اقتصاد دیجیتال و هشدارهای اتاق بازرگانی به معاون علمی رییس جمهور

رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران، از آمادگی این اتاق برای راه‌اندازی کنسرسیوم صادرات محصولات دانش‌بنیان خبر داد و افزود: به این ترتیب می‌توان سبد محصولات دانش‌بنیان را صادر کرده و این شرکت‌ها بیشتر تقویت شوند.

صمد حسن‌زاده در نشست نقش‌آفرینی راهبردی بخش خصوصی در توسعه اقتصاد دیجیتال و تصمیم‌سازی که با حضور حسین افشین، معاون علمی و فناوری ریاست جمهوری، عبدالله مهاجردارابی عضو هیات رئیسه اتاق ایران، ابوالفضل روغنی، دبیرکل اتاق ایران و جمعی از روسای کمیسیون‌های تخصصی و فعالان اقتصادی برگزار شد، با بیان اینکه نباید تولید شرکت‌های دانش‌بنیان محدود به فضای آزمایشگاهی باشد، ادامه داد: امروز با حضور در نمایشگاه‌های فناوری دنیا، متوجه فاصله زیاد خود با آن‌ها می‌شویم. باید این فاصله را کم کنیم. اتاق ایران، ظرفیت‌های خوبی در اختیار دارد و فعالان اقتصادی بخش خصوصی علاقه‌مند به سرمایه‌گذاری در این حوزه هستند.

حسن‌زاده، با اشاره به اهمیت استفاده از فناوری‌های نوین در توسعه کشور، گفت: وجود سامانه‌های متعدد دولتی در نبود برنامه‌ریزی‌های دقیق، مشکلات زیادی برای فعالان اقتصادی و کل کشور ایجاد کرده است.

او در بخش دیگری از سخنانش با استقبال از پیشنهاد تشکیل کمیته مشترک میان اتاق ایران و معاونت علمی ریاست جمهوری، برای پیگیری منسجم و سریع مشکلات اکوسیستم اقتصاد دیجیتال، اظهار کرد: اتاق ایران روسای کمیسیون‌های دانش‌بنیان و فناوری اطلاعات و ارتباطات خود را برای تشکیل این کمیته معرفی خواهد کرد.

ضرورت جذب سرمایه‌گذاری خارجی با اعتبار مالیاتی

در ادامه افشین کلاهی، رئیس کمیسیون کسب‌وکارهای نوین و دانش‌بنیان اتاق ایران با بیان اینکه فضای اقتصادی کشور به گونه‌ای است که شرکت‌ها برای بقا می‌جنگند، گفت: ما باید به سمت نسل سوم زیست‌بوم نوآوری با هم آفرینی سیاستی پیش برویم.

او افزود: برای این منظور، دولت باید در نقش پلتفرم ظاهر شود و نه متولی و در سیاست‌گذاری‌ها باید تشکل‌های بخش خصوصی حضور داشته باشند. در این راستا مقررات زدایی با ایجاد مرکز تنظیم گری نوآوری و توسعه صادرات دانش‌بنیان با همکاری اتاق می‌تواند مؤثر باشد.

کلاهی، ادامه داد: شاید بتوان تصمیمات پر ریسک را در اکوسیستم فناوری به صورت پایلوت اجرا کرد. سازماندهی مقررات، حذف قیمت‌گذاری دستوری، واگذاری امور به  بخش خصوصی و ارز تک‌نرخی و … را می‌توان در زیست‌بوم دانش‌بنیان به صورت آزمایشی اجرا کرد تا در صورت موفقیت در کل کشور اجرا شود.

او با بیان اینکه قراردادهای ما به صورت فورس ماژور اعلام نشد و ما هنوز با تبعات جنگ دست به گریبان هستیم، اظهار کرد: جذب سرمایه‌گذاری خارجی از طریق اعتبار مالیاتی و آموزش مدیریتی برای بدنه و مدیران شرکت‌های دانش بنیان از دیگر اقدامات مؤثر برای توسعه این بخش است.

کلاهی با اشاره به ظرفیت اتاق ایران برای همکاری در صادرات محصولات دانش‌بنیان ، ادامه داد: ایجاد مسیرهای صادراتی جایگزین و صندوق‌های مشترک، حمایت از شرکت‌های کوچک و متوسط دانش‌بنیان در بازاریابی بین‌المللی برای تولید فرامرزی، فعال‌سازی رایزنان فناوری در منطقه، پایش هاب های صادراتی مشترک با بخش خصوصی و ایجاد و تقویت شبکه فعالین اقتصادی خارج از کشور می‌تواند در مسیر این همکاری‌ها مورد توجه قرار بگیرد.

اینترنت پرسرعت پایدار دغدغه اصلی فعالان اقتصاد دیجیتال است

علی مسعودی، رئیس کمیسیون فناوری اطلاعات و ارتباطات اتاق ایران، هم تأکید کرد: یکی از دغدغه‌های ما اینترنت پرسرعت پایدار است. اقتصاد دیجیتال به این موضوع گره خورده است.

او با اشاره به هدف‌گذاری تبدیل ایران به قطب اقتصاد دیجیتال در منطقه تا ۲۰۳۰ ادامه داد: این باید هدف مشترک بخش خصوصی و دولت باشد و ما در اتاق ایران آمادگی داریم کارهای لازم را با معاونت علمی پیش برده و با هم‌افزایی آن را محقق کنیم.

مسعودی با اشاره به اهمیت تقویت حضور بین‌المللی، گفت: حضور در نمایشگاه‌های تخصصی به ویژه در منطقه اهمیت زیادی دارد. امیدواریم مسیر حضور در این نمایشگاه‌ها هموارتر شود تا بتوان برنامه‌ریزی درستی برای آن داشت.

او با بیان اینکه دبیرخانه کمیته بخش خصوصی هوش مصنوعی به اتاق ایران واگذار شد، افزود: اتاق به عنوان مشاور سه قوه، درخواست مشارکت سیستماتیک در تصمیم‌گیری‌ها دارد. در تصمیم سازی ها و تدوین آیین‌نامه‌ها باید حضور داشته باشد و این پتانسیل وجود دارد.

پیشنهاد تشکیل صندوق پژوهش و فناوری در اتاق ایران

محسن میرصدری، نایب‌رئیس کمیسیون دانش‌بنیان اتاق ایران هم با اشاره به مشکلات شرکت‌های دانش‌بنیان گفت: اولین مشکل، محقق نشدن صدور ضمانت‌نامه‌های گمرکی برای شرکت‌های دانش‌بنیان توسط صندوق نوآوری با عدم همکاری گمرک است.

او افزود: پذیرش دارایی‌های نامشهود به عنوان وثیقه هنوز انجام نشده و بانک‌ها آن را اجرایی نمی‌کنند.

میرصدری، ادامه داد: پیشنهاد ما این است که در اتاق ایران و شهرستان صندوق پژوهش و فناوری ایجاد کنیم و از معاونت می‌خواهیم سرمایه‌گذاری در این صندوق را ضمانت کند تا سرمایه‌گذاری‌ها تسهیل شود.

ضرورت به هم رسانی فعالین صنعت و معدن با شرکت‌های دانش‌بنیان

بهرام شکوری، رئیس کمیسیون معدن و صنایع معدنی اتاق ایران نیز در این نشست، بیان اینکه محصول شرکت‌های دانش‌بنیان به افزایش راندمان و بهره‌وری صنعت و معدن کمک می‌کند، اظهار کرد: شرکت‌های دانش‌بنیان بیش از آنکه نیازمند حمایت مالی باشند نیازمند ایجاد ارتباط بین فعالین اقتصادی با این شرکت‌ها هستند. چرا که مصرف‌کننده محصولات آن‌ها ما هستیم و اگر ارتباط قوی‌تر شود می‌توانیم از این شرکت‌ها با پول و سرمایه خودمان حمایت بیشتری داشته باشیم.

او با بیان اینکه بخش خصوصی می‌تواند در تأمین بودجه مورد نیاز معاونت علمی مشارکت کند، ادامه داد: باید در خام فروشی ایجاد ارزش‌افزوده کنید. باید کاری کرد که زنجیره ارزش شکل بگیرد تا افراد به جای تمرکز سرمایه‌گذاری در ابتدای زنجیره در کل زنجیره سرمایه‌گذاری کنند.

رقابت نهادهای حاکمیتی با پلتفرم‌ها متوقف شود

سادینا آبایی، عضو هیات نمایندگان اتاق ایران، نیز در این نشست با بیان اینکه مشکل اکوسیستم انباشت فرار از تصمیمات سخت است، گفت: از معاونت علمی می‌خواهیم که اعلام کند طی ۶ ماه آینده کدام موانع و مقرراتی که مانع گسترش اقتصاد دیجیتال شده است را برطرف خواهد کرد.

او افزود: یکی از مشکلات اقتصاد دیجیتال در حوزه پلتفرم‌هاست. در حاکمیت نهادهایی مثل صداوسیما که از بودجه دولتی ارتزاق می‌کنند هم رقیب بخش خصوصی و هم تنظیم‌گر روابط آن‌ها هستند. در حوزه هوش مصنوعی هم مشکلات زیادی وجود دارد.

آبایی، ادامه داد: معاونت علمی با وام‌هایی که به شرکت‌های دانش‌بنیان می‌دهد در واقع توزیع بدهی می‌کند. روش درست این است که معاونت علمی در پروژه‌های شرکت‌های دانش‌بنیان سرمایه‌گذاری کرده و شریک ریسک ما شود.

او با طرح پیشنهاد ایجاد کمیته مشترک بین معاونت علمی و اتاق ایران برای پیگیری سریع مسائل اکوسیستم دیجیتال، اظهار کرد: پیش از این نیز، پیشنهاد تأسیس آژانس هوش مصنوعی کشورهای اسلامی را به رئیس‌جمهور ارائه کرده‌ایم. درخواست ما پیگیری این موضوع از سوی معاونت علمی برای استفاده از مزایای آن است.

آبایی گفت: در اتاق ایران برای اولین بار نشان دختر دیجیتال سال را تعریف کردیم که در فاز اول در ایران و در فاز بعدی در کشورهای فارسی‌زبان اعطا شود. خواسته ما همراهی معاونت علمی در ارائه گزارش آن به سازمان ملل است تا با سرعت بیشتری پیش برود.

به رسمیت شناختن حقوق مالکیت پاشنه آشیل اکوسیستم دانش‌بنیان است

فرشید شکرخدایی، رئیس کمیسیون سرمایه‌گذاری و تأمین مالی اتاق ایران، اظهار کرد: اولین چالش ما در سرمایه‌گذاری موضوع حقوق مالکیت است که متأسفانه نقض می‌شود. این موضوع پاشنه آشیل اکوسیستم دانش‌بنیان است.

او با بیان اینکه معاونت علمی ریاست جمهوری از انحصار ناشی از نوآوری حمایت کند، ادامه داد: انحصار ناشی از نوآوری در اکوسیستم دانش‌بنیان فخر است و باید برای چندسال تضمین شود.

شکرخدایی، گفت: اگر از سرمایه‌گذار خارجی حمایت نکنیم در حوزه دانش‌بنیان با مشکلات زیادی مواجه خواهیم بود.

خواستار تشکیل کنسرسیوم صادراتی محصولات دیجیتال با اتاق ایران هستیم

حسین افشین، معاون علمی و فناوری رئیس‌جمهور، هم در این نشست خواستار برقراری ارتباطی منسجم میان اتاق ایران و معاونت علمی ریاست جمهوری برای پیگیری مشکلات، شده و گفت: شرکت‌های دانش‌بنیان ما کوچک هستند و هرکدام به تنهایی نمی‌توانند محصولات خود را صادر کنند. صادرات یعنی ساختن شبکه، تیم حقوقی و بازاریابی خوب داشتن. بنابراین ما نیازمند تشکیل کنسرسیوم‌های صادراتی دانش‌بنیان هستیم که بتوانیم سبد محصول صادر کنیم.

او افزود: علاقه‌مند هستیم که سازوکار این کنسرسیوم را با اتاق ایران تعریف کنیم تا بتوانیم سبد محصول دانش‌بنیان با برندهای مشخص در حوزه‌های مختلف صادر کنیم. صادرات کالاهایی با فناوری بالا و خدمات مبتنی بر دانش، می‌تواند وابستگی اقتصاد به نوسانات قیمت‌های جهانی محصولات خام را کاهش داده و ارزآوری با ثبات‌تری را برای کشور به همراه آورد.

افشین به الزام قانونی پیوست فناوری اشاره کرد و گفت: فعال‌سازی شرکت‌های مشاور تخصصی خصوصی برای ارائه خدمات فنی و اقتصادی دقیق و تخصصی پروژه‌ها در چارچوب این پیوست، به عنوان راهکاری برای تضمین کیفیت و انطباق پروژه‌های سرمایه‌گذاری با الزامات فناوری روز است

تشکیل نخستین صندوق هوش مصنوعی

او با بیان اینکه نخستین صندوق هوش مصنوعی با هدف تأمین مالی پروژه‌های زیرساختی و کاربردی را ایجاد خواهد کرد، ادامه داد: از اتاق ایران دعوت می‌کنیم در این زمینه همکاری کند.

معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان رئیس‌جمهور تأکید کرد: صنعت بدون فناوری پایدار نمی‌ماند و باید در همه بخش‌های صنعت در کل زنجیره ارزش از نوآوری و فناوری‌ها بهره برد.

انتخاب رایزن‌های فناوری با مشارکت اتاق ایران

او با تأکید بر اینکه علاقه‌مند به همکاری و استفاده از ظرفیت‌های اتاق ایران برای تعیین رایزن‌های فناوری است، ادامه داد: ما نیازمند همکاری بیشتر بخش خصوصی و دولت برای توسعه اکوسیستم دیجیتال هستیم. اکنون مشکلی در بحث نرم‌افزاری هوشمندسازی نداریم در حالی که زیرساخت‌ها برای کشور حیاتی است. ما همچنین برای همکاری با اتاق ایران در تشکیل صندوق نوآوری و پژوهشی آمادگی داریم.

معاون رئیس‌جمهور با تأکید بر اینکه بخش خصوصی نماینده امید در کشور است، گفت: شرط پیشرفت این است که نیروهای نخبه داخلی و خارجی مسیر رشد را باز ببینند. هر مانعی باشد تلاش می‌کنیم برطرف کنیم.

او با ابراز امیدواری از مشارکت اتاق ایران برای ایجاد و راه‌اندازی رصدخانه اقتصاد دیجیتال و هوش مصنوعی، اظهار کرد: آماده هستیم برای شرکت‌هایی که در ارزیابی ما رد شده‌اند نماینده اتاق ایران را به عنوان وکیل شرکت‌های معترض بپذیریم تا اعتراض‌ها شنیده شود و ارزیابی دقیق‌تر انجام شود.

نیازمند ۱۰ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری در زیرساخت اقتصاد دیجیتال هستیم

افشین، اظهار کرد: صندوق نوآوری در روز اول تأسیس، سه میلیارد دلار بودجه داشت. امروز بودجه این صندوق کمتر از ۲۰۰ میلیون دلار است. آن روز هزار شرکت و امروز ۱۰ هزار شرکت دانش‌بنیان وجود دارد. بنابراین همه باید به رشد این اکوسیستم کمک کنیم.

او افزود: کشورهای منطقه حدود ۲۰ میلیارد دلار در هوش مصنوعی هزینه کردند. در حالی که ما سال گذشته با همه تلاش خود تنها ۱۰۰ میلیون دلار هزینه کردیم. اگر سرمایه‌گذاری نکنیم از ترندهای دنیا عقب می‌افتیم. اگر می‌خواهیم صنعت ما فناورانه شود نیاز به تصمیمات درست داریم.

افشین گفت: برای اینکه بتوانیم عقب رفتی که در علم داریم را جبران کنیم نیاز داریم تجهیزات و زیرساخت‌های آزمایشگاهی و ارتباطی را تقویت کنیم. برای این امر نیاز به ۱۰ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها داریم.