما هنوز نگاهی محدود به این حوزه داریم.

عارف با اشاره به بازارار ۶۵ میلیاردی محاسبات کوانتومی تا سال ۲۰۳۰ گفت: این یک واقعیت است که ما نمی توانیم به فناوری های نوظهور ورود پیدا نکنیم ما با نگاه کلاسیک، امنیت نخواهیم داشت .

وی در ادامه با اشاره به اینکه خسارات ناشی از جرایم سایبری تا ۲۰۲۵ به ده و نیم تریلیون دلار خواهد رسید گفت: ما اگر در این فضا به دنبال امنیت هستیم باید کاری بزرگ انجام دهیم.

معاون اول رئیس‌جمهور در بخش دیگری از سخنان خود به مزیت های ایران در این حوزه و از جمله ظرفیت های علمی بالای متخصصان ایرانی و وضیعت مناسب در حوزه توسعه زیرساخت های فناوری اطلاعات و امکانات موجود در کشور اشاره کرد و گفت ما باید از این فناوری ها در صنایع نفت و گاز، بخش سلامت، کشاورزی و صنایع به خوبی استفاده کنیم و چالش‌هایی مانند مشکل آب را به خوبی مدیریت کنیم و در بخش های سلامت و تشخیص بیماری ها و داروها و همچنین در توسعه اقتصاد دیجیتال، این فناوری ها را به خدمت بگیریم.

عارف در ادامه با اشاره به حملات سایبری، گفت: ما نباید از حمله سایبری بهراسیم ، ما باید در برابر این حملات قوی باشیم و در چنین همایش هایی بررسی شود که چگونه با آنها برخورد کنیم و مطمئن هستم که با اقدامات منسجم و تقسیم کار ملی می توانیم از این چالش ها عبور کنیم ما در این زمینه هیچ کمبودی نداریم.

وی در این همایش همچنین برحفظ حریم خصوصی افراد جامعه درفضای مجازی تاکید کرد و گفت: حریم خصوصی مسئله مهمی است که گاهی باعث نگرانی هموطنان ما می شوداما ما باید به آنها اطمینان بدهیم که امینت حریم خصوصی و داده های آنها حفظ می‌شود و شما متخصصان این همایش باید به ما بگویید که چگونه باید راهبردها را در این مسیر طراحی کنیم.

معاون اول رئیس جمهور با اشاره به اینکه تقویت امنیت سایبری موضوع بسیار مهمی برای کشور است گفت: برنامه ما این است که شورای عالی ای را برای دفاع سایبری به طور کلی ایجاد کنیم ، بحث ها و جلساتی در این زمینه داشته ایم و بحث را دنبال می کنیم و مهمترین راهبردمان توسعه سیستم های دفاع سایبری است .

عارف، تربیت نیروهای انسانی متخصص ، ایجاد مراکز پاسخگویی به حوادث سایبری، سیاستگذاری جامعه و یکپارچه و تدوین راهبرد ملی، سرمایه گذاری در تحقیق و توسعه، تمرکز برفناوری هایی نوین مانند هوش مصنوعی ، تدوین دستورالعمل های مسئولانه برای این حوزه و توسعه ابزارهای نظارتی پیشرفته بر مبنای اصول اخلاقی را از دیگر راهبردهای این حوزه عنوان کرد.

وی همچنین بر ضرورت تقویت دیپلماسی فناوری در عرصه بین‌الملل تأکید کرد.

به تعلیق درآمدن «اینماد» دیجی‌کالا و در ادامه مسدود شدن درگاه‌ پرداخت آن، موجی از واکنش‌ها را در زمان خود برانگیخت. در گفتگو با محمدجواد نعناکار حقوق‌دان و مدیرکل حقوقی سابق سازمان فناوری اطلاعات ایران ضمن پرداختن به این موضوع، فرآیندی که شهروندان باید در مواقع روبه‌رویی با چنین مشکلاتی طی کنند را بررسی کردیم.

به گزارش خبرآنلاین سه‌شنبه ۱ آبان ۱۴۰۳ اینماد دیجی‌کالا تعلیق و در پی آن درگاه‌های پرداخت آن مسدود شدند. دیجی‌کالا با اشاره به اینکه این اتفاق «به‌صورت کارشناسی نشده و بر اساس اطلاعات اشتباه رخ‌داده» اعلام کرد که :«برخوردهای این‌چنینی با کسب‌وکارهای نوآور باعث آسیب دیدن تجارت الکترونیکی و خرده‌فروشی آنلاین و فعالان این عرصه در کشور خواهد شد.»

در پی این اتفاق واکنش‌های زیادی از جانب صاحبان کسب‌وکارها و همچنین اشخاص شناخته‌شده این حوزه در فضای مجازی دیده شد. 

برای شفافیت این اقدام که گویا به درخواست مرکز توسعه تجارت الکترونیک بود، در خبرآنلاین با محمدجعفر نعنا کار گفت‌وگویی داشتم. او در ابتدا به این موضوع اشاره کرد که در مباحث حقوقی نباید بگوییم چون وب‌سایت‌های دیگر خطاهای این‌چنینی دارند، نباید به این وب‌سایت هم کاری داشته باشیم و گفت:«در مورد فروشگاه‌های مجازی و پلتفرم‌ها، ما با مشکلاتی مواجه هستیم؛ پلتفرم‌ها به‌صرف اینکه یک پلتفرم  یا یک شرکت هستند نمی‌توانند اقدام تجاری انجام دهند، آن‌ها برای فعالیت خود، باید مجوز کسب کنند.»

او توضیح داد:« معمولاً مجوزهایی که برای پلتفرم‌های فروشگاهی وجود دارد، احراز صلاحیت این فروشگاه انجام می‌شود که به‌موجب آن فروشگاه می‌تواند فعالیت کند. به‌تبع آن مرکز توسعه تجارت الکترونیک ایران که ذیل وزارت صمت است، اینماد را به پلتفرم می‌دهد. اینماد هم احراز مکان و قراردادی بین پلتفرم و کاربر است که در پی آن به پلتفرم اجازه استفاده از درگاه بانکی داده می‌شود.»

پلتفرم، نباید مسئولیت را از دوش خود بردارد

او در رابطه با اتفاقی که امروز برای دیجی‌کالا رخ داد گفت:« نمی‌توانید به‌عنوان یک پلتفرم بگویید چون این پلتفرم چند هزار فروشگاه دارد و مسئولیتی را از روی دوش خود بردارید. به‌عنوان‌مثال، فروشگاهی را در نظر بگیرید که کالاهای خود را از یک بنکدار می‌گیرد، حال اگر این فروشگاه گوشت قاچاق بیاورد، می‌تواند بگوید به من ربطی ندارد و باید یقه بنکدار را بگیرید؟ خیر، تعزیرات می‌گوید هر دو اشتباه کرده‌اند. در مورد پلتفرم هم همین مسئله وجود دارد. پلتفرم یک بازار اقتصاد دیجیتال است، پس اگر شما یک پلتفرمی دارید که در آن تعداد زیادی فروشنده و کالا وجود دارد، در نهایت شما مسئول هستید.»

نعناکار در مورد این مسئولیت گفت:« برای اینکه فروشگاه بداند چه مسئولیتی دارد، ما ماده ۱ و ۲ قانون مسئولیت مدنی راداریم که می‌تواند به مسئولیت پلتفرم‌ها تعمیم پیدا کند. ماده ۷۸ قانون تجارت الکترونیکی و بخش حمایت از مصرف‌کننده هم موجود است. این قوانین، قانون‌هایی هستند که اگر آن‌ها را کنار هم بگذاریم، حدود مسئولیت پلتفرم هم مشخص می‌شود. لذا پلتفرم تا جایی که می‌تواند و بر اساس ابزارهای فناورانه‌ای که در دست دارد، باید بتواند این تخلفات و تقلبات را تشخیص بدهد و جلوی آن را بگیرد. قانون‌گذار هم دیگر با آن کاری ندارد، زیرا می‌گوید پلتفرم تمام سعی و تلاش منطقی خود را انجام داده است.»

او افزود:« اگر نتوانید به‌عنوان یک پلتفرم وظیفه خود را انجام دهید، قانون‌گذار جدی‌تر با این مسئله برخورد می‌کند. زیرا اگر این کار را نکند، پلتفرم به مرجعی برای فروش کالاهای قاچاق، غیرقانونی و آسیب‌زا تبدیل می‌شود. باید بدانیم که بخشی از قاچاق اعلام شدن یک کالا مربوط به عدم پرداخت عوارض دولتی است، بخش مهمی از آن مربوط به این است که دولت نمی‌تواند تشخیص دهد که آن کالا آسیب‌زا است یا نه، برای  مردم ضرر دارد یا نه و اصلاً طرز استفاده آن کالا به چه صورت است. با این تفاسیر، نمی‌توان بر سر این مسئله مماشات کرد؛ هرچند که شاید این تصمیم که گرفته شده است، تصمیم تندی بوده و من موافق این نوع عملکردها نیستم. در کل از نظر من این نوع رفتار، درست است، ممکن است شیوه اجرای آن خشن بوده و یا باعث ناراحتی و نارضایتی شده است.»

او به این نکته اشاره کرد که اصولاً در ایران پلتفرم‌ها، تمامیت‌خواه و قانون‌گریز هستند و این به آن دلیل است که یک سری خلأ وجود دارد. بنابراین پلتفرم‌ها گاهی اوقات مظلوم‌نمایی می‌کنند؛ او دراین‌باره گفت:« واقعیت آن‌گونه که پلتفرم‌ها در مورد آن مظلوم‌نمایی می‌کنند نیست. این به این معنا است که حتماً دولت با آن‌ها راه آمده، چند بار گزارش داده و مذاکره کرده است. زمانی که پلتفرم دیگر اقدامی انجام ندهند، قانون‌گذار مجبور می‌شود که از ابزارهای قانونی خود استفاده کند.»

چه کاری از شهروندان برمی‌آید؟

این حقوقدان در مورد «اینماد» نیز گفت:«اکنون وب‌سایت‌ها می‌توانند به‌راحتی اینماد بگیرند و یکی از مشکلات هم همین مسئله است. احتمالاً بخش نظارت و پایش آن باید ترمیم شود. اما موضوع دیگری که ما اکنون با آن روبه رو هستیم این است که کسب‌وکارها دوست دارند مجوز نگیرند و هرکس برای خودش کار کند. این موج‌های رسانه‌ای که ایجاد می‌شود، ممکن است که برای کسب‌وکار، برد رسانه‌ای داشته باشد، اما ازنظر قانونی باید گفت که اصلا قابل توجیه نیست.»

او در آخر در رابطه با نحوه برخورد شهروندان با تخلفات وب‌سایت‌ها که گاها وب‌سایت‌هایی هستند که اینماد دارند نیز این‌طور توضیح داد:« اگر شهروندان از وب‌سایتی خرید می‌کنند که به هر دلیلی خدماتش ناقص است، کلاه‌بردار است و تخلف و جعل انجام داده است، باید به دادسرای جرائم رایانه‌ای رجوع کنند. در این حوزه هم قانون مجازات اسلامی قانونی مبسوط و کامل است و هم قانون تجارت الکترونیکی مواد بسیاری دارد که همه آن‌ها ضمانت اجرا نیز دارند. شهروندان اکثراً راه را اشتباه می‌روند؛ به‌عنوان‌مثال پلیس فتا که در این مواقع اکثراً به آن‌ها رجوع می‌شود، ضابط قضایی است و نمی‌تواند به این مسائل ورود کند و نظر دهد. شهروندان باید شکایت خود را ثبت کنند، در صورت نیاز، قاضی به پلیس فتا دستور دهد تا به‌عنوان‌مثال بررسی کند که اینماد فلان وب‌سایت جعلی است یا نه؛ در آن صورت هم پلیس فتا، فقط گزارش می‌دهد که بله اینماد جعل بوده با بالعکس. درنهایت تشخیص و تصمیم‌گیری برای آن بر عهده دادسرا است.»

شبکه‌های اجتماعی به بخش جدایی‌ناپذیر اززندگی روزمره تبدیل شده‌اند و بلاگر‌ها و اینفلوئنسر‌ها نقش قابل‌توجهی در شیوه زندگی انتخابی و شکل‌دهی به دیدگاه‌ها و رفتار‌های افراد دارند، به‌ویژه زوج بلاگر‌هایی که در لباس‌های گران‌قیمت و اتومبیل‌های لاکچری‌، یک زندگی آرمانی را به تصویر می‌کشند. مخاطبانشان ناخودآگاه زندگی و رفتار همسران خود را با زندگی و رفتار آن‌ها مقایسه می‌کنند؛ بلاگر‌هایی که تظاهر می‌کنند، زندگی بی‌عیب و نقصی دارند، عاشقانه یکدیگر را دوست دارند، کوچک‌ترین مناسبت‌ها را جشن می‌گیرند و قربان صدقه‌ هم می‌روند، گویی در زندگی مشترک آن‌ها خبری از قهر و کدورت نیست… 
اما سنجش زندگی خود با تصاویر لوکس و بی‌مشکل در شبکه‌های اجتماعی، به یک الگوی بیمارگونه تبدیل و با تقویت احساس ناکافی بودن، روابط عاطفی میان زوجین را خدشه‌دار می‌کند. این مقایسه‌ها که اغلب بدون شناخت از واقعیت زندگی بلاگر‌ها انجام می‌شود، توجه افراد را تنها بر جنبه‌های منفی زندگی خود معطوف می‌سازد.

دکتر نسیم نوری، متخصص روانشناسی در تحلیل این موضوع به خبرگزاری ایرنا می‌گوید: «انسان‌ها یک شخصیت واقعی و یک شخصیت آرمانی دارند و در بسیاری از افراد، فاصله زیادی بین این دو شخصیت وجود دارد. در فضاهای ارائه‌شده توسط بلاگرها، افراد ناهوشیارانه به‌دنبال تجربه لحظات نزیسته در زندگی آرمانی خود هستند. وقتی فرد وارد فضای مجازی می‌شود و سبک زندگی بلاگرها را مشاهده می‌کند، انگار زندگی نزیسته خودش را با آن بلاگر زیست می‌کند و بخشی از زندگی واقعی خودش را که مطلوبش نیست، در دنیای مجازی فراموش می‌کند. فرد با دیدن زندگی‌های بی‌دغدغه در فضاهای مجازی، لحظاتی خود را به‌جای نقش اول‌های این نمایش بی‌نقص و زیبا می‌گذارد و لذت را تجربه می‌کند.همچنین نمادهای بصری و شنوایی جذاب و لوکسی که در عکس‌ها و فیلم‌های بلاگرها به نمایش گذاشته می‌شود، ریشه‌های هیجانی در فرد را بیدار می‌کند و اینجاست که سیستم هیجانی فعال‌تر از سیستم شناختی، بر تفکر منطقی غلبه می‌کند. این نمادها روان فرد را فریب می‌دهند و لذت و حال خوب را بدون این‌که فرد در دنیای واقعی کاری انجام داده باشد به او می‌دهند.
 از طرفی تداوم ارتباط با این فضاهای مجازی، در درازمدت باعث حسرت و تمایل به داشتن زندگی‌های مشابه در فرد می‌شود و سیستم الگوگیری به‌صورت تقلید ناهوشیار و اصطلاحاکورکورانه در فرد فعال می‌شود.» برهمین اساس پژوهشگران عرصه رسانه بر ارتقاء سواد جامعه در این بخش تأکید می‌کنند. این پژوهشگران زندگی زوجین بلاگر را ایده‌آل، غیرواقعی و نمایشی توصیف می‌کنند و از آنجایی که اغلب مخاطبان بلاگرها فاقد سواد رسانه‌ای هستند، باید جنبه‌های مثبت و منفی فضای مجازی را آموزش داد و به آن‌ها در تشخیص اطلاعات درست ازغلط کمک کرد. 

نسیم نوری، متخصص روانشناسی ابراز تأسف می‌کند از این‌که دنبال کننده‌های فضاهای مجازی، دچار عدم دانش کافی برای فهم واقعیت از توهم هستند: «فکر می‌کنم افزایش سواد رسانه‌ای باید در دستور کار قرار گیرد و ما باید یاد بگیریم هر چیزی که دیده می‌شود الزامامنطبق بر واقعیت نیست. افراد باید به این باور برسند که دنیای واقعی جایی متفاوت از دنیای مجازی است و برای پیشگیری از آسیب‌های احتمالی باید ارتباطات در دنیای واقعی را افزایش داد تا فقط بیننده روابط وزندگی‌ها در فضای بی‌نقص مجازی نبود.»

 کمتر از ۵ درصد جمعیت کشور سواد رسانه دارند 
علیرضا شریفی یزدی، روانشناس اجتماعی نیز بر اهمیت ارتقاء سواد رسانه‌ای به‌عنوان یک مهارت تأکید و در‌این‌باره به «رسالت» می‌گوید: «چنین مهارتی به افراد کمک می‌کند تا محتوای شبکه‌های اجتماعی را آگاهانه تحلیل کرده و از اثرات منفی آن پیشگیری کنند. سواد رسانه‌، مهارت تمایز میان واقعیت و مجاز را به افراد آموزش می‌دهد. مخاطبان باید آگاه باشند که بسیاری از تصاویر و ویدئو‌هایی که در فضای مجازی توسط زوجین بلاگر منتشرشده، واقعیت زندگی آن‌ها نیست و سراسر اغراق‌آمیز است. مطالعات ما 
در پژوهشکده خانواده نشان می‌دهد که فضای مجازی مهم‌ترین و اصلی‌ترین عامل جدایی نیست ولی به‌عنوان یکی از پنج عامل مهم در پدیده طلاق مطرح است و از این منظر باید جامعه را آگاه کرد که یکی از اثرات منفی فعالیت بلاگر‌ها، افزایش میزان تأثیری‌پذیری در مخاطب و شکل‌گیری انگاره‌های غیرواقعی است و زوجین را در اغلب موارد به سمت مقایسه‌های غلط سوق می‌دهند. اساسا کار بلاگر‌ها نمایش است. آن‌ها یکسری نقاط را عامدانه به شکل اغراق‌آمیز و اگزجره برجسته می‌کنند تا مخاطب بیشتری جذب کنند. اگر فردی دارای سواد رسانه باشد به‌راحتی می‌تواند بین رخدادهای واقعی زندگی با تصنعی و غیرواقعی بودن محتوا‌ی بلاگر‌ها تمایز قائل شود. نتایج مطالعات نشان می‌دهد، کمتر از ۵ درصد جمعیت کشور سواد رسانه دارند و بالغ‌بر نود و اندی درصد، آموزشی در این زمینه ندیده‌اند، بنابراین تفکیک قائل شدن میان محتوای ارائه‌شده از سوی بلاگر‌ها با زندگی واقعی برای اغلب افراد جامعه دشوار است. این موضوع توقعات را از زندگی مشترک بالا می‌برد؛ توقعاتی که هم غیرواقع‌بینانه و هم غیرعقلانی است، ولی به دلیل این‌که جداسازی میان زندگی واقعی و مجازی برای افراد امکانپذیر نیست، این موضوع، مسئله‌ساز شده و روی رابطه زوجین اثرمنفی می‌گذارد.» 

 فضای مجازی، جهانی ایده‌آل اما به‌شدت فیک را نمایش می‌دهد 
شریفی یزدی در ادامه، مخاطب شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌های نوپدید را به دو دسته تقسیم کرده و توضیح می‌دهد: «یک گروه از مخاطبان را ساکنین فضای مجازی و گروه بعدی را مهاجرین به این فضا تشکیل می‌دهند. معمولا متولدین دهه ۶۰ و نیمه‌اول دهه هفتاد، مهاجرین به فضای دیجیتال و نیمه‌دوم دهه هفتاد به همراه دهه هشتادی‌ها، ساکنین این فضا هستند به این معنا که از روزی که چشم گشوده‌اند در این فضا رشد کرده‌اند. طبیعتا برخورد این دو گروه با فضای دیجیتال یا رسانه‌های نوپدید یکسان نیست، چون دهه شصتی‌ها فضای دیگری را هم تجربه کرده‌اند و بعد وارد شبکه‌های اجتماعی شده‌اند، بنابراین وقتی میزان تأثیر‌پذیری زوجین از فضای مجازی را مورد سنجش و ارزیابی قرار می‌دهیم، عمده منظورمان متولدین دهه شصت و اوایل دهه هفتاد است؛ گروهی که ابزار‌های ورود به رسانه‌های نوپدید را در اختیارشان قرار نداده‌ایم. مهم‌ترین ابزاری که برای ورود به فضای دیجیتال باید در اختیار داشت، سوادرسانه است. اگر کسی فاقد این مهارت باشد، همانند کسی خواهد بود که نقشه راه ندارد. تصور کنید فردی سوار اتومبیل شده و در جاده‌ای رانندگی می‌کند و هرچند کیلومتر به یک دو راهی می‌رسد وبعد به‌صورت شانسی یکی از این دو مسیر را انتخاب می‌کند. در چنین شرایطی احتمال این‌که فرد به مقصد نرسد و یا از دره سقوط کند بسیار بالاست چون تابلو و علامتی ندارد. ما این تابلو و علامت‌ها را در هیچ حوزه‌ای آموزش نداده‌ایم و در بحث فضای دیجیتال وضعیت فاجعه‌بار‌تر است. بنابراین عمده جوانان ما سواد رسانه ندارند و قادر به تشخیص درست از غلط و تشخیص محتوای تبلیغی و نمایشی از یک امر واقعی نیستند. بنابراین ضریب نفوذ شبکه‌های اجتماعی در بین مردم ما بالاست و دلیل آن هم سرانه مصرف روزانه استفاده از تلفن همراه است. برخی از افراد گاهی تا ۱۲ ساعت در شبکه‌های اجتماعی می‌چرخند، با یک چنین ضریب نفوذی، این شبکه‌ها خواه‌ناخواه، تأثیرگذاری مثبت و منفی خود را بر روی فرد و بعدهم بر روی رابطه زوجی خواهند داشت.»

این روانشناس اجتماعی تأکید می‌کند: «فضای مجازی، جهانی ایده‌آل و آرمانی اما به‌شدت فیک، دروغ و آلوده به جلوه‌های ویژه را نمایش می‌دهد، با‌این‌حال به دلیل عدم آگاهی، ذهنیت غلطی در میان گروهی از مخاطبان شکل گرفته است، آن‌ها فکر می‌کنند زندگی واقعی در همان تصاویری خلاصه می‌شود که توسط اینفلوئنسر‌ها و بلاگر‌ها نمایش داده می‌شود. در ذهن آنان، این باور اشتباه نقش بسته که داشته‌های خودشان با نقطه مطلوب بسیار فاصله دارد و این خیال را در سر می‌پرورانند که اغلب زوج‌ها لاکچری و شیک زندگی می‌کنند و فقط او و همسرش از این قافله عقب‌مانده‌اند، از این‌رو سعی می‌کنند خود را به این قافله نزدیک کنند. همین مسئله به تشدید اختلاف، درگیری و نارضایتی از زندگی مشترک منجر می‌شود و گاه از راه‌حل‌های میانبر ولی غلط استفاده می‌کنند تا به آن مطلوبات موردنظر برسند.

این می‌تواند  یکی از عوامل و زمینه‌های مهم جدایی چه در معنای طلاق عاطفی و چه در معنای طلاق رسمی باشد.
 از سوی دیگر چون ارتباط با دیگران از طریق فضای مجازی تسهیل شده، ممکن است به برقراری ارتباطات غیرعقلانی، نا‌متعارف و نامشروع منتهی شود که شاید در نگاه نخست با تصور این‌که این ارتباطات مجازی است و خیلی نباید آن‌را جدی بگیریم از آن عبور کنیم اما این ارتباطات می‌تواند رفته‌رفته بر زندگی زناشویی تأثیر بگذارد. مبتنی بر مشاهدات ما در اتاق درمان و نتایج مطالعات اکتشافی، این مسئله هم در شکل‌گیری اختلافات زناشویی اثرگذار است.»

گروهی از کارشناسان و زوج درمانگران بر این باورند که شبکه‌های اجتماعی عامل مستقلی برای شکل‌گیری اختلاف میان زوجین نیست و عمده زندگی‌های مشترک در بخش‌های دیگری با مشکلات و موانعی مواجه است و فضای مجازی صرفا این مشکلات را تشدید می‌کند.
 شریفی یزدی در‌این‌باره می‌گوید: «ما در هیچ زمینه‌ای آموزش مناسبی به زوجین ارائه نکرده‌ایم؛ این‌که چگونه زندگی مشترک خود را آغاز و در ادامه آن را به شکل درست خودش پیش ببرند و یا چالش‌های زناشویی را چگونه مدیریت کرده و برای حل آن برنامه‌ریزی کنند. از این‌رو تصور می‌کنم فضای مجازی به‌عنوان علت تشدید کننده مشکلات زناشویی قابل‌فهم است اما به‌عنوان علت ایجاد کننده آن خیلی واقع‌بینانه نیست. یعنی عمدتا زوج‌هایی دچار مشکل می‌شوند و تحت‌تأثیر بلاگر‌ها قرار می‌گیرند که خودشان مشکلات عمیقی دارند و مهارت‌های زندگی‌زناشویی آن‌ها ضعیف است و از رو‌به‌رو شدن با چالش‌ها ناتوان‌اند، بنابراین فضای مجازی و آنچه بلاگر‌ها نمایش می‌دهند، مسائل زندگی مشترک این دسته از زوج‌ها را تشدید می‌کند، نه این‌که الزاما مشکلی را به‌خودی‌خود پدید آورد

. متأسفانه در مورد میزان تأثیرات تماشای زندگی بلاگر‌ها بر شکل‌گیری پندارهای غلط در زندگی مشترک، پژوهش عمیق ملی صورت نپذیرفته ولی مطالعات اکتشافی انجام گرفته است و مبتنی براین مطالعات، به دلیل ضریب نفوذ بالایی که شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌های نوپدید روی زوج‌های جوان دارند، میزان اثرگذاری بالاست.

ویژگی بارز مطالعات اکتشافی عدم قابلیت تعمیم است ولی به طور نسبی می‌توان گفت که زوج‌های جوان به‌ویژه دهه شصتی‌ها و متولدین اوایل دهه هفتاد وقتی مشکلات زیادی دارند بیشتر به فضای مجازی پناه می‌برند و این فضا برای آن‌ها جهانی تصنعی و آرزومندانه ایجاد می‌کند و سپس رفتار همسر خود را با زندگی و رفتار همسر بلاگر‌ها مقایسه می‌کنند و این می‌تواند مشکل‌زا باشد.» 
 نمایش بیشتر، اختلاف بیشتر 
این‌روانشناس اجتماعی معتقد است که زنان بیشتر تحت‌تأثیر این فضا قرار می‌گیرند، به این دلیل که میزان ضریب نفوذ شبکه‌های اجتماعی در میان خانم‌ها بالا‌تر است و مردان به علت مشغله‌های روزمره و شکل‌های مختلفی از تفریح و سرگرمی که مختص آن‌هاست، کمتر در این فضا حضور دارند. این‌روانشناس تأکید می‌کند که زنان نه‌فقط در این فضا که در دورهمی‌های دوستانه هم از زندگی مشترک دیگران الگو گرفته و در‌واقع تحت‌تأثیر قرار می‌گیرند. متأسفانه این موضوع رواج یافته که پستوی زندگی خود را با ویترین زندگی دیگران مقایسه می‌کنند و این در مورد مردان هم شایع است. اما در مورد زنان به یک‌شکل و در مورد مردان به شکل دیگری قابل مشاهده است. در مردان این مقایسه به شکل نوع اتومبیل و میزان درآمد و در زنان به شکل چیدمان منزل، لوازم آرایش و زینت آلات خود را نشان می‌دهد. بنابراین جنس تأثیرگذاری دورهمی‌ها و مقایسه‌هایی که صورت می‌گیرد مثل جنس تأثیرگذاری بلاگرهاست و تفاوت چندانی ندارد. الگوگیری از بلاگر‌ها در فضای دیجیتال و تأثیر‌پذیری از جمع‌های دوستانه و دورهمی‌ها در فضای واقعی اتفاق می‌افتد و هردو این موارد آسیب‌های خاص خودش را به همراه دارد. طبیعتا هرکسی در فضای شخصی و خصوصی زندگی خودش مشکلاتی دارد و نتایج مطالعات نشان می‌دهد کسانی که بیشتر ظاهر‌سازی می‌کنند و زندگی‌شان را در معرض نمایش دیگران می‌گذارند، در روابط زناشویی دچار تنش‌ها و مشکلات عدیده‌ای هستند. مبتنی بر مطالعات اکتشافی و تحقیقی که انجمن روانشناسی آمریکا انجام داده، هر فردی که از رابطه زوجی خود عکس بیشتری در فضای مجازی منتشر و با جملات عاشقانه‌تری از پارتنر و یا همسرش یاد ‌کند، مشکلات بیشتری در زندگی زناشویی دارد. عمده زوجینی که معضل و مشکل کمتری دارند یا ندارند معمولا کمتر در فضای مجازی به شکل نمایشی عمل می‌کنند.»
  نمایش خصوصی‌ترین لحظات زندگی برای جذب فالور ولایک بیشتر! 
زندگی روزمره ما آن‌قدر تحت تأثیر ابزارهای ارتباطی و شبکه‌های اجتماعی قرار گرفته و فضاهای عمومی و خصوصی آنچنان به هم آمیخته شده‌اند که مرزهای آن محو شده است. در این میان، آن‌هایی که هویت خود را از فضای مجازی می‌گیرند، حاضرند برای جذب فالور و لایک بیشتر، خصوصی‌ترین لحظات زندگی‌شان را نمایش دهند. تجربه شخصی علیرضا شریفی یزدی از بلاگرهایی که با هدف دریافت خدمات زوج درمانی به او مراجعه می‌کنند، نشان می‌دهد که اغلب بلاگر‌ها بخشی از زندگی خصوصی خود را به نمایش می‌گذارند تا درآمد بیشتری کسب کنند. به عبارت بهتر در اینجا رابطه زوجی مطرح نیست، مهم آن میزان درآمدی است که از این طریق حاصل می‌شود.»
 بیشترین اختلافات در زندگی مشترک مربوط به زوج بلاگرهاست
این‌روانشناس اجتماعی توضیح می‌دهد: «برخی از مراجعینم جزو ۱۰ بلاگر برتر ایران با درآمد‌های بسیار بالا هستند، اما در بسیاری از مواقع با مشکلات عمیقی در رابطه زوجی خود مواجه‌اند و برخلاف تصور رایج، بیشترین خدمات زوج درمانی را دریافت می‌کنند. عمده مشکلات این‌ها به چند دسته تقسیم می‌شود، اول این‌که یکدیگر را به خوبی درک نمی‌کنند. دوم این‌که پس از شهرت و دیده شدن در فضای مجازی، دیگرانی به این‌ها چشم طمع دارند و ممکن است کار به خیانت بکشد و یا ترس از خیانت داشته باشند. سوم این‌که بحث تعادل درآمدی مطرح است و هرکدام از زوج بلاگر‌ها می‌خواهند میزان مشخصی از درآمدی که کسب می‌کنند را در اختیار بگیرند و مرد‌ها به‌صورت سنتی تمایل دارند بر این درآمد اشراف داشته باشند اما خانم‌ها زیربار نمی‌روند. چهارم این‌که نوع تفریحات این‌ها متفاوت است و بعضا اختلاف سنگینی میان این افراد ایجاد می‌شود. به‌عنوان مثال خانم تمایل دارد با گروهی از دختر‌ها و پسر‌ها در مکانی برای تفریح جمع شوند اما مرد ممکن است با این موضوع موافق نباشد، از طرفی اقبالی که به هر دو طرف از سوی جنس مخالف وجود دارد، مشکلاتی را برای این افراد ایجاد می‌کند. بنابراین اگرچه زوج بلاگر‌ها در جلوی دوربین خوشحال و خوشبخت به نظر می‌رسند و همیشه به هم لبخند می‌زنند و نگاه‌شان به یکددیگر عاشقانه است ولی مشاهدات ما نشان می‌دهد که بیشترین اختلافات و دعوا‌های زناشویی مربوط به زوج بلاگرهاست.»
  زوجین بلاگر ۸۰ درصد زندگی خود را جلوی دوربین نمی‌آورند 
شریفی یزدی تصریح می‌کند: «اگر این‌ها بلاگر نبودند یا زندگی شخصی خود را به نمایش نمی‌گذاشتند، مشکلاتشان بسیار کمتر بود، بنابراین زوجین معمولی که به شکل نمایشی زندگی نمی‌کنند خیلی سریع می‌توانند به نقطه‌ای از تعادل برسند. این حجم از درآمدی که از طریق نمایش زندگی خصوصی به تصویر کشیده می‌شود، وقتی قرار است به پاشنه آشیل زندگی مشترک تبدیل شده و به همسران آسایش بدهد ولی آرامش ندهد، طبیعتا ارزشمند نخواهد بود. اصولا زندگی زناشویی و نهاد خانواده باید دارای حریم و چارچوب باشد و به غیر از زوجین، کسی یارای ورود به این عرصه را نداشته باشد، اما وقتی خصوصی‌ترین لحظات زندگی مشترک در فضای عمومی عرضه می‌شود، طبیعتا رابطه را دچار مشکل می‌کند و این توهم در دیگران پدید می‌آید که باید در یک خانه شیشه‌ای زندگی کرد و همه ببینند و بد‌انند در زندگی ما چه خبر است؛ غافل از این‌که زوجین بلاگر ۸۰ درصد زندگی خود را جلوی دوربین نمی‌آورند، چون در این صورت ذهنیت مردم نسبت به آن‌ها مخدوش شده و آن اقبال سابق را به آن‌ها نخواهند داشت. در این زمینه اولین کاری که باید انجام بدهیم، افزایش سواد رسانه است تا مخاطبان بتوانند هر پیام و محتوایی را در شبکه‌های اجتماعی دروازه‌بانی کنند. عمده اختلافات زناشویی معمولا ازاحساس ناکافی بودن، ناشی ازمقایسه‌های غلط سرچشمه می‌گیرد و روابط عاطفی را خدشه‌دار می‌کند، لذا آگاهی از تأثیرات فضای مجازی از ضرورت‌های زندگی مدرن به شمار می‌رود.»

 مسئله نظارت، ابتر است
فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی توانسته‌اند تعاملات ما را تسهیل کنند اما در برخی موارد روی روابط خانوادگی و به‌خصوص روابط زوجین با یکدیگر تأثیرات منفی زیادی داشته و آن‌طور که علیرضا شریفی یزدی در جمع‌بندی اظهاراتش مطرح می‌کند، با اعمال قوانین و اقدامات نظارتی نمی‌توان آسیب‌های این حوزه را کاهش داد. این‌روانشناس اجتماعی خاطرنشان می‌کند: «مسئله نظارت، ابتر است و به نتیجه نمی‌رسد، البته تا حدی می‌توان با کار‌های نظارتی، فعالیت در فضای مجازی را قاعده‌مند کرد، اما چندان نتیجه‌بخش نخواهد بود. ضمن آنکه بسیاری از بلاگر‌ها خارج از ایران فعالیت می‌کنند و اقدامات آن‌ها قابل کنترل و رصد نیست. بنابراین باید از دوران مهدکودک و از زمان ورود به مدرسه روی بحث سواد رسانه کار کرد. اگر میزان سواد رسانه ارتقاء پیدا کند، بازار بلاگر‌ها داغ نخواهد بود و مردم قدرت تشخیص پیدا می‌کنند. در حال حاضر هم نسبت به گذشته شرایط تا حدودی تعدیل شده و برخی از مردم ترفند‌ها را یاد گرفته‌اند و متوجه شده‌اند آنچه در این فضا به تصویر کشیده می‌شود واقعی نیست.» 

این روزها با توجه به وضعیت اقتصادی کشور، وضع معیشت مردم، قیمت افسارگسیخته دارو و خدمات درمکانی و ده‌ها مشکل دیگر، تبانی برخی پزشکان با مراکز پاراکلینیک و داروخانه‌ها دیگر نه‌تنها یک مسأله اقتصادی، بلکه یک چالش اخلاقی و اجتماعی است که نیازمند اقدامات فوری و مؤثر است.
به گزارش جام جم، پس از سال‌ها دست‌وپنجه نرم‌کردن با پدیده‌هایی مانند زیرمیزی، گرانی‌های بی‌سابقه دارو و سایر مشکلات پیچیده در نظام سلامت، حالا چندسالی است که معضل «تبانی برخی پزشکان با داروخانه‌ها و مراکز پاراکلینیکی» نیز به لیست بلندبالای چالش‌های سیستم درمانی کشور اضافه شده و این روزها به‌سرعت درحال تکثیر است‌؛ وضعیتی که درمان را به یک معامله تجاری پرسود به‌نفع برخی پزشکان تبدیل کرده!

آمارها نشان می‌دهندکه درحال حاضربیش از۴۰درصد اقدامات تشخیصی پزشکی همچون ماموگرافی،‌ام‌آرآی، سونوگرافی و پت‌اسکن بیهوده و غیرضروری است و این مساله در برخی موارد حتی به ۹۰ درصد هم می‌رسد! اقداماتی که اگرچه شاید ظاهری بی‌عیب و نقص داشته باشند اما حکایت از تبانی و قراردادهای پنهان برخی مراکز تشخیصی با پزشکانی دارند که درمان واقعی را به دریافت پورسانت فروخته‌اند و با ایجاد نیاز کاذب  سود کلانی به جیب می‌زنند. 

• شیوع ویروس نیازهای القایی درمان 

هرچند که ماجرای تقاضاهای القایی و تجویز غیرضروری خدمات پاراکلینیکی و آزمایشگاهی موضوع تازه‌ای نیست چراکه حالا تقریبا هرکس که بیمار می‌شود در مراجعه به پزشک به‌جای معاینات بالینی با تجویز خدمات پاراکلینیکی مواجه و برای انجام این خدمات هم به مرکز خاصی معرفی می‌شود. این ماجرای قدیمی از جایی نگران‌کننده شده که انگار این‌روزها سود حاصل از این تبانی‌ها و قرارداهای پنهان بین برخی پزشکان، داروخانه‌ها و مراکز تشخیصی زیر دندان برخی پزشکان مزه کرده و حالا پزشکان دیگری نیز به این عرصه ورود پیدا کرده‌اند و این ویروس مسری درحال شیوع در میان افرادی است که روزی سوگند حفاظت از منافع بیمار را یاد کرده‌اند! ویروسی ویرانگر که دامنگیر بیمار می‌شود و در شرایطی که هزینه دارو و خدمات درمانی سر به فلک کشیده، او را وارد یک چرخه پرهزینه و بی‌پایان از درمان‌های غیرضروری می‌کند. 

• عرضه‌ای فراتر از تقاضا

وبسایت آماری وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در سال۱۴۰۱ آماری قابل تامل از تعداد مراجعین بخش‌های پاراکلینیکی در بیمارستان‌ها منتشر کرد. طبق این آمار متوسط روزانه مراجعین بیمارستان‌های ایران در این سال حدود ۵۶۰ هزار نفر بوده است و بخش‌های پاراکلینیک با تعداد ۵۶۰۶۰۵ هزار مراجع در روز، بالاترین میزان مراجعه را داشته‌اند. البته این آمار تنها بخشی از آمار مراجعه به مراکز پاراکلینیکی است چراکه مراجعین مراکز خصوصی خود آمار جدایی دارد که احتمالا اگر به این آمار اضافه می‌شد با آماری عجیب روبه‌رو بودیم‌؛ ضمن آن‌که تعداد زیادی از این دستگاه‌ها متعلق به بخش خصوصی است اما فارغ از این‌که این آمار تا چه حد دقیق و مراجعه‌ها تا چه حد بر حسب نیاز واقعی بوده است، نکته قابل تأمل رقم بالای این آمار است. اگر این آمار را در کنار نرخ پنج‌برابری دستگاه‌های‌ ام‌آرآی در تهران نسبت به لندن قرار دهیم، احتمالا با بررسی ناترازی میان عرضه دستگاه‌های تشخیصی با نیاز واقعی بیماران،به ردپای سودجویی عده‌ای در این عرصه خواهیم رسید. چندروز پیش بود که علیرضا رئیسی، معاون بهداشت وزیر بهداشت بااشاره به آمار بالای دستگاه‌های تشخیصی در ایران گفت که درحال حاضر انواع ام‌آرآی، سی‌تی‌اسکن و دستگاه‌های گران‌قیمت بی‌حساب و کتاب وارد بخش درمان ایران شده که بسیاری از کشورهای اروپایی به اندازه ایران تجهیزات پزشکی گران‌قیمت ندارند. با وجود این، هنوز نمایندگان برای خرید این تجهیزات به وزارت بهداشت فشار می‌آورند و عمده بودجه‌ نظام سلامت را بخش درمان می‌بلعد. 

• خط بطلان بر تبانی‌ها با طرح پزشک خانواده 

به‌گفته دکتر محمد اسماعیل اکبری، رئیس مرکز تحقیقات سرطان دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی وجود تعارض منافع در بخش دارو و درمان کشور، وجود اختلاف معنادار هزینه یک بیماری در دو مرکز درمانی یا مطب از جمله دلایل ایجاد نیازهای القایی درمان دانست و اعلام کرد: «درحال حاضر بیش از ۴۰ درصد اقدامات تشخیصی پزشکی همچون ماموگرافی،‌ام‌آرآی، سونوگرافی و پت‌اسکن بیهوده و غیرضروری است و این مسأله حتی در برخی موارد حتی به ۹۰ درصد هم می‌رسد.» این آمار نه‌تنها نشان می‌دهد که سلامت بیماران در این روند قربانی می‌شود، بلکه بار مالی اضافی به دوش بیماران و سیستم درمانی کشور می‌گذارد.

در همین راستا سلمان اسحاقی، سخنگوی کمیسیون بهداشت و درمان مجلس با تأیید بحث تبانی برخی پزشکان با داروخانه‌ها و مراکز تشخیصی و درمانی می‌گوید: یکی از دلایلی که کمیسیون بهداشت و درمان در مجلس یازدهم و دوازدهم برای اجرای طرح پزشک خانواده اصرار دارد، همین مسأله است چراکه پزشک خانواده می‌تواند زیرساخت‌های صرفه‌جویی در بحث دارو و بهینه‌سازی خدمات پزشکی را فراهم کند. وی با بیان این‌که پزشک خانواده و نظام ارجاع، نیاز بیمار را از زمانی که در رحم مادر است تا زمان حیات رصد می‌کند، می‌افزاید: بارها شده که یک پزشک برای تشخیص یک درد آزمایش‌های مختلف را تجویز می‌کند اما پزشک خانواده به دلیل دسترسی به پرونده سلامت بیماران، نیازی به اقدامات تشخیصی مختلف ندارد. 
اسحاقی ادامه می‌دهد: بنابراین اگر ما قصد ارتقای خدمات تشخیصی و درمانی را در کشور داریم باید به سمت پزشک خانواده برویم اما قبل از آن‌که این طرح را بصورت کلی به اجرا بگذاریم باید زیرساخت‌های آن را فراهم کنیم و اگر این اتفاق بیفتد در حوزه تشخیصی و درمانی بهینه‌سازی می‌شویم. 
سخنگوی کمیسیون بهداشت و درمان مجلس با اشاره به کمبود نظارت‌ها در سیستم سلامت می‌گوید: ما باید بپذیریم که در حوزه‌های مختلف نظام سلامت، نظارت بصورت کامل و وافی انجام نمی‌شود و این مسأله یکی از دلایل اصرار بر نسخه الکترونیکی است‌؛ این‌که دارو و خدمات به بیمار واقعی رسیده یا خیر و آیا این خدمات بهینه‌شده و برحسب نیاز واقعی بیمار بوده است؟ بنابراین هدف اجرای این طرح تنها حذف کاغذ نبوده بلکه نظارت بر کمیت و کیفیت خدمات بوده است. با این تفاسیر اگر به دو بستر پزشک خانواده و نسخه الکترونیک توجه ویژه شود، چالش‌های فعلی تا حد زیادی حل خواهد شد. 

• مکمل‌ها در صدر داروهای القایی

هادی احمدی، عضو هیأت مدیره انجمن داروسازان ایران نیز در خصوص تجویز بی‌رویه دارو به‌دلیل تبانی برخی پزشکان با برخی از داروخانه‌ها می‌گوید: طبق گزارش‌های واصله مواردی وجود دارد که بین پزشک و داروخانه تبانی صورت گرفته که بخش زیادی ازاین تبانی‌هابه نسخه‌نویسی الکترونیک بازمی‌گردد.

وی باهشداردرموردکنترل سکوهای نسخه‌نویسی می‌افزاید: اکنون اغلب اپلیکشن‌های نسخه‌نویسی در دست بخش خصوصی است و در برخی موارد دیده شده که این سکوها بیماران را به داروخانه‌ها یا برندهای خاص از دارو ارجاع می‌دهند که این مسأله نظام سلامت را دچار خدشه می‌کند و مصرف برخی داروها را هم به مردم القا می‌کنند.

وی در پاسخ به این پرسش که داروهای القایی بیشتر در کدام دسته‌هایی دارویی هستند، بیان می‌کند: بیشتر این داروها مکمل‌ها هستند اما اگر جلوی این قضیه گرفته نشود ممکن است به سمت داروهای تخصصی نیز کشیده شود. بنابراین پیشنهاد انجمن داروسازان این است که این اپلیکیشن‌ها تحت نظارت وزارت بهداشت قرار گیرد و کنترل شود. 

• سخن آخر

این روزها با توجه به وضعیت اقتصادی کشور، وضع معیشت مردم، قیمت افسارگسیخته دارو و خدمات درمکانی و ده‌ها مشکل دیگر، تبانی برخی پزشکان با مراکز پاراکلینیک و داروخانه‌ها دیگر نه‌تنها یک مسأله اقتصادی، بلکه یک چالش اخلاقی و اجتماعی است که نیازمند اقدامات فوری و مؤثر است. انتظار می‌رود تا نهادهای نظارتی جامعه پزشکی بیش از هر زمان دیگر به فریاد مظلومانه مردمی برسند که این‌روزها زیر پای سودجویی عده‌ای درحال له‌شدن هستند.

«شرم از بدن» موضوعی فراگیر است که افراد را در جوامع مختلف به‌ویژه در کشورهای در حال توسعه تحت تاثیر قرار می‌دهد و اغلب به چرخه مضر انتقاد از خود و رفتارهای ناسالم منجر می‌شود، زیرا در جامعه‌ای که به‌طور فزاینده ظاهر فیزیکی در اولویت قرار گرفته، بسیاری از مردم با احساس بی‌کفایتی و نارضایتی از بدن خود دست‌وپنجه نرم می‌کنند و این مسأله با بمباران مداوم تصاویر و پیام‌های رسانه‌های اجتماعی، تبلیغات و فرهنگ عامه که استانداردهای جدید زیبایی را ترویج می‌کنند، تشدید می‌شود.
 
شرم تحمیل‌شده!
این روزها تبلیغات فضای مجازی و فیلترهای دیجیتال تأثیر زیادی بر درک افراد از بدن خود دارند و می‌توانند احساس شرم از بدن را تقویت کنند. تصاویر اصلاح‌شده و ایده‌آل‌سازی شده در شبکه‌های اجتماعی که غالبا با استفاده از فیلترها یا ویرایش‌های حرفه‌ای به نمایش گذاشته می‌شوند، تصویری غیرواقعی از زیبایی رامعرفی می‌کنند که ممکن است کاربران به‌ویژه جوانان را تحت فشار قرار دهند تا استانداردهای جدید تعریف‌شده را دنبال کنند. این امر می‌تواند به کاهش اعتمادبه‌نفس، افزایش مقایسه‌های اجتماعی و درنهایت احساس شرم از بدن منجر شود.

لایحه پیشنهادی محدودیت دسترسی کودکان به رسانه‌های اجتماعی در اندونزی تدوین شد.

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما از کوالالامپور، وزیر ارتباطات اندونزی از تدوین لایحه پیشنهادی منع ورود کودکان زیر ۱۶ سال به شبکه‌های اجتماعی خبر داد.

این موضوع با نگاه به تصویب قانون جدید استرالیا که مدیران سکو‌های پیام رسان را مجبور به منع ورود کودکان به فضای مجازی کرده است؛ با استقبال و حمایت کامل رئیس جمهور اندونزی مواجه شده است.

افزایش شکایات والدین اندونزیایی به علت سوء استفاده از کودکان در فضای مجازی موجب شد طرح تحقیقاتی محدودیت دسترسی کودکان به شبکه‌های اجتماعی مطرح و با حمایت دولت به عنوان لایحه پیشنهادی تدوین شود.

این لایحه به گفته رئیس جمهور اندونزی قرار است در صحن علنی مجلس بررسی، اصلاح، نهایی و تبدیل به قانون شود.

معاون وزیر ارتباطات اندونزی هم از افزایش جرائم سایبری با اسوء استفاده از فناوری هوش مصنوعی خبر داد و تصریح کرد؛ متاسفانه کودکان به عنوان بیشترین قربانیان در معرض خطرات برخط همچون اخاذی، سرقت، مسائل جنسی، آدم ربایی و قاچاق انسان هستند.

دولت اندونزی ضمن تاکید بر نقش نظارتی والدین برای کنترل بازی‌ها و برنامه‌های برخط کودکان بر ارتقآء آموزش و سواد دیجیتال خانواده‌ها نیز تاکید کرد.

وزیر ارتباطات اندونزی اعلام کرد این کشور قصد دارد با صدور یک قانون جدید، حداقل سن استفاده از شبکه‌های اجتماعی را مشخص کند.

به گزارش دانشجو، دولت اندونزی قصد دارد حداقل سن استفاده از شبکه‌های اجتماعی را تعیین کند.  این اقدام با هدف حفاظت از کودکان در فضای دیجیتال انجام می‌شود.  

این تصمیم پس از آن مطرح شد که استرالیا استفاده از شبکه‌های اجتماعی را برای کودکان زیر ۱۶ سال ممنوع کرد و برای شرکت‌های فناوری مانند متا (مالک اینستاگرام و فیسبوک) و تیک‌تاک، در صورت نقض این قوانین، جریمه‌هایی تعیین کرد.  

وزیر ارتباطات اندونزی، روز دوشنبه در سخنانی اعلام کرد: جزئیات این محدودیت سنی هنوز مشخص نشده است.

وی در ویدئویی که در کانال یوتیوب دفتر ریاست‌جمهوری منتشر شده، گفت: ما درباره نحوه حفاظت از کودکان در فضای دیجیتال بحث کردیم. رئیس‌جمهور گفت که این طرح را ادامه دهیم و حمایت کامل خود را از اجرای آن اعلام کرد.

براساس یک نظرسنجی که توسط انجمن ارائه‌دهندگان خدمات اینترنتی اندونزی انجام شد، نفوذ اینترنت در این کشور که جمعیتی حدود ۲۸۰ میلیون نفر دارد، سال گذشته به ۷۹.۵ درصد رسید.

این نظرسنجی که بر روی ۸۷۰۰ نفر انجام شده است، نشان داد که ۴۸ درصد کودکان زیر ۱۲ سال به اینترنت دسترسی دارند و برخی از آنها از شبکه‌هایی مانند فیسبوک، اینستاگرام و تیک‌تاک استفاده می‌کنند. همچنین نفوذ اینترنت در میان کاربران نسل Z (افراد ۱۲ تا ۲۷ سال) به ۸۷ درصد رسیده است.  

رییس مرکز امداد و فوریت‌های سایبری پلیس فتا فراجا اظهارکرد: بر اساس رصدهای صورت گرفته در فضای مجازی و همچنین شکواییه‌های قضائی ارجاع شده به پلیس فتا مشخص است انتشار محتوای مجرمانه از طریق تولید و ارسال پیام حاوی لینک‌های آلوده از طریق پیام رسان‌ها و سایت‌های واسط داخلی در حال افزایش است.

به گزارش ایسنا، سرهنگ رامین پاشایی در تشریح این خبر، اظهار کرد: بر اساس رصدهای تخصصی صورت گرفته و همچنین تجزیه و تحلیل بستر اولیه انتشار لینک‌های آلوده مشخص هست مجرمان سایبری این بار با سوءاستفاده از غفلت و نا آگاهی کاربران برای تولید و انتشار انواع پیام حاوی لینک‌های آلوده به سراغ پیام رسان‌های بومی و داخلی رفته و از این طریق مترصد کلاه‌برداری مالی از هموطنان هستند.

این مقام انتظامی افزود: با توجه به اعلام و ابلاغ سند رعایت الزامات امنیتی و انتشار محتوا به مدیران تمامی پیام رسان‌ها، سایت‌های واسطه‌ای و سکوهای داخلی؛ مانیتورینگ و نظارت بر انتشار انواع محتوا از وظایف مدیران این سکوها بوده و می‌بایست نظارت بیشتری در این حوزه اعمال کنند.

به گزارش خبرگزاری پلیس، وی گفت: با توجه به ارسال اخطار مجدد برای تعدادی از پیام رسان‌های داخلی و برگزاری جلسات توجیهی ویژه تولید و انتشار محتوا، در صورت ادامه دار بودن این موضوع و عدم اقدام موثربه جهت پیگیری با تشکیل پرونده‌های قضایی به مراجع قضایی ارسال خواهد شد.

رییس مرکز امداد و فوریت‌های سایبری پلیس فتا فراجا از هموطنان خواست، به هیچ عنوان بر لینک‌های آلوده دریافتی از طریق تمامی مسیرهای ارتباطی با انواع موضوع‌های مختلف نظیر ابلاغات قضایی، بسته و رسید پستی و یا دریافت یارانه و سبد کالا و غیره کلیک نکنند و امنیت پیام رسان‌های خود را از طریق فعال کردن رمز تایید در مرحله‌ای افزایش دهند و در صورت نیاز به راهنمایی و مشاوره تخصصی موضوع را از طریق سرشماره ۰۹۶۳۸۰ به مرکز امداد و فوریت‌های سایبری پلیس فتا اعلام کنند.

برخی کاربران ایرانی ایمیلی از سرویس «گوگل آنالایتیکس» دریافت کرده اند که نشان می دهد دسترسی آنها به دلیل تحریم تعلیق شده است.

به گزارش خبرنگار مهر، بهزاد اکبری معاون وزیر ارتباطات در واکنش به محدودیت جدید گوگل برای شهروندان ایرانی در پلتفرم ایکس نوشت: اینترنت نباید به ابزاری برای تحریم یا اعمال محدودیت تبدیل شود. «گوگل آنالایتیکس» سرویس‌هایش برای کاربران ایرانی را به دلیل تحریم‌ها تعلیق کرده است. این تصمیم ناعادلانه روی کسب وکارها، استارت اپ ها و افراد در ایران تاثیر می‌گذارد.

وی در ضمیمه پست خود عکسی از پیام سرویس گوگل آنالایتیکس را منتشر کرده که در بخشی از آن نوشته شده است:

«مشتریان محترم آنالایتیکس

ما اخیراً فعالیت نامناسبی در ارتباط با حساب گوگل آنالایتیکس شما ردیابی کردیم. برهمین اساس دسترسی شما به دارایی‌هایتان تعلیق می‌شود.»

این درحالی است که پیش از این نیز گوگل کاربران ایرانی را تحریم و دسترسی آنها به سرویس‌های مختلفش از جمله گوگل پلی را نیز مسدود کرده بود.

ظاهرا شبکه های اجتماعی بالاخره می‌خواهند کمی به سلامت روان کاربران خود و آرامش جامعه انسانی اهمیت دهند. به همین‌خاطر تیک تاک فیلترهای زیبایی را برای افراد زیر ۱۸ سال ممنوع کرده است.

به گزارش خبرآنلاین و براساس گزارش گجت‌نیوز، اتحادیه اروپا بالاخره توانست با فشارهای زیاد تیک تاک را مجبور کند جلوی استفاده افراد زیر ۱۸ سال از فیلترهای زیبایی را بگیرد. اینکار می‌تواند یک گام مثبت برای بهبود سلامت روانی نوجوانان و فاصله گرفتن آنها از یک دنیای غیرواقعی قلمداد شود.

نگاهی به شبکه های اجتماعی داشته باشید. همه در آنها خوشحال هستند و همیشه در بهترین سفرها به‌سر می‌برند. همچنین کل جامعه انسانی همیشه پیشرفت می‌کنند و عده‌ای فرازمینی در گوشه‌ای نشسته‌اند و از پیشرفت آنها حرص می‌خورند. همه افراد نیز فوق‌العاده زیبا و خوش‌اندام هستند. گویی تئوری جهان‌های موازی واقعا وجود دارد. چراکه آنچه در شبکه های مجازی مثال اینستاگرام، تیک تاک و … می‌بینیم همخوانی چندانی با رخدادهای جامعه ندارند. البته افراد زیادی از این وضعیت آگاه هستند؛ اما باز هم شبکه‌ های اجتماعی به‌صورت ناخودآگاه روی ذهن آنها تاثیر می‌گذارد.

تیک تاک در پاسخ به فشارهای اتحادیه اروپا و بریتانیا اعلام کرد که می‌خواهد تغییراتی را ایجاد کند. آنها نه‌تنها فیلترهای زیبایی را در اتحادیه اروپا، بلکه برای کلیه کاربران تیک تاک در جهان مسدود خواهند کرد. پژوهش‌های مختلف نشان داده است که کاربران اکثرا متوجه نیستند که ظاهر واقعی خود را با تصاویر به‌شدت ادیت شده مقایسه می‌کنند. همین نیز سبب می‌شود که اعتماد به‌نفس آنها پایین آمده و از زندگی رضایت نداشته باشند.

دکتر جاسمین فاردلی، استاد دانشگاه نیو ساوث‌ولز سال گذشته پژوهشی را در این رابطه انجام داد. نتایج نشان داد که هرچه فیلترها غیرواقعی‌تر باشند، اثرات مخرب بیشتری بر روان فرد خواهند گذاشت. در واقع شبکه‌های اجتماعی در حال ترویج استانداردهایی از زیبایی هستند که برای فرد قابل دسترس نیست. اگر بخواهیم راحت‌تر بگوییم این ایده‌آل‌ها برای هیچکس قابل دسترس نیستند. همین نیز سبب شده که این روزها اکثر افراد ظاهری مشابه پیدا کنند.

در تصاویر موجود در اینستاگرام و تیک تاک همه چشم‌ها جذاب هستند، پوست همه افراد فوق‌العاده صاف و یکدست است و لب‌ها بزرگ به‌نظر می‌رسند. طبیعی است که یک نوجوان باید در آینه حس بدی به‌خود داشته باشد.

خوشبختانه تیک تاک می‌خواهد علاوه بر ممنوع کردن فیلترهای زیبایی برای افراد بین ۱۳ تا ۱۷ سال محدودیت‌های دیگری نیز اعمال کند. آنها در تلاش هستند جلوی استفاده افراد زیر ۱۳ سال از این شبکه اجتماعی را به‌طور کامل بگیرند. این شبکه چینی قصد دارد تا پیش از پایان سال یک سیستم خودکار جدید را آزمایش کند. این سیستم قادر خواهد بود جلوی راه‌های دور زدن محدودیت سن را گرفته و افرادی که زیر ۱۳ سال دارند را شناسایی کند.

کارشناسان تاکید می‌کنند که شبکه های اجتماعی هرگز چندان اهمیتی به سلامت روان کاربران خود نمی‌دهند. چراکه بارها لو رفتن اطلاعات ثابت کرده افرادی مثل مارک زاکربرگ فقط در پی کسب سود بیشتر هستند. برای این افراد اصلا مهم نیست که یک کودک یا نوجوان به‌خاطر محتوای غیرواقعی اینستاگرام به مرز خودکشی برسد. در واقع این قوانین اتحادیه اروپا و بریتانیا هستند که این شرکت‌ها را مجبور به ایجاد برخی تغییرات مثبت کرده‌اند. امیدواریم این روند ادامه داشته باشد.

۸ روز پیش دولت استرالیا اعلام کرد که برای حفاظت از سلامت روان کودکان زیر ۱۶ سال، استفاده آنها از شبکه‌های اجتماعی را ممنوع می‌کند. هفته آینده قرار است این لایحه در مجلس استرالیا بررسی و در صورت تصویب به قانون تبدیل شود.

به گزارش خبرگزاری صداوسیما، به نقل از آسوشیتدپرس، برنامه دولت استرالیا برای ممنوعیت دسترسی کودکان به شبکه‌های اجتماعی شامل ایکس، تیک‌تاک، فیسبوک و اینستاگرام تا زمان تولد ۱۶ سالگی آنها، بین اهالی سیاست پرطرفدار است. حزب مخالف دولت فعلی استرالیا می‌گوید: اگر دولت فعلی این کار را نکرده بود، بعد از انتخابات و در صورت برنده‌شدن در آن، آن ها هم چنین کاری را می‌کردند.

رهبران تمام هشت ایالت استرالیایی و سرزمین‌های مستقل، هر یک به روشی متحد از این برنامه حمایت کرده‌اند؛ البته «تاسمانی»، کوچک‌ترین ایالت استرالیا اعلام کرد که ترجیح می‌داده محدوده سنی تا ۱۴ سال باشد.
یک مجموعه از متخصصان فعال در حوزه فناوری و سلامت کودکان، نوع دیگری واکنش نشان داده‌اند. بیش از ۱۴۰ متخصص، نامه سرگشاده‌ای به نخست‌وزیر استرالیا، آنتونی آلبانیز نوشته و در آن محدوده سنی ۱۶ سال را محکوم کرده‌اند. آنها نوشته‌اند که استفاده از این ابراز برای رسیدگی مؤثر به خطرات، بیش از حد صریح است.
جزئیات زیادی از اینکه این لایحه چیست و چطور اجرا خواهد شد، منتشر نشده است. اطلاعات بیشتر زمانی ارائه می‌شود که هفته آینده، لایحه در مجلس بررسی شود.

نوجوانان نگران
لئو پوگلیسی، نوجوان ۱۷ ساله ساکن ملبورن که خدمات برخط تماشای ویدئو شبکه ۶ اخبار استرالیا را در ۱۱ سالگی بنیان‌گذاری کرده، یک شکایت دارد. او می‌گوید قانون گذاران توجه ندارند که شبکه‌های اجتماعی برای جوانانی که در عصر دیجیتال رشد کرده‌اند، یک چشم‌انداز به وجود آورده.او می‌گوید: «با احترام به دولت و نخست‌وزیر، اما آنها در دوران فضای مجازی بزرگ نشده‌اند. حتی حالا هم برای آنها اینطور نیست و چیزی که بسیاری از افراد متوجه نمی‌شوند این است که چه بخواهید و چه نه، شبکه‌های اجتماعی حالا بخشی از زندگی روزمره مردم است.»
لئو ادامه می‌دهد: «این پدیده بخشی از جامعه شده، بخشی از کار و تفریح مردم است. مردم در آنجا محتوا‌های مختلف تماشا می‌کنند. جوانان دیگر به رادیو گوش نمی‌دهند، روزنامه نمی‌خوانند و برنامه‌های زنده تلویزیون را نمی‌بینند. به همین خاطر نمی‌توان به این موضوع بی‌توجهی کرد. واقعیت این است که اگر این ممنوعیت وضع شود، فقط حل مشکلات شبکه‌های اجتماعی را به تعویق می‌اندازد.»
لئو در فضای مجازی به خاطر این کارش موردتشویق قرار گرفته. او برای جایزه «جوان استرالیایی سال» در ایالت خودش یعنی ویکتوریا نامزد نهایی شده و نتایج آن ژانویه سال آینده اعلام خواهد شد. منتقدان معتقدند که نامزدی او در این جشنواره باعث می‌شود که سکوی مجازی‌اش باعث شود «نسل جدیدی از افراد با دانش بیشتری رشد کنند.»
یکی از حامیان این قانون، سونیا رایان، فعال حوزه امنیت سایبری است؛ او براساس تجربه شخصی‌اش می‌داند شبکه‌های اجتماعی تا چه اندازه می‌توانند برای کودکان خطرناک باشند.
دختر ۱۵ ساله او، کارلی رایان در سال ۲۰۰۷ در ایالت استرالیای جنوبی توسط یک آزارگر ۵۰ ساله که در فضای مجازی تظاهر می‌کرد نوجوان است، به قتل رسید. در این نقطه عطف تلخ در تاریخ دیجیتال، کارلی اولین کسی بود که توسط یک شکارچی مجازی کشته شد.
سونیا رایان می‌گوید: «کودکان در معرض محتوای جنسی مضر قرار می‌گیرند. اطلاعات اشتباه به آنها ارائه می‌شود، با بدن خودشان مشکل دارند؛ در فضای مجازی مشکلاتی مانند تهدید با محتوای جنسی، شکارچیان مجازی و آزار و اذیت وجود دارد. خطرات بسیار زیادی در این فضا وجود دارد که کودکان باید بتوانند آنها را مدیریت کنند، اما چنین توانمندی یا تجربه‌ای را ندارند.»
او اضافه کرد: «نتیجه این می‌شود که ما کودکانمان را از دست می‌دهیم. ماجرا محدود به اتفاقی که برای کارلی رخ داد، یعنی رفتار‌های شکارچیان مجازی نمی‌شود؛ بلکه آمار خودکشی جوانان هم رو به افزایش نگران‌کننده‌ای است.»
سونیا رایان عضو گروهی است که برای تدبیر ملی و جلوگیری یا پاسخ به آزار و اذیت کودکان در استرالیا، به دولت مشورت می‌دهد.
او کاملا از تصویب لایحه محدودیت سنی فضای مجازی در استرالیا حمایت می‌کند.
رایان گفت: «نمی‌توانیم در این موضوع بی‌نقص پیش برویم. باید حتما ساز و کار‌هایی تدارک ببینیم که با نسل جوان مضطرب و معتاد به شبکه‌های اجتماعی، به درستی تعامل داشته باشیم.»
یکی از نگرانی‌های مهم برای کاربران شبکه‌های اجتماعی در تمام سنین، پیامد‌های بالقوه این قانون در حریم خصوصی کاربران است. پیش از این فناوری تخمین سن غیردقیق بوده، بنابراین به نظر می‌رسد تشخیص سن به شکل دیجیتال محتمل‌ترین گزینه برای اطمینان از سن کاربر باشد.
کمیسیون امنیت الکترونیک استرالیا، واحدی که خود را به عنوان اولین کمیسیون دنیا که مسئولیت امنیت برخط مردم را به عهده دارد معرفی می‌کند، در اسناد این برنامه پیشنهاد کرده که نقش مسئول احراز هویت را به عهده بگیرد. یعنی دولت داده‌های هویتی را نگهداری کند و سکو‌ها از طریق این کمیسیون متوجه شوند که سن آن کاربر بیشتر یا کمتر از ۱۶ سال است.

متخصصان اینترنت شکاک
تاما لیور، استاد مطالعات اینترنت در دانشگاه کورتین، از این ترس دارد که دولت وظیفه نگهداری از اطلاعات شخصی کاربران را به سکو‌ها واگذار کند.
دولت پیش از این هم گفته بود که مسئولیت احراز محدودیت سنی در سکو، به جای خود کاربر یا والدین او، به عهده سکو است تا از رعایت محدوده سنی برای همه کاربران اطمینان حاصل شود.
لیور گفته است: «به نظر می‌رسد بدترین نتیجه‌ای که می‌توان انتظار داشت دولت ناخواسته به آن متمایل شود، این است که خود سکو‌ها داور هویت افراد شوند.»
او اضافه کرده: «اگر سکو‌ها اسناد هویتی کاربران را در اختیار بگیرند، اوضاع بسیار وحشتناک می‌شود. زیرا تا به حال این شبکه‌ها، سابقه بسیار ضعیفی در نگهداری اطلاعات شخصی افراد داشته‌اند.»
اگر این لایحه به قانون بدل شود، از آن زمان سکو‌ها یک سال زمان دارند تا در مورد نحوه اجرای ممنوعیت تصمیم بگیرند.
رایان می‌گوید نگرانی‌های مرتبط با حریم خصوصی نباید در مسیر حذف کودکان از شبکه‌های اجتماعی قرار بگیرند.
او در پایان پرسشی را مطرح می‌کند: «اگر این کار را نکنیم، چه هزینه‌ای می‌پردازیم؟ اگر امنیت کودکانمان را به سود مالی و حفظ حریم خصوصی‌مان ترجیح ندهیم چه چیزی در انتظارمان است؟»

گزارش Cybernews نشان می‌دهد گوشی‌های اندرویدی حتی با GPS خاموش، هر ۱۵ دقیقه یک بار داده‌های حساس کاربران را به سرور‌های گوگل ارسال می‌کنند.

 به گزارش دانشجو گزارش جدیدی از تیم تحقیقاتی Cybernews نگرانی‌هایی جدی در مورد نحوه جمع‌آوری اطلاعات و ردیابی کاربران توسط گوگل مطرح کرده است. این گزارش نشان می‌دهد که حتی در شرایطی که GPS خاموش باشد، گوشی‌های جدید گوگل از جمله مدل Pixel ۹ Pro XL هر ۱۵ دقیقه یک بار اطلاعات کاربر را به سرور‌های گوگل ارسال می‌کنند.
تیم Cybernews برای این آزمایش یک گوشی جدید پیکسل ۹ پرو XL با حساب کاربری گوگل و تنظیمات پیش‌فرض را مورد بررسی قرار داد. آنها گوشی را روت کرده و از طریق پروکسی و گواهی امنیتی سفارشی، ترافیک ورودی و خروجی دستگاه را رهگیری و تحلیل کردند. این روش، امکان رمزگشایی و تحلیل دقیق‌تر ارتباطات دستگاه را فراهم کرد، هرچند که به دلیل روت کردن دستگاه برخی از قابلیت‌ها غیرفعال شدند و داده‌های جمع‌آوری شده به طور کامل نبود.
به گفته محققان، گوشی هر ۱۵ دقیقه یک بار بسته داده‌ای شامل موقعیت مکانی، آدرس ایمیل، شماره تلفن، وضعیت شبکه و سایر اطلاعات به سرور‌های گوگل ارسال می‌کند. این داده‌ها به سرویس‌های مختلفی نظیر مدیریت دستگاه، اجرای سیاست‌ها و ویژگی‌های گروه‌بندی چهره ارسال می‌شوند. نکته قابل توجه این است که حتی در صورت غیرفعال بودن GPS، گوشی از شبکه‌های وای‌فای نزدیک برای تخمین موقعیت مکانی کاربر استفاده می‌کند.

برای گوگل حریم خصوصی کاربران اهمیتی ندارد!

این اطلاعات می‌توانند حساسیت‌برانگیز باشند، به ویژه اطلاعات مکانی که می‌توانند جزئیات زندگی افراد را آشکار کنند. گوگل پیش از این اقداماتی برای حفاظت از حریم خصوصی کاربران انجام داده بود، از جمله متوقف کردن جمع‌آوری خطوط زمانی کاربران از طریق گوگل مپ و ذخیره داده‌ها فقط در دستگاه. اما گزارش Cybernews نشان می‌دهد که همچنان این نگرانی وجود دارد که دستگاه‌ها بدون رضایت صریح کاربران با سرویس‌هایی ارتباط برقرار می‌کنند.
نمونه‌ای از این موضوع، ارتباط دوره‌ای دستگاه با سرویس‌های مربوط به اپلیکیشن Photos است. این در حالی است که محققان نه اپلیکیشن را باز کرده بودند و نه عکسی گرفته بودند، اما دستگاه به طور خودکار با سرور‌های مربوط به ویژگی گروه‌بندی چهره در ارتباط بوده است.
یکی از مسائل مهمی که در این گزارش مطرح شده، امنیت داده‌ها است. طبق ادعای Cybernews، دستگاه به صورت دوره‌ای برای دانلود و اجرای کد‌های جدید با سرور‌های گوگل ارتباط برقرار می‌کند. هرچند که این موضوع خطر بزرگی برای امنیت تلقی نمی‌شود و شواهدی مبنی بر آسیب‌پذیری به کد‌های مخرب شخص ثالث وجود ندارد، ولی همچنان کاربران از احتمال سوءاستفاده هکر‌های پیشرفته نگرانی دارند.
سخنگوی گوگل در پاسخ به این گزارش اظهار داشت که: امنیت و حریم خصوصی کاربران از اولویت‌های اصلی ما در دستگاه‌های Pixel است. کاربران می‌توانند تنظیمات مربوط به اشتراک‌گذاری داده‌ها و مجوز اپلیکیشن‌ها را در هنگام تنظیم دستگاه و همچنین از طریق تنظیمات تغییر دهند. این گزارش برخی جزئیات فنی را به درستی بیان نکرده و اهمیت برخی از خدمات مشروع که نیازمند ارسال داده‌ها هستند را توضیح نداده است.
تیم Cybernews در پایان هشدار می‌دهد که ادغام عمیق سیستم‌های نظارتی در اکوسیستم گوگل ممکن است کاربران را در معرض نقض حریم خصوصی قرار دهد.

رگولاتورهای آنتی تراست اتحادیه اروپا تصمیم دارند اپل را به دلیل نقض قوانین بازارهای دیجیتال این منطقه جریمه کنند. 

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از رویترز، رگولاتورهای اروپایی در ماه ژوئن تولید کننده آیفون را به نقض قوانین بازارهای دیجیتال اتحادیه اروپا متهم کردند. جریمه مذکور در ماه جاری اعلام می شود اما زمان دقیق آن ممکن است تغییر کند. جریمه مذکور چالش های آنتی تراست اپل را بیش از پیش می کند زیرا رگولاتورهای اتحادیه اروپا سعی دارند زمینه را برای حضور شرکت های کوچک تر فراهم کنند.

این در حالی است که اتحادیه اروپا در ماه مارس اپل را ۱.۸۴ میلیارد یورو(۲.۰۱ میلیارد دلار) جریمه کرد زیرا رقابت با سرویس های پخش موسیقی رقیب را از طریق اپ استور خود از بین برده بود. این نخستین باری بودکه اپل برای نقض قوانین اتحادیه اروپا جریمه می شد.

از سوی دیگر اپل با تحقیقات درباره کارمزدهایی که به توسعه دهندگان اپ تحمیل می کند نیز روبرو است. نقض قوانین بازارهای دیجیتال اتحادیه اروپا به جریمه ای تا ۱۰ درصد درآمد سالانه شرکت منجر می شود.

قانون بازارهای دیجیتال (DMA) که اوایل سال جاری اجرایی شد، اپل را ملزم می‌کند تا به کاربران اجازه دهد مرورگر وب پیش‌فرض مورد نظر خود را روی آی‌پدها تنظیم کنند، به فروشگاه‌های اپلیکیشن جایگزین در سیستم عامل خود اجازه دهد و به هدفون‌ها و قلم‌های هوشمند اجازه دسترسی به آی پد را بدهد.

مدرس کارگاه‌های تربیت معلم با اشاره به اینکه مسئولان باید فضای مجازی را به رسمیت بشناسند، گفت: اگر آموزش و پرورش دوره‌ای برگزار کرده و نحوه استفاده مفید را به معلمان توضیح می‌داد، مسیر معلم بلاگری به سمت و سوی بهتری می‌رفت.

به گزارش ایسنا، سمیه رحمت مدرس کارگاه‌های تربیت معلم در گفت‌وگو با ایسکانیوز درخصوص فرصت‌ها تهدیدهای حضور معلمان در فضای مجازی به عنوان بلاگر گفت: بلاگری یعنی محتواسازی در فضای مجازی که این محتواسازی می‌تواند جنبه‌های مثبت داشته باشد و بلاگری معلم‌ها هم مختص کشور ما نیست و در همه جای دنیا معلمانی هستند که این کار را انجام می‌دهند اما باید جنبه‌های مثبت و منفی حضور معلمان در این فضا را بررسی کرد تا ببینیم چطور می‌توان از این فضا استفاده بهینه کنیم.

وی افزود: تا پیش از ظهور فضای مجازی، آموزش معلمان محدود به آن چیزی بود که در دانشگاه و به صورت تئوری آموخته بودند. فضای مجازی دنیای جدیدی را به سوی معلمان به ویژه در مناطق محروم کشور باز کرد. نمی‌توانیم منکر نواقص بسیار زیاد سیستم آموزشی در کشور به ویژه در حوزه آموزش‌های ضمن خدمت شویم. فضای مجازی فرصتی بود که معلم‌ها از یک‌دیگر یاد بگیرند. از این منظر معلم بلاگری اتفاق خوبی است.

این کارشناس تعلیم و تربیت با اشاره به اینکه محتواسازی در فضای مجازی می‌تواند مفید باشد به شرط اینکه معلم استفاده درست از آن را یاد بگیرد، عنوان کرد: در کشورهای پیشرفته کلاس‌ها و دوره‌هایی برای معلمان برگزار می‌شوند که در آن می‌آموزند چطور از فضای مجازی برای ارتقای سطح شغلی خود استفاده کنند. در کشور ما این آموزش‌ها وجود ندارد و نمی‌توانیم از معلمانمان انتظار داشته باشیم که کاری را انجام دهند که برای آن آموزش ندیده‌اند.

وی افزود: جنبه دیگر معلم بلاگری این است که به هر حال منجر به کسب درآمد می‌شود و معلم‌ها توانسته‌اند بخشی از کمبودهایی که آموزش و پرورش باید تکمیل می‌کرد اما نکرده را جبران کنند.

قوانینی برای حضور معلمان در فضای مجازی وجود دارد؟

مدرس کارگاه‌های تربیت معلم در پاسخ به این سوال که آیا قوانینی وجود دارد که خط و مشی برای فعالیت معلمان در این فضا تعیین کرده باشد و معلمان بدانند که چطور و تا چه حدی می‌توانند از فضای مجازی استفاده کنند، گفت: در بسیاری از کشورهای دنیا قوانین سخت‌گیرانه‌ای در این زمینه وجود دارد و علاوه بر این که دولت‌ها قوانین خاصی را وضع می‌کنند، مدارس هم محدودیت‌هایی را مشخص کرده‌اند.

وی ادامه داد: در کشورهایی مثل کانادا، آمریکا و اتحادیه اروپا قوانین بسیار سخت‌گیرانه‌ای وجود دارد و معلم باید رضایت‌نامه کتبی از اولیا داشته باشد که بتواند تصاویر بچه‌ها را به صورت موردی و هدفمند منتشر کند. در غیر این صورت انتشار تصویر دانش‌آموز می‌تواند برای معلم عواقبی مثل پرداخت جریمه و حتی اخراج داشته باشد.

رحمت بیان کرد: در کشور ما هم این قوانین وجود دارد و در سال‌های اخیر هم سختگیری‌ها بیشتر شده است. انتشار تصویر دانش‌آموز بدون رضایت اولیا ممنوع است و علاوه بر این انتشار تصویری که می‌تواند باعث تخریب شخصیت وی شده یا در آینده این کودک اثرگذار باشد، ممنوع بوده و اولیا می‌توانند شکایت کنند و حتی عواقبی مثل اخراج برای معلم دارد. در برخی کشورها معلم حتی باید تصویر کودک را در عکس یا ویدیو به طور کامل بپوشاند اما در ایران قوانین اینطور نیست که اصلا تصویری از کودک در عکس و فیلم‌ها نباشد.

وی اضافه کرد: براساس قوانین، اگر قرار است فیلم و عکسی از کلاس منتشر شود، فقط باید جنبه‌های مثبت آموزشی داشته باشد. انتشار محتوای طنز و محتواهایی که هدف درآمدزایی دارند هم کاملا ممنوع است. گاهی محتوایی آموزشی تولید و از بچه‌ها استفاده می‌کند، مثلا ابزاری دست بچه‌ها است و در حال کار هستند که در این حالت تاکنون قانونی درباره انتشار تصویر دانش‌آموز وجود ندارد. مگر اینکه اولیا به دلایلی موجه اعتراض کنند.

کارشناس تعلیم و تربیت توضیح داد: در این میان برخی همکاران ما تولید محتوا را به سمت و سوی دیگری برده‌اند که می‌تواند آسیب‌زا باشد. مثلا محتوای طنز تولید می‌کنند که این سبک بلاگری به دانش‌آموز، معلم و حتی سیستم آموزشی ضربه می‌زند. تولید محتوای طنز حتی با پوشاندن چهره دانش‌آموز هم درست نیست.

اخراج معلمان به دلیل نقض حریم خصوصی دانش‌آموز

وی افزود: برخی از افراد برای افزایش تعداد بیننده‌ها، از بچه‌ها استفاده می‌کنند و بچه‌ها توان دفاع از خود را ندارند و نمی‌دانند که این کار در آینده می‌تواند برای آن‌ها مشکل‌ساز شود. قانون با این فعالیت‌ها مخالف است و برخوردهایی هم شده و حتی برخی همکاران نتوانسته‌اند به محل کار خود بازگردند یا با وساطت بازگشته‌اند.

این معلم توضیح داد: برخوردهای اخیر تاثیر بالایی داشته چراکه بلاگری به این سبک در حال افزایش بود و برخی همکاران هم وسوسه می‌شدند که وارد این فضا شوند. البته اینطور نبود که معلم بار اول اخراج شود بلکه چندبار تذکر گرفته بود و بعد از بررسی صفحه وی و تکرار فعل، حکم به اخراج معلم داده شد البته معمولا با وساطت و گرفتن تعهد به محل کار بازگشتند.

رحمت با بیان اینکه بازی کردن با شخصیت و آینده کودک اتفاق خوبی نیست و باید با آن مقابله شود، عنوان کرد: برخی معلمان با توجیح اینکه در حال تولید محتوا هستند، زمان زیادی را صرف کار با تلفن همراه خود می‌کنند، درحالی که این زمان باید در کلاس درس و برای آموزش صرف شود. بسیاری از مدارس ورود تلفن همراه را به داخل کلاس درس را ممنوع یا محدود به موارد خاص کرده‌اند.

هنوز فضای مجازی برای مسئولان ما به رسمیت شناخته نشده است

وی معتقد است که اگر آموزش و پرورش دوره‌ای برگزار کرده و این موارد را به معلمان توضیح می‌داد، مسیر معلم بلاگری به سمت و سوی بهتری می‌رفت. وی در این باره بیان کرد: فضای مجازی باعث شد تا دیوارهای کلاس شکسته شود و اولیا با نحوه تدریس بیشتر آشنا شوند یا معلم‌های خلاقی که پیش از این دیده نمی‌شدند، به مردم معرفی شوند که این موضوع اتفاق خوبی است اما هنوز فضای مجازی برای مسئولان ما به رسمیت شناخته نشده است.

مدرس کارگاه‌های تعلیم و تربیت توضیح داد: این درحالی است که باید بپذیریم که بودن در این فضا اجتناب‌ناپذیر است. معلم باید یاد بگیرد که چطور از این فضا استفاده کند و طوری نباشد که خلاف شان معلمی از دیگر بلاگرها پیروی کند تا دیده شود. اگر معلم را در این فضا رها کنیم و صرفا قوانین بازدارنده وضع کنیم، اشتباهات معلمان در این فضا هم بیشتر می‌شود.

وی ادامه داد: در کارگاه‌های تربیت معلم دوره‌هایی به صورت خودجوش برگزار می‌کنیم و اما این فرصت باید برای همه معلمان کشور وجود داشته باشد تا بتوانند از از یک‌دیگر یاد بگیرند اما باید به حفظ حریم خصوصی دانش‌آموز توجه کنند. به معلمان می‌گویم که وارد فضای مجازی شوید و از یک دیگر یاد بگیرید تا سطح کار خود را ارتقا دهید.

آسیب‌هایی که تولید محتوای غیراصولی به دانش‌آموز می‌زند

رحمت درخصوص آسیب‌هایی که تولید محتوای غیراصولی به دانش‌آموز می‌زند، توضیح داد: دانش‌آموزی بود که به دلیل اضافه وزن در کودکی محتوای طنزی از وی منتشر شد و بعد حتی با وجود اینکه توانست در نوجوانی به وزن ایده‌آل برسد اما به دلیل محتواهای منتشر شده از وی و نگاه تمسخرآمیز دیگران دچران افسردگی شد. یا ویدیویی از نحوه صحبت کردن یک دانش‌آموز منتشر شد که جنبه طنز داشت اما منجر به ترک تحصیل این دانش‌آموز شد.

خودکشی دانش‌آموز به دلیل محتواهای منتشر شده از وی در کودکی

وی افزود: حتی دانش‌آموزی داشتیم که به دلیل محتواهای منتشر شده از وی در کودکی، خودکشی کرد. محتوایی که منتشر می‌شود، قابل حذف کردن نیست و نمی‌توان آن را از ذهن مخاطب پاک کرد، پس ما مسئولیت سنگینی داریم. برخی موارد پدر و مادر هم اجازه تولید محتوا می‌دهند اما من به عنوان معلم باید به وجدان خود رجوع کنم که این کار من چه عواقبی دارد چراکه امروزه حتی برخی پدر و مادرها از کودک در فضای مجازی استفاده ابزاری می‌کنند.

مدرس کارگاه‌های تربیت معلم عنوان کرد: برخی همکاران هم در فضای مجازی پوشش مناسب معلمی را رعایت نمی‌کنند. ما باید یادبگیریم که معلم بلاگر متفاوت از دیگر بلاگرها است و ما در جایگاه معلم هستیم و باید شان معلمی را رعایت کنیم. لباس شاد و مرتب پوشیدن، بخشی از معلمی به ویژه برای معلمان مقطع ابتدایی است اما باید شئونات اولیه را رعایت کنیم. هر شغلی پیامی دارد و باید در جایگاه درستی فعالیت کنیم.

برای تولید محتوای خوب هم نباید از زمان آموزش در کلاس درس استفاده کنیم

وی با تاکید بر اینکه نباید از ساعت آموزش کلاس برای تولید محتوا استفاده شود، توضیح داد: معلم باید بداند که زمان حضور وی در کلاس برای آموزش به دانش‌آموزان است و اگر قرار باشد که از آن‌ها برای دیده شدن و کسب درآمد از طریق دیگری استفاده کند، از لحاظ وجدانی درست نیست. حتی برای تولید محتوای خوب هم نباید از زمان آموزش در کلاس درس استفاده کنیم و می‌توانیم از زمان‌های غیرکاری بهره ببریم. اگر قرار باشد که مدام دوربین در کلاس باشد، معلم هم باید در شرایط دوربین‌پسند باشد و ممکن است که فیلمی را چندین بار ضبط کند و دانش‌آموزان هم خسته شوند.

وی در پاسخ به این سوال که اگر خانواده‌ها متوجه شوند که معلمی از حریم خصوصی دانش‌آموز استفاده شخصی می‌کند و زمان کلاس را به تولید محتوا اختصاص می‌دهد، باید چه کاری انجام دهند، توضیح داد: همه چیز باید قدم به قدم اتفاق بیفتد و سلسله مراتب را رعایت کنیم. ابتدا بهتر است که با لحن ملایمی با خود معلم صحبت کنیم. در مرحله بعدی در صورت تکرار با مدیران مدرسه مطرح کنیم و اگر دیدیم که دانش‌آموز تحت فشار است و مدرسه هم بی‌اعتنایی می‌کند، مراجعه به آموزش و پرورش منطقه راه حل بعدی است.

استفاده نوجوانان از فضای مجازی و آثار سوء آن چالشی مهم در دنیای مدرن است که با توجه به گسترش دسترسی به اینترنت و شبکه‌های اجتماعی، اهمیت این مسئله بیشتر از گذشته شده است. 

امروزه فضای مجازی به بخش مهمی از زندگی نوجوانان تبدیل شده است، این فضا به آنها امکان می‌دهد تا با دوستان خود ارتباط برقرار کنند، اطلاعات کسب کنند، سرگرم شوند و حتی مهارت‌های جدید یاد بگیرند. اما به طور کلی حضور نوجوانان در این فضا و آثار سوء آن چالشی مهم در دنیای مدرن است که با توجه به گسترش استفاده از اینترنت و شبکه‌های اجتماعی، اهمیت این مسئله بیشتر از گذشته شده است. 

تمایل به تجربه‌های جدید در نوجوانان موجبات سوءاستفاده از آنها را در فضای مجازی فراهم می‌کند 

در همین رابطه لیلی تقربی پژوهشگر حقوق کودکان و نوجوانان، به راهکار‌هایی برای جلوگیری از مورد سوء‌استفاده قرار گرفتن نوجوانان در فضای مجازی اشاره کرد و گفت: نوجوانان به اقتضای سن به دلیل کنجکاوی، تمایل به تجربه‌های جدید دارند، گاهی به دلیل عدم آگاهی از خطرات، ممکن است ناخواسته اطلاعات شخصی خود را در فضای آنلاین به اشتراک بگذارند؛ و از آنجا که بستر وب بستری است که افراد سودجو می‌توانند از اطلاعات شخصی نوجوانان برای مقاصد نامناسب یا حتی غیرقانونی استفاده کنند این موضوع می‌تواند پیامد‌های غیر قابل جبرانی برای آنها به دنبال داشته باشد.

سادگی دسترسی نوجوانان به اینترنت و عدم آموزش‌های لازم موجبات سوءاستفاده از آنها را فراهم می‌کند

وی به چالش‌های حفظ حریم خصوصی نوجوانان در ایران اشاره کرد و گفت: حفظ حریم خصوصی در فضای مجازی به ویژه برای نوجوانان ایرانی چالش‌هایی را به همراه دارد. یکی از چالش‌ها این است که نوجوانان به سادگی به اینترنت و شبکه‌های اجتماعی دسترسی دارند، در حالیکه به خوبی آموزش ندیده‌اند که چگونه از خود در برابر خطرات پیش رو محافظت کنند. در واقع چالش اصلی این است که اغلب نوجوانان نمی‌دانند که حتی پست کردن اطلاعاتی ساده مثل عکس یا نام مدرسه، می‌تواند به دست افراد نادرست برسد و از آن سوء‌استفاده شود.

 این پژوهشگر حوزه حقوق کودک و نوجوان افزود: گسترش شبکه‌های اجتماعی و اینترنت، نوجوانان نسبت به هر زمان دیگری در معرض اشتراک‌گذاری اطلاعات شخصی و حتی ناخواسته قرار گرفته‌اند. در بسیاری از موارد، آنها ممکن است ندانند که اطلاعاتی که به اشتراک می‌گذارند، می‌تواند توسط دیگران مورد سوءاستفاده قرار گیرد. این مسئله نه تنها به امنیت آنها در دنیای واقعی آسیب می‌زند، بلکه می‌تواند منجر به مشکلات روانی و اجتماعی نیز شود.

نوجوانان نمی‌دانند در برابر تهدیدات فضای مجازی از چه کسی کمک بخواهند 

تقربی با بیان اینکه در فضای مجازی، نوجوانان به دلایل مختلف ممکن است هدف سوء‌استفاده قرار بگیرند، گفت: سوء‌استفاده‌ها ممکن است از دسترسی غیرمجاز به اطلاعات شخصی آنها گرفته تا تهدید و باج‌گیری باشد. در بسیاری از موارد، نوجوانان به دلیل عدم آگاهی از حقوق خود، نمی‌دانند چگونه از خود محافظت کنند یا در صورت بروز مشکل، به کجا مراجعه کنند. حتی بسیاری از نوجوانان نمی‌دانند که می‌توانند در صورت مشاهده هرگونه تهدید یا سوءاستفاده در فضای مجازی، با مراجع قانونی تماس بگیرند و از آنها کمک بخواهند.

اجرای موثر قوانین محافظت کننده از نوجوانان در فضای مجازی نیاز به همکاری پلتفرم‌ها و نهاد‌های قانونی دارد 

وی در پاسخ به این سوال که آیا قوانین موضوعه ایران به حمایت از حقوق نوجوانان در فضای مجازی می‌پردازد، گفت: طبق قوانین موضوعه ایران، حفاظت از اطلاعات شخصی افراد (از جمله نوجوانان) در فضای مجازی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. قوانین ایران، همچون قانون جرایم رایانه‌ای و ماده‌های مربوط به حفظ حریم خصوصی در قانون اساسی، تلاش می‌کنند تا به نوعی از حقوق نوجوانان در فضای مجازی حمایت کنند. در ایران، برخی قوانین موجود برای حفاظت از نوجوانان تدوین شده‌اند، اما برای اجرای موثر این قوانین، نیاز به آگاهی‌بخشی به نوجوانان و خانواده‌ها و همچنین همکاری بیشتر پلتفرم‌ها با نهاد‌های قانونی است.

با آموزش و فرهنگ سازی نوجوانان می‌آموزند چگونه از خود در فضای مجازی محافظت کنند

تقربی با بیان اینکه آموزش و فرهنگ‌سازی به عنوان راهکار اولیه می‌تواند به حفظ حریم خصوصی نوجوانان در فضای مجازی کمک کند، گفت:یکی از راهکار‌هایی که برای حفظ حریم خصوصی نوجوانان در فضای مجازی پیشنهاد می‌شود، آموزش و فرهنگ‌سازی است. نوجوانان باید بیاموزند که چگونه از اطلاعات شخصی خود در فضای مجازی محافظت کنند ونسبت به اشتراک‌گذاری اطلاعات شخصی خود حساسیت نشان دهند.

وی در پاسخ به این سوال که چگونه می‌توان حریم خصوصی نوجوانان در فضای مجازی را حفظ کرد، گفت: والدین باید از اهمیت حریم خصوصی در فضای مجازی آگاه باشند و در این زمینه به نوجوانان خود آموزش دهند. هر شبکه اجتماعی تنظیمات خاص خود را برای حفظ حریم خصوصی کاربران دارد و نوجوانان باید با این تنظیمات آشنا شوند تا بتوانند محتوای خود را تنها برای دوستان و افراد مورد اعتماد به اشتراک بگذارند.

آموزش‌های پیشگیرانه به نوجوانان کمک می‌کند تا در اشتراک‌گذاری اطلاعات خود در فضای مجازی هوشمندانه عمل کنند

تقربی ادامه داد: ایجاد آگاهی درباره مخاطرات فضای مجازی یکی دیکر راهکاری‌های حفاظت از نوجوان در فضای افسار گسیخته مجازی است، درک مخاطرات و مشکلاتی که ممکن است با به اشتراک‌گذاری اطلاعات شخصی در اینترنت به وجود آید، یکی از عوامل مهم در حفظ حریم خصوصی نوجوانان است. آموزش‌های پیشگیرانه در این زمینه می‌تواند به آنها کمک کند تا در اشتراک‌گذاری اطلاعات خود هوشمندانه‌تر عمل کنند.

استفاده متعادل از اینترنت سبب کاهش رویارویی نوجوان با مخاطرات فضای مجازی می‌شود

وی گفت:محدودیت زمان استفاده و نظارت بر فعالیت‌های آنلاین نوجوانان یکی از راهکار‌های مؤثر، تعیین محدودیت زمانی برای استفاده از شبکه‌های اجتماعی و فضای مجازی است. این کار می‌تواند به نوجوانان کمک کند تا به طور متعادل از اینترنت استفاده کنند و کمتر در معرض مخاطرات آنلاین قرار بگیرند. البته نظارت والدین بر فعالیت‌های آنلاین نوجوانان نیز بدون دخالت مستقیم در حریم خصوصی آنها، می‌تواند به کاهش خطرات کمک کند.

تقربی افزود: استفاده از نام مستعار و عدم اشتراک‌گذاری اطلاعات واقعی و حساس می‌تواند به نوجوانان کمک کند تا از خطرات احتمالی در فضای مجازی دوری کنند. مثلاً استفاده از یک نام مستعار به جای نام کامل، یا محدود کردن اشتراک‌گذاری عکس‌ها و اطلاعات مکان، می‌تواند از بسیاری از مشکلات جلوگیری کند.

وضع قوانین سختگیرانه مانع از مورد سوءاستفاده قرار گرفتن نوجوانان در فضای مجازی می‌شود

 وی در ادامه به نقش نهاد‌های قانونی و نظارتی در جلوگیری از سوء‌استفاده از نوجوانان در فضای مجازی اشاره کرد و گفت:نهاد‌های قانونی باید با جدیت بیشتری به موضوع حفاظت از حریم خصوصی نوجوانان و مقابله با سوء‌استفاده‌های احتمالی بپردازند. در واقع باید با وضع مقررات سخت‌گیرانه و ایجاد زیرساخت‌های مناسب، فضا را برای سوء‌استفاده‌گران محدود کنیم و به نوجوانان این اطمینان را دهیم که در صورت بروز مشکل، قانون از آنها حمایت خواهد کرد.

تقربی در مورد مسئولیت پلتفرم‌ها و شرکت‌های اینترنتی نیز گفت:پلتفرم‌ها باید راهکار‌هایی را برای حفظ حریم خصوصی کاربران خود به کار گیرند و با ارائه امکاناتی مثل تنظیمات امنیتی پیشرفته، به نوجوانان امکان کنترل بهتر بر اطلاعات خود را بدهند.

نیاز است قوانین صیانت از نوجوانان در فضای مجازی متناسب با چالش‌های جدید بروز شود 

 ضرورت اصلاح قوانین از دیگر موضوعاتی بود که این پژوهشگر حقوق کودک بر آن تاکید کرد و گفت: ضرورت اصلاح و بروزرسانی قوانین موضوعه در ایران نیز در این زمینه اهمیت ویژه‌ای خواهد داشت، برخی از قوانین موجود در ایران مربوط به دوران پیش از رشد فضای مجازی است و نیاز به بازنگری دارند تا با چالش‌های جدید هماهنگ شوند. به عبارت دیگر بسیاری از قوانین فعلی با نیاز‌های کنونی همخوانی ندارند و باید بروزرسانی شوند تا بتوانند از نوجوانان در برابر تهدید‌های جدید فضای مجازی محافظت کنند.

تقربی گفت: خانواده‌ها اگر در فضای مجازی کنترلی بر اطلاعات که نوجوان در معرض آن قرار می‌گیرد، نداشته باشد مشکلات زیادی برای نوجوان بوجود می‌آورد. خانواده‌ها باید به عنوان اولین خط دفاعی، نوجوانان را نسبت به خطرات فضای مجازی آگاه کنند و در صورت بروز مشکل از آنها حمایت و به عبور ایمن نوجوان از این برهه و خطرات احتمالی آن کمک کنند؛ که امید است که با تعامل موثر میان خانواده‌ها، نهاد‌های قانونی، و شرکت‌های فناوری، این مهم محقق شود.

متولیان حوزه آموزش، آموزش‌های حقوقی را وارد محتوا‌های درسی کنند 

وی به نقش نهاد‌های آموزشی در پیشگیری از آسیب‌های فضای مجازی اشاره کرد و گفت:سرعت تغییرات در دنیای کنونی به میزانی است که نمی‌توان منتظر ماند و دید تکنولوژی، فضای مجازی با جامعه چه خواهد کرد لذا نیاز است نهاد‌های متولی فرهنگ و آموزش هر چه سریعتر به این حوزه ورود کنند، آموزش و پرورش و نهاد‌های آموزشی آموزش‌های حقوقی را از اوجب واجبات برای دانش آموز در سن نوجوانی بدانند و او را نسبت به حق وتکالیفش، نوع برخوردش در فضای مجازی و پیامدهایش آگاه کند که در این زمینه نیاز است آموزش‌ها به صورت تدریجی وارد محتوای درسی آنها شود.

منبع: میزان

زندگی کودکان امروزی هنگام استفاده از گوشی‌های هوشمند و رسانه‌های اجتماعی تا اسباب‌بازی‌های مبتنی بر تلویزیون و تبلت،کاملا غرق فناوری شده است. در دنیای امروزی کودکان و نوجوانان به هرحال از رایانه استفاده خواهند کرد اما استفاده بیش از حد از فناوری می‌تواند اثرات مضری بر سلامت جسم و روان آنها داشته باشد. آسیب‌های ویرانگر اجتماعی فضای مجازی بر زندگی کودکان به حدی است که تا بزرگسالی با آنها همراه بوده و تبعات بسیاری در پی دارد.

گروه ایرنا زندگی-  تأثیرات منفی استفاده بی رویه از فضای مجازی بر سلامت کودکان طیف وسیعی از افزایش خطر چاقی تا از دست دادن مهارت‌های اجتماعی و مشکلات رفتاری را شامل می شود. البته، این بدان معنا نیست که والدین باید فناوری را به طور کامل ممنوع کنند، اما می‌توانند با آگاهی از تأثیرات بالقوه فناوری بر کودکان آگاه باشند و استراتژی‌هایی را برای محدود کردن زمان استفاده از صفحه نمایش فرزندان خود ایجاد کنند. دکتر محمدمهدی سید ناصری، مدرس دانشگاه و پژوهشگر حقوق بین‌الملل کودکان در این خصوص یادداشتی نوشته اند تا خانواده ‎ها با مطالعه آن از خطرات اینترنت در کنار فواید آن برای کودکان آگاه شده و با دانش بیشتری بر استفاده کودکان از این فناوری مضر و در عین حال مفید نظارت داشته باشند.  متن این یادداشت بدین شرح است:

اینترنت فناوری مفیدی اما سرشار از مضرات برای کودکان

شما به‌عنوان پدر و مادر، آیا از تأثیرات منفی فضای مجازی بر روی کودکان خود اطلاع دارید؟ اینترنت همچون تمام وسایل ارتباط‌ جمعی جنبه‌های مثبت و منفی دارد. رشد چشمگیر اینترنت و شبکه‌های اجتماعی در دو دهه اخیر باعث شده است که کودکان و نوجوانان امروزی به هر شکلی در معرض رسانه‌های مختلف قرار گرفته و در رسانه‌های دیجیتال بزرگ غرق شوند .استفاده بیش از حد و افراطی از اینترنت و فضای مجازی می‌تواند به استفاده وسواسی از این محیط منجر شده و انسان را از بسیاری از فعالیت‌های اجتماعی، ارتباطات، سلامتی و وظایف شغلی و تحصیلی و همچنین عادت‌های خوردن و خوابیدن غافل کند. این شرایط به نوبه خود تبعات نامناسبی برای زندگی افراد به ‌خصوص کودکان به‌عنوان قشری آسیب‌پذیر به دنبال خواهد داشت.

کودکان و نوجوانان نسل زِد و آلفا آسیب‌پذیرترین قشر کاربران اینترنت در عصر انفجار تکنولوژی هستند. اغلب آن‌ها بی‌تجربه، کنجکاو، احساساتی و از همه مهمتر “تنها” هستند و درست به همین دلیل هدف بسیار خوبی برای مجرمان و تبهکاران اینترنتی محسوب می‌گردند.

تکنولوژی اینترنت مخرب و مفید

نمی‌توان تصور نمود که فرزندان ما بزرگ شوند، رشد کنند، به دانشگاه بروند، وارد حوزه‌های مختلف کاری شوند اما با کامپیوتر سر و کار نداشته باشند و شبکه‌ی جهانی اینترنت را نشناسند. دنیای امروز دنیای فناوری‌های نوین است که چنان با سرعت وارد زندگی بشر شده و راه نفوذ خود را ادامه می‌دهند که نمی‌توان از کنار آن‌ها با بی‌تفاوتی گذشت، بلکه می‌بایست با آن‌ها به روش صحیح برخوردکرد تا بیشترین سود و استفاده حاصل آید. با وجود اینکه تاثیرات مثبت تکنولوژی‌های نوین در کیفیت زندگی ما قابل انکارنیست، اما در صورت نبود مدیریت صحیح توسط دولت و از همه مهمتر نهاد خانواده، تأثیرات غیر قابل جبران و مخربی بر زندگی کودکان و نوجوانان ما وارد می‌آید.

یادمان باشد که ما به ‌هیچ عنوان نمی‌توانیم تکنولوژی و اینترنت را از زندگی فرزندمان حذف کنیم، بلکه باید آن‌ها را به خوبی آموزش دهیم که چگونه از این امکانات برای موارد درست و پیشرفت در زندگی استفاده کنند. با آموزش هر تغییری امکان‌پذیر است.

آسیبهای استفاده بیش از حد از اینترنت

در فضای مجازی که امروزه از هر سه کاربر فعال، یک نفر کودک است،  مهم‌ترین تاثیرات منفی آن بر کودکان عبارتند از:

-  خشونت از طریق بازی‌های رایانه‌ای که روح و روان کودک را تهدید می‌کند.

- فحشا و فساد که به نوبه‌ی خود بی و بندوباری، پورنوگرافی و هرزه‌نگاری را در کودک افزایش می‌دهد.

- استفاده از مواد مخدر و روان گردان‌ها و اعتیاد به فضای سایبری در اثر استفاده بیش از حد کودکان و نوجوانان.
- کلاهبرداری در اثر اعتماد بی‌پایه به کاربران فضای مجازی، به‌ویژه توسط کودکان.

- ایجاد بلوغ زودرس در کودکان و نوجوانان و اثرات منفی بر رشد طبیعی جسم و روان، گوشه‌گیری و انزوا و بروز افسردگی در کودکان و نوجوانان و رفتارهای عصبی و غیرمتعادل.

- عدم تمایل و یا کم رغبتی به انجام واجبات و حضور در مجامع علمی و مذهبی، مشغول شدن و استفاده زیاد از تلفن همراه برای بازی و یا دیدن کلیپ و موسیقی، اعتیاد به تلفن همراه، بی‌خوابی و کاهش مطالعات درسی و غیردرسی و بروز افت تحصیلی، انتخاب لباس و آرایش ظاهری به سبکهای نامأنوس و ناهنجار و گرایش به سیگار، موادمخدر و کاهش انگیزه برای کار و تلاش

نقض شدیدحریم شخصی آن‌ها به‌ واسطه‌ی دسترسی به فیلترشکن‌ها در سایه ی عدم نظارت نهاد خانواده از دیگرآسیب‌ های کار با اینترنت و رایانه است.

این فن‌آوری بر کلیه اقشارسِنّی جامعه اثرمستقیم و غیرمستقیم دارد، اما به ‌نظر می‌رسد کودکان با توجه به ویژگی‌های خود مهم‌ترین و بیشترین قربانی مضرات این پدیده هستند. چراکه از توانایی‌های لازم برای بهره‌مندی مثبت از این تکنولوژی، برخوردارنیستند. از جمله ویژگی‌های چالش برانگیز تربیت در فضای مجازی می‌توان به خاستگاه غربی داشتن آن، نامحدود بودن و غیرقابل کنترل بودن، تضاد فرهنگ‌ها در فضای مجازی، در خطر بودن حریم شخصی کاربران، تشخیص ناپذیری هویت، جرایم علیه عفت و اخلاق عمومی، سرمایه‌گذاری دشمن در جبهه‌ی فضای مجازی و جنگ نرم، آثار سوء فضای مجازی بر اخلاق کاربران و... اشاره نمود.

فرهنگ‌سازی استفاده‌ی بهینه و درست از امکانات فضای مجازی، آشنا کردن متولیان تربیت با خطرات فضای مجازی، تولید و توسعه‌ی تولیدات فرهنگی متناسب با دین در فضای مجازی، نظارت و همراهی با فرزندان در استفاده از فضای مجازی، جایگزینی فرهنگی، تقویت عقاید، بصیرت بخشی و آگاهی دادن به کاربران و.. از جمله راهکارهایی است که بررسی آیات قرآن کریم و سیره‌ی رضوی ما را بدان رهنمون می‌کند.

خانواده به عنوان یکی از مهم‌ترین و اساسی‌ترین نهادها در ایجاد یا کنترل وابستگی کودکان و نوجوانان نسل زِد و آلفا به فضای مجازی مورد توجه است. لذا نهادینه کردن برخی از جنبه‌های رفتار اجتماعی در دوران کودکی نیازمند همکاری و همراهی خانواده‌ها است. می‌توان نتیجه گرفت که آگاهی و اطلاع والدین از جنبه‌های مثبت و منفی سرگرمی‌های دیجیتال و حضور کودکان در فضای مجازی بسیار مهم است. آنان باید با تشخیص بازی‎های مفید و مناسب سن و جنس کودکان و شناخت نسبت به مسائل تربیتی و آگاهی نسبت به انواع بازی‎‎های رایانه‌ای‌،‌ همواره سواد و اطلاعات دیجیتالی خود را به روز نگهدارند تا بتوانند پاسخگوی پرسش‌ها و نیازهای فرزندان در این عرصه‌ باشند. در این راه نقش فرهنگ‌سازی و اطلاع‌رسانی مناسب برای خانواده‌ها نیز بسیار حائز اهمیت است و می‌بایست در دستور کار مراکز فرهنگی و متولیان امر قرار گیرد.

تکنولوژی بیشتر از اینکه ذاتاً فناورانه باشد،‌ ماهیتی اخلاقی‌،‌ فرهنگی و انسانی و اجتماعی دارد و انسان به‌ واسطه‌ی هیپنوتیزم عصر تکنولوژی از فروغی که جوهره‌ی وجودی اوست‌،‌ دور شده است. البته تکنولوژی به خودی خود مخرب نیست و نحوه‌ی استفاده از آن است که بسیار مهم است و عدم توجه به اخلاق در مواجه با تکنولوژی در عصر حاضر سبب خلق پلتفرم‌ها و خدماتی از فناوری‌های هوش مصنوعی شده است که خارج از اراده و کنترل بشر است و در آینده‌ای نه چندان دور و با ادامه‌ی این روند شاهد شکل‌گیری نظم نوینی در اجتماع بشری خواهیم بود که در روش مواجهه با جامعه و قانون اثرگذارخواهد بود.

در این گزارش نگاهی داریم بر قوانین و محدودیت‌های شبکه‌های مجازی در ایران و جهان تا ببینیم عمل به این قوانین تا چه میزان ضمانت اجرایی داشته و می‌تواند در مراقبت از کودکان راهگشا باشد.

مطابق قوانین سازمان حقوق بشر، حق دسترسی آزاد به فضای مجازی جزء حقوق شهروندی همه انسان‌هاست، اما نکته اینجاست که برای استفاده از اینترنت باید خانواده‌ها آموزش ببینند. اگر به‌صورت کلان به ماجرا نگاه کنیم هیچ عُرف و قانونی با ضمانت اجرایی کافی وجود ندارد تا بتوانیم از هنجارشکنی‌های فضای مجازی جلوگیری کنیم؛ چراکه مهم‌ترین آسیبی که فضای مجازی ایجاد می‌کند، نقص حریم شخصی اشخاص است. این موضوع هم در مورد بزرگسالان و هم در مورد کودکان صادق است. اما کودکان در معرض خطر بیشتری قرار دارند چرا که قدرت تشخصی و تمیز چالش‌ها و خط قرمز‌ها را ندارند.

براساس آمارِ صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل متحد در سال‌های ٢٠٢٣و ٢٠٢٤ (یعنی بعد از دوران کرونا) پس از «جنگ»‌ها بیشترین موضوعی که حقوق کودکان را نقض کرده، فضای مجازی بوده است. هرچند که کنوانسیون‌ها و قوانین زیادی نیز در این حوزه مطرح شده، اما تمام این موارد به فرهنگسازی کشور‌ها برمی‌گردد.

ایران

سال گذشته سند صیانت از کودکان در فضای مجازی که از سال ۱۳۹۵ در مرکز ملی فضای مجازی تدوین شده بود، در شورای عالی فضای مجازی به تصویب نهایی رسید. ۹ سیاست کلان برای محافظت از کودکان در برابر آسیب‌های احتمالی فضای مجازی مورد توجه قرار گرفته است:

۱. توسعه محیط‌های صیانت شده در فضای مجازی/ ۲. رده بندی محتوا و خدمات متناسب با سن و جنسیت و آمادگی جسمی /۳. ارتقای سواد فضای مجازی و مهارت افزایی کودکان با ابزار‌هایی که در اختیار والدین قرار می‌گیرد/ ۴. آگاه سازی و هوشیارسازی والدین و مربیان به دلیل نقش حمایتی که در این زمینه دارند/۵. پیشگیری از ارائه محتوای خدمات مضر/۶. برخورد قضائی با کسانی که علیه کودک و نوجوان اقدام مجرمانه انجام می‌دهند/۷. مراقبت اجتماعی از کسانی که در این فضا آسیب دیده اند و یا در معرض خطر هستند/۸. مشارکت محوری بخش خصوصی/ ۹. توسعه همکاری‌های بین المللی با کشور‌های مختلفی که نسبت به این موضوع دغدغه دارند.

سنگاپور

این کشور قانون مجازات را در ۱ ژانویه ۲۰۲۰ به تصویب رساند که تولید، توزیع، تبلیغات و در اختیار داشتن مواد کودک آزاری را ممنوع کرد. علاوه بر این، قانون مجازات ۲۲۴ وجود دارد که فروش محتوای مستهجن به کودکان و نوجوانان را ممنوع کرده است. سنگاپور در سال ۲۰۱۴ قانون خود را برای جرم انگاری آزار و اذیت سایبری و تعقیب وضع کرد که آزار و اذیت سایبری، قلدری کودکان و سایر اشکال آزار جنسی را ممنوع می‌کرد. این کشور به دلیل رویکرد پیشگیرانه خود، سابقه خوبی در زمینه ایمنی سایبری برای کودکان دارد. براساس شاخص ایمنی آنلاین کودکان مؤسسه DQ این کشور برای داشتن بهترین ایمنی آنلاین برای کودکان در رتبه چهارم بین ۳۰ کشور دیگر قرار گرفت.

اندونزی

اندونزی در تصویب طیف وسیعی از قوانین برای محافظت از کودکان در فضای سایبری فعال بوده است. برای مثال، در قانون مجازات به وضوح هرزه‌نگاری کودکان را تعریف شده و قرار دادن کودکان در معرض موارد مستهجن را ممنوع کرده است.

هند

در سال ۲۰۲۰ قانونی در حوزه، خفاظت از حقوق کودکان در این کشور به تصویب رسید. طبق این قانون در صورت تلاش برای جمع آوری، ذخیره و پردازش اطلاعات کودکان زیر ۱۸ سال در فضای مجازی، حقوق آنها باید محفوظ باقی بماند. جمع آوری اطلاعات کودکان با هدف ساخت حساب کاربری، کنترل و ردگیری رفتار کودک و ارسال تبلیغات هدفمند در اینترنت برای آنها ممنوع است. پیش‌تر دولت هند به دلیل نگرانی از سواستفاده از کودکان و ترویج هرزه نگاری، نصب تعدادی از برنامه‌های موبایلی را ممنوع کرده بود. در سال ۲۰۱۹ نیز دادگاهی در هند به ممنوعیت نصب تیک تاک رای داد و از گوگل و اپل خواست تا این برنامه را از فروشگاه‌های آنلاین خودشان حذف کنند. قانون مجازات IPC یک قانون کیفری جامع است که مجازات‌هایی را برای فعالیت‌های مجرمانه در هند تعیین می‌کند. انتشار محتوایی که ممکن است به عنوان ناپسند طبقه بندی شود، حبس یا جزای نقدی دارد. انتشار محتوای ناپسند یا مضر برای کودکان نیز جرم جداگانه‌ای است.

انگلیس

این کشور در سال ۲۰۰۴ فیلترینگ گسترده‌ای را در راستای حفاظت از حقوق کودکان اجرا کرده است. فیلترینگ به این صورت است که اگر کسی درخواست دسترسی به محتوای قانونی داشت، اخطار دریافت می‌کرد. همچنین قانون انگلیس به پلیس این اجازه را می‌دهد تا مشخصات فرد درخواست کننده محتوای غیرقانونی را استخراج کند. با استفاده از این فلیتر، خانواده‌ها نیازی به دانلود و نصب نرم افزار‌های فیلترینگ ندارند و با راه اندازی این سیستم می‌توانند بر فعالیت فرزندانشان نظارت داشته باشند.

آلمان

در سال ۲۰۰۵ اپراتور اصلی این کشور آیین نامه توافقی اپراتور‌های همراه برای حمایت از کودکان را امضا کرد. براساس این آیین نامه همه اپراتور‌های موبایل موظف هستند دسترسی به محتوا‌های غیرقانونی را محدود کنند. قرار است روش‌هایی برای استفاده امن‌تر از اینترنت به برنامه آموزشی مدارس چند شهر آلمان اضافه شود.

امارات

ابتکار «ایمنی دیجیتالی کودک» در مارس ۲۰۱۸ پیشنهاد شد. این پیشنهاد والدین و مربیان را با راه‌حل‌هایی که می‌توانند برای مقابله با چالش‌های فضای مجازی رو به رو شده و ایمنی فرزندان خودرا افزایش دهند، آشنا می‌کند که شامل توسعه مواد آموزشی در مورد ایمنی دیجیتال، تسهیل دسترسی کودکان با بهترین شیوه‌های جهانی و ارائه مشاوره به والدین و معلمان برای افزایش ایمنی دیجیتال برای فرزندانشان در خانه و محیط آموزشی است. شرکت‌های مخابراتی و ارائه دهندگان خدمات اینترنتی باید مقامات ذی صلاح یا نهاد‌های مربوطه را از هرگونه مطالب مستهجن کودک مطلع کنند. علاوه بر این، قانون داده‌های دبی (قانون شماره ۲۶ سال ۲۰۱۵ در مورد سازمان انتشار و به اشتراک گذاری داده‌های دبی، PDF ۲۵۰ KB) حفاظت از داده‌ها و حریم خصوصی همه افراد از جمله کودکان را مهم بر شمرده است.

روسیه

روسیه، در نظر دارد از ایجاد تصاویر و مشاهده نادرست توسط کودکان خودداری کند. بر اساس این قانون، استاندارد‌های واحدی برای کتاب ها، برنامه‌های رایانه ای، پایگاه‌های اطلاعاتی، نشریات رسانه‌های جمعی و سایر محصولات صوتی و تصویری ایجاد و تمامی این محصولات توسط هیئت‌های کارشناسی متشکل از متخصصان روانشناسی کودک، فیزیولوژی، روانپزشکی و آموزش و پرورش بررسی می‌شود. علاوه بر این، قانون جدید پخش برنامه‌هایی که برای خردسالان مضر تشخیص داده می‌شود را بین ساعات ۴ صبح تا ۱۱ شب ممنوع می‌کند. همچنین تمام نقاط دسترسی عمومی به اینترنت ملزم به نصب تجهیزات مسدودکننده محتوا از ۱ سپتامبر ۲۰۱۲ شدند.

قانون حفاظت از حریم خصوصی آنلاین کودکان (COPPA)

کوپا برای محافظت از حریم خصوصی کودکان زیر ۱۳ سال، الزامات خاصی را بر اپراتور‌های وب سایت‌ها و خدمات آنلاین تحمیل می‌کند. این قانون در سال ۱۹۹۸ توسط کنگره آمریکا تصویب و در آوریل ۲۰۰۰ اجرایی شد. کوپا توسط کمیسیون تجارت فدرال (FTC) مدیریت می‌شود. این قانون مشخص می‌کند که سایت‌ها باید برای جمع‌آوری یا استفاده از هرگونه اطلاعات شخصی کاربران جوان رضایت قابل تأیید والدین را داشته باشند. طبق این قانون اطلاعات شخصی کودکان زیر ۱۳ سال باید مورد حفاظت قرار گرفته و کسی حق فروش آنها را ندارد. اگر یک پایگاه یا ارائه کننده خدمات به این اطلاعات نیاز داشته باشد باید رضایت والد یا سرپرست کودک را بگیرد.

قانون حفاظت از اینترنت کودکان (CIPA)

قانون محافظت از کودکان در اینترنت برای مدارس و کتابخانه‌ها در ایالات متحده الزامی شده و از آنها می‌خواهد که برای محافظت از کودکان برابر محتوای آنلاین مضر از فیلترینگ استفاده کنند تا بتوانند از شرایط تامین مالی فدرال بهره‌مند شوند. قانون حفاظت از کودکان در اینترنت الزاماتی را برای مدارس و کتابخانه‌های آمریکا فراهم می‌کند و از آنها می‌خواهد برای محافظت از کودکان محتوای مضر آنلاین را فیلتر کنند. سیپا یکی از لایحه‌هایی است که کنگره آمریکا برای محدود کردن قرار گرفتن کودکان در معرض هرزه‌نگاری و محتوای صریح آنلاین پیشنهاد کرد.

 این سیاست دربردارنده استفاده از نرم افزار‌های فیلتر در رایانه‌هایی که به اینترنت دسترسی دارند، است. بر اساس این قانون مدارس و کتابخانه‌های آمریکا، شامل اقدامات حفاظتی در برابر دسترسی به محتوا‌های زشت و مستهجن، محتوایی که برای زیر سن قانونی مضر است، هستند و باید کتابخانه و مدارس اقدامات حمایتی و حفاظتی برای عدم دسترسی کودکان به این محتوا‌ها را فراهم کنند. مدارس و کتابخانه‌ها قبل از اینکه بتوانند بودجه E-rate را دریافت کنند، باید تأیید کنند که «سیپا» را می‌پذیرند.

منبع: شهروند

معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، تدوین سند نظام دولت هوشمند و حکمرانی داده و تدوین سند سیاست‌ها و الزامات حفاظت و حمایت از داده‌های شخصی را به عنوان برخی برنامه‌های آینده سازمان فناوری اطلاعات عنوان کرد.

به گزارش سازمان فناوری اطلاعات ایران، «محمد خوانساری» در سالروز تاسیس سازمان فناوری اطلاعات گفت: فناوری‌ اطلاعات در سالیان گذشته در دنیا و به تبع آن در ایران، نقشی بی‌بدیل و انکارناپذیری در پیشرفت همه برنامه‌های کشور یافته است.

رئیس سازمان فناوری اطلاعات بیان‌داشت: در دنیایی که دسترسی به هوش مصنوعی و بهره‌گیری و تعمیق حداکثری از آن به امری مهم و رقابتی برای کشورها تبدیل شده است، سازمانی حاکمیتی مانند سازمان فناوری اطلاعات ایران در مهیا کردن بسترها برای رشد و پیشرفت حداکثری در این حوزه و سایر حوزه‌ها نقشی کلیدی دارد.

وی افزود: توسعه خدمات توسط سازمان با کمک سایر دستگاه‌های متولی، منجر به سهولت دسترسی به این‌ خدمات و رضایتمندی مردم شده است که زیرساخت‌های اطلاعاتی و پردازشی عمده این خدمات توسط این سازمان مهیا شده است.

این مقام مسئول گفت: تعداد تراکنش‌ها در مرکز ملی تبادل اطلاعات در کل سال ۱۴۰۲ به حدود ۸.۶ میلیارد و در ۶ ماه نخست سال جاری به بیش از چهار میلیارد رسیده است که عمده این تراکنش‌ها مربوط خدماتی است که مردم از سامانه‌های دستگاه‌های دولتی و حتی خصوصی دریافت کرده‌اند. پنجره واحد دولت هوشمند (my.gov.ir) با شمول عمده دستگاه‌های دولتی امروز بیش از ۵۲.۷ میلیون کاربر با حداقل یک‌بار استفاده دارد.

خوانساری تصریح‌کرد: پنجره واحد مدیریت زمین (zamin.gov.ir) نیز با ۲ کارکرد پایش و حفاظت از اراضی ملی و طبیعی و همچنین درگاه یکپارچه ارتباط مردم با همه سازمان‌های مسئول در حوزه مدیریت اراضی در کنار سکوهایی دیگری مانند درگاه ملی مجوزهای کشور (mojavez.ir) و بسیاری موارد دیگر در دستور کار قرار گرفته و به مرحله اجرا در آمده‌ است.

وی ادامه‌داد: از سوی دیگر، فناوری اطلاعات به ابزار مناسبی برای سنجش رضایت مردم از خدمات حضوری و برخط و امکان مشارکت و اخذ نظر از ایشان در مورد موضوعات مختلف تبدیل شده که امکانات مورد نیاز این بخش نیز توسط همکاران سازمان فناوری اطلاعات ایران با همکاری شرکت‌های دانش بنیان فراهم شده است.

معاون وزیر ارتباطات گفت: به واسطه این شرایط، امروزه می‌توان گفت خدمات هوشمند به یکی از ارکان مهم تحقق عدالت اجتماعی تبدیل شده است. اینک در دسترسی به انواع خدمات دولت شاهدیم تفاوتی بین اقشار مختلف جامعه با یکدیگر وجود ندارد و همگان می‌توانند از شرایطی مشابه و یکسان در همه نقط کشور بهره‌مند شوند بیانگر آن است که فناوری اطلاعات ابزاری مهم در راستای توسعه عدالت اجتماعی محسوب می‌شود.

وی تاکید کرد: با درنظر گرفتن این مهم و دستاوردهایی که تا کنون محقق شده؛ در برنامه هفتم پیشرفت نیز مسئولیت‌های متعددی برای سازمان فناوری اطلاعات ایران در نظر گرفته و می‌توان از آن به عنوان ماموریت پنج سال آینده سازمان یاد کرد.

وی افزود: بر این اساس، تدوین سند نظام دولت هوشمند و حکمرانی داده، تأمین زیرساخت‌های لازم برای توسعه اقتصاد دیجیتال، فراهم‌سازی دسترسی کسب وکارهای دیجیتال به داده‌ها و اطلاعات مورد نیاز از طریق مرکز ملی تبادل اطلاعات، تدوین سند سیاست‌ها و الزامات حفاظت و حمایت از داده‌های شخصی، خدمات امن‌سازی و ارزیابی و رتبه‌بندی سالانه امنیت رایانیکی (سایبری) برای بخش‌های مختلف، استقرار زیرساخت یکپارچه ابری دولت هوشمند از طریق مشارکت عمومی خصوصی و مواردی دیگر، از جمله احکام ۱۲‌گانه برنامه هفتم پیشرفت برای این سازمان به شمار می‌روند.

خوانساری افزود: اجرای این احکام به صورتی جدی پس از ابلاغ برنامه هفتم در سازمان برنامه‌ریزی و شروع شده است و امید است که با همکاری و همراهی بخش‌های مختلف با سرعت و قدرت اجرای این قانون پیش برود و در پایان این برنامه شاهد تحقق حداکثری احکام مذکور و تحول در رویه‌ها و خدمات دولت با بکارگیری فناوری اطلاعات باشیم.

رئیس سازمان فناوری اطلاعات خاطرنشان‌کرد: بدون شک در رسیدن به این نقطه، علاوه بر همکاران پرتلاش و متخصص سازمان فناوری اطلاعات ایران، سایر فعالان این حوزه از دانشگاه‌ها و شرکت های دانش بنیان گرفته تا سازمان نظام صنفی رایانه‌ای کشور، یاری‌رسان و همراه ما بوده‌اند که قدردان همه این زحمات هستم و امیدوارم با تداوم این همکاری‌ها بعد از این نیز شاهد تحقق اهداف برنامه هفتم و در نهایت، پیشرفت کشور به همراه تحقق عدالت اجتماعی و رضایتمندی مردم از دریافت خدمات نظام جمهوری باشیم.

پاول دوروف، یکی از بنیانگذاران شبکه اجتماعی تلگرام اعلام کرد که این پیام رسان می‌تواند آدرس آی‌پی IP و شماره تلفن کاربران را در صورت درخواست از سوی مقامات مربوطه ارائه کند.

به گزارش تسنیم به نقل از خبرگزاری تاس، وی گفت: این اقدام مربوط به ناقضان قوانین تلگرام است و برای جلوگیری از سوء استفاده مجرمان از عملکرد جستجوی داخلی پیام رسان در نظر گرفته شده است.

مالک تلگرام همچنین گفت: ما تصریح کرده‌ایم که آدرس آی‌پی و شماره تلفن افرادی که قوانین ما را نقض می کنند می تواند در پاسخ به درخواست های قانونی موجه در اختیار مقامات مربوطه قرار گیرد.

دوروف در ادامه تأکید کرد که تلگرام شرایط خدمات‌دهی و خط مشی حفظ حریم خصوصی خود را در سراسر جهان به روز و یکسان کرده است.

بر اساس توضیحات دوروف، برخی از کاربران از عملکرد جستجوی تلگرام برای فروش کالاهای غیرقانونی سوء استفاده می‌کردند.

وی بدون اینکه جزئیاتی ارائه کند گفت که تیم تلگرام در هفته‌های اخیر تمام محتوای مشکل دار را از این پیام‌رسان حذف کرده است.

دوروف گفت: در چند هفته گذشته، تیم ویژه‌ای از مدیران برای ایمن‌تر کردن جستجوی تلگرام از هوش مصنوعی استفاده کرده‌اند.

وی افزود: تمام محتوای مشکل دار که در جستجو شناسایی کردیم، دیگر در دسترس نیست.

وی همچنین از کاربران خواست تا محتوای غیرقانونی را گزارش دهند.

این اظهارات یک تغییر ساختاری در خط مشی تلگرام پس از دستگیری و آزادی مشروط دوروف محسوب می‌شود چرا که پیش از این وی در مقابل درخواست افشای اطلاعات کاربران مقاومت زیادی از خود نشان داده بود.

دلیل اصلی دستگیری دوروف، اتهام عدم نظارت کافی بر محتوای مجرمانه در پلتفرم تلگرام بوده است. مقامات فرانسوی مدعی بودند که تلگرام به اندازه کافی برای مقابله با فعالیت‌های مجرمانه مانند قاچاق مواد مخدر، پولشویی و انتشار محتوای کودک‌آزاری اقدام نکرده است.

تلگرام که تقریباً 1 میلیارد کاربر فعال ماهانه دارد، در سال 2013 توسط دوروف و برادرش در روسیه ایجاد شد. این کارآفرین در اواسط دهه 2010 این کشور را ترک کرد و در دبی ساکن شد. او در سال 2021 تابعیت فرانسوی دریافت کرد.

طبق قانون جدیدی که فرماندار ایالت کالیفرنیا آمریکا امضا کرده است، فراهم کردن محتوای اعتیادآور برای کودکان بدون رضایت والدین شان از سال ۲۰۲۷ میلادی ممنوع می شود.

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از آسوشیتدپرس، پیش از کالیفرنیا، ایالت نیویورک نیز قانونی را تصویب کرد که به والدین اجازه می دهد دسترسی نوجوانان به پست هایی که الگوریتم شبکه اجتماعی توصیه می کند را مسدود کنند.

همچنین ایالت یوتا آمریکا در سال های اخیر قوانینی با هدف محدودسازی دسترسی کودکان به شبکه های اجتماعی را تصویب کرد اما آنها در دادگاه با چالش هایی روبرو شدند.

گوین نیوسام فرماندار کالیفرنیا در بیانیه ای نوشت: والدین می دانند اعتیاد به شبکه های ا جتماعی چه آسیبی به کودکانشان می رساند؛ آنها را از ارتباطات انسانی دور می کند، اضطراب و استرس همراه دارد و ساعت های طولانی صرف وقت گذرانی در این پلتفرم ها می شود. کالیفرنیا با کمک لایحه جدید از کودکان و نوجوانان در مقابل ویژگی هایی محافظت می کند که به طور خاص برای ایجاد این عادت های مخرب طراحی شده اند.

طبق این قانون، پلتفرم ها نباید بدون اجازه والدین بین ۱۲ شب تا ۶ صبح و همچنین بین ۸ صبح تا ۳ بعد از ظهر روزهای هفته در بازه می تا سپتامبر که کودکان معمولا در مدرسه هستند، نوتیفیکیشنی برای کودکان ارسال کنند.

براساس قانون مذکور محتوا زمانی اعتیاد آور به حساب می آید که محتوایی که چند کاربر تولید کرده یا به اشتراک گذاشته اند به طور همزمان یا متوالی براساس اطلاعات کاربران برای آنها توصیه، گزینش یا اولویت داده شود.

قانون جدید در حالی در کالیفرنیا وضع شده که این ایالت مامن بزرگترین شرکت های فناوری جهان است. در سال های اخیر قوانین پیشنهادی مشابه به تصویب نرسیدند اما فرماندار کالیفرنیا برای نخستین بار در آمریکا در سال ۲۰۲۲ میلادی قانونی را امضا کرد که به پلتفرم های آنلاین اجازه نمی دهد اطلاعات خصوصی کاربران را به شیوه ای که به سلامت کودکان آزار برساند، جمع آوری کنند.

گزارشی جدید نشان می دهد شبکه های اجتماعی اطلاعات کاربرانشان را جمع آوری می کنند اما شفافیت اندکی درباره استفاده از آنها برای آموزش هوش مصنوعی شان در اختیار افراد قرار می دهند.

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از رویترز، کمیسیون فدرال تجارت آمریکا (FTC)در گزارشی فاش کرد شبکه های اجتماعی انبوهی از اطلاعات کاربرانشان را جمع آوری و فراوری می کنند و به اشتراک می گذارند اما شفافیت یا کنترل اندکی درباره شیوه استفاده هوش مصنوعی شان از این داده ها برای کاربران فراهم می کنند.

گزارش مذکور شیوه مدیریت داده های کاربران در متا، تیک تاک، توییچ (پلتفرم بازی رایانشی آمازون) و دیگر پلتفرم ها را بررسی کرده و به این نتیجه رسیده سیاست های مربوط به مدیریت و نگهداری داده در بسیاری از شرکت ها ناکافی است.

شبکه اجتماعی یوتیوب، ایکس، اسنپ، دیسکورد و ردیت نیز در گزارش FTC مورد بررسی قرار گرفته اند، البته در یافته های گزارش به شرکت خاص و عملکردهای خاصی اشاره نشده است.

طبق گزارش FTC شبکه های اجتماعی با استفاده از فناوری های مربوط به تبلیغات آنلاین و خرید اطلاعات از دلالان داده و روش های دیگر، اطلاعات را جمع آوری می کنند. لینا خان مدیر این کمیسیون می گوید: هرچند روش های نظارتی برای شرکت ها بسیار سودآور است اما آنها حریم خصوصی فرد را به خطر می اندازند، تهدیدی برای آزادی هستند و افراد را در مقابل آسیب های مختلف از سرقت هویت یا تعقیب قرار می دهند.

از سوی دیگر شرکت های بزرگ فناوری مشغول جمع آوری داده هستند تا فناوری های نوظهور هوش مصنوعی خود را آموزش دهند. قراردادهای تبادل داده نیز به ندرت فاش می شوند و بیشتر اوقات شامل شامل محتوای خصوصی هستند که بدون اطلاع کاربران یا هشداری نامحسوس به آنها جمع آوری می شود.

علاوه بر آن کمیسیون فدرال تجارت آمریکا هنگام تحقیق درباره جمع آوری داده ها درباره اینکه چگونه کاربران از سرویس های شرکت ها استفاده می کنند، سن و جنسبت کاربران مذکور را بررسی کرد یا براساس اطلاعات دیگر این شاخص را تخمین زد. برخی از شرکت ها اطلاعاتی مانند درآمد، آموزش و وضعیت خانوادگی فرد را نیز جمع آوری کردند.

این شرکت ها حتی داده های کاربرانی که از سرویس هایشان استفاده نمی کردند را جمع کرده بودند.

نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی با اشاره لزوم تحقق حکمرانی قانونمند در فضای مجازی، گفت: سپهر فضای مجازی امروز در مناسبات کشورها در حال ایفای نقش بوده و در همه جای دنیا میان دولتمردان، آحاد مردم و ملت‌ها، حقیقتاً به یک نقش تعیین کننده‌ رسیده است؛ به همین دلیل نیازمند برنامه‌ریزی و حکمرانی دقیق و قاعده‌مند بر آن هستیم.

«سمیه رفیعی» در گفت‌وگو با ایرنا افزود: همان‌طور که رهبر معظم انقلاب هم بارها تذکر دادند و اتفاقاً نگرش ایشان به حوزه‌ فضای مجازی و دیدگاه ایشان مبنی بر بهره‌گیری از فرصت‌های این فضا برای پیشبرد اهداف کشور بسیار پیشرو است، اما آن‌طور که باید و شاید، این نگرش با وجود تذکرات و تأکیدات مکرر رهبری آن‌طور که باید و شاید عملیاتی نشده است و از ثمرات آن بهره‌ کافی نبرده‌ایم.

نماینده مردم تهران در مجلس با اشاره به منویات رهبری در زمینه بهینه‌سازی‌ فضای مجازی خاطرنشان‌کرد: فضای مجازی برای کشور ما که اکنون در شرایط اقتصادی تحریمی قرار دارد، می‌تواند تبدیل به یک فرصت شود. منتهی آن برنامه‌ای که بخواهد در واقع پیش‌برنده اهداف و منافع کشور بوده و منویاتی که رهبر معظم انقلاب می‌فرمایند را دنبال کند و پاسخگوی نیازهای جامعه باشد، همچنان محقق نشده است.

رفیعی با تاکید بر اینکه باید به صورت قاعده‌مند در موضوع فضای مجازی حرکت کرد و برنامه‌هایی با نگاه به آینده داشته باشیم، ادامه‌داد: این برنامه‌ها علاوه بر حالت تنظیم‌گرانه، باید به صورت خلاقانه و نوآورانه نیز باشند. ما با قابلیت طراحی سکوهایی داخلی باید بتوانیم در حوزه فضای مجازی حرفی برای گفتن در سطح جهان داشته باشیم، همچنین می‌توانیم با برنامه‌ریزی درست از ظرفیت داخلی و به‌ویژه جوانانی که در این حوزه‌ها حرفی برای گفتن دارند، استفاده کنیم.

نماینده مردم تهران در مجلس خاطرنشان‌کرد: با برنامه‌ریزی درست و قانونمند کردن فضای مجازی می‌توانیم این فضا را به نفع منافع کشور رقم بزنیم تا مردم بتوانند از این بخش به معیشت راحت‌تر و حتی کسب و کار بهتری دست یابند؛ در واقع فضای مجازی باید در اختیار منافع ملی و منافع کشور باشد؛ بنابراین برنامه‌ریزی چند ساحتی برای فضای مجازی کشور از ضروریات است.

رفیعی عنوان‌کرد: همه‌ کشورها تحت قوانین و مقررات خاص خود در راستای تامین منافع ملی و اهداف کشورشان هستند. این قواعد عجیب نیست، زیرا هر کشوری بنا به مصلحت خود نسبت به این قوانین و مقررات اعمال نظر کرده و قوانین و مقرراتی را نسبت به پذیرش مردم و فعالان حوزه‌های مختلف، وضع کرده است.

وی گفت: ما باید قوانین و مقرراتی را بنا به مصالح کشور وضع کرده کنیم. کشور ما نیز مانند سایر کشورها می‌تواند برای استفاده از این فضا قانونمند رفتار کند و بهتر است همه‌ ما قائل به این قانون باشیم.

اینستاگرام پس از فشار‌های انبوه از سوی دولت‌ها و شکایت‌های متعدد قابلیت‌های جدید برای کنترل حساب‌های کاربران نوجوان ایجاد کرد.
دسترسی نوجوانان در اینستاگرام محدود شد
به گزارش دانشجو، به نقل از رویترز، متاپلتفرمز در حال افزودن قابلیت‌های حفاظت از حریم خصوصی و کنترل والدین به حساب‌های اینستاگرام کاربران زیر ۱۸ سال است. این اقدامی مهم در جهت برطرف کردن نگرانی‌های فزاینده درباره تاثیرات منفی شبکه‌های اجتماعی بر نوجوانان و کودکان است.

متا تمام حساب‌های مربوط به چنین افرادی را به طور خودکار در وضعیت «حساب کاربری نوجوانان» قرار می‌دهد که به طور پیش فرض خصوصی هستند. محتوای کاربران چنین حساب‌هایی تنها توسط افرادی که دنبال می‌کنند یا با آنها مرتبط هستند، قابلیت لایک شدن دارد و فقط این گروه‌ها می‌توانند کاربران نوجوان را در پست‌ها تگ کنند.

در این میان تنظیمات محتوای حساس نیز برای کاربران نوجوان بیشترین محدودیت را خواهد داشت. کاربران زیر ۱۶ سال تنها با اجازه والدین شان می‌توانند تنظیمات پیش فرض حساب شان را تغییر دهند. والدین نیز تنظیماتی در اختیار خواهند داشت تا محتوایی که فرزندانشان رصد می‌کنند را دریابند و استفاده آنها از اپلیکیشن را محدود کنند.

همچنین به عنوان بخشی از این به روز رسانی کاربران زیر ۱۸ سال اینستاگرام روزانه پس از ۶۰ دقیقه استفاده از اپ نوتیفیکیشنی دریافت می‌کنند. این حساب‌ها شب هنگام نیز به طور پیش فرض در وضعیت خواب قرار می‌گیرند و نوتیفیکیشن‌ها را خاموش می‌کنند.

متا اعلام کرد کاربران شناسایی شده در ایالات متحده، بریتانیا، کانادا و استرالیا را ظرف ۶۰ روز در حساب‌های کاربری نوجوانان قرار می‌دهد. این قابلیت در اواخر سال جاری برای کاربران نوجوان اتحادیه اروپا نیز اجرا می‌شود. نوجوانان در سراسر جهان در ژانویه شروع به دریافت حساب‌های نوجوان خواهند کرد.

این درحالی است که چند تحقیق مرتبط با شبکه‌های اجتماعی نشان داده استفاده بیشتر از این پلتفرم‌ها با میزان افسردگی، استرس و ناتوانی در یادگیری به خصوص در کاربران نوجوان همراه است.

اقدام متا در خصوص نوجوانان، پس از آن انجام شد که شرکت توسعه نسخه اینستاگرام مخصوص نوجوانان را رها کرد، زیرا نمایندگان مجلس و گروه‌های حامی حقوق کودکان به دلیل نگرانی‌های مرتبط با ایمنی این گروه خواستار این امر شده بودند.

متا، تیک تاک و یوتیوب هم اکنون به دلیل ماهیت اعتیادآور شبکه‌های اجتماعی با انبوهی از شکایت‌های ثبت شده از سوی کودکان و حوزه‌های آموزشی روبرو هستند. سال گذشته ۳۳ ایالت از جمله کالیفرنیا و نیویورک برای گمراه کردن عموم مردم درباره خطرات پلتفرم‌های اجتماعی از متا شکایت کردند.

در جولای امسال نیز سنای آمریکا دو لایحه مرتبط با ایمنی کودکان را تصویب کرد که یکی از آنها قانون ایمنی آنلاین کودکان و دیگری قانون حفاظت از حریم خصوصی آنلاین کودکان و نوجوانان است. این قوانین شبکه‌های اجتماعی را ملزم به قبول مسئولیت تاثیرگذاری شان بر کودکان و نوجوانان می‌کند.

شبکه‌هایی مانند فیس بوک، اینستاگرام و تیک تاک به کاربران ۱۳ ساله و بالاتر اجازه می‌دهند حساب کاربری برای خود بسازند.