ITanalyze

نایب رئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس، با بیان اینکه کمیسیون صنایع برای وزیر ارتباطات ضرب الاجلی تعیین کرده تا مشکلات موجود در حوزه ارتباطات را رفع کند، افزود: اگر این مهلت به اتمام رسیده و اقدامات لازم در جهت ارتقا پوشش اینترنت انجام نشود با وزیر ارتباطات برخورد خواهیم کرد.

فرهاد طهماسبی در گفت و گو با خبرنگار خانه ملت، در خصوص نحوه ورود کمیسیون صنایع و معادن مجلس برای رفع مشکلات حوزه ارتباطات کشور اعم از پوشش اینترنت، گفت: وزیر ارتباطات در زمان بررسی رای اعتماد وعده هایی داد که متاسفانه هیچ کدام عملیاتی نشد که یکی از آنها ساماندهی اینترنت بود.

نماینده مردم استهبان، نی ریز و بختگان در مجلس شورای اسلامی، تصریح کرد: ما نشستی با وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات پیرامون بررسی مشکلات موجود در حوزه ارتباطات در کشور داشتیم که در آن قرار شد وی در جهت رفع این مشکلات بطور جدی ورود کرده و اقدامات لازم را انجام دهد.

نایب رئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی، یادآور شد: کمیسیون صنایع و معادن یک ضرب الاجلی برای وزیر ارتباطات تعیین کرده است که اگر این مهلت به اتمام رسیده و اقدامات لازم در جهت رفع مشکلات حوزه ارتباطات بویژه اینترنت انجام نشود قطعا با وی برخورد خواهیم کرد.

پیاده‌سازی و اجرای سیستم عامل و جویشگر بومی با همکاری بخش خصوصی و حمایت وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در حال پیگیری است.
به گزارش عصر ارتباط محمد محسن صدر معاون وزیر ارتباطات و رئیس سازمان فناوری اطلاعات ایران امروز و در نشست خبری، در پاسخ به پرسش خبرنگار عصر ارتباط مبنی بر علت تاخیر در سرنوشت تصویب لوایح موسوم به پنج‌گانه و مشخصا «سند الزامات حفاظت از داده‌های شخصی کاربران» که از سال‌ها قبل در این سازمان می‌بایست تدوین می‌شد گفت: ابتدا باید بگویم مسوول ابلاغ این سند وزارت ارتباطات و سازمان فناوری اطلاعات نیست و این کار به عهده مرکز ملی فضای مجازی است. پیش‌نویس همان زمان آماده شده است و در دستور کار مرکز ملی فضای مجازی قرار دارد، اما اضلاع مختلفی که باید در این مرکز روی آن جمع‌بندی کنند به جمع‌بندی نرسیده‌اند، تا توسط مرکز ابلاغ شود.
وی در پاسخ به اینکه مشخصا مسوولیت این سازمان چیست، افزود: ما تهیه‌کننده سند بودیم و در اختیار مرجع مربوطه گذاشتیم و پیگیر آن نیز هستیم. در واقع تکلیفی که سازمان فناوری اطلاعات در این خصوص داشته که سندی آماده و در موعد مقرر ارسال کند، انجام شده است. در این سند بخش خصوصی باید محافظت شود و طوری باید سند نوشته شود که به بخش خصوصی و جای دیگر ضربه نخورد و طولانی شدن آن که بین اضلاع مختلف اظهار نظر می‌کنند شاید به همین موضوع باز می‌گردد. اما جلسات در حال برگزاری است و انشاالله به سرانجام برسد.

رییس سازمان فناوری اطلاعات در خصوص پرسش دیگر خبرنگار عصر ارتباط مبنی بر اینکه با توجه به ایجاد معاونت مستقل برای شبکه ملی اطلاعات، آیا سازمان فناوری اطلاعات ایران دیگر نقشی در این پروژه دارد یا ندارد نیز گفت: معاونت شبکه ملی اطلاعات یک تقسیم کاری کرده است که وزن بالایی از این پروژه دست سازمان فناوری اطلاعات است.
وی در توضیح بیشتر ادامه داد: بخشی از این مسوولیت مربوط به پیام‌رسان‌های بومی و کمک‌هایی که به آنها می‌شود. بخشی به سیستم عامل و جویشگر بومی باز می‌گردد و در خصوص تسهیم محتوای داخلی و خارجی نیز این سازمان مسوولیت دارد. موضوع امنیت هم با این سازمان است که دایم هم گزارش ارایه می‌شود.
صدر ادامه داد: در حوزه سیستم عامل و جویشگر ملی باید بگویم بخش خصوصی خوب پای کار آمده‌اند و با سرمایه‌گذاری‌هایی که بخش‌های مختلف کرده‌اند، سازمان فناوری اطلاعات و معاونت فناوری و نوآوری دخیل هستند که با توجه به اینکه این موارد جزو خدمات پایه محسوب می‌شوند در معاونت خدمات پایه سازمان فناوری اطلاعات در حال پیگیری است. 
رییس سازمان فناوری اطلاعات گفت: لذا وظیفه اصلی کنترل و هدایت با معاونت شبکه ملی اطلاعات است و برای هر کدام از دیگر بخش‌ها وظایف و شاخص‌هایی دیده شده است. اما وزن بالایی از این وظایف به سازمان فناوری اطلاعات محول شده که برخی از این موارد ذکر شد.
وی در پاسخ به اینکه آیا سیستم عامل ملی در راه است، افزود: سیستم عامل بومی بخش‌های مختلفی دارد که متشکل از تعدادی خدمات پایه است، الان چند مورد آماده شده و قراردادهایی در مورد دیگر بخش‌ها از سوی ما در حال انجام است که تکالیف انجام شود. اما مزیت اصلی این است که با حضور و مشارکت بخش خصوصی مسایل فنی آن در حال پیشرفت است و دولت در حال حمایت است تا تکمیل شود.

مدیرعامل ایرانسل با تأکید بر ضرورت اصلاح تعرفه‌ها برای حفظ پایداری و ارتقای کیفیت شبکه ارتباطی، گفت: در صورت عدم اصلاح تعرفه، اپراتور توان سرمایه‌گذاری نخواهد داشت و در صورت عدم سرمایه‌گذاری، افزایش کیفیت اینترنت ممکن نیست و باید منتظر باشیم همان‌طور که قطعی برق روزانه داریم، روزی سه ساعت نیز اینترنت قطع شود که این موضوع، اصلاً مورد نظر وزارت ارتباطات، اپراتورها و شخص آقای وزیر نیست.

به گزارش روابط عمومی ایرانسل، علیرضا رفیعی مدیرعامل ایرانسل، در نشستی با جمعی از خبرنگاران تخصصی حوزه فناوری‌اطلاعات و ارتباطات که بعدازظهر ۲۶ مردادماه ۱۴۰۴، در ساختمان مرکزی ایرانسل برگزار شد، به مطالبه وزیر ارتباطات و رگولاتوری برای ارتقای کیفیت اینترنت، لزوم اصلاح تعرفه‌ها، رفع چالش قطعی‌های برق و سرمایه‌گذاری در تجهیز سایت‌های ارتباطی به باتری‌های با تکنولوژی بالاتر، واگذاری فرکانس نسل پنج، حمایت از بومی‌سازی تجهیزات ارتباطی، همکاری شهرداری تهران برای توسعه شبکه فیبر نوری و حل مشکل سایت‌های شهری و همکاری با شرکت‌ مخابرات ایران اشاره کرد.

 

در صورت عدم اصلاح تعرفه، صنعت ارتباطات هم به سرنوشت صنعت برق دچار می‌شود

مدیرعامل ایرانسل با بیان اینکه ارتقای کیفیت اینترنت از مطالبات اصلی وزیر ارتباطات است، تأکید کرد که وزارت ارتباطات، اپراتورها را موظف کرده تا کیفیت شبکه ارتباطی را به طرق مختلف بالا ببرند و این موضوع، جدا از بحث افزایش تعرفه‌ها باید پیگیری شود.

رفیعی با بیان اینکه «کیفیت شبکه، تابع عوامل مختلفی از توسعه زیرساخت تا قطعی برق و تعرفه است»، تصریح کرد: قطعاً تعرفه بر روی توان سرمایه‌گذاری اپراتور اثر مهمی دارد. با توجه به اینکه تعرفه چند سال است تغییری نداشته، ما به همراه دیگر اپراتورها، مدتی پیش نامه‌ای تنظیم کردیم و درخواست ۷۰ درصد افزایش دادیم. به دلیل افزایش هزینه‌های اپراتوری از جمله هزینه برق یا هزینه ارزی تأمین تجهیزات، اگر منابع لازم را نداشته باشیم، نمی‌توانیم توسعه مناسبی در حوزه زیرساخت بدهیم، پس در ادامه، ارتقای کیفیت هم نخواهیم داشت.

وی ادامه داد: در صورت عدم اصلاح تعرفه، اپراتور توان سرمایه‌گذاری نخواهد داشت و در صورت عدم سرمایه‌گذاری، افزایش کیفیت اینترنت ممکن نیست و باید منتظر باشیم همان‌طور که قطعی برق روزانه داریم، روزی سه ساعت نیز اینترنت قطع شود که این موضوع، اصلاً مورد نظر وزارت ارتباطات، اپراتورها و شخص آقای وزیر نیست. این فاصله‌ای که در مسیر ارتقای زیرساخت‌ها ایجاد شده، همراه با رشد شدید تقاضا، فشار زیادی به اپراتور تحمیل کرده است.

مدیرعامل ایرانسل با تأکید بر اینکه «افزایش تعرفه، تنها راهکار حل مشکل برق نیست، اما به سرمایه‌گذاری کمک می‌کند»، گفت: جلسات مختلف درباره اصلاح تعرفه برگزار شده و در نهایت، تصمیم‌گیری درباره تعرفه، در اختیار ایرانسل نیست. سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی، دغدغه‌ها و مشکلات ما را می‌داند، تحلیل‌های ما را شنیده و در حال بررسی است.

 

باتری، راهکار مناسبی برای قطعی مداوم برق نیست

رفیعی در ادامه درباره تأثیر قطعی‌های برق بر روی شبکه ارتباطی توضیح داد: ما قطعی برق را طی سه سال گذشته تجربه کرده‌ایم. امروز حدود ۱۰ درصد از ترافیک روزانه به خاطر قطعی‌های برق از دست می‌رود. این، معادل آن است که دو درصد از کل سایت‌های ما ۲۴ ساعته خاموش و از مدار خارج باشند.

وی افزود: باتری‌های سایت‌های ارتباطی اپراتورها، اگر کاملاً سالم و نو باشد، در حالت فول تکنولوژی، حدود ۴۵ دقیقه تا یک ساعت کار می‌کنند. اگر عمر باتری کمتر شود، این زمان به ۳۰ تا ۱۵ دقیقه کاهش می‌یابد. باتری ۲۴ ساعت وقت نیاز دارد تا دوباره شارژ شود و قطعی مجدد در این میان و شارژ شدن‌های متناوب، باعث کاهش عمرش می‌شود. اصولاً باتری راهکار نیست، بلکه ابزار پشتیان است تا اگر به صورت موردی برق قطع شد، بتواند اتصال را نگه دارد. وقتی برق یک سایت می‌رود، به دلیل اینکه سایت‌ها به هم زنجیروار متصل هستند، ممکن است برق مجموعه‌ای از سایت‌ها قطع شود.

 

فرکانس، شاهراه آینده اپراتورها است

رفیعی در بخش دیگری از این نشست، در پاسخ به پرسشی درباره واگذاری فرکانس‌های نسل پنج، تأکید کرد: فرکانس، شاهراه اصلی اپراتورها است و آینده آن‌ها را رقم می‌زند. در جریان مزایده انجام شده، دو پهنه فرکانسی وجود داشت و سه شرکت‌کننده حضور داشتند؛ بنابر این طبیعی بود که یک شرکت حذف شود. ما بر اساس مطالعات جهانی، روند تکنولوژی و شرایط به‌کارگیری فرکانس، قیمت قابل دفاعی را پیشنهاد دادیم. در این رقابت، ما اپراتورها منابع‌مان را از دست دادیم و منابعی که می‌توانستیم صرف توسعه شبکه بکنیم را برای یک رقابت منفی هزینه کردیم.

وی افزود: از طرف دیگر، ایرانسل بازیگر اصلی حوزه دیجیتال کشور است، بنابر این محروم کردن شرکت ایرانسل به نفع کشور نبود. با مساعدت آقای وزیر، در چارچوب قانونی، پهنه  ۱۰۰ مگاهرتزی جدیدی در حوزه 5G به ایرانسل اختصاص داده شد و اکنون، به لحاظ میزان فرکانس لازم برای توسعه، عقب نیستیم.

 

مشکل جمع‌آوری سایت‌ها با هماهنگی شهرداری حل می‌شود

مدیرعامل ایرانسل در پاسخ به پرسش دیگری درباره جمع‌آوری سایت‌های شهری توسط شهرداری تهران، توضیح داد: برخی سایت‌های ما زمانی تأسیس شدند که هیچ لایحه‌ای برای ساماندهی سایت‌های ارتباطی وجود نداشت. سال ۹۴ در شهر تهران، آیین‌نامه‌ای برای احداث دکل‌ها تصویب شد. از آن زمان، تعدادی از سایت‌های ما مشمول احکام کمیسیون ماده ۱۰۰ شد. با توجه به اینکه برخی از مفاد این احکام، خلاف موضوعات فنی بود، ما درخواستی برای بازنگری به شهرداری و شورای شهر دادیم و حدود یک سال است که منتظر پاسخ هستیم.

وی افزود: در این میان، باید به طور ویژه، از حمایت‌های وزیر محترم ارتباطات و شهردار محترم تهران یاد کنیم؛ زیرا اگر همراهی ایشان نبود، توسعه‌ ارتباطی امروز تهران به کندی پیش می‌رفت. در نهایت، امروز طی جلسه‌‌ای با حضور وزیر ارتباطات و شهردار تهران، توافق شد برای برخی سایت‌ها، جریمه پرداخت کنیم و برخی دیگر، با اصلاحات پیشنهادی در لایحه، تعیین تکلیف و در چارچوب قوانین، موضوع حل شود.

با نزدیک شدن به عرضه آیفون‌های جدید، وزارت ارتباطات خبر از پیگیری فعال‌سازی eSIM داد.
به گزارش فارس صفحه مجازی سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی «رگولاتک»، امروز در پاسخ به یکی از کاربران درباره فعال‌سازی ای‌سیم روی آیفون‌های آینده اعلام کرد که این موضوع در دستور کار قرار دارد.
این کاربر نوشته بود که «خوشبختانه امسال مشکلی با رجیستری نداریم، اما ممکن است نتوانیم از آیفون ۱۷ بدون سیم کارت فیزیکی استفاده کنیم.»
رگولاتک در پاسخ تاکید کرده است که برخی چالش‌ها، از جمله مسائل مرتبط با تحریم، روند اجرای ای‌سیم را زمان‌بر کرده‌اند، اما بررسی و پیگیری این موضوع ادامه دارد.
براساس گزارش‌ها، احتمالاً آیفون ۱۷ از سیم کارت فیزیکی پشتیبانی نخواهد کرد و ای‌سیم جایگزین آن خواهد شد. این موضوع می‌تواند برای کاربران ایرانی چالش‌برانگیز باشد، چرا که اپراتورهای داخلی هنوز پشتیبانی گسترده‌ای از ای‌سیم ارائه نمی‌دهند و حتی در صورت ارائه، روند ثبت آن روی آیفون با محدودیت‌های ناشی از تحریم‌ها همراه است.
ای‌سیم همان سیم کارت داخلی گوشی است اما دیگر نیازی به سیم کارت فیزیکی و تعویض آن ندارید. برای فعال شدن این فناوری، اپراتور تلفن همراه باید آن را پشتیبانی و فعال کند، اما هنوز در کشور ما فعال نیست. این سیم کارت کوچک به‌صورت تراشه‌ای داخل گوشی قرار دارد و مانند فناوری که برای پرداخت‌های دیجیتال استفاده می‌کنیم، کار می‌کند. ای‌سیم می‌تواند با دیگر دستگاه‌ها ارتباط برقرار کند و قابلیت فعال‌سازی از راه دور را نیز دارد.

رئیس سازمان فضایی ایران گفت: تصاویر ماهواره‌ای خیام نقش مهمی در برآورد سطح مخازن آب مانند سدها، تالاب‌ها و دریاچه‌ها دارند که در مدیریت خشکسالی و کنترل مصرف آب مؤثر است.
به گزارش ایلنا، حسن سالاریه، رئیس سازمان فضایی ایران در خصوص آخرین وضع استفاده از داده‌های ماهواره‌های خیام گفت: ماهواره خیام که از ۱۸ مرداد ۱۴۰۱ در مدار قرار گرفته، پس از پایان موفقیت‌آمیز مراحل تست، از اواخر سال ۱۴۰۱ به‌طور عملیاتی شروع به فعالیت کرده است. این ماهواره تصویربرداری با دقت حدود یک متر، روزانه تصاویر متعددی از مناطق مختلف کشور بر اساس سفارش‌ها اخذ می‌کند و پوشش‌های متعددی از سطح ایران به تا کنون تصویر برداری شده است.

وی با اشاره به اینکه ماهواره خیام هر سال تقریباً یک پوشش کامل از کشور را برداشت و تصاویر دقیقی را در حوزه‌های مختلف ارائه می‌دهد، افزود: تصاویر ماهواره‌ای دقیق کاربرد‌های گسترده‌ای دارند که عمدتاً در حوزه کاداستر یا حدنگاری، نقشه‌برداری، تشخیص تغییرات زمین که در سامانه پنجره واحد زمین به کار می‌رود، پروژه جی‌نف و برآورد منابع آبی و کشاورزی و ... به‌کار گرفته می‌شوند. در شناسایی اجسام گوناگون، عوارض زمینی، و سایر موارد تحقیقاتی از تصاویر ماهواره خیام می‌شود استفاده کرد.

سالاریه در ادامه با اشاره به اهمیت پروژه جی‌نف گفت: یکی از مهم‌ترین کاربرد‌های تصاویر خیام، تأمین تصاویر پایه برای به روز رسانی نقشه‌ها است که در تطبیق کد پستی، آدرس و نقشه در پروژه راهبردی جی نف که از پروژه‌های مهم وزارت ارتباطات با محوریت شرکت ملی پست است، به کار می‌رود.

وی به ویژگی‌های فنی ماهواره اشاره کرد و افزود: این ماهواره تصاویر اصطلاحاً پن شارپ با رزولوشن حدود یک متر و تصاویر طیف رنگی با دقت چهار متر تولید می‌کند و البته با تکنیک‌های پردازشی پیشرفته می‌توان به رزولوشن‌های حدود ۰.۵ متر هم رسید که از محصولات پردازش شده تصاویر ماهواره‌ای است و پژوهشگاه فضایی ایران به فراخور نیاز مشتریان تهیه و ارائه می‌کند. این محصولات در تهیه و به‌روزرسانی نقشه‌ها، تشخیص تغییرات کاربری زمین، برآورد سطح زیرکشت و مدیریت منابع آب و محیط زیست کاربرد دارد.

سالاریه درباره کاربرد تصاویر در مدیریت بحران تصریح کرد: در مواقع بروز حوادث طبیعی مانند سیل، زلزله و آتش‌سوزی، ارتباط مستقیم و نزدیکی با ستاد بحران، هلال‌احمر، شهرداری‌ها و استانداری‌ها داریم. تصاویر ماهواره‌ای به سرعت تهیه و در اختیار دستگاه‌های مربوط قرار می‌گیرد تا در ارزیابی خسارات و برنامه‌ریزی امداد مؤثر باشد.

وی درباره استفاده از تصاویر در بخش کشاورزی گفت: یکی از موضوعات مهم، پایش منابع آبی و مناطق دچار تنش آبی است که با کمک تصاویر ماهواره خیام در نقاط مد نظر دستگاه‌های متولی تحلیل انجام و در اختیار قرار داده می‌شود. همچنین در حوزه تحقیقاتی، دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی می‌توانند با ارائه نیازشان و ثبت اطلاعات درخواستی، تصاویر مد نظر را دریافت نمایند و امتیازات و تخفیف‌های مناسبی در این خصوص پیش بینی شده است.

سالاریه افزود: تصاویر ماهواره‌ای خیام نقش مهمی در برآورد سطح مخازن آب مانند سدها، تالاب‌ها و دریاچه‌ها دارند که در مدیریت خشک‌سالی و کنترل مصرف آب مؤثر است. این داده‌ها همراه با مدل‌های هوش مصنوعی و اندازه‌گیری‌های زمینی به الگوریتم‌های پیش‌بینی دقیق کمک می‌کنند.

وی تصریح کرد: سازمان و پژوهشگاه فضایی ایران به‌عنوان نهاد‌های متولی این حوزه، تصاویر ماهواره‌ای را با درخواست متقاضی در اختیار دستگاه‌های مسئول در حوزه مدیریت منابع آب، کشاورزی و محیط زیست قرار می‌دهد و تفاهم‌نامه‌هایی با اغلب نهاد‌ها در حوزه‌های یاد شده دارد. همچنین تصاویر ماهواره‌ای امکان شناسایی پهنه‌های آسیب‌دیده را در حوادث گوناگون نظیر سیل، زلزله و آتش‌سوزی فراهم می‌کنند و می‌توان به کمک آن مسیر‌های دسترسی و مناطق بحرانی را شناسایی کرد.

سالاریه درباره دسترسی بخش خصوصی و دولتی به تصاویر گفت: سفارش تصویر از طریق سایت سازمان و پژوهشگاه فضایی یا ارسال نامه امکان‌پذیر است. مشتری یا متقاضی منطقه مد نظر را مشخص می‌کنند و اعلام می‌کند که آیا تصویر آرشیوی نیازشان را رفع می‌کند یا خیر. اگر تصویر مد نظر در آرشیو موجود باشد، در اختیار قرار داده می‌شود و در غیر این صورت نیاز به تصویر از طریق تصویربرداری جدید رفع می‌شود.

رئیس هیئت‌ مدیره سندیکای تولیدکنندگان مکمل‌های غذایی رژیمی ایران، خواستار تدوین آئین‌نامه‌های مشخص برای فعالیت سکوهای اینترنتی در حوزه سلامت شد.
به گزارش مهر عباس کبریایی‌زاده،گفت: دارو کالایی تخصصی و حساس است که مصرف بیش از حد یا نگهداری نادرست آن می‌تواند برای فرد خطرناک باشد. برخی داروها نیازمند زنجیره سرد هستند و اگر این زنجیره رعایت نشود، دارو فاسد شده و نه ‌تنها سودی ندارد، بلکه ممکن است آسیب‌زا باشد.

وی با بیان اینکه قوانین بالادستی در ایران و جهان تأکید دارند که فعالیت در حوزه دارو باید تحت نظارت نهادهای تخصصی باشد، افزود: در ایران، قانون مقررات امور پزشکی و دارویی از سال ۱۳۳۴ وجود دارد و بر اساس آن، هر فرد یا مؤسسه‌ای که بخواهد در حوزه تولید، توزیع یا عرضه دارو فعالیت کند، باید از وزارت بهداشت مجوز دریافت کند.

کبریایی‌زاده ادامه داد: سکوهای اینترنتی نیز از این قاعده مستثنی نیستند. اگر قرار است فرآورده‌های سلامت‌ محور از طریق این سکوها عرضه شوند، باید آئین‌نامه‌ای مشخص برای آنها تدوین شود و به تصویب هیئت وزیران برسد. خوشبختانه سازمان غذا و دارو با همکاری وزارت ارتباطات در حال تدوین چنین آئین‌نامه‌ای هستند.

وی با تأکید بر ضرورت مدیریت ریسک در ورود فناوری‌های نوین به چرخه سلامت، اظهار داشت: منطق حکم می‌کند که مؤسسات ابتدا از داروهای بدون نسخه، مکمل‌ها و داروهای گیاهی شروع کنند تا تجربه‌ای قابل ارزیابی از عرضه دیجیتال داشته باشیم. زنجیره تأمین دارو بسیار حساس و به هم پیوسته است و هر خطا در این مسیر می‌تواند با جان انسان‌ها در ارتباط باشد.

کبریایی زاده افزود: دارو تنها کالایی است که پس از مصرف نیز باید پیگیری شود تا مشخص شود آیا اثربخش بوده یا عارضه‌ای داشته است. بنابراین، عرضه آن باید مطابق با اصول علمی و مقررات دقیق انجام شود. داروسازان در داروخانه‌ها وظیفه دارند نحوه نگهداری دارو را به بیمار توضیح دهند؛ از جمله اینکه دارو در یخچال نگهداری شود یا در محیط خشک، در معرض نور باشد یا نه.

وی گفت: اگر قرار است از تکنولوژی‌های نوین برای عرضه فرآورده‌های سلامت استفاده کنیم، باید بدانیم که این مسیر اجتناب‌ناپذیر است. سیل دیجیتال همه ما را با خود خواهد برد. بنابراین، وزارت بهداشت، سازمان غذا و دارو و انجمن داروسازان باید برنامه‌ریزی دقیقی داشته باشند تا عرضه کالاها از راه دور و مجازی به‌صورت قانونی و ایمن انجام شود.

کبریایی‌زاده با بیان اینکه مؤسسات ثبت شده می‌توانند از بروز پدیده قاچاق جلوگیری کنند، هشدار داد: متأسفانه برخی سکوهای اینترنتی ایرانی مملو از معرفی کالاهای اغواگر و قاچاق هستند. این موضوع بسیار نگران‌کننده است و نیازمند ساماندهی فوری از سوی وزارت ارتباطات و وزارت بهداشت است.

وی گفت: در گفتگوهای اخیر با مسئولان مربوطه، آمادگی برای نظارت و ساماندهی این مؤسسات اعلام شده است. باید راهکارهای قانونی تدوین شود تا مردم مجبور نشوند از مسیرهای غیرقانونی و پرخطر استفاده کنند.

کبریایی زاده در پایان اظهار داشت: عرضه اینترنتی دارو نباید نقطه شروع باشد. ابتدا باید از مکمل‌ها، داروهای گیاهی و فرآورده‌های کم‌خطر آغاز کنیم و پس از رسیدن به پایداری، به سراغ داروهای تخصصی برویم.

ناترازی انرژی که طی سال‌های اخیر بر کشور سایه انداخته، اختلال‌هایی در ارائه خدمات ارتباطی به‌وجود آورده است به طوری که وزیر ارتباطات اخیرا اعلام کرده برای مدیریت این چالش، طرح‌های پایلوتی در زمینه خرید خدمت انرژی از بخش خصوصی و بهره‌گیری بهینه از باتری‌های پشتیبان آغاز شده و در حال توسعه است.

به گزارش ایسنا، صنعت در سال‌های گذشته بیش از هر زمان دیگری به عنوان شریان حیاتی زندگی اجتماعی، اقتصادی و حتی امنیتی کشور شناخته شده است که پایداری آن به زیرساخت‌های انرژی وابسته است.

صنعت ارتباطات از جمله حوزه‌هایی است که از ناترازی انرژی بی‌تاثیر نمانده و به دلیل اهمیت و تشدید این موضوع، هوشمندسازی انرژی به صورت جدی در دستور کار قرار گرفته است چراکه می‌تواند تأثیر مستقیمی در کاهش مصرف انرژی، صرفه‌جویی در زمان و افزایش امنیت داشته باشد.  

در این راستا برنامه ملی رفع ناترازی انرژی با کمک وزارتخانه‌های نفت، نیرو و سازمان برنامه بودجه پیشنهاد داده شد تا با استفاده از ابزارهای هوشمند و سیستم‌های مبتنی بر فناوری اطلاعات برای هر فردی یک پروفایل انرژی درست شود و همه اشتراکات آب، برق و گاز و موارد دیگر در حوزه انرژی، مرتبط با پروفایل گفته شده، مشخص شود تا افراد تکلیف خود را بدانند و در آن اعتبار انرژی به افراد داده شود؛ به این صورت افرادی که به میزان مصرفشان از اعتبار انرژی استفاده می‌کنند، می‌توانند مازادش را در بازار عرضه کنند.  

اما موضوع قابل توجه آسیب خاموشی‌هایی ناشی از  قطعی برق بر زیرساخت‌های ارتباطی است که با باتری‌های موجود در سایت‌ها قابل پیشگیری یا جبران نیست.

بررسی‌ها نشان می‌دهد در همه جای جهان باتری‌های سایت‌های ارتباطی فقط برای محافظت از تجهیزات ارتباطی استفاده می‌شوند و به طور میانگین می‌توانند ۲۰ تا ۳۰ دقیقه تجهیزات را حفظ کنند و کارکردشان این است که اگر جریان برق وصل نشد، تجهیزات را آرام خاموش کنند تا در اثر قطعی ناگهانی برق آسیب وارد نشود.  

در این راستا، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات اخیرا قطعی برق در سایت‌های ارتباطی را از مهم‌ترین مشکلات فعلی دانسته و گفته است در برخی نقاط کشور، ناپایداری شبکه برق باعث اختلال در خدمات می‌شود. طرح‌های پایلوتی برای خرید خدمت انرژی از بخش خصوصی و استفاده بهینه از باتری‌های پشتیبان آغاز شده و در حال گسترش است.   

وی در عین حال بر این مسئله تأکید کرد که قرار نیست باتری‌ها بار ناترازی‌های انرژی را به دوش بکشند و استفاده از آن‌ها باید به‌عنوان پشتیبان اضطراری و نه راهکار دائمی جبران کمبود برق در سایت‌های ارتباطی باشد.    

در ایران، هرچند آمار رسمی دقیقی در این باره منتشر نشده، اما تجارب میدانی فعالان صنعت ارتباطات نشان می‌دهد که ترکیب خاموشی‌های ناگهانی، فرسودگی باتری‌های پشتیبان و محدودیت منابع سوخت ژنراتور، موجب شده بسیاری از سایت‌های ارتباطی در ساعات اوج مصرف، توان پایداری خدمت را از دست بدهند.

بنابراین بدون تردید حتی چند دقیقه خاموشی برق در مراکز حساس مخابراتی، می‌تواند موجب از دست رفتن بخشی از ظرفیت شبکه و در نتیجه، ایجاد اختلال در تماس‌های صوتی، اینترنت همراه و سرویس‌های مبتنی بر داده شود.

این روزها، در زیر پوست شهر تهران، نبرد خاموشی در جریان است؛ نبردی که یک سوی آن، شهرداری با اهداف مدیریت شهری و سوی دیگر آن، اپراتورهای ارتباطی با مسئولیت حیاتی تأمین زیرساخت ارتباطی قرار دارند. در این میان، بازیگر اصلی و قربانی پنهان این کشمکش، شهروندان تهرانی و کسب‌وکارهایی هستند که آینده‌شان به تاروپود این زیرساخت‌ها گره خورده است.
آنچه در ظاهر یک اقدام اجرایی عادی از سوی شهرداری برای برخورد با سایت‌های غیرمجاز مخابراتی به نظر می‌رسد، در حقیقت پرده از وقوع یک بحران جدی برمی‌دارد. با وجود دستور صریح و رسمی شورای تأمین مبنی بر توقف 6‌ماهه جمع‌آوری این سایت‌ها، شهرداری تهران، کماکان به تخریب تجهیزات حیاتی اپراتورها ادامه می‌دهد. این تقابل نه تنها یک ناهماهنگی اداری، بلکه نشانه‌ای از یک شکاف عمیق‌تر در سیاست‌گذاری‌های کلان کشور در حوزه ارتباطات و مدیریت شهری است.

 

•    از ناترازی انرژی تا ناترازی تصمیم‌گیری
در شرایطی که کشور با بحران‌های پیچیده‌ای نظیر ناترازی انرژی دست و پنجه نرم می‌کند و قطعی برق، اختلالات گسترده‌ای در زندگی روزمره و کسب‌وکارها ایجاد کرده، تخریب زیرساخت‌های ارتباطی، مانند ریختن بنزین بر آتش است. همین تجهیزاتی که اکنون به سادگی تخریب می‌شوند، در شرایط قطعی برق، نقشی حیاتی در تأمین ارتباطات اضطراری و خدمات ضروری ایفا می‌کنند. حذف هر کدام از این سایت‌ها، یک حفره در شبکه ارتباطی شهر ایجاد می‌کند که نتیجه مستقیم آن، کاهش کیفیت اینترنت موبایل، اختلال در تماس‌ها و از کار افتادن خدمات مکان‌یابی (GPS) است؛ تبعاتی که زندگی روزمره و شغلی شهروندان را مختل می‌کند.

 

•    سرمایه‌های ملی در معرض تخریب
موضوع زمانی حادتر می‌شود که به ارزش و ماهیت این تجهیزات توجه کنیم. هر یک از این سایت‌ها، سرمایه‌هایی چند ده میلیارد تومانی هستند که در شرایط تحریم‌های شدید بین‌المللی و محدودیت‌های وارداتی، به سختی تأمین و نگهداری شده‌اند. آنچه امروز با بولدوزر و به شکل غیراصولی تخریب می‌شود، نه صرفاً یک سازه فلزی، بلکه سرمایه ملی و زیرساختی حیاتی برای توسعه و پیشرفت کشور است. تصاویر منتشرشده از نحوه تخریب این تجهیزات، که بدون رعایت استانداردهای فنی و توسط افراد غیرمتخصص انجام شده، عمق موضوع را بیشتر آشکار می‌سازد. این تخریب‌های غیراصولی، تجهیزات گران‌قیمت را به ضایعات تبدیل کرده و عملاً امکان استفاده مجدد یا تعمیر آنها را از بین می‌برد.

•    تضاد در عمل و گفتار
تضاد میان اقدامات شهرداری و اظهارات مسئولان دیگر، سوال‌برانگیز است. در یک سو، وزیر ارتباطات بارها و به صورت علنی از کیفیت پایین اینترنت ابراز نارضایتی کرده و بر لزوم بهبود آن تأکید دارد، اما در سوی دیگر، اقدامی صورت می‌گیرد که دقیقاً در جهت عکس این هدف است. شورای تأمین نیز که وظیفه حفظ امنیت و نظم عمومی را بر عهده دارد، با درک درست از حساسیت موضوع، دستور توقف موقت این روند را صادر می‌کند؛ دستوری که ظاهرا شهرداری به آن عمل نمی‌کند. این ناهماهنگی نشان می‌دهد که متأسفانه، منافع شهروندان و استراتژی‌های کلان در برخی موارد، قربانی تصمیمات جزیره‌ای و غیرکارشناسی می‌شوند.

 

•    نتیجه‌گیری و نگاه به آینده
تخریب سایت‌های ارتباطی، فارغ از مسائل حقوقی و فنی، یک تصمیم‌گیری نامتوازن است که در آن، نگاه کوتاه‌مدت به مدیریت شهری، بر نیازهای بلندمدت و حیاتی جامعه در حوزه فناوری اطلاعات اولویت یافته است. ادامه این روند نه تنها باعث نارضایتی عمومی خواهد شد، بلکه هزینه‌های جبران‌ناپذیری بر اقتصاد دیجیتال کشور، کسب‌وکارهای نوپا و حتی امنیت روانی جامعه تحمیل می‌کند.
حال این سوالات مطرح است: آیا در میان این تقابل نهادها، صدای مردم به گوش کسی می‌رسد؟ آیا راهکاری برای حل این تعارض از طریق یک کارگروه تخصصی مشترک با حضور نمایندگان شهرداری، اپراتورها و وزارت ارتباطات وجود ندارد؟ و در نهایت، تا چه زمانی باید شاهد قربانی شدن زیرساخت‌های حیاتی کشور، پای تصمیم‌گیری‌های غیرکارشناسی و ناهماهنگ باشیم؟

مدیرعامل شرکت پست ایران از افزایش تعداد بسته‌ها و امانات باتغییر الگوی پستی در حوزه زیرساختی خبرداد.

به گزارش خبرگزاری صداوسیما؛ مرکز سمنان،️ معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات  و مدیرعامل شرکت ملی پست جمهوری اسلامی ایران در شاهرود گفت:  سرمایه‌گذاری در بهسازی و نوسازی فضا‌های عملیاتی به عنوان یکی از اولویت‌های اصلی در برنامه هفتم توسعه در دستور کار قرار گرفته است.

محمد احمدی افزود: وجود مراکز عملیاتی کارآمد در شهرها، از جمله شهرستان‌هایی که مراکز مهم جمعیتی و اقتصادی هستند، یک ضرورت انکارناپذیر محسوب می‌شود.

وی گفت: ایجاد ۳۰ هزار متر مربع فضای عملیاتی امسال در دستور کار قرار گرفته است.

اینترنت لاک‌پشتی کشور صدای همه را درآورده است، از جمله صدای وزیر ارتباطات را. سیدستار هاشمی گفت: «به‌عنوان وزیر ارتباطات، من هم از وضعیت اینترنت راضی نیستم». در دنیایی که در آن زندگی می‌کنیم، اینترنت از نان شب هم واجب‌تر است و این البته نیازی به اثبات‌ ندارد.
به گزارش روزنامه همشهری نوشت: بخشی از بار ترافیک اینترنت برعهده اپراتور‌های ارائه‌دهنده اینترنت ثابت است. در آخرین گزارش سایت «اسپید تست» که مربوط به‌ماه ژوئن ۲۰۲۵ می‌شود، رتبه اینترنت ثابت ایران بدون تغییر نسبت به‌ماه مه، همچنان در کنار عدد ۱۳۹ جا خوش کرده است. البته بد نیست به این نکته هم اشاره کنیم که در این جدول، ۱۵۲ کشور رده‌بندی شده‌اند. درعین حال اینترنت موبایل کشور کمی تکان خورده و توانسته با ۶ پله صعود خود را به رده ۶۱ برساند.

درحالی‌که اینترنت ماهواره‌ای در ایران با نام «استارلینک» شناخته می‌شود، تعداد شرکت‌های ارائه‌دهنده این سبک از اینترنت رفته‌رفته درحال افزایش است. تجربه نشان داده که اگر چاره‌ای برای بهبود کیفیت اینترنت و البته حل حواشی آن (شما بخوانید فیلترینگ) نشود، اینترنت ماهواره‌ای هم مثل خود گیرنده‌های ماهواره فراگیر و طبیعتا پرمصرف می‌شود و در این بین همه ما متضرر خواهیم شد؛ از خروج ارز از کشور گرفته تا تهاجم فرهنگی تمام‌عیار با یک اینترنت پرسرعت و بدون فیلتر (پرواضح است که نباید همه سایت‌ها و اپلیکیشن‌ها رفع فیلتر شوند).

ستار هاشمی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، اعلام کرد که گوش شنوایی برای انتقاد‌ها و البته ارائه راهکار دارد. او خود به این نکته مهم اشاره کرد که توسعه «فیبر نوری» یکی از مهم‌ترین این راهکارهاست. بنابراین، به‌نظر می‌رسد که درنگ جایز نیست و باید با شتابی مضاعف حرکت در مسیر توسعه فیبر نوری را ادامه داد. این مهم می‌تواند راه برون‌رفتی از وضعیت کنونی اینترنت در کشور باشد.

از قطعی برق تا قطعی ارتباطات؛ خیابان‌های تهران امروز شاهد جمع‌آوری برخی از سایت‌های اپراتورها توسط نیروهای شهرداری بود. تصمیمی که در میانه بحران ناترازی انرژی، نگرانی‌های جدی بابت افت شدید کیفیت اینترنت همراه ایجاد کرده است.

به گزارش عصرخبر، در روزها و هفته‌های اخیر، ناترازی در تأمین و مصرف انرژی در کشور، به یکی از مهم‌ترین چالش‌های ملی تبدیل شده است. این وضعیت، در کنار بروز مشکل در دسترسی مردم به شبکه ارتباطی، اختلال در سامانه‌های موقعیت‌یابی جهانی (GPS) و…، موجب شده تا بخش قابل توجهی از شهروندان با چالش‌هایی در زندگی روزمره و فعالیت‌های شغلی خود مواجه شوند.
این عوامل، فشار مضاعفی بر زیرساخت‌های کشور وارد کرده و ضرورت اتخاذ تصمیمات هماهنگ، راهکارهای کارشناسی‌شده و رویکردی جامع برای مدیریت بحران را بیش از پیش برجسته ساخته است.

در چنین شرایطی، شهرداری تهران، به بهانه اجرای احکام کمیسیون ماده ۱۰۰، اقدام به جمع‌آوری سایت‌های ارتباطی اپراتورهای تلفن همراه کرده است.

این در حالی است که بر اساس شنیده‌های ما، شورای تأمین شهرستان تهران، اخیرا حکم توقف ۶ ماهه این فرایند را به شهرداری تهران ابلاغ کرده است. قطع ناگهانی سایت‌های ارتباطی یعنی افت شدید کیفیت اینترنت همراه و این یعنی زیان مستقیم به زندگی و کسب و کار مردم!

با وجود صدور این حکم، شهرداری تهران همچنان اقدام به جمع‌آوری تجهیزات چند ۱۰ میلیارد تومانی اپراتورها کرده است؛ اموالی که تجهیزات و زیرساختی است که در خدمت مردم و تأمین ارتباطات ضروری است.

این تجهیزات جزئی از زیرساخت‌های ارتباطی کشور هستند و سرمایه‌هایی بالغ بر چند ۱۰ میلیارد تومان، صرف تأمین و نگهداری از آنها شده است. با اتخاذ چنین تصمیماتی، اکنون این سوال مطرح است که در شرایط تحریم‌های بین‌المللی، آیا امکان تهیه مجدد این تجهیزات در صورت نیاز، به راحتی امکان‌پذیر است و اپراتور می‌تواند آن را دوباره تأمین و جایگزین کند؟

وزیر ارتباطات در دیداری که به مناسب روز خبرنگار، با اهالی رسانه داشت و نیز پیش از آن به دفعات، با ابراز نارضایتی از کیفیت پوشش شبکه، تأکید کرد: «به عنوان وزیر ارتباطات از کیفیت اینترنت راضی نیستم و باید تلاش کنیم تا خدمات با کیفیت به مردم ارائه دهیم.» این موضع، همگام با مطالبه عمومی جامعه از اپراتورها، برای افزایش کیفیت پوشش و ضریب نفوذ شبکه است.

از سوی دیگر، شورای تأمین که مرجع امنیتی و انتظامی است، با درک حساسیت‌های مسئولیت‌پذیری در روزهای پس از جنگ ۱۲ روزه، رسماً دستور توقف فرایند جمع‌آوری سایت‌ها را برای مدت ۶ ماه صادر کرده است. این تصمیم با هدف حمایت از استمرار خدمات‌رسانی به مردم و جلوگیری از ایجاد مشکل در پوشش ارتباطی صورت گرفت؛ دستوری که از سوی شهرداری تهران نادیده گرفته شده است.

در مقابل، با توجه به تصاویر منتشرشده، عملیات جمع‌آوری این تجهیزات توسط نیروهای اجرایی شهرداری، به‌صورت غیراصولی، شتاب‌زده و بدون رعایت استانداردهای فنی انجام شده است. در جریان این اقدام، کارگران بدون استفاده از ابزار و روش‌های تخصصی، برخی از اجزای حساس و گران‌قیمت این سایت‌ها را به‌گونه‌ای جدا کرده‌اند که منجر به تخریب و آسیب جدی به آنها شده است؛ به‌طوری که بخش قابل توجهی از این تجهیزات، عملاً غیرقابل استفاده شده‌اند. بازسازی یا تأمین مجدد چنین زیرساخت‌هایی، حتی در شرایط عادی، فرآیندی پیچیده، زمان‌بر و پرهزینه است و در وضعیت کنونی کشور که با تحریم‌ها و محدودیت‌های شدید واردات مواجه است، این امر بسیار پیچیده و پرهزینه خواهد بود.

باید در نظر داشت که ادامه این روند می‌تواند به افزایش نارضایتی عمومی در حوزه ارتباطات، کاهش کیفیت خدمات و حتی بروز مشکل اساسی در ارائه خدمات حیاتی به مردم منجر شود. علاوه بر آن، باید به این نکته توجه کرد که جمع‌آوری تجهیزات باید در چارچوب قانونی، هماهنگ و شفاف صورت گیرد.

در شرایطی که زیرساخت‌های ارتباطی کشور با چالش‌های انرژی، شبکه و تحریم مواجه است، اقدامات متناقضی چون جمع‌آوری سایت‌های اپراتورها، به‌ویژه در زمان صدور حکم توقف شورای تأمین، نمونه‌ای از تصمیم‌گیری‌های کارشناسی نشده است و ادامه چنین روندی، می‌تواند هزینه‌های جبران‌ناپذیری را بر مردم، اپراتورهای ارتباطی و دولت تحمیل کند.

فیبر نوری کلید توسعه اینترنت پرسرعت و اقتصاد دیجیتال است، اما در ایران روند اجرای آن پس از ۴ سال، هنوز نیمه‌کاره مانده و طبق اعلام مسئولان، ۵ سال دیگر هم طول خواهد کشید. این تأخیر نگرانی‌هایی درباره کمبود بودجه و کم‌کاری نهاد‌ها به دنبال دارد.

به گزارش دانشجو،در دنیای امروز، اینترنت به‌عنوان بستر اصلی آموزش، تجارت و ارتباطات، نقش مهمی در توسعه کشورها دارد و فناوری فیبر نوری زیرساختی کلیدی برای دسترسی سریع و پایدار است.

فیبر نوری چیست؟

 فیبرنوری رشته‌ای نازک از شیشه یا پلاستیک است که داده‌ها را با سرعت بسیار بالا و کیفیت عالی منتقل می‌کند، بدون افت سیگنال در مسافت‌های طولانی. این فناوری مزایایی مانند سرعت بالا، پایداری، مصرف انرژی کم، امنیت و قابلیت ارتقا دارد که تجربه‌ای بدون تاخیر در خدمات آنلاین و ارتباطات پایدار حتی در شرایط سخت را فراهم می‌کند.

 

نگاهی به کشور‌های پیشرو در توسعه فیبرنوری

در سال‌های اخیر، بسیاری از کشور‌های توسعه‌یافته و در حال توسعه، سرمایه‌گذاری‌های کلانی در توسعه فیبر نوری انجام داده‌اند. در ادامه به برخی اقدامات موفق این کشور‌ها می‌پردازیم:

اتحادیه اروپا

اتحادیه اروپا با تشکیل شورای تخصصی FTTH گام‌های بلندی در توسعه فیبر نوری برداشته است. تا سال ۲۰۲۳، حدود نیمی از کاربران اتحادیه اروپا به این فناوری دسترسی داشتند. طبق پیش‌بینی‌ها، تا ۴ سال آینده بیش از ۷۰ درصد اتحادیه اروپا به شبکه فیبر نوری متصل خواهد شد.

کشور‌هایی مانند امارات، قطر، سنگاپور، هنگ‌کنگ، چین، باربادوس، مائوریتیوس، آندورا و کره جنوبی نیز جزو دارندگان بالاترین نرخ پوشش فیبر نوری در جهان معرفی شده‌اند.

کره جنوبی

کره جنوبی یکی از موفق‌ترین کشور‌ها در زمینه توسعه فیبر نوری است. در سال ۲۰۲۲، حدود ۸۷ درصد از مشترکین این کشور از فیبر نوری استفاده می‌کردند. سرعت اینترنت ثابت در این کشور به حدود ۱۲۴ مگابیت بر ثانیه رسیده است.

 

موفقیت این کشور ناشی از دو عامل مهم است: سرمایه‌گذاری‌های دولتی مستمر و شرایط جغرافیایی مناسب. کوچک بودن مساحت کشور و تراکم جمعیت بالا، توسعه شبکه را آسان‌تر کرده است.

ژاپن

ژاپن با داشتن ۸۴ درصد پوشش اینترنت ثابت فیبر نوری، دومین کشور پیشرو در این فناوری است. در سال ۲۰۲۲، نخست‌وزیر ژاپن هدف‌گذاری کرد که تا سال ۲۰۲۸، میزان پوشش فیبر نوری به ۹۹.۹۹ درصد برسد.

چین

توسعه فیبر نوری در چین چشمگیر بوده است. از تنها ۱۷ درصد پوشش در سال ۲۰۱۳، این کشور به ۸۹ درصد در سال ۲۰۲۲ رسیده است. این جهش بزرگ نتیجه اجرای یک برنامه سه‌ساله از سال ۲۰۱۶ تا ۲۰۱۸ و سرمایه‌گذاری ۱۷۰ میلیارد دلاری در این حوزه بوده است.

اسپانیا

در سال ۲۰۲۰، دولت اسپانیا اعلام کرد که قصد دارد تا سال ۲۰۲۵ تمام شهروندان این کشور را به اینترنت پرسرعت با سرعت حداقل ۱۰۰ مگابیت بر ثانیه متصل کند. تا کنون ۷۴ درصد جمعیت این کشور به فیبر نوری دسترسی دارند. بودجه تخصیص یافته به این پروژه بالغ بر ۴.۳ میلیارد یورو بوده است.

انگلستان

برنامه‌ریزی توسعه فیبرنوری در انگلستان از سال ۲۰۱۰ آغاز شد. تا سال ۲۰۲۱، ۹۵ درصد هدف‌گذاری اولیه انجام شده بود. سپس در سال ۲۰۱۸، کمیسیون زیرساخت‌های ملی این کشور اعلام کرد که تمام انگلستان باید تحت پوشش فیبر نوری قرار گیرد. در ادامه، دولت انگلستان با اختصاص ۵ میلیارد پوند، پوشش سرعت‌های چند گیگابیتی را آغاز کرد که تا سال بعد آن، حدود ۴۶ درصد خانه‌ها به این سرعت‌ها دست پیدا کردند.

شیلی

در گزارش ماه ژوئیه ۲۰۲۳، سازمان همکاری و توسعه اقتصادی (OECD) شیلی را به عنوان یکی از ۱۰ کشور با بالاترین درصد اشتراک‌های فیبر نوری نسبت به کل قرارداد‌های اینترنت ثابت معرفی کرد. OECD شیلی را در رتبه دهم جهانی و نخست در قاره آمریکا قرار داد و اعلام کرد که ۶۶٪ از کل اشتراک‌های اینترنت ثابت در این کشور از نوع فیبر نوری است. این سازمان همچنین رشد نمایی اشتراک‌ها را برجسته کرد؛ به طوری که در تنها سه سال، بین ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۲، تعداد اتصالات فیبر نوری ۲۰۷٪ افزایش یافته است.

کلادیو آرایا، معاون وزیر مخابرات این سازمان اظهار داشت: این داده‌های منتشر شده توسط OECD دو سناریو را پیش روی ما می‌گذارد. اول اینکه این داده‌ها رهبری بخش مخابرات شیلی در منطقه را نشان می‌دهد، که از نظر توسعه فناوری‌ها به‌ روز است و این یک چالش است تا با همکاری همه بتوانیم این جایگاه را حفظ کنیم.

 وی افزود: این ارقام همچنین چالش دیگری را نشان می‌دهد؛ چالشی که رساندن اتصال پرسرعت، مانند فیبر نوری، به تمامی نقاط کشور است تا شکاف دیجیتال کاهش یافته و تعداد بیشتری از مردم به این فناوری‌ها دسترسی پیدا کنند. به همین دلیل در Subtel (زیرمجموعه وزارت مخابرات)، از طریق پروژه‌هایی مانند آخرین مایل، فیبر نوری ملی، فیبر نوری در مجتمع‌های مرزی و غیره، تلاش می‌کنیم بخش وسیعی از جمعیت کشور را به شبکه‌های پرسرعت متصل کنیم. به عنوان نمونه، از میان ۳۴۵ شهرستان در شیلی، ۳۴۰ شهرستان تا اوایل ۲۰۲۴ از طریق فیبر نوری متصل خواهند شد و برای پنج شهرستان باقی‌مانده نیز در حال کار بر روی راه‌حل‌های مختلفی هستیم تا آنها نیز بتوانند از این فناوری بهره‌مند شوند.

 

عقب‌ماندگی ایران از اهداف توسعه فیبر نوری۴۰۳

با وجود تلاش‌های انجام‌شده در سال‌های اخیر، توسعه فیبر نوری در ایران هنوز فاصله زیادی با اهداف تعیین‌شده دارد. طبق آخرین آمار رسمی تا آذرماه ۱۴۰۳، تنها ۷.۵ میلیون خانوار تحت پوشش این فناوری قرار گرفته‌اند. این رقم معادل ۳۸ درصد از هدف کلان تعیین‌شده توسط وزارت ارتباطات است که بر پوشش ۲۰ میلیون خانوار تا پایان سال ۱۴۰۴ تأکید داشت.

 

کارشناسان دلایل متعددی را برای کندی این روند عنوان می‌کنند، از جمله نبود سرمایه‌گذاری کافی، چالش‌های اجرایی در سطح مناطق مختلف،ضعف زیرساخت‌های مخابراتی در برخی استان‌ها و انحصار شرکت‌های دولتی در حوزه زیرساخت را عنوان کرده‌اند.

 

اگرچه در سال‌های اخیر اپراتورهای خصوصی مانند شاتل، آسیاتک و مبین‌نت وارد میدان شده‌اند، اما همچنان شرکت مخابرات ایران به عنوان بزرگ‌ترین ارائه‌دهنده خدمات فیبر نوری شناخته می‌شود.

آغاز بزرگ‌ترین پروژه ICT کشور توسط شرکت مخابرات ایران

در همین راستا، حمید جعفرپور، مدیرعامل شرکت مخابرات ایران، از آغاز رسمی بزرگ‌ترین پروژه تاریخ فناوری اطلاعات و ارتباطات کشور خبر داد؛ پروژه‌ای تحت عنوان طرح ملی جایگزینی کابل‌های مسی با فیبر نوری که قرار است ظرف مدت ۵ سال به اجرا درآید.

جعفرپور در تشریح ابعاد این پروژه اعلام کرد: قصد داریم کل شبکه کابل مسی کشور را جمع‌آوری کرده و به فیبر نوری تبدیل کنیم. این طرح بیش از ۲۷ میلیون مشترک را در بر خواهد گرفت.

به گفته وی، این پروژه نه تنها از نظر ابعاد فنی و زیرساختی بی‌سابقه است، بلکه بزرگ‌ترین تحول در تاریخ مخابرات ایران محسوب می‌شود.

استفاده از تجهیزات بومی و اشتغال‌زایی گسترده

مدیرعامل مخابرات ایران همچنین تأکید کرد که یکی از اولویت‌های اصلی پروژه، استفاده حداکثری از تجهیزات بومی و تولید داخل است. این سیاست می‌تواند موجب تقویت زنجیره تأمین داخلی، افزایش اشتغال و رشد صنعت فناوری ارتباطات در کشور شود.

 

جعفرپور افزود: اجرای این طرح، بیش از ۱۰ هزار شغل جدید در حوزه‌های مرتبط ایجاد خواهد کرد؛ از طراحی و تولید تجهیزات گرفته تا اجرای میدانی، پیمانکاران زیادی با ما همکاری خواهند کرد.

 

مدیرعامل شرکت مخابرات ایران، از تغییر رویکرد این شرکت به سمت سواپ تکنولوژی خبر داد؛ راهبردی که بر جایگزینی کامل کابل‌های مسی با فیبر نوری تأکید دارد و به‌ عنوان گام کلیدی در تسریع توسعه زیرساخت‌های ارتباطی کشور شناخته می‌شود.

سواپ تکنولوژی چیست و چرا برای ایران حیاتی است؟

جعفرپور در توضیح این مفهوم گفت: ما دیگر به توسعه موضعی بسنده نمی‌کنیم. نگهداری هم‌زمان شبکه‌های کابل مسی و فیبر نوری نه تنها توجیه اقتصادی ندارد، بلکه سرعت توسعه را نیز کاهش می‌دهد. بنابراین باید به سمت اجرای کامل سوآپ تکنولوژی برویم.

وی با اشاره به تجربیات کشورهای موفق در این حوزه، افزود: بررسی نمونه‌های بین‌المللی نشان می‌دهد تنها راهکار مؤثر برای توسعه پایدار و به‌روزسازی شبکه، اجرای کامل پروژه سواپ است.

جعفرپور اعلام کرد که اجرای این پروژه در سطح ملی، بیش از یک میلیارد دلار هزینه در بر خواهد داشت و بدون همکاری نهادهای مختلف از جمله شهرداری‌ها در صدور مجوزهای حفاری، پیشرفت آن با کندی مواجه خواهد شد.

وضعیت توسعه فیبر نوری در تهران

مدیرعامل شرکت مخابرات در ادامه با انتقاد از وضعیت موجود در پایتخت، اعلام کرد: پروژه هزار تار فیبر نوری در تهران تنها ۳۰ درصد پیشرفت داشته است. عدم همکاری برخی دستگاه‌ها و تأخیر در صدور مجوزهای حفاری از مهم‌ترین چالش‌های ما در تهران هستند. با این حال، هدف‌گذاری شرکت مخابرات اتصال ۷ میلیون کاربر تهرانی به شبکه فیبر نوری تا پایان سال آینده (۱۴۰۵) است.

در مقابل، شهر مشهد به عنوان یک نمونه موفق در توسعه پروژه فیبر نوری معرفی شد. جعفرپور در این‌باره گفت: با همکاری سه‌جانبه میان شرکت مخابرات، استانداری و شهرداری مشهد، تصمیم گرفتیم تا پایان سال ۱۴۰۴، کل شهر مشهد را به فیبر نوری مجهز کنیم.

او ادامه داد: امروز مشهد به بزرگ‌ترین کارگاه فیبر نوری کشور تبدیل شده است. علاوه بر اتصال منازل، ۵۰۰ سایت تلفن همراه همراه اول و ایرانسل نیز در این شهر به فیبر نوری متصل خواهند شد.

با حرکت ایران به سمت حذف کامل کابل‌های مسی و جایگزینی آن با فیبر نوری، کشور وارد مرحله‌ای نوین از تحول زیرساختی در حوزه ICT می‌شود. با توجه به تجربه‌های موفق مانند مشهد، به نظر می‌رسد همکاری بین‌دستگاهی، شفاف‌سازی فرآیندهای اجرایی و سرمایه‌گذاری بلندمدت، سه عامل کلیدی در موفقیت پروژه سواپ تکنولوژی در ایران خواهند بود.

نقش فیبر نوری در ارتباطات مراسم اربعین ۱۴۰۴ و تقویت شبکه ملی اطلاعات

حمید جعفرپور، مدیرعامل شرکت مخابرات ایران، به کاربرد فیبر نوری در پشتیبانی ارتباطی مراسم اربعین اشاره کرد و از اقدامات انجام‌شده برای تقویت ارتباطات در استان‌های مرزی خبر داد.

وی با اشاره به اهمیت زیرساخت ارتباطی در این رویداد بزرگ مذهبی گفت: در استان‌های مرزی، ارتباطات موردنیاز نهادهای انتظامی، خدماتی و موکب‌ها، از طریق بسترهای فیبر نوری برقرار شده است.

به گفته جعفرپور، برخی از موکب‌ها در سال ۱۴۰۴ به اینترنت پرسرعت و وای‌فای رایگان مجهز شده‌اند. نکته قابل توجه آن است که این خدمات قرار نیست محدود به ایام اربعین باشد و پس از اتمام مراسم نیز ادامه خواهد داشت.

جعفرپور در ادامه افزود که ایران به سطحی از دانش فنی و صنعتی در حوزه فیبر نوری رسیده که اکنون قادر است تجهیزات پیشرفته را طراحی، تولید و حتی صادر کند. هزاران کیلومتر فیبر نوری در داخل کشور تولید شده و در استان‌هایی مانند خراسان رضوی و اصفهان با موفقیت مورد استفاده قرار گرفته است.

این اقدام، علاوه بر کاهش وابستگی به واردات، نقش مهمی در ایجاد اشتغال و رشد صنعت داخلی ایفا کرده است.

مزایای توسعه فیبر نوری برای شبکه ملی ارتباطات

مدیرعامل مخابرات ایران در پایان سخنانش تأکید کرد که توسعه شبکه فیبر نوری فقط به بهبود اینترنت ثابت منجر نمی‌شود، بلکه به صورت غیرمستقیم به ارتقای کیفیت شبکه‌های موبایل کشور نیز کمک می‌کند.

وی گفت: در حال حاضر حدود ۷۰ درصد ارتباطات کشور از طریق اینترنت موبایل انجام می‌شود. اگر کیفیت اینترنت ثابت از طریق فیبر نوری ارتقا یابد، مردم به استفاده از آن تمایل بیشتری پیدا می‌کنند، که این امر به کاهش بار ترافیکی روی شبکه‌های موبایل و در نهایت افزایش کیفیت ارتباطات همراه منجر خواهد شد.

 

عقب‌ماندگی ایران در توسعه فیبر نوری؛ آیا زمان پاسخگویی فرا رسیده است؟

حمید جعفرپور، مدیرعامل شرکت مخابرات ایران، با اذعان به عقب‌ماندگی ایران نسبت به کشورهای منطقه در توسعه فیبر نوری، گفت: در کشورهای اروپایی و همسایه، توسعه فیبر نوری سریع‌تر و گسترده‌تر پیش رفته است. با این حال، ایران از نظر زیرساخت شهری، به‌ویژه در شهرهایی مانند تهران، ظرفیت‌های قابل‌توجهی دارد؛ حجم زیادی از فیبر نوری در زیرزمین و کانال‌های شهری ما وجود دارد که در بسیاری از کشورها یافت نمی‌شود.

 

جعفرپور ابراز امیدواری کرد که با حمایت نهادهای اجرایی، جذب سرمایه و تقویت هماهنگی میان دستگاه‌ها، تا پایان سال ۱۴۰۴ بخش عمده‌ای از کشور تحت پوشش شبکه فیبر نوری قرار گیرد. این پروژه، بنیان زیرساخت دیجیتال کشور را متحول خواهد کرد و ظرفیت بی‌نظیری برای رشد اقتصادی، اشتغال‌زایی و توسعه پایدار به همراه دارد.

 

فیبر نوری؛ زیربنای اقتصاد دیجیتال قرن ۲۱

مدیرعامل شرکت مخابرات ایران تاکید کرد که فیبر نوری صرفاً یک فناوری ارتباطی نیست، بلکه پایه‌ای برای اقتصاد دیجیتال، دولت الکترونیک، آموزش مجازی و پیشرفت صنعتی به شمار می‌رود.

کشورهایی که در این مسیر سرمایه‌گذاری بلندمدت انجام داده‌اند، اکنون از مزایای رقابتی آن بهره‌مند هستند و با شتاب در حال تبدیل شدن به قدرت‌های دیجیتال جهان هستند. در مقابل، کشورهایی که در توسعه این فناوری تعلل کرده‌اند، با چالش‌هایی نظیر افزایش شکاف دیجیتال، کاهش بهره‌وری اقتصادی و نارضایتی عمومی از کیفیت خدمات اینترنت مواجه شده‌اند.

تأخیر ۹ ساله در توسعه فیبر نوری؛ زنگ خطر برای آینده دیجیتال ایران

با وجود پتانسیل‌های زیرساختی قابل‌توجه، روند توسعه شبکه ملی فیبر نوری در ایران با تأخیری نگران‌کننده روبه‌رو است. طبق گزارش‌ها، اجرای کامل این پروژه قرار است در بازه‌ای ۹ ساله محقق خواهد شد. (چهار سال گذشته و پنج سال آینده)

این تأخیر طولانی، سوالات جدی را در افکار عمومی و رسانه‌ها ایجاد کرده است

 آیا بودجه کافی برای این پروژه اختصاص نیافته؟

 آیا وزارت ارتباطات در اولویت‌بندی راهبردی خود دچار ضعف است؟

یا مشکل اصلی، نبود هماهنگی و همکاری لازم میان نهادهای اجرایی، شهرداری‌ها و بخش خصوصی است؟

زیرساخت هست، اراده نیست

گرچه در کلان‌شهرهایی مانند تهران، زیرساخت‌های قابل‌توجهی برای توسعه فیبر نوری وجود دارد، اما نبود عزم جدی، هماهنگی مدیریتی و حمایت اجرایی، موجب شده این پروژه کلیدی با تأخیر و رکود همراه شود.

فیبر نوری، کلید آینده‌ای دیجیتال است که نباید به تعویق بیفتد

اکنون زمان آن فرا رسیده که مسئولان پاسخگو باشند و به‌جای وعده، اقدامات عملی و ضربتی برای تسریع توسعه فیبر نوری انجام دهند. فیبر نوری نه‌تنها راهی برای ارتقای کیفیت اینترنت است، بلکه کلید توسعه پایدار اقتصادی، اجتماعی و دیجیتال ایران در دهه‌های آینده به شمار می‌رود. اگر امروز اقدام نکنیم، فردا باید هزینه عقب‌ماندگی را در تمام ابعاد بپردازیم.

وزیر ارتباطات با اشاره به کاهش کیفیت اینترنت پس از جنگ تحمیلی 12‌روزه رژیم صهونیستی علیه کشورمان، از اجرای طرح‌های توسعه فیبر نوری، توسعه فناوری نسل پنجم و بازنگری در محدودیت‌های اینترنت خبر داد و اعلام کرد ظرف یک ماه آینده گزارش جامع کیفیت شبکه ارتباطی به مردم ارائه می‌شود.

به گزارش مرکز روابط‌عمومی و اطلاع‌رسانی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات؛ ستار هاشمی در نشستی صمیمانه با اصحاب رسانه به مناسبت روزخبرنگار، ضمن تقدیر از نقش مهم خبرنگاران در آگاهی‌بخشی و بازتاب مطالبات مردم، به تشریح شرایط فعلی کشور در حوزه ارتباطات، چالش‌ها و برنامه‌های پیش رو پرداخت.

وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در ابتدای سخنان خود با اشاره به تأثیر مستقیم کیفیت اینترنت و خدمات ارتباطی بر شاخص‌های امید اجتماعی، ماندگاری نخبگان و بهره‌وری اقتصادی اظهار کرد: «واقعیت این است که مردم در جنگ تحمیلی ۱۲ روزه با رژیم صهیونیستی، نهایت همراهی و همبستگی را با حاکمیت نشان دادند. اما پس از جنگ، به دلیل ملاحظات امنیتی، تغییرات در سامانه‌های مکان‌یابی جهانی (GPS) و افزایش حملات سایبری، کیفیت اینترنت و شبکه‌های ارتباطی به شکل محسوسی کاهش یافت. این موضوع را انکار نمی‌کنیم و وظیفه داریم پاسخگوی این شرایط باشیم.»

وی ضمن تأکید بر اینکه «بی‌توجهی به کیفیت خدمات ارتباطی، تبعات ضد امنیتی و اجتماعی دارد» خاطر نشان کرد: «در حال حاضر پروژه‌های متعددی برای ارتقای شبکه در حال اجراست و ظرف یک ماه آینده گزارش جامع عملکرد و برنامه‌ها به مردم ارائه خواهد شد.»

برنامه‌های اصلی وزارتخانه

هاشمی توسعه فیبر نوری و پوشش نسل پنجم تلفن همراه (5G) را از محورهای کلیدی بهبود کیفیت اینترنت معرفی کرد و افزود: «فیبر نوری شاه‌راه کیفیت و پایداری ارتباطات است. متأسفانه این پروژه سال‌ها درگیر بروکراسی بود، اما امروز با برنامه‌ریزی منسجم و مشارکت بخش خصوصی، پیشرفت آن شتاب گرفته است. ما نیاز داریم که رسانه‌ها مطالبه‌گر باشند و این مسیر را با پرسشگری فعالانه دنبال کنند.»

وی همچنین از طراحی بسته‌ای جامع برای بازنگری در سیاست‌های محدودیت اینترنت خبر داد و گفت: «تجربه نشان داده که محدودیت‌های طولانی‌مدت، نه تنها اثربخش نیست، بلکه به مهاجرت نیروهای متخصص، رکود کسب‌وکارهای آنلاین و افزایش نارضایتی منجر می‌شود.»

پاسخگویی شفاف و مستمر

وزیر ارتباطات در ادامه از خبرنگاران خواست با پیگیری منظم و حرفه‌ای، وعده‌ها و پروژه‌های وزارتخانه را رصد کنند.

او تأکید کرد: «به معاونانم تکلیف کرده‌ام که ماهانه نشست خبری تخصصی برگزار کنند. اگر این اتفاق نیفتد، شخصاً مسئولیت پاسخگویی را بر عهده می‌گیرم.»

هاشمی از ابلاغ «طرح تحول دولت و دولت دیجیتال» توسط رئیس‌جمهور نیز خبر داد و گفت: «در این طرح، ارائه خدمات یکپارچه، هوشمند و قابل رصد به مردم با استفاده از ظرفیت حداکثری بخش خصوصی، محور اصلی است. ما از روش‌های نتیجه‌محور استفاده می‌کنیم و زمان‌بندی دقیق برای هر مرحله داریم.»

مدیریت بحران در حوزه پست

وی به عملکرد شرکت ملی پست در شرایط جنگ اخیر اشاره کرد و گفت: «پست به عنوان یکی از زیرساخت‌های حیاتی کشور، در شرایط جنگی با چالش‌های جدی مواجه شد. اما با هماهنگی دقیق و استفاده از ظرفیت‌های لجستیکی، توانستیم از سوءاستفاده احتمالی جلوگیری کنیم و خدمات را بدون توقف ادامه دهیم.»

چالش انرژی و زیرساخت

وزیر ارتباطات قطعی برق در سایت‌های ارتباطی را از مهم‌ترین مشکلات فعلی برشمرد و توضیح داد: «در برخی نقاط کشور، ناپایداری شبکه برق باعث اختلال در خدمات می‌شود. طرح‌های پایلوتی برای خرید خدمت انرژی از بخش خصوصی و استفاده بهینه از باتری‌های پشتیبان آغاز شده و در حال گسترش است.»

وی در عین حال بر این مسئله تأکید کرد که قرار نیست باتری‌ها بار ناترازی‌های انرژی را به دوش بکشند و استفاده از آن‌ها باید به‌عنوان پشتیبان اضطراری و نه راهکار دائمی جبران کمبود برق در سایت‌های ارتباطی باشد.

دیپلماسی فناوری

هاشمی در بخش پایانی سخنانش به اهمیت دیپلماسی فناوری اشاره کرد و گفت: «حتی کشورهایی که پیش‌تر با تحفظ نسبت به همکاری با ایران برخورد می‌کردند، امروز رویکرد متفاوتی در پیش گرفته‌اند. این فرصت را باید با قدرت و مدیریت هوشمندانه به نفع توسعه زیرساخت‌های داخلی و حضور پررنگ‌تر در بازارهای بین‌المللی استفاده کنیم.»

وی در پایان بار دیگر از خبرنگاران برای نقش مؤثرشان در شفاف‌سازی، نقد سازنده و همراهی با مسیر توسعه کشور تشکر کرد و افزود: «امیدوارم سال آینده، وقتی دوباره گرد هم می‌آییم، نه از مشکلات امروز، بلکه از دستاوردهای بزرگ و ملموس در حوزه ارتباطات و فناوری سخن بگوییم.»

رئیس‌جمهوری در ابلاغیه‌ای، وزارت ارتباطات را مأمور اجرای طرح زیست‌بوم‌های دیجیتال دولت به‌منظور تحقق اهداف برنامه هفتم پیشرفت و پیشبرد دولت هوشمند کرد.
 به گزارش مرکز روابط عمومی و اطلاع‌رسانی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات؛ رئیس‌جمهوری در ابلاغیه‌ای خطاب به سید ستار هاشمی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، با تأیید طرح پیشنهادی اجرای زیست‌بوم‌های دیجیتال دولت، مسئولیت اجرای این طرح کلان ملی را به وزارت ارتباطات و سازمان فناوری اطلاعات ایران واگذار کرد.

این ابلاغیه در راستای تحقق اهداف برنامه هفتم پیشرفت جمهوری اسلامی ایران، به‌ویژه ماده ۱۰۷ این قانون، و در چارچوب برنامه‌های دولت چهاردهم در حوزه تحول دیجیتال و هوشمندسازی دولت صادر شده و بر اجرای هماهنگ اسناد قانونی، آیین‌نامه‌ها، دستورالعمل‌ها و به‌ویژه نقشه راه دولت هوشمند تأکید دارد. بر اساس مفاد این ابلاغیه، سازمان فناوری اطلاعات ایران موظف شده است ظرف مدت شش ماه، معماری‌های کلان و استانداردهای فنی زیست‌بوم‌های دیجیتال دولت را شامل سکوی تبادل داده‌های پایه، سکوی تبادل اسناد و تراکنش‌های الکترونیکی و نظام اعتباربخشی میان‌زنجیره‌ای خدمات، تدوین و اجرا کند.

لر این اساس، تمامی دستگاه‌های اجرایی مشمول ماده ۵ قانون مدیریت خدمات کشوری نیز موظف به همکاری در اجرای این طرح هستند. ضوابط ارائه خدمات در مجموعه‌های غیردولتی نیز باید با رعایت همین چارچوب، توسط سازمان فناوری اطلاعات تهیه، ابلاغ و اجرایی شود. پیاده‌سازی سکوهای مرتبط با این زیست‌بوم‌ها باید بر بستر زیرساخت ابری دولت انجام شود تا بهره‌وری و کارآمدی زیرساخت‌های پردازشی کشور افزایش یابد. همچنین به‌منظور ارتقای اثربخشی و پایش اجرای طرح، سازمان فناوری اطلاعات موظف است با مشارکت دستگاه‌های ذی‌ربط، سازوکار نظام تنظیم‌گری و نظارت بر تحقق آن را در تمامی دستگاه‌ها ایجاد کند. گزارش پیشرفت اجرای طرح نیز باید به‌صورت فصلی به هیأت وزیران ارائه شود. برنامه اجرای این طرح در سه مرحله پیش‌بینی شده است. در مرحله نخست که باید حداکثر تا شش ماه پس از ابلاغ انجام شود، زیست‌بوم‌های حوزه مالی، مالیاتی، انرژی، سلامت، تجارت فرامرزی، زمین، زنجیره تأمین، مهاجرین و اتباع پیاده‌سازی می‌شوند.

مرحله دوم تا حداکثر نه ماه پس از ابلاغ شامل زیست‌بوم‌های منابع انسانی، پشتیبانی، کشاورزی، گردشگری و بیمه خواهد بود و سایر زیست‌بوم‌ها نیز در مرحله سوم عملیاتی می‌شوند.

وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات که در نشست مشترکی با اعضای کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات مجلس شورای اسلامی‌ شرکت کرده بود تا گزارشی درباره وضعیت ارتباطات در جنگ تحمیلی 12 روزه، ارائه دهد، در بخشی از سخنانش یادآور شد: « در راستای گسترش «دیپلماسی فناوری» کارخانه ایرانی فیبرنوری در ونزوئلا وارد مدار تولید شده است.»

به گزارش ایران ستار‌هاشمی‌با اشاره به اینکه در جنگ 12 روزه، با جنگ سایبری با پیچیده‌ترین و گسترده‌ترین حملات مواجه بودیم، گفت: «روزانه 20 هزار حمله به درگاه‌های ورودی و سامانه‌ها انجام می‌شد.اما با تلاش‌های انجام شده آسیب‌های این حملات به حداقل رسید و تماس و ارسال پیامک برقرار بود.»

وی با بیان اینکه تعامل حداکثری با شرکت مخابرات در این جنگ به ایجاد پایداری در شبکه ارتباطی بسیار کمک کرد، اظهار کرد:« ما امروز با شناسایی نقاط ضعف خود در این حوزه به دنبال برطرف کردن آن هستیم.»وزیر ارتباطات با اشاره به اینکه وزارت ارتباطات پیشران تمام اتفاقات در کشور است، گفت: «با این حجم از توقعات جامعه و تکالیف برنامه هفتم، بودجه 1404 این وزارتخانه، کمترین رشد را تجربه کرد که امیدواریم نمایندگان در بودجه 1405 برای تحقق این اهداف کمک کنند.»

هاشمی‌«دیپلماسی فناوری» را یکی از اولویت‌های وزارت ارتباطات دانست و افزود: «در همین یک سال گذشته، این دولت اقداماتی برای صادرات فناوری به کشورهای شاخ آفریقا، آمریکای لاتین و روسیه انجام داده است که امیدواریم صادرات این حوزه در افق برنامه، 10 برابر افزایش داشته باشد.»

عضو کابینه دولت با اشاره به توافقات انجام شده با ونزوئلا اعلام کرد: «بر اساس این توافقات کارخانه فیبرنوری ایرانی احداث شده در این کشور به تازگی راه‌اندازی شده و تولیدات خود را آغاز کرده است و شرکت‌های دانش‌بنیان کشورمان نیز در زیرساخت‌های ارتباطی ونزوئلا فعال شده‌اند.»

وزیر ارتباطات با اشاره به برگزاری مزایده باند فرکانسی نسل پنجم تلفن همراه 3600 و 3800، یادآور شد:« اپراتورهای منتخب در حال تجهیز و توسعه رسمی‌نسل پنجم تلفن همراه در کشور هستند و تلفیق نسل پنجم با فیبرنوری، تأثیر قابل‌توجهی در بهبود کیفیت شبکه خواهد داشت.»

هاشمی‌با اشاره به تلاش وزارت ارتباطات برای توسعه ارتباطات روستایی، از تشکیل قرارگاه هوشمندسازی مصرف انرژی برای کاهش ناترازی خبر داد و اعلام کرد، گزارش پیشرفت کار به صورت هفتگی ارائه می‌شود.

وزیر ارتباطات تاکید کرد که قطعی برق یکی از علل اختلالات تلفن همراه است.
سیدستار هاشمی اظهار کرد: باتری‌ها فقط می‌توانند قطعی‌های پیش‌بینی نشده را مدیریت کنند و استاندارد جهانی هم در حد نیم ساعت است.

به گزارش ایسنا، وزیر ارتباطات گفت: بحث قطعی برق حتما و یقینا باعث کاهش کیفیت خدمات ارایه شده به مردم شده است. برای این که بتوانیم یک ارتباط مناسب و با کیفیت را به مردم تحویل بدهیم، سایت یا بی تی اس که از آنجا خدمات ارایه می‌شود، دچار قطعی برق می‌شود، بواسطه باتری‌های موجود تا یک بازه زمانی کوتاه روشن خواهد ماند، اما قرار نیست این باتریها بتوانند مساله ناترازی برق را حل بکنند، بلکه قرار است از آسیب ندیدن تجهیزات داخل سایت بواسطه قطعی‌های پیش بینی نشده و در حد نیم ساعت، مدیریت کنند.

وی ادامه داد: اما فرض کنید که از آن سایت تا تجهیزات بالادستی که برای ارایه خدمت به مردم وجود دارد، حدود دو ساعت قطع برق وجود داشته باشد، در این فرایند به صورت سلسله‌وار دچار اختلال جدی خواهد شد و حتما بر کیفیت ارتباطات تاثیر خواهد گذاشت.

او افزود: البته این کل ماجرا نیست، به عنوان مثال در شرایط جنگ و موضوعات مرتبط با آن، بحث جی پی اس یکی از مواردی بود که اختلالاتی حسب صلاحدید مراجع ذی ربط برای حفاظت از جان مردم در آن بوجود آمد. بر این اساس جی پی اس هم بر کیفیت ارتباطات اثر دارد و این مساله را هم ما دنبال می‌کنیم، چرا که کسب و کارها هم از این موضوع متاثر شدند.

با گذشت یک سال از آغاز به کار دولت چهاردهم، توسعه شبکه ۵G در ایران همچنان با کندی پیش می‌رود و از اهداف برنامه هفتم توسعه نیز عقب مانده است.

در این شرایط وزیر ارتباطات از تلاش دولت برای افزایش پوشش ۵G و گسترش زیرساخت‌های فیبر نوری می‌گوید، اما آمارها بیانگر مساله دیگری هستند؛ تاکنون کمتر از ۵ درصد سایت‌های ارتباطی کشور به این فناوری مجهز شده‌اند و دولت همچنان در توسعه این فناوری در کشور پیشرفت چندانی نداشته است. کارشناسان معتقدند بدون اصلاح سیاست‌های فنی و سرمایه‌گذاری موثر وعده‌های فعلی نیز ممکن است به سرنوشت برنامه‌های نیمه‌تمام گذشته دچار شوند.

عقب‌ماندگی از برنامه هفتم توسعه

یک سال از آغاز به کار دولت چهاردهم می‌گذرد و همچنان سهم پوشش شبکه ۵G در ایران کمتر از یک درصد است. این در حالی است که کشورهای منطقه مانند امارات، عربستان و ترکیه وارد فاز بهره‌برداری گسترده از این فناوری شده‌اند و این توسعه در ایران به نصب نمادین چند دکل در برخی مناطق محدود شده است. در این شرایط، ستار‌ هاشمی، وزیر ارتباطات، اعلام کرده است که همه تلاش‌های دولت در این مسیر است که با ارتقای کیفیت ارتباطات، عملا بتواند خدمتی در شأن مردم ارائه کند. او همچنین گفته است: «اگرچه در این زمینه با چالش‌هایی روبه‌رو هستیم، اما برنامه‌ریزی کرده‌ایم که در دو بعد توسعه ۵G در کشور و توسعه فیبر نوری تلاش کنیم تا سطح خدمات و رضایت مردم افزایش یابد.»

البته این پایان ماجرا نیست و بررسی‌ها نشان می‌دهد ایران در این زمینه از اهداف برنامه هفتم نیز عقب است و درحالی‌که باید اکنون به سمت ۱۰ درصد و بالاتر از آن حرکت می‌کردیم، اکنون سهم سایت‌های ۵G در کشور زیر پنج درصد هستند.

امیرحسین دهقان، کارشناس شبکه، در این باره به «دنیای اقتصاد» می‌گوید: «تا تابستان ۱۴۰۴، تعداد سایت‌های نسل پنجم (۵G) در ایران زیر ۵ درصد کل سایت‌هاست. این در حالی است که طبق وعده وزیر ارتباطات دولت پیشین، قرار بود تا پایان دولت سیزدهم (احتمالا تا سال ۱۴۰۴ یا ۱۴۰۵) این سهم به حداقل ۱۰ درصد برسد. با این روند کند، دستیابی به این هدف نیز در‌ هاله‌ای از ابهام قرار دارد.»

دهقان در خصوص اهداف برنامه هفتم نیز توضیح می‌دهد: «برنامه هفتم توسعه کشور تاکید می‌کند که تا پایان این برنامه (سال ۱۴۰۶ یا ۱۴۰۷)، زیرساخت لازم برای اتصال ۲۰‌میلیون خانوار و کسب‌وکار به فیبر نوری و دسترسی به فناوری‌های نوین از جمله اینترنت اشیا و ۵G باید فراهم شود. همچنین طبق سند معماری شبکه ملی اطلاعات باید حداقل ۱۰ درصد کاربران اینترنت کشور از فناوری‌های نوین نظیر ۵G بهره‌مند باشند.»

 او معتقد است که با این حال، بررسی وضعیت موجود نشان می‌دهد که فاصله قابل‌توجهی تا تحقق این اهداف وجود دارد. پوشش فیبر نوری که پیش‌نیاز اصلی توسعه ۵G است، همچنان محدود است. در ابتدای دولت سیزدهم تنها حدود ۵۰۰ هزار خانوار تحت پوشش فیبر نوری قرار داشتند و تا تیرماه ۱۴۰۳، این عدد به حدود ۸‌میلیون خانوار رسیده است؛ با این حال، تعداد خانوارهای متصل واقعی بسیار کمتر از این میزان گزارش می‌شود.

نبود زیرساخت مناسب

کارشناسان معتقدند عقب‌ماندگی از برنامه هفتم توسعه و دور ماندن در تحقق اهداف تعیین‌شده برای پوشش نسل پنجم تلفن همراه نه‌تنها پیامدهایی در حوزه فناوری و اقتصاد در پی دارد، بلکه می‌تواند موقعیت ایران را در رقابت‌های منطقه‌ای و بین‌المللی نیز تضعیف کند. 

امیرحسین دهقان، کارشناس شبکه، طبق گفته وزیر و منابع رسمی، این عقب‌ماندگی را ناشی از مدل اقتصادی نامناسب و نبود زیرساخت کافی می‌داند؛ دلیلی که باعث شده اپراتورها نیز رغبتی به سرمایه‌گذاری گسترده نداشته باشند. دیگر کارشناسان نیز این گزاره را تایید می‌کنند.

 آرین اقبال، کارشناس شبکه، در این باره توضیح می‌دهد: «فارغ از چالش‌ها، توسعه فناوری ۵G در اصل اقدامی مثبت و گامی ضروری در مسیر همگامی با ترندهای جهانی محسوب می‌شود. نمی‌توان این فناوری را کنار گذاشت یا آن را فاقد کارکرد دانست و به وضعیت فعلی رضایت داد. در صورت تعلل، خطر عقب‌ماندگی از تحولات فناورانه جهانی کاملا جدی خواهد بود. با این حال، توسعه ۵G در ایران در شرایطی در حال انجام است که برخی الزامات فنی و زیرساختی نادیده گرفته شده‌اند و همین موضوع، روند فعلی را با ابهامات جدی مواجه کرده است.»

 او یکی از چالش‌های مهم در این حوزه را غفلت از لایه‌های حیاتی زیرساخت ارتباطی می‌داند و توضیح می‌دهد:‌ «در حال حاضر، در هر دو لایه دسترسی (Access Layer) و لایه بین‌الملل (International Connectivity)، با چالش های اساسی روبه‌رو هستیم. برای نمونه، درحالی‌که مدیران اپراتورها از سرعت‌های بالای ۵G مانند ۶۰۰ یا ۷۰۰ مگابیت‌برثانیه سخن می‌گویند، این اعداد عملا برای کاربران کاربرد چندانی ندارد.

علت این مساله آن است که پشت این سرعت‌های بالا، اتصال بین‌المللی بسیار ضعیفی وجود دارد که به دلیل فیلترینگ گسترده، اختلالات متعدد و انحصار شرکت زیرساخت، توان عبور این حجم از داده را ندارد. به بیان ساده‌تر، مانند آن است که خروجی یک لوله ۲ اینچ را به یک لوله باریک متصل کرده باشیم؛ نتیجه‌ای که در عمل به معنای از دست رفتن پتانسیل واقعی ۵G است.»

اقبال معتقد است که از سوی دیگر، در لایه دسترسی داخلی نیز چالش های جدی به چشم می‌خورد. او می‌گوید: «چه در اینترنت همراه و چه در اینترنت ثابت، زیرساخت‌های ما از ظرفیت کافی برخوردار نیستند. تعداد سایت‌های BTS و نقاط دسترسی کافی نیست و بسیاری از سایت‌ها از نظر مکان‌یابی، طراحی و ظرفیت دچار ضعف‌اند.

به‌طور مثال، در برخی مناطق حتی دسترسی به سرعت مطلوب در شبکه ۴G نیز دشوار است. کاربران، به دلیل ضعف سیگنال، نویز بالا یا تراکم بیش از حد کاربران، با سرعتی کمتر از حد استاندارد روبه‌رو هستند. اینها همه در حالی است که توسعه ۴G عملا متوقف شده و تمرکز اپراتورها به‌طور کامل به سمت ۵G رفته است.»

در این میان باید توجه داشت که فناوری ۵G نیاز به تعداد بیشتری سایت دارد، زیرا فرکانس‌های بالاتر آن برد کمتری دارند. در نتیجه، برای پوشش مناسب باید سرمایه‌گذاری گسترده‌تری صورت گیرد. این موضوع در شرایطی اتفاق می‌افتد که خود اپراتورها همواره از کمبود منابع مالی و دشواری توسعه شبکه گله‌مند هستند.

کارشناسان شبکه این مشکل را تنها از سمت اپراتورها نمی‌دانند و معتقدند اکنون کاربران نیز برای استفاده از این فناوری ۵G مشکلاتی دارند و تعداد زیادی از گوشی‌های تلفن همراه در کشور از این فناوری پشتیبانی نمی‌کنند. اقبال در این باره نیز توضیح می‌دهد: «از منظر تجربه کاربری نیز بسیاری از کاربران امکان استفاده از ۵G را ندارند.

به‌دلیل تحریم‌ها، بخش قابل‌توجهی از گوشی‌های موجود در بازار ایران به‌صورت پیش‌فرض از فناوری ۵G پشتیبانی نمی‌کنند. یا کاربران باید گوشی خود را کرک و آنلاک کنند یا تنها به برخی برندهای خاص مانند شیائومی محدود شوند. حتی برندهایی مانند سامسونگ نیز در بسیاری از مدل‌های موجود در ایران، به‌طور پیش‌فرض از ۵G پشتیبانی نمی‌کنند».

البته او معتقد است که در مجموع، اپراتورها باید به‌جای تمرکز صرف بر توسعه نسل جدید، ابتدا به بهبود کیفی نسل فعلی (۴G) و ارتقای زیرساخت‌های موجود بپردازند و هم‌زمان، مسیر توسعه ۵G را با رویکردی تدریجی و بر پایه نیاز واقعی کاربران پیش ببرند.

بنابراین باید یادآور شد با وجود اینکه توسعه فناوری ۵G می‌تواند بستر تحول دیجیتال، رشد اقتصادی و ورود به عصر هوشمندسازی را فراهم کند، اما تجربه ایران در مسیر پیاده‌سازی این فناوری تاکنون بیش از آن‌که رو به جلو باشد، با نوعی بی‌برنامگی و غفلت از اولویت‌های فنی همراه بوده است. در چنین شرایطی، اگر سیاستگذاران و اپراتورها نگاهی درست به توسعه شبکه ارتباطی نداشته باشند خطر عقب‌ماندگی از اهداف برنامه هفتم توسعه و از دست رفتن فرصت‌های منطقه‌ای و جهانی در حوزه ارتباطات بسیار جدی خواهد بود. (منبع:دنیای اقتصاد)

فاطمه عربقرایی - آنا - گاهی وقت‌ها گوشی‌ِ همراه‌مان، بی‌هیچ هشدار خاصی داغ می‌شود؛ نه در حال مکالمه‌ایم، نه ویدیویی در حال پخش است و نه حتی برنامه‌ای سنگین باز کرده‌ایم. فقط اینترنت روشن است.موضوع چیست؟

این اتفاق برای من زمانی رخ داد که در حال حرکت در یک مسیر بین‌شهری بودم. علامت آنتن گوشی کم و زیاد می‌شود و هم‌زمان حرارت دستگاه، آرام، بالا می‌رفت. در ظاهر همه‌چیز طبیعی بود، اما واقعاً چه عاملی می‌تواند بدون فعالیت مستقیم کاربر، باعث داغ شدن گوشی شود؟ آیا فقط نرم‌افزار‌ها مقصرند؟ یا ممکن است ریشه این مشکل به زیرساخت‌های شبکه ارتباطی بازگردد؟ همین پرسش‌ها باعث شد با مهدی هاشمی، متخصص مخابرات و ارتباطات سلولی، تماس بگیرم تا موضوع را دقیق‌تر بررسی شود.

او در این‌باره گفت: «دکل‌های مخابراتی، یا همان BTS‌هایی که در سطح شهر می‌بینیم، سیگنال‌های موبایل را دریافت و به مراکز سوییچ می‌فرستند و برعکس، سیگنال را از مراکز می‌گیرند و به گوشی ما ارسال می‌کنند. برای برقراری یک تماس یا اتصال اینترنت، گوشی ما باید با یکی از این آنتن‌ها در ارتباط باشد، مخصوصاً وقتی در حال حرکت هستیم.» اینجا بود که سوالی دیگر به ذهنم آمد، واژه کلیدی «سوئیچ شدن یا handover» به چه معناست.

این متخصص نیز سوال من‌را بی‌پاسخ نگذاشت و ادامه داد: «زمانی که کاربر در حال حرکت است، مثلاً در حال عبور از خیابان‌ها یا بزرگراه، نقطه اتصال گوشی‌اش دائماً بین آنتن‌ها جابجا می‌شود. این جابجایی نه فقط به موقعیت مکانی فرد، بلکه حتی به کیفیت سیگنال، وضع برق آنتن و عوامل محیطی هم بستگی دارد.» هاشمی توضیح داد که هر‌بار که گوشی مجبور می‌شود به یک آنتن دورتر وصل شود، باید با توان بیشتری بسته‌ها را ارسال کند؛ این یعنی مصرف بالاتر انرژی و در نتیجه افزایش دمای گوشی.

در مسیر برگشت، با دقت بیشتری به نوار آنتن گوشی‌ام نگاه کردم. کم و زیاد می‌شد، گاهی یکی کم می‌شد، گاهی ناگهان بالا می‌رفت. همین نوسانات ظاهری، به گفته هاشمی، می‌تواند دلیل اصلی گرم شدن دستگاه باشد: «بیشترین مصرف انرژی گوشی، دقیقاً در حالتی است که به‌دنبال یک آنتن مناسب می‌گردد. یعنی در لحظه‌هایی که گوشی شما نمی‌داند دقیقاً باید به کدام BTS وصل شود. در جاده، کوهستان، یا حتی شهر موقع قطعی برق، این سوئیچ‌ها بیشتر و درنتیجه گرمای گوشی هم بیشتر می‌شود.» مثالی که او زد، برایم بسیار آشنا بود: «مثلاً فردی به کویر‌گردی می‌رود و آنتن‌دهی در‌آنجا بسیار ضعیف است؛ در این شرایط گوشی مدام تلاش می‌کند با انرژی بالا به آنتن دورتر سیگنال بفرستند. یا وقتی برق یک دکل قطع می‌شود، قدرت پخش سیگنال نیز کم می‌شود و گوشی کاربر ممکن است مدام بین چند آنتن درحال سوییچ باشد.»

یکی از نکات جالبی که هاشمی توضیح داد این بود که این جابجایی‌ها، در ظاهر توسط گوشی مدیریت می‌شوند؛ اما این شبکه است که در هر لحظه در حال ارسال سیگنال‌های متعدد و ارتباط با یک آنتن است. «فرض کنید وارد یک منطقه شلوغ مثل اطراف حرم امام‌رضا (ع) در روز عید نوروز می‌شوید. همه درحال برقراری تماس تصویری با دوستان، آشنایان و اقوام هستند، در آن شلوغی، ظرفیت آنتن‌ها پر شده است و گوشی شما سعی می‌کند تا به آنتن دیگری وصل شود، حتی اگر آن آنتن خیلی دورتر باشد. این یعنی انرژی بیشتر، مصرف بیشتر و در نهایت داغی بیشتر گوشی.»

وقتی پرسیدم آیا کاربر عادی می‌تواند کاری کند که این سوئیچ‌های مداوم کمتر شود، هاشمی جواب داد: «نرم‌افزار‌هایی هستند که می‌توانید روی گوشی نصب کنید تا ببینید به کدام دکل وصل شده‌اید. بعضی از آنها اجازه می‌دهند که تنظیماتی انجام بدهید که گوشی فقط به نزدیک‌ترین دکل وصل شود، ولی، چون این کار خارج از پروتکل اپراتورهاست، از نظر مخابراتی تخلف محسوب می‌شود.» کم کم داشتم به پاسخ سوالاتم می‌رسیدم که سوال دیگری ذهنم را درگیر کرد. پرسیدم آیا با پیشرفت ۵G و هوش‌مصنوعی، وضع سوییچ شدن‌ها بهتر می‌شود؟ پاسخ امیدوارکننده، اما مشروط بود: «سوئیچ در نسل پنجم سریع‌تر و هوشمندانه‌تر انجام می‌شود، اما پایداری آن به سیاست‌گذاری اپراتور‌ها بستگی دارد. مثلاً در بستر تکنولوژی ۴G اگر سرعت یک مگابایت هم باشد، شبکه لزومی نمی‌بیند گوشی را به آنتن دیگری منتقل کند؛ اما در ۵G چنین سرعتی قابل‌قبول نیست، پس دست به‌دست شدن سریع‌تری انجام می‌شود؛ به شرط اینکه پروتکل‌ها درست پیاده‌سازی شده باشند.»

بعد از اتمام مصاحبه با هاشمی به جمع‌بندی خوبی رسیدم؛ متوجه شدم هر وقت گوشی داغ می‌کند، اول از همه باید به به نوار آنتن نگاه کرد، نه وی‌پی‌ان، نه اپلیکیشن و نه پردازنده، بلکه اولین چیزی که گوشی برای تامین ارتباط پایدار می‌خواهد، یک سیگنال ثابت و نزدیک است. داغ شدن گوشی، گاهی فقط نشانه‌ای‌ست از دویدن بی‌صدا و بی‌نتیجه‌اش بین دکل‌هایی که یکی پس از دیگری، آن را نمی‌پذیرند...

مدیر مخابرات منطقه تهران با بیان اینکه تنها ۳۰ درصد در توسعه پروژه فیبرنوری در تهران پیشرفت داشته ایم، گفت: ۱۱۸ هزار و ۵۰۰ باکس فیرنوری در تهران نیاز است که از این تعداد تنها ۲۲ هزار و ۳۰۰ باکس ایجاد شده و می‌تواند یک میلیون ۷۰ هزار نفر متقاضی را در تهران تحت پوشش قرار دهد.

به گزارش ایرنا علی ملک جعفریان روز دوشنبه در نشستی خبری با اشاره به تلاش‌ها برای توسعه زیرساخت‌های شهری هوشمند، مانند مدیریت متمرکز چراغ‌های راهنمایی، پارکینگ‌های هوشمند و سیستم‌های رصد مخابراتی افزود: این پروژه‌ها نیازمند زیرساخت‌های قوی مخابراتی هستند که در حال حاضر در کشور و به‌ ویژه در تهران، با محدودیت‌هایی مواجه است. ساختار مخابراتی تهران، که در طول ۵۰ سال گذشته دستخوش تغییرات زیادی شده، با ساختار سایر استان‌ها متفاوت است و نیازمند اصلاحات و توسعه‌های بیشتری است.

وی به مشکلات مربوط به همکاری با شهرداری‌ها و شهرک‌های صنعتی برای استفاده از فیبرنوری در استان تهران اشاره کرد و ادامه داد: در برخی موارد، سرمایه‌گذاری‌های اولیه انجام شده، اما به دلیل موانع قانونی و همکاری‌های محدود، توسعه پروژه‌ها با تأخیر مواجه شده است. در عین حال، شهرداری‌ها در سیاست‌گذاری‌های خود سعی دارند هزینه‌های حفاری و توسعه زیرساخت‌ها را مدیریت کنند تا هم رضایت شهروندان و هم کارایی پروژه‌ها حفظ شود.

 

کاهش سرعت اینترنت به محدودیت های فنی باز می گردد

ملک جعفریان همچنین درباره وضعیت شبکه اینترنت و سرعت آن و شکایات مردمی از کاهش سرعت اینترنت تصریح کرد: این مشکل به طور عمده به محدودیت‌های فنی و سیاست‌های کشور برمی‌گردد. البته تست‌های سرعت نشان می‌دهد که در بیشتر موارد، سرعت اینترنت در تهران مناسب است و مشکلات عمده ناشی از دستگاه‌های کاربر یا مشکلات موقتی شبکه است.

وی با بیان اینکه وضعیت و چالش‌های توسعه زیرساخت‌های مخابراتی و اینترنت فیبرنوری در تهران و مناطق اطراف بیشتر به مشکلاتی در فرآیند دریافت مجوزهای لازم از سوی مشتریان و دستگاه های مختلف بر می گردد، اظهار داشت: در ماههای نخست سال که شهرداری همکاری‌هایی داشت روند توسعه سرعت گرفت، اما هنوز مشکلاتی مانند خرابی‌های شبکه و نیاز به اصلاحات وجود دارد که زمان‌بر است.

وی خاطر نشان کرد: برای بهبود شبکه فیبرنوری، پیمانکاران در حال تجهیز و اصلاح زیرساخت‌ها هستند و در حال حاضر تعداد مشترکین به حدود ۲۲ هزار نفر رسیده است که در حال بهینه‌سازی است.

 

تعرفه اینترنت ثابت در دو سال اخیر تغییر چندانی نداشته است

مدیر مخابرات منطقه تهران با اشاره به موضوع قیمت‌گذاری اینترنت های ثابت گفت: تعرفه‌ها نسبت به دو سال قبل تغییر چندانی نکرده اما هزینه‌ها و قیمت بسته‌های اینترنت افزایش یافته است، به‌طوری‌که حجم مصرف و قیمت بسته‌ها در حال افزایش است. همچنین، مقایسه‌ای با قیمت‌های جهانی در کشورهای دیگر مانند عراق، امارات و عربستان صورت گرفته است، که نشان می‌دهد هزینه اینترنت در ایران نسبتاً پایین است، اما با توجه به توسعه فناوری‌هایی مانند نسل پنجم اینترنت، نیاز به زیرساخت‌های قوی‌تر و هزینه‌های بیشتر احساس می‌شود.

ملک جعفریان درباره وضعیت توسعه مراکز مخابراتی در تهران و نواحی مختلف با بیان اینکه برخی مراکز هنوز توسعه نیافته‌اند و امکان استفاده از فیبر نوری در آن مناطق وجود ندارد، خاطرنشان کرد: در عین حال، برنامه‌هایی برای جایگزینی کابل‌های مسی با فیبرنوری و توسعه زیرساخت‌های جدید در حال اجرا است.

به گفته وی، برآورد شده است که حدود ۲۵۲ هزار نقطه در تهران فیبر نوری دارند، که از این تعداد، حدود ۲۲ هزار و ۳۰۰ خط تلفن فعال است و در مجموع، نزدیک به یک میلیون و ۷۰ هزار محل قابلیت سرویس‌دهی دارند، اما نیاز است این تعداد افزایش یابد تا به هدف نهایی برسیم.

ملک جعفریان همچنین، به اهمیت استفاده از هوش مصنوعی به عنوان ابزاری در اختیار دستگاه های مختلف در بهبود خدمات و زیرساخت‌ها اشاره کرد و ادامه داد: در حال حاضر، فناوری‌های هوشمند در حال توسعه و کاربرد در سازمان‌ها و بخش‌های مختلف هستند و نمونه‌هایی مانند پیامک و پرداخت‌های هوشمند نشان‌دهنده رشد این فناوری است.

به گفته وی، در زمینه زیرساخت‌ها، کشورهای دیگر مانند آلمان و انگلستان نسبت به ایران در توسعه زیرساخت‌های اینترنتی و فناوری‌های نوین پیشرفت بیشتری داشته‌اند، و نیاز است ایران نیز با بهره‌گیری از فناوری‌های جدید، سرعت توسعه را افزایش دهد.

وی بر اهمیت توسعه شبکه‌های فیبر نوری، جایگزینی کابل‌های مسی با فیبر و ارتقاء زیرساخت‌ها تأکید کرد و اظهار داشت: هدف‌گذاری برای پایان سال، افزایش سرعت و پوشش اینترنت در تهران و مناطق مختلف است و برنامه‌هایی برای توسعه فناوری‌هایی مانند ۵G و کاپر نتورک (شبکه مس جایگزین فیبر) در حال پیگیری است. در مجموع، توسعه زیرساخت‌های مخابراتی و اینترنت در تهران نیازمند همکاری‌های بیشتر، اصلاحات ساختاری و سرمایه‌گذاری‌های گسترده است تا بتوان پاسخگوی نیازهای روزافزون مردم و فناوری‌های نوین باشد.

مدیر مخابرات منطقه تهران درباره هزینه استفاده از فیبرنوری برای متقاضیان گفت: هزینه یک مودم حدود ۲ میلیون تومان و هزینه داخلی فیبر حدود ۱.۵ میلیون تومان است و در مجموع هزینه نصب و تجهیزات به حدود ۳.۵ میلیون تومان می‌رسد که بعضی مودم‌ها تا ۱۰ میلیون تومان نیز قیمت دارند.

وی افزود: با وجود حدود ۲۵۲ هزار و ۳۰۰ نقطه باکس فیبرنوری نصب شده، هنوز نیازمند توسعه در این بخش هستیم به‌طوری که حدود ۹۵۰ هزار نقطه دیگر باید تحت پوشش قرار گیرد. فاصله مناسب برای نصب فیبر در ساختمان‌ها حدود ۳۰ متر است و مناطق پرمصرف مانند منطقه ۳ و ورامین، بیشترین نیاز به توسعه فیبر را دارند.

یک عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس،‌ گفت: پوشش اینترنت در کشور هم به لحاظ کیفیت و هم سرعت ضعیف‌تر شده است.

به گزارش ایلنا، روح‌الله عباس‌پور  در واکنش به گلایه مردم از کاهش شدید کیفیت و سرعت اینترنت، گفت: واقعیت این است که پوشش اینترنت در کشور هم به لحاظ کیفیت و هم سرعت ضعیف‌تر شده است.

نماینده مردم بوئین‌ زهرا و آوج در مجلس شورای اسلامی، ادامه داد: ما در این راستا از وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات دعوت کردیم تا با حضور در نشست کمیسیون در این رابطه پاسخگو باشد.

این نماینده مردم در مجلس دوازدهم، تصریح کرد: وزیر با اشاره به اینکه در حال بررسی مجدد وضعیت اینترنت در نقاط مختلف کشور هستند، اذعان کرد به این نتیجه رسیده‌اند که کیفیت و سرعت اینترنت کاهش پیدا کرده است.

عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی، با اشاره به دلیل عدم استقبال مردم از فیبرنوری، یادآور شد: قرار بود با توسعه فیبر نوری نسبت به ارتقاء کیفیت اینترنت اقدام شود اما به دلیل قیمت بالای آن، مردم استقبالی از خدمات این بخش نکرده‌اند.

عفت رضوی - قطعی مکرر برق که مردم به صورت روزانه با آن مواجه هستند، افزون ‌بر اجباری که در تحمل شرایط گرما، از کار افتادگی و خرابی لوازم برقی در منازل دارد، گویا تأثیر دیگری نیز بر وسایلی می‌گذارد که باید در شرایط بی‌برقی فعالیت داشته باشند. از جمله آن‌ها همان باتری‌های دکل‌های مخابراتی است؛ باتری‌هایی که برای تأمین انرژی در زمان قطع برق طراحی شده‌ و به عنوان منبع پشتیبان عمل می‌کنند و به دکل‌ها اجازه می‌دهند در شرایط اضطراری یا زمان‌هایی که شبکه برق عمومی قطع می‌شود، به کار خود ادامه دهند؛ اما هنگام قطع مکرر برق، آن‌ها هم در کارایی خود دچار مشکل می‌شوند. ستون پیام مردم روزنامه قدس سرشار از پیام‌های افرادی است که از قطعی آنتن و اینترنت همراه، همزمان با قطع برق شاکی هستند و برخی نیز فارغ از موضوع قطع برق، مشکل همیشگی نبود اینترنت و آنتن را دارند که در ادامه، بخشی از این پیام‌ها را می‌خوانید.

بچه‌های ما باید روی یک بلندی بروند تا تلفن‌ها آنتن بدهند

یکی از مخاطبان که اهل روستای قلیچ‌آباد است، می‌گوید: اینجا اینترنت ندارد، حتی یک عابر بانک هم ندارد چون اینترنت نداریم. در روستای ما هر روز ساعت ۱۰ تا یک برق قطع می‌شود. وقتی هم برق را قطع می‌کنند، آب و آنتن تلفن هم قطع است. با بچه کوچک در این گرما واقعاً سخت است.
مخاطب دیگری از روستای ریزآب نیز با اشاره به تغییر ساعت قطع برق از ۱۲ تا ۱۴ به ۱۰تا ۱۲ اظهار می‌کند: درمانگاه روستا با قطع برق، از ساعت ۱۰ تعطیل شده و آنتن‌ها نیز از ساعت ۱۰ تا حدود ساعت ۱۴ قطع می‌شود در نتیجه این روستا نه اینترنت دارد و نه آنتن. چند روز پیش برق هم ساعت ۱۰ تا ۱۲ و هم ۱۶ تا ۱۸ قطع شد. آنتن‌ها هم از ساعت ۹ صبح تا ۱۰‌ شب قطع بود.
یکی دیگر از مخاطبان روزنامه نیز از اسماعیل‌آباد، خیابان توس ۱۱۷ در پیامی از وضعیت اینترنت و آنتن شکایت دارد و بیان می‌کند: خواهش می‌کنم بررسی کنید گویا این روستا فقط برای آدم‌هایی است که پول داشته باشند و برای اوقات فراغت به اینجا می‌آیند نه برای ما بیچاره‌ها!
مخاطب دیگری از محله توس ۶۵(نجف) نیز ضمن نارضایتی از وضعیت آنتن و اینترنت همراه می‌گوید: وسط مکالمه دائم صدا قطع می‌شود. دستگاه شارژ من‌کارت‌ هم جواب نمی‌دهد. دیروز با نرم‌افزار پی‌پاد من‌کارت خودم را شارژ کردم. پول از حسابم کسر شد؛ ولی من‌کارت شارژ نشد. امروز هم انتقال وجه داشتم، از حسابم کسر و تأیید شد؛ ولی برای آن طرف واریز نشده. ما باید چکار کنیم با این وضعیت؟
فردی از روستای همت‌آباد، ساکن در بخش فیض‌آباد مه‌ولات با بیان اینکه تقریباً هفت ماه است آنتن‌دهی گوشی‌ها خراب شده و اینترنت نداریم، تأکید می‌کند: هر جا مراجعه کردیم، جواب درستی نمی‌دهند. بچه‌های ما همیشه باید روی اپن خانه یا یک بلندی بروند تا تلفن‌ها آنتن بدهند.

قطع مکرر برق و فرسودگی باتری

مدیر کل ارتباطات و فناوری اطلاعات خراسان رضوی در این راستا در گفت‌وگو با خبرنگار ما می‌گوید: در دو روستای ریزآب میان‌جلگه و قلیچ‌آباد کلات، پوشش مکالمه همراه اول تأمین شده است. همچنین در برنامه، ارتقای تکنولوژی سایت به منظور تأمین اینترنت پرسرعت قرار دارد که تا پایان سال جاری به بهره‌برداری خواهد رسید.
علی دلگیر در پاسخ به مخاطب روزنامه از منطقه اسماعیل‌آباد مشهد و همت‌آباد مه‌ولات نیز اضافه می‌کند: در حال حاضر پوشش کامل مکالمه و اینترنت پرسرعت از محل اپراتورهای همراه اول و ایرانسل تأمین شده و اگر ضعف پوشش در نقطه خاصی از روستا مدنظر است، باید مراتب را از طریق ثبت شکایت در سامانه ۱۹۵ پیگیری کنند.
وی همچنین در خصوص مشکل پوشش آنتن‌دهی در مناطق خین‌عرب، جاده‌ سیمان و توس ۶۵ نیز تأکید می‌کند: ایجاد سایت‌های مخابراتی از سوی اپراتور ایرانسل در دست برنامه‌ریزی است و با مساعدت از سوی شهرداری برای اختصاص فضا، به زودی مشکل پوشش آنتن‌دهی در این مناطق رفع می‌شود.

مدیر کل ارتباطات و فناوری اطلاعات استان خراسان رضوی درباره مشکل باتری‌ دکل‌های مخابراتی می‌گوید: باتری‌های پشتیبان برق سایت‌های تلفن همراه به صورت متناوب توسط اپراتورهای موبایل تعویض می‌شوند؛ ولی به دلیل قطعی‌های مکرر و طولانی برق، قابلیت ذخیره‌سازی برای زمان‌های طولانی را ندارند و به سرعت دچار فرسودگی می‌شوند.
دلگیر ادامه می‌دهد: همین فرسودگی باتری‌های ذخیره به دلیل قطعی‌های مکرر برق موجب می‌شود باتری‌ها مدت زمان کوتاهی نیاز سایت‌ها را برطرف کنند. همچنین در مورد دیگر سایت‌ها اختلال به وجود می‌آید که به همین خاطر حتی پس از قطع برق نیز اختلال همچنان وجود دارد.
وی تأکید می‌کند: تهیه و جایگزین کردن باتری‌های جدید با باتری‌های فرسوده بر عهده اپراتورهاست؛ اما به دلیل هزینه بالا و عمر کم باتری‌ها به خاطر قطعی‌های مکرر، مکان تعویض آن‌ها محدود می‌شود.

هزینه تحمیلی به اپراتورها برای حفظ پایداری شبکه

مدیر کل ارتباطات و فناوری اطلاعات استان خراسان رضوی با بیان اینکه عمر باتری‌های پشتیبان بسته به دمای کارکرد، تعداد و زمان شارژ و دشارژ شدن، ممکن است به یک یا دو سال کاهش یابد و بیش از دو سال نیست، اظهار می‌کند: به دلیل تعداد زیاد سایت‌های تلفن همراه در شهرها، روستاها و جاده‌های استان، هزینه بالایی برای حفظ پایداری شبکه به اپراتورها تحمیل می‌شود.
دلگیر می‌گوید: هر قطعی برق، باتری را وارد چرخه شارژ-دشارژ می‌کند که ظرفیت آن را به‌ تدریج کاهش می‌دهد. دشارژ عمیق به ساختار شیمیایی باتری آسیب می‌رساند و گرمای ناشی از کارکرد مکرر، تخریب مواد داخلی باتری را تسریع می‌کند در نتیجه قطعی مکرر برق شبکه سبب کاهش عمر باتری‌های پشتیبان می‌شود.
وی با بیان اینکه هر باتری بسته به عمری که دارد، نهایت نیم ساعت تا یک ساعت جوابگو است، می‌افزاید: چون در بسیاری از موارد به خاطر ارتباط کامل آنتن و اینترنت باید دکل‌ها در مناطق مختلف با یکدیگر به اشتراک گذاشته شوند، ممکن است تا زمانی‌که قرار باشد برق یک دکل وصل شود، برق منطقه دیگری که به دکل مرتبط است، برود و این ارتباط میان دکل‌ها نیز دچار اختلال
شود.

شارژ باتری به ۲۴ ساعت زمان نیاز دارد

مدیر مخابرات منطقه خراسان رضوی با بیان اینکه ۲ هزار و ۳۰۰ سایت از خطوط همراه خراسان رضوی پشتیبانی می‌کند، می‌گوید: هر باتری طول عمر متفاوتی دارد و براساس برنامه‌ریزی صورت گرفته، بررسی و بازبینی دوره‌ای از باتری‌ها به صورت ماهیانه از تمام سایت‌ها انجام می‌شود. قطع و وصل‌های برق که به تازگی بسیار زیاد اتفاق افتاده، به شدت طول عمر باتری‌ها را کاهش داده است. هر باتری دست‌کم به ۲۴ ساعت زمان نیاز دارد تا دوباره شارژ شود و با این وضعیت هنوز شارژ نشده، دوباره برق قطع و باتری خالی می‌شود و این مسئله به شدت طول عمر باتری ها را کاهش می‌دهد و تداوم این اتفاق، آسیب بسیار جدی به تمام تجهیزات سایت وارد می‌کند.
حسن آذری نصرآباد با اشاره به مصاحبه وزیر درباره باتری دکل‌ها می‌افزاید: کاربرد باتری‌ها برای تداوم شبکه اینترنت و آنتن همراه نیست و برای این منظور طراحی شده که از تجهیزات سایت مراقبت کند و در صورت قطع برق شبکه، تأسیسات را به آرامی خاموش کند. فلسفه وجودی باتری‌ها، رفع ناترازی انرژی نیست و مبنای کار باید این قرار بگیرد که برق تداوم و پایداری داشته باشد با این حال چاره‌ای نیست و به هر شکل که شده، در این شرایط هم کار را پیش می‌بریم.
وی ادامه می‌دهد: در شرایط کنونی برنامه‌ریزی بسیار سخت شده و نمی‌توان پیش‌بینی کرد چه زمانی عمر باتری تمام می‌شود. اگر متوسط عمر هر باتری دو یا سه سال است، در این وضعیت عمر باتری‌ها به زیر ۶ ماه رسیده و عملاً برای هیچ اپراتوری امکان‌پذیر نیست که بتواند این حجم زیاد باتری را بلافاصله تغییر دهد. باید پرسید آیا این حجم تولید باتری در کشور وجود دارد؟

طبق استاندارد جهانی، کار باتری‌ دکل‌ها محافظت از تجهیزات سایت است

مدیر ارشد منطقه شمال شرق ایرانسل نیز درباره کنترل و تغییر باتری دکل‌های مخابراتی برای آنتن‌دهی بهتر همزمان با قطعی‌های مکرر برق ضمن تأیید سخنان مدیر مخابرات خراسان رضوی می‌گوید: باتری دکل‌های مخابراتی، جایگزینی برای برق سایت نیست. طبق استاندارد جهانی کار این باتری‌ها محافظت از تجهیزات سایت است تا با قطع ناگهانی به تجهیزات آسیبی نرسد و این مسئله به غلط مصطلح شده که ما باید باتری سایت داشته باشیم تا جایگزین سایت شود.
علی بهرامی‌زاده ادامه می‌دهد: مدت زمانی که به طور متوسط هر باتری می‌تواند یک سایت را پشتیبانی کند، ۲۰ دقیقه تا نیم ساعت است در حالی که قطعی برق دست‌کم دو ساعت است. قطعی برق افزون‌ بر اینکه سایت‌های ما را خاموش می‌کند، به تجهیزات نیز آسیب می‌زند که در شرایط تحریم‌های ظالمانه، تأمین دوباره آن بسیار سخت است. تکنولوژی تجهیزات، خارجی است؛ ولی باتری‌ها توسط شرکت‌های دانش‌بنیان ایرانی تأمین می‌شوند.
وی در پاسخ به این پرسش که چرا در برخی خیابان‌ها با قطع برق، اینترنت و آنتن قطع نمی‌شود، می‌افزاید: در بعضی خیابان‌ها تعداد دکل‌ها و سایت‌ها بیشتر است در نتیجه با قطع کمتر اینترنت و آنتن مواجه هستند.
مدیر ارشد منطقه شمال شرق ایرانسل ادامه می‌دهد: بیش از هر فرد دیگری ما به عنوان اپراتور به دنبال این هستیم که سایتمان روشن باشد؛ چون در این شرایط اقتصادی بتوانیم هزینه‌های فنی و اقتصادی خود را تأمین کنیم. طبق دستور وزیر ارتباطات با کمک شرکت‌های دانش‌بنیان طرحی در حال پیگیری است با عنوان «مدیریت مصرف انرژی سایت‌های مخابراتی» که بر اساس آن تعدادی شرکت دانش‌بنیان با همکاری اپراتورهای مخابرات به دنبال طراحی باتری‌های خاصی هستند که مدت زمان بیشتری بتوانند سایت مخابراتی را پشتیبانی کنند؛ چون هرچه سایت ما خاموش باشد، در عمل متضرر اصلی در این حوزه، ما اپراتورهای مخابراتی هستیم. طبق آماری که وزارت ارتباطات هم اعلام کرده، بیش از هزار میلیارد تومان اپراتورهای مخابراتی در اثر قطعی برق متضرر
شدند.

ضرورت استفاده از باتری دکل با عمر طولانی‌تر

آنچه واضح است، نگهداری منظم و توجه به عواملی که می‌تواند به افزایش عمر مفید این باتری‌ها کمک کند، از وظایف بدیهی اپراتورهای همراه است. اطمینان از عملکرد صحیح باتری دکل‌های مخابراتی برای حفظ ارتباطات در زمان قطع برق بسیار حیاتی است، حال چه در حد دو ساعت و چه به اندازه ۲۰ دقیقه. از طرفی اپراتورهای همراه، همیشه در دریافت هزینه‌های مختلف از مردم کوتاهی نکردند و مردم نیز انتظار دارند اپراتورهای همراه کمی مسئولانه‌تر رفتار کرده و در برابر هزینه‌هایی که از مردم برای بسته‌های مختلف اینترنت و آنتن‌دهی خطوط همراه دریافت می‌کنند، تلاش بیشتری در راستای تداوم برقراری ارتباط در همه نقاط شهر و استان داشته باشند و در جایی که چاره‌ای هست، از طریق باتری‌هایی با عمر طولانی‌تر برای پایداری شبکه اهتمام بیشتری بورزند.

منبع: روزنامه قدس

 

آزاده مختاری - در ایران، هر ماه اینترنت کندتر و ناپایدارتر می‌شود، اما قبض‌ها بی‌وقفه بالا می‌روند؛ کاربران از قطعی‌های مکرر، اختلال‌های مزمن و سرعت‌هایی بسیار پایین‌تر از وعده‌ها گلایه دارند. با این‌حال، شرکت‌های ارائه‌دهنده اینترنت نه‌تنها خدمات را به درستی ارائه نمی‌دهند، بلکه هیچ‌گونه مسئولیتی هم در قبال نقض حقوق مشترکان نمی‌پذیرند—حتی در برابر قانون صریحی به نام SLA که آن‌ها را موظف به جبران خسارت می‌کند. در حالی‌که جریمه‌های ناچیز عملاً بازدارنده نیستند، و سامانه‌های نظارتی مثل ۱۹۵ پاسخ‌گو نیستند، تنها چیزی که باقی می‌ماند، مطالبه‌گری جمعی و افشاگری عمومی است.

به گزارش رکنا، بسیاری از کاربران اینترنت در ایران از افزایش اختلالات، کندی، قطعی‌های مکرر و ناپایداری خدمات گلایه دارند. این در حالی‌ست که مبالغ قبض‌های ماهانه، بدون ارتباط با کیفیت خدمات، روندی صعودی دارد.

رکت‌های ارائه‌دهنده خدمات اینترنت، چه خصوصی و چه دولتی، در شرایطی تعرفه‌ها را افزایش می‌دهند که نه‌تنها خدمات ارائه‌شده اغلب با کیفیت وعده‌داده‌شده هم‌خوان نیست، بلکه در قبال نقض حقوق مشترکان نیز پاسخ‌گو نیستند. این وضعیت در تضاد آشکار با الزامات قانونی‌ست که بر اساس مصوبات رسمی تنظیم مقررات ارتباطات تدوین شده است؛ از جمله توافق‌نامه SLA.

SLA: توافق‌نامه‌ای قانونی که اغلب فقط روی کاغذ باقی می‌ماند

توافق‌نامه سطح خدمات یا SLA، قراردادی رسمی‌ست میان اپراتورها و کاربران که طبق مصوبه ۲۶۶ کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات، باید حد و مرزهایی روشن برای کیفیت خدمات اینترنت تعیین کند. این توافق‌نامه اپراتورها را موظف می‌کند به:

    تضمین حداقل سرعت اتصال (مثلاً عدم افت زیر یک آستانه مشخص)

    محدود کردن میزان قطعی در هر ماه

    پاسخ‌گویی در مدت زمان مشخص به گزارش خرابی‌ها

    جبران خسارت در صورت نقض بندهای مذکور

در نظریه، SLA می‌تواند ابزار دفاعی موثری برای کاربران باشد. اما در عمل، بسیاری از مشترکان حتی از وجود چنین توافق‌نامه‌ای آگاه نیستند، چه رسد به اجرای آن یا دریافت خسارت.

قانون هست، جبران نیست

طبق مقررات رسمی، در صورت نقض SLA، اپراتورها موظف به پرداخت خسارت یا ارائه بسته‌های جایگزین هستند. اما آنچه در تجربه روزمره کاربران دیده می‌شود، چیز دیگری‌ست:

    «سه روز اینترنت‌مون قطع بود. اپراتور فقط گفت مشکل منطقه‌ایه. از بسته جبرانی خبری نشد. وقتی پرسیدم خسارت چی می‌شه؟ گفتند در دستور کاره. هنوز منتظرم!»

    – به نقل از یکی از گزارش‌های ثبت‌شده در شبکه‌های اجتماعی

در اغلب موارد، نه بسته جبرانی‌ای ارائه می‌شود، نه کاهش مبلغ در قبض ماهانه اعمال می‌گردد. علت نیز روشن است، جریمه‌ها آن‌قدر ناچیز و غیرموثرند که برای شرکت‌های اینترنتی عملاً بی‌هزینه‌اند. همین مسئله باعث شده تا اپراتورها، اجرای SLA را جدی نگیرند.

 از اپراتور تا سامانه ۱۹۵

در صورت نارضایتی از کیفیت خدمات اینترنت، مسیر قانونی به این شکل است:

ابتدا با اپراتور تماس بگیرید

 از طریق پشتیبانی تلفنی، اپلیکیشن یا پنل کاربری مشکل را ثبت کنید و کد پیگیری دریافت کنید.

در صورت عدم رسیدگی، به رگولاتوری شکایت کنید

سامانه ۱۹۵ وابسته به سازمان تنظیم مقررات ارتباطات، امکان ثبت شکایت درباره قطعی، کندی، کیفیت پایین خدمات و عدم پرداخت خسارت را فراهم کرده است:

   وب‌سایت: www.195.cra.ir

  اپلیکیشن ۱۹۵ (برای اندروید و iOS)

مدارک را ضمیمه کنید

برای افزایش احتمال رسیدگی، مدارک زیر اهمیت دارد:

شماره اشتراک یا خط

تاریخ و ساعت دقیق اختلال

اسکرین‌شات از تست سرعت (Speedtest)

 کد تیکت‌های ثبت‌شده در سامانه اپراتور

شکایات بی‌پاسخ، نظارتی که کارآمد نیست

بررسی صدها مورد شکایت کاربران در شبکه‌های اجتماعی و گفت‌وگو با برخی از آنان نشان می‌دهد که سامانه ۱۹۵ نیز به دلایل ساختاری، آن‌چنان که باید پاسخ‌گو نیست. بسیاری از شکایت‌ها با پاسخ‌های کلی، غیرشفاف و بدون رسیدگی مشخص، مختومه اعلام می‌شوند؛ بی‌آنکه جبرانی صورت گرفته باشد.

در عمل، جریمه‌های در نظر گرفته‌شده برای نقض SLA، آن‌قدر پایین و غیرمؤثر است که اپراتورها ترجیح می‌دهند به جای رسیدگی واقعی، با بی‌اعتنایی از کنار شکایت‌ها عبور کنند.

مطالبه‌گری جمعی؛ تنها راه موثر باقی‌مانده

در شرایطی که مسیرهای رسمی برای احقاق حقوق کاربران مؤثر نیست، تجربه نشان داده است که فشار افکار عمومی و انتشار گسترده در رسانه‌ها می‌تواند کارساز باشد. انتشار تجربه‌های مستند در شبکه‌های اجتماعی با هشتگ‌هایی مانند:

    #اینترنت_بی‌کیفیت

    #شکایت_۱۹۵

و اطلاع‌رسانی به خبرنگاران حوزه ارتباطات، می‌تواند اپراتورها را در موقعیت پاسخ‌گویی قرار دهد. کاربرانی که روزانه با قطعی و اختلال مواجه‌اند، با مستندسازی دقیق مشکلات، می‌توانند زمینه‌ساز شکل‌گیری کمپین‌های مؤثر اجتماعی شوند.

وقتی قانون در کشوی میز خاک می‌خورد

در بسیاری از کشورها، نقض SLA می‌تواند منجر به جریمه‌های سنگین، لغو مجوز یا حتی پیگرد قضایی شود. اما در ایران، همچنان تنها چیزی که بی‌وقفه افزایش می‌یابد، مبالغ قبض‌هاست؛ نه کیفیت خدمات. در حالی که قانون از حقوق کاربر سخن می‌گوید، واقعیت این است که ابزار اجرای آن وجود ندارد. اپراتورها تخلف می‌کنند، اما جریمه نمی‌شوند؛ کاربران حق دارند، اما پشتوانه‌ای ندارند.

تا زمانی که سکوت ادامه یابد، قانون نیز در کشوی میز خواهد ماند. راه، مطالبه‌گری‌ست با صدا، سند و پیگیری عمومی.الان هم برای شروع دیر شده است.

با گذشت ۹ ماه از آغاز اجرای برنامه هفتم توسعه، آمارها از تحقق کمتر از یک‌ششم هدف سالانه وزارت ارتباطات در ایجاد اتصال فیبر نوری حکایت دارد.

به گزارش فارس، بر اساس آخرین گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی که به‌تازگی منتشر شده است، با گذشت ۹ ماه از آغاز اجرای برنامه هفتم توسعه، تا پایان آذرماه ۱۴۰۳ تنها حدود ۶۱۵ هزار مشترک از زیرساخت فیبر نوری در کشور بهره‌مند شده‌اند.از این میزان، حدود ۳۹۱ هزار اتصال از نوع FTTH (یعنی اتصال کامل فیبر نوری تا داخل خانه‌ها) و ۲۲۴ هزار اتصال از نوع VDSL (که در آن فیبر نوری فقط تا نزدیک خانه می‌رسد و ادامه مسیر از طریق کابل‌های مسی قدیمی انجام می‌شود) بوده است. اتصال VDSL نسبت به FTTH از سرعت و پایداری کمتری برخوردار است.طبق اهداف پیش‌بینی‌شده در برنامه هفتم توسعه، وزارت ارتباطات موظف است تا پایان این برنامه (سال ۱۴۰۷)، ۲۰ میلیون اتصال فعال فیبر نوری در کشور ایجاد کند؛ معادل حدود ۴ میلیون اتصال در سال. با این حال، آمار فعلی نشان‌دهنده فاصله چشمگیر با این هدف و کندی محسوس در روند اجراست.فیبر نوری نه‌تنها زیرساختی کلیدی برای ارتقاء کیفیت اینترنت ثابت است، بلکه پیش‌نیاز فناوری‌های نوینی مانند اینترنت نسل پنجم (5G) نیز محسوب می‌شود.در نبود شبکه‌ای پرظرفیت و پایدار، توسعه فناوری 5G نیز با چالش مواجه خواهد شد، زیرا این فناوری برای انتقال حجم وسیعی از داده‌ها به شبکه‌های پرسرعت وابسته است. در نتیجه، توسعه هدفمند، سریع و باکیفیت شبکه فیبر نوری، ضرورتی اجتناب‌ناپذیر در مسیر تحول دیجیتال کشور به شمار می‌رود.

این عقب‌ماندگی که ریشه آن به دهه ۱۳۹۰ بازمی‌گردد، تبعات قابل توجهی برای زندگی مردم و آینده اقتصاد دیجیتال کشور به همراه داشته است. از جمله این موارد می توان به نارضایتی مردم در اثر کیفیت پایین و سرعت ناپایدار اینترنت ثابت اشاره کرد. همچنین در صورت نبود زیرساخت قوی فیبرنوری امکان بهر بردن از فناوری 5 جی نخواهد بود.در حوزه‌هایی مانند آموزش آنلاین، سلامت الکترونیکی، خدمات دولتی دیجیتال و کسب‌وکارهای اینترنتی، توسعه کند فیبر نوری باعث کاهش بهره‌وری، افت کیفیت خدمات و افزایش شکاف دیجیتالی شده است.با این حال کارشناسان حوزه ارتباطات بارها هشدار داده‌اند که تحقق اهداف دولت در حوزه اقتصاد دیجیتال بدون گسترش سریع فیبر نوری ممکن نخواهد بود..در همین زمینه سید ستار هاشمی، وزیر ارتباطات، نیز در اظهاراتی تأکید کرده است:«اگر شبکه فیبر نوری به‌خوبی گسترش نیابد، نه‌تنها کیفیت اینترنت ثابت باقی می‌ماند، بلکه اجرای فناوری‌هایی مثل 5G نیز با مشکل مواجه خواهد شد.»

چالش‌های توسعه فیبر نوری در ایران

مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارش خود به موانع متعدد توسعه فیبر نوری در ایران اشاره کرده است. از جمله این موارد:• تصویب دیرهنگام اساسنامه صندوق توسعه فیبر نوری (خرداد ۱۴۰۴)، که یکی از منابع کلیدی تأمین مالی این پروژه‌هاست.• عدم استفاده کامل از زیرساخت‌های موجود شرکت مخابرات ایران که منجر به موازی‌کاری و هدررفت منابع شده است.• هزینه‌های سنگین اجرای فیبرکشی تا منازل، به‌ویژه در مناطق کم‌جمعیت.• تقاضای محدود کاربران به دلیل نبود محتوای دیجیتال باکیفیت و خدمات ویژه.• ضعف در نظارت و کنترل کیفی پروژه‌ها که منجر به کاهش استانداردها شده است.• کمبود هماهنگی بین دستگاه‌ها و اپراتورها که روند اجرای پروژه را کند کرده است.• موانع مقرراتی برای اپراتورهای جدید مانند محدودیت در تخصیص شماره‌های ارتباطی.• توسعه نامتوازن بین مناطق برخوردار و کمتر توسعه‌یافته، که شکاف دیجیتال را عمیق‌تر کرده است.• شفاف نبودن ساختار مالی پروژه‌ها و نبود چارچوب مشخص برای مدیریت منابع مشترک دولتی و خصوصی.

تجارب بین‌المللی؛ مسیرهای موفقیت در توسعه فیبر

بررسی کشورهای پیشرو در توسعه فیبر نوری مانند کره‌جنوبی، سنگاپور و امارات متحده عربی نشان می‌دهد که موفقیت در این حوزه به ترکیبی از سیاست‌گذاری هوشمند، مشارکت بخش خصوصی، حمایت مالی دولت و ارائه محتوای جذاب و کاربردی وابسته است.• این کشورها با استفاده از یارانه به کاربران نهایی، تسهیل سرمایه‌گذاری اپراتورها و سیاست‌های مشوق مقرراتی توانسته‌اند به نفوذ بالای ۲۵ درصدی فیبر نوری در منازل دست یابند..در مقابل، کشورهایی با نفوذ کمتر، معمولاً با مشکلاتی مشابه ایران (هزینه بالا، نبود محتوا، تمرکز بر اینترنت موبایل و ضعف مقررات حمایتی) دست‌و‌پنجه نرم می‌کنند.فیبر نوری، نه‌تنها یک پروژه زیرساختی، بلکه پایه‌ای برای آینده دیجیتال کشور است. تاخیر بیشتر در توسعه این شبکه، فرصت‌های رشد اقتصادی، عدالت دیجیتال و رقابت جهانی را به خطر می‌اندازد.اکنون زمان آن است که با رویکردی جدی، هماهنگ و ملی، مسیر توسعه این زیرساخت حیاتی هموار شود.

دوازدهمین جلسه کارگروه ویژه اقتصاد دیجیتال به ریاست وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات و با حضور وزیران علوم، تحقیقات و فناوری و امور اقتصادی و داریی و نمایندگان تام الاختیار دیگر اعضا برگزار و کلیات «آیین‌نامه ضوابط و اصول حاکم بر کاروران (اپراتورهای) سلامت دیجیتال» به تصویب رسید.

به گزارش مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، در این جلسه که صبح امروز (سه‌شنبه 7 مرداد ماه 1404)، به ریاست دکتر سید ستار هاشمی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات و با حضور دکتر حسین سیمایی صراف، وزیر علوم تحقیقات و فناوری؛ دکتر سید علی مدنی زاده، وزیر اقتصاد و دارایی و دیگر اعضای کارگروه ویژه اقتصاد دیجیتال و نمایندگان دستگاه‌های مدعو برگزار شد، کلیات آیین نامه مستقل ضوابط و اصول حاکم بر کاروران سلامت رقومی (دیجیتال) پس از بررسی و بیان دیدگاه های اعضای حاضر، با انجام اصلاحاتی مورد تصویب قرار گرفت.
تصویب این آیین نامه‌ ورود پلتفرم‌های سلامت به زیست‌بوم اقتصاد دیجیتال را تسهیل می‌کند.
پیش نویس این مصوبه در راستای اجرای جز 4 بند الف ماده 69 قانون برنامه پنجساله هفتم پیشرفت جمهوری اسلامی ایران و اجرای ماده 8 تصویب‌نامه شماره 53798/ت 59786 هـ مورخ 5/4/1401 هیئت‌ وزیران و با پیشنهاد مشترک وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی، وزارت تعاون کار و رفاه اجتماعی، سازمان برنامه و بودجه و وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات به کارگروه ویژه اقتصاد دیجیتال ارسال شده بود.
در این جلسه، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، ضمن تایید اعمال نظرات دستگاه‌های عضو که در جلسه قرائت شد، با اعلام تصویب کلیات این آیین نامه تاکید کرد: همه دستگاه های اجرایی ذیل بند خ ماده 107 نیز مکلف هستند طرح تحول دیجیتال مجموعه خود را برای تصویب در جلسات هیئت دولت یا کارگروه ویژه اقتصاد دیجیتال ارائه دهند که وزارت بهداشت عملا نخستین گام را در این زمینه برداشت و امید است باقی دستگاه‌ها هم به تکلیف خود عمل کنند.
وزیر ارتباطات تصریح کرد: با عنایت به محوریت نقش بخش خصوصی در اقتصاد دیجیتال، موضوعات باید ابتدا در کمیسیون مربوطه با مشارکت تشکل‌های بخش خصوصی صورت پذیرد تا مباحث فنی، حقوقی و سرمایه‌گذاری به گونه‌ای مدیریت شود تا دستیابی به سهم تعیین شده از اقتصاد دیجیتال در برنامه هفتم تحقق پیدا کند.
هاشمی با بیان این که اقتصاد دیجیتال عملا در راستای اقتصاد مقاومتی مد نظر مقام معظم رهبری است، ادامه داد: برای تحقق سهم 10 درصدی اقتصاد دیجیتال از تولید ناخالص ملی، باید بین بخش‌های مختلف، هم‌افزایی و همگرایی ایجاد شود.
وی با تاکید بر این که این کارگروه، موظف است پاسخگوی چالش های فضای توسعه اقتصاد دیجیتال باشد، نیاز به تنظیم‌گری مناسب در حوزه اقتصاد دیجیتال را ضروری برشمرد و گفت: باید با تدبیر این کارگروه و تعدیل حوزه رگولاتوری (تنظیم‌گری)، عرصه برای حضور نخبگان و نیز فعالان بخش خصوصی در اقتصاد دیجیتال باز شود و امکان تحقق اهداف برنامه سرعت پیدا کند.
وزیر ارتباطات، با اشاره به اعمال تحریم‌های ظالمانه علیه کشورمان از سوی نظام سلطه و نیاز بخش ارتباطات و فناوری اطلاعات به جذب سرمایه نیز، تسهیل در روند ورود پلتفرم‌ها به بورس را راهکاری برای افزایش سرمایه عنوان کرد و با اشاره به مشکلاتی که در خصوص پذیرش برخی شرکت های حوزه دیجیتال در بازار اوراق بهادار کشور پیش آمده و همچنین موضوعات مربوط به سکوهای فعال در داده های باز خواستار بررسی این موضوعات جهت تدوین تمهیدات حمایتی در جلسات در جلسه آتی کارگروه اقتصاد دیجیتال شد.
تصویب «آیین نامه ضوابط و اصول حاکم بر کاروران سلامت رقومی»، نخستین گام اجرایی برای پیاده‌سازی تحول دیجیتال در نظام سلامت کشور در چشم انداز برنامه هفتم پیشرفت محسوب می‌شود و با هدف تسهیل ورود پلتفرم‌های سلامت به زیست‌بوم اقتصاد دیجیتال و تقویت مشارکت بخش خصوصی تدوین شده است. این مصوبه پس از طی مراحل قانونی ابلاغ خواهد شد.

وزیر ارتباطات درباره اینترنت طبقاتی در کشور گفت: واقعیت ماجرا این است که اصلاً دولت و مجموعه وزارت ارتباطات اعتقادی به اینترنت طبقاتی ندارند.

به گزارش همشهری آنلاین، ستار هاشمی با انتشار ویدئویی در صفحه خود تأکید کرد: اینترنت باید به‌صورت عادلانه و در اختیار همگان قرار بگیرد.

در پی انتشار گزارش‌ها و گمانه‌زنی‌هایی درباره اینترنت طبقاتی در کشور، ستار هاشمی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، با انتشار ویدیویی در صفحه شخصی خود در فضای مجازی، از مخالفت دولت و به ویژه وزارت ارتباطات با چنین طرحی خبر داد.

ستار هاشمی در این ویدیو با رد صریح چنین طرحی اظهار داشت: «واقعیت ماجرا این است که اصلاً دولت و مجموعه وزارت ارتباطات اعتقادی به اینترنت طبقاتی ندارند. اینترنت باید به‌صورت عادلانه و در اختیار همگان قرار بگیرد و این موضوع را ما رسماً اعلام کرده‌ایم. آقای دکتر پزشکیان، رئیس‌جمهور محترم، نیز به‌صراحت این موضوع را اعلام کرده‌اند.»

وزیر ارتباطات در ادامه با اشاره به برنامه‌های دولت برای بهبود زیرساخت‌های ارتباطی کشور گفت: «همه تلاش‌های دولت در این مسیر است که با ارتقای کیفیت ارتباطات، خدماتی در شأن مردم ارائه شود. اگرچه در این زمینه با چالش‌های فراوانی مواجه هستیم، اما برنامه‌ریزی کرده‌ایم که در دو بُعد توسعه‌ شبکه‌ نسل پنجم (۵G) و فیبر نوری، اقدامات مؤثری انجام دهیم تا سطح خدمات و رضایت مردم افزایش یابد؛ چرا که مردم ما شایسته‌ بهترین‌ها هستند.»

هاشمی همچنین تأکید کرد: «برای بحث اینترنت طبقاتی، تعبیری وجود دارد که بر اساس آن، گروهی از یک امکان یا امتیاز ویژه برخوردار باشند که برای همه یکسان نیست. ما با چنین موضوعی موافق نیستیم و این نگاه را نمی‌پذیریم.»

این اظهارات در حالی بیان می‌شود که در هفته‌های اخیر، واکنش‌ها و نگرانی‌هایی را درباره احتمال دسترسی تفکیک‌شده برخی اقشار به اینترنت، اصطلاحاً اینترنت طبقاتی، در فضای مجازی و رسانه‌ای شاهد بوده‌ایم . با این حال، دولت و وزارت ارتباطات بارها چنین رویکردی را تکذیب کرده و بر عدالت ارتباطی تأکید داشته‌اند.

مدیرکل توسعه فناوری‌های نوین وزارت ارتباطات بر شفافیت در اجرای سند تسهیم محتوای دیجیتال تاکید کرد و گفت: با تدوین شیوه نامه اجرایی، درآمدزایی از نشر محتوا در اینترنت رونق می‌گیرد.
حسن میثمی مدیرکل توسعه فناوری‌های نوین وزارت ارتباطات در گفتگو با مهر در خصوص سند «سیاست‌ها و الزامات تعرفه‌گذاری ترافیک شبکه و تسهیم درآمد محتوا» و با اشاره به نگرانی‌های بخش خصوصی درباره احتمال بروز رانت در اجرای سند توسعه زیست‌بوم محتوای دیجیتال، تاکید کرد: شفافیت یکی از اصول محوری این سند و شیوه‌نامه اجرایی آن است و وزارت ارتباطات و مرکز ملی فضای مجازی نیز متعهد به اجرای این اصل هستند.

وی با بیان اینکه سند تصویب‌شده به وضوح مسیر تخصیص منابع در صنعت محتوا را مشخص کرده است، افزود: شیوه‌نامه‌ای که در حال تدوین است با هدف ایجاد شفافیت در فرآیندهای حمایتی و مالی طراحی شده‌اند و در نگارش شیوه‌نامه نیز نظرات فعالان بخش خصوصی به صورت جدی دریافت و لحاظ می‌شود.

میثمی ادامه داد: ما پس از ابلاغ نامه ریاست‌جمهوری با بسیاری از فعالان این حوزه گفت‌وگو کرده‌ایم و دغدغه‌های آنان را قابل درک می‌دانیم. تلاش داریم با افزایش تعامل، این نگرانی‌ها را کاهش دهیم.

وی با اشاره به اینکه یکی از موانع اصلی توسعه زیست‌بوم محتوای دیجیتال در کشور، غیراقتصادی بودن این حوزه است، اظهار داشت: بسیاری از سرمایه‌گذاران به دلیل نبود سود مشخص و شفاف در این حوزه، تمایلی به ورود ندارند. هدف اصلی این سند، اقتصادی‌سازی حوزه محتوا و حمایت از تولیدکنندگان است.

مدیرکل توسعه فناوری‌های نوین وزارت ارتباطات با تاکید بر اینکه سند تسهیم تلاش دارد هم منابع مالی از محل ترافیک داده ایجاد و به اکوسیستم تزریق کند و هم سازوکارهای شفاف‌سازی درآمد را ایجاد نماید، تصریح کرد: سند توسعه زیست‌بوم محتوای دیجیتال علاوه بر تزریق سرمایه، بستر شکل‌گیری چرخه تولید، توزیع و مصرف محتوا را فراهم می‌کند و به ارتقا زبان فارسی و فرهنگ ایرانی نیز کمک خواهد کرد.

میثمی افزود: افزایش کمیت تولید محتوا با حمایت مالی ممکن می‌شود و برای ارتقای کیفیت نیز برنامه‌هایی در قالب شیوه‌نامه‌های مکمل پیش‌بینی خواهد شد. وقتی تولید محتوا افزایش یابد، به طور طبیعی مخاطب بیشتر جذب شده و ترافیک داخلی نیز رشد خواهد کرد. در نتیجه، این چرخه به توسعه پایدار اکوسیستم محتوا منجر خواهد شد.

وی با اشاره به نقش ترافیک به عنوان یکی از منابع درآمدی در این اکوسیستم گفت: اکنون تنها شرکت‌های بزرگ با اپراتورها توانسته‌اند وارد تعاملات مالی مشخص شوند، در حالی که شرکت‌های کوچک، استارتاپ‌ها، فریلنسرها و فعالان حوزه‌هایی مانند بازی و انیمیشن از نبود شفافیت در درآمدزایی از محل ترافیک گلایه‌مندند. سند تسهیم دقیقاً برای پاسخ به همین نیاز طراحی شده است.

میثمی ادامه داد: تحقق اهداف این سند به رشد اکوسیستم محتوای دیجیتال، افزایش تولید ترافیک داخلی و در نهایت توسعه بازار محتوا در کشور منجر خواهد شد.

وی در پایان گفت: شیوه‌نامه اجرایی این سند با همکاری مرکز ملی فضای مجازی و وزارت ارتباطات در حال تدوین است و تأکید جدی داریم که با مشورت و مشارکت فعالان بخش خصوصی پیش برود. جلسات متعددی نیز در این زمینه در حال برگزاری است تا دغدغه‌های فعالان این حوزه به صورت کامل مورد بررسی و توجه قرار گیرد.

به گزارش مهر، سند «سیاست ها و الزامات تعرفه گذاری ترافیک شبکه و تسهیم درآمد محتوا» به‌منظور حمایت از فعالان حوزه اقتصاد دیجیتال و با هدف تقویت تولید محتوا در کشور، پایداری آن و توسعه عدالت در این حوزه اواخر سال گذشته در شورای عالی فضای مجازی به تصویب رسید و خردادماه امسال جهت اجرا ابلاغ شد.

شورای عالی فضای مجازی سیاست‌ها و مفاد این سند را گامی در جهت ارتقای تولید محتوای فاخر، افزایش سهم ترافیک داخلی نسبت به ترافیک بین‌الملل و ایجاد تعادل درآمدی در زنجیره ارزش فضای مجازی اعلام کرده است اما با این حال ابلاغ این سند طی روزهای گذشته واکنش‌های موافق و مخالف را در ارتباط با نحوه اجرای آن به دنبال داشته است.

به عنوان مثال نمایندگان بیش از ۳۰ شرکت فعال در حوزه محتوا و فناوری در نامه‌ای اعتراضی خواستار توقف اجرای سند «تسهیم درآمد محتوا» شدند و آن را زمینه‌ساز رانت و انحصار خواندند. در مقابل برخی تشکل‌ها و انجمن‌های مرتبط با نشر با صدور بیانیه‌ای از تصویب «سند سیاست‌ها و الزامات تعرفه‌گذاری ترافیک شبکه و تسهیم درآمد محتوا» حمایت کردند.

رئیس جمهور لایحه تمدید مهلت اجرای قانون اساسنامه شرکت ملی پست جمهوری اسلامی ایران با شماره ۶۵۳۹۰ در تاریخ ۱۴۰۴/۰۴/۳۰ برای انجام تشریفات قانونی به مجلس ارسال کرد.

به گزارش خبرگزاری مهر، لایحه تمدید مهلت اجرای قانون اساسنامه شرکت ملی پست جمهوری اسلامی ایران با شماره ۶۵۳۹۰ در تاریخ ۱۴۰۴/۰۴/۳۰ برای انجام تشریفات قانونی توسط مسعود پزشکیان رئیس جمهور به مجلس شورای اسلامی ارسال شد.

متن لایحه

فقط ۷۴ هزار اتصال جدید طبق گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس در ۹ ماه ابتدایی اجرای برنامه هفتم توسعه برای فیبر نوریی ایجاد شده است که فاصله زیادی با اهداف تعیین شده برای سال نخست اجرای قانون برنامه هفتم دارد.
به گزارش پیوست، طبق قانون برنامه هفتم پیشرفت مقرر شده است اتصال اماکن اداری، تجاری و مسکونی به تار (فیبر) نوری طی مدت برنامه هفتم به بیست میلیون نقطه برسد. این مسئله به این معناست که وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات باید از آغاز سال ۱۴۰۳ تا سال ۱۴۰۸ به طور متوسط سالیانه چهار میلیون اتصال در کشور ایجاد کند.

مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارشی از روند اجرای این پروژه نوشته است: «هرچند پیش‌بینی می‌شود این روند در وضعیتی غیرخطی در سال‌های پایانی سرعت بیشتری پیدا کند. در پایان سال ۱۴۰۲ ابتدای سال ۱۴۰۳ و شروع برنامه هفتم پیشرفت حدود ۳۱۷ هزار سرویس گیرنده فیبر نوری وجود داشته است که این میزان تا اواسط آذر ۱۴۰۳ به حدود ۳۹۱ هزار سرویس گیرنده رسیده است و این نشان می‌دهد که در طول ۹ ماهه سال اول اجرای برنامه هفتم پیشرفت فقط حدود ۷۴ هزار اتصال جدید در کشور شکل گرفته است که فاصله زیادی با اهداف تعیین شده برای سال نخست اجرای قانون برنامه هفتم وجود دارد.»

در گزارش مرکز پژوهش‌ها به تصویب نشدن اساسنامه صندق فیبر نوری تا پایان خرداد ۱۴۰۳ اشاره شده است که به دلیل تغییر ناخواسته دولت در آن سال این اساسنامه در دی ماه همان سال به تصویب هیات دولت رسید. هرچند اجرای آن نیز با مشکلاتی همراه بود و سرانجام در خرداد ماه امسال  حساب صندوق فیبر نوری گشایش یافت.

 

 

وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات مکلف است با استفاده از منابع این صندوق و سرمایه‌گذاری اپراتورهای مخابراتی سالیانه حداقل پنج میلیون امکان برقراری اشتراک اینترنت پهن باند ثابت مبتنی بر تار (فیبر) نوری نیز در کشور ایجاد کند. عبارت «امکان اتصال به شبکه فیبرنوری» با «اتصال به شبکه فیبر نوری» دو مقوله متفاوت‌اند، اما رابطه مستقیم بین این دو عبارت وجود دارد. در این وضعیت حتی با معادل در نظر گرفتن مفهوم امکان اتصال با مفهوم خانوارهای تحت پوشش فیبر نوری، در سال ۱۴۰۳ برنامه باید امکان اتصال پنج میلیون نقطه جدید (اماکن مسکونی، اداری یا تجاری) به شبکه فیبر نوری ایجاد شود.

براساس آمار ارائه شده (شکل ۷) میزان پوشش فیبر نوری تا پایان سال ۱۴۰۲ (ابتدای سال ۱۴۰۳ و آغاز اجرای برنامه هفتم پیشرفت) حدود هفت میلیون و هشتاد هزار خانوار بوده است. این میزان تا اواسط آذر ۱۴۰۳ به حدود هشت میلیون و هفتاد هزار خانوار افزایش یافته است.

بنابراین، طی ۹ ماه نخست اجرای برنامه هفتم پیشرفت، فقط حدود یک میلیون خانوار جدید تحت پوشش قرارگرفته‌اند. این روند نشان می‌دهد فاصله قابل توجهی با اهداف تعیین شده برای سال نخست اجرای برنامه هفتم وجود دارد و کشور نیازمند تسریع در اقدامات اجرایی و نظارت دقیق‌تر بر فرایند توسعه شبکه فیبر نوری است.

اجرای پروژه فیبرنوری در کشور بیشتر از طریق اپراتورها و بازیگران ارتباطات ثابت درحال انجام است. شرکت مخابرات ایران به عنوان بزرگ‌ترین اپراتور در ارتباطات ثابت کشور، دیرتر از رقبای جدید وارد عرصه توسعه شبکه فیبر نوری شده است. نبود اتصال شبکه موجود شرکت مخابرات ایران و شبکه درحال توسعه سایر اپراتورها باعث می‌شود در مناطق و محله‌هایی، که شبکه مخابرات قبلا گسترش پیدا کرده است، مجددا شبکه فیبر نوری توسعه یابد و این امر باعث موازی کاری و اتلاف منابع می‌شود.

 

• ریسک بازگشت سرمایه برای اپراتورها

از جمله چالش‌هایی که مرکز پژوهش‌ها به آن اشاره کرده است، هزینه‌های فیبرکشی است. این گزارش از مرکز پژوهش‌ها اعتقاد دارد هزینه‌های بالای توسعه فیبرنوری تا اماکن نیازمند سرمایه‌گذاری سنگین در توسعه زیرساخت‌ها مانند حفاری، داکت گذاری، کابل کشی، نصب تجهیزات پیشرفته و تغییر مودم‌های کاربران است. این هزینه‌ها، به‌ویژه در مناطق کم جمعیت و روستایی، به علت پراکندگی جغرافیایی و پایین بودن تراکم جمعیت، به طور قابل توجهی افزایش می‌یابد. به همین علت، اپراتورها و ســرمایه‌گذاران در این حوزه با ریسک بازگشت سرمایه مواجه می‌شوند. علاوه بر این، تجهیزات جانبی نظیر مودم‌های ســازگار با فیبرنوری نیز برای کاربران هزینه‌بر است که این موضوع امکان دارد مانعی برای گسترش خدمات باشد.

از سوی دیگر، کاهش استانداردهای اجرایی در پروژه‌های جدید نیز نگرانی‌های مهمی ایجاد کرده است. در گذشته، شبکه مخابرات ثابت کشور با استانداردهای سختگیرانه‌تری توسعه داده می‌شد؛ برای مثال، کابل کشی‌های زیرزمینی با حفاری‌های عمیق‌تر انجام می‌شد که پایداری شبکه را در برابر بلایای طبیعی و اقدامات خرابکارانه تضمین می‌کرد؛ اما در پروژه‌های اخیر فیبر نوری، استانداردهای گذشته رعایت نمی‌شوند و کابل‌ها نزدیک به سطح زمین قرار می‌گیرند. این امر شبکه را در برابر تهدیدهای احتمالی بسیار آسیب‌پذیر و نگرانی‌های مربوط به پدافند غیرعامل را تشدید کرده است.

یکی دیگر از چالش‌های جدی در پروژه‌های توسعه فیبر نوری در ایران، ضعف در نظارت بر اجرای این پروژه‌ها است. نظارت دقیق و میدانی بر کیفیت و کمیت توسعه شبکه فیبر نوری وظیفه مهم وزارت ارتباطات است؛ اما شواهد نشان می‌دهد این نظارت به درستی انجام نمی‌شود. گستردگی پروژه‌ها و حجم بالای کمک‌های مالی دولت به بخش خصوصی برای اجرای این پروژه‌ها، اهمیت نظارت دقیق را دوچندان کرده است. نبود فرایندهای نظارتی مناسب، ممکن است به تحقق نیافتن اهداف کیفی و کمی تعیین شده در برنامه های ملی بینجامد.

 

• بهینه‌سازی و شفافیت از جمله پیشنهادات رفع مشکلات فیبر

مرکز پژوهش‌های مجلس در پیشنهادات خود برای تسریع روند اجرای فیبرنوری نوشته است: »«برای شفافیت در مدیریت منابع مالی باید سیستم حسابرسی مستقل و دیجیتال برای نظارت بر نحوه تخصیص منابع صندوق توسعه فیبر نوری ایجاد شود. همچنین اپراتورها ملزم به ارائه گزارش‌های شفاف از هزینه کرد منابع و بازدهی پروژه‌ها شوند.

از فناوری‌های دیجیتال سیستم‌های اطلاعات جغرافیایی  GIS برای بهینه‌سازی در طراحی‌ها و نظارت در پایش پیشرفت استفاده شود و تیم‌های مستقل نظارت میدانی برای ارزیابی کیفیت و کمیت اجرای پروژه‌‌ها تشکیل دهند. تعیین استانداردهای مناسب برای توسعه شبکه و اجرای آنها در تمام مراحل نیز می‌تواند کمک کننده باشد.

همچنین طبق این گزارش، ایجاد نهادی هماهنگ‌کننده میان وزارت ارتباطات و سایر دستگاه‌‌های اجرایی می‌تواند صدور مجوزها و اجرای پروژه‌ها را تسهیل کند. تعریف چارچوب‌های قانونی برای جلوگیری از انحصار اپراتورها در بازار خدمات ارتباطی می‌تواند رقابت را تقویت و انحصار را کاهش دهد.»

ماهواره ناهید۲ با پرتاب موفق به مدار زمین، نقطه عطفی در مسیر خودکفایی ایران برای استقلال در پخش شبکه‌های تلویزیونی و ارتباطات مخابراتی به‌شمار می‌رود.

به گزارش تسنیم علی‌اصغر اصولی؛ روز گذشته، ماهواره ناهید‌ـ‌2 با استفاده از ماهواره‌بر سایوز از پایگاه وستوچنی روسیه با موفقیت به مدار زمین ارسال شد. این ماهواره که توسط متخصصان و پژوهشگران ایرانی در سازمان فضایی، پژوهشگاه فضایی وزارت ارتباطات و با همکاری شرکت‌های دانش‌بنیان کشور ساخته شده است، در مداری با ارتفاع تقریبی 500 کیلومتر (مدار LEO) مستقر شده و وزن آن حدود 110 کیلوگرم است.

براساس اطلاع‌رسانی سازمان فضایی، پرتاب و مدارگذاری این ماهواره مخابراتی را باید یکی از گام‌های مهم و زیرساختی در مسیر دستیابی ایران به فناوری‌های بومی فضایی در حوزه ارتباطات ماهواره‌ای به‌شمار آورد. مأموریت و هدف اصلی ناهید‌ـ‌2، آزمون عملیاتی فناوری‌های جدید در مدار و کسب تجربه برای توسعه ماهواره‌های ارتباطاتی پیشرفته‌تر است. در این پروژه، فناوری‌های بومی باند KU برای نخستین بار در مدار تست می‌شوند تا بستر لازم برای ایجاد منظومه‌های ماهواره‌ای مخابراتی LEO و همچنین ماهواره‌های مخابراتی GEO (زمین‌ثابت) در آینده فراهم شود.

کنار تست سامانه‌های ارتباطی، سایر فناوری‌ها از جمله کنترل وضعیت سه‌محوره، ارتباطات دوطرفه در باندهای فرکانسی مختلف، مدیریت داده و توزیع توان در این مأموریت ارزیابی می‌شوند؛ همه این موارد، زیرساخت‌های پایه مورد نیاز برای ساخت و بهره‌برداری از ماهواره مخابراتی عملیاتی را مهیا می‌کند،

با این همه، نکته اساسی آن است که ناهید‌ـ2 صرفاً یک ماهواره آزمایشی و فناوری‌پایه محسوب می‌شود و هنوز نمی‌توان آن را به‌عنوان "ماهواره مخابراتی ملی" یا یک ماهواره عملیاتی با قابلیت ارائه سرویس ارتباطی ملی و پایدار معرفی کرد.

ماهواره‌های مخابراتی ملی و تجاری که امکان ارائه خدمات ارتباطی وسیع، تلویزیون سراسری، اینترنت ماهواره‌ای و پوشش گسترده دارند، معمولاً باید در مدار GEO (با ارتفاع حدود 36 هزار کیلومتر) و با توان و ظرفیت بسیار بالاتر قرار گیرند، چنین دستاوردی به فناوری، تجربه، سرمایه‌گذاری و همکاری‌های گسترده‌تری احتیاج دارد و نیازمند طی شدن گام‌های مرحله‌ای همچون تجربه‌های کسب‌شده در ناهید‌ـ‌2 است.

به‌گفته مسئولان فضایی، پرتاب نمونه دوم ناهید از طریق ماهواره‌بر بومی سیمرغ و اجرای پرتاب‌های بومی و بین‌المللی بیشتر در سال‌های آتی در دستور کار قرار دارد تا مسیر تحقق ماهواره مخابراتی واقعی و عملیاتی برای کشور هموارتر شود.

ایران هنوز صاحب ماهواره مخابراتی ملی عملیاتی نشده اما با پرتاب ناهید‌ـ‌2 وارد مرحله جدیدی از بلوغ فناورانه برای رسیدن به این هدف بزرگ و استراتژیک شده است. تجربه‌های به‌دست‌آمده از این مأموریت پلی است برای توسعه ماهواره‌های پیشرفته‌تر و تحقق ارتباطات پایدار ماهواره‌ای ملی در آینده.

تبیین فناوری‌های داخلی ناهید‌ـ‌2 و جایگاه آن در زنجیره پیشرفت فضایی کشور

ماهواره ناهید ـ‌2 در قامت نخستین عضو از خانواده ماهواره‌های ارتباطی بومی، نقطه آغاز نسل جدیدی از تجهیزات و فناوری‌های فضایی ایران به‌شمار می‌رود. بنا به گفته رئیس سازمان فضایی ایران، دکتر حسن سالاریه، این ماهواره نه‌تنها به‌طور کامل با تکیه بر توان داخلی طراحی و ساخته شده، بلکه بناست اولین بستری باشد که زیرسیستم‌ها و فناوری‌های کلیدی بخش ارتباطات ماهواره‌ای ایران را به‌صورت عملیاتی و واقعی در فضا آزمایش می‌کند.

در این گام، آزمون‌ها و تست‌هایی برای اطمینان از عملکرد صحیح سامانه‌های مختلف ماهواره، از جمله سیستم‌های مدیریت داده، توزیع توان، کنترل حرارت و کنترل وضعیت سه‌محوره، صورت می‌گیرد تا این زیرسیستم‌ها برای نسل‌های جدیدتر ارتقاء یابند.

تمرکز روی فناوری باند KU؛

یکی از مهم‌ترین نوآوری‌های ناهید‌ـ2، استفاده از فناوری ارتباطی در «باند فرکانسی KU» است که این امکان را می‌دهد ارتباطات پهن‌باند (Broadband) برای انتقال داده‌های حجیم و سریع در مدار فضایی تست شود. KU باندی از فرکانس‌های امواج رادیویی (تقریباً بین 12 تا 18 گیگاهرتز) است که معمولاً برای تلویزیون‌های ماهواره‌ای، اینترنت ماهواره‌ای و ارتباطات پرظرفیت استفاده می‌شود.
در قیاس،
باند S (2 تا 4 گیگاهرتز) برای مأموریت‌های فضاپایه، دریافت داده از فضاپیماها و برخی ارتباطات رادیویی کوتاه‌برد مورد استفاده است.

باند U در برخی منابع معادل باند **UHF (Ultra High Frequency)** و معمولاً محدوده 300 مگاهرتز تا 3 گیگاهرتزاست که برای ارتباطات تلفنی بی‌سیم و ارسال و دریافت داده‌هایی با سرعت پایین‌تر در مدار پایین کاربرد دارد.  

باند V هم فرکانس‌های بالاتر (40 تا 75 گیگاهرتز)را دربرمی‌گیرد که ظرفیت بالاتری دارد اما فناوری پیچیده‌تر و حساسیت بیشتری نسبت به شرایط جوی دارد.

حسن سالاریه؛ رئیس سازمان فضایی ایران اعلام کرده است: در ماهواره ناهید-2 در کنار فناوری KU، تا حد زیادی زیرسیستم‌های ارتباطی در باندهای S و U و V نیز ارتقاء یافته و قرار است در شرایط واقعی فضا آزمایش شوند تا عملکرد آن‌ها در مدار تثبیت شود و زیرساخت لازم برای ماهواره‌های مخابراتی آینده فراهم شود.

گام‌به‌گام تا ماهواره عملیاتی

رئیس سازمان فضایی ایران می‌گوید محور اصلی این پروژه، توسعه و آزمون فناوری ارتباطات در باند KU است که نقشی کلیدی در دستیابی به ماهواره‌های مخابراتی عملیاتی (چه در قالب منظومه‌های ماهواره‌ای LEO با پوشش سراسری، چه ماهواره‌های GEO عملیاتی با سرویس دائمی و تجاری) دارد.  

اجرای موفقیت‌آمیز این فناوری‌ها باعث شد نسل بعدی ماهواره‌ها با نام ناهید-3 با پهنای باند بیشتر و امکانات ارتقاءیافته طراحی و ساخته شود تا مسیر ایران به سمت ماهواره مخابراتی ملی عملیاتی و قدرتمند هموار شود.

روند پایش ماهواره و دریافت سیگنال‌های سلامت از باندهای مختلف آغاز شده و در هفته‌های پیش رو تمامی عملکردها و زیرسیستم‌ها تست خواهد شد. همچنین نمونه دوم ناهید 2 آماده پرتاب با ماهواره‌بر داخلی سیمرغ است تا قابلیت‌ها در یک سناریوی کاملاً ملی نیز سنجیده شوند. طبق اعلام مسئولان، کلیه جزئیات فنی و نتیجه تست‌ها، به صورت مستمر از مبادی رسمی مانند سایت سازمان فضایی ایران به اطلاع مخاطبان تخصصی و کارشناسان خواهد رسید.

با اتکا به فناوری بومی، ایران وارد فصل جدیدی از توسعه ماهواره‌های مخابراتی شده، اما دستیابی به خدمات ماهواره‌ای عملیاتی، نیازمند طی فرآیند آزمایش، توسعه و ارتقاء سخت‌افزاری و نرم‌افزاری در چند مرحله است. ناهید-2 سکوی پرتابی است به سوی آن هدف نهایی که در مدار GEO به تحقق خواهد پیوست.

1. باند KU و کاربردهایش

الف) ماهواره‌های تلویزیونی در باند KU

باند KU یکی از پرکاربردترین باندهای فرکانسی در جهان ارتباطات ماهواره‌ای به شمار می‌رود. ماهواره‌های تلویزیونی که وظیفه پخش مستقیم کانال‌های تلویزیونی به منازل را برعهده دارند، عمدتاً در این باند فعالیت می‌کنند. در ایران و سراسر جهان، تقریباً تمامی سیستم‌های ماهواره‌ای خانگی (دیش‌هایی که روی پشت‌بام‌ها نصب می‌شوند) مبتنی بر باند KU طراحی شده‌اند.

فرآیند:

فرآیند انتقال سیگنال به این صورت است که ابتدا سیگنال تلویزیونی از استودیو یا شبکه‌های مختلف به ایستگاه زمینی مرکزی ارسال می‌شود. این ایستگاه، سیگنال‌ها را به ماهواره‌ای که در مدار ژئو (GEO) در ارتفاع 36 هزار کیلومتری زمین قرار گرفته، منتقل می‌کند. سپس ماهواره، سیگنال دریافتی را به منطقه وسیعی از سطح زمین، مانند خاورمیانه، اروپا، آفریقا یا آسیا، بازمی‌تاباند. در نهایت، کاربران در خانه یا محل کار با استفاده از یک دیش کوچک (معمولاً به قطر 60 تا 90 سانتی‌متر) و یک گیرنده ماهواره‌ای می‌توانند کانال‌ها را دریافت کنند.

چرا KU؟

استفاده گسترده از باند KU مزایای قابل توجهی دارد؛ از جمله کوچک بودن قطر دیش‌ها، هزینه پایین، کیفیت مناسب تصویر و سهولت نصب و جابه‌جایی. علاوه بر این، این باند ظرفیت بالایی برای پخش همزمان کانال‌های مختلف در فرمت‌های HD و SD فراهم می‌کند و سبب شده است انتخاب اول برای تامین تلویزیون ماهواره‌ای در خانه‌ها باشد.

ب) اینترنت ماهواره‌ای در باند KU

اینترنت ماهواره‌ای به معنای دریافت و ارسال اطلاعات اینترنتی بدون نیاز به کابل یا خطوط زمینی و تنها از طریق ماهواره است. در این فناوری، کاربران، چه در مناطق روستایی و دورافتاده و چه در مناطق شهری، با استفاده از یک آنتن کوچک KU و یک مودم مخصوص، به صورت مستقیم با ماهواره ارتباط برقرار می‌کنند. سیگنال اینترنتی از طریق آنتن KU به ماهواره مخابراتی ارسال می‌شود و ماهواره این سیگنال را به یک «هاب» یا مرکز زمینی که به شبکه جهانی اینترنت متصل است، منتقل می‌کند. همین فرآیند به کاربر امکان می‌دهد تا داده‌ها را به سرعت ارسال و دریافت کند.

در سطح جهانی، نمونه‌هایی مانند خدمات اینترنت ماهواره‌ای استارلینک (که ترکیبی از باندهای KU و KA را به کار می‌برد)، Viasat و HughesNet همگی از این فناوری برای ارائه اینترنت پرسرعت به نقاط مختلف جهان بهره می‌برند.

چرا KU؟

باند KU به دلیل ظرفیت و پهنای باند بالا نسبت به باندهای فرکانسی پایین‌تر مانند S و U، گزینه‌ای مطلوب برای ارائه خدمات اینترنت ماهواره‌ای است. این باند امکان اشتراک‌گذاری ویدئو، مرور وب، کنفرانس‌های آنلاین و سایر خدمات اینترنتی را با کیفیت مناسب فراهم می‌کند. البته باید توجه داشت که باند KU تا حدی نسبت به شرایط آب و هوایی نامساعد، به ویژه بارش شدید، حساس است و ممکن است در این شرایط کیفیت ارتباط با کاهش روبه‌رو شود.

ج) ارتباطات پهن‌باند در باند KU

پهن‌باند (Broadband) به معنای امکان انتقال حجم بالایی از داده‌ها در مدت زمان کوتاه است؛ مانند اینترنت پرسرعت، ویدئو کنفرانس، انتقال همزمان اطلاعات و پرداخت‌های بانکی. باند KU به دلیل ظرفیت و سرعت بالای خود، بستری مناسب برای برقراری ارتباطات پهن‌باند فراهم می‌کند.

کاربرد KU:

در این بستر، ارتباط سریع میان دو شعبه یک بانک، دفاتر مرکزی یا ادارات مختلف در سراسر کشور، بدون نیاز به فیبر نوری و تنها از طریق تجهیزات ماهواره‌ای، امکان‌پذیر می‌شود. همچنین، این فناوری به مدارس و ادارات مناطق محروم کمک می‌کند تا جلسات ویدئوکنفرانس خود را به‌سادگی برگزار کنند. علاوه بر این، انتقال داده در شرایط اضطراری و برای خدمات فوریت‌های پزشکی، مانند اتصال آنلاین آمبولانس‌ها یا بیمارستان‌های سیار در هنگام بحران، از دیگر کاربردهای مهم پهن‌باند در باند KU به شمار می‌رود.

2. باند S و کاربردهایش

الف) مخابرات ماهواره‌ای در باند S

باند S یکی از باندهای کلیدی در مخابرات ماهواره‌ای محسوب می‌شود که برای برقراری تماس‌های صوتی و داده‌ای امن، با هزینه کم و به شکل ساده در مناطقی که زیرساخت زمینی وجود ندارد، به کار می‌رود. از مهم‌ترین کاربردهای این باند می‌توان به ارتباط میان هواپیماها یا کشتی‌ها با مراکز کنترل، ایجاد ارتباط ویژه نظامی یا صنعتی در موارد اضطراری و نیز ارسال اطلاعات سنجش از دور یا دریافت داده‌های پایه از ماهواره‌های علمی و تحقیقاتی کوچک اشاره کرد.

ب) ایستگاه زمینی در باند S

ایستگاه‌های زمینی یا Gatewayها، وظیفه ارسال و دریافت داده با ماهواره را بر عهده دارند و پرتکرارترین انتخاب برای این ارتباط، باند S است. دلیل اصلی این انتخاب، پایداری کیفیت سیگنال، پایین بودن میزان نویز و تأثیرپذیری اندک از شرایط آب و هوایی است. این باند معمولاً برای کنترل و پایش وضعیت ماهواره‌ها، دریافت سیگنال‌های اولیه و نیز ارسال دستورات به سامانه‌های فضایی استفاده می‌شود.

ج) GPS و ناوبری در باند S

سامانه موقعیت‌یاب جهانی (GPS) عمدتاً روی باندهای L و S فعالیت می‌کند. گیرنده‌های GPS با دریافت امواج ماهواره‌های مربوط، موقعیت جغرافیایی را برای کاربر محاسبه می‌کنند. مزیت مهم باند S در این حوزه، توانایی نفوذ امواج درون ابرها و حتی ساختمان‌ها و ارائه دقت و پایداری بالاست.

د) پخش رادیویی و داده در باند S

اگرچه پخش رادیویی ماهواره‌ای در باند S بسیار رایج نیست، اما برخی کشورها بخشی از پخش دیجیتال رادیویی خود را روی این باند انجام می‌دهند. علاوه بر این، باند S برای ارسال داده‌های حسگر و سنجش از دور، به ویژه در ماهواره‌های هواشناسی یا ماهواره‌های کوچک، کاربرد فراوان دارد و امکان انتقال مطمئن اطلاعات به ایستگاه‌های زمینی را فراهم می‌سازد.

وضعیت فعلی رادیو و تلویزیون ایران

در زمان حاضر، پخش رادیو و تلویزیون رسمی ایران (صداوسیما) به دو روش اصلی انجام می‌شود: پخش زمینی و پخش ماهواره‌ای. اکثر شبکه‌های سراسری و محلی در داخل کشور از طریق فرستنده‌های زمینی (آنتن‌های دیجیتال، برج‌های مخابراتی و گیرنده‌های ست‌تاپ‌باکس خانگی) در دسترس مردم قرار می‌گیرند. این شیوه در مناطق شهری و بسیاری از مناطق روستایی که پوشش فرستنده مطلوب است، روش غالب دریافت شبکه‌ها محسوب می‌شود.

در مقابل، پخش ماهواره‌ای عمدتاً محدود به شبکه‌های برون‌مرزی صدا و سیما مانند الکوثر، پرس‌تی‌وی و آی‌فیلم است که با هدف مخاطبان خارج از کشور و برخی مناطق مرزی پوشش داده می‌شود. این شبکه‌ها از ترانسپوندرهای اجاره‌ای بر روی ماهواره‌های بین‌المللی بهره می‌برند. با این حال، شبکه‌های سراسری داخلی ایران به صورت عمومی روی ماهواره‌ها پخش نمی‌شوند تا رقابت با شبکه‌های فارسی‌زبان خارجی محدود بماند و دسترسی به شبکه‌های داخلی صرفاً از طریق پلتفرم‌های مجاز داخل کشور انجام شود.

وابستگی به ماهواره‌های اجاره‌ای خارجی

در شرایط فعلی، ایران فاقد ماهواره مخابراتی فعال اختصاصی (GEO) برای پخش تلویزیون و رادیو است. تمامی شبکه‌های برون‌مرزی صدا و سیما برای پخش، از ظرفیت ترانسپوندرهای اجاره‌ای متعلق به شرکت‌ها و مالکان خارجی استفاده می‌کنند. این وابستگی چالش‌برانگیز است؛ به‌ویژه در مواقعی که تحت فشارهای سیاسی یا تحریم‌ها، شرکت‌های بین‌المللی اقدام به قطع یا محدود کردن پخش شبکه‌های ایرانی (مانند پرس‌تی‌وی، شبکه افق، و … ) کرده‌اند. همچنین، هزینه سالانه اجاره این ترانسپوندرها نیز قابل توجه است.

علت توجه ویژه به توسعه ماهواره مخابراتی ملی، دستیابی به استقلال کامل در پخش تلویزیون و رادیو است. این موضوع نه‌تنها مانع از قطع یا تحریم در شرایط فشار سیاسی بین‌المللی می‌شود، بلکه امکان ارائه خدمات تلویزیونی، رادیویی، اینترنتی و امدادی را برای مناطق دورافتاده کشور و حتی کشورهای منطقه و همسایه فراهم می‌کند. داشتن ماهواره پخش ملی، نقطه عطفی در توسعه زیرساخت ارتباطات کشور و گامی اساسی برای ورود به عصر نوین فناوری فضایی به شمار می‌رود.

وضعیت فعلی برنامه ناهید2

ماهواره ناهید2 نخستین نمونه آزمایشی ماهواره ارتباطی ایران است که اخیراً با هدف تست فناوری باند KU به مدار پایین زمین (LEO) پرتاب شده است. این ماهواره قرار است زیرساخت فنی و تجربیات اولیه لازم برای توسعه ماهواره‌های GEO (مدار ثابت) را فراهم کند. اما هنوز این ماهواره در مدار LEO فعالیت می‌کند و عملیات پخش تلویزیونی سراسری یا جایگزینی برای ماهواره‌های پخش‌کننده تلویزیون و اینترنت ملی مانند بدر، هاتبرد یا یوتلست نیست. پروژه ناهید 2 اساساً در فاز تحقیق و توسعه، تست و بومی‌سازی فناوری‌های کلیدی و آماده‌سازی برای پرتاب ماهواره‌های عملیاتی آینده قرار دارد.

هدف نهایی، دستیابی به "ماهواره کامل مخابراتی/تلویزیونی" و استقرار آن در مدار GEO (36 هزار کیلومتری زمین) است. این کار نیازمند توسعه فناوری ماهواره‌های پیچیده، توان‌افزایی ماهواره‌برها، تهیه بلوک‌های انتقال مداری مانند سامان و تأمین منابع مالی و همکاری‌های بین‌المللی است. تا امروز، هیچ ماهواره مخابراتی مستقل ایرانی به صورت عملیاتی در GEO قرار نگرفته؛ اما تلاش‌ها از طریق پروژه‌های ناهید 2 و طراحی ناهید 3 آغاز و تقویت شده است. هدف، ایجاد زنجیره‌ای از پیشرفت‌هاست: ابتدا تست باند KU و سپس توسعه امکانات بیشتر جهت پرتاب ماهواره‌های ملی مخابراتی به مدار ثابت.

در زمان حاضر، رسانه ملی ایران برای پخش شبکه‌های تلویزیونی ماهواره‌ای، وابسته به ماهواره‌های اجاره‌ای خارجی است و هنوز ماهواره GEO بومی برای پخش تلویزیونی یا مخابراتی عملیاتی نشده است. پرتاب ناهید2، در حقیقت نخستین مرحله برای آزمون فناوری‌های ارتباطی فضایی به‌شمار می‌رود، اما هنوز جایگزین واقعی برای ماهواره‌های GEO و شبکه‌ پخش ملی نشده است.

هدف نهایی، دستیابی به استقلال کامل در حوزه تلویزیون، رادیو و ارتباطات ملی از طریق دسترسی به ماهواره مخابراتی ملی در مدار GEO در سال‌های آتی است؛ مسئله‌ای که پیش‌نیاز آن توسعه فناوری، تأمین بودجه و ساخت ماهواره‌‌های قدرتمند داخلی است.

علی اصغر اصولی - تسنیم - ماهواره ناهید ۲ به‌عنوان یکی از پروژه‌های کلیدی فضایی ایران، با هدف توسعه فناوری‌های بومی مخابراتی ساخته شده است؛ ماهواره‌ای که روند ساخت و طراحی آن سال‌ها زیر نظر متخصصان داخلی و با تمرکز بر خودکفایی فضایی پیش رفته است.

ماهواره ناهید 2 ایران، امروز جمعه، سوم مرداد 1404 (25 ژوئیه 2025) با استفاده از پرتابگر سایوز روسی از پایگاه فضایی وستوچنی به فضا پرتاب شد. این پرتاب در ساعت 09:54 به وقت ایران انجام شد و شامل دو ماهواره اصلی به نام‌های «یونیسفر-ام» شماره 3 و 4 به‌همراه 18 ماهواره کوچک دیگر از جمله ناهید 2 بود.

این مأموریت فضایی بخشی از برنامه پرتاب‌های چندماهواره‌ای روسیه از پایگاه وستوچنی به شمار می‌رود و هدف آن استقرار مجموعه‌ای از ماهواره‌های علمی، تحقیقاتی و تجاری در مدار زمین است. فرآیند انتقال و نصب راکت سایوز روی سکوی پرتاب شماره 1-سی در تاریخ 31 تیر (22 ژوئیه) انجام شده بود.

این گزارش با بررسی دقیق سیر زمانی توسعه ماهواره ناهید 2 از سال 1395 تا پرتاب موفق در سال 1404، جزئیات فنی، اهداف، چالش‌ها و اهمیت این پروژه را با استناد به منابع معتبر ارائه می‌دهد.

سال 1395: امضای قرارداد ساخت ناهید 2

سال 1395، قرارداد ساخت ماهواره ناهید 2 بین سازمان فضایی ایران و پژوهشگاه فضایی ایران امضا شد. این قرارداد نقطه عطفی در برنامه فضایی ایران بود و هدف آن توسعه یک ماهواره مخابراتی پیشرفته با قابلیت‌های جدید، از جمله انجام مانورهای مداری و آزمایش فناوری‌های مخابراتی در باند Ku اعلام شد. ناهید 2 به عنوان ادامه‌ای بر پروژه ناهید 1 طراحی شد تا فناوری‌های مورد نیاز برای ماهواره‌های مخابراتی زمین‌آهنگ (GEO) و منظومه‌های مخابراتی در مدارهای پایین (LEO) را توسعه دهد. در این مرحله، تمرکز بر طراحی مفهومی و آزمایش‌های اولیه بود.

سال 1398: پیشرفت در طراحی و آمادگی برای تست‌های اولیه

در سال 1398، با وجود تأخیر در پرتاب ماهواره ناهید 1 به دلیل مشکلات فنی و هماهنگی‌های بین‌المللی، توسعه ناهید 2 با جدیت ادامه یافت.برای تکمیل عملکرد ماهواره ناهید‌ــ1، چهار ایستگاه در نقاط مختلف کشور ساخته شد. قرار بر این بود که ناهید‌ــ‌1 با ماهواره‌بر سفیر‌ــ‌1بی در مدار 250 در 375 کیلومتری مستقر شود و با عمر 40 روز مأموریت خود را انجام دهد؛ در ابتدا قرار بر این بود تا در تابستان 1398 ناهید‌ــ‌1 با ماهواره بر سفیر‌ــ‌1 به مدار ارسال شود اما وقوع حادثه فنی پیش از پرتاب سفیر سبب لغو مأموریت شد.

ماهواره ناهید‌ــ‌2 یک ماهواره مکعبی‌شکل است که توان مورد نیاز خود را با استفاده از آرایه‌های خورشیدی روی بدنه تأمین می‌کند. این ماهواره با توجه به الزامات مأموریتی تعریف‌شده از یک زیرسیستم کنترل وضعیت سه‌محوره با دقت نشانه‌روی 3 درجه RMS در هر راستا بهره می‌برد. ارتباطات مخابراتی ماهواره ناهید‌ــ‌2 در باندهای فرکانسی S و KU و UHF و VHF انجام می‌شود و برای کنترل حرارت زیرسیستم‌های بحرانی همچون پیش‌رانش از ترکیب کنترل حرارت فعال و غیرفعال در این ماهواره استفاده شده است.

زیرسامانه پیشرانش در ناهید‌ــ2

آزمایش‌های نمونه مهندسی سامانه پیش‌رانش ماهواره مخابراتی ناهید‌ــ‌2 با موفقیت در پژوهشکده سامانه‌های حمل‌ونقل فضایی انجام شد. نمونه مهندسی پیش‌رانش ماهواره ناهید‌ــ‌2 شامل رانشگرهای تک‌مؤلفه‌ای پراکسید هیدروژن به سطح فناوری نمونه مهندسی رسید. در اواخر پاییز 1398 از اتمام ساخت مدل مهندسی ناهیدــ‌2 تا یک ماه آتی خبر داده شد و همزمان مدلی کیفی نیز در حال ساخت اعلام شد. با توجه به اینکه طبق نقشه راه فضایی کشور ماهواره‌های عملیاتی در مدار 500کیلومتری تا سال 1400 باید تثبیت می‌شدند، در آن سال اعلام شد که ناهید‌ــ‌2 نهایتاً تا سال 1400 باید پرتاب شود!

سال 1401: آمادگی برای پرتاب و پیشرفت‌های فنی

در سال 1401، ماهواره ناهید 2 به عنوان یکی از پروژه‌های کلیدی سازمان فضایی ایران معرفی شد. گزارش‌های منتشرشده  نشان داد که ناهید 2 با ویژگی‌هایی مانند قابلیت انجام مانورهای مداری و عمر عملیاتی حداقل 2 سال در مرحله نمونه پروازی قرار دارد. در این سال، عیسی زارع‌پور وزیر وقت ارتباطات اعلام کرد که ناهید 2 تا پایان سال آماده پرتاب خواهد بود.

مراسم رونمایی از دو ماهواره ساخت متخصصان کشورمان به مناسبت بزرگداشت روز فناوری فضایی در موزه ارتباطات با حضور مقامات کشور برگزار شد. در این مراسم از ماهواره ناهید 2 و طلوع 3 رونمایی شد. سری ماهواره‌های ناهید (1 و 2) به سفارش سازمان فضایی ایران برای مأموریت‌های مخابراتی در پژوهشگاه فضایی ایران ساخته شدند.

نخستین تصویر از نمونه کیفی ماهواره مخابراتی ناهید 2

سال 1402: اطلاعات و جزئیات جدید از ماهواره ناهید 2 /ایجاد 254 ارتباط مخابراتی زمینی با ماهواره‌ ناهید 2

دکتر مهدی نصیری؛ رئیس پژوهشکده سامانه‌های ماهواره پژوهشگاه فضایی در بهمن 1402 در مراسم روز ملی فناوری فضایی که در محل پژوهشگاه فضایی با حضور رئیس جمهور برگزار شد اظهار کرد:  ماهواره ناهید 2 یک پروژه ملی و یک ماهواره مخابراتی است که نمونه کیفی آن سال گذشته رونمایی شده و امروز نمونه پروازی آن عرضه شده است؛ طول عمر ماهواره ناهید 2 2 سال و وزن آن 120 کیلوگرم است که در مدار 500 کیلوگرمی تزریق خواهد شد. شیب مداری تزریقی ناهید 2 55 درجه و باند فرکانسی آن X,KU و UHF است.

رئیس پژوهشکده سامانه‌های ماهواره پژوهشگاه فضایی گفت: از جمله دستاوردهای ماهواره ناهید 2 تجمیع و ساخت مدل پروازی این ماهواره، ساخت شبیه ساز کانال مخابراتی برای گیرنده ods، تعریف 10 پروژه دانشگاهی و راه‌اندازی آزمایشگاه‌های شبیه ساز پنل خورشیدی و اتاق تمیز و تعریف 150 سند علمی اشاره کرد.

نصیری ارتباط مخابراتی ذخیره و ارسال با قابلیت ارتباط بین 254 کاربر زمینی در بستر ماهواره، اندازه گیری تشعشات کمربند ون آلن و برقراری ارتباط مخابراتی و تست زیر سیستم ها در باند S را از ماموریت های ماهواره ناهید 2 دانست.

سال 1403: اعلام آمادگی برای پرتاب ماهواره ناهید 2

در دیماه 1403 دکتر حسن سالاریه، رئیس سازمان فضایی ایران، در نشست «اثرگذاری پژوهشگران جوان در جامعه و صنعت» اعلام کرد: ماهواره‌ "ناهید 2" که نمونه‌ پروازی آن‌ سال گذشته رونمایی شد، به‌زودی پرتاب خواهند شد. ماهواره "ناهید 3" نیز که در حال ساخت است، قابلیت منظومه‌سازی دارد.

سال 1404؛ ماهواره ناهید 2 بعد از 9 سال انتظار به فضا پرتاب شد

دکتر حسن سالاریه؛ رئیس سازمان فضایی ایران در فروردین 1404 اعلام کرد که در حوزه ماهواره هم چندین پرتاب خواهیم داشت و یکسری از پرتاب‌ها از سال گذشته به امسال موکول شد و پرتاب‌های بین المللی هم داریم و پرتاب ظفر |، ماهواره پایا و ناهید 2 در شش ماه نخست امسال انجام می‌شود و زمان پرتاب برخی هم مشخص و قطعی شده است.

وحید یزدانیان؛ رئیس پژوهشگاه فضایی ایران در خرداد 1404 با اشاره به این‌که روند فعالیت‌ها در صنعت فضایی کشور شتابان است و با سرعت ادامه دارد، از پایان ساخت ماهواره ناهید 2 با کاربرد ارتباطی-مخابراتی خبر داد و افزود: آزمون‌های اصلی این ماهواره انجام شده و اکنون در صف پرتاب قرار دارد.

 مشخصات فنی و اهداف ناهید 2

ماهواره ناهید 2 یک ماهواره مخابراتی است که توسط پژوهشگاه فضایی ایران طراحی و ساخته شده است. این ماهواره با هدف توسعه فناوری‌های مخابراتی پیشرفته و آماده‌سازی زیرساخت‌های لازم برای منظومه‌های مخابراتی و ماهواره‌های زمین‌آهنگ ساخته شده است. بر اساس گزارش‌ها، ناهید 2 از ویژگی‌های زیر برخوردار است:

این ماهواره قرار است مدت2 تا 5 سال در مدار باقی بماند و به‌منظور حفظ ارتفاع و موقعیت مداری، به سیستم پیش‌رانشی مجهز شده که قادر به اصلاح ارتفاع مداری تا 50 کیلومتر است.

سه نوع تراستر و انتخاب نوع مناسب برای ناهید2

به‌طورکلی، سه نوع تراستر (سامانه رانش) در ماهواره‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد:

• تراسترهای گاز سرد
• تراسترهای شیمیایی گرم (مایع یا جامد)
• تراسترهای الکتریکی (یونی).

برای ماهواره مخابراتی ناهید2 از تراسترهای گاز گرم استفاده شده است؛ نمونه‌ای که به‌طورکامل در داخل کشور توسعه یافته و در آن از اجزای بومی مانند مخزن کامپوزیتی، شیرهای فشار بالا و تراسترهای کنترلی استفاده شده است. این قطعات پیشرفته، با توجه به حساسیت بسیار بالا و سطح فناوری پیچیده‌شان، در سطح بین‌المللی به‌راحتی در دسترس نیستند.

پوشش‌های پلیمری و چسب‌های فضایی؛ فناوری‌های پشتیبان اما حیاتی

کنار سیستم رانش، مجموعه‌ای از فناوری‌های مکمل نیز در ساخت این ماهواره به‌کار رفته است، از جمله آن‌ها می‌توان به پوشش‌ها و چسب‌های پلیمری برای عایق‌کاری حرارتی و عایق رسانا، چه درون موتور و چه در سطح خارجی ماهواره، اشاره کرد. این مواد نیز به‌طورکامل داخل کشور و توسط پژوهشگاه‌های داخلی تولید شده‌اند و بخشی از زنجیره خودکفایی فضایی ایران را تشکیل می‌دهند.

ماهواره‌ای با باتری‌های بومی

ماهواره ناهید2 همچنین به باتری‌هایی مجهز است که از سلول‌های لیتیوم ـ یون ساخته‌شده در داخل کشور تولید و در فرم‌های مختلف بسته‌بندی شده‌اند. این باتری‌ها باید در طول عمر 5ساله ماهواره، ده‌ها هزار سیکل شارژ و دشارژ را بدون افت محسوس ظرفیت تحمل کنند؛ مسئله‌ای که نیازمند دقت بالا در طراحی و انتخاب مواد اولیه است.

ماهواره ناهید2 که با مأموریت مخابراتی طراحی شده، در زمان حاضر آماده پرتاب است و به‌عنوان یکی از نمادهای خودکفایی صنعت فضایی ایران معرفی می‌شود. ساخت داخلی سیستم‌های پیچیده‌ای مانند پیش‌رانش، مخزن گاز، عایق‌های حرارتی، چسب‌ها و باتری‌ها، نشان‌دهنده حرکت تدریجی اما استوار کشور به‌سوی تثبیت جایگاه در زنجیره فناوری‌های پیشرفته فضایی است.

اهمیت پرتاب ناهید 2

پرتاب ناهید 2 از جنبه‌های مختلف حائز اهمیت است:

1. پیشرفت فناوری بومی: ناهید 2 با استفاده از فناوری‌های کاملاً ایرانی ساخته شده و توانایی ماندگاری 5 سال در مدار را دارد. این دستاورد نشان‌دهنده پیشرفت چشمگیر ایران در حوزه فناوری‌های فضایی است.

2. همکاری بین‌المللی: همکاری با روسیه برای پرتاب ناهید 2 نشان‌دهنده دیپلماسی موفق فضایی ایران است. پرتابگر سایوز به دلیل قابلیت اطمینان بالا و سابقه موفق، گزینه‌ای ایده‌آل برای این مأموریت بود.

3. کاربردهای عملیاتی: ناهید 2 می‌تواند در حوزه‌های ارتباطات، اینترنت اشیا و پایش داده‌ها نقش مهمی ایفا کند. این ماهواره به عنوان بخشی از منظومه‌های مخابراتی، قابلیت پشتیبانی از کاربردهای تجاری و تحقیقاتی را دارد.

4. غلبه بر تحریم‌ها: پرتاب ناهید 2 با همکاری روسیه، پاسخی به محدودیت‌های ناشی از تحریم‌های بین‌المللی بود که دسترسی ایران به فناوری‌های پیشرفته و پرتابگرهای خارجی را محدود کرده بود.

همکاری ایران و روسیه

پرتاب ناهید 2 ادامه همکاری‌های موفق ایران و روسیه در حوزه فضایی بود. پیش‌تر، ماهواره‌های خیام (1401) و پارس-1 (1402) و همچنین ماهواره‌های کوثر و هدهد (1403) نیز با پرتابگر سایوز از پایگاه‌های بایکونور و وستوچنی پرتاب شده بودند. این همکاری‌ها نه‌تنها امکان دسترسی به پرتابگرهای قابل اعتماد را فراهم کرد، بلکه به تبادل دانش و فناوری بین دو کشور کمک کرد. نصب لوگوی سازمان فضایی ایران و پژوهشگاه فضایی ایران بر بدنه پرتابگر سایوز، نشان‌دهنده نقش فعال ایران در این مأموریت بود.

پرتاب موفق ناهید 2 گامی مهم در مسیر توسعه منظومه‌های مخابراتی ایران است. سازمان فضایی ایران اعلام کرده که پروژه ناهید 3 به عنوان نسل پیشرفته‌تر، در حال طراحی است. این پروژه‌ها در راستای برنامه‌های کلان ایران برای خودکفایی در فناوری فضایی و توسعه کاربردهای تجاری و تحقیقاتی قرار دارند. انتظار می‌رود که ناهید 2 داده‌های ارزشمندی برای توسعه این پروژه‌ها فراهم کند.

پرتاب امروز ماهواره ناهید 2از پایگاه وستوچنی روسیه، دستاوردی بزرگ برای سازمان فضایی ایران و پژوهشگاه فضایی ایران بود. این ماهواره با فناوری‌های بومی و قابلیت ماندگاری 5 سال در مدار، نه‌تنها پیشرفت ایران در حوزه فناوری‌های مخابراتی را نشان داد، بلکه جایگاه کشور را در همکاری‌های فضایی بین‌المللی تقویت کرد. با وجود چالش‌هایی مانند تحریم‌ها و تأخیرهای گذشته، پرتاب موفق ناهید 2 نشان‌دهنده عزم ایران برای توسعه فناوری‌های فضایی و دستیابی به اهداف کلان در این حوزه است. این دستاورد راه را برای پروژه‌های آینده، مانند ناهید 3 و توسعه منظومه‌های مخابراتی هموار می‌کند.

معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست‌جمهوری و وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات با هدف تقویت همکاری‌ها در حوزه‌های کلیدی هوش مصنوعی، کوانتوم و امنیت سایبری، در نشستی مشترک نقشه راه همکاری‌های آتی را ترسیم کردند.

به گزارش معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست‌جمهوری، در راستای تقویت همکاری‌های علمی و فناورانه، نشستی مشترک میان معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست‌جمهوری و وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات با حضور حسین افشین، معاون علمی رییس‌جمهور و سید ستار هاشمی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، برگزار شد.

محور اصلی این جلسه که امروز؛ ۳۱ تیرماه در وزارت ارتباطات برگزار شد، ترسیم نقشه راه مشخص برای همکاری‌های آتی در حوزه‌های کلیدی از جمله هوش مصنوعی، کوانتوم و امنیت سایبری بود.

 

هم‌افزایی زیست‌بوم اقتصاد دانش‌بنیان

افشین در این نشست با اشاره به نزدیکی حوزه‌های فعالیت معاونت علمی و وزارت ارتباطات، اظهار داشت: هر دو نهاد در تلاش برای توسعه اکوسیستم اقتصاد دانش‌بنیان و اقتصاد دیجیتال کشور هستیم. ارتباط خوبی میان ما وجود دارد و حتی برخی اختلاف‌نظرها نیز می‌تواند زمینه‌ساز پیشرفت‌های جدیدی شود.

معاون علمی رییس‌جمهور در این باره اظهار داشت: ما به عنوان نهاد حامی، علاقه‌مندیم وزارتخانه‌ها در مسیر فعالیت‌شان همراهی کنیم. امیدواریم در نتیجه این جلسه، تفاهم‌نامه‌های همکاری مشترک میان ما و وزارت ارتباطات شکل بگیرد تا بتوانیم با توجه به ظرفیت‌های هر دو نهاد، هم‌افزایی داشته باشیم.

وی با اشاره به تفاهم‌نامه سه‌جانبه اخیر میان معاونت علمی، وزارت ارتباطات و صندوق نوآوری و شکوفایی، این اقدام را گامی مهم در جهت تمرکز و انسجام حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان خواند.

معاون علمی رییس‌جمهور، این رویکرد را شروع بسیار خوبی برای کمک به زیست‌بوم در شرایط چالش‌برانگیز جنگ تحمیلی ۱۲ روزه توصیف کرد و گفت: مجموع منابعی که از سمت معاونت علمی، صندوق نوآوری و وزارت ارتباطات و دو بانک صورت گرفت، ۵ همت بود.

 

۵۱ درصد دستگاه‌های اجرایی نیازمند ارتقای امنیت شبکه هستند

در ادامه این نشست، به چالش‌های موجود در حوزه امنیت شبکه و ارتباطات پرداخته شد. معاون علمی رییس‌جمهور خاطرنشان کرد: گزارش‌های ارائه‌شده از سوی افتا حاکی از این است که ۵۱ درصد دستگاه‌های اجرایی نیازمند ارتقای امنیت شبکه هستند.

وی در همین راستا تاکید کرد: توقع می‌رود معاونت علمی با همکاری وزارت ارتباطات در قالب یک برنامه منسجم، این موضوع را ساماندهی کند.

همکاری‌های مشترک با وزارت ارتباطات در حوزه افتا، هوش مصنوعی و کوانتوم

معاون علمی رییس‌جمهور در ادامه سخنان خود بر اهمیت همکاری‌های مشترک با وزارت ارتباطات در حوزه‌های کلیدی از جمله «افتا» (امنیت فضای تولید و تبادل اطلاعات)، «هوش مصنوعی» و «کوانتوم» تاکید کرد.

وی با اشاره به تشکیل ستاد افتا توسط هیئت وزیران و کمیسیون تخصصی، ظرفیت‌های همکاری میان این ستاد و وزارت ارتباطات را بالا ارزیابی کرد.

افشین در این باره توضیح داد: ما در واقع ستاد علم و فناوری حوزه افتا هستیم که نقش حامی را ایفا می‌کنیم، نه ستاد اجرایی. هدف ما ارتقای سطح علمی کشور در حوزه افتا است.

وی همچنین خواستار همکاری مشترک با وزارت ارتباطات در این زمینه شد و ابراز امیدواری کرد که با این همکاری‌ها، اقدامات موثری صورت گیرد.

این مقام مسئول همچنین از تایید ۹ هسته پژوهشی توسط معاونت علمی خبر داد که به زودی ابلاغ و از طریق فراخوان به اطلاع عموم رسانده خواهد شد تا افراد مورد حمایت قرار گیرند.

افشین همچنین با اشاره به ستاد هوش مصنوعی معاونت علمی، بر لزوم همکاری مشترک با وزارت ارتباطات در این حوزه تاکید کرد. معاون علمی رییس‌جمهور با بیان اینکه آموزش هوش مصنوعی به دانش‌آموزان از مقاطع اولیه آغاز شده است، گفت: وزارت آموزش و پرورش در این مسیر به کمک ما و وزارت ارتباطات نیاز دارد. ما باید با کمک هم، سطح سواد جامعه در این زمینه را بالا ببریم.

وی با اشاره به فعالیت‌های مشترک در زمینه حسگرها و رایانش کوانتومی با دستگاه‌های مختلف، افزود: برخی دستگاه‌ها نیز در زمینه ارتباطات کوانتومی خواهان همکاری هستند. ولی ما معتقدیم هسته اصلی باید وزارت ارتباطات باشد و سایر دستگاه‌ها در قالب تفاهم‌نامه‌ها همکاری مشترک داشته باشند.

این مقام مسئول همچنین اعلام کرد: برنامه ملی کوانتوم توسط معاونت علمی ارائه شده و پس از دریافت نظرات دستگاه‌های مختلف طی یک هفته، نهایی و توسط رییس‌جمهور ابلاغ خواهد شد.

معاون علمی رییس‌جمهور خاطرنشان کرد: در صورت توجه کافی به حوزه کوانتوم در دولت چهاردهم، این حوزه می‌تواند بهترین دستاورد علمی این دولت باشد.

 

آمادگی همکاری با وزارت ارتباطات در ارزیابی و حمایت از دانش‌بنیان‌های اقتصاد دیجیتال

معاون علمی رییس‌جمهور در پایان بر تمایل معاونت علمی به همکاری نزدیک با وزارت ارتباطات در زمینه شرکت‌های دانش‌بنیان اقتصاد دیجیتال و ارزیابی عملکرد آن‌ها تاکید کرد، هدف از این همکاری، هدایت و حمایت هدفمند از شرکت‌ها در حوزه‌های آینده‌نگر است.

افشین در این باره اظهار داشت: نظرات تخصصی وزارت ارتباطات در این حوزه می‌تواند سمت و سوی مشخصی برای شرکت‌های ما ایجاد کند و حوزه‌هایی که آینده‌نگری دارند، برایشان تسهیلاتی در نظر بگیریم که ترغیب شوند و شرکت‌ها در آن حوزه‌ها رشد قابل توجهی داشته باشند.

وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در ارائه گزارش از برنامه های این وزارتخانه طی جنگ تحمیلی ۱۲ روزه برای تداوم برقراری ارتباطات در کشور از تشکیل کارگروه ویژه پایش وضعیت ارتباطات و تداوم خدمات عمومی در حوزه ارتباطات خبر داد.

به گزارش خبرنگار خانه ملت، ستار هاشمی در نشست علنی امروز (سه شنبه، ۳۱ تیرماه) مجلس شورای اسلامی در ارائه گزارش در خصوص ارتقاء امنیت شبکه در جنگ تحمیلی ۱۲ روزه و ارائه برنامه‌های آن وزارتخانه در جهت تکمیل شبکه ملی اطلاعات و حمایت و جهش کسب و کارهای دیجیتال، گفت: به نوبه خود پیروزی ملت تاریخ ساز ایران را در نبرد پیچیده با رژیم صهیونیستی تبریک و تهنیت عرض می کنم، همچنین شهادت جمعی از فرماندهان، دانشمندان برجسته کشور و مردم بیگناه کشورمان در جنگ تحمیلی ۱۲ روزه را تسلیت عرض می کنم.

وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات ادامه داد: به حق به فرموده مقام معظم رهبری ملت ایران در این جنگ تحمیلی اخیر کار بزرگی انجام داد و این کار بزرگ از جنس عملیات نبود، از جنس اراده، عزم و اعتماد به نفس بود، در برابر عظمت بی بدیل ملت ایران که با همراهی و انسجام، وحدت و پایمردی پای کار کشور و نظام ایستادند خاضعانه سر تسلیم فرود می آورم.

وی تصریح کرد: آن چیزی که در جنگ تحمیلی ۱۲ روزه با رژیم صهیونیستی به عنوان هدف در دستورکار قرار دادیم یک پایداری، ارتباطات و استمرار خدمت رسانی به مردم و کسب وکارهای فعال در زیست بوم اقتصاد دیجیتال کشور بود با نگاه ایجاد امنیت روانی و حفظ آرامش و رضایت مردم در شرایط بحران بود.

هاشمی در بیان دیگر هدف این وزارتخانه در طول جنگ تحمیلی ۱۲ روزه، افزود: همکاری و همراهی با نهادها و دستگاه های اجرایی برای تداوم خدمات عمومی در حوزه هایی مثل زیرساخت های پرداخت و خرده فروشی است، موضوعات مرتبط با حوزه سوخت، بهداشت و درمان، همچنین بحث حفظ ارتباط مردم با یکدیگر و اطلاع رسانی جز اهدافی بود که در این جنگ به صورت ویژه دنبال کردیم.

وی یادآور شد: اما در این خصوص چه اقداماتی را در مجموعه وزارت ارتباطات دنبال کردیم، در همان ساعات آغازین جنگ ۱۲ روزه تحمیلی کارگروه ویژه پایش وضعیت ارتباطات و تداوم خدمات عمومی در حوزه ارتباطات شکل گرفت، این کارگروه به صورت روزانه و بعضا روزی ۲ بار تشکیل جلسه می داد و در تعامل نزدیک و حضور میدانی همکارانمان تلاش بر آن شد که تصمیمات به هنگامی برای پاسخ به نیازهای مردم و کسب و کارها اتخاذ شود و به مرحله اجرا درآید.

وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات افزود: این کارگروه تلاش کرد که در راستای پایداری ارتباطات که یکی از الزامات شرایط بحران و جنگ است زیرساخت های داده ای و نیازمندی های ارتباطات دستگاه های اجرایی را در حد امکان کمک کند تا کار زمین نماند.

وی بیان کرد: همکاران ما در شرایطی که پیچیده ترین حملات ترکیبی در میدان را شاهد بودند کما اینکه در میدان شاهد موشک باران نقاط مختلف کشور و شهر تهران بودیم، حضور میدانی در محل کسب و کارهای اقتصاد دیجیتال داشتند و با آن ها در این بخش به گفت وگو نشستند و تلاش بر آن شد که نیازهای شرایط خاص کشور را برای آن ها فراهم کنند.

هاشمی افزود: نکته ای که لازم است اینجا به آن اشاره کنم این است که در بحث اقتصاد دیجیتال حدود ۱۰ میلیون نفر از شهروندان به صورت مستقیم و غیرمستقیم امرار معاش کرده و معیشتشان در این بستر در جریان است و به واقع ما در شرایط جنگ در بحث اقتصاد دیجیتال و اشتغال آسیب دیدیم کما اینکه ۳۰ درصد کاهش اشتغال داشتیم، تقریبا هر ۲ روز به اندازه یک همت به اقتصاد دیجیتال آسیب وارد شد یعنی حدودا ماهی ۱۵ هزار میلیارد تومان که برابر با اعتبارات سالانه برخی وزارتخانه ها است اما شرایط جنگی بود و با همراهی و همدلی مردم و کسب وکارها که جای دارد از این تریبون از آن ها تشکر و قدردانی ویژه کنم عملا محدودیت هایی حسب صلاحدید مراجع ذیصلاح و نهادهای اطلاعاتی و امنیتی در بحث اینترنت اتفاق افتاد و تلاش کردیم منابعی را برای این خسارت ها به میزان ۲ همت تامین و فرآیند در اختیار قرار دادن آن با همراهی وزارت اقتصاد و معاونت علمی و فناوری شکل گیرد و این مهم الان در جریان است.

 

تداوم خدمات زیست بوم اقتصاد دیجیتال در راستای همراهی و انسجام کشور

وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات  با اشاره به سفر مردم از  کلانشهر به شهرهای مسافرپذیر گفت: در طراحی شبکه و پوشش ارتباطی متناسب با تراکم جمعیت ماتریس ترافیکی و طراحی شبکه اتفاق می افتد و در این شرایط تلاش شد که ارتباط مردم با یکدیگر پایدار بماند چرا که مردم به اینکه اضطرار ناشی از بحران دائما نگرانی داشتند و خانواده ها تلاش داشتند تا از احوال یکدیگر مطلع شوند از این رو پایداری ارتباط در این شرایط که یکی از پیچیده ترین و گسترده ترین حملات سایبری را در کشور شاهد بودیم، کار ساده ای نبود.

وی با اشاره به پیش بینی مسیرهای جایگزین در شرایط بحران برای ارائه خدمات به مردم ادامه داد: این امر در یک شرایط تعامل اثرگذار با بخش خصوصی در کشور شکل گرفت، همچنین دشمن در کنار حملات نظامی تلاش کرد تا خدمات برخط در خدمت رسانی به مردم را متوقف کند از این رو در چنین شرایط با ۲۰ هزار حمله سایبری از خارج کشور مواجه بودیم اما تلاش ویژه ای برای مدیریت این موضوع انجام شد تا آسیب ها را به حداقل ممکن برسانیم و در بسیاری از موارد حملات مدیریت شد و خدمات نیز برپا ماند البته در مواردی نیز آسیب دیدیم که این به عنوان یک درس آموخته در ادامه راه در دستور کار قرار گرفت.

هاشمی با اشاره به استمرار خدمات رسانی به مردم توسط شرکت ملی پست و پست بانک ایران اضافه کرد: به واقع همکاران در شرایط جنگ تحمیلی نه تنها تعطیلی نداشتند بلکه در روزهای تعطیل نیز حضور مجاهدانه در صحنه داشتند و اگر خدمات پست تعطیل نشد به واسطه حضور میدانی همکاران ما بود.

عضو کابینه دولت چهاردهم بیان کرد: همچنین تعامل و همکاری با وزارتخانه های مختلف از جمله صمت، جهاد، سازمان صدا و سیما و سایر سازمان ها و نهادها کمک کرد تا مدیریت تقاضا و توزیع کالاهای اساسی را بر اساس ظرفیت های فناورانه کشور انجام دهیم، در بحث کمک به سازمان صدا و سیما برای تداوم پخش سراسری برنامه های این سازمان اتفاقات جدی شکل گرفت.

وی ضمن قدردانی از سرمایه اجتماعی و همراهی مردم در کنار توان نظامی کشور که بزرگترین داشته در جنگ ۱۲ روزه گفت: تلاش برای حفظ امنیت روانی و تداوم فعالیت زیست بوم اقتصاد دیجیتال از جمله اقداماتی بود که اتفاق افتاد و رایگان کردن خدمات زیست بوم اقتصاد دیجیتال برای مردم از جمله اقداماتی بود که در راستای انسجام و همراهی در کشور اتفاق افتاد که همه به نوبه خود قابل بحث و بررسی و تقدیر است.

بخش دوم وزیر

فضای سایبری و حوزه امنیت سایبری در جنگ 12 روزه رها نشد

وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات با بیان اینکه در جنگ 12 روزه علاوه بر حملات میدانی با حملات گسترده سایبری نیز مواجه بودیم، گفت: حملات در قالب هم افزایی بین دستگاه های متولی مدیریت شد از این رو باید این موضوع مورد عنایت قرار گیرد چرا که اقدامات ارزشمند و زحمات جهادی در بحث امنیت سایبری انجام شد. باید توجه کرد که طرف مقابل در این جنگ چه کسی بود از این رو بخشی از صدمات اجتناب ناپذیر است.

وی با بیان اینکه فضای سایبری و حوزه امنیت سایبری در جنگ 12 روزه رها نشد، ادامه داد: اگرچه تقسیم کار شد اما هم افزایی بین دستگاه ها وجود دارد، فضای جنگ تحمیلی اگرچه تهدید بود اما باید تبدیل به فرصت شود و این فرصت در نتیجه درس آموخته هایی است که در این حوزه داشتیم.

 

شبکه ملی اطلاعات نیازمند ارتباطات جهانی است

هاشمی اضافه کرد: مقرر است تکلیف در حوزه شبکه ملی اطلاعات مطابق ماده 65 تا پایان برنامه هفتم پیشرفت محقق شود، بدون  تردید یکی از مولفه های این شبکه ارتباط با دنیا با حفظ استقلال و امنیت است اما نباید مسیر را اشتباه رفت، بسیاری از مولفه های شبکه ملی اطلاعات نیازمند ارتباطات جهانی است.

 

30 درصد از درخواست های مردم به واسطه آلودگی شبکه ناشی از فیلترشکن اجابت نمی شود

عضو کابینه دولت چهاردهم در زمینه آلودگی شبکه نیز افزود: استفاده از فیلترشکن های مجانی در سال های گذشته باعث شده شبکه کشور آلوده شود به نحوی که 30 درصد از درخواست های مردم به واسطه آلودگی های شبکه و استفاده از فیلترشکن ها اجابت نمی شود که باید مورد توجه قرار گیرد، رضایت مردم مهم است، همچنان که موضوع سرمایه گذاری نیز یکی از دلایل کاهش کیفیت شبکه است. در سال 1401 تصمیم گرفته شد تا محدودیت ایجاد شود اما جای سوال دارد که آیا محدودیت ایجاد شد و آیا فرزندان بدون هیچ محدودیت به محتواها دسترسی ندارند.

وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات با اشاره به مدنظر قرار دادن تمرکز در بحث محتوا، ادامه داد: تصویب سند تسهیم درآمد محتوا در این دولت به این دلیل است که اعتقاد داریم که نهضت تولید محتوا باید در کشور عملیاتی شود چرا این موضوع می تواند کشور را نجات دهد. مطرح کردن بحث محدودیت درست نیست چرا که نمی توان با فناوری مقابله کور کرد. باید از این ظرفیت که در کشور فراوان است استفاده کرد، اگر صحبت از شبکه ملی اطلاعات است چرا محتوا در این شبکه مورد توجه قرار نمی گیرد، باید پیشرفت در این موضوع مورد توجه قرار کرد همان طور که این موضوع در دستور کار وزارتخانه نیز قرار دارد.

 

اتصال 1200 روستا به اینترنت در دولت چهاردهم

وی با بیان اینکه در دولت چهاردهم بیش از هزار و 200 روستای کشور به اینترنت پرسرعت باکیفیت متصل شدند، بیان کرد: میثاق با همکاران وزارتخانه این است که آمار ارائه شده به مردم را در زندگی احساس کنند. 10 هزار روستای بالا 20 هزار خانوار در کشور وجود دارد که باید از پوشش باکیفیت برخوردار شوند، ظرفیت و آمادگی در کشور وجود دارد از این رو امیدواریم تا پایان برنامه این امر محقق شود تا مردم عادلانه به خدمات حوزه سلامت، آموزش و بهداشت دسترسی یابند.

هاشمی همچنین در موضوع تمرکز مراکز داده نیز گفت: نمایندگان اشاره داشتند که مراکز داده حیاتی کشور در یک جا متمرکز است، اگر چنین امری بود در این جنگ 12 روزه نمی توانستیم خدمات رسانی درست انجام دهیم، سازمان صدا و سیما مورد تهاجم قرار گرفت اما خدمات پخش آن متوقف نشد که این امر به این دلیل بود که در این زمینه کار شده است.

 

توجه به توان بخش خصوصی برای بهره گیری از ظرفیت فضای مجازی

عضو کابینه دولت چهاردهم در راستای اقدامات لازم برای بهره گیری از ظرفیت فضای مجازی نیز افزود: در این موضوع توجه ویژه به بخش خصوصی در دستور کار است، همان طور که هر جا به بخش خصوصی اعتماد شده جوابدهی لازم را نیز داشته است، اگر در حال حاضر برخی از مولفه های شبکه ملی اطلاعات حتی از برنامه جلوتر است به این دلیل است که به این بخش با نگاه اقتصادی توجه شده است. همچنان که در حوزه سلامت، خرده فروشی، مسیریابی و بانکداری الکترونیکی نیز در کشور ظرفیت های خوبی داریم که با ظرفیت جوانان نخبه و توانمند کشور شکل گرفته است البته در جاهایی نیز نیاز است تا از درس آموخته های جنگ برای ترمیم خلاء ها استفاده شود.

 

کاهش کیفیت در شبکه های ارتباطی زیست بوم بزرگی را به مخاطره می اندازد

وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات بیان کرد: ایجاد محدودیت و کاهش کیفیت در شبکه های ارتباطی باعث می شود تا زندگی و زیست بومی به بزرگی 10 میلیون نفر در کشور به صورت مستقیم و غیرمستقیم در خطر بیفتد، ممکن است امید جوانان دچار خدشه شود، باید ظرفیت نخبگان مورد توجه قرارگیرد و همچنین به بحث مهاجرت توجه ویژه شود چرا که غفلت ازاین موضوع و مهاجرت نخبگان سبب می شود با مسئله امنیتی در این موضوع مواجه شویم که به فضل الهی این موضوع رخ نخواهد داد.

رئیس مجلس گفت: باید سکوهای داخلی بدون اخذ وجه در صداوسیما تبلیغ شود که این مصوبه سران قوا و شورای عالی فضای مجازی است.

به گزارش مهر محمدباقر قالیباف در جلسه علنی امروز مجلس شورای اسلامی و بعد از ارائه گزارش وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات درباره ارتباطات و ارتقای امنیت شبکه در جنگ تحمیلی ۱۲ روزه و ارائه برنامه‌های آن وزارتخانه در جهت تکمیل شبکه ملی اطلاعات و حمایت و جهش کسب‌وکارهای دیجیتال، گفت: امروز موضوعات مرتبط با فناوری در همه ابعاد زندگی اعم از مسائل فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، امنیتی، سیاسی، دفاعی و حوزه فناوری اطلاعات تأثیرگذار است و باید به آن همه جانبه نگاه کرد.

وی یادآور شد: در جلسه شورای عالی فضای مجازی مطرح کردم که ما یک مسئله اساسی و مبنایی در حوزه فناوری داریم که مهم‌ترین اولویت ماست و این اولویت حدود ۱۴ سال قبل در شورای عالی فضای مجازی از سوی رهبری ابلاغ شد که موضوع سیستم عامل بومی و بحث شبکه ملی اطلاعات است. اگر به این موضوع توجه نکنیم، با عنایت به قدرت‌ها، رقابت‌ها و دشمنانی که وجود دارد، نمی‌توانیم مسائل خود را حل کنیم.

در شبکه ملی اطلاعات نباید دچار کمبود اعتبار باشیم

رئیس مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه در قانون برنامه هفتم به این موضوع پرداخته شده است، گفت: در مجلس یازدهم نیز به این موضوع پرداخته و گفتیم در شبکه ملی اطلاعات نباید دچار کمبود اعتبار باشیم، چرا که از موضوعات اساسی و مهم است و مجلس، دولت، بخش خصوصی و شهرداری‌ها باید به این موضوع توجه کنند.

وی ادامه داد: البته هماهنگی بین دولت و شهرداری‌ها در این زمینه ضعف‌های جدی دارد، این در حالی است که ۷۰ درصد جمعیت ما در ۱۱ نقطه متمرکز هستند و شهرداری‌ها در این ۱۱ نقطه قوی هستند و می‌توانند بخشی از این کارها را انجام دهند.

قالیباف اظهار کرد: بخشی از سرمایه بخش خصوصی می‌تواند به سمت شبکه ملی اطلاعات هدایت شود، اما همواره می‌خواهیم با پول دولتی این مسائل را حل و فصل کنیم. آسیب‌های فرهنگی، امنیتی، نظامی، اقتصادی و هزینه‌های تحمیلی مختلف ناشی از بی توجهی به شبکه ملی اطلاعات است؛ در حالی که تکنولوژی هر ۲، ۳ سال یک بار تغییر می‌کند، ما هنوز این سیستم را تکمیل نکرده و در تجهیزات و امکانات خارج از رده می‌شویم.

رئیس قوه مقننه بیان کرد: ما بخش‌های متعددی از جمله پدافند غیرعامل، پلیس فتا، وزارت ارتباطات و مرکز راهبردی افتا در حوزه فناوری اطلاعات برای یک کار داریم که هماهنگی این بخش‌ها یکی از معضلات ماست.

مصوبه شورای عالی فضای مجازی برای حمایت از سکوهای داخلی

رئیس مجلس شورای اسلامی در ادامه خطاب به رئیس سازمان صدا و سیما، اظهار کرد: در شورای عالی فضای مجازی یک مصوبه ۳۲ بندی برای حمایت از سکوهای داخلی در بخش‌های مختلف داریم. متأسفانه کشور در بحث تولید محتوا هم از جهت فرهنگی و هم اقتصادی ضرر می‌کند. اینکه ۸۰ درصد بستر اینترنت ما مصرف خارجی می‌شود، به دلیل عدم تولید محتوای مناسب در داخل است.

وی تاکید کرد: سکوهای داخلی باید بدون اخذ وجه در صدا و سیما تبلیغ شوند و این موضوع مصوبه شورای عالی فضای مجازی و جلسه سران قوا است. از همین جا به رئیس سازمان صدا و سیما تذکر می‌دهم که این موضوع باید اجرایی شود و دولت نیز موظف است خدمات عمومی را بر بستر این سکوهای داخلی ارائه کند، البته دولت ظرفیت بسیار خوبی برای سکوهای داخلی ایجاد کرده است.

قالیباف تاکید کرد: البته تبلیغات باید به نحوی انجام شود که ما بتوانیم محتوا را به سمت شبکه‌های داخلی هم ببریم و اگر این کار را انجام ندهیم، مجدداً سکوهای خارجی سبقت می‌گیرند و مردم به سمت آن‌ها می‌روند.

رئیس مجلس اظهار کرد: امروز باید بحث‌های مالی نیروهای نخبه خود را در شرکت‌های دانش بنیان حل کنیم و اگر این کار را نکنیم، نیروهای نخبه و قابل ما خارج می‌شوند. جمهوری اسلامی ایران در حوزه منابع انسانی در بخش فناوری و فضای مجازی امروز در در بهترین نقطه طی پنجره جمعیتی قرار دارد و تردید نکنید ۷ سال دیگر این فرصت را نداریم، لذا باید از این ظرفیت‌ها استفاده کنیم تا آسیب‌های مختلف در حوزه فرهنگی، اجتماعی، امنیتی بر ما وارد نشود.

وی خاطرنشان کرد: ما نیز در مجلس باید در این مسیر چه در برنامه‌های توسعه‌ای و چه در اعتبارات سالانه به این موضوعات توجه کنیم. همچنین باید به کسب و کارهای دیجیتالی توجه شود تا این کسب و کارها در این فراز و نشیب‌ها آسیب نبینند و لازم است مورد حمایت قرار گیرند؛ البته بنده با حمایتی که جنبه رانتی پیدا کند، مخالفم و باید حوزه شرکت‌های دانش بنیان و کسب و کارها مورد توجه قرار گیرند.

با وجود شعارهای پرطمطراق مسوولان درباره ورود به باشگاه کشورهای پیشرفته در حوزه هوش مصنوعی، آمارهای بین‌المللی تصویر دیگری از وضعیت ایران نشان می‌دهد؛ کشوری که در مهم‌ترین شاخص‌های آمادگی دیجیتال و حکمرانی هوش مصنوعی، نه‌تنها از کشورهای توسعه‌یافته که حتی از رقبای منطقه‌ای خود نیز عقب مانده است. داده‌های منتشرشده توسط پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات، گویای ضعف عمیق در سیاست‌گذاری، زیرساخت و سرمایه‌گذاری هستند و زنگ خطری جدی را برای آینده دیجیتال کشور به صدا درآورده‌اند.
 بررسی جدید پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات نشان می‌دهد که ایران با وجود برخی پیشرفت‌ها در شاخص‌های جهانی هوش مصنوعی، همچنان در رتبه‌هایی پایین‌تر از میانگین منطقه‌ای قرار دارد؛ به‌ویژه در حوزه‌هایی مانند سیاست‌گذاری، زیرساخت و ظرفیت دیجیتال که از ارکان کلیدی آمادگی دولت‌ها برای بهره‌برداری موثر از هوش مصنوعی محسوب می‌شوند. تحلیل روندها نشان می‌دهد که برای کاهش این فاصله، ایران نیازمند اصلاحات اساسی در ساختار حکمرانی دیجیتال، توسعه زیرساخت‌ها و سرمایه‌گذاری هدفمند در زیست‌بوم هوش مصنوعی است.

شاخص‌های جهانی؛ معیار قدرت  نرم و آمادگی دیجیتال

در جهان امروز که رقابت فناورانه به سرعت در حال گسترش است، شاخص‌های جهانی هوش مصنوعی به یکی از معیارهای اصلی سنجش قدرت نرم و میزان آمادگی دیجیتال کشورها تبدیل شده‌اند. جایگاه ایران در این ارزیابی‌ها تنها بیانگر توان داخلی در بهره‌برداری از فناوری‌های نوین نیست، بلکه نقشی تعیین‌کننده در موقعیت علمی، اقتصادی و حتی سیاسی کشور در عرصه بین‌الملل ایفا می‌کند. به همین دلیل، پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات با تدوین گزارشی تحلیلی، جایگاه ایران در نظام‌های رتبه‌بندی جهانی هوش مصنوعی را بررسی کرده و آن را با وضعیت سایر کشورها، به‌ویژه کشورهای منطقه، مقایسه کرده است.

 وضعیت ایران در شاخص آمادگی  هوش مصنوعی دولت

یکی از شاخص‌های اصلی مورد ارزیابی، «شاخص آمادگی هوش مصنوعی دولت» یا GARI است. این شاخص بر مبنای میزان پذیرش و استفاده از هوش مصنوعی در دولت‌ها، کیفیت خدمات عمومی، چارچوب‌های سیاست‌گذاری و میزان نوآوری طراحی شده و فرض اصلی آن این است که بهره‌برداری موثر از هوش مصنوعی مستلزم آمادگی زیرساختی، سیاستی و نیروی انسانی است. ایران در این شاخص در میان کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا قرار دارد. عملکرد کلی کشورهای این منطقه نزدیک به میانگین جهانی است، اما در این میان، برخی کشورهای پیشرو مانند امارات متحده عربی و عربستان سعودی عملکردی فراتر از میانگین دارند و به عنوان نمونه‌هایی از ظرفیت رو به رشد منطقه برای نوآوری و توسعه شناخته می‌شوند. در جدیدترین گزارش مربوط به سال ۲۰۲۴، ایران با کسب امتیاز ۴۳.۸۸ موفق به کسب رتبه ۹۱ از میان ۱۸۸ کشور جهان شده است.

این رتبه نسبت به سال ۲۰۲۳ سه پله ارتقاء یافته و نشان از روندی نسبتاً مثبت دارد. با این حال، مقایسه‌ای با رتبه‌های ایران در سال‌های گذشته از نوسان‌هایی حکایت دارد. به‌طور مشخص، ایران در سال ۲۰۱۹ در جایگاه ۷۲، در سال ۲۰۲۰ در رتبه ۷۵، در سال ۲۰۲۱ مجدداً در رتبه ۷۲، در سال ۲۰۲۲ دوباره به رتبه ۷۵، در سال ۲۰۲۳ به رتبه ۹۴ و در سال ۲۰۲۴ به رتبه ۹۱ رسیده است.

این آمار بیانگر آن است که جایگاه ایران در طی سال‌های اخیر، دچار افت‌وخیز بوده و مسیر تثبیت‌شده‌ای را دنبال نکرده است. از نظر تغییرات در زیرشاخص‌های مختلف GARI در سال ۲۰۲۴، بیشترین کاهش مربوط به «ظرفیت دیجیتال» و «زیرساخت» بوده، درحالی که زیرشاخص «دسترسی به داده» نسبت به سال گذشته رشد مثبتی را تجربه کرده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد که ضعیف‌ترین رکن در دو سال اخیر، یعنی در سال‌های ۲۰۲۳ و ۲۰۲۴، مربوط به عملکرد دولت است. افت در این حوزه عمدتاً به نبود سند مصوب و رسمی در زمینه هوش مصنوعی بازمی‌گردد.

همچنین، تحلیل‌ها بیانگر آن است که ضعف در سیاست‌گذاری، ظرفیت دیجیتال و فقدان سازگاری ساختاری از عوامل اصلی کاهش امتیاز ایران در حوزه حاکمیت هوش مصنوعی بوده‌اند.

عقب‌ماندگی نسبت به کشورهای منطقه

با مقایسه ایران با کشورهای دیگر منطقه در شاخص آمادگی دولت برای هوش مصنوعی، مشخص می‌شود که ایران در تمامی ابعاد این شاخص عملکردی ضعیف‌تر داشته است. عربستان سعودی به عنوان یکی از کشورهای پیشرو در منطقه، سرمایه‌گذاری‌های گسترده‌ای را در این حوزه انجام داده و پروژه‌ای بلندپروازانه به نام Transcendence را با بودجه ۱۰۰ میلیارد دلاری معرفی کرده است. این پروژه که در هشتمین اجلاس سرمایه‌گذاری در آینده (FII) رونمایی شد، با هدف ایجاد یک مرکز رقابتی جهانی در زمینه هوش مصنوعی طراحی شده و ساخت مراکز داده، جذب نخبگان و توسعه مدل‌های بومی را در دستور کار دارد. در همین راستا، کشور عمان نیز برای تقویت موقعیت خود در عرصه هوش مصنوعی، برنامه اجرایی خود را در سال جاری به‌روزرسانی کرده و تعهدات خود برای افزایش پذیرش این فناوری را بازتعریف کرده است. چنین اقدامات هدفمندی در کشورهای منطقه نشان‌دهنده فاصله فزاینده‌ای است که ایران برای کاهش آن نیازمند تحرک جدی و برنامه‌ریزی منسجم است.

 جایگاه ایران در شاخص جهانی  هوش مصنوعی GAI

شاخص جهانی هوش مصنوعی (GAI) که توسط موسسه تورتویز از سال ۲۰۱۹ معرفی شده است، در پنجمین نسخه خود وضعیت ۸۳ کشور را از منظر سه بُعد اصلی سرمایه‌گذاری، نوآوری و پیاده‌سازی مورد بررسی قرار داده است. این شاخص با ترکیبی از معیارهای مطلق و نسبی، توان کشورها را در مقایسه با ظرفیت اقتصادی و جمعیتی آنها ارزیابی می‌کند. ایران در نسخه ۲۰۲۴ این ارزیابی، رتبه ۶۰ را از میان ۸۳ کشور به دست آورده است. در میان زیرشاخص‌ها، بهترین عملکرد ایران مربوط به «استراتژی دولت» با رتبه ۴۱، «تحقیق» با رتبه ۴۰ و «توسعه» با رتبه ۴۴ بوده است. با این حال، در حوزه‌هایی مانند «سرمایه‌گذاری تجاری» که ایران رتبه ۴۳ را کسب کرده و به‌ویژه در «محیط عملیاتی» که در رتبه ۸۲ قرار دارد، عملکرد بسیار ضعیف‌تری مشاهده می‌شود.

 چالش‌ها و الزامات ارتقاء جایگاه ایران  در هوش مصنوعی

تحلیل داده‌های به دست‌آمده از شاخص‌های GARI و GAI نشان می‌دهد که ایران در برخی حوزه‌ها پیشرفت‌هایی داشته اما همچنان در محورهای اصلی مانند تدوین سیاست‌های منسجم، اجرای مقررات مشخص، جذب سرمایه‌گذاری، پذیرش فناوری‌های نو و حمایت هدفمند از نوآوری‌های بخش خصوصی، با چالش‌های مهمی روبرو است. 
مهم‌ترین ضعف‌های شناسایی‌شده در موقعیت فعلی ایران در عرصه هوش مصنوعی شامل نبود برنامه عملیاتی ملی در این حوزه، عدم تصویب و اجرای قوانین تنظیم‌گری مرتبط با داده و هوش مصنوعی، ضعف جدی در توسعه زیرساخت‌های ارتباطی و پردازشی، فقدان حمایت‌های موثر و هدفمند از زیست‌بوم این فناوری، فاصله فزاینده با کشورهای پیشرو منطقه و همچنین محدودیت‌های ناشی از تحریم‌ها و دسترسی نداشتن به تجهیزات تخصصی است.

لزوم بازنگری جدی در حکمرانی دیجیتال

با در نظر گرفتن چالش‌های فوق و فاصله‌ای که ایران با کشورهای منطقه دارد، به‌روشنی مشخص است که ارتقاء جایگاه کشور در حوزه هوش مصنوعی مستلزم اصلاحات عمیق در ساختار حکمرانی دیجیتال، تدوین سیاست‌های هوشمند، توسعه زیرساخت‌های فناورانه و ارتقاء مهارت‌های تخصصی نیروی انسانی است. بدون در پیش گرفتن این مسیر، ایران نه‌تنها در رقابت جهانی هوش مصنوعی از رقبا عقب خواهد ماند، بلکه فرصت‌های بی‌شمار ناشی از این فناوری تحول‌آفرین را نیز از دست خواهد داد. (منبع:تعادل)

معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات گفت: شبکه ملی اطلاعات باید به مثابه «زیرساخت حکمرانی داده» و «ضامن استمرار حیات اقتصادی-اجتماعی در بستر دیجیتال» تلقی شود.

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در توسعه شبکه ملی اطلاعات برنامه‌های توسعه شبکه ملی اطلاعات را باتوجه به بحران‌های اجتماعی آینده اعلام کرد و گفت: این شبکه «گاوصندوق دیجیتال ملت» است.

رسول لطفی در خصوص برنامه و اولویت‌های وزارت ارتباطات در توسعه شبکه ملی اطلاعات گفت: شبکه ملی اطلاعات یک پروژه نیست، بلکه فلسفه‌ای در حکمرانی دیجیتال است. اولویت نخست ما این است که نگاه‌ها را از سطح تکنولوژی صرف به سطح حکمرانی تغییر دهیم. شبکه ملی اطلاعات باید به مثابه «زیرساخت حکمرانی داده» و «ضامن استمرار حیات اقتصادی-اجتماعی در بستر دیجیتال» تلقی شود.

وی افزود: برنامه اصلی ما بازتعریف معماری شبکه با این رویکرد است که کشور در وضعیت «تهاجم ترکیبی مداوم» قرار دارد. بنابراین، توسعه شبکه نباید صرفاً به افزایش ظرفیت اتصال خلاصه شود، بلکه باید امنیت زنجیره تأمین، فرماندهی یکپارچه دیجیتال، بومی‌سازی خدمات پایه و تقویت قدرت مانور زیرساختی نیز در آن ادغام شود.

لطفی به اصلاح ذهنیت عمومی نسبت به شبکه ملی اطلاعات تاکید کرد و ادامه داد: شبکه ملی اطلاعات ابزار فیلترینگ نیست برعکس، این شبکه «گاوصندوق دیجیتال ملت» است؛ حافظ دارایی‌ها، ارتباطات و هویت دیجیتال ایرانیان است.

آخرین آمار درصد پیشرفت شبکه ملی اطلاعات

وی به آخرین بررسی‌ها و درصد پیشرفت پروژه شبکه ملی اطلاعات چند درصد اشاره کرد و گفت: بر اساس گزارش‌های رسمی و ارزیابی‌های میدانی، پیشرفت شبکه ملی اطلاعات در ابعاد مختلف، بین ۵۰ تا ۶۰ درصد تخمین زده می‌شود، اما واقعیت این است که عددِ درصد به تنهایی گویای وضعیت نیست. ما اکنون به مرحله‌ای رسیده‌ایم که توسعه کیفی، معماری منطقی، و یکپارچگی زیرساخت‌ها مهم‌تر از صرفاً افزایش پوشش یا پهنای باند است.

معاون توسعه شبکه ملی اطلاعات ادامه داد: آنچه در گام بعدی اهمیت دارد، تکمیل چرخه پایداری در شرایط بحرانی، کاهش وابستگی فناورانه و خلق یک ابرملی بومی امن است که خدمات دیجیتال را حتی در شرایط قطع جهانی تداوم ببخشد.

لطفی همچنین در خصوص ارزیابی عملکرد شبکه ملی اطلاعات در ایام جنگ ۱۲ روزه گفت: شبکه ملی اطلاعات در ابعاد مشخصی، به‌ویژه در حفظ پایداری برخی خدمات پایه داخلی، عملکرد خوبی از خود نشان داد. خدمات بانکی، حمل‌ونقل دیجیتال و دسترسی به برخی پلتفرم‌های بومی در شرایط اختلال عمومی قابل اتکا بودند، اما این تجربه، چند نکته راهبردی را برجسته کرد که از جمله آنها ضرورت حفظ پایدار مسیر‌های داده حیاتی با مدل‌های توزیع‌شده و مقاوم؛ لزوم استقلال بستر‌های پلتفرمی از مسیر‌های بین‌الملل؛ نیاز فوری به فرماندهی متمرکز دیجیتال در سناریو‌های اختلال همزمان و مهم‌تر از همه، تمرکز ویژه بر امنیت زنجیره تأمین سخت‌افزاری و نرم‌افزاری کشور، از نیروی انسانی تا تأمین‌کنندگان تجهیزات است.

نقاط قوت و ضعف

وی همچنین به نقاط ضعف و قدرت شبکه ملی اطلاعات اشاره کرد و افزود: از جمله نقاط قوت شبکه ملی اطلاعات شامل ایجاد زیرساخت‌های پایدار در لایه دسترسی و انتقال داده، توانمندی برخی بازیگران داخلی در ارائه خدمات ابری و دیتاسنتری و افزایش خوداتکایی در زیرساخت‌های نرم‌افزاری پایه است و از جمله این نقاط ضعف می‌توان به وابستگی در گلوگاه‌های حساس شبکه، عدم یکپارچگی در فرماندهی بحران‌های دیجیتال، نبود معماری نهایی مبتنی بر سناریوی جنگ ترکیبی و تأخیر در تطبیق سیاست‌های اجرایی سازمان‌ها با منطق شبکه ملی اطلاعات اشاره کرد.

۳ مأموریت پیش روی شبکه ملی اطلاعات

لطفی در خصوص چگونگی تقویت شبکه ملی اطلاعات در بحران‌های احتمالی آینده گفت: رویکرد آینده ما بر اساس سه محور کلیدی شکل می‌گیرد که شامل باز مهندسی معماری شبکه با منطق کشور در معرض تهدید ترکیبی دائم است که این یعنی طراحی شبکه‌ای که در برابر حملات سایبری، قطعی اینترنت جهانی، یا تهدیدات فیزیکی نیز مقاوم بماند.

وی افزود: از جمله محور کلیدی دیگر برای تقویت شبکه ملی اطلاعات، توسعه لایه‌های تاب‌آوری در دو بُعد کوتاه‌مدت و بلندمدت است که تدوین چارچوب جامع تاب‌آوری دیجیتال؛ بازآرایی خدمات حیاتی در بستر داخلی؛ ارتقای هماهنگی‌های عملیاتی بین‌سازمانی؛ ایجاد «کمیته‌های تطبیق زیرساخت» در نهاد‌های بزرگ برای اتصال به NIN از جمله بعد کوتاه مدت توسعه لایه‌های تاب آوری است.

لطفی به بعد بلند مدت دیگر در توسعه و تقویت شبکه ملی اطلاعات اشاره کرد و افزود: تکمیل زنجیره تأمین تجهیزات در داخل کشور، سرمایه‌گذاری در ظرفیت‌های ابری بومی و edge computing؛ و همچنین توسعه نیروی انسانی متخصص در امنیت سایبری و شبکه‌های مقاوم از جمله بعد‌های بلند مدت در توسعه لایه‌های تاب‌آوری محسوب می‌شود.

وی به اولویت‌های سرمایه‌گذاری کلان برای آینده اشاره کرد و افزود:به منظور سرمایه گذاری برای آینده سه حوزه راهبردی در دستور کار اصلی قرار دارد که از جمله آنها ایجاد مراکز داده توزیع‌شده و مقاوم در برابر بحران‌ها، افزایش عمق شبکه داخلی با ابزار‌های بومی‌سازی‌شده و مستقل از بیرون و ایجاد سازوکار‌های واکنش سریع ملی (Digital Rapid Reaction Forces) با قدرت عمل در ثانیه‌های اول بحران است.

لطفی در پایان گفت: زیرساخت دیجیتال، همان خاکریز نرم دفاع ملی است. آن‌چه با آن روبه‌رو هستیم این است که جنگ‌های آینده با سلاح سایبری و اقتصادی است و در این میدان، «شبکه ملی اطلاعات» باید هسته مقاومت دیجیتال و شریان زنده حکمرانی ملی باشد.

عبارت «اینترنت طبقاتی» در حالی چند روزی است که فضای فکری فعالان سیاسی و اینترنتی را مشغول کرده است که هنوز جزئیات مصوبه اخیر شورای عالی فضای مجازی درباره آئین‌نامه اجرایی کمیته «تسهیل فعالیت کسب و کارهای اقتصاد رقومی (دیجیتال)» منتشر نشده است.

به گزارش ایرنا محدودیت های دسترسی کاربران به فضای اینترنت بویژه کسب و کارهای فعال در فضای مجازی، اینترنتی و اقتصاد دیجیتال که در سال های گذشته پایه ریزی شده و به دولت چهاردهم به ارث رسیده است، سبب نارضایتی کاربران، فعالان اقتصادی و حتی مسئولان امر شده است اما پیچیدگی های تقنینی و سیاست گذاری در حوزه فناوری اطلاعات و اقتصاد دیجیتال از سویی و موضوعات مرتبط با امنیت ملی مانع از آن می شود که در یک اقدام ضربتی بتوان گره از پای اینترنت گشود و دسترسی ها را آزاد کرد.

شاهد مثالی این ماجرا، جنگ ۱۲ روزه اخیر بود که در کنار حملات فیزیکی دشمن صهیونی، جنگ الکترونیک و سایبری نیز علیه زیرساخت های کشور در جریان بود و حتی بهزاد اکبری مدیرعامل شرکت ارتباطات زیرساخت اعلام کرده که در این مدت، ترافیک حملات دیداس به ۳۰۰ تا ۴۰۰ گیگابایت در ثانیه رسیده بود و حتی در آن ایام حملات داخلی به داخل حدود ۱۲ هزار مورد ثبت شده است.

با این وجود، روی دیگر اعمال محدودیت ها، نارضایتی مردم از کیفیت اینترنت و محدودیت های اعمال شده است؛ موضوعی که حداقل در یکسال گذشته به اشکال و بهانه های مختلف از سوی فعالان حوزه کسب و کارهای اینترنتی مطرح شده و آنان از رئیس جمهور خواسته اند که نسبت به رفع محدودیت ها اقدام کند؛ کما اینکه در پاییز پارسال محدودیت های واتس آپ و گوگل پلی را از طریق شورای عالی فضای مجازی رفع کرد.

این موضوع در نشست « اینترنت و آینده ایران » که ۲۴ تیرماه به میزبانی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات برگزار شد، به وضوح قابل مشاهده بود و کسب و کارهای اینترنتی به صراحت از موانعی که محدودیت ها برای توسعه کسب و کارهایشان ایجاد کرده است، سخن گفتند؛ رضا الفت نسب دبیر اتحادیه کسب و کارهای اینترنتی بر این نکته تاکید داشت که خواستار حکمرانی دیجیتال هستیم نه حکمرانی بر دیجیتال اما متاسفانه سازمان ها و دستگاه های دولتی خودشان از مهم‌ترین ایجادکننده موانع برای کسب و کارها هستند.

امیر سیاح معاون اقتصادی و تنظیم مقررات مرکز ملی فضای مجازی دیگر سخنران این نشست بود که با اعلام خبر آغاز فعالیت آزمایشی ستاد تسهیل اقتصاد دیجیتال، یکی از خروجی‌های این ستاد را بازکردن IP برخی کسب‌ و کارها به منظور حمایت از توسعه اقتصاد دیجیتال را اعلام کرد؛ موضوعی که آن را به منزله کلید زدن اینترنت طبقاتی دانستند.

البته احسان چیت ساز معاون سیاستگذاری و برنامه ریزی توسعه فاوا و اقتصاد دیجیتال وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات با بیان اینکه سیاست دولت، اینترنت عمومی و باز برای همه مردم است، گفت: سیاست فیلترینگ در کشور شکست خورده است زیرا هدف‌گذاری‌ها محقق نشده و ابزارهای مبارزه با فیلترینگ در دسترس عموم قرار دارند، اما نتوانسته‌اند کارایی لازم را داشته باشند.

وی تصریح کرد: این ابزارها (فیلترینگ)‌ نه تنها نتوانسته‌اند نیازهای مردم را برآورده کنند، بلکه به عنوان ابزارهای ضد زیرساخت‌های کشور مورد سوءاستفاده قرار گرفته‌اند، به‌طوری‌ که حجم زیادی حملات زیرساخت های داخلی و خارجی از طریق این ابزارها صورت می‌گیرد.

شامگاه ۲۴ تیر جلسه شورای عالی فضای مجازی به ریاست مسعود پزشکیان رئیس جمهوری اسلامی ایران برگزار شد؛ در این جلسه آیین‌نامه اجرایی کمیته «تسهیل فعالیت کسب و کارهای اقتصاد رقومی (دیجیتال)» با اتفاق آرای اعضای شورای‌عالی فضای مجازی به تصویب رسید.

البته صبح همان روز فاطمه مهاجرانی سخنگوی دولت در نشست هفتگی خود با بیان اینکه رویکرد دولت از ابتدای روی کار آمدن، اینترنت آزاد بوده و باوری بر اینکه بخواهد اینترنت را قطع کند ندارد، گفت: برای دولت مهم است که بتواند جریان اطلاعات را به گونه‌ای حفظ کند که روایت درست منتقل شود ولی شما اگر بخواهید جای دولت تصمیم بگیرید بین امنیت مردم و بین آزادی انتشار اخبار کدام یک را انتخاب می‌کنید؟ طبیعتاً همه امنیت مردم و جان مردم را انتخاب می‌کنند و مسلماً این موضوع به این دلیل انتخاب شد، وگرنه رویکرد دولت رویکرد اینترنت آزاد است.

 

واکنش ها به اینترنت طبقاتی

بازتاب عبارت «اینترنت طبقاتی» در فضای مجازی و رسانه ای کشور و واکنش کسب و کارهای اینترنتی مبنی بر اینکه این نوع اینترنت را نمی پذیرند، سخنگوی دولت را بر آن داشت تا در شبکه اجتماعی ایکس درباره مصوبه اخیر شورای عالی فضای مجازی توضیح دهد.

مهاجرانی در این باره نوشت: دولت بر اینترنت آزاد، فراگیر و باکیفیت برای همه مردم تأکید دارد؛ مصوبه روز سه شنبه ۲۴ تیرماه ۱۴۰۴ شورای عالی فضای مجازی هیچ ارتباطی با محدودسازی اینترنت ندارد. این مصوبه با هدف تسهیل فعالیت کسب‌وکارهای اقتصاد دیجیتال در حوزه‌های پولی‌ ـ‌ مالی، بانک، بیمه، حمل‌ونقل و…و به نفع کارآفرینی و خدمات بهتر برای مردم تدوین شده است. «اینترنت طبقاتی» نه مبنای قانونی دارد و نه هیچ وقت در دستور کار دولت قرار خواهد داشت.

پس از آن رئیس جمهور نیز در پیامی در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: دسترسی به اطلاعات آزاد حق همه مردم است، نه یک طبقه خاص. دولت موظف و مصمم است اینترنت آزاد، باکیفیت و فراگیر فراهم کند.

مسعود پزشکیان تاکید کرد: مصوبه اخیر شورایعالی فضای مجازی برای حمایت از اقتصاد دیجیتال بود، نه محدودسازی. با هر تصمیم و اقدامی که فیلترشکن‌بازی و ناامنی دیجیتال را گسترش دهد، مخالف هستم.

سید ستار هاشمی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات نیز با بازنشر توییت رئیس جمهوری در مخالفت صریح و قاطع با اینترنت طبقاتی در شبکه ایکس نوشت: موضع صریح رئیس جمهور در خصوص مخالفت با اینترنت طبقاتی و ‎حق دسترسی همه به اینترنت، در تریبون عمومی و جلسات کاری مبین نظر و شیوه‌ عمل دولت چهاردهم و وزارت ارتباطات در این‌خصوص است.

هاشمی تاکید کرد: مبارزه با ناامنی دیجیتال و فیلترشکن بازی نیازمند اتخاذ تصمیم درست و اعتماد به مردم است.

حتی حسین دلیریان سخنگوی مرکز ملی فضای مجازی نیز در شبکه اجتماعی ایکس به موضوع اینترنت طبقاتی واکنش نشان داد و نوشت: شیرینی این اتفاق خیلی خوبی که برای کسب و کارهای حوزه ‎اقتصاد دیجیتال رخ داده را تحت تاثیر برخی اخبار جهت‌دار و کذب، کم نکنید. از مردم و رسانه‌ها می‌خواهم نسبت به حواشی بی‌اساسی که برخی ایجاد کردند، بی‌توجه باشند. به امید روزی که مردم تمام خدمات را با چند کلیک دریافت کنند.

ماجرای مصوبه شورای عالی فضای مجازی چه بود؟

همانگونه که در ابتدا گفته شد، شورای عالی فضای مجازی شامگاه ۲۴ تیرماه جلسه داشت و در این جلسه آئین‌نامه اجرایی کمیته «تسهیل فعالیت کسب و کارهای اقتصاد رقومی (دیجیتال)» به تصویب رسید. نکته این مصوبه اینجاست که در حقیقت ساز و کار فعالیت این کمیته جدید مشخص شده تا فضای را برای فعالیت کسب و کارهای مجازی و اینترنتی تسهیل کند و موضوع اینترنت طبقاتی در شورا مطرح نشده است.

صبح همان روز معاون تنظیم مقررات مرکز ملی فضای مجازی با اشاره به مصوبه شورای عالی فضای مجازی در زمستان سال گذشته مبنی بر تشکیل کمیته تسهیل اقتصاد دیجیتال گفته بود: اگرچه هنوز مصوبه تشکیل این کمیته ابلاغ نشده اما کار کمیته به صورت آزمایشی شروع شده است و در این مدت ۲۶۰ مورد درخواست به دست ما رسید و بیش از ۵۰ درصد این درخواست ها رسیدگی شد.

سیاح با بیان اینکه معاونت اقتصادی مرکز ملی فضای مجازی ۴ کار ویژه برای امسال دارد، گفته بود: یکی از این موارد صادرات اقتصاد دیجیتال است و برای آن در حال برنامه ریزی و ارائه کمک هستیم؛ همچنین درصددیم مشکلات فری لنسرها از جمله در بیمه و به رسمیت شناخته شدن آنها را حل کنیم؛ امیدواریم این کمیته فعالیت رسمی خود را آغاز کند.

معاون تنظیم مقررات مرکز ملی فضای مجازی ضمن اظهار امیدواری مبنی بر شروع به کار رسمی کمیته تسهیل اقتصاد دیجیتال، اظهار داشت: امسال همچنین درنظر داریم همایش ها و رویداد هایی را برای حل مشکلات کشور برگزار کنیم و شرایطی ایجاد کنیم تا دستگاه های مختلف برای رفع مشکلاتی از جمله مسئله آلودگی هوا و یا سایر مسائلی که با آن درگیر هستند، از فعالان این حوزه استفاده کنند.

شورای عالی فضای مجازی در ۲۳ بهمن ۱۴۰۳ و با هدف رفع مشکلات شرکت های اقتصاد رقومی کشور، مقرر شده است: «در صورتی که تشکلهای رسمی اقتصاد رقومی کشور نسبت به هر یک از اقدام ها و تصمیم هایی که موجب اخلال جدی در فعالیت آنها است اعتراضی را به دبیرخانه شورای عالی فضای مجازی کشور ارجاع دهند، کمیته ای متشکل از دبیر شورای عالی فضای مجازی کشور و نمایندگان رئیس جمهور، رئیس مجلس شورای اسلامی، رئیس قوه قضائیه، وزیر اطلاعات، فرمانده سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و فرمانده نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران ظرف مدت کمتر از ٤٨ ساعت تشکیل می شود و پس از بررسی موضوع، هرگاه لازم شود تصمیمات مورد نیاز را برای تسهیل فعالیت ایشان اتخاذ و حسب مورد، دستور توقف اقدام ها و تصمیم های مزبور را تا بررسی دقیق تر صادر خواهد کرد.

دبیر شورای عالی می تواند با توجه به موضوع هر جلسه از سایر دستگاهها که حیطه وظایف آنها به موضوع جلسه مربوط است دعوت به عمل آورد. آیین نامه اجرایی این مصوبه توسط مرکز ملی فضای مجازی کشور تدوین و در جلسه آتی شورای عالی فضای مجازی کشور به تصویب خواهد رسید.»

بر این اساس، آنچه در جلسه ۲۴ تیرماه شورای عالی فضای مجازی مصوبه شده است، آیین نامه اجرایی کمیته ای است که با هدف رفع موانع و تسهیل فعالیت کسب و کارهای اینترنتی و اقتصاد دیجیتال با آن مواجه می شوند و ارتباطی با اینترنت طبقاتی ندارد. با این حال باید منتظر ماند تا جزئیات این آیین نامه منتشر شود تا بتوان قضاوت بهتری از آنچه مصوب شده داشت.

معاون اول رئیس‌جمهور با تاکید بر ضرورت تکمیل شبکه ملی اطلاعات و جبران غفلت در این زمینه، گفت: هرچه سریع‌تر باید به مرحله ارائه خدمات از طریق شبکه ملی اطلاعات برسیم.

به گزارش ایسنا، محمدرضا عارف در جلسه «شبکه ملی اطلاعات» با تسلیت ایام عزاداری شهادت اباعبدالله الحسین و همچنین تسلیت بابت شهادت عده‌ای از فرماندهان نظامی، دانشمندان و مردم کشورمان دانشمندان در تجاوز رژیم صهیونیستی به کشورمان، اظهار کرد: ما در میدان های مختلفی نه تنها با رژیم صهیونیستی بلکه با آمریکا و غرب نبرد کردیم. در میدان جنگ نظامی که در واقع جنگ فناوری‌ها بود، با تدابیری که اندیشیده شده بود و با توجه به توان صنعت موشکی خود، دست برتر را داشتیم.
معاون اول رئیس‌جمهور ادامه داد: دشمن بر روی جبهه دوم یعنی جبهه مردمی، خیلی حساب باز کرده بود اما شکست مفتضحانه‌ای خورد. اقدام دشمن در تعرض به کشورمان موجب ایجاد یکپارچگی، وحدت و انسجام ملی شد که ما با هیچ سرمایه‌ای نمی‌توانستیم چنین سطحی از انسجام را در کشور ایجاد کنیم البته باید از این سرمایه اجتماعی به خوبی مراقبت کنیم و با بی‌هنری انسجام ایجاد شده را از بین نبریم.
عارف با اشاره به گذشت، ایثار و مهمان‌نوازی مردم در ایام جنگ تحمیلی، گفت: مردم در این ایام به دولت برای تامین کالاهای اساسی کمک کرده و فقط کالاهای مورد نیاز خود را خریدند. به دلیل وجود همین عوامل ما در این جنگ موفقیت‌هایی بدست آوردیم.
معاون اول رئیس‌جمهور با یادآوری این نکته که‌ در دوران توقف جنگ باید هر لحظه منتظر شیطنت دشمن بود، اظهار کرد: دشمن به هیچ معیار اخلاقی و قانونی پایبند نیست و در میانه مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا، به کشورمان حمله کرد بنابراین ما باید آمادگی خود را در برابر شیطنت دشمن حفظ کنیم.
عارف با تاکید بر لزوم در اولویت قرار دادن فناوری‌های پیشرفته در کشور، بیان کرد: جنگ رخ داده جنگ فناوری‌ها و جنگ نرم بود بنابراین لازم است ما به طور جدی عملکرد خود را در این حوزه آسیب‌ شناسی کنیم. ما در بخش سایبری ظرفیت‌های بسیار خوبی داریم  و از نظر علمی و پژوهشی هیچ کمبودی نداریم اما در مرحله عملیاتی کردن دستاوردها باید هم افزا، یکپارچه بوده و مدیریت واحدی داشته باشیم.
معاون اول رئیس جمهور افزود: اولین روز دولت چهاردهم با جنگ شروع شد و مهمان عزیز ما را در تهران ترور کردند. ما تا امروز هم در حالت جنگی هستیم. رهبر معظم انقلاب شرایط فعلی را با دهه ۶۰ مقایسه کرده‌اند. در این شرایط ما باید در کوتاه مدت در حوزه سایبری، توانایی خود را ارتقا داده و حداقل  هم عرض دستاوردهای موشکی شویم. در ادامه باید براساس راهبردی سه ساله تلاش کنیم تا همانطور که در اسناد مصوب مثل سند چشم‌انداز توسعه تاکید شده است، به جایگاه اول منطقه‌ای دست یابیم. رهبر معظم انقلاب هم بر این مساله تاکید دارند بنابراین باید اقدامات جدی‌تری در حوزه شبکه ملی اطلاعات انجام شود.
عارف ادامه داد: در سیاست‌های کلی نظام و بیانیه گام دوم انقلاب که نقشه راه ۵ دهه آینده است، تاکید شده است که کشور باید در زمینه علم و فناوری های نوظهور و پیشرفته فعالیت کند. ما به هم افزایی، انسجام، یکپارچگی و مدیریت واحد در فناوری‌های نوظهور نیاز داریم. همچنین باید نیروی انسانی را ساماندهی کنیم تا از کار تکرار جلوگیری شود.
معاون اول رئیس‌جمهور در ادامه با بیان اینکه بخش دفاعی در استفاده از علم و فناوری موفق تر از سایر بخش‌ها بوده است، گفت: دلیل این موفقیت این است که بخش دفاعی با دانشگاه هم زبان شد اما بخش صنعت و خدمات به این همزبانی نرسید.
عارف همچنین خاطرنشان کرد: برای ایجاد شبکه ملی اطلاعات زحمات زیادی کشیده شده که جای تشکر دارد اما هنوز باید در این زمینه کار بیشتری کرد تا شبکه ملی اطلاعات بدون اتکا به جای دیگر، خدمات خود را ارائه کند. باید این اطمینان را به کاربران داخلی بدهیم که این شبکه تقاضای آنها را در یک فضای امن تامین می کند.
وی تصریح کرد: توسعه و تکمیل شبکه ملی اطلاعات برای دولت اهمیت زیادی دارد و باید وقت بیشتری برای رسیدن به این هدف صرف کنیم.
معاون اول رئیس جمهور  با بیان اینکه از موانع اجتماعی و سیاسی برای تکمیل شبکه ملی اطلاعات هم عبور کرده‌ایم، خاطرنشان کرد: پیش از این در بخش‌هایی از جامعه، به شبکه ملی اطلاعات با سوظن نگریسته می‌شد ولی اکنون این دیدگاه تا حدودی اصلاح شده است ولی همچنان ضروری است تا همه مردم متوجه شوند که این شبکه برای امنیت آنها لازم است.
وی همچنین بر ضرورت تقویت سکوهای داخلی ارتباطی برای اینکه مردم در استفاده  از آنها تشویق شوند، تاکید کرد.
عارف ادامه داد: باید هرچه سریعتر به مرحله ارائه خدمات از طریق شبکه ملی اطلاعات برسیم. حتی در این مرحله هم پرونده شبکه ملی اطلاعات بسته نمی شود بلکه با شروع ارائه خدمات در این بستر، شبکه ملی اطلاعات همچنان به رسیدگی و پیگیری نیاز دارد.
معاون اول رئیس جمهور با اشاره به اجماع نهایی نهادهای مختلف با وجود برخی اختلاف نظرها برای تصویب سند امنیت فضای تولید و تبادل اطلاعات کشور (افتا)، گفت: این سند در یک جلسه مجمع تشخصی مصلحت نظام به تصویب رسید و شاید تنها سندی باشد که بعد از ۲ هفته توسط رهبر معظم انقلاب ابلاغ شد چون ابلاغ اسناد و سیاست های کلی دیگر جهت بررسی توسط ایشان شاید زمان بیشتری را طی کند ولی سرعت ابلاغ سند افتا برای ما دارای پیام است.
وی تاکید کرد: باید توجه داشته باشیم که تکمیل شبکه ملی اطلاعات در سال‌های گذشته مورد غفلت واقع شده و اولویت‌های دیگری جایگزین شده است و اکنون ما باید این غفلت را جبران کنیم.
عارف با بیان اینکه باید قدر فرصت ایجاد شده را بدانیم، گفت: برای رسیدن به تکمیل شبکه ملی اطلاعات بسیار امیدوار هستم. جنگ ۱۲ روزه ثابت کرد که باید با شتاب بیشتری در این زمینه حرکت کنیم. وزارت ارتباطات یکی از بخش‌هایی است که باید در این زمینه محور باشد. باید با رفاقت، تقسیم کار، انسجام و همکاری در این زمینه حرکت کنیم. دولت هم از تکمیل این شبکه حمایت می‌کند.
در این جلسه ستار هاشمی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات ضمن تاکید بر لزوم تکمیل شبکه ملی اطلاعات، گزارشی از وضعیت مقابله با حملات سایبری دشمن در دوره جنگ ۱۲ روزه ارائه داد.
همچنین گزارشی از وضعیت بازطراحی راهبردی شبکه ملی اطلاعات و مخاطرات، آلودگی‌ها، آسیب‌ها و تهدیدات فضای سایبری کشور ارائه شد.

با وجود گذشت حدود ۳ هفته از آتش‌بس، همچنان اینترنت به عنوان شاهرگ حیاتی کسب و کارهای مجازی که عملاً زیرساخت‌های اقتصاد دیجیتال در کشور محسوب می‌‌شوند، با اختلالاتی همراه است و فعالان این عرصه، از رنجی می‌‌گویند که از اینترنت بی‌کیفیت، فیلترینگ و ناتوانی در رقابت با استارتاپ‌های منطقه می‌‌برند. جنگ ۱۲ روزه و ادامه اختلالات در زیرساخت‌های مورد نیاز، بر این رنج افزوده است و وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات که به تازگی از آغاز طرحی برای تخصیص ۱۰ هزار میلیارد ریال به کسب و کارهای دیجیتال به منظور حمایت از اقتصاد دیجیتال آسیب دیده از جنگ خبر داده بود، این بار به دنبال ایجاد فضایی برای شنیده شدن دغدغه‌های فعالان اقتصاد دیجیتال و همگرایی بخش خصوصی و دولت است.

 

سیاست شکست خورده فیلترینگ
حیاتی‌ترین زیرساخت مورد نیاز کسب و کارهای دیجیتال، اینترنت است و احسان چیت‌ساز، معاون سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی توسعه فاوا و اقتصاد دیجیتال وزارت ارتباطات در نخستین پنل همایش «اینترنت و آینده ایران» که با تمرکز بر «اقتصاد دیجیتال و آینده ایران» برگزار شد، سیاست وزارت ارتباطات را حمایت از اینترنت آزاد و بدون محدودیت برای عموم مردم دانست و یادآور شد: «این موضوع را با هدف توسعه کشور دنبال می‌‌کنیم چراکه بدون سرمایه‌گذاری در عرصه اقتصاد دیجیتال، پلتفرم‌ها رشد نمی‌کنند.» چیت‌ساز افزود: «آزادتر بودن اینترنت می‌‌تواند برای رسیدن به هدفگذاری‌های برنامه هفتم توسعه و سهم 10 درصدی اقتصاد دیجیتال از تولید ناخالص داخلی هم ک

مک کننده باشد.» معاون وزیر ارتباطات با بیان اینکه هیچ یک از اهداف فیلترینگ محقق نشده، آن را یک سیاست شکست خورده خواند و گواه این امر را نیز استفاده 80 درصدی مردم از ابزار فیلترشکن به منظور دور زدن فیلترینگ دانست؛ موضوعی که خود، دردسرهای فراوانی ایجاد کرده و هر گوشی هوشمندی را عملاً به یک زامبی تبدیل کرده که بدون فرمان گرفتن از کاربر، ممکن است حملاتDDOS  به زیرساخت‌های حیاتی کشور انجام دهند.»

چیت‌ساز موضوع جذب جاسوس از طریق فیلترشکن‌ها را نیز یکی دیگر از دردسرهای این ابزارها دانست که در نتیجه نگاه غلط به اینترنت و تجویز فیلترینگ برای آن، ایجاد شده است.

وی همچنین با گلایه از آدرس‌های غلطی که در زمان‌های بروز مشکل به مردم داده می‌‌شود، ازجمله پاک کردن یک اپ از روی گوشی و جایگزینی آن با یک اپلیکیشن دیگر گفت: «اپلیکیشن‌ها بسته به میزان دسترسی که کاربر به آن می‌‌دهد، می‌‌توانند به گالری، صدا یا فایل‌ها دست پیدا کنند. این حجم اطلاعات غلط برای جامعه‌ای با حدود 4 میلیون دانشجو که به راحتی می‌‌توانند درباره هر موضوعی تحقیق کنند، عجیب است.» چیت‌ساز ابراز امیدواری کرد بتوان با رشد آگاهی جامعه، به سمت اتخاذ سیاست‌هایی هوشمندتر رفت که زمینه‌ساز رشد اقتصاد دیجیتال شود.
 
80 درصد سرورها دست دوم هستند
معاون وزیر ارتباطات و رئیس شرکت ارتباطات زیرساخت هم در پنل «فناوری، امنیت و آینده ایران»، با دفاع از اینترنت آزاد، موضوع مسدود شدن اینترنت به دلیل مقابله با حملات سایبری در دوره جنگ تحمیلی را درست ندانست و یادآور شد: «شرکت زیرساخت توانایی مقابله با چنین حملاتی را بدون نیاز به قطع اینترنت دارد.» وی البته تأکید کرد که مسئول تصمیم‌گیری درباره مسدودسازی اینترنت نیست.

اکبری در این رویداد، ایران را دارای آلوده‌ترین اینترنت دنیا دانست و با تأکید بر اینکه حملاتی هم از داخل به خارج می‌شود، از ثبت ۵ هزار و ۷۰۰ حمله از خارج به داخل در ۲۴ ساعت گذشته خبر داد و افزود: «اکثر حملات خارجی از نوع DDOS  و سازمان‌دهی شده است و توسط یک گروه یا کشور مشخص اتفاق می‌افتد.»

رئیس شرکت زیرساخت با اشاره به اینکه در بیشترین میزان با حجم ۴۰۰ گیگابایت بر ثانیه حمله سایبری مواجه بوده‌ایم که ترافیک اینترنت کشور را تحت تأثیر قرار داد، از آسیب‌پذیری کشور و بالا رفتن افزایش خطر نفوذ به زنجیره تأمین به دلیل دست دوم بودن تجهیزات زیرساخت کشور خبر داد.

اکبری با بیان اینکه در کشوری که ۷۰ تا ۸۰ درصد سرورها دست‌دوم وارد می‌شوند، آلوده‌سازی آنها کار سختی نیست، مهاجرت منابع انسانی، گستردگی نرم‌افزارهای ناامن و نبود سرویس‌های ابری را از عوامل اصلی آسیب‌پذیری دانست.

معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات همچنین تاکید کرد :« در دسترسی به اینترنت نیازمند بازتعریف ساختار تصمیم‌گیری  هستیم و هر نهادی که تصمیم به قطع اینترنت می‌گیرد باید پاسخگو باشد. قطع اینترنت، امری نیست که بتوان به‌سادگی از کنار آن گذشت. اینترنت و موبایل امروزه با طیف گسترده‌ای از خدمات و زیرساخت‌های حیاتی کشور درهم‌تنیده شده‌اند و قطع آن‌ها می‌تواند آسیب‌های بسیار جدی و گسترده‌ای به سیستم وارد کند.»
در فضایی که دو معاون وزیر ارتباطات از سیاست ارتباطات مبنی بر اینترنت آزاد و بدون فیلتر برای همه مردم سخن گفتند، امیر سیاح، سرپرست معاونت تنظیم مقررات مرکز ملی فضای مجازی اما نظر دیگری دارد.
 وی با اعلام خبر آغاز فعالیت آزمایشی ستاد تسهیل اقتصاد دیجیتال، یکی از خروجی‌های این ستاد را بازکردن IP برخی کسب‌ و کارها به منظور حمایت از توسعه اقتصاد دیجیتال و عملاً کلید زدن اینترنت طبقاتی دانست.(منبع:ایران)