ITanalyze

رئیس مرکز مدیریت آمار و فناوری اطلاعات وزارت بهداشت با اشاره به اینکه اطلاعات بیش از ۸۵ میلیون نفر از جمعیت کشور در سامانه‌های نظام مراقبتی ثبت است، گفت: البته اطلاعات آنها به شکل ۱۰۰ درصدی تکمیل نیست در واقع در بخش روستایی قوی‌تر هستیم اما به طور کلی در همان نقطه هم نمی‌توان گفت از نظر کیفی هم تمام خدمات مورد نیاز به افراد ارائه شده است.
رضا مظهری در گفت‌وگو با ایسنا، با بیان اینکه نظام سلامت کشور بر پایه خدمات PHC به منطقه‌بندی جغرافیایی دقت می‌کند، گفت: سلامت هر بخش به دانشگاه یا دانشگاه‌های علوم پزشکی همان منطقه سپرده می‌شود که همان دانشگاه هم یک شبکه بهداشت متناظر دارد و تقسیم‌بندی‌ها به همین ترتیب ریزتر و ریزتر می‌شود تا جایی که هر محله باید یک شناسنامه سلامت اختصاصی داشته باشد.

به گفته وی، در این زمینه موضوعات دیگری هم در نوع خدمات و سیاست‌گذاری‌های هر منطقه جغرافیایی مهم است.

وی افزود: البته کادر درمان از بهورز، مراقب سلامت، پزشک عمومی، پزشک متخصص و... یک تیم هستند که به صورت لایه‌بندی شده به مردم خدمت می‌دهند و بهداشت مدارس، صنوف و اماکن و ... هم با آنها است. در واقع تنها نباید بیماری‌محور پیش برویم بلکه باید تمام موضوعات مرتبط با شهروندان را هم در نظر داشته باشیم.

رئیس مرکز مدیریت آمار و فناوری اطلاعات وزارت بهداشت پرونده سلامت الکترونیک شهروندی را یک خروجی از یک فرایند بلند مدت معرفی کرد و توضیح داد: در واقع ۴ دسته فرایند برای مبادی ورودی پرونده الکترونیک سلامت باید دنبال شود تا این پرونده به معنای واقعی خود نزدیک شود که یکی از این مبادی بخش مراقبت‌های بهداشتی اولیه (PHC) است.

وی در این رابطه توضیح داد: در نظام بهداشتی کشور، هر فرد باید دارای پرونده‌ای باشد که اطلاعات آن از موضوعات هویتی و محل زندگی افراد آغاز می‌شود و تا اطلاعات مرتبط با سلامت پایه فرد شامل قد، وزن، بیماری‌های غیرواگیر، فاکتورخطرهای هر فرد، فشارخون، رفتارهای تغذیه‌ای و تحرکی فرد، وضعیت واکسیناسیون، وضعیت مصرف یا عدم مصرف دخانیات، سلامت روان و... را شامل می‌شود.

رییس مرکز مدیریت آمار و فناوری اطلاعات وزارت بهداشت، بیان کرد: در واقع لازم نیست حتما فرد بیمار باشد تا این اطلاعات برایش ثبت شود بلکه با ثبت اطلاعات ذکر شده می‌توان فرد را پیگیری کرد تا در صورتی که فاکتورهای خطری برای او وجود داشت، بتوان از بروز بیماری ثانویه جلوگیری کرد. ما می‌خواهیم از فرد مراقبت کنیم تا اصلا بیمار نشود.

وی افزود: درحال حاضر کمتر شهروندی در کشور وجود دارد که اطلاعات اولیه سلامت او در سامانه PHC ثبت نباشد به شکلی که بیش از ۸۵ میلیون نفر از جمعیت کشور در سامانه‌های نظام مراقبتی هستند اما، اطلاعات آنها به شکل ۱۰۰ درصدی تکمیل نیست. در واقع در بخش روستایی به دلیل وجود بیش از ۱۸ هزار خانه بهداشت؛ اطلاعات کامل‌تر است (بیش از ۹۵ درصد) اما در بخش شهری اطلاعات نواقص بیشتری دارد.

مظهری در پایان تاکید کرد: هرچند که از نظر کمی، وضعیت روستاها بهتر است اما نمی‌توان گفت از نظر کیفی هم تمام خدمات مورد نیاز به افراد ارائه شده است. چون تمرکز خدمات این بخش بر خدمات مراقبت مادران باردار، پایش رشد کودک، واکسیناسیون و پایش برخی بیماری‌های واگیردار (مانند سل، مالاریا و...) مهم بوده است، می‌توان گفت در این بخش قوی‌تر و در بحث پایش بیماری‌های غیرواگیر ضعیف‌تر هستیم.

رییس مرکز مدیریت شبکه وزارت بهداشت با بیان اینکه هر کد ملی باید یک پرونده الکترونیک سلامت داشته باشد تا سلامت فرد به صورت فعال پیگیری شود، در عین حال گفت: در قرارگاه سلامت خانواده و نظام ارجاع پیشنهاد دادیم افرادی که ما با دو بیماری دیابت و فشارخون شناسایی کرده‌ایم، ستاره‌دار شوند و در سطح دو خدمتی، رایگان خدمت گیرند.

به گزارش ایسنا، محسن بارونی در نشست خبری پویش ملی سلامت غربالگری دیابت و پرفشاری خون، گفت: حدود ۳۰ هزار واحد بهداشتی _ درمانی در کشور ارائه دهنده خدمت سلامت هستند و بیش از ۷۰ هزار نفر کادر بهداشتی درگیر این پویش شده است.

 

فشارخون بالا علت سالانه حدود ۱۲۶هزار مرگ در کشور

او با اشاره به اینکه بالغ بر ۳۶۰ هزار مرگ سالانه داریم، تصریح کرد: بر اساس مقالات چاپ شده، ۵۰ درصد این مرگ‌ها به دلیل بیماری‌های قلبی و عروقی است‌ که تقریبا ۱۸۰ هزار مرگ سالانه می‌شود. طبق مقالات علمی ۷۰ درصد مرگ‌های ناشی از بیماری‌های قلبی نیز به دلیل فشارخون بالا است.

وی افزود: در واقع ۷۰ درصد مرگ‌هایی که در سنین ۴۵ تا ۵۰ رخ می‌دهد به دلیل فشارخون بالا است که یعنی سالانه ۱۲۶ هزار مرگ سهم فشارخون بالا است.

بارونی تاکید کرد: سن امید به زندگی در کشور ما ۷۶ سال است و اگر سال های عمر از دست رفته مردم را محاسبه کنیم مشخص می‌شود که بالغ بر ۲ میلیون و ۵۲۰ هزار سال از دست رفته‌ عمر فقط به دلیل فشارخون بالا در هر سال داریم؛ بنابراین کنترل این بیماری بسیار هرینه اثربخش است.

وی با اشاره به اینکه پویش ملی سلامت در بستر شبکه رخ می‌دهد، اظهار کرد: نظام شبکه ما پتانسیل دارد تا از ۱۲۶ هزار مرگ سالانه ناشی از فشارخون بالا جلوگیری کند؛ اما باید خودمراقبتی و استقبال مردم از پایگاه‌های سلامت هم افزایش یابد.

او با بیان اینکه فشارخون، بیماری خاموش است، تصریح کرد: فرد هیچ علائمی ندارد و زمانی متوجه می‌شود بیمار است که در سنین پایین عمل قلب باز انجام داده یا دچار سکته مغزی شده؛ ناتوانی ناشی از سکته هزینه‌های بسیار بالایی دارد که حتی زندگی خانواده را هم تحت تاثیر قرار می‌دهد.

 

هر کد ملی، یک پرونده الکترونیک سلامت

وی در پاسخ به سوال ایسنا مبنی بر اینکه انجام پویش ملی فشارخون بالا و دیابت تا چه اندازه در لکه‌گیری پرونده الکترونیک سلامت موثر بوده است؟، بیان کرد: در مرکز مدیریت شبکه مسئولیت پرونده الکترونیک سلامت را به فردی واگذار شده که دکتری هوش مصنوعی دارد تا با تکنولوژی‌های روز حرکت کنیم و هر کد ملی یک پرونده الکترونیک سلامت داشته باشد که تمام اطلاعات فرد ثبت شود که اتفاقات خوبی رخ دهد؛ به عنوان مثال ساعت هوشمندی طراحی کنیم که اطلاعات به‌روز سلامت اولیه فرد را به پرونده الکترونیک منتقل کند و در صورت نیاز به خدمت اورژانسی به فرد کمک کند.

رییس مرکز مدیریت شبکه وزارت بهداشت در این زمینه ادامه داد: هر کد ملی باید یک پرونده الکترونیک داشته باشد و اگر فردی با بیماری شناسایی شود حتما به شکل فعال توسط مراقب سلامت پیگیری خواهد شد.

وی افزود: یک اصطلاحی وجود دارد تحت عنوان "جمعیت یک بار خدمت" که یعنی در طول سال یک فرد یکبار خدمت گرفته است یا خیر؟. آمار "جمعیت یک بار خدمت" قبل از پویش ملی سلامت در روستا ۷۰ درصد و در شهر بین ۲۵ تا ۳۰ درصد در سال است که آمار شهری خطرناک است. تمام محلات یک پایگاه سلامت شهری دارد و مردم باید بدانند که هر فردی که در محله قرار دارد می‌تواند بسته خدمتی متناسب با گروه سنی خود را دریافت کند که همه این ها سبب می‌شود از وضعیت سلامتی افراد مطلع شویم اما در پایان پویش می‌توان اعلام کرد که تاثیرات دقیق چگونه بوده است.

 

مبتلایان دیابت و فشارخون، ستاره‌دار می‌شوند

رییس مرکز مدیریت شبکه وزارت بهداشت به پیشنهادی که وزارت بهداشت در زمینه پوشش بیمه‌ای مبتلایان به دیابت و فشارخون بالا دارد، اشاره کرد و گفت: امروز در قرارگاه سلامت خانواده و نظام ارجاع که با حضور نمایندگان تامین اجتماعی و بیمه سلامت برگزار شد پیشنهاد دادیم افرادی که ما با این دو بیماری شناسایی کرده‌ایم، ستاره‌دار شوند و در سطح دو خدمتی، رایگان خدمت گیرند؛ این کار در حال برنامه ریزی است. در نقاطی که هنوز نظام ارجاع برقرار نشده است؛ فرد ستاره دار با مراجعه به سطح دو خدمتی شناسایی می‌شود.

گفتنی است؛ طبق اعلام قبلی مسئولان وزارت بهداشت، غربالگری دیابت و فشارخون گروه هدف از ۲۰ آبان‌ماه شروع شده و تا ۱۵ دی‌ماه ادامه دارد و قرار است طی این پویش که همه افراد ۱۸ سال و بالاتر (متولدین قبل از ۱۳۸۴/۰۸/۰۱) ساکن در کشور گروه هدف آن هستند تحت غربالگری پرفشاری خون و دیابت قرار گیرند.

رییس مرکز مدیریت آمار و فناوری اطلاعات وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی از پیش بینی یک درگاه برای هر شهروند در پرونده الکترونیک سلامت خبر داد.
به گزارش ایلنا، رضا مظهری گفت: هم اکنون در 93 شهر منتخب اجرای برنامه «سلامت خانواده و نظام ارجاع» فرآیند سرشماری جمعیت تحت پوشش توسط مراقبان سلامت شروع شده است. برای این سرشماری پنج سامانه درست شده که هر کدام از مراقبان با اختیار خود می توانند از آن ها استفاده کرده و با هر کدام از این سامانه ها قادرند جمعیت تحت پوشش خود را سرشماری کنند.

وی ادامه داد: مراجعه مراقبان به درب خانوارها ممکن است الزاما انجام نشود، چون برخی از اطلاعات خانوارها در مراکز جامع سلامت موجود است و فقط باید در سامانه جدید بارگذاری شوند. در این مرحله اطلاعات برخی خانوارها نیز که ممکن است در طول زمان تغییر کرده باشد، توسط مراقب سلامت به روز رسانی می شود.

رییس مرکز مدیریت آمار و فناوری اطلاعات وزارت بهداشت بیان داشت: هر فردی که سرشماری می شود در سیستم به او اطلاع داده می شود تا به سیستم اپراتوری سلامت ورود کرده و درخواست بازگشایی پنل شهروندی خود در حوزه سلامت را ارئه کند.

مظهری اضافه کرد: به محض ثبت نام فرد سرشماری شده در سیستم، امکانات سیستم از جمله 30 پنجره یا درگاه که با توجه به نیاز شهروندی مانند نوبت دهی الکترونیکی، رویت پرونده الکترونیک، انتخاب پزشک خانواده، برنامه های آموزشی و سایر امکانات مورد نیاز شهروندان که ایجاد شده یا به تدریج در سامانه فعال می شود، در اختیارش قرار می گیرد.

به گزارش وبدا، وی تصریح کرد: بنابراین از این به بعد هر شهروند یک درگاه در پرونده الکترونیک خود خواهد داشت که می تواند با کد ملی خود و شماره همراهی که برای آن کد ارسال خواهد شد، وارد سیستم شود و از امکانات مختلفی که برایش پیش بینی شده استفاده کند.

وی دسترسی «همیار خانواده» به پرونده سایر اعضای خانواده در این سیستم را مورد اشاره قرار داد و گفت: تشکیل پرونده الکترونیک سلامت سال هاست که تکلیف قانونی است و باید انجام شود. الان با توجه به پوشش فراگیر استفاده از اینترنت در کشور و نفوذ بسیار زیاد تلفن های هوشمند در بین افراد جامعه، امکان تشکیل پرونده الکترونیک سلامت بیش از سال های گذشته است.

از سال آینده، هر کد ملی یک پرونده الکترونیک سلامت خواهد داشت که منجر به تسریع ارائه خدمات بهداشتی - درمانی و حذف تجویزهای تکراری می‌شود.

همشهری آنلاین - مریم سرخوش: برای نخستین بار پرونده‌ الکترونیکی سلامت ایرانی‌ها ایجاد شده و اطلاعات سلامت بیش از ۸۰ میلیون نفر جمعیت ذیل این پرونده در حال تکمیل است. از سال آینده هر کد ملی در کشور یک پرونده الکترونیک سلامت خواهد داشت که ازجمله فواید آن تسریع انجام خدمات بهداشتی - درمانی و جلوگیری از تجویز و آزمایش‌های تکراری و مراجعات بی‌مورد است. پرونده‌هایی که قرار هم نیست از دست برود؛ چون پشتیبان آن در چند استان دیگر ازجمله گلستان، ذخیره خواهد شد و به‌طور ویژه دسترسی به کلیه اطلاعات مرتبط با هر فرد از زمان تولد و طول دوران زندگی، همچنین بیماری‌های غیرواگیر ازجمله دیابت، فشارخون، چربی خون، بیماری‌های قلبی و عروقی، سکته‌های مغزی و... را در اختیار وزارت بهداشت و مجموعه پزشکان ذیل این سامانه الکترونیک قرار خواهد داد.

ثبت اطلاعات  از حیات تا مرگ

پرونده الکترونیک سلامت در ایران یعنی مجموعه کلیه اطلاعات مرتبط با سلامت شهروندان، از پیش از تولد (شامل اطلاعات دوران جنینی و ماقبل آن مانند اطلاعات مربوط به لقاح آزمایشگاهی) تا پس از مرگ (مانند اطلاعات به‌دست آمده از محل دفن و...) در این پرونده، هر شهروند باید یک پرونده اختصاصی داشته باشد که اطلاعات بهداشتی و درمانی آنها در دسترس خود و افراد معالج‌شان قرار گیرد. اصلاح فرایندهای نظام سلامت هم با این پرونده‌های الکترونیکی میسر خواهد بود؛ چون بسیاری از فرایندهای متنوع در نظام سلامت وجود دارد و نرم‌افزارها می‌توانند کمک کنند که روند آنها اصلاح شود. بر این اساس، قرار است به‌صورت تدریجی و مداوم، اطلاعات سلامت مرتبط با هر کد ملی به شکل الکترونیکی ذخیره شده و درصورت نیاز بدون محدودیت زمانی یا مکانی، تمام یا بخشی از آن در دسترس افراد مجاز و پزشکان معالج قرار بگیرد. در نهایت هم تمام اطلاعات در سطح کلان‌تر به‌صورت آمار و داشبورد در اختیار مدیران و کارشناسان قرار خواهد گرفت تا تصمیمات درست را براساس داده‌های موجود بگیرند؛ ازجمله اینکه چه دارویی پر مصرف‌ترین است و باید برای هر منطقه خاص چه تصمیم‌گیری شود؛ حتی بروز وضعیت بحرانی در یک منطقه خاص هم قابل رصد است و اینکه چه تصمیمی درباره آن  گرفته شود.

وضعیت مناسب زیرساخت‌های الکترونیکی در بیمارستان‌ها

سیدرضا مظهری، رئیس مرکز مدیریت آمار و فناوری اطلاعات وزارت بهداشت درباره تشکیل این پرونده‌ها گفته «با حجم روزافزون درخواست‌ها برای الکترونیکی شدن فرایندها در حوزه سلامت، روبه‌رو هستیم و این مسئله در حوزه‌های مختلف وجود دارد. ازجمله اینکه اطلاعات بیماری‌های کسانی که برای پیاده‌روی اربعین در عراق هستند را دنبال می‌کنیم تا در بازگشت به کشور از سوی شبکه بهداشتی محل زندگی خود رصد و بررسی و از بروز و انتقال بیماری‌ها جلوگیری شود. از سوی دیگر اطلاعات سلامت بیش از ۸۰ میلیون نفر جمعیت را ذیل پرونده الکترونیک ‌سلامت داریم اما شاید کیفیت محتوای پرونده قابل بحث باشد و این نقطه‌ای است که باید به رشد برسیم. نمی‌توان گفت پرونده الکترونیکی در شرایط ایده‌آل است و نیاز به پیشرفت داریم.»

به‌گفته مظهری، در حال حاضر تکلیف مهم تجمیع اطلاعات و برقراری ارتباط بین آنهاست تا نتایج کنار یکدیگر قابل رصد باشد: «بر این اساس انتظار داریم تا پایان ماموریت دولت سیزدهم، همه شهروندان پروفایلی داشته باشند که بتوانند پرونده الکترونیک خود را ببینند و از این سامانه استفاده کنند، اطلاعات درست هم به آنها برسد و حتی امکان ویزیت از راه دور به شکل رسمی برای آنها فراهم شود.»‌

این مسئول کرونا را منجر به پیشرفت حوزه فناوری اطلاعات سلامت هم عنوان کرده است: «کووید-۱۹ سبب تسریع در پیشرفت سلامت الکترونیک شد؛ البته ما از سال‌های قبل هم این امر را داشتیم اما کرونا سبب شد نیاز و مطالبه جدی از سمت مردم و دولت شکل گیرد. حال با خروج از بحران کرونا باید همچنان ارائه خدمات قوی وجود داشته باشد.»

او با بیان اینکه درباره زیرساخت‌های سخت‌افزاری در بخش بیمارستانی وضعیت بهتری داریم، گفت: «در بخش بهداشتی با وجود گستردگی خانه‌های بهداشت و پایگاه‌های سلامت و... کار گسترده‌ای از سال‌های قبل انجام شده اما در برخی مناطق روستایی محدودیت‌هایی وجود دارد. در حال حاضر ۴هزار روستا شناسایی شده اند که باید زیرساخت آنها تقویت می‌شد. ۲هزار روستا تا حد قابل‌قبولی تجهیز شدند و برای ۲هزار روستای باقیمانده هم با تعامل وزارت ارتباطات، قول‌های مساعدی برای تقویت امکانات گرفته‌ایم.»

فواید استفاده از پرونده الکترونیک سلامت

۱. دسترسی به خدمات مطلوب؛ با این پرونده پزشکان، مطب‌ها، بیمارستان‌ها قادر خواهند بود جریان کاری مرکز درمانی خود را بهبود بخشند و ناکارآمدی سیستم‌های خود را کاهش دهند، بیماران هم به مراقبت‌ها و خدمات برتر حوزه درمان دسترسی پیدا می‌کنند.

۲. صرفه‌جویی در وقت: پزشکان می‌توانند به سرعت داده‌های مهم درباره بیماران را دریافت و تصمیمات آگاهانه بگیرند. بیماران هم دیگر در صف‌های انتظار طولانی و غیرضروری مطب معطل نمی‌شوند و نبود دسترسی به اطلاعات وقت آنها را هدر نمی‌دهد. 

۳. تعامل بیشتر: در این پرونده‌ها همه اطلاعاتی که پزشک از بیمار در اختیار دارد با رعایت حقوق بیمار، می‌تواند با سایر مراکز درمانی، آزمایشگاه‌ها، رادیولوژی و تصویربرداری به اشتراک گذاشته شود. 

۴. پورتال بیمار: پزشکان می‌توانند کلیه نتایج آزمایشگاهی بیمار خود را در یک پورتال مشخص مشاهده کنند و هر زمان که بخواهند به راحتی به اظهارات پزشکی گذشته و فعلی بیمار دسترسی داشته باشند. در این پرونده‌های الکترونیک مشکل گم شدن مدارک پزشکی و سابقه پزشکی بیمار هم حذف می‌شود 

۵. بازیابی سریع آمار حیاتی: با کمک پرونده‌ الکترونیک سلامت و حتی یک دستگاه تلفن همراه پزشکان از هر مکانی امکان دسترسی به اطلاعات بیمار و توصیه‌های درمانی را خواهند داشت و اطلاعات بیماری‌های غیرواگیر از جمله دیابت، فشارخون، چربی خون، بیماری‌های قلبی و عروقی، سکته‌های مغزی و... به سرعت در دسترس اشت

۶. شناسایی بیماری‌های اپیدمیک: پرونده‌های الکترونیک به ویژه در یک منطقه می‌تواند تشخیص بروز بیماری‌های اپیدمیک در منطقه را افزایش دهد تا وزارت بهداشت و دستگاه‌های نظارتی دولتی به سرعت حوزه‌های مراقبتی و  درمانی را تقویت کنند 

مراحل ثبت پرونده الکترونیک سلامت 

۱. مبداء اول حوزه بهداشتی اعم از واکسیناسیون، پایش رشد کودک، آموزش پیشگیری، مراقبت مادر باردار و... که تحت عنوان خدمات مراقبتی شناخته می‌شود. تمام این اطلاعات باید در پرونده الکترونیک ثبت شود. 

۲. مبداء دوم اطلاعات مربوط به خدمات سرپایی است که عمدتا در حوزه تشخیص و درمان و دارو متمرکز است. طی دو سال گذشته تجمیع اطلاعات در این باره رقم خورده، از جمله این که هر فرد دقیقا چه خدمات سلامتی با چه میزان هزینه دریافت کرده است. 

۳. مبداء سوم اطلاعات مربوط به بخش بستری است. در ۱۰۵۹ بیمارستان کشور توسعه نرم افزارها رشد خوبی داشته و تقریبا ۱۸ نرم‌افزار مهم بیمارستانی (HIS) سرویس سلامت الکترونیک ارائه می‌دهند و اطلاعات آنها از سالیان قبل به این پرونده منتقل می‌شود. 

۴. مبداء چهارم اطلاعات بخش خودمراقبتی است که البته این بخش هنوز به بلوغ خوبی نرسیده است. در این بخش خود افراد باید آموزش ببینند تا اطلاعات مرتبط با سلامت را پس از آموزش و ارائه دسترسی در پرونده الکترونیک ثبت کنند.

پرونده الکترونیک سلامت در یک نگاه 

۱. هر کد ملی یک پرونده سلامت خواهد داشت.

۲. کلیه خدمات سلامت‌محور ذیل پرونده الکترونیک و برنامه پزشکی خانواده انجام می‌شود.

۳. ۹۵ درصد هزینه‌های بستری در سطوح مختلف نظام ارجاع از سطح یک به ۲و۳ رایگان خواهد بود.

۴. دسترسی سریع به اطلاعات بیماران در سطوح مختلف برای مراقب سلامت، بهورز، پزشک، ماما و... مراکز ارائه دهنده خدمت از جمله خانه بهداشت، پایگاه سلامت و مراکز خدمات جامع سلامت (در سطح یک) و پزشکان متخصص (در سطح ۲و۳) فراهم می‌شود.

۴. نسخه‌نویسی الکترونیک و ویزیت از راه دور، تسهیل دسترسی بیماران و پزشکان است.

۵. کلیه اطلاعات بالینی و مالی بیماران، همچنین مراقبت‌های بهداشتی و درمانی دریافت شده به صورت مستند در دسترس است.

رئیس کمیته سلامت الکترونیک کمیسیون بهداشت مجلس، عدم یکپارچگی بیمه‌های پایه و تکمیلی و استنکاف آنها از قانون بودجه 1401 را بزرگترین سد اجرای طرح پرونده الکترونیک سلامت دانست و گفت: بر اساس تبصره 17 قانون بودجه 1402، باید بیش از 600 میلیارد تومان از محل اعتبارات پزشک خانواده، نظام ارجاع و پرونده الکترونیک سلامت برای تقویت زیرساخت های ارتباطی مرکز آمار و فناوری اطلاعات وزارت بهداشت اختصاص می یافت اما متاسفانه تاکنون ریالی در این رابطه اختصاص نیافته است.
فاطمه محمدبیگی در گفت‌ وگو با خانه ملت در تشریح نشست کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی از بررسی عملکرد دستگاه های مسئول اجرای تبصره 17 قانون بودجه 1401 در حوزه سلامت الکترونیک خبر داد و گفت: در این نشست کمیته سلامت الکترونیک کمیسیون گزارشی را ارائه و همچنین دستگاه های مسئول و سازمان های بیمه گر از جمله نظام پزشکی، تامین اجتماعی، آی تی وزارت بهداشت، شورای عالی بیمه سلامت، سازمان بیمه سلامت، بیمه نیروهای مسلح و بیمه مرکزی گزارش هایی را در مورد عملکرد خود در رابطه با اجرای این تبصره ارائه کردند.

شاهد پیشرفت سلامت الکترونیک هستیم
وی ادامه داد: خیزش خوبی در حوزه سلامت الکترونیک در کشور اتفاق افتاده و اگر چه در اوایل بر طبل ناامیدی کوبیده می شد که در این حوزه تکالیفی که بر جای مانده هرگز انجام نمی شود اما با تشکیل کمیته سلامت الکترونیک در کمیسیون بهداشت مجلس، این مهم زیر ذره بین رفت و با حضور نظارتی و میدانی این کمیته در طول یک سال و نیم گذشته و جدیت دستگاه های اجرایی و ایجاد فضای تعاملی و همکاری میان سازمان ها و وزارتخانه های مسئول در حال حاضر شاهد پیشرفت سلامت الکترونیک در کشور هستیم.
نماینده مردم قزوین، آبیک و البرز در مجلس یازدهم افزود: در آغاز کار ما درصد پوشش نسخه نویسی الکترونیک بسیار اندک بود اما در حال حاضر حدود دو سوم نسخ به صورت الکترونیک بوده البته هنوز با درصد مورد انتظار فاصله زیادی داریم و در این رابطه شاهد مشکلات ناشی از استنکاف دستگاه ها، عدم بهم پیوستگی در درگاه یکپارچه تبادل اطلاعات، استفاده سازمان های بیمه گر از کدینگ یکسان مرجع کدینگ وزارت بهداشت تحت عنوان مکسا و اجرای تفاهم نامه سطح خدمات یا SLA بین دستگاه ها یا عدم امضای این تفاهم نامه توسط برخی دستگاه ها با وزارت بهداشت و وجود سند جامع سلامت الکترونیک در کشور هستیم.
عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس یادآور شد: علیرغم پیشرفت های خوبی که در حوزه سلامت الکترونیک انجام شده اکنون در ابتدای راه تنها سه سازمان بیمه گر ارسال اطلاعات برخط بیمه شدگان خود را مورد توجه قرار دادند و تعداد زیادی از بیمه های خصوصی، هنوز این اقدام مهم را انجام نداده اند .
محمدبیگی یادآور شد: از سویی در کدینگ سلامت بیش از 90 درصد خدمات دارویی کشور دارای کدینگ واحد و مرجع بوده اما در حوزه تجهیزات پزشکی هنوز در ارائه کدینگ واحد مشکل داریم و وزارت بهداشت باید هر چه سریع تر آن را تکمیل کند؛ متاسفانه در خصوص تشکیل کمیته راهبری در وزارت بهداشت شاهد عدم تشکیل این کمیته هستیم که براساس اظهارات مسئولان مربوطه در نشست امروز به تازگی پیش نویس نامه های آن توسط وزارت بهداشت آماده شده و از کل تکالیف تنها مصادیق مصرف نسخ کاغذی ابلاغ شده البته آیین نامه اجرایی و تعیین تکلیف تبصره 17 قانون بودجه 1401 در حوزه توافق نامه SLA و یا سطح خدمات تدوین شد و به امضای سازمان های بیمه گر رسیده است.
وی افزود: هر چند در گذشته بیمه خدمات درمانی نیروهای مسلح وارد نسخه نویسی الکترونیک نشده بود اما در سال جاری به این موضوع ورود کرده است . شورای عالی بیمه سلامت نیز به تازگی در خصوص بانک قواعد بیمه گری اقدام کرده و در حال تکمیل آن است؛ متاسفانه دستورالعمل نمایشگر پرونده هنوز نهایی و ابلاغ نشده و همچنین ابلاغ سند محرمانگی داده ها در دستور کار قرار نگرفته است.

بستر ارتباطی در مناطق محروم از نظر آی تی در حوزه های سلامت با مشکل مواجه است
نماینده مردم قزوین، آبیک و البرز در مجلس یازدهم با یادآوری اینکه استانداردهای لازم از آزمایشگاه های مرجع وزارت بهداشت هنوز توسط سازمان های بیمه گر پیاده نشده است، گفت: عدم ارسال کامل اطلاعات به سامانه سپاس توسط سازمان های بیمه گر و ارسال ناقص اطلاعات مراکز بستری و سرپایی همچنان وجود دارد که این اقدام به معنای استنکاف از قانون است از سویی متاسفانه هنوز بستر ارتباطی در مناطق محروم از نظر آی تی در حوزه های سلامت با مشکلاتی مواجه است و وزارت ارتباطات به تکالیفش در قبال مناطق محروم عمل نکرده و پوشش اینترنت در برخی مناطق همچنان با اختلال مواجه است.
عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس یادآور شد: یکی از مشکلات عمده در حوزه سلامت الکترونیک، عدم تخصیص اعتبار از محل بودجه برنامه ریزی شده در قانون بودجه 1401 است که بر اساس تبصره 17 قانون بودجه 1402، باید بیش از 600 میلیارد تومان از محل اعتبارات پزشک خانواده، نظام ارجاع و پرونده الکترونیک سلامت برای تقویت زیرساخت های ارتباطی مرکز آمار و فناوری اطلاعات وزارت بهداشت اختصاص می یافت اما متاسفانه تاکنون ریالی در این رابطه اختصاص نیافته است..
محمدبیگی افزود: از ظرفیت وزارتخانه های صمت، ارتباطات و همچنین معاونت علمی و فناوری در حوزه اقتصاد دیجیتال سلامت که یکی از بندهای تبصره 17 است، عملاً استفاده نشده که در این رابطه دولت باید جوابگو باشد حق بیمه 46 درصد بیمه شدگان بیمه سلامت که شامل روستاییان است به صورت سرانه ، پرداخت می شود و اطلاعات بهداشتی و درمانی آنها در سامانه سطح 1 وزارت بهداشت ذخیره می شود اما بیمه سلامت دسترسی به پرونده آنها برای ارزیابی وضعیت سلامت، مدیریت و تحلیل داده های آنها را ندارد و در حالی که این موضوع با برگزاری یک یا دو نشست ساده قابل حل است اما همچنان از این بستر آماده به کار برای سلامت روستاییان استفاده نمی شود؛ علیرغم اینکه شرایط استفاده پزشکان از امضا الکترونیک توسط سازمان نظام پزشکی مهیا شده، اما متاسفانه بیش از 90 درصد پزشکان هنوز از امضای الکترونیک استفاده نمی کنند در حالی که معاونت درمان وزارت بهداشت و سازمان نظام پزشکی در حوزه استعلام پروانه کسب و طبابت همکاران در حوزه دارو و پزشکی در مورد ارزیابی استفاده از سیستم های سلامت الکترونیک و طبق قانون باید مجوز افرادی که از سیستم های سلامت الکترونیک استفاده نمی کنند و درگاه سلامت الکترونیکی متصل نشده اند را تمدید نکنند.

 

توسعه سامانه های سازمان ها و شرکت ها برخلاف استانداردهای ابلاغی وزارت بهداشت
رئیس کمیته سلامت الکترونیک کمیسیون بهداشت و درمان مجلس ادامه داد: دیوان محاسبات تهیه گزارشات این موضوع را با تاخیر آغاز کرده و از موضوع عقب است؛ سامانه مربوط به پرداخت خسارت به نسخ کاغذی یا خدماتی که مردم بیمه پرداز به شکل آزاد پرداخت می کنند اما صاحب حق بیمه هستند در عمل ایجاد نشده و خسارت ها پرداخت نمی شود همچنین اتصال بیمه های تجاری و تکمیلی همچنان انجام نشده البته این موضوع در حال پیگیری برای انجام است و به نوعی می توان گفت که مطابق جزء 7 بند (ک) تبصره 17 قانون بودجه توسعه سامانه های سازمان ها و شرکت ها برخلاف استانداردهای ابلاغی وزارت بهداشت عملاً تصرف غیرقانونی در اموال دولتی محسوب شده، بنابراین لازم است دیوان محاسبات هرچه سریع تر قراردادهای این حوزه را بررسی و برخوردهای قانونی و قضایی لازم را در دستور کار قرار داده و گزارش آن را به مجلس ارائه کند؛ سازمان تامین اجتماعی به عنوان یکی از بازیگران اصلی تیم سلامت الکترونیک همچنان در دنیای سامانه الکترونیک خودش حضور جدی و فعال دارد و در بهم پیوستگی با مرکز مدیریت داده های سلامت وزارت بهداشت به شکل خودسرانه عمل می کند و به درگاه یکپارچه سلامت نپیوسته است و با توجه به اینکه تعداد بالایی از بیمه شدگان ما در کشور تحت پوشش این سازمان قرار دارد، بنابراین لازم است هر چه سریع‌تر نسبت به اجرای تکالیف خود اقدام کند و به طور قطع مجلس در این رابطه اقدامات لازم را در مورد استنکاف این سازمان از قانون در دستور کار قرار خواهد داد.

 

وجود نرم افزارهای غیرقانونی در حوزه تبادل دارویی
محمدبیگی با اشاره به وجود نرم افزارهای غیرقانونی در حوزه تبادل دارویی یادآور شد: انتظار داشتیم در استفاده از ظرفیت استارت آپ های جوان و بخش خصوصی به عنوان اپراتور استفاده بهتر و بیشتری می شد اما متاسفانه بسیاری از سرمایه های نخبگان در این حوزه در حال هدررفت است و بیش از 2400 سامانه و نرم افزار در حوزه سلامت در بازار به شکل پراکنده داریم که عملا بدون نظارت مشغول به کار بوده که نیازمند ساماندهی توسط مدیرکل آی تی حوزه سلامت هستند و امیدواریم این موضوع هر چه سریع تر مورد توجه قرار گیرد و از این فضای جرم خیز جلوگیری شود زیرا این موضوع با جان و سلامت مردم سروکار دارد و در آن شاهد تبادلات دارویی هستیم به گونه ای که اغلب سقط جنین ها از مسیر فضای مجازی صورت می گیرد./

رئیس مرکز مدیریت شبکه وزارت بهداشت با تاکید بر اینکه فراخوان تزریق واکسن کرونا از سوی وزارت بهداشت خواهد بود، گفت: افرادی که فاقد پرونده الکترونیک سلامت هستند می‌توانند با مراجعه به نزدیک‌ترین پایگاه سلامت یا خانه بهداشت برای تشکیل پرونده خود اقدام کنند.

جعفر صادق تبریزی در گفت‌وگو با ایسنا، با تاکید مجدد بر اینکه پیامی که در شبکه‌های مجازی مبنی بر ثبت نام برای دریافت واکسن کرونا دست به دست می‌شود جعلی است، گفت: این کار یک شیطنت است و چنین پیامی از سوی وزارت بهداشت نبوده است. آدرسی که اعلام شده است مربوط به پرونده الکترونیک سلامت است که تنها پزشکان، مراقبین سلامت و بهورزان به آن دسترسی دارند و پس از ارائه خدمت به مردم آن را در پرونده درج می‌کنند. نام کاربری و کد ورود به سایت به هیچ کس داده نمی‌شود.

وی افزود: بررسی‌های بیشتر در حال انجام است تا با شناسایی عاملان این اتفاق، برخوردهای لازم با آنها صورت گیرد.

تبریزی درباره افرادی که قرار است بر اساس اولویت‌بندی سند ملی واکسیناسیون طی هفته‌های آینده تزریق واکسن داشته باشند، اظهار کرد: این افراد یا در سامانه‌های سطح اول پرونده الکترونیک دارند و یا ندارند. اکنون بیش از ۸۵ درصد افراد پرونده الکترونیک سلامت دارند و در طول زمان شیوع کووید۱۹ با آنها تماس گرفته شده و مورد غربالگری تلفنی قرار گرفتند یا توصیه‌های لازم برای عدم ابتلا به بیماری به آنها شده است. اما افرادی که فاقد پرونده الکترونیک سلامت هستند می‌توانند با مراجعه به نزدیک‌ترین پایگاه سلامت یا خانه بهداشت محل سکونت خود، در مدت زمانی کوتاه ( ۱۵ دقیقه) اقدام به تشکیل این پرونده کنند.

وی گفت: تنها مدرک مورد نیاز برای ثبت نام پرونده الکترونیک سلامت، در دست داشتن کارت ملی است و در صورتی که بیماری زمینه‌ای دارند باید مدارکی برای اثبات آن همراه خود ببرند تا اطلاعات به دقت ثبت شود. 

وی افزود: از طرف دیگر ساز و کاری را دنبال می‌کنیم که ظرف هفته آینده تکمیل شده و سپس از آن طریق با آدرس و نام وزارت بهداشت از طریق ارسال پیامک برای سرپرست خانوار روش انجام کار را به مردم اطلاع رسانی خواهیم کرد.

تبریزی افزود: البته اکثر افراد دارای پرونده الکترونیک سلامت هستند و بهورز آنها در روستا یا مراقب سلامت در شهر با آنها تماس خواهند گرفت و زمان تزریق واکسن را به آنها اعلام می‌کنند که به پایگاه مربوطه رفته و واکسن کرونا را دریافت می‌کنند.

وی تاکید کرد: جای نگرانی وجود ندارد و به محض تامین واکسن، اقدامات مربوط به تزریق آن بر اساس اولویت بندی سند ملی واکسیناسیون برای تمام جمعیت صورت خواهد گرفت.

تبریزی تاکید کرد: نحوه فراخوان از طریق رسانه‌های جمعی بویژه صدا و سیما خواهد بود که اطلاع‌رسانی شود چه گروه سنی در چه بازه زمانی برای دریافت واکسن مراجعه کنند و سپس ارسال پیامک و هماهنگی تلفنی از سوی بهورز یا مراقب سلامت صورت می‌گیرد.

اجرای پرونده و نسخه الکترونیک می‌‌تواند "بازار سیاه دارو" را تضعیف کند یا به طور کلی آن را از بین ببرد؛ در این گفت‌‌وگو به بررسی ابعاد استقرار "پرونده الکترونیک سلامت" و موانع عدم اجرای آن پرداخته‌‌ایم.
سازمان بیمه سلامت ایران اخیراً وعده حذف دفترچه‌‌های کاغذی و استقرار کامل نسخه الکترونیک تا اواسط سال 1400 را داده است. به گفته معاون بیمه سلامت این سازمان، هم‌‌اکنون نسخه الکترونیک در استانهای کشور مستقر شده است.

وی می‌‌گوید: در این طرح پزشکان اقدام به نسخه‌نویسی الکترونیک می‌‌کنند و ارائه خدمات تجویز شده در داروخانه و مراکز پاراکلینیک با ارائه یک کد رهگیری امکان‌‌پذیر است.

 

مزایای سلامت الکترونیک چیست؟

نخستین ذی‌‌نفع ارائه خدمات الکترونیک در نظام سلامت، بیماران هستند؛ در پرونده الکترونیک سلامت، اطلاعات و سوابق پزشکی بیمار درج می‌‌شود؛ با استفاده از این اطلاعات، پزشکان بهتر می‌توانند تصمیم بگیرند که سیر بیماری به چه صورت بوده و بیمار به چه درمان‌هایی بهتر جواب می‌داده و این درمان‌ها برای بیمار چه عوارضی داشته است.

اجرای نسخه‌‌نویسی و نسخه‌‌پیچی الکترونیک نیز کمک می‌‌کند که برخی از خطاهای پزشکی که درنتیجه بدخط نوشتن نام برخی داروهاست از بین برود و درنتیجه عوارض داروها کاهش یابد. ذی‌‌نفع دیگر اجرای چنین طرحی، پزشکان هستند که می‌‌توانند باتوجه به سوابق بیمار، وضعیت او را بهتر تشخیص بدهند؛ همچنین از آن‌‌جا که حفظ کردن تمام تداخلات دارویی برای پزشکان امری دشوار است، نسخه الکترونیک کمک می‌‌کند که این تداخلات کاهش یابند و درنتیجه کیفیت ارائه خدمات درمانی توسط پزشکان افزایش می‌‌یابد.

ذی‌‌نفع سوم استقرار پرونده، نسخه‌‌نویسی و نسخه‌‌پیچی الکترونیک در کشور نیز سازمان‌‌های بیمه‌‌گر هستند؛ اجرای پرونده نسخه الکترونیک، باعث افزایش دقت و سرعت ارائه خدمات درمانی و کاهش تقاضای القایی می‌‌شود. بیمه‌‌ها با استفاده از داده‌‌های به دست آمده از سلامت الکترونیک، می‌‌توانند در زمینه هزینه‌‌کرد خود تصمیمات بهتری اتخاذ کنند.

اجرای پرونده و نسخه الکترونیک می‌‌تواند "بازار سیاه دارو" را تضعیف کند یا به طور کلی آن را از بین ببرد؛ از طرف دیگر، به دلیل افزایش نظارت بر نسخ پزشکان، تجویز دارو منطقی می‌‌شود و میزان مصرف دارو در کشور کاهش می‌‌یابد که این امر، به کاهش ارزبری از کشور نیز کمک شایانی می‌‌کند؛ اهمیت تحقق سلامت الکترونیک در زمان شیوع کرونا پررنگ‌‌تر می‌‌شود؛ استفاده از دفترچه‌‌های کاغذی و لزوم مراجعه حضوری به مطب‌‌ها و داروخانه‌‌ها، از مسائلی است که امر فاصله‌‌گذاری اجتماعی را دچار چالش‌‌هایی می‌‌کند در حالی‌‌که استقرار سلامت الکترونیک می‌‌تواند بسیاری از مراجعات حضوری را کاهش دهد.

یکی از مسائل مورد تأکید در برنامه‌‌های توسعه، اجرای نسخه‌‌نویسی و پرونده الکترونیک سلامت بوده است اما سلامت الکترونیک هنوز نتوانسته به طور کامل در نظام سلامت کشور محقق و اجرا شود.

در همین راستا به سراغ محمد آزادی؛ پژوهشگر هسته سلامت مرکز رشد دانشگاه امام صادق علیه‌السلام رفتیم تا درباره چالش‌‌ها و موانع موجود در مسیر اجرای پرونده و نسخه الکترونیک سلامت با او گفت‌‌وگو کنیم.

 

تسنیم: در ابتدا تعریفی از سلامت الکترونیک ارائه دهید.

سلامت الکترونیک را می‌‌توان استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات خصوصاً شبکه اینترنت در نظام سلامت تعریف کرد؛ دو بُعد محوری سلامت الکترونیک، سلامت و فناوری و 6 مؤلفه فرعی آن، تجارت الکترونیک، مجموعه فعالیت‌‌ها (مانند مدیریت، آموزش و همکاری)، ذی‌‌نفعان، نتایج و خروجی‌‌های مورد انتظار، بعد مکانی و رویکردها و ارزش‌‌های پشتیبان سلامت الکترونیک است.

 

تسنیم: سازمان‌‌های بیمه‌‌گر مدعی هستند که پرونده الکترونیک در حال اجراست و قرار است تا سال آینده آن را به طور کامل مستقر کنند؛ فکر می‌‌کنید این امر قابل تحقق است؟

در نظام سلامت ایران بیش از 70 نوع مرکز ارائه دهنده خدمات سلامت داریم و این‌‌که در چه سطحی می‌‌خواهیم برنامه سلامت الکترونیک را تعریف کنیم، یک بحث جدی است؛ در ایران در برهه‌‌ای گفتند که پرونده الکترونیک سلامت افتتاح شده است اما عملاً در دوران کرونا دیدیم که حتی نسخه‌‌نویسی الکترونیک نیز به خوبی اجرا نشده است!

در سلامت الکترونیک، سه ویژگی کلیدی باید وجود داشته باشد؛ یکی از این ویژگی‌‌ها، دسترسی مردم به سامانه‌‌های سلامت الکترونیک است باید شرایطی به وجود بیاید که به محض نیاز به خدمات سلامت، مردم و بیماران بتوانند از طریق ابزارهای اطلاعاتی مختلف مثل تلفن همراه به این سامانه‌‌ها دسترسی پیدا کنند اما چنین چیزی تاکنون به طور کامل محقق نشده است.

ویژگی دوم، به وجود آمدن بستر تعاملی بین پزشک و بیماران است؛ باید توجه داشت که سلامت الکترونیک قرار نیست جایگزین کادر درمان باشد بلکه باید از ارائه‌‌دهندگان خدمات پشتیبانی کند. این ویژگی شامل کارکردهایی همچون ایجاد بستر برای ارتباطات همزمان و غیرهمزمان پزشک و بیمار، اشتراک‌گذاری تجربیات منجر به سلامتی و انگیزه‌‌بخشی است همچنین با تسهیل جریان اطلاعات، از پزشکان متخصص برای عمل‌‌های درمانی میان‌‌تخصصی پشتیبانی می‌کند.

ویژگی سوم نیز استفاده از داده‌‌های حاصل شده از طریق سلامت الکترونیک برای ارتقای سلامت جامعه است؛ باید بدانیم وقتی داده‌‌های مربوط به سلامتی مردم جمع‌‌آوری می‌‌شود قرار است با آن‌‌ها چه کنیم و چه سیاستگذاری‌‌هایی انجام دهیم.

ما سال‌‌هاست که در کشور نظام ثبت مرگ یا سرطان داریم اما آیا از این داده استفاده‌‌ای می‌‌شود؟ آیا بودجه‌‌بندی وزارت بهداشت مبتنی بر آن داده‌‌ها و تحلیل آن‌‌ها انجام می‌‌شود؟ می‌‌توان گفت که بسیاری از اوقات اگرچه داده‌‌هایی جمع‌‌آوری می‌‌شود اما در سیاست‌‌گذاری و تصمیم‌‌گیری نظام سلامت کشور دخیل نمی‌‌شود.

 

تسنیم: فکر می‌‌کنید این سه ویژگی در نظام سلامت ایران تحقق یافته است؟

دو بیمه اصلی کشور یعنی بیمه تأمین اجتماعی و بیمه سلامت تا قبل از این، می‌‌خواستند که تا پایان سال آن‌‌چه تحت عنوان پرونده الکترونیک سلامت از آن تعبیر می‌‌کنند را اجرا کنند؛ اولاً آن‌‌چه می‌‌گویند بیشتر از این‌‌که شبیه به پرونده الکترونیک سلامت باشد، نسخه‌‌نویسی الکترونیک است؛ چراکه بستر تعاملی برای پرونده الکترونیک بین تمامی مراکز ارائه دهنده خدمات سلامت فراهم نشده است و سوابق بیمار و داده‌‌های مربوط به او هنوز به طور کامل در آن‌‌چه تحت عنوان پرونده الکترونیک سلامت یاد می‌‌شود لحاظ نشده است.

اقدامی که انجام شد این بود که در ابتدا بیمه‌‌ها پزشکان را ملزم به اجرای این پرونده کردند که این امر باعث اعتراض برخی از پزشکان شد زیرا ضعف‌‌هایی در زیرساخت‌‌های آن وجود داشت. سپس بیمه‌‌ها داروخانه‌‌ها را ملزم به تبدیل نسخه‌‌های کاغذی به الکترونیک کردند که این امر نیز سروصداهای زیادی به پا کرد زیرا داروخانه‌‌ها می‌‌گفتند این امر هزینه‌‌هایی برای آن‌‌ها دارد و از سوی دیگر، منجر به ایجاد صف انتظار طولانی مردم در داروخانه‌‌ها می‌‌شد.

بیمه‌‌ها تا چندی پیش، ادعا می‌‌کردند که تا پایان سال پرونده الکترونیک را اجرا می‌‌کنند درحالی که بسیاری از سازوکارهای پیاده‌‌سازی پرونده الکترونیک سلامت دیده نشده است و بحث پرونده الکترونیک سلامت به دلیل ضعف این زیرساخت‌‌ها، غیرمنطقی دنبال می‌‌شود و بسیاری از وعده‌‌های داده شده در تحقق پرونده الکترونیک، شعارگونه به نظر می‌‌رسد.

 

تسنیم: با وجود ضعف زیرساخت‌‌های اجرای پرونده الکترونیک سلامت، علت اصرار بر اجرای آن بدون رفع موانع و تقویت زیرساخت‌‌ها چیست؟

مدیران متولی و کارشناسان حوزه سلامت الکترونیک ظاهراً نگرش‌‌های مختلفی نسبت به سلامت الکترونیک دارند؛ برخی صرفاً اتوماتیک کردن فرآیندهای موجود را سلامت الکترونیک و پرونده الکترونیک سلامت می‌‌دانند که شاید یک علت این‌‌که شعار اجرای پرونده الکترونیک داده می‌‌شود همین نوع نگرش باشد. برخی دیگر نوعی نگرش آماری دارند یعنی هدف نهایی سلامت الکترونیک را جمع‌‌آوری برخی داده‌‌های آماری می‌‌دانند صرف نظر از آنکه این داده‌‌ها چه کاربردهایی خواهد داشت. نهایتاً یک نگرش که کمتر مشاهده می‌‌شود، سلامت الکترونیک را نوعی تغییر پارادایمی از نظام سلامت موجود به نظام سلامتِ بیمار محور می‌‌داند.

در قوانین پنجم و ششم توسعه، راه‌‌اندازی و اجرای پرونده الکترونیک سلامت قید شده ولی اتفاق گسترده‌‌ای در این زمینه رخ نداده است؛ اگرچه در بحران کرونا، اهمیت سلامت الکترونیک و پزشکی از راه دور (تله مدیسین) پررنگ شده ولی ما شاهد این هستیم که از سال 1387 که بحث سلامت الکترونیک در شورای عالی اطلاع‌رسانی (شورای عالی فضای مجازی فعلی) مطرح شد، در سطح کلان اتفاق خاصی نیفتاده است. اگرچه که پروژه‌‌های موفق و کسب‌‌وکارهای موفقی درحوزه سلامت الکترونیک فعال هستند اما در سطح کلان در زمینه سلامت الکترونیک اقدام خاصی به خصوص در دوران کرونا صورت نگرفته است.

 

تسنیم: در سطح جهانی برای نیل به سلامت الکترونیک چه مسیری دنبال شده‌‌ است؟

به طور کلی سه تحول در نظام سلامت کشورها رخ داده است که نتیجه این تحولات منجر به استقرار پرونده الکترونیک سلامت شده است؛ باید این سه تحول ایجاد شود و نمی‌‌توانیم بدون این‌‌که این پله‌‌ها را طی کنیم نقطه نهایی یعنی استقرار سلامت الکترونیک را محقق کنیم. این سه تحول شامل تحول در پردازش رایانه‌‌ای، انفورماتیک پزشکی و پزشکی از راه دور است. این سه تحول در سطح جهان رخ داده است تا به حوزه سلامت الکترونیک و به تبع آن به پرونده الکترونیک سلامت رسیده‌‌اند.

 

تسنیم: آیا این سه تحول در نظام سلامت ایران صورت گرفته است؟

در حوزه پردازش رایانه‌‌ای اتفاقات خوبی در سطح بیمارستان‌‌های کشور رخ داده است اما معضل جدی که وجود دارد این است که با تعدد سامانه های HIS در بیمارستان‌‌های کشور روبروییم و حتی گاهی دیده می‌‌شود که داخل یک بیمارستان نیز سامانه‌‌های متنوعی استفاده می‌‌شود یعنی علاوه بر این‌‌که در بیمارستان‌‌های مختلف سامانه‌‌های متعدد داریم، در یک بیمارستان واحد نیز از چندین سامانه استفاده می‌‌شود مثلاً در واحد تصویربرداری از یک نوع سامانه و در واحد تجهیزات پزشکی، واحد پرستاری بیمارستان، حسابداری و ... از سامانه دیگری استفاده می‌‌شود.

مشکلی که در این زمینه وجود دارد این است که به دلیل یکپارچه نبودن سامانه‌‌ها، انتقال داده‌‌ها بین این سامانه‌‌ها دشوار می‌‌شود و باید این سامانه‌‌ها به یکدیگر متصل شوند تا اطلاعات به صورت یکپارچه دربیاید.

بحث دیگر انفورماتیک پزشکی است که ناظر به تجزیه و تحلیل داده‌‌های مدیریتی و پزشکی است. داده‌های پزشکی مثلاً شامل مشخصات بیماران، آمارهای اپیدمیولوژیک و جمعیت‌شناختی از قبیل شیوع سل و آمارهای مربوط به بیماری‌های مزمن و مرگ‌ومیر ناشی از آن است که در این زمینه پیشرفت‌‌های خوبی داشته‌‌ایم. در حوزه مدیریتی، در سطح خرد مثلاً اطلاعات مالی بیماران، موجودی انبار داروها و تجهیزات پزشکی و مبادلات معمول، مثل صورتحساب پرداخت بیمه و مطالبات؛ و در سطح کلان، تحلیل روند سیر بیماری‌‌ها و شاخص‌‌های کنترل کیفیت را شامل می‌‌شود. در سطح کلان همان‌‌طور که مطرح شد، اگرچه داده‌‌ها با رویکرد آماری تولید می‌‌شوند اما در بودجه‌‌ریزی و سیاستگذاری وزارت بهداشت تأثیر زیادی نمی‌‌گذارند.

در تحول سوم یا همان پزشکی از راه دور (تله‌‌مدیسین) نیز بحث سخت‌‌افزاری و نرم‌‌افزاری مطرح است که ما در حوزه فناوری و امنیتی تله‌‌مدیسین مشکل چندانی نداریم اما سؤالات و ابهاماتی درباره چگونگی اجرای آن وجود دارد؛ مثلاً یک بحث، بُعد حقوقی تله‌‌مدیسین است که باید به سوالات متعددی پاسخ داده شود از جمله اینکه مالک داده‌‌های سلامت چه کسی است یا نهاد متولی و تنظیم گر تله‌‌مدیسین کیست یا حتی در زمینه‌‌ی خطاهای پزشکی، چه چارچوب‌‌های حقوقی خاصی طراحی شده است. همچنین برای دستیابی به سلامت الکترونیک برخی زیرساخت‌‌ها مانند زیرساخت آموزش - مهارتی باید فراهم شوند تا مردم و ارائه‌‌دهندگان خدمات، مهارت استفاده از این سامانه‌‌های آنلاین را داشته باشند.

از سوی دیگر باید پزشکان و مدیران ارائه دهنده خدمات سلامت را اقناع کنیم تا از این سامانه‌‌ها استفاده کنند؛ یعنی باید اعتماد کافی نسبت به سامانه‌‌های آنلاین هم در پزشکان و هم در بیماران ایجاد شود.

همچنین باید در سلامت الکترونیک به بحث عدالت در توزیع همگانی خدمات نیز توجه داشته باشیم زیرا ممکن است بسیاری از افراد ساکن در برخی مناطق کشور، به این سامانه‌‌ها دسترسی لازم را نداشته باشند. علاوه بر این‌‌ها چالش‌‌های اخلاقی از جمله تعارضات فرهنگی در ارائه خدمات فرامرزی یا حفظ حریم خصوصی بیمار نیز مطرح هست. به موارد فوق می‌‌توان چالش‌‌های اقتصادی پیاده‌‌سازی سلامت الکترونیک را نیز اضافه کرد. تا زمانی که این مسائل حل نشود و چگونگی پیاده‌‌سازی سلامت الکترنیک مسیر روشنی پیدا نکند، نمی‌‌توان از استقرار کامل پرونده الکترونیک، تله‌‌مدیسین و سلامت الکترونیک صحبت کرد.

 

تسنیم: اجرای نسخه‌‌نویسی الکترونیک چه مزایای دیگری دارد؟

نسخه‌‌نویسی الکترونیک در دوران کرونا اجرا می‌‌شد می‌‌توانستیم دستاوردهای خوبی در زمینه‌‌های آموزش و ارتقای سواد سلامت، تشخیص و کنترل از راه دور بیمار و خودمراقبتی داشته باشیم. همچنین در یکی از پروژه‌‌های این حوزه که با هدف اجرای نسخه‌‌نویسی الکترونیک صورت گرفت مشخص شد 40 تا 60 درصد نسخ، دارای تداخلات دارویی بودند.

طبیعتاً پزشک نمی‌‌تواند تداخلات هزاران دارو را به خاطر بسپارد اما اجرای نسخه الکترونیک باعث می‌‌شود بسیاری از این تداخلات دارویی که حتی ممکن است باعث عوارض جبران‌‌ناپذیر شوند را شناسایی کرد. از دیگر مزایای اجرای نسخه الکترونیک، این است که ممکن است یک بیمار، به هر دلیل تعداد بیشتری از داروی موردنیاز خود را خریداری کند اما اگر نسخه نویسی و نسخه پیچی الکترونیک اجرا شود جلوی این اتفاق گرفته می‌‌شود و مصرف دارو در کشور کمتر شده و به سمت بهینگی پیش خواهد رفت.

 

تسنیم: با این تفاسیر و بحث‌‌هایی که درباره چالش‌‌های اجرای سلامت الکترونیک اشاره کردید، فکر می‌‌کنید استقرار پرونده الکترونیک سلامت تا سال آینده چه‌‌قدر موفق خواهد بود؟

به نظر می‌‌رسد بیش از آن‌‌که در حوزه فنی و مهندسی سلامت الکترونیک یعنی بُعد سخت آن مشکل داشته باشیم، در حوزه محتوایی یا بُعد نرم آن اعم از قابلیت‌‌های مدیریتی این سیستم و موضوعات مهارتی، نگرشی و اخلاقی پرونده الکترونیک و سلامت الکترونیک مشکل داریم! یعنی سیاستگذاران این حوزه نیاز هست که به این سؤال پاسخ دهند که چه فرآیندها و قابلیت‌‌هایی از سلامت الکترونیک مورد انتظارشان است؛ تا زمانی که به این سؤال و چالش‌‌های دیگر مطرح‌‌شده پاسخ داده نشود نمی‌‌توان تخمین مناسبی از زمان استقرار پرونده الکترونیک سلامت در کشور داشت.

جعفر صادق تبریزی رئیس مرکز مدیریت شبکه وزارت بهداشت در خصوص نحوه فعالیت شبکه بهداشتی کشور برای مقابله با کروناویروس در استان تهران، گفت: در تهران به دلیل ویژگی‌های متمایزی که وجود دارد، دسترسی به جمعیت سخت‌تر است. از طرفی پوشش شبکه بهداشتی در تهران کامل نیست و حدود۲۰ تا ۲۵ درصد افراد در استان تهران پرونده الکترونیک سلامت تشکیل نداده‌اند.

به گزارش ایسنا وی گفت: دولت تمام خدمات را به شکل رایگان در اختیار مردم قرار داده است و توصیه می‌کنیم در صورتی که شخصی فاقد پرونده الکترونیک سلامت به مراکز ما مراجعه می‌کند، همزمان اقدام به تشکیل پرونده نیز داشته باشد. برای جبران این کمبودها از نیروی مقاومت بسیح و تلفن رایگان ۴۰۳۰ استفاده شد و مردم را غربالگری کردند. به طور کلی غربالگری در سطح ۳ دانشگاه علوم پزشکی استان تهران به بالای ۷۰ درصد رسیده است.

 

رئیس بسیج جامعه پزشکی کشور با بیان اینکه راهکار کاهش هزینه درمان، اجرای نظام ارجاع و پرونده الکترونیک سلامت است، گفت: "تعارض منافع" باعث عدم اجرای مناسب این طرحها شده است؛ برای استقرار پزشکان در مناطق محروم، باید امکانات رفاهی برای آنها فراهم شود.
به گزارش تسنیم "نظام ارجاع" نوعی روش ارائه خدمات بهداشتی و درمانی است که طبق آن، بیماران با مراجعه به پزشک خانواده، سلسله مراتب درمانی خود را آغاز می‌‌کنند؛ این شیوه، باعث کاهش چشمگیری در هزینه‌‌های بهداشتی و درمانی در کشورهای جهان شده است اما اجرای سیاست‌‌های نظام ارجاع در کشور ما، با چالش‌‌ها و کارشکنی‌های متعددی همراه بوده است؛ در همین راستا، به سراغ "دکتر سید ابراهیم متولیان" رئیس بسیج جامعه پزشکی کشور رفتیم تا با او درباره چالش‌‌ها و مسائل پیش روی اجرای نظام ارجاع، گپ و گفتی داشته باشیم.

​​​​​​​

• تسنیم: برقراری نظام ارجاع و طرح پزشک خانواده، تا چه حد می‌‌تواند منجر به بهبود ارائه خدمات در حوزه سلامت شود؟

تاثیر اجرای نظام ارجاع برای تمام جهان اثبات شده است و همه کشورها می‌‌دانند که راهکار کاهش بار اقتصادی در حوزه سلامت کشور، اجرایی شدن نظام ارجاع است؛ اجرای نظام ارجاع علاوه بر کاهش هزینه‌‌های حوزه سلامت، باعث افزایش کیفیت درمان نیز می‌‌شود برای مثال بیماری که دچار علائم پوستی شده، با مراجعه به پزشک خانواده خود که از وضعیت پرونده سلامت او خبر دارد، به یک متخصص پوست ارجاع داده می‌‌شود و به این ترتیب از گمراه شدن بیمار جلوگیری به عمل می‌‌آید.

 

• تسنیم: به نظر شما علت عدم اجرای این طرح تا به امروز توسط سوی وزارت بهداشت چه بوده است؟

"تعارض منافع" باعث شده نظام ارجاع در کشور به‌خوبی اجرا نشود؛ وقتی پزشک خانواده وجود داشته باشد، هر پزشکی، بیمار خودش را ویزیت خواهد کرد و در نتیجه، بار مراجعه‌‌های غیرمرتبط به پزشکان مختلف، کاهش می‌‌یابد؛ یکی از اتفاقات رایج این است که بیمار وارد مطب ما می‌‌شود و مجبوریم به او بگوییم به تخصص دیگری مراجعه کند؛ در حالیکه اجرایی شدن نظام ارجاع و طرح پزشک خانواده باعث کاهش این درمان اضافی می‌‌شود.

 

• تسنیم: تعارض منافع در سایر بخشهای نظام سلامت کشورمان چه مشکلاتی ایجاد کرده است؟

تضاد منافع باعث اجرایی نشدن "پرونده الکترونیک سلامت" نیز شده است؛ زیرا ذی‌‌نفعان اجرا نشدن آن، پزشکان هستند! شفاف شدن نسخه‌‌ها از اثرات مثبت اجرایی شدن پرونده الکترونیک سلامت است؛ اگر نسخه‌‌نویسی‌‌ها شفاف شود، میزان تجویز داروهای خارجی و تولید ملی مشخص می‌‌شود و از تجویز داروهایی که با یکدیگر تداخل دارویی دارند یا خارج از اندیکاسیون تجویز شده‌‌اند جلوگیری می‌‌شود.

همین تعارض منافع، از سوی دیگر به بدنه جامعه پزشکی نیز ضربه وارد کرده است برای مثال، برخی پزشکان درآمدهای میلیونی و برخی دیگر درآمد بسیار پایین دارند همچنین به دلیل اجرایی نشدن مناسب پرونده الکترونیک سلامت و نظام ارجاع در کشور، شاهد مصرف بیش از حد دارو در کشور هستیم؛ در تمام خانه‌‌ها نیز قطعاً حجم انبوهی از داروهای تاریخ مصرف گذشته پیدا می‌‌شود زیرا تجویز غیرمنطقی دارو توسط برخی پزشکان صورت می‌‌گیرد؛ نمونه بارز تجویز بیش از حد و غیرمنطقی داروها، تجویز سرم‌‌های تزریقی و آنتی‌‌بیوتیک‌‌هاست که در کشور آمار بسیار بالایی دارد.

 

• تسنیم: آیا شما وجود روابط نامناسب مادی یا غیرمادی (اهدای هدایا) بین شرکت‌‌های دارویی و برخی از پزشکان، جهت تجویز داروهایی با برند خاص را تایید می‌‌کنید؟

بله؛ متاسفانه این مسئله بین برخی از پزشکان و شرکت‌‌های دارویی وجود دارد؛ همانطور که گفته شد، یکی از راهکارهای مقابله با چنین روابط نامناسبی، اجرای پرونده الکترونیک سلامت است؛ اگر پرونده الکترونیک سلامت به‌خوبی اجرا شود، می‌‌توان متوجه شد که یک پزشک در هر ماه، چه میزان از یک دارو و چه برندهایی از داروها را برای بیماران خود تجویز می‌‌کند بنابراین، جلوی تجویز غیرمنطقی این داروها گرفته می‌‌‌‌شود.

 

• تسنیم: به نظر شما برای برخورد با چنین تخلفاتی، نیازمند ایجاد چه چارچوب‌‌هایی در وزارت بهداشت هستیم؟

وزارت بهداشت باید با کارشناسی دقیق و پیاده‌‌سازی پرونده الکترونیک سلامت، کاری کند که بیمه‌‌ها در صورت تجویز بیش از حد و غیرمنطقی دارو، تصویربرداری و سایر خدمات پزشکی اضافی توسط پزشکان، بتوانند به پزشک تذکر بدهند تا بار هزینه‌‌های اضافی و غیرضروری‌‌ که از این طریق بر بیمه‌‌ها تحمیل می‌‌شود نیز کاهش یابد.

در حال حاضر چندین میلیون خودرو در کشور داریم و به راحتی برای آنها در مدت زمان بسیار کوتاه کارت سوخت تهیه شد، چطور ممکن است که نمی‌‌توانیم یک کارت الکترونیک برای سلامت تمام مردم کشور تهیه و توزیع کنیم تا تمام اطلاعات سلامتی آنها در آن ثبت شود؟

 

• تسنیم: برقراری پرونده الکترونیک سلامت، چه کمکی به جلوگیری از فرار مالیاتی پزشکان می‌‌کند؟

اگرچه پزشکان، تنها قشری نیستند که فرار مالیاتی در آنها دیده می‌‌شود اما با اجرایی شدن پرونده الکترونیک سلامت جلوی فرار مالیاتی پزشکان نیز گرفته می‌‌شود.

متاسفانه در حال حاضر شاهدیم که برخی پزشکان در قبال انجام عمل جراحی در کلینیک‌‌ها و مطب‌‌های شخصی خود، به‌‌جای دریافت وجه نقد از بیماران، از آنها هدایایی نظیر سکه دریافت می‌‌کنند یعنی معادل وجه نقدی که بیمار باید برای درمان خود بپردازد، از او سکه یا چک در وجه حامل دریافت می‌‌کنند که این مسئله چون در جایی ثبت نمی‌‌شود، باعث پرداخت نکردن مالیات توسط آنها نیز می‌‌شود؛ اگرچه این مسئله، در بین همه پزشکان رواج ندارد و ممکن است تعداد کمی از آنها این اقدام را انجام دهند اما به‌‌ هر حال برقراری پرونده الکترونیک سلامت، باعث شفافیت در این زمینه خواهد شد.

البته باید به این نکته نیز توجه کرد که مردم باید نتایج دریافت مالیات توسط دولت را در جامعه خود به وضوح مشاهده کنند، برای مثال هنگامی که یک پزشک، مالیات پرداخت می‌‌کند انتظار برخورداری از خدمات رفاهی از سوی دولت را نیز خواهد داشت اما وقتی ببیند با وجود پرداخت مالیات زیاد، هنوز کوچه محل کار او پر از چاله‌‌های آب و زباله است، نمود و نتیجه اخذ مالیات را ندیده است و در نتیجه برای پرداخت مالیات بی‌‌انگیزه می‌‌شود؛ بنابراین وقتی مردم ببینند که پرداخت مالیات باعث افزایش خدمات توسط دولت و بهبود وضعیت رفاهی افراد جامعه می‌‌شود، از فرار مالیاتی کاسته می‌شود.

 

• تسنیم: کشورهای توسعه یافته در زمینه برخورد با تعارض منافع چه ساز و کارهایی ایجاد کرده‌‌اند؟

تفکیک منافع از سیاستگذاری‌‌ها و تصمیم‌‌گیری‌‌ها، مهمترین اقدامی است که در کشورهای پیشرفته انجام می‌‌شود؛ برای مثال HTA یا ارزیابی فناوری‌‌های سلامت یکی از مباحث مهم در کشورهای غربی است که به بهبود وضعیت نظام سلامت کمک شایانی می‌‌کند، در ارزیابی فناوری سلامت، از یک گروه که ذی‌‌نفع مسائل پزشکی نیستند برای ارزیابی تجهیزات پزشکی مراکز درمانی استفاده می‌‌شود.

 

• تسنیم: یکی از راهکارهای ارتقای شاخص‌‌های بهداشتی کشور، حمایت از استقرار پزشکان در مناطق محروم است؛ چالش‌‌های اجرا شدن این طرح در کشورمان چیست؟

طرح استقرار پزشکان در مناطق محروم کشور در ابتدا به‌خوبی اجرا شد اما به دلیل دیرکرد در پرداخت حقوق و مشکلات اجتماعی و فرهنگی، با چالش‌‌هایی روبه‌رو شد؛ این نکته را باید در نظر گرفت که پزشکان در مناطق محروم، عموماً مجبورند خانواده‌‌های خود را نیز با خود همراه کنند، به همین دلیل نیازمند برخورداری از امکانات رفاهی حداقلی نیز هستند، برای مثال، پزشکی که فرزند مدرسه‌‌ای دارد وقتی به منطقه محرومی فاقد مدرسه مناسب برای فرزندش، اعزام می‌‌شود، با مشکل روبه‌رو می‌‌شود و این مسئله، ماندگاری او را در آن منطقه دچار چالش می‌‌کند؛ بنابراین در نظر گرفتن یک محل امن و مناسب برای زندگی و پرداخت به‌موقع حقوق آنها، باعث افزایش ماندگاری پزشکان در مناطق محروم خواهد شد.

بومی‌‌گزینی پزشکان برای مناطق محروم نیز از دیگر راهکارهایی است که باعث بهبود ارائه خدمات توسط آنها می‌‌شود، برای مثال وقتی یک پزشک، اهل تهران باشد و زبان ترکی بلد نباشد، اگر به مناطق محروم آذربایجان برای ارائه خدمت اعزام شود، به دلیل عدم آشنایی با فرهنگ و زبان آن منطقه، دچار مشکل در برقراری ارتباط با بیماران خود خواهد شد اما اگر یک پزشک از همان منطقه، به روش بومی‌‌گزینی برای استقرار در مناطق محروم، انتخاب شود، روند درمان از کیفیت بالاتری برخوردار خواهد شد؛ در حال حاضر سیاست نظام سلامت، به جای بومی‌‌گزینی، امتیازبندی مناطق کشور از لحاظ محرومیت است، برای مثال می‌‌گویند طول طرح پزشکی که در یک منطقه محروم و مرزی خدمت ارائه می‌‌دهد، کمتر از پزشکی خواهد بود که در یک شهر بزرگ و با امکانات بیشتر طرح خود را می‌‌گذارند؛ این سیاستگذاری اشتباه است و بومی‌‌گزینی باید جایگزین امتیازبندی شود.

عضو کمیسیون بهداشت مجلس، گفت: پرونده الکترونیک سلامت باید تا پایان سال دوم برنامه ششم اجرا می‌شد و وزارت بهداشت باید پاسخگوی تعلل در اجرای آن باشد.
حیدر علی عابدی در گفت‌وگو با خانه ملت، اظهارات مسئولان وزارت بهداشت مبنی بر اینکه دفترچه‌های بیمه درمانی سال 1400 حذف می‌شود را فرار رو به جلو دانست و گفت: وزارت بهداشت باید پرونده الکترونیک سلامت را تا پایان سال دوم برنامه ششم اجرا و نسبت به حذف دفترچه‌های کاغذی اقدام می‌کرد.

عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه وزارت بهداشت باید پاسخگوی تاخیر در اجرای پرونده الکترونیک و حذف دفترچه‌های کاغذی باشد، افزود: زمان اعلام شده برای حذف دفترچه‌های کاغذی از سوی وزارت بهداشت بسیار دیر و در واقع وعده سرخرمن است و با اعلام زمان حذف و فرار رو به جلو می‌خواهند از زیر بار مسئولیت شانه خالی کنند.

وی با اشاره به فواید پرونده الکترونیک سلامت، گفت: الکترونیک‌کردن دفترچه‌های درمان، در دسترس بودن اطلاعات بیمار، تسریع در رسیدگی به امور بیماران، صرفه‌جویی در مصرف کاغذ و محیط زیست و سوء استفاده‌های احتمالی در حوزه دارو را به دنبال خواهد داشت.

نماینده مردم اصفهان در مجلس افزود: مهمترین فایده پرونده الکترونیک سلامت مدیریت هزینه‌ها و سطح‌بندی خدمات است؛ در حال حاضر برخی با استفاده از دفترچه و مهر تقلبی داروهای گران‌قیمت را از داروخانه‌ها دریافت و در بازارهایی مانند ناصرخسرو می‌فروشند و با حذف دفترچه درمان‌های درمان از چنین سوء استفاده‌هایی جلوگیری می‌شود.

عابدی یادآور شد: همچنین با الکترونیک کردن دفترچه‌های درمان بیمار نمی‌تواند همزمان به چندین پزشک مراجعه کند و پزشک عمومی باید بیمار را به پزشک متخصص ارجاع دهد البته اگر بیمار به طور مستقیم خواست به پزشک متخصص مراجعه کند باید هزینه اش را خود بپردازد و از بیت المال پرداخت نمی‌شود که در نهایت موجب مدیریت هزینه‌ها می شود.
این نماینده مردم در مجلس دهم، افزود: در واقع جلوگیری از صدور دفترچه‌های تقلبی و فروش داروهای گران قیمت در بازار سیاه، مدیریت هزینه‌ها برای بیمه‌ها، قرار گرفتن بیمار در سیستم ارجاع و برچیده شدن و صف‌های طولانی و لیست های انتظار از جمله فواید و مزایای اجرای پرونده الکترونیک است./

معاون بهداشت وزارت بهداشت ضمن تشریح آخرین اقدامات صورت‌گرفته در زمینه پرونده الکترونیک سلامت برای آحاد جامعه ایرانی، گفت: پیش‌بینی می‌کنم تا پایان سال جاری بخش عمده اتصالات برای پرونده الکترونیک سلامت صورت خواهد گرفت و مابقی آن نیز تا پایان دولت انجام می‌شود.

علیرضا رئیسی در گفت‌وگو با ایسنا، با بیان اینکه تا کنون اقدامات مناسبی برای پرونده الکترونیک سلامت صورت گرفته است، گفت: در سطح یک سامانه‌های سیب، ناب و سینا در حال فعالیت بودند که اکنون این سامانه‌ها در سطح یک به یکدیگر متصل شدند و به شکل یکپارچه فعالیت می‌کنند؛ این یعنی ۲۷ میلیون ایرانی و ساکنین شهرهای زیر ۲۰هزار نفر و روستاها شامل این اتصال شده‌اند.

وی ایجاد ارتباط میان سه سطح یک، دو و سه ارایه خدمات سلامت را اتفاقی ویژه خواند و تصریح کرد: ایجاد این ارتباط گام دومی بود که وزارت بهداشت برداشت که به موجب آن میان کلینیک‌ها و بیمارستان‌ها ارتباط برقرار شد و بیش از ۳۰ دانشگاه علوم‌پزشکی به سمت آن مهاجرت کردند و مابقی دانشگاه‌ها نیز در حال پیوستن به این طرح هستند. نکته قابل تامل آن است که از میان این ۳۰ دانشگاه یاد شده، اکنون حدود ۱۵ دانشگاه حتی به سوی اتصال با بخش‌های خصوصی رفته‌اند.

رئیسی با بیان اینکه یک پرونده الکترونیک سلامت شامل اتصال میان بخش‌های پاراکلینیک، رادیولوژی، آزمایشگاه، داروخانه، بخش خصوصی، مطب‌ها، کلینیک‌ها و بیمارستان‌ها است، گفت: اکنون ریل‌گذاری‌ها برای تحقق هدف اتصال کامل بخش‌های مذکور اتفاق افتاده است و به تدریج شاهد مهاجرت بخش‌ها به سوی اتصال هستیم و پیش‌بینی می‌کنم تا پایان سال جاری بخش عمده اتصالات صورت خواهد گرفت و مابقی آن نیز تا پایان دولت انجام می‌شود. لزوم تکمیل اتصالات در پرونده الکترونیک سلامت، اتصال بیش‌ از ۱۸۰هزار نقطه در سراسر کشور است که تا کنون حدود ۱۴۶هزار نقطه به یکدیگر متصل شده‌اند.

وی با اشاره به وجود زیرساخت‌های لازم جهت تحقق اهداف، ‌ اظهار کرد: به طور مثال ارسال الکترونیک اسناد پرونده‌های بیماران از بیمارستان به سازمان‌های بیمه‌گر در بسیاری از دانشگاه‌های علوم‌پزشکی به شکل پایلوت اجرا شده و دیگر پرونده کاغذی به بیمه ارسال نمی‌شود. گام بعدی حذف دفترچه از مطب‌ها در سطح یک خدمات است تا نسخه نویسی الکترونیک انجام شود که به دنبال آن نسخه به شکل الکترونیک از مطب به داروخانه برود.

رئیسی در خصوص پرداخت مطالبات پزشکان خانواده و مباحث مطرح شده مبنی بر وجود معوقات در پرداخت‌های آنها، تصریح کرد: امسال دریافت ما از یک درصد ارزش افزوده از سازمان مدیریت برنامه‌ریزی با روند منطقی روبرو نبود. البته این سازمان قول مساعدی داده تا ظرف یک ماه‌ آینده گشایشی در این امر صورت گیرد تا به واسطه دریافت این یک درصد ارزش افزوده، ‌ پرداخت ما به پزشکان بدون مشکل صورت گیرد. به طور کلی در پرداخت‌های سطح یک دچار مشکلات شده‌ایم که به زودی برطرف خواهد شد.

 

علت اصلی تاخیر در اجرای پرونده الکترونیک سلامت چیست؟
عضو کمیسیون بهداشت مجلس، عدم برقراری ارتباط الکترونیکی میان پرونده الکترونیک سلامت با داروخانه‌ها، بیمارستان‌ها و مراکز ارائه دهنده خدمات در سطوح مختلف را علت اصلی تاخیر در اجرای پرونده الکترونیک دانست.
محمدنعیم امینی فرد

محمد نعیم امینی‌فرد در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری خانه ملت با بیان اینکه پرونده الکترونیک سلامت برای 81 میلیون نفر ایرانی تشکیل شده است، گفت: اطلاعات برخط در سامانه های وزارت بهداشت وجود دارد اما تعدادی از سامانه‌ها فعال نیست البته فعال نبودن به این معنا نیست که افراد پرونده‌ای ندارند بلکه بر اساس مراجعات در پایش های مختلف تکمیل خواهند شد.

عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی در مورد علت تاخیر در اجرای پرونده الکترونیک سلامت، افزود: مشکل اصلی این است که ارتباطی الکترونیکی میان این پرونده با تمامی مراکز طرف قرارداد بیمه‌ها  اعم از داروخانه‌ها، بیمارستان‌ها و مراکز ارائه دهنده خدمات در سطوح مختلف هنوز ایجاد نشده است.

وی ادامه داد: بنابراین تا زمانی که این ارتباط برقرار نشود خدمات در ارتباط با پرونده الکترونیک سلامت منحصر به بخش دولتی خواهد بود البته در برخی مراکز ارتباط تا سطح 3 هم هنوز متصل نشده است.

امینی فرد با تاکید بر اینکه باید پیوند مناسب میان دفترچه الکترونیک و پرونده سلامت الکترونیک به وجود آید، گفت: پرونده الکترونیک سلامت پیچیدگی های فنی مربوط به خود را دارد و باید میان پرونده الکترونیک سلامت و مراکز طرف قرارداد بیمه ها پیوستگی مناسب ایجاد شود./

دسترسی به اطلاعات یکپارچه سلامت ایرانیان، آرزویی بود که سال‌ها در قوانین کشوری تکرار می‌شد و وزارت بهداشتی‌ها هم به دنبال اجرایش بودند؛ آرزویی که تحقق آن از برنامه چهارم توسعه تا کنون با اما و اگرهایی روبرو بود...

به گزارش ایسنا، طبق ماده ۸۸ قانون برنامه چهارم توسعه، وزارت بهداشت موظف شده بود تا به منظور ارتقاء مستمر کیفیت خدمات سلامت و تعالی عملکرد خدمات بالینی، افزایش بهره‌وری و استفاده بهینه از امکانات بهداشتی و درمانی کشور، نسبت به طراحی و استقرار نظام جامع اطلاعات سلامت شهروندان ایرانی اقدام کند؛ تکلیف قانونی که از اواسط دهه ۸۰ بر عهده وزارت بهداشتی‌ها قرار گرفت، اما طی این سال‌ها چالش‌های متعددی هم در اجرایش وجود داشت.

نهایتا برای ایجاد نظام جامع اطلاعات سلامت شهروندان یا همان سامانه پرونده الکترونیکی سلامت ایرانیان (سپاس) در دولت یازدهم برنامه‌ریزی و برای فراهم آوردن زیرساخت‌هایش اقدام شد و اجرای آن در دولت دوازدهم نیز ادامه یافت تا جایی که چندی پیش دکتر سعید نمکی-وزیر بهداشت وعده داد که پرونده الکترونیک سلامت تا پایان بهار ۹۸، رونمایی و مستقر خواهد شد.

هرچند که با رونمایی رسمی از آغاز استقرار پرونده الکترونیک سلامت، برخی‌ اظهارات مبنی بر رونمایی ناقص از این پرونده، عدم اتصال این سامانه به بیمارستان‌ها و مراکز درمانی و... مطرح شد، اما طبق اعلام و تاکید رییس مرکز آمار و فناوری اطلاعات وزارت بهداشت، اقدامی که در حال حاضر انجام شده، این است که در تمام مراکز بهداشتی کشور اطلاعات مربوط به سلامتی افراد به طور کامل ثبت می‌شود، سپس آنها مورد هویت‌سنجی قرار گرفته، استحقاق بیمه‌ای افراد سنجیده می‌شود. سپس در صورت نیاز در سطح اول ارائه خدمات، برای افراد نوبت‌گیری شده و افراد به سطح دوم ارائه خدمات ارجاع داده می‌شوند.

پرونده الکترونیک سلامت چیست؟

دکتر حمیدرضا صفی‌خانی- رییس مرکز آمار و فناوری اطلاعات وزارت بهداشت، در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به جزییات پرونده الکترونیک سلامت که اخیرا رونمایی و در کشور مستقر شده است، می‌گوید: پرونده الکترونیک سلامت، درگاه یکپارچه تجمیع اطلاعات است که می‌تواند تمام اطلاعات مربوط به وقایع سلامتی مردم را از پیش از تولد تا بعد از مرگ تحت پوشش قرار دهد.

جزییات فرآیند پرونده الکترونیک سلامت

وی می‌افزاید: اتفاقی که در حال حاضر رخ داده، این است که در تمام مراکز بهداشتی کشور اطلاعات مربوط به سلامتی افراد به طور کامل ثبت می‌شود، سپس آنها مورد هویت‌سنجی قرار گرفته، استحقاق بیمه‌ای افراد سنجیده می‌شود. سپس در صورت نیاز در سطح اول ارائه خدمات، برای افراد نوبت‌گیری شده و افراد به سطح دوم ارائه خدمات ارجاع داده می‌شوند. این فرآیند سرویسی بسیار پیشرفته است و بر اساس آن برای افرادی که به سطح اول ارائه خدمات مراجعه می‌کنند، این امکان وجود دارد که در زمان مناسب، برای پزشک مناسب و در مرکز مناسب برایشان نوبت‌گیری شود.

ایجاد ارجاع الکترونیک در کل کشور

صفی‌خانی با بیان اینکه بنابراین در حال حاضر نظام ارجاع الکترونیک در کل کشور برقرار شده، ادامه می‌دهد: بر این اساس افراد از سطح یک ارائه خدمات به سطح دو و کلینیک‌های تخصصی بیمارستان‌ها و بیمارستان‌ها مراجعه می‌کنند. در عین حال اطلاعات بیمارستانی هم به پرونده اضافه شده و اطلاعات سطح یک کاملا به اطلاعات سطح دو در پرونده الکترونیک سلامت مرتبط شده است. بنابراین برای افرادی که به سطح اول ارائه خدمات مراجعه می‌کنند، در صورت نیاز نوبت‌گیری شده و به سطح دو ارائه خدمات ارجاع داده می‌شوند. حال وقتی بیماران به سطح دو مراجعه می‌کنند، نظرات پزشک در سطح یک قابل رویت است و سپس برای  بیمار درون سیستم به صورت الکترونیک نسخه‌نویسی می‌شود و بیرون از سیستم هم نسخه‌پیچی به صورت الکترونیک انجام می‌شود.

اطلاعات کدام بیمه‌شدگان به پرونده الکترونیک سلامت متصل است؟

وی با بیان اینکه بنابراین در حال حاضر تمام اطلاعات سلامتی افراد در پرونده الکترونیک سلامت ثبت شده و استحقاق بیمه‌ای آنها نیز استعلام می‌شود، تاکید می‌کند: سرویس‌های برخطی در این فرآیند وجود دارد که هم هویت بیماران را از طریق کارت ملی می‌سنجند و دیگر نیازی به دفترچه برای هویت‌سنجی افراد نیست و هم استحقاق بیمه‌ای بیماران را استعلام می‌کنند. در حال حاضر وزارت بهداشت به سامانه‌های سازمان بیمه سلامت ایران و تامین اجتماعی هم متصل شده است. در عین حال برای اتصال اطلاعات بیمه نیروهای مسلح نیز در حال انجام اقداماتی هستیم. ضمن اینکه اطلاعات آن دسته از بیمه‌شدگان نیروهای مسلح که به نوعی به یکی از مراکز سرپایی، بستری و یا سطح یک ما مراجعه کرده‌اند نیز در سامانه وزارت بهداشت وجود دارد.

نسخه‌نویسی و نسخه‌پیچی الکترونیک در قالب پرونده الکترونیک سلامت

رییس مرکز آمار و فناوری اطلاعات وزارت بهداشت با بیان اینکه بازخورد اقدامات بیمارستانی دولتی هم بر روی پرونده الکترونیک سلامت فرد می‌نشیند و هم به سطح یک بازمی‌گردد، می‌گوید: در حوزه نُسخ هم دو سطح داریم؛ ‌ یک سطح نسخه‌نویسی است و یک سطح نسخه‌پیچی. در سطح نسخه‌نویسی، پزشک نسخه را به صورت الکترونیکی  درون سیستم می‌نویسد. حال اگر فرد در داروخانه داخل بیمارستان نسخه‌اش را بگیرد، نسخه‌پیچی هم به صورت الکترونیک انجام می‌شود، اما اگر در حال حاضر فرد به داروخانه‌ای خارج از بیمارستان مراجعه کند، در آنجا سیستم‌های الکترونیکی برای تایید نسخه وجود دارند، اما  نسخه‌پیچی الکترونیک نیست. البته اطلاعات تایید نسخ باز هم بر روی پرونده سلامت افراد می‌نشیند.

۲ چالشِ حذف دفترچه‌های بیمه

صفی‌خانی درباره زمان حذف کامل دفترچه‌های بیمه و الکترونیکی شدن نسخ نیز اظهار می‌کند: تمام فرآیندها برای حذف دفترچه بیمه آماده است، اما یک بحث قانونی در این زمینه وجود دارد و آن هم بحث امضای الکترونیک است. در وهله اول پزشکان باید امضایی الکترونیک داشته باشند که سازمان نظام پزشکی باید به این موضوع بپردازد. در این صورت هر پزشکی که امضای الکترونیک داشته باشد، امکان نسخه‌نویسی الکترونیک برایش فراهم است.

وی می‌افزاید: مساله دوم هم این است که وقتی نسخه‌نویسی الکترونیک انجام شد، سازمان‌های بیمه‌گر باید آن سند را به عنوان سند پرداخت قبول کنند. هنوز سازمان‌های بیمه‌گر این بخش از موضوع را نپذیرفته‌اند و می‌گویند این موضوع احتیاج به قانون دارد و باید قانونی داشته باشیم که اجازه دهد که ما بر اساس نسخه الکترونیکی که سند کاغذی‌اش کاملا حذف شده، پرداخت‌ها را انجام دهیم. بنابراین همین الان امکان نسخه‌نویسی الکترونیک و پذیرش آن در داروخانه فراهم شده و ارتباط این‌ها با سامانه پرونده الکترونیک سلامت هم برقرار است. حال اگر بحث امضای الکترونیک و بحث پرداخت بیمه‌ها رفع شود، می‌توانیم سریعا به سمت حذف دفترچه رویم. گرچه ما راهکارهایی بینابینی هم داریم. به هر حال گام‌های اساسی را در زمینه پرونده الکترونیک سلامت برداشتیم و در حال حاضر هسته اولیه آن به شکل کامل در همه کشور ایجاد شده و سایر بحث‌ها ارزش افزوده‌ای است که به پرونده الکترونیک سلامت اضافه می‌شود که مازاد بر تعهدات قانونی بوده و می‌تواند الگویی قابل ارائه در عرصه بین‌المللی باشد. مطمئنا برنامه‌ریزی ما این است که پیش از پایان دولت این اقدامات را انجام دهیم.

رسیدگی الکترونیکی به اسناد ۲۳۶ بیمارستان و ۱۲۰ میلیارد تومان صرفه‌جویی

صفی‌خانی با بیان اینکه در عین حال رسیدگی به اسناد بیمارستانی در ۲۳۶ بیمارستان به صورت الکترونیک شده است، اظهار می‌کند: پیش از این هر پرونده بیمارستانی به طور متوسط حدود ۶۰ صفحه داشت که به صورت کاغذی مورد رسیدگی قرار می‌گرفت و حتی بعضا از سوی بیمه‌ها کسورات هم می‌خوردند، اما در حال حاضر پرونده‌ها به صورت کاملا الکترونیک به سازمان‌های بیمه‌گر رفته و مورد رسیدگی قرار می‌گیرند. همین موضوع منجر به ۱۲۰ میلیارد تومان صرفه‌جویی در این حوزه شده است. ما تلاش می‌کنیم که تا پایان سال این اقدام به تمامی بیمارستان‌های کشور تسری یابد. اطلاعات این اسناد بیمارستانی هم بر روی پرونده الکترونیک سلامت افراد می‌نشیند.

۷۶ میلیون ایرانی پرونده الکترونیک سلامت دارند

وی با بیان اینکه در پرونده الکترونیک سلامت پیش‌بینی امکان خوداظهاری افراد را هم کرده‌ایم، می‌گوید: بر این اساس اگر فردی به کمپین فشار خون ملحق شود و فشارش را اندازه‌گیری کنند، نتیجه بر روی پرونده ذخیره می‌شود. بنابراین هسته اولیه پرونده الکترونیک سلامت در کل کشور ایجاد شده است و در حال حاضر اطلاعات اولیه ۷۶ میلیون نفر ‌از جمعیت کشور را داریم. حال اگر مردم مسیری را که شرح دادم، طی کنند، اطلاعات‌شان به صورت کامل ثبت خواهد شد. تاکید می‌کنم که حتی اگر مردم مسیر ارجاع را هم طی نکنند و به عنوان مثال مستقیما به بیمارستان مراجعه کنند و یک نوع بیمه داشته باشند، باز هم اطلاعات‌شان در پرونده الکترونیک سلامت ثبت خواهد شد.

چگونگی ورود بخش خصوصی به پرونده الکترونیک سلامت

وی درباره امکان ورود بخش خصوصی در پرونده الکترونیک سلامت، نیز می‌گوید: باید به‌گونه‌ای کار را پیش بریم که اگر مردم به مطب‌های خصوصی هم مراجعه کردند، اطلاعات‌شان گم نشود. در این زمینه فرایندها و نرم‌افزارها به صورت کامل دیده شده‌اند و در هفت نقطه از کشور شامل گلستان، مازندران، گیلان، ‌ زنجان، آذربایجان شرقی، مشهد و بابل پایلوت این اقدام را آغاز و سامانه‌های بخش خصوصی را ایجاد کردیم؛ به‌طوری که امکان تبادل اطلاعات مطب‌های بخش خصوصی با سامانه پرونده الکترونیک سلامت در این استان‌ها برقرار شد که یک دستاورد بزرگ محسوب می‌شود. بر این اساس اگر فردی فرایند ارجاع را هم رعایت نکند و به مطب خصوصی رود، باز امکان تبادل اطلاعاتش با سامانه پرونده الکترونیک سلامت برقرار است. البته مشکلی که در این زمینه وجود دارد این است که در حال حاضر همه مطب‌ها به این سامانه متصل نیستند. زیرا برایشان ایجاد امکاناتش مقداری هزینه‌بر است.

صفی‌خانی می‌افزاید: این اقدام را با سازمان بیمه سلامت و تامین اجتماعی پیش می‌بریم تا با کمک آنها بتوانیم این موضوع را سریعا در مطب‌ها جاری کنیم. برآوردمان این است که این اقدام طی سه تا چهار ماه آینده انجام می‌شود و می‌توانیم مطب‌ها را به سامانه‌هایی متصل کنیم که امکان تبادل اطلاعات با سامانه پرونده الکترونیک سلامت را داشته باشند. در این صورت تمام اجزاء پرونده در بخش خصوصی هم تکمیل می‌شود. گرچه بسیاری از کشورها که پرونده را کامل کردند با احتیاط به سمت بخش خصوصی رفته‌اند. زیرا پرونده را برای مدیریت منابع عمومی دولت ایجاد کرده‌اند. بنابراین ما همین الان هم می‌توانیم بگوییم که اجزاء پرونده الکترونیک سلامت در کشور کامل شده است. حال برای اینکه اطلاعات بخش خصوصی را گم نکنیم، این اقدام پیش‌بینی شده است. گرچه ما بر اساس قانون مکلفیم که سامانه پرونده الکترونیک سلامت را برای نظام ارجاع تامین کنیم. بنابراین در حال حاضر تکلیف قانونی‌مان را انجام دادیم و سامانه پرونده الکترونیک برای نظام ارجاع فراهم شده است.

ثبت روزانه ۲.۵ میلیون تراکنش در قالب پرونده الکترونیک سلامت

وی با بیان اینکه این پرونده در بیمارستان‌های خصوصی طرف قراداد بیمه‌ها نیز جاری خواهد شد، ادامه می‌دهد: مسیری که شرح دادم اکنون اجرا می‌شود. به‌طوری که در حال حاضر روزانه ۲.۵ میلیون تراکنش را در قالب پرونده الکترونیک سلامت در سطح یک، سطح بیمارستانی و...  ثبت می‌کنیم که این موضوع در نظام سلامت بی‌سابقه است. یکی از محاسن این اقدام این است که ما از سامانه‌های رسیدگی به اسناد سازمان تامین اجتماعی و بیمه سلامت هم اطلاعات را به سامانه پرونده الکترونیک سلامت متصل کرده‌ایم.

اطلاعات پرونده الکترونیک سلامت برای مردم قابل دسترس است؟

  وی در پاسخ به اینکه آیا پرونده الکترونیک سلامت برای خود افراد نیز قابل دسترسی است، می‌گوید: همه کشورهایی که پرونده الکترونیک سلامت را راه‌اندازی کردند، نمایشگر پرونده را ایجاد نکرده‌اند. نمایشگر پرونده نباید همه اطلاعات را شامل شود. ما نمایشگر پرونده را هم ایجاد کردیم، اما در حال حاضر آن را در دسترس مردم قرار ندادیم. در شرایطی که از امنیت و بحث‌های حقوقی موضوع مطمئن شویم، نمایشگر را منتشر می‌کنیم تا مردم به بخشی از اطلاعات سلامتی‌شان دسترسی داشته باشند و حتی می‌توانند خوداظهاری کنند.

صفی‌خانی درباره بار مالی این اقدام برای داروخانه‌ها و مطب‌های خصوصی نیز می‌گوید: برای داروخانه‌ها اتصال به این سامانه کمترین بار مالی را دارد. زیرا داروخانه‌ها عمدتا سیستم‌های الکترونیک دارند. حتی برای داروخانه‌ها این حُسن را هم دارد که سامانه‌های متعدد در یک پلتفرم ارائه می‌شود. برای مطب‌ها ممکن است تجهیز مطب، بار مالی داشته باشد که در این زمینه با سازمان‌های بیمه‌گر صحبت کردیم تا در صورت امکان مشوق‌هایی را برای پزشکانی که سامانه را در مطب‌شان مستقر می‌کنند، ایجاد کنند. البته در حال حاضر هم اگر فردی به مطب خصوصی مراجعه و صورتحسابش را برای بیمه بیاورد، اطلاعاتش در پرونده ثبت خواهد شد.

استقرار راهنماهای بالینی در سامانه پرونده الکترونیک سلامت

رییس مرکز آمار و فناوری اطلاعات وزارت بهداشت تاکید می‌کند: پرونده الکترونیک سلامت و نظام ارجاع الکترونیک به طور کامل در کشور شکل گرفته و از این به بعد ارزش‌های افزوده‌ای را برایش ایجاد می‌کنیم. گایدلاین‌ها و قواعد بیمه‌ها هم همین الان بر روی سامانه پرونده قرار دارند. به عنوان مثال اگر بیماری مراجعه کند و برایش سی‌تی‌اسکن و سونوگرافی به طور همزمان تجویز شود، سیستم هشدار می‌دهد که تا زمانی که جواب سونوگرافی نیامده نمی‌توانید سی‌تی‌اسکن درخواست کنید. بنابراین گایدلاین‌ها در حال حاضر در پرونده وجود دارد. منتها گایدلاین‌ها دائما باید بروز شوند و اقدام بعدی ما ایجاد سرویسی است که دائما اینها را بروز کند.

پرونده الکترونیک سلامت که از آن به عنوان ریل اصلی کنترل هزینه‌های سلامت یاد می‌شود پس از گذشت ۱۵ سال صبح امروز به صورت کامل در سراسر کشور اجرایی شد.

فارس - اواخر دهه هشتاد بود که بحث طرح پرونده الکترونیک سلامت، برای ثبت دیجیتالی اطلاعات سلامت ایرانیان در کشور مطرح شد، و طی این سال‌ها مسؤولان وزارت بهداشت در دولت‌های مختلف بارها قول افتتاح این سامانه را دادند اما نتوانستند این طرح را به صورت کامل اجرایی کنند.

هرچند تاکنون سامانه‌های متعددی در حوزه سلامت ایجاد شدند، اما این سامانه‌ها هنوز با آنچه که پرونده الکترونیک کامل و واقعی خوانده می‌شود و بر اساس آن باید سطوح مختلف ارائه خدمت از خانه بهداشت گرفته تا ارائه خدمات تخصصی و فوق‌تخصصی در بیمارستان‌ها و کلینیک‌های همه بخش‌ها اعم از دولتی، خصوصی و... به یکدیگر متصل شوند، فاصله داشته است.

اجرای این طرح با وجود اینکه در برنامه‌های چهارم، پنجم و ششم توسعه به وزارت بهداشت تکلیف شده است اما سال‌های سال است که به تعویق افتاده بود و تنها به راه اندازی چندین سامانه الکترونیکی ثبت اطلاعات افراد از جمله سامانه سیب و سامانه سپاس و .. منتهی شد، البته در دوران وزارت قاضی‌زاده هاشمی برای استقرار پرونده الکترونیک سلامت گام‌هایی برداشته شد و بنا به گفته رئیسی معاون بهداشتی وزیر در سال گذشته اطلاعات نزدیک به ۷۰ میلیون نفر در این سامانه ثبت شده اما طبق نظر کارشناسان این‌ها تنها اطلاعات بهداشتی افراد است.

 

* ۱۷۰ هزار نقطه باید به هم متصل شود

به نظر می‌رسد اجرای پرونده الکترونیک سلامت کار آسانی نبوده، اما تاکنون گام‌های موثری برای اجرای این طرح در حوزه بهداشت برداشته شده است، به طوری که بر اساس اظهارات مسؤولان وزارت بهداشت در حال حاضر تمام روستاها و شهرهای زیر ۲۰ هزار نفر پزشک خانواده و پرونده الکترونیک سلامت دارند.

علیرضا رئیسی معاون بهداشت وزارت بهداشت چندی پیش درخصوص اجرای پرونده الکترونیک سلامت در حوزه بهداشت به خبرنگار فارس گفت: در حال حاضر تمام روستاها و شهرهای زیر ۲۰ هزار نفر پزشک خانواده و پرونده الکترونیک سلامت دارند اما مشکل اصلی ما در سطح شهرها است که حوزه بهداشت در زمینه فعالیت خود را آغاز کرده و در حال حاضر ۲۶۰۰ مرکز شهری دارای مراکز جامعه سلامت داریم وهمچنین ۵۵۰۰ پایگاه نیز به سیستم الکترونیک متصل هستند.

وی با بیان اینکه پرونده الکترونیک سلامت زمانی کامل خواهد شد که ارتباط با سطح دو و سه برقرار شده باشد و به کلینیک‌های تخصصی، پاراکلینیک و مراکز رادیولوژی متصل باشند توضیح داد: وقتی که همه حوزه‌ها به هم وصل شد پرونده الکترونیک شکل می‌گیرد، به‌طور دقیق تر ۱۷۰ هزار نقطه در حوزه سلامت وجود دارد که باید به هم متصل شود، تاکنون با تمام اقداماتی که انجام شده بیش از ۱۲۰ هزار نقطه به یکدیگر وصل شده است و کاری که اکنون به دنبال آن هستیم این است که دوازده گام اجرای پزشک خانواده را طراحی کرده ایم و به شرط تأمین منابع تا سال ۱۴۰۰ می‌توانیم این کار را به پایان برسانیم و اگر منابع مد نظر تأمین نشود این کار ممکن است با دو سال تاخیر صورت پذیرد، در حال حاضر به این سمت پیش می‌رویم که سامانه‌های الکترونیکی سطح ۲ و ۳ و بخش خصوصی کامل شود و سپس آنها به حوزه بهداشت متصل شوند.

*اجرای کامل پرونده الکترونیک سلامت در ۶ استان

چندی پیش معاون درمان وزارت بهداشت از تکمیل زیرساخت‌های پرونده الکترونیک سلامت خبر داده بود. براساس اظهارات وی در حال حاضر هر شخصی که به مراکز درمانی دولتی مراجعه کند می‌تواند از این خدمت استفاده کند و تا پایان سال اجرای این طرح در بیمارستان‌های خصوصی به پایان خواهد رسید.

قاسم جان‌بابایی معاون درمان وزیر بهداشت چندی پیش درباره وضعیت پرونده الکترونیکی سلامت گفته بود: زیرساخت پرونده الکترونیکی کاملا فراهم شده و اکنون هرکس در مراکز دولتی خدمات بهداشتی و درمانی بگیرد، این امکان وجود دارد که اطلاعات آنها در سامانه ثبت شود و به عنوان سابقه فرد درنظر گرفته می‌شود،‌ضمن اینکه تا پایان سال بخش‌های خصوصی نیز به پرونده سلامت متصل می‌شوند.

معاون درمان وزیر بهداشت با اشاره به قطعات مختلف الکترونیکی در نظام سلامت یادآور شد: از اول تیر در شش استان تمام پرونده‌های بیماران به شکل الکترونیک به بیمه ارسال می‌شود و تا پایان سال نیز تمام بیمارستان‌ها به سمت ارسال الکترونیکی اسناد به بیمه حرکت می‌کنند. 

جان‌بابایی با اشاره به قطعات دیگر الکترونیکی شدن خدمات سلامت بیان داشت: نسخه‌نویسی الکترونیکی یکی دیگر از قطعات خدمات الکترونیکی که در ۶ استان شروع شده که این استان‌ها شامل مازندران، گلستان، زنجان، خراسان رضوی و گیلان است و در بخش دولتی این کار در سطح پزشکان عمومی انجام می‌شود تا در زمان ارائه خدمات، احقاق‌سنجی صورت گیرد. 

وی متذکر شد: بحث نوبت‌گیری الکترونیکی یکی دیگر ازبخش های خدمات الکترونیکی است که هم‌اکنون در ۶ استان یادشده به صورت کامل انجام می‌شود؛ البته در ۲۰ استان دیگر نیز بخشی از خدمات مربوط به نوبت‌گیری به صورت الکترونیکی انجام می‌شود. 

معاون درمان وزیر بهداشت افزود: اکنون هر شخصی به بیمارستان‌های دولتی و مراکز درمانی مراجعه کند، داده‌های اطلاعاتی آن فرد ثبت می‌شود و قاطبه مردم اطلاعاتشان در سامانه ثبت شده است.

 

*مزایا و معایب پرونده الکترونیک سلامت

وقت‌گیر بودن ثبت داده‌ها، نبود یا کندی سرعت اینترنت در برخی از روستاهای کشور و بالا بودن جمعیت تحت پوشش پزشکان برای ثبت اطلاعات در سامانه از جمله نقاط ضعف پرونده الکترونیک سلامت از دیدگاه پزشکان به شمار می‌روند.

ابراهیم نوری کوشگی نماینده دستیاران تخصصی پزشکی کشور در خصوص مزایا و معایب اجرای این طرح به خبرنگار فارس گفت: فراهم کردن زیرساختهای مناسب از جمله امکانات سخت افزاری و نرم‌افزاری مناسب همراه با سرعت اینترنت بالا از پیش‌نیازهای راه اندازی یک سیستم ارجاع مناسب و کارآمد است. بدون این امکانات عملا وقت زیادی از نیروهای متخصص کشور هدر می‌رود و منتظر برقراری ارتباط با سایر بخشها می مانند و بازدهی کار آنها بسیار کاهش می‌یابد.

وی با بیان اینکه طراحی و اجرای یک سامانه الکترونیک پرونده سلامت مناسب وکاربردی که با استفاده از آن ارائه دهنده خدمت بتواند به سادگی و در حداقل زمان داده‌های بیمار را در سامانه ثبت کند و کار با آن ساده و راحت باشد گفت: باید ارائه‌دهندگان خدمت بتوانند در مراجعات بعدی دسترسی مناسبی به اطلاعات پرونده بیمار داشته باشند یا سطوح مختلف ارائه خدمت از جمله پزشکان متخصص در مواقع ضروری به اطلاعات سلامت بیمار دسترسی داشته باشند و از تجویز خدمات پزشکی غیرضروری و تکراری برای بیمار پرهیز نمایند که باعث صرفه جویی در منابع سلامت خواهد شد.

 

*لزوم تقویت زیرساخت‌های اینترنت

نماینده دستیاران تخصصی پزشکی تصریح کرد: ارائه‌کنندگان خدمت باید زمان کافی برای ویزیت و مراقبت و درج اطلاعات در سامانه پرونده الکترونیک سلامت داشته باشند تا بتوانند داده‌ها را به‌طور کامل و صحیح در سامانه وارد کنند. بالا بودن جمعیت تحت پوشش ارائه دهندگان خدمت یا لیست بلند بالای خدمات مورد انتظار و ازدحام مراجعین در سطح اول ارائه خدمت باعث می‌شود تا زمان کافی برای ویزیت و مراقبت و ثبت اطلاعات بیمار وجود نداشته باشد و عملا داده‌ها به‌علت کمبود وقت با کیفیت مناسبی ثبت نمی‌شوند. بدین منظور لازم است از جمعیت تحت پوشش هر ارائه کننده خدمت یا خدمات مورد انتظار او کاسته شود تا فرصت کافی برای ارائه مراقبتهای استاندارد را داشته باشد.

نوری ادامه داد: با الکترونیکی شدن پرونده سلامت و لزوم ارسال اطلاعات بیماران از طریق اینترنت بین سطوح مختلف ارائه خدمات مشکل ارتباط بین سطوح مختلف دوچندان می‌شود چرا که علاوه بر نیروی تخصصی کافی در بیمارستان‌ها، درمانگاه‌های تخصصی، داروخانه‌ها و مراکز پاراکلینیک، تجهیزات مخابراتی پیشرفته با سرعت بالای اینترنت نیز مورد نیاز است که هنوز زیرساخت‌های لازم برای آن فراهم نشده و ارائه دهندگان خدمات آموزش‌های لازم برای کار با این تجهیزات را فرا نگرفته‌اند.

وی گفت: با وجود سامانه‌های مختلف پرونده الکترونیک سلامت از جمله سیب ، سینا و ناب امکان ارائه خدمات به‌طور یکسان در سراسر کشور وجود ندارد و در برنامه‌ریزی هرکدام از این سامانه‌ها آیتم‌های متفاوتی برای ارائه خدمت درنظر گرفته شده و در هر سامانه انتظارات متفاوتی از ارائه دهنده خدمت دیده شده و داده‌های متفاوتی در سامانه ثبت می‌شود و تجمیع این داده‌ها در عمل غیرممکن است و عدالت در پرداخت دستمزد کارکنان در سراسر کشور نیز دچار مشکل می‌شود.

نوری با بیان اینکه اکثر سامانه های پرونده الکترونیک سلامت در راستای اهداف اقتصادی عده‌ای از افراد خاص و برای کنترل و نظارت مسئولین ستادی طراحی شده‌اند که می‌توان با آنها بر کار نیروها در محیط نظارت کرد و از راه دور فعالیت‌ها و رفتار کارکنان را رصد کرد گفت: اما ارائه خدمت به مراجعان با این سامانه‌ها در عمل بسیار وقت گیر است و زمان زیادی از ارائه دهندگان خدمت را تلف می‌کند و این سامانه‌ها برای ارائه دهندگان خدمت طراحی نشده‌اند.

 

*قرعه اجرای پرونده الکترونیک سلامت به نام نمکی

سعید نمکی، وزیر بهداشت پس از نشستن برکرسی وزارت بهداشت قول اجرای طرح پرونده الکترونیکی سلامت ایرانیان را تا پایان بهار امسال داد و اجرای این طرح را یکی از سیاست‌های اصلی‌اش عنوان کرد.

امروز پس از گذشت حدود ۱۵ سال از مطرح شدن اجرای پرونده الکترونیک سلامت، صبح امروز مراسم استقرار پرونده الکترونیک سلامت با حضور رئیس جمهور برگزار و این طرح از امروز در تمام کشور اجرا می‌شود.

نمکی در این مراسم، استقرار پرونده الکترونیک سلامت را آغاز روند مدیریت هزینه‌های سلامت دانست و گفت: از این ابزار باید به ریلی برای عبور نظام ارجاع و پزشک خانواده استفاده کرد.

وزیر بهداشت با بیان اینکه تا امروز این ریل را نداشتیم، گفت: امکان ندارد پزشک خانواده و سیستم ارجاع و گایدلاین‌های بالینی را بدون چنین زیرساختی عملیاتی کنیم؛ به همین دلیل تشخیص دادیم که اولویت ما ایجاد این زیرساخت باشد. از امروز برای ورود به سیستم ارجاع ،پزشک خانواده و اجرای گایدلاین‌های بالینی آماده هستیم.

وی همچنین در پایان این مراسم، از استقرار پزشک خانواده و نظام ارجاع تا نیمه دوم سال خبر داد.

به گزارش فارس، اکنون که پس از گذشت چندین سال پرونده الکترونیک سلامت کار خود را به صورت رسمی آغاز کرده است، لازم است وزارت بهداشت با شناسایی نقاط ضعف پرونده الکترونیک سلامت تلاش خود را برای برطرف کردن این مشکلات به کار گیرد تا بتوان با اجرای کامل و دقیق پرونده الکترونیک سلامت گام موثری برای کنترل هزینه‌ها در نظام سلامت برداشت.

 

در همین رابطه:

اجرای پرونده الکترونیک سلامت، حرکت نمایشی نیست

ایرنا- وزیر بهداشت گفت: اجرای پرونده الکترونیک سلامت، حرکت نمایشی نیست. تعداد افرادی که خارج از محدوده پرونده الکترونیک سلامت هستند، مربوط به افرادی می شود که هنوز به نظام سلامت، مراجعه نکرده اند و تمام مراکز سطح یک، دو و سه خدمات به این سامانه متصل هستند.

سعید نمکی روز سه شنبه روز سه شنبه در حاشیه مراسم آغاز استقرار پرونده الکترونیک سلامت که با حضور رئیس جمهوری در رصدخانه سلامت وزارت بهداشت برگزار شد، افزود: اگرچه همکاران ما در سال‌های گذشته زحمات بسیاری در حوزه سلامت و به ویژه اجرای طرح تحول نظام سلامت که یکی از ارزشمندترین دستاوردهای دولت است، متحمل شدند، اما پرونده الکترونیک سلامت، نظام ارجاع، پزشکی خانواده و راهنماهای بالینی به عنوان چهار اصل مقدماتی، بر جای مانده بود.

وی خاطرنشان کرد: پرونده الکترونیک سلامت یکی از ریل گذاری‌های اصلی نظام سلامت است که در قوانین بالادستی و به ویژه برنامه پنجم و ششم توسعه به عنوان تکلیف برای ما تعیین شده است.

نمکی ادامه داد: در زمان مسئولیتم در سازمان برنامه و بودجه تلاش هایی برای استقرار پرونده الکترونیک داشتم. در دوران گذشته در این زمینه قدم هایی برداشته و حرکت های منفصلی انجام شده بود که نیازمند تلاش بیشتری بود. در این زمینه کمیته اجرایی تشکیل شد و دکتر صفی خانی را به عنوان مسئول این پروژه قرار دادیم و البته از کمک های ارزشمند سایر دستگاه ها از جمله سازمان نظام پزشکی و تامین اجتماعی نیز بهره بردیم.

 

پرونده الکترونیک سلامت انقلابی در نظام ارائه خدمت است

وزیر بهداشت بیان کرد: استقرار پرونده الکترونیک سلامت اقدام بسیار عظیمی است که می تواند به عنوان انقلابی در نظام ارائه خدمت تلقی شود و خوشبختانه این طرح در مدت کوتاه و با تلاش شبانه روزی همکاران ما به نتیجه رسید، به گونه ای که حداقل ۷۵ میلیون ایرانی با کد ملی قابلیت تشکیل پرونده الکترونیک سلامت را دارند.

نمکی ادامه داد: پروسه ایجاد پرونده الکترونیک سلامت در وزارت بهداشت بسیار پیچیده بود، اما از این پس برای هر فرد بدون پرونده الکترونیک سلامت در زمان مراجعه به مراکز بهداشتی و درمانی، این پرونده تشکیل و سابقه مراجعات و بیماری های وی نیز به آن منتقل می شود.

 

مزایای پرونده الکترونیک سلامت

وی درباره مزایای پرونده الکترونیک سلامت گفت: پرونده الکترونیک سلامت از بسیاری هزینه‌های غیرضرور جلوگیری و راهنماهای بالینی به عنوان فیلتری برای تقاضاهای القایی خدمات عمل کرده و از تکرار خدمات که در نهایت به هدررفت منابع منجر می شود، جلوگیری می کند.

رونمایی از نظام ارجاع و پزشکی خانواده در نیمه دوم امسال

نمکی بیان کرد: از امروز کار ما در این زمینه آغاز می شود، چون اعتقاد داریم دستیابی به نظام ارجاع و پزشکی خانواده، بدون پرونده الکترونیک سلامت، محقق نمی شود و اولویت خودمان را بر تکمیل پرونده الکترونیک سلامت قرار داریم و برای استقرار نظام ارجاع و پزشکی خانواده مهیا می شویم تا در نیمه دوم سال نیز برای رونمایی از نظام ارجاع و پزشکی خانواده شاهد حضور رئیس جمهوری باشیم.

رییس مرکز مدیریت شبکه وزارت بهداشت در تشریح اقدامات انجام شده در جهت اجرای سراسری پرونده الکترونیک سلامت در حوزه بهداشت و در تعریف کارایی و عملکرد آن، گفت: از تک تک مردم دعوت می‌کنیم که به پایگاه‌های بهداشتی و مراکز جامع خدمات سلامت در سراسر کشور مراجعه و اطلاعات‌شان را ثبت و تکمیل کنند.

محمد شریعتی _ قائم مقام معاون بهداشت وزارت بهداشت در گفت‌وگو با ایسنا، گفت: پرونده الکترونیک سلامت یک سیستم و سامانه است و نه نرم افزار. تمام اطلاعات سلامت شهروندان از زمان تولد تا مرگ در این سامانه جمع‌آوری می‌شود. در واقع پرونده الکترونیک سلامت در حوزه بهداشت، ابزاری است برای پیشگویی خدمات مورد نیاز.

پرونده الکترونیک سلامت؛ ابزاری برای پیشگویی خدمات بهداشتی و درمانی

وی با بیان اینکه پرونده الکترونیک سلامت تنها برای ثبت اطلاعات سلامت و بیماری نیست بلکه ابزاری است برای پیشگویی خدمات بهداشتی و درمانی مورد نیاز هر فرد، افزود: به این ترتیب با ورود کد ملی به سامانه، به صورت خودکار اطلاعات شناسنامه‌ای فرد از ثبت احوال ‌خوانده می‌شود و سامانه تعیین می‌کند چه خدماتی باید به فرد مورد نظر ارایه شود.

پایش ۱۲۰ برنامه مراقبتی با پرونده الکترونیک سلامت

شریعتی ادامه داد: همچنین این پرونده به ما کمک می‌کند که بتوانیم برنامه‌های مراقبتی نظیر فشار خون، دیابت، مراقبت‌های مربوط به کودکان، زنان باردار و ... که در مجموع بیش از ۱۲۰ برنامه را شامل می‌شود را  پایش و ارزشیابی کنیم؛ به این معنا که آیا استانداردها در اجرای این برنامه‌ها به درستی رعایت می‌شوند؟ و آیا به نتایجی که قرار بوده برسیم، دست یافته‌ایم یا خیر. مثلا نتایج مورد لزوم در کنترل قند خون دیابتی‌ها یا مبتلایان به فشارخون، حاصل شده است یا خیر.

مدیریت عملکرد کارکنان نظام مراقبت‌های اولیه

وی افزود: پرونده الکترونیک سلامت همچنین ابزار مدیریت عملکرد کارکنان ماست. بر اساس این سامانه مشخص خواهد بود که کلیه کارکنان در سطوح محیطی، کارشان را با چه کیفیتی انجام می‌دهند و با کمک این سامانه می‌توانیم پرداخت سرانه‌ای انطباق یافته با عملکرد را داشته باشیم (Capitation adjusted by performance ) و حدود یک سال است که نظام پرداخت‌مان در حوزه بهداشت به این روش است.

اطلاعات شناسنامه‌ای ۷۰ میلیون ایرانی در سامانه "سیب"

رییس مرکز مدیریت شبکه وزارت بهداشت در ادامه صحبت‌هایش با بیان اینکه در حوزه بهداشت سه سامانه مصوب و در حال اجرا داریم، گفت: سامانه اصلی یکپارچه بهداشت، سامانه "سیب" است که به جز دو استان، سراسر کشور را پوشش می‌دهد. به این ترتیب در استان خراسان رضوی سامانه "سینا" و گلستان سامانه "ناب" فعال هستند. در مجموع بیش از ۹۰ درصد کشور تحت پوشش سامانه سیب قرار دارند و تا کنون اطلاعات شناسنامه‌ای حدود ۷۰ میلیون نفر در سامانه سیب درج شده و از این تعداد بیش از ۶۰ میلیون نفر نیز تا بحال حداقل یک خدمت مبتنی بر سامانه یکپارچه بهداشت دریافت کرده‌اند. اطلاعات آنلاین حاکی از آن است که روزانه بیش از ۹۰۰ هزار نفر به مراکز بهداشتی مراجعه کرده و در سامانه سیب خدمت می‌گیرند.

سیستم تصمیم‌یار کلینیکی

قائم مقام معاون بهداشت وزیر بهداشت همچنین درباره اهداف راه‌اندازی پرونده الکترونیک سلامت به ایسنا، گفت: ما به موجب قانون موظفیم خدمات سلامت را مبتنی بر سامانه‌های الکترونیک ارایه دهیم و این تکلیفی قانونی است که به ارتقای کیفی و کمی خدمات سلامت منجر می‌شود؛ به طوری که خدمات صحیح‌ و به موقع، با کیفیت‌تر، اثربخش‌تر و اقتصادی‌تر ارایه خواهد شد. این سامانه نقش Clinical decision supporting system را بر عهده دارد؛ یعنی سیستم پشتیبانی از تصمیمات کلینیکی یا سیستم تصمیم‌یار کلینیکی؛ به این معنا که وقتی کودکی بیمار را به خانه بهداشت می‌برند، بهورز پس از معاینه، علایم و شرایط وی را در سامانه وارد می‌کند و سامانه به طور اتوماتیک توصیه‌های لازم را به بهورز یادآوری می‌کند. به صورت خلاصه می‌توان گفت که بهورز یا مراقب سلامت با استفاده از این سامانه می‌توانند خدمات دقیق‌تری را به مردم ارایه دهند.

وی با تاکید بر محرمانه بودن اطلاعات افراد در این سامانه، ادامه داد: این سامانه همچنین کمک می‌کند که ما در آنِ واحد بتوانیم اطلاعات هر فردی که در سامانه ثبت شده را در هر نقطه مورد نیاز، البته با داشتن مجوز، دریافت کنیم. به عنوان مثال اگر مادری باردار در تهران تحت مراقبت یکی از پایگاه‌های سلامت باشد اما برای زایمان به شهرستان و نزد والدینش برود، آنجا وقتی به پایگاه سلامت مراجعه ‌کند، با وارد کردن کد ملی‌اش به سامانه مشخص می‌شود که تحت پوشش کدام پایگاه در تهران بوده، اما برای ورود به پرونده وی و دریافت خدمت در پایگاه سلامت شهرستان مربوطه، پیامکی به تلفن همراه وی ارسال می‌شود و وی با ارایه کد ارسالی به مراقب سلامت، مجوز ورود به پرونده و دسترسی به اطلاعات را به مراقب سلامت می‌دهد و به این ترتیب نیازی به گرفتن شرح حال مجدد نیست.

پرونده الکترونیک سلامت در سیل اخیر

شریعتی همچنین به تشریح استفاده از اطلاعات این سامانه در حوادث غیرمترقبه و به ویژه در سیل اخیر پرداخت و گفت: در سیل اخیر بخشی از پایگاه‌ها و خانه‌های بهداشت نیز دچار آسیب شد و اگر اطلاعات این پایگاه‌ها به صورت پرونده‌های کاغذی بود، قطعا دیگر به آنها دسترسی نداشتیم و مشخص نبود در فلان روستا چند زن باردار و کودک شیرخوار و چه بیماری‌های مزمنی داریم که لازم باشد بعد از سیل از آنها مراقبت کنیم. اما با توجه به برخورداری از پرونده الکترونیک، هنگام رخداد سیل و حتی آسیب به کامپیوترهای خانه‌های بهداشت، این اطلاعات در سرورهای محلی و مرکزی وجود داشت و با مجوزی که گرفتیم توانستیم اطلاعات سیل‌زدگانی که نیاز به خدمات خاص داشتند را استخراج کنیم. به این ترتیب لیست آنها در اختیار بهورزها و مراقبان سلامت و پزشکان و ماماها در مناطق سیل‌زده قرار گرفت و تک به تک به جستجوی آنها پرداخته و خدمات ضروری به آنها ارایه شد.

کاهش خطا در ارایه خدمات سلامت

رییس مرکز مدیریت شبکه وزارت بهداشت در توضیح کمک این سامانه به کاهش خطا در ارایه خدمات سلامت، گفت: این سامانه اجازه نمی‌دهد خدمتی که مربوط به گروه سنی و جنسی خاصی نیست، به آن گروه ارایه شود و مراقب سلامت و بهورز را به سمت ارایه خدمت مورد نیاز و ضروری فرد هدایت می‌کند. کار دیگر این سامانه Surveillance یا مراقبت دقیق از وضعیت یک بیماری است. بر این اساس به راحتی مبتنی بر این سامانه و گزارش‌هایی که به طور لایو و زنده ارایه می‌دهد، برایمان مشخص است که در هر روز در کشور چه بیماری‌هایی وجود دارد؛ چه واگیر و چه غیرواگیر. به این ترتیب می‌توانیم به خوبی آنها را رصد کنیم.

رضایت سنجی و راستی آزمایی

وی با اشاره مجدد به مراجعه روزانه حدود ۹۰۰هزار نفر به پایگاه‌ها و خانه‌های بهداشت، ادامه داد: پرونده الکترونیک سلامت سیستم رضایت‌سنجی و راستی آزمایی نیز است؛ به طوری که با مراجعه فرد به پایگاه بهداشت و دریافت خدمت و ثبت آن در پرونده، بلافاصله یک پیامک به شماره تلفن همراهی که در سامانه ثبت شده، ارسال می‌شود و افراد با ارسال عدد یک یا دو یا سه می‌توانند رضایت یا نارضایتی خود را به ما اعلام ‌کنند. در آن پیامک با درج اسم مراجعه کننده، از وی درخواست می‌شود که در صورت رضایت از خدمت مربوطه عدد یک، در صورت نارضایتی عدد دو و در صورتی که اصلا خدمتی دریافت نکرده، عدد ۳ را ارسال کند.

شریعتی ادامه داد: در صورت ارسال عدد یک، در پاسخ از مراجعه وی تشکر می‌شود و در صورت ارسال اعداد ۲ و ۳، پیامکی به آنها ارسال می‌شود که "بزودی با شما تماس می‌گیریم"؛ به این ترتیب ظرف مدت یک هفته یکی از کارشناسان آموزش دیده و مورد اعتماد ما که در سراسر کشورفعالند، با این فرد تماس می‌گیرد و علت نارضایتی استخراج و در سامانه سیب وارد می‌شود. بر همین اساس نیز می‌دانیم که در هر استان یا دانشگاه و در هر شهرستان و حتی هر روستا و حتی نسبت به تک تک پرسنل ما مردم چقدر اعلام رضایت و چقدر اعلام نارضایتی کرده‌اند و دلایل اعلام نارضایتی چه بوده است.

وی افزود: البته این علت‌ها ممکن است شلوغی پایگاه، گرما و سرمای بیش از حد و موارد مربوط به عدم وجود امکانات رفاهی باشد و علت نارضایتی‌ها صرفا به پرسنل، پزشک، مراقب سلامت و بهورز مربوط نمی‌شود. دانشگاه‌های علوم پزشکی نیز بر اساس علل نارضایتی مردم، برای ارایه دهندگان خدمت کلاس‌های آموزشی برگزار و توصیه‌های کتبی ارسال می‌کنند تا به این ترتیب کیفیت کار افزایش یابد و بتوانیم رضایت مردم را بیش از گذشته جلب کنیم.

آمار کم وزنی و چاقی در کودکان و بزرگسالان در سامانه "سیب"

رییس مرکز مدیریت شبکه وزارت بهداشت در ادامه صحبت‌هایش گفت: یکی از ویژگی‌های پرونده الکترونیک سلامت آن است که ساختار شبکه را به روز به ما نشان می‌دهد؛ مثلا به طور دقیق اکنون می‌دانیم که در کدام نقاط کشور خانه بهداشت، مرکز جامع خدمات سلامت، تسهیلات زایمانی و واحدهای شبانه روزی را داریم و هر کدام چقدر و با چه کیفیت و چه پرسنلی کار می‌کنند. همچنین می‌توانیم عملکرد پرسنل و خدمات ارایه شده به مردم و گروه‌های خاص را رصد کنیم و شاخص‌ها را آنلاین از سامانه دریافت می‌کنیم. مثلا همین اکنون می‌توانیم بگوییم که ۳.۲۵ درصد کودکان زیر پنج سال کشور از کم وزنی رنج می‌برند، بیش از ۲۲ درصد افراد بالای ۱۸ سالی که به ما مراجعه کردند، چاق هستند و بیش از ۷.۵ درصد افراد زیر ۱۸ سال نیز چاق هستند. این اطلاعات کاملا به روز است و رصد می‌شود.

وی افزود: در مجموع بر اساس گزارش‌هایی که تا کنون از سامانه دریافت کرده‌ایم، مشخص است که گروه‌های سنی و هرم سنی جمعیت و وضعیت سلامت آنها چگونه است. همچنین بر اساس اطلاعات این سامانه، بیشترین ساعت مراجعه مردم به پایگاه‌ها و خانه‌های بهداشت، ساعت ۱۰ و ۱۱ صبح است و بر اساس همین اطلاعات به مردم توصیه می‌کنیم که ساعت‌های ابتدایی صبح یعنی هشت صبح و همچنین ساعت ۱۳ به بعد که پایگاه‌ها خلوت‌تر هستند، مراجعه کنند.

شریعتی ادامه داد: همچنین این سامانه این قابلیت را دارد که خدمتی مورد نیاز برای فردی مورد نظر را به مراقب سلامت و بهورز یادآوری کند؛ چرا که ممکن است زمان مراجعه فرد مذکور باشد اما وی مراجعه نکرده باشد. به این ترتیب برای وی پیامکی ارسال و از وی دعوت می‌کنند که برای کنترل و دریافت خدمت مراجعه کند. سیستم ارسال پیامک توسط ارایه دهنده خدمت اخیرا ره‌اندازی شده و حجم زیادی از همکاران ما از این امکان استفاده کرده‌اند. به عنوان مثال تا این لحظه دانشگاه علوم پزشکی ایران ۲۳هزار پیامک دعوت و دانشگاه بندرعباس ۱۴هزار پیامک برای مخاطبان‌شان ارسال کرده‌اند.

وی افزود: در مجموع برای هر فردی که در سامانه سیب پرونده دارد، یک خلاصه پرونده داریم که هر آنچه در مورد سلامتی فرد مهم است، در مورد سطح یک و در بهداشت، در خلاصه پرونده وی وجود دارد و با دسترسی مجازی و داشتن مجوز مربوطه، خلاصه پرونده وی در دسترس خواهد بود. در این خلاصه پرونده فهرست مراقبت‌های انجام شده برای وی، گزارش داروهای مصرفی، مشخصات ارایه دهنده خدمت و نتیجه مراقبت مشخص است. این سامانه در جمهوری اسلامی ایران در حال اجراست و رییس منطقه‌ای سازمان جهانی بهداشت در منطقه امرو در بازدید از پرونده الکترونیک سلامت در ستاد و محیط، به هم‌وطنان خود در عمان توصیه کرد به ایران آیند و از این سامانه بازدید کنند و بر همین اساس چند روز گذشته هیاتی از عمان آمدند و پرونده را بازدید کردند.

فراخوان مراجعه تمام ایرانیان به خانه‌های بهداشت و مراکز جامع خدمات سلامت

رییس مرکز مدیریت شبکه وزارت بهداشت با بیان اینکه پرونده الکترونیک سلامت و سامانه سیب، یک سرمایه و افتخار ملی است، زحمات زیادی را برده است و خوشحالیم که توانستیم به عنوان یک خدمتگزار آن را خلق کنیم، افزود: از تک تک مردم دعوت می‌کنیم که به پایگاه‌های بهداشتی و مراکز جامع خدمات سلامت در سراسر کشور مراجعه و اطلاعات‌شان را ثبت و تکمیل کنند.  

وی گفت: البته در تهران پوشش‌مان کمتر است و دلیل آن است که مردم بیشتر به بخش خصوصی مراجعه می‌کنند و تصورشان آن است که در مراکز بهداشت، خدمات درمانی ارایه می‌شود. بر همین اساس تاکید می‌کنم ویژگی خدمات بهداشتی آن است که قبل از بیمار شدن، عوامل خطر فرد شناسایی می‌شوند. بنابراین از تک تک افراد در سراسر کشور و از جمله تهران دعوت می‌کنم که به پایگاه‌های بهداشت و مراکز جامع خدمات سلامت مراجعه کنند.

رییس مرکز مدیریت شبکه وزارت بهداشت با اشاره به اقدامات انجام شده برای اجرایی شدن پرونده الکترونیک سلامت از زمان معاونت دکتر سیاری در وزارت بهداشت و بررسی آن در دانشگاه علوم پزشکی تهران و اقدامات انجام شده در جهت گسترش آن به دستور وزیر وقت بهداشت، افزود: با حضور دکتر رییسی به عنوان معاون بهداشت وزارت بهداشت، تصمیم بر ارتقای کیفی سامانه گرفته شد و بسیاری از مولفه‌های جدید به آن اضافه شد و به دستور دکتر نمکی – وزیر محترم بهداشت بر تقویت و توسعه سامانه تاکید شد و به این ترتیب ارجاع سامانه به سطح دو خدمات راه‌اندازی شد و اکنون در برخی استان‌ها ارجاع به سطح دو از طریق سامانه سیب را داریم. اکنون خوشبختانه این سامانه هر روز بهتر از روز گذشته در حال گسترش است و از این جهت خدا را شاکریم و ممنون و سپاسگزار همه همکاران نیز هستیم

حریرچی گفت: پرونده الکترونیک سلامت طبق قولی که داده بودیم تا آخر خرداد ماه تکمیل شد و در روزهای آینده هم خبرهای خوبی در این زمینه خواهیم داشت.

برنامه " صبح و گفت و گو " با موضوع وضعیت پرونده الکترونیک سلامت و در ارتباط تلفنی با ایرج حریرچی قائم مقام وزیر و معاون کل وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی از آنتن رادیو گفت و گو پخش شد.
حریرچی در ارتباط زنده تلفنی با رادیو گفت و گو بیان داشت: پرونده الکترونیک سلامت به پایان رسید اما همچنان پدیده ای پویا و دینامیک است و در همه مراحل باید رو به تکامل باشد کمااینکه این طرح پس از گذشت چندین سال اجرا در کشورهای مختلف همچنان در حال اصلاح و تکامل است.
قائم مقام وزیر بهداشت، پرونده الکترونیک سلامت را از طریق سطوح مختلف از جمله مردم و بیماران قابل ارزیابی دانست و افزود: ارائه کنندگان خدمات اعم از بهورزان و مراقبان سلامت، پزشکان خانواده، متخصص و فوق تخصص، ارائه کنندگان خدمات بیمارستانی، آزمایشگاهی و رادیولوژی با رعایت محرمانگی و با توجه به سطح دسترسی می توانند به اطلاعات دسترسی پیدا کنند و در جهت سلامت مردم و بیمار اقدام نمایند.
وی افزود: علاوه براین، بیمه ها و پرداخت کنندگان و سیاست گذاران نیز باید به این اطلاعات دسترسی داشته باشند تا اطلاعات لازم را در جهت برنامه ریزی استخراج کنند.
این مقام مسئول در رادیو گفت و گو خاطرنشان کرد: پرونده الکترونیک سلامت طبق قولی که داده بودیم تا آخر خردادماه تکمیل شد و در روزهای آینده هم خبرهای خوبی در این زمینه خواهیم داشت.

وزیر بهداشت گفت: تا پایان بهار برای همه مردم و افاغنه‌ای که به صورت قانونی در کشور هستند، پرونده الکترونیکی صادر می شود.

به گزارش خبرنگار مهر، سعید نمکی در کنفرانس بیمه سلامت که صبح امروز در بیمارستان شهید رجایی برگزار شد در جمع خبرنگاران، با اشاره به اینکه یکی از اقدامات وزارت بهداشت پیگیری راهکارهای اقتصادی مناسب در راستای تحت پوشش قرار گرفتن افراد به ویژه افراد آسیب پذیر و مستحق است گفت: نظام درمانی دارویی بهداشتی و تولیدی از حمایت بیشتری در سال ۹۸ برخوردار خواهد شد.

وی با تاکید بر اینکه چگونگی تحت پوشش بیمه قرار گرفتن افراد یکی از برنامه‌های وزارت بهداشت در سال ۹۸ است افزود: سعی کردیم یک راه حل مناسبی برای منطقی‌تر شدن منابع بیمه سلامت پیدا کنیم و در این راستا باید با جمع بندی مناسب نقشه راه خوبی را برای این کار پیدا کنیم.

وزیر بهداشت با اشاره به اینکه طرح تحول نظام سلامت جدا از نظام بیمه‌ای نیست گفت: در این طرح با توجه به شرایط سعی می‌کنیم تا کمترین فشار بر مردم وارد شود و حمایت بیشتری از بیماران خاص و صعب‌العلاج انجام می‌گیرد.

وی یکی از برنامه‌های وزارت بهداشت را اجرای طرح پرونده الکترونیکی دانست و گفت: برنامه ما این است که تا پایان بهار طرح پرونده الکترونیکی سلامت برای همه مردم ایران و حتی افاغنه‌ای که به طور قانونی در کشور زندگی می‌کنند پیاده شود.

نمکی به سیستم ارجاع وطرح پزشک خانواده اشاره کرد و افزود: همچنین طرح پزشک خانواده در ۶ استان به صورت پایلوت اجرایی می‌شود و سعی می‌کنیم تا پایان سال آینده این طرح در کشور اجرایی شود. که این اقدام نیاز به پیاده سازی پرونده الکترونیکی سلامت دارد.

به گفته وی، در سال جاری و در قالب طرح تحول سلامت سعی می‌کنیم ماندگاری کادر پزشکی در مناطق کم برخوردارتر به طور کامل انجام شود.

وزیر بهداشت گفت: اجرای پرونده الکترونیک سلامت به ما کمک می‌کند که بیماران را در دریافت خدمات ردیابی کنیم .

به گزارش فارس، سعید نمکی وزیر بهداشت در جلسه شورای سیاستگذاری نظام سلامت الکترونیک کشور که با حضور وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات برگزار شد، با بیان اینکه پرونده الکترونیک سلامت یکی از ابزار‌های منطقی شدن ارائه خدمت و در راستای دولت الکترونیک است، اظهار داشت: اولین اقدامی که در راستای اجرای پرونده الکترونیک سلامت در وزارت بهداشت کردم، انتخاب مدیر ملی پروژه نظام الکترونیک سلامت و در اختیار گذاشتن ابزار مورد نیاز آن یعنی مرکز فناوری اطلاعات وزارت بهداشت بود.

وزیر بهداشت تاکید کرد: به رئیس جمهور قول داده‌ایم که پرونده الکترونیک سلامت در کشور تا بهار به سرانجام برسد، بنابراین باید تقسیم کار کنیم که سهم وزارت بهداشت و ارتباطات کجاست، البته باید ابتدا پرونده الکترونیک سلامت را اجرایی و در گام‌های بعد فاز‌های دیگر آن را اجرا کنیم.

نمکی یادآور شد: امروز نظام سلامت الکترونیک نه فقط به معنی پیاده سازی دولت الکترونیک و تسهیل امور مردم است، بلکه ابزاری برای نظام ارائه خدمت است که می‌تواند موجب ارتقای سطح سلامتی مردم، مصرف صحیح منابع به نفع اقشار فرودست جامعه و پرداخت سوبسید به مستمندان و عدالت در سلامت شود.

وی افزود: اجرای پرونده الکترونیک سلامت به ما کمک می‌کند که بیماران را در دریافت خدمات ردیابی کنیم و حتی موعد واکسن در خانه‌های بهداشت را به صورت اتوماتیک یادآوری شود، بنابراین این سیستم فوایدی بسیار زیاد برای مردم، نظام ارائه خدمت، سیاستگذاران و جمهوری اسلامی دارد.

وزیر بهداشت ضمن تاکید بر اهمیت بیان دستاورد‌های نظام سلامت الکترونیک، گفت: حتما باید دستاورد‌های اجرای نظام سلامت الکترونیک از جمله در مورد رفع همپوشانی بیمه‌ها و منطقی کردن هزینه‌ها به جامعه عرضه شود.

وزیر پیشنهادی بهداشت از تکمیل پرونده الکترونیک سلامت تا بهار ۹۸ خبر داد و گفت: اگر بتوان پرونده الکترونیک سلامت را به عنوان ریل اصلی اطلاعاتی برای نظام سلامت تکمیل کرد از تقاضاهای القایی، دوباره کاری در نظام سلامت و مفقود شدن اطلاعات بیماران جلوگیری می شود.

سعید نمکی در گفت و گو با خانه ملت، در مورد طرح پزشک خانواده با بیان اینکه همواره از این طرح  تحت عنوان پزشکی خانواده نام می برم، گفت: خدمات نظام سلامت را نباید پزشک محور دید زیرا تیم پزشکی یعنی پزشک، دندانپزشک، داروساز، پرستار، ماما و روانشناس با هم ارائه خدمت می کنند.

 

از ابزار پزشکی خانواده به درستی استفاده نکردیم

وزیر پیشنهادی بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با بیان اینکه پزشکی خانواده به عنوان دروازه بان نظام سلامت در دنیای مترقی جایگاه خود را دارد، افزود: متاسفانه ما از این ابزار به درستی استفاده نکردیم.

وی یادآور شد: سیستم ارجاع، پزشک خانواده، پرونده الکترونیک سلامت و گایدلاین های بالینی 4 پایه نظام سلامت هستند که متاسفانه به طور یکسان مورد توجه قرار نگرفته اند.

 

تکمیل پرونده الکترونیک سلامت تا بهار 98

نمکی یادآور شد: برای رفع نواقص طرح پزشک خانواده و تقویت نقاط قوت آن تلاش می کنیم البته اولین گام تکمیل پرونده الکترونیک سلامت تا بهار 98 است و اگر این مهم تحقق یابد ریلی را برای سایر حوزه های نظام سلامت ایجاد خواهیم کرد که بتوانند بر روی آن حرکت کنند.

وزیر پیشنهادی بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ادامه داد: زمان زیادی را برای تشکیل پرونده الکترونیک سلامت در استان های گلستان، مازندران و سایر استان هایی که سامانه های پیشرفته دارند و همچنین استقرار سیستم ارجاع، پزشکی خانواده و پرونده الکترونیک سلامت خواهیم گذاشت.

وی افزود: به طور قطع اگر بتوان پرونده الکترونیک سلامت را به عنوان ریل اصلی اطلاعاتی برای نظام سلامت تکمیل کرد گام بزرگی برداشته ایم که از تقاضاهای القایی، دوباره کاری در نظام سلامت و مفقود شدن اطلاعات بیماران جلوگیری می شود.

وزیر پیشنهادی بهداشت، درمان و آموزش پزشکی افزود: این گام بزرگ و اساسی را تا بهار آینده تکمیل خواهیم کرد و پس از آن سراغ قراردادن سایر لوکوموتیوهای نظام سلامت در ریل نظام اطلاعاتی خواهیم رفت./

معاون بهداشتی وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی از ثبت الکترونیک پرونده سلامت برای 68 میلیون نفر از مردم سراسر کشور خبر داد.

علیرضا رئیسی روز چهارشنبه در حاشیه بازدید از مراکز بهداشتی درمانی ایلام در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: اطلاعات افراد در سامانه (سیب) ثبت شده است که نقش مهمی در مدیریت و پیگیری بهتر و دقیق تر در جهت ارتقا سلامت مردم دارد.
وی تاکید کرد: هم اکنون سامانه (سیب) در سطح یک و تنها برای مراکز بهداشتی درمانی تعریف شده اما به طور قطع نیاز است به سطوح 2 و 3 شامل بخش خصوص، مطب ها، بیمارستان ها و آزمایشگاه ها متصل شود که مقدمات آن در حال انجام است.

** فعالیت 24 هزار و 800 مرکز بهداشتی ، درمانی در کشور
معاون بهداشتی وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی گفت: 24 هزار و 800 مرکز بهداشتی درمانی شهری و روستایی در کشور فعال است که از این تعداد 17 هزار و 860 مرکز خانه بهداشت و مابقی مرکز جامع سلامت شهری و روستایی است.
دکتر رئیسی افزود: 30 هزار بهورز و 22 هزار مراقب سلامت در این مراکز در مناطق مختلف کشور مشغول خدمات رسانی در حوزه های مادران باردار، نوزدان، واکسیناسیون، تغذیه و سلامت روان هستند.

معاون بهداشتی وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی از ایجاد 1800 مرکز خدمات بهداشتی جدید در یکسال گذشته خبر داد و گفت: ایجاد پرونده الکترونیک سلامت برای 70 میلیون ایرانی از 2.5 میلیون خدمت تکراری جلوگیری کرد و 300 میلیارد تومان صرفه جویی داشت.

علیرضا رئیسی روز سه شنبه در گفت و گو با ایرنا افزود: در پرونده الکترونیک دو کار اساسی انجام شد، یکی آنکه برای اولین بار سامانه یکپارچه بهداشت راه اندازی شده که کار بزرگی است. در سامانه یکپارچه بهداشت همه مراکز درمانی به هم وصل می شوند به طوری که دو میلیون و 560 هزار نفر همپوشانی خدمتی وجود داشت و سالانه 300 میلیارد تومان در توزیع منابع مشکل ایجاد می شد که با راه اندازی سامانه یکپارچه بهداشت این میزان هزینه را صرفه جویی کردیم.
وی گفت: ایجاد خانه های بهداشت، مراکز جامع سلامت و توسعه پرونده الکترونیک از مهمترین اقدامات معاونت بهداشت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی طی یکسال اخیر است.
وی اظهار داشت: در حال حاضر حدود 18 هزار و 700 خانه بهداشت و حدود پنج هزار مرکز جامع و پایگاه سلامت در سراسر کشور وجود دارد که به مردم در اقصی نقاط خدمات ارائه می دهند.
رئیسی تصریح کرد: پرونده الکترونیک سلامت، پرونده ای است که تمام وقایع سلامت یک فرد از تولد تا مرگ در آن ثبت می شود، در حال حاضر انرژی اصلی معاونت بهداشت را روی این موضوع متمرکز کرده ایم که این اتفاق در نظام سلامت ایران برای اولین بار رخ دهد.
وی اضافه کرد: اکنون مصوبه برقراری پرونده الکترونیک در مطب ها (در سطح یک خدمات درمانی بخش خصوصی ) را گرفته ایم و کار اجرایی آن شروع شده است. در حوزه بهداشت، تکمیل پرونده الکترونیک، اجرای طرح پزشک خانواده و نظام ارجاع کارهای مهمی است که باید با کیفیت بخشی به ارائه خدمات و با پایه گذاری دقیق انجام دهیم.
رئیسی ادامه داد: در پرونده الکترونیک دو کار اساسی انجام شد، یکی آنکه برای اولین بار سامانه یکپارچه بهداشت راه اندازی شده که کار بزرگی است. در سامانه یکپارچه بهداشت همه مراکز درمانی به هم وصل می شوند به طوری که دو میلیون و 560 هزار نفر همپوشانی خدمتی وجود داشت و سالانه 300 میلیارد تومان در توزیع منابع مشکل ایجاد می شد که با راه اندازی سامانه یکپارچه بهداشت این میزان هزینه را صرفه جویی کردیم.
رئیسی با بیان اینکه بیش از هزار پروژه دیگر بهداشتی و درمانی نیز در دست اقدام است، ادامه داد: مهمترین هدف این است که به سمت توسعه نظام ارجاع و پزشک خانواده پیش رویم.
وی اضافه کرد: در اجرای نظام ارجاع و پزشک خانواده هر سه هزار نفر جمعیت تحت پوشش یک مراقب سلامت قرار می گیرند.
مسئولان وزارت بهداشت پیش از این اعلام کرده اند که برای بیش از 70 میلیون ایرانی پرونده الکترونیک سلامت تشکیل شده و اطلاعات اولیه افراد در این پرونده ها ثبت شده است اما بسیاری از مردم به علت مراجعه نکردن به مراکز بهداشتی و درمانی از وجود این پرونده و خدمات مراقبتی آن که برای پیشگیری از بیماری های مختلف به خصوص بیماری های غیر واگیر مانند فشار خون، چاقی، دیابت، بیماری های قلبی و بیماری های محیطی و خانوادگی است، اطلاعی ندارند، به همین علت اطلاعات بسیاری از این پرونده ها همچنان ناقص است، ضمن اینکه هنوز ارتباط بین مراکز تشکیل دهنده پرونده سلامت با سایر مراکز بهداشتی و درمانی به طور کامل برقرار نشده است.

رئیس مرکز مدیریت شبکه وزارت بهداشت با اشاره به اینکه اطلاعات سلامت بیش از ۷۵ میلیون ایرانی ثبت شده است، گفت: در حال حاضر پرونده الکترونیک سلامت در حوزه بهداشت و در سطح یک خدمات تکمیل شده و اشکالات آن در حال برطرف شدن است.

به گزارش فارس، محمد شریعتی در ارتباط با پرونده الکترونیک سلامت اظهار داشت: اطلاعات سلامت برای بیش از 75 میلیون ایرانی در سامانه های سیب، ناب و سینا ثبت شده و حدود 70 درصد از این افراد، حداقل یک بار خدمت مبتنی بر پرونده الکترونیک سلامت را دریافت کرده‌اند.

وی تصریح کرد: در حال حاضر اصلاحات، بهینه سازی و تکمیل پرونده الکترونیک سلامت در معاونت بهداشت وزارت بهداشت در حال پیگیری است.

شریعتی با بیان اینکه پرونده الکترونیک سلامت مبتنی بر جمعیت است، افزود: انتظار شروع اقدامات اجرایی پرونده الکترونیک سلامت از حوزه بهداشت، درست است اما مراحل بعدی آن به سطوح دو و سه درمان منجر می‌شود.

رئیس مرکز مدیریت شبکه وزارت بهداشت ضمن تاکید بر یکپارچه بودن پرونده الکترونیک سلامت، یادآور شد: نباید برای مردم، پرونده های متعددی در حوزه های مختلف ایجاد شود است چراکه نظام سطح بندی خدمات تعریف شده اما فردی که نیاز به خدمات مراقبت های اولیه و پزشکی عمومی دارد به خدمات تخصصی و جراحی نیز نیاز دارد.

وی با اشاره به اقدامات مناسب حوزه درمان و بیمه ها برای تکمیل پرونده الکترونیک سلامت، گفت: خوشبختانه همکاران ما در حوزه فناوری اطلاعات وزارت بهداشت کلید تبادلی را طراحی کرده اند که از طریق آن بتوان به سیستم اطلاعات بیمارستانی(HIS) و بیمه ها متصل شد.

تنها راهکار خروج از بن بست مالی طرح تحول سلامت و جلوگیری از ورشکستگی بیمه ها، بهینه سازی هزینه‌های درمانی با ابزارهایی مانند نظام سطح‌بندی و ارجاع، راهنمای بالینی و پزشک خانواده است و مهم‌ترین پیش‌نیاز عملیاتی شدن این ابزارها، اجرای پرونده الکترونیک سلامت است.

به گزارش فارس اواسط دی ماه، کمیسیون تلفیق مجلس شورای اسلامی با اصلاح بند «ه» تبصره 5 لایحه بودجه 97، به دولت مجوز انتشار 7 هزار و 500 میلیارد تومان اسناد خزانه‌داری اسلامی برای پرداخت بدهی های سازمان بیمه سلامت را داد تا مشکل کسری بودجه این سازمان برطرف شود. اما تردیدی نیست که مشکل کسری قابل توجه سازمان بیمه سلامت با انتشار این اوراق حل نخواهد شد همانطور که این مشکل علی رغم انتشار 8 هزار میلیارد تومان اسناد خزانه اسلامی در قالب قانون اصلاحیه قانون بودجه 95 حل نشد.

مهمترین دلیل بدهی های گسترده سازمان بیمه سلامت، افزایش قابل توجه هزینه های این سازمان بیمه ای همزمان با اجرای طرح تحول سلامت است به گونه ای که مطابق با گزارش شماره 15618 مرکز پژوهش های مجلس، هزینه های این سازمان بیمه ای همزمان با اجرای این طرح، 3.5 برابر شد و از حدود 4300 میلیارد تومان در سال 92 به حدود 14800 میلیارد تومان در سال 95 رسید. افزایش شدید هزینه های درمانی همزمان با اجرای طرح تحول سلامت بخاطر اقداماتی مانند پرداخت مازاد به پزشکان متخصص و عمومی برای «طرح مقیمی» در بیمارستان‌های دولتی و مناطق محروم و بخصوص افزایش 150 درصدی (2.5 برابری) تعرفه های خدمت درمانی در گام سوم این طرح بود و همین امر هم افزایش چشمگیر هزینه های سازمان بیمه سلامت در سال های اخیر را به دنبال داشت. بخاطر همین وضعیت، هم بیمه ها در آستانه ورشکستگی قرار گرفته اند و هم طرح تحول سلامت در بن بست بزرگی قرار دارد به گونه ای که علی رغم انتشار 8 هزار میلیارد تومان اسناد خزانه اسلامی در سال گذشته برای تسویه بدهی های بیمه سلامت، میزان کسری طرح تحول سلامت براساس آمارهای اعلام شده توسط عادل آذر، رئیس دیوان محاسبات کشور در جلسه مورخ 3 بهمن ماه صحن علنی مجلس، به 10 هزار میلیارد تومان رسیده است. اما راه حل چیست؟

 

اجرای پرونده الکترونیک سلامت، تنها راهکار خروج از بن بست طرح تحول

در ماه های اخیر و برای حل بحران مالی ایجادشده، وزارت بهداشت بسته خدمات تحت پوشش بیمه را محدود کرده و کاهش خدمات را در دستور کار قرار داده است. اما بهترین راه حل برای خروج از بن بست مالی طرح تحول سلامت، همان راه حلی است که اواسط هفته گذشته، علی نوبخت حقیقی، رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس در صحن علنی مجلس بیان کرد: «بهینه سازی هزینه های درمانی با اجرای پرونده الکترونیک سلامت».

رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس در جلسه مورخ 3 بهمن ماه مجلس ضمن تبیین دستاوردهای اجرای طرح تحول سلامت درباره این موضوع گفت: «سال گذشته با کمک دولت و کمیسیون بهداشت مجلس 8 هزار میلیارد تومان به بیمه سلامت پرداخت شد ولی با مخارج بالایی که وجود دارد می توان گفت که این چاه ته ندارد که فعلا 7 هزار و 500 میلیارد تومان را به این بودجه اضافه کرده ایم... علت مشکلاتی که در این طرح وجود دارد، مخارج بیش از حد است که اگر در مقابل این مخارج بیش از حد نایستیم به مشکل برمی خوریم». نوبخت حقیقی با بین اینکه تنها راه نجات از این مشکل اجرای قانون برنامه ششم توسعه و نظام ارجاع است، گفت: «اگر پرونده ها الکترونیکی شود، در هزینه های حوزه بهداشت و درمان 30 درصد صرفه جویی می شود».

در واقع، همانطور که رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس بیان کرده، تنها راه برون‌رفت از بحران مالی طرح تحول سلامت، به‌کارگیری سیاست «بهینه‌سازی هزینه‌های درمان» یعنی خرید راهبردی خدمت توسط سازمان‌های بیمه‌گر است. بیمه‌های درمانی باید با ابزارهایی همچون نظام سطح‌بندی و ارجاع، راهنمای بالینی و پزشک خانواده از ارائه خدمات غیرضروری و درمان‌های القایی جلوگیری کنند. مهم‌ترین بستر و پیش‌نیاز برای اجرای سیاست‌های مذکور، اجرای پرونده الکترونیک سلامت است. پرونده الکترونیک سلامت با ایجاد شفافیت مالی در نظام سلامت از تقاضای القایی جلوگیری و همچنین زمینه را برای خرید راهبردی خدمت مهیا می‌کند.

 

کمیسیون تلفیق مجلس زمینه لازم برای اجرای پرونده الکترونیک سلامت را فراهم می کند؟

«پرونده الکترونیک سلامت» مجموعه‌ای از اطلاعات سلامت شهروندان از بدو تولد تا هنگام مرگ است که به‌صورت الکترونیکی ذخیره‌شده و به‌صورت مداوم به‌روزرسانی می‌شود. امکان دسترسی به این اطلاعات در هر مکان و زمان نیز فراهم است. در بند «ه» ماده 88 قانون برنامه چهارم و بند «الف» ماده 35 قانون برنامه پنجم توسعه بر پیاده‌سازی پرونده الکترونیک سلامت توسط وزارت بهداشت تأکید شد اما اجرایی نگردید. نهایتا در بند «الف» ماده 74 قانون برنامه ششم توسعه، وزارت بهداشت مکلف شد «ظرف دو سال اول اجرای قانون برنامه» نسبت به استقرار سامانه پرونده الکترونیکی سلامت ایرانیان با اولویت شروع برنامه پزشک خانواده و نظام ارجاع اقدام نماید.

با این وجود، همچنان خبری از اجرای پرونده الکترونیک سلامت نیست زیرا در کشورمان، هم تولیت (سیاست گذاری) و هم ارائه خدمت در حوزه سلامت به عهده‌ وزارت بهداشت و زیر مجموعه های آن (مانند دانشگاه‌های علوم پزشکی) است و آنها از افزایش تعرفه‌ خدمات درمانی منتفع هستند و ضرورتی برای اجرای پرونده الکترونیک سلامت و بهینه سازی هزینه های درمانی احساس نمی کنند چون این موضوع، منفعتی برای آنها ندارد. بر همین اساس هم شاهد هستیم که بنابراین ضرورت دارد اجرای پرونده الکترونیکی سلامت به عهده ذینفعان یعنی سازمان‌های بیمه‌گر که خریداران خدمت در حوزه سلامت هستند، سپرده شود. حال این سوال مطرح می شود که کمیسیون تلفیق مجلس که در حال بررسی مجدد لایحه بودجه 97 هست، چه اقدامی برای اصلاح این وضعیت می تواند انجام دهد؟

همانطور که توضیح داده شد، وزارت بهداشت تمایل زیادی به اجرای پرونده الکترونیک سلامت ندارد و به همین خاطر شاهد هستیم علی رغم ضرورت اجرای پرونده الکترونیک سلامت برای بهینه سازی هزینه های درمانی و علی‌رغم گذشت بیش از 12 سال از تصویب قانون چهارم توسعه و مکلف شدنِ دولت به اجرای پرونده الکترونیک سلامت، تاکنون هیچ‌گاه در قوانین بودجه سالیانه، ردیفی برای تامین بودجه پرونده الکترونیک سلامت پیش بینی نشده است. این در حالی است که براساس  برآوردهای کارشناسی، پرونده الکترونیک سلامت تنها به 300 میلیارد تومان بودجه نیازمند است تا اجرایی گردد. با توجه به همین موضوع، ضرورت دارد اعضای کمیسیون تلفیق مجلس در جریان بررسی مجدد لایحه بودجه 97 و در قالب بندی الحاقی به تبصره 17 این لایحه، 300 میلیارد تومان بابت اجرای پرونده الکترونیک سلامت به سازمان‌های بیمه ای تخصیص دهند تا شاهد بهینه سازی هزینه های درمانی و در نتیجه، خروج از بن بست مالی طرح تحول سلامت در سال های آتی باشیم.

معاونت بهداشت وزارت بهداشت اعلام کرد: اطلاعات ۷۵ میلیون نفر( ۹۴درصد) از جمعیت کشور در سامانه‌های پرونده الکترونیک سلامت ثبت شده است.

به گزارش سلامت خبرگزاری تسنیم، معاونت بهداشت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی از تخصیص 487 میلیارد تومان از اعتبارات یک درصد مالیات بر ارزش افزوده به حوزه بهداشت خبر داد و به تشریح اقدامات 100 روزه‌ وزارت بهداشت در حوزه بهداشت پرداخت که به شرح ذیل است.

1. تدوین پیش نویس اولیه نقشه راه برنامه پزشک خانواده و نظام ارجاع در جمهوری اسلامی ایران
2. تدوین تفاهم‌نامه خدمات سطح یک روستائیان، عشایر و شهرهای زیر بیست هزار نفر بین معاونت بهداشت وزارت بهداشت و سازمان بیمه سلامت ایرانیان
3. اجرای نظام ارجاع الکترونیک برای جمعیت روستایی، عشایر و شهرهای زیر بیست هزار نفر در استان منتخب (گلستان)
4. تخصیص 487 میلیارد تومان از اعتبارات 1درصد مالیات بر ارزش افزوده به حوزه بهداشت
5. تشکیل کارگروه سلامت عشایر و تدوین برنامه ویژه ارتقای سطح برخورداری عشایر از خدمات بهداشتی درمانی، بیمههای اجتماعی و خدمات حمایتی
6. بازنگری برنامه های سلامت کشوری ادغام شده در نظام شبکه و سامانه یکپارچه بهداشت بمنظور انتخاب مناسبترین روشهای پیشگیری از بیماریها و کاهش هزینه های نظام سلامت 
7. ثبت 75 میلیون نفر( 94درصد) از جمعیت کشور در سامانه های پرونده الکترونیک سلامت و ارایه حداقل یکبار خدمت برای 35 میلیون نفر(47درصد) از جمعیت ثبت شده طراحی و برآورد پیش‌نیازهای برنامه نظام ارجاع و پزشکی خانواده
8. راه اندازی سامانه‌ نظام ارجاع الکترونیک در 20 دانشگاه/دانشکده علوم پزشکی
9. تدوین چارچوب نحوه ارائه خدمات به زندانیان در قالب اجرای تبصره جزء یک بند ج ماده 38 قانون احکام دائمی برنامه های توسعه کشور
10. تدوین طرح ارائه خدمت به جمعیت دانشجویی کشور در خوابگاهها و مراکز دانشجویی در قالب اجرای طرح تحول نظام سلامت در بخش بهداشت
11. اصلاح روش عقد قرارداد و نظام پرداخت به صورت سرانه‌ای انطباق یافته با خدمت به‌منظور افزایش کارایی
12. تکمیل و ارتقای پروژه های طرح تحول سلامت
13. توسعه زیرساختهای ارایه خدمات سلامت (مراکز خدمات جامع سلامت شهری و روستایی، خانه بهداشت، پایگاه سلامت و محل زیست پزشک، کلینیک ویژه، تخت بیمارستانی، اورژانس، زایمان، تشخیص و غربالگری سرطان)

معاون فنی و درآمد سازمان تأمین اجتماعی گفت:به دنبال آن هستیم تا 2 ماه آینده سیستم متمرکز تجمیع سوابق را اجرایی کنیم تا دیگر بیمه شدگان تأمین اجتماعی نیاز به حضور در شعبه‌های مختلف برای تجمیع سوابق بیمه را نداشته باشند.

محمدحسن زدا در گفت‌وگو با فارس، اظهار داشت: 50 برنامه عملیاتی در معاونت فنی و درآمد سازمان تأمین اجتماعی تعریف و در حال اجرا است که بر اساس این برنامه‌ها ارائه خدمات به بیمه‌شدگان سازمان با سهولت بیشتری ارائه خواهد شد.

وی افزود: در حال حاضر پرداخت مستمری‌ها متمرکز شده است و لیست‌ها نیز به صورت اینترنتی ارائه می‌شود و همین طور ابلاغ‌ها را نیز مکانیزه اعلام می‌کنیم. 

معاون فنی و درآمد سازمان تأمین اجتماعی، بیان داشت: به دنبال آن هستیم که هزینه دفن و کفن، کمک هزینه ازدواج و دیگر خدماتی که تأمین اجتماعی به بیمه‌شدگان خود ارائه می‌دهد با سهولت بیشتری ارائه شود. به عنوان مثال با آرامستان‌های سراسر کشور قرارداد بسته‌‌ایم تا در صورت فوت بیمه‌ شده‌ای آرامستان هزینه‌ای که تأمین اجتماعی پرداخت می‌کند را کسر کند و ماهانه لیست خود را به تأمین اجتماعی ارائه دهد و مابه‌التفاوت را دریافت کند. 

زدا ادامه داد: بر همین اساس دیگر لازم نیست خانواده متوفی به دنبال هزینه دفن و کفن در شعبات تأمین اجتماعی باشند. 

وی گفت: در حال حاضر بازرسی‌های تأمین اجتماعی هوشمند شده است که تحول عظیمی در این خصوص ایجاد شده و از نظر امنیتی دیگر هیچ گونه اقدام غیرقانونی در این حوزه صورت نخواهد گرفت. 

معاون فنی و درآمد سازمان تأمین اجتماعی افزود: بر همین اساس به بازرسان تبلت‌هایی داده شده است که مشخصات کارگاه را برای آنها ارسال می‌کنیم و بدون هماهنگی قبلی به کارگاه مراجعه می‌کنند و اطلاعات لازم را تکمیل خواهند کرد. 

زدا افزود: با هوشمند شدن بازرسی‌ها 500 نفر از نیروهای ما کاهش پیدا می‌کند. 

وی درباره الکترونیکی شدن پرونده‌های بیمه‌شدگان نیز افزود: به دنبال حذف کاغذ در شعبات تأمین اجتماعی هستیم و بر همین اساس نیز به صورت پایلوت شعبه‌های 25 و 4 تهران و همین‌طور شعبه زرندیه استان مرکزی اقدام به الکترونیکی شدن پرونده‌ها کرده‌اند که اگر به نتیجه برسیم 350 شعبه کشور زیر پوشش پرونده الکترونیک می‌رود. 

معاون فنی و درآمد سازمان تأمین اجتماعی درباره تجمیع سوابق بیمه‌ای نیز اظهار داشت: به دنبال آن هستیم تا 2 ماه آینده سیستم متمرکز تجمیع سوابق را اجرایی کنیم و دیگر یک بازنشسته و یا بیمه شده تأمین اجتماعی نیاز به حضور در شعبه‌های مختلف برای تجمیع بیمه نداشته باشند و به عنوان مثال حکم بازنشستگی را در طول چند روز صادر خواهیم کرد.

زدا با اشاره به اینکه باید طعم شیرین تأمین اجتماعی را به بیمه‌شدگان بچشانیم، گفت: تا به حال مردم برای دریافت خدمات به ما مراجعه می‌کردند و ما به دنبال آن هستیم که از این به بعد ما برای ارائه خدمت به مردم مراجعه کنیم.

معاون دولت الکترونیک سازمان فناوری اطلاعات با اشاره به ایجاد ۶۶ میلیون پرونده الکترونیک سلامت، از حذف دفترچه‌های بیمه در راستای توسعه دولت الکترونیک تا یک ماه آینده خبر داد.

رضا باقری اصل در گفت‌وگو با ایسنا با تاکید بر تلاش برای حذف دفترچه بیمه در راستای توسعه دولت الکترونیک اظهار کرد: پروژه حذف دفترچه بیمه به دستگاه‌های وزارت بهداشت و بیمه‌ها مربوط است. کارایی دفترچه بیمه این است که هویت مراجعه‌کننده را بررسی و اعلام می‌کند که شخص استحقاق بیمه درمانی دارد یا خیر. این دفترچه قابلیت جعل شدن دارد؛ دفترچه‌هایی که صادرکننده‌ها صادر نکردند یا تاریخ آنها تمام شده است اما بیمه برای آنها پرداخت می‌شود و این ضرر نظام بیمه‌ای کشور است که سالانه هزینه میلیاردی دارد.

وی ادامه داد: در حال حاضر در دوران گذار دفترچه هستیم اما امکان بررسی آن وجود دارد که به مرور کلا دفترچه را حذف ‌کنیم. شیوه ساده این است که با مراجعه بیمار، اسم شخص و کد ملی را دریافت می‌کنند، اطلاعات از سیستم وزارت بهداشت وارد مرکز تبادل داده و به بیمه فرستاده می‌شود و در نهایت استعلام می‌کنند که مراجعه‌کننده از طرف بیمه استحقاق دارد یا خیر و اطلاعاتش به مرکز درمانی داده می‌شود که در شبکه نیز ثبت شده است.

معاون دولت الکترونیک سازمان فناوری اطلاعات با بیان اینکه در حال حاضر بیمه آماده است، نظام سلامت در حال استعلام‌گیری است و به تدریج مراکز درمانی هم به این سیستم وصل می‌شوند، گفت: بیمارستان‌ها به صورت آزمایشی به این طرح اضافه می‌شوند.

به گفته وی زیرساخت‌های این پروژه از طرف بیمه‌ها بود. از طرف سازمان فناوری اطلاعات نیز پیش از عید تفاهم‌نامه‌ای بین محمود واعظی -وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات- ، نصراللـه جهانگرد به عنوان دبیر شورای اجرایی، ابوالحسن فیروزآبادی به عنوان قائم‌مقام وزارت رفاه و وزیر بهداشت امضا شد و به واسطه آن که از ابتدای اسفند تاکنون این سرویس برقرار شده است.

باقری اصل با بیان اینکه در حال حاضر ۶۶ میلیون پرونده الکترونیک سلامت ایجاد شده و حذف دفترچه بیمه نیز در راستای پرونده الکترونیکی سلامت است، افزود: این پروژه تحت شبکه داخلی وزارت بهداشت است و نیازی به اینترنت ندارد و ذی‌نفع آن وزارت بهداشت، وزارت رفاه و بیمه‌ها هستند. در حال حاضر در دوران آزمایش هستیم و برقراری آن را چک می‌کنیم. یک ماه طول می‌کشد تا شرکت‌هایی که نرم‌افزارهای بیمارستانی را نوشتند، پیاده‌سازی را انجام دهند اما نهایتا اجرای پروژه تا یک ماه آینده است.

عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس با تاکید بر ضرورت نظارت بیشتر بیمه ها درجهت مقابله با تخلفات حوزه دارو، گفت: بسیاری از تخلفات سیستم درمان با ایجاد پرونده الکترونیک قابل کنترل است.

به گزارش خبرگزاری فارس، عباسعلی پوربافرانی با انتقاد از نبود سیستم پرونده الکترونیک سلامت درکشور، گفت: متاسفانه بسیاری از سوء استفاده ها درحوزه سلامت به ویژه در داروخانه به دلیل نبود نسخه الکترونیکی و استفاده از دفترچه های کاغذی است، زیرا در برخی مقاطع مشاهده می شود که در اقدامی غیرقانونی در دفترچه بیمه افراد داروهایی را تجویز می کنند که به هیچ عنوان مورد استفاده فرد نیست؛ بنابراین این اقدام خلاف قانون نه تنها منجر به ایجاد مشکل در سیستم دارویی می شود بلکه  تحمیل بار اضافی هزینه ها را نیز بر دوش سازمان های بیمه گر خواهد داشت.

نماینده مردم نائین درمجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه اجرای نظام ارجاع و الکترونیکی شدن پرونده های سلامت به حذف تخلفات درحوزه بهداشت و درمان کمک بسیاری می کند، افزود: پس از اجرای طرح الکترونیکی شدن پرونده های سلامت و نسخه های دارویی باید برای مقابله با تخلفات نظارت ها نیز افزایش یابد زیرا با راه اندازی سامانه الکترونیکی بدون نظارت احتمال تقلب و تخلف در همه بخش های درمان وجود دارد.

وی با بیان اینکه روند درمانی بیمار از ابتدا تا انتهای در پرونده الکترونیکی سلامت ثبت می شود، تصریح کرد: متاسفانه درحال حاضر یک بیمار ممکن است برای درمان به پزشکان بسیاری با تخصص های مختلف مراجعه کند که در هیچ پرونده ای هم ثبت نخواهد شد، بنابراین بروز تخلف در این شرایط بسیار بوده و این موضوع حتی روند درمانی بیمار را با کندی روبه رو کند.

پوربافرانی با تاکید بر اینکه تخلفات در حوزه بهداشت و درمان خوشبختانه بسیار جزیی و کوچک است،گفت: به طورکلی درحوزه سلامت تخلفاتی نظیر درج دارو بدون دلیل و اساس در نسخه های پزشکی بسیار کمرنگ است، با این وجود با ایجاد پرونده های الکترونیکی و فراهم آوردن زیرساخت های لازم در کنار افزایش نظارت مسئولان می توان از بروز تخلفات جلوگیری کرد.

این نماینده مردم درمجلس دهم با اشاره به اینکه درحال حاضر بیمه ها و سازمان غذا و دارو مکلف به نظارت بیشتر درجهت مقابله با تخلفات و تقلب ها هستند، افزود: بررسی چگونگی تجویز دارو ازسوی پزشک و همچنین توزیع داروها در داروخانه ها باید مورد توجه قرار گیرد اما نظارت ها از سوی مسئولان درحال حاضر بسیار ضعیف است.

پوربافرانی با تاکید بر اینکه از ابتدای اجرای طرح تحول سلامت تا کنون به مواردی ازجمله سیستم ارجاع و پزشک خانواده هیچ توجهی نشده است، تصریح کرد: متاسفانه دراجرای طرح تحول و موارد آن اختلاف نظرهایی دربدنه تصمیم گیری ها در دولت  وجود دارد که شاید یکی از موارد مهم درعلل تاخیر دراجرای سیستم ارجاع وجود اختلافات سلیقه ها میان مسئولان است.

عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی به خانه ملت گفت: زیر ساخت های پرونده  الکترونیکی سلامت درکشور به طور قطعی و کامل فراهم نیست اما زیرساخت ها درمراحله اولیه ایجاد شده است.

وزارت‌خانه‌های بهداشت، ارتباطات و فناوری اطلاعات و تعاون، ‌کار و رفاه اجتماعی در قالب جلسه‌ای مشترک به پیگری بحث سلامت الکترونیک و تشکیل پرونده در این زمینه پرداختند.

به گزارش ایسنا، دو وزیر بهداشت و آی‌سی‌تی به همراه قائم‌مقام وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی عصر دوشنبه در وزارت ارتباطات گرد هم آمدند تا در آستانه رونمایی از فاز اول دولت الکترونیک در حوزه سلامت الکترونیک تصمیمات مشترکی اتخاذ کنند.

محمود واعظی پس از امضای قراردادی با دو وزارت‌خانه دیگر در این‌باره توضیح داد: از حدود یک تا دو سال قبل برای ارائه خدمات دولت الکترونیک برنامه‌ریزی فشرده‌ای صورت گرفت. در این میان آنچه مربوط به زیرساخت‌های دولت الکترونیک می‌شود وظیفه ای است که بر عهده وزارت ارتباطات قرار دارد.

وی ادامه داد: بحث مهم‌تر، بحث اطلاعات و خدماتی است که وزارت‌خانه‌های مختلف باید نسبت به ارائه آن تلاش کنند.

واعظی افزود: اکنون در قالب این جلسات بررسی شد تا چگونه از طریق مرکز NI۶ وزارت ارتباطات تبادلات لازم میان وزارت‌خانه‌های مرتبط صورت گیرد چرا که مردم با بیمه و مراکز درمانی در تماس هستند و اینکه چگونه می‌توان به راحتی با مراجعه به مراکز درمانی و دارویی از خدمات دولت الکترونیک بهره بگیرند، موضوع مهمی است.

واعظی با اشاره به توافقاتی که میان سه وزارت‌خانه مرتبط با این حوزه صورت گرفته است، ابراز امیداوری کرد که نتیجه این توافقات به زودی نهایی و عملیاتی شود و مردم بتوانند از دستاوردهای این بخش بهره‌مند شوند.

حسن قاضی‌زاده هاشمی نیز در این خصوص اظهار کرد: در دنیا بخش قابل توجهی از خدمات حوزه سلامت به شکل الکترونیک ارائه می‌شود. از سوی دیگر در خصوص بخش خدمات و سازمان‌های بیمه نیز این خدمات ارائه می‌شود.

وی ادامه داد: ما نیز اکنون تلاش داریم در قالب این قراردادها ظرف مدت دو ماه آینده خبرهای خوبی را به مردم بدهیم.

وزیر بهداشت همچنین اظهار کرد: حاصل این تلاش‌ها منجر به تشکیل پرونده سلامت الکترونیک برای تمام ایرانیان خواهد شد و ساماندهی جدی بحث دارو، واکسن و فراورده‌های دارویی را به دنبال داشته و موجب شفافیت بیشتر در این بخش می‌شود. همچنین از مواردی مانند قاچاق یا عرضه داروهای تقلبی جلوگیری می‌کند.

قاضی‌زاده هاشمی با تاکید بر اینکه پیش‌بینی می‌شود تا نیمه دوم فروردین‌ماه این سامانه مورد بهره‌برداری قرار گیرد، گفت: با راه‌اندازی این سامانه تلاش می‌شود بیماران از هر نقطه برای دریافت خدمات الکترونیک مراجعه کرده و از ارائه خدمات تکراری جلوگیری خواهد شد. از سوی دیگر کنترل‌های خاصی صورت می‌گیرد تا در مصارف و هزینه‌ها و همچنین اصالت دارو و استاندارد آن دقت نظر کافی صورت بگیرد.

وی همچنین اظهار کرد: البته تشکیل پرونده سلامت اکنون هم تقریبا اجرایی شده و شاید بتوان گفت که حدود ۵۰ میلیون ایرانی دارایی پرونده سلامت هستند اما این پرونده‌ها ناقص است و لازم است اطلاعات دارویی، بیمه‌ای و آنچه که از مراکز درمانی مختلف استخراج می‌شود به طور جامع به این پرونده‌ها منتقل شود.

وی همچین یادآور شد: این شبکه مانند یک موجود زنده‌ است که نیاز به طی دوره تکامل دارد و طی این روند ممکن است یک تا دو سال به طول بینجامد.

قاضی‌زاده هاشمی در پاسخ به این سوال که آیا ارائه خدمات سلامت الکترونیک و تشکیل پرونده در این حوزه برای مردم هزینه به دنبال خواهد داشت، تاکید کرد: بیماران هیچگونه هزینه اضافی در این حوزه پرداخت نخواهند کرد. در عین حال تصور ما آن است که با اجرای این طرح هزینه‌های دولت و سازمان‌های بیمه‌گر کاهش پیدا کرده و از موضوعاتی مانند قاچاق پیشگیری می‌شود.

وزیر بهداشت در بخش دیگری از صحبت‌های خود نیز تاکید کرد: اطلاعات مندرج در پرونده سلامت الکترونیک افراد به هیچ عنوان در اختیار دیگران قرار نخواهد گرفت و از محرمانگی این حوزه دفاع خواهد شد.

ابوالحسن فیروزآبادی - قائم‌مقام وزیر کار - نیز به نمایندگی از وزارت‌خانه خود در این مراسم حضور یافته و پس از امضای قرارداد، اظهار کرد: به نظر امشب گام بزرگی در تقویت دولت الکترونیک برداشته شد.

وی ادامه داد: حوزه سلامت اکنون به تراز بسیار خوبی در ارائه سرویس رسیده و برای آن اطلاعات بیمه‌ای و سلامت شهروندان به صورت بلادرنگ با این شیوه مبادله خواهد شد که این موضوع منجر به کاهش هزینه‌ها و ارائه سرویس مناسب به بیماران خواهد شد.

قائم مقام وزیر بهداشت ، درمان وآموزش پزشکی گفت:برای 52 میلیون تن در کشور پرونده الکترونیک سلامت تشکیل شده وتا پایان دولت تدبیر وامید بیش از 90 درصد مردم دارای این پرونده خواهند بود.

دکتر ایرج حریرچی روز سه شنبه در حاشیه آیین معارفه و تودیع ورسای جدید و پیشین دانشگاه علوم پزشکی اردبیل در گفتگو با خبرنگاران افزود: همگانی شدن بیمه‌ها در این دولت از جمله اقدامات صورت گرفته بوده و هم اکنون 95 درصد مردم دفترچه بیمه داشته و این گامی موثر در راستای ارایه خدمات بهینه به مردم می باشد.
وی طرح تحول سلامت را یکی از طرح های موفق اجرایی در کشور دانست وافزود: این طرح در دولت تدبیر وامید بمنظور کاهش هزینه های درمانی وافزایش خدمات کیفی اجرا شد و در حالیکه تا قبل از اجرای آن هزینه های سرسام آور درمانی برای مردم غیر قابل تحمل بود اکنون تا حد زیادی باراز دوش مردم برداشته شده است.
حریرچی افزود: در سه ونیم سال اخیر در راستای طرح تحول سلامت 21 هزار تخت به بیمارستان های جدید و 10 هزار تخت دیگر هم به بیمارستاهای موجود اضافه شده ومقرر شده تا 6 ماه آینده هفت هزار تخت دیگر نیز به این تعداد افزوده شود.
او با بیان اینکه دردولت تدبیر وامید سالانه 6 هزار تخت در بیمارستان ها افتتاح شده است،افزود: در استان اردبیل کمبود تخت یکی از مشکلات بیمارستان ها بود که خوشبختانه در سال های اخیر اقدامات خوبی در این زمینه انجام گرفته است.
قائم مقام وزیر بهداشت، درمان وآموزش پزشکی از افتتاح 430 تخت در بیمارستان های پارس آباد، کوثر وترومای اردبیل خبرداد وگفت:32 تخت در بیمارستان کوثر ،145 تخت در بیمارستان پارس آباد ،120 تخت در ترومای اردبیل، 108 تخت در بیمارستان امام رضا (ع) اردبیل و 22 تخت ضمیمه دیگر بیمارستانها تا پایان امسال افتتاح می شود.

رئیس دفتر آمار و فناوری اطلاعات وزارت بهداشت، درمان و آموزش پرشکی با اشاره به اینکه بسترهای های لازم برای الکترونیکی شدن نسخه های پزشکان فراهم نشده است، گفت:کمتر از 10 درصد مطب پزشکان دارای سامانه الکترونیکی هستند.

به گزارش ایرنا، دکتر سید محمود تارا در جمع خبرنگاران افزود:تعداد کمی از مطب پزشکان حتی پرونده های کاغذی بیماران را نگهداری می کنند.
وی به بایگانی برخی از بیمارستان ها و سازمان های بیمه گر اشاره کرد و گفت: برخی از بیمارستان ها برای بایگانی کاغذی صدها متر مربع فضا در نظر می گیرند و یکی از سازمان های بیمه گر 600 میلیون سند کاغذی برای رسیدگی دارد.
تارا لازمه الکترونیکی شدن نسخه پزشکان را داشتن داروخانه الکترونیکی،سامانه پرونده الکترونیک و امضای الکترونیک دانست و گفت: باید این بسترها فراهم تا امکان ارائه نسخه الکترونیکی مهیا شود.
وی با اشاره به اینکه قانونی بودن اسناد الکترونیکی در این وزارتخانه در حال پیگیری است اظهار کرد که دی ماه امسال مرکز 'گواهی امضا الکترونیکی میانی' در این ورارتخانه تاسیس می شود.

*** اتصال بیمارستان های دولتی به سیستم های اطلاعات سلامت
تارا رویکرد جدید وزارت بهداشت را بهرگیری بیشتر از خدمات الکترونیکی اعلام کرد و گفت: قبل از اجرای برنامه تحول سلامت اندکی از بیمارستان ها به سیستم های اطلاعات سلامت وصل بودند که در حال حاضر تمام بیمارستان های دولتی به این سیستم وصل شده اند.
وی بیان کرد که در تلاش هستیم تا از خدمات الکترونیکی برای ارائه بهتر خدمات به مردم و نظارت بر مراکز بهداشتی و درمانی به نحو مطلوب استفاده کنیم.
وی به بهره گیری از شبکه ملی اطلاعات در حوزه بهداشت اشاره کرد و گفت که سرویس های این حوزه بر روی شبکه ملی اطلاعات برقرار خواهد شد.
تارا به انعقاد تفاهم نامه بین وزارتخانه های بهداشت و ارتباطات وفناوری اطلاعات اشاره کرد و گفت: با این اقدام در صدد هستیم تا خدمات بهتری به مناطق روستایی و محروم کشور ارائه کنیم.
بیست و دومین نمایشگاه الکامپ 22 از روز گذشته ( پنجشنبه ) فعالیت خود را در محل نمایشگاه بین المللی آغاز کرده است و تا 28 آذر ماه علاقمندان می توانند از این نمایشگاه بازدید کنند.

سرپرست دفتر آمار و فناوری اطلاعات وزارت بهداشت با بیان اینکه بیش از ۵۵ میلیون نفر از جمعیت کشور تحت پوشش پرونده الکترونیکی سلامت بهداشتی قرار گرفتند، به تشریح چگونگی دریافت کارت سلامت پرداخت.

تسنیم - سید محمود تارا یکی از اهداف اجرای پرونده الکترونیکی یکپارچه سلامت شهروند را جمع‌آوری اطلاعات مرتبط با سلامت هر فرد و دسترسی به این اطلاعات برای ساختارهای ارایه‌دهنده خدمات سلامت بیان کرد و گفت: با شروع برنامه تحول سلامت، بحث پرونده الکترونیکی سلامت که از برنامه‌های سوم و چهارم توسعه مسکوت مانده بود، اجرا شد و سامانه مربوط به آن به نام سپاس (سامانه پرونده الکترونیکی سلامت) طراحی شد.

سرپرست دفتر آمار و فناوری اطلاعات وزارت بهداشت با بیان جمع‌آوری اطلاعات سلامت افراد در حوزه بستری در سامانه سپاس افزود: در ابتدای طرح تحول سلامت یک پنجم بیمارستان‌های دولتی به این سامانه متصل بودند که در حال حاضر 100 درصد بیمارستان‌های دولتی نیز به سامانه سپاس متصل شدند.

تارا افزود: برنامه بعدی ما جمع‌آوری اطلاعات سلامت افراد در حوزه سرپایی و بهداشت است که در حوزه بهداشت با راه‌اندازی سامانه یکپارچه بهداشتی تمام خانه‌های بهداشت و مراکز جامع سلامت به این سامانه متصل شده‌اند و در حال حاضر بیش از 55 میلیون از جمعیت تحت پوشش پرونده الکترونیکی سلامت بهداشتی قرار گرفتند.

سرپرست دفتر آمار و فناوری اطلاعات وزارت بهداشت یکی از اهداف دیگر ایجاد پرونده الکترونیکی سلامت را تسهیل در مراجعات مردم بیان کرد و افزود: طی توافقاتی با سازمان‌های بیمه‌گر، در مرحله بعد اطلاعات مراکز خصوصی در مراجعات سرپایی متصل می‌شود ولی گزارشات به‌صورت ثانویه به دست ما می‌رسد؛ یعنی داده به سازمان‌های بیمه‌گر داده شده و در مرحله بعد به وزارت بهداشت ارسال می‌شود.

وی یکی از اقدامات در راستای برنامه تحول سلامت را اجباری کردن احراز هویت بیمار و ثبت کد ملی در تمام خدمات سلامت بیان کرد و افزود: در بیمارستان‌ها و مراکز بهداشتی و درمانی سیستم احراز هویت راه‌اندازی شد و با داشتن شماره ملی افراد توانستیم تمام اطلاعات فرد را به‌صورت تجمیع‌شده داشته باشیم و تمام سرویس‌های جانبی مبتنی بر شماره رفرنس که کدملی فرد است، ارایه می‌شود و با این فرآیند عملا نیاز به دفترچه پزشکی و کارت‌های الکترونیکی را حذف کردیم.

تارا درخصوص کارت سازمان تامین اجتماعی و اتصال آن از سوی این سازمان به حوزه سلامت گفت: استفاده از این کارت فقط در مراکز ملکی تامین اجتماعی باید صورت پذیرد و اگر بخواهند از این کارت برای دیگر مراکز درمانی استفاده کنند، باید با هماهنگی وزارت بهداشت باشد.

وی افزود: سازمان تامین اجتماعی می‌تواند در مجموعه مراکز ملکی خود و سرویس‌های داخلی مجموعه مالکیت خود از کارت‌ها و فناوری‌های مشابه به شرطی که به خدمات و سرویس‌های ایجادشده ممانعت یا مشکلی در راستای ارایه خدمات سلامت به این بیمه‌شوندگان در سطح کشور و خارج از حوزه مالکیت تامین اجتماعی وارد نکند، ارایه خدمت کند.

سرپرست دفتر آمار و فناوری اطلاعات وزارت بهداشت با بیان وجود کارت‌های یکپارچه هوشمند شهروندی در کشورهای مختلف دنیا به وبدا گفت: این کارت‌ها مشابه کارت ملی ماست و می‌تواند همزمان برای کارت‌های مختلف شناسایی ملی، رانندگی سلامت و غیره استفاده شود.

تارا با بیان اینکه در وزارت بهداشت تمام دسترسی‌ها، سرویس‌ها و خدمات سلامت تنها با احراز هویت افراد و شماره ملی آنها قابل انجام است، افزود: اقدامی که در وزارت بهداشت صورت گرفته است، متمرکز بر حداقل هزینه‌کرد و حداکثر تسهیل برای شهروندان و حداقل الزام آنها به حمل کارت‌های متعدد و دفترچه‌های فیزیکی و شناسه‌های مختلف است.

وی با بیان اینکه صادرکننده کارت هوشمند سلامت وزارت بهداشت است، گفت: سازمان تامین اجتماعی اگر بخواهد به هر دلیلی و هر زمانی کارتی به منظور ارایه خدمات یکپارچه سلامت به شهروندان ارایه دهد، قطعا این مساله باید توسط وزارت بهداشت که تنها ارگان مسوول بخش سلامت جامعه است، سازمان‌دهی و اجرا شود.

مدیرکل تامین اجتماعی غرب تهران از اتمام اجرای طرح پرونده الکترونیک در بزرگترین شعبه کشوری تامین اجتماعی خبر داد و گفت: ۲۷۷ هزار پرونده و ۲ میلیون نسخ الکترونیکی در شعبه ۲۵ تولید شده و کلیه خدمات در این شعبه به صورت الکترونیکی ارائه می‌شود.

ناهید حیدری در گفت‌وگو با ایسنا، به تشریح روند استقرار پرونده الکترونیک بیمه شدگان در تهران پرداخت و اظهار کرد: یکی از آرزوهای دیرینه ذینفعان تامین اجتماعی و همکاران سازمان خروج پرونده های کاغذی از چرخه ارائه خدمات به بیمه شدگان و کارفرمایان بود.

وی افزود: چندی پیش طرح پرونده الکترونیک بیمه شدگان به صورت پایلوت در شعبه ۲۵ غرب تهران که بزرگترین شعبه کشوری تامین اجتماعی است کلید خورد و این شعبه را ظرف مدت سه ماه  مجهز کردیم و اکنون بالغ بر ۲۷۷ هزار پرونده و حدود ۲ میلیون نسخ الکترونیکی تولید شده و می‌توان گفت که کلیه پرونده‌های بیمه شدگان اسکن و اطلاعات مربوط وارد سامانه شده است.

مدیرکل تامین اجتماعی غرب تهران با بیان اینکه کلیه خدمات در این شعبه به صورت الکترونیکی ارائه می‌شود و دیگر چرخه پرونده کاغذی از بین رفته است؛ درباره موانع اجرای طرح گفت: این طرح فازهای مختلفی داشت. از روز نخست که قرار بود نهضت آی تی برپا شود و شعبه ۲۵ برای این منظور انتخاب شد دغدغه هایی داشتیم مبنی بر اینکه مبادا اجرای این طرح خللی در  فرآیند ارائه خدمات جاری ایجاد کند.

حیدری ادامه داد: خوشبختانه با تلاش شبانه روزی همکارانم و نظارت گام به گام ستاد با کمترین چالش روبرو شدیم. در فاز اول که به آماده سازی پرونده‌ها اختصاص داشت،  سایتی را راه اندازی کردیم و نیروهایی از شعب دیگر اعزام و کارگروه تولید پرونده الکترونیک تشکیل دادیم.  در مراحل بعدی اسکن اوراق و پس از آن ثبت اسناد در سامانه انجام شد، البته از سال ۱۳۸۰ تا کنون ثبت پرونده‌ها انجام شده بود و عمده اقدامات مربوط به پرونده‌های قبل از سال ۸۰ بود.  

وی ضمن اعلام این خبر که به زودی دو شعبه ۲ و ۲۸ نیز زیربار پرونده الکترونیک می روند عنوان کرد: در آینده نزدیک کلیه شعب ما پرونده الکترونیک را اجرا خواهند کرد. شعبه ۲۸، ۱۶۰ هزار و شعبه ۲، ۷۵ هزار بیمه شده دارد. شعب غرب تهران، تیپ یک ممتاز هستند و میانگین بیمه شدگان ما در کلیه شعب ۱۰۰ تا ۱۲۰ هزار نفر است.

وزیر بهداشت از ثبت نزدیک به ۵۰ میلیون پرونده الکترونیک سلامت در سامانه الکترونیک این وزارتخانه خبر داد و درباره عدم هماهنگی بیمه‌ها با وزارت بهداشت در این سامانه، گفت: اینها دعواهای ولی نعمتی است که سودش به کسی نمی‌رسد.

 دکتر سیدحسن هاشمی در صبحانه کاری با وزیر ارتباطات درباره مشکلات، چالش‌ها و پیشرفت‌های سامانه الکترونیک سلامت، گفت: تصور می‌کنم وزارت بهداشت در راستای تحقق دولت الکترونیک اقدامات ارزشمندی با همکاری آقای دکتر واعظی انجام داده است. در عین حال اگر چالش‌هایمان در این زمینه نیز رفع شود، گشایش زیادی در کنترل خدمات و ارتقای کیفیت خدمات ایجاد می‌شو. مردم نیز در حوزه دارو از اصالت داروها اطمینان حاصل کرده و انواع اصیل دارو از انواع تقلبی‌شان تفکیک شده و مردم از خدمات بهداشتی و درمانی بهره‌مند می‌شوند.

وی با بیان اینکه بهره‌گیری از حوزه IT در حوزه سلامت بسیار موثر است، گفت: قبل از این دولت تلاش‌های زیادی در این زمینه انجام شد که متاسفانه به کامیابی نرسید، اما امیدواریم با همکاری وزارت ارتباطات بتوانیم بخشی از خدمات سلامت را الکترونیک کنیم.

وزیر بهداشت با بیان اینکه شهادت می‌دهم که در جلسات دولت هر وقت مساله سلامت مردم مطرح بوده، دکتر واعظی نهایت حمایت را از سلامت مردم کرده‌اند، ادامه داد: در عین حال تصمیمات‌شان در این جلسه نیز حاکی از این همین موضوع است.

هاشمی درباره یکی از تصمیمات این جلسه مبنی بر اینکه تا یک ماه دیگر مشکلات و چالش‌های سامانه الکترونیک سلامت برطرف شود، گفت: بر این اساس یک ماه دیگر را مهلتی برای اجرایی شدن این تصمیمات اعلام می‌کنیم تا شاهد باشیم که این مشکلات حل شده است.

وی افزود: آرزوی من این است که این اقدام را در این دوره به انجام برسانیم. باید بدانیم که اگر هر یک از این اقدامات در هر دولتی انجام می‌شد، برای کارنامه  آن وزارتخانه کافی بود؛ چرا که این تلاش علاوه بر اینکه با مفاسد مقابله می‌کند، به کارهایمان نظم می‌دهد و باعث تغییر رفتار در گروه پزشکی، ارائه کنندگان و دریافت کنندگان خدمات می‌شود که امیدواریم طی یک ماه آینده محقق شود و دیگر کاری باقی نماند.

به گزارش ایسنا،وزیر بهداشت یکی از تقاضاهای وزارت بهداشت را اتصال ۵۰۰۰ روستا به اینترنت عنوان کرد و گفت: اگر این پنج هزار روستا به اینترنت متصل شوند، واقعا کار بزرگی انجام شده و امیدواریم کارگروهی که برای این موضوع تعیین کرده‌ایم، اقدامات جدی انجام دهند تا این کار بزرگ صورت گیرد.

 

پیام‌های تبلیغاتی غیرمجاز حوزه سلامت مسدود می‌شوند

هاشمی به قول مساعد وزیر ارتباطات درباره شناسایی و انسداد پیغام‌های تبلیغاتی غیرمجاز در حوزه سلامت اشاره و اظهار کرد: اگر این کار صورت گیرد بسیار خوب است؛ به ویژه اینکه می‌بینیم تبلیغات اغواکننده‌ای در حوزه درمان درباره روش‌ها و شیوه‌های جدید درمانی تبلیغ می‌کنند و مردم گمراه می‌شوند. اگر این کنترل در حوزه سلامت اعم از دارو، غذا، بهداشت و ... انجام شود و ما در آن دخیل باشیم، بسیار تشکر می‌کنیم.

وی در پاسخ به سوالی درباره فوایدی که اجرای سامانه الکترونیک سلامت دارد، گفت: اطلاعات این کار در حوزه بهداشت برای سیاستگذاران و آگاهی آن نیز برای مردم مفید است. همچنین در حوزه دارو، این سامانه الکترونیک منجر به کاهش قیمت، ارتقای کیفیت، حذف نسبی قاچاق از بازار و ... منجر می‌شود و برای مردم که نسبت به اثربخشی دارو پول می‌دهند، آرامش در پی خواهد داشت و در عین حال در مصرف دارو صرفه‌جویی شده و تجویز پزشکان را نیز کنترل می‌کند.

وزیر بهداشت ادامه داد: در بخش درمانی نیز که قرار است این سامانه الکترونیک در آینده در اختیار مردم قرار گیرد، خدمات زیادی را ارائه خواهد داد؛ به طوریکه در آن مشخص می‌شود که مردم می‌توانند به کدام بیمارستان‌ها مراجعه کنند، کدام اورژانس خلوت‌تر است و در عین حال به ما بازخورد می‌دهد تا اگر سوء رفتاری در مراکزمان وجود دارد آن را مشاهده و با آن برخورد کنیم. همچنین این سامانه می‌تواند از ایجاد تقاضاهای القایی پیشگیری کند.

هاشمی با بیان اینکه خدماتی که در حال حاضر به صورت دستی هستند، در این سامانه الکترونیکی می‌شوند، گفت: بنابراین اگر سلیقه‌پردازی در صدور پروانه‌ها و مجوزها وجود داشته باشد، کاهش می‌یابند.

وی با بیان اینکه موضوع سامانه الکترونیک سلامت در دو برنامه چهارم و پنجم توسعه مغفول مانده بود، گفت: اما من مطمئنم این برنامه شروع خوبی خواهد داشت و در دولت‌های آینده نیز به اتمام نمی‌رسد؛ چرا که ذات خدمات الکترونیک اینگونه است و باید به مرور زمان تکامل یابند. در عین حال فکر می‌کنم با گذشت چند سال از اجرای این برنامه و زمانی که این برنامه به بلوغ برسد، مردم شیرینی آن را می‌چشند.

وزیر بهداشت در پاسخ به این سوال که چه میزان اعتبار برای این کار قرار داده شده، گفت: حقیقتا میزان اعتبار آن خیلی زیاد نیست؛ چرا که بخش زیادی از هزینه را دریافت‌کنندگان خدمت پرداخت می‌کنند و از نظر اقتصادی طوری عمل می‌کنیم که اگر دولت‌های آینده به حوزه سلامت کم‌ توجه بودند، مشکلی برای این طرح ایجاد نشود. به عنوان مثال در حوزه بهداشت محیط ما برای همه مراکز ارائه‌کننده خدمت اعم از هتل، رستوران و ... پروانه صادر می‌کنیم و در قبال آن پول می‌گیریم و همین پول برای حوزه نظارت هزینه می‌شود. بنابراین خودشان هزینه‌ها را پرداخت می‌کنند و باری بر دوش دولت نخواهد بود.

هاشمی در پاسخ به سوال دیگری درباره زمان اتمام ثبت همه پرونده‌های الکترونیک سلامت، گفت: برنامه ما این است که تا پایان دولت این کار انجام شود. در حال حاضر نزدیک به ۵۰ میلیون پرونده الکترونیک سلامت در سامانه ثبت شده‌اند و این نشان می‌دهد که ثبت پرونده‌های باقیمانده با سرعت بیشتری پیش می‌رود.

وی با تاکید بر اینکه از نظر زیرساختی مشکل زیادی نداریم، گفت: با قولی که وزیر ارتباطات درباره اتصال ۵۰۰۰ روستای مورد نظر وزارت بهداشت در یک ماه آینده دادند، مشکل جدی دیگری نداریم و امیدواریم بتوانیم قبل از پایان امسال پرونده الکترونیک سلامت، رهگیری دارو و ... را در دولت الکترونیک نهایی کنیم.

وزیر بهداشت اظهار کرد: معتقدم که آن بخش از حوزه سلامت که فسادپذیر است با این اقدام کنترل می‌شود و از تجویزهای بی‌رویه و قاچاق نیز جلوگیری شده و این کار بسیار سودآور است.

هاشمی در پاسخ به سوالی درباره عدم هماهنگی بیمه‌ها با وزارت بهداشت در این سامانه، گفت: در این زمینه مشکل دعواهای ولی نعمتی است که سودش به کسی نمی‌رسد. ما باید گره‌ای از کار مردم باز کنیم و امیدوارم با همکاری دکتر واعظی این اتفاق بیفتد.

 

تشکیل پرونده الکترونیک سلامت برای 60درصد ایرانی‌ها/امکان ردیابی کالای سلامت‌محور

تشکیل پرونده الکترونیک سلامت برای 60 درصد جامعه ایرانی و همچنین ممکن شدن ردیابی کالاهای سلامت محور از جمله مباحثی بود که در مراسم امضای تفاهم‌نامه میان وزرای بهداشت و ارتباطات مطرح شد.

تشکری در مراسم بررسی اقدامات و چالش‌های ایجاد سامانه الکترونیک سلامت که در آن تفاهمنامه‌ای نیز میان وزارت بهداشت و وزارت ارتباطات امضا شد، گفت: در راستای اهداف و دیدگاه‌های دولت الکترونیک، شورای فناوری اطلاعات در وزارت بهداشت با دستور وزیر تشکیل شد و با یک برنامه استراتژیک بحث تشکیل سامانه الکترونیک سلامت برنامه‌ریزی شد.

وی افزود: دو دیدگاه اساسی در ایجاد سامانه الکترونیک سلامت، ارتقای خدمات، ارائه خدمت به مردم و دیده‌بانی وضعیت سلامت کشور بود و در کنار آن بحث ایجاد فضای کسب و کار نیز به عنوان یک ارزش افزوده مطرح شد و در دو سال گذشته در مسیر اجرایی قرار گرفت.

مشاور وزیر بهداشت در امور فناوری اطلاعات با بیان اینکه امروز در کشور دو سیستم اساسی که مبنای اطلاعات خدمات سلامت هستند، اجرا می‌شود، ادامه داد: بر این اساس 45 دانشگاه، 430 مرکز بهداشت و درمان به سیستم‌های الکترونیک متصل شده‌اند. همچنین دو هزار و 541 روستا، دو هزار و 51 مرکز جامع سلامت شهری، بیش از 18 هزار خانه بهداشت و هفت هزار و 183 پایگاه سلامت با سیستم الکترونیک تجهیز شدند و 123 هزار کاربر در آنها تعریف شد که بر این اساس می‌توانیم به لحظه از جریان وضعیت سلامت در کشور مطلع شویم و با این اقدامات پایه پرونده الکترونیک سلامت ایجاد شده است.

تشکری به اقدامات انجام شده برای راه‌اندازی سامانه الکترونیک در حوزه دارو اشاره و اظهار کرد: در بحث دارو اقدام ویژه‌ای انجام شد و همه سیستم‌های موجود در داروخانه‌های کشور ارتقا یافته و با ابتکار سازمان غذا و دارو حدود 10 هزار داروخانه کشور پرونده‌هایشان را از این سیستم الکترونیک گرفتند. این کار یعنی هر دارویی که به بیمار داده می‌شود در این سیستم شناسایی شده و مشخص است که چه دارویی از کجا آمده و به کجا تحویل داده می‌شود.

وی با بیان اینکه در حال حاضر کلیه داروخانه‌ها در این سیستم ثبت شدند و به لحظه می‌توان وضعیت توزیع داروها را متوجه شد، گفت: بر اساس داده‌های سامانه الکترونیک سلامت تاکنون بیش از 45 میلیون گیرنده خدمت از این سیستم خدمات گرفته‌اند و بیش از 138 میلیون خدمت ارائه شده است.

مشاور وزیر بهداشت در امور فناوری اطلاعات ادامه داد: سامانه الکترونیک بهداشت نیز تاکنون برای بیش از 46 میلیون نفر پرونده الکترونیک تشکیل داده و بیش از 15 میلیون مراجعه حضوری در آن ثبت شده است که در هر مراجعه به طور متوسط سه خدمت ارائه شده و به طور کلی 140 میلیون عملیات بهداشتی در سامانه انجام شده و این سامانه 85 درصد واحدهای بهداشتی کشور را پوشش می‌دهد.

تشکری ادامه داد: همچنین خدمات مختلفی را از واکسیناسیون اطفال تا مراقبت‌های سالمندان را ثبت می‌کند و در این مدت در سامانه الکترونیک بهداشت 520 هزار بارداری، 245 هزار زایمان و هفت هزار سقط انجام شده است.

وی با بیان اینکه در حال حاضر 60 درصد جمعیت کشور را پوشش داده‌ایم و برایشان پرونده الکترونیک سلامت انجام داده‌ایم، گفت: یکی از امکاناتی که می‌توان از طریق این سیستم از آن استفاده کرد برای به‌روز کردن اطلاعات است چرا که همه اطلاعات اعم از ازدواج، فوت، بارداری و ... در آن ثبت شده است.

به گزارش ایسنا، در ادامه این مراسم دکتر علی‌اکبر سیاری، معاون بهداشتی وزیر بهداشت گفت: در حال حاضر سامانه یکپارچه در وزارت بهداشت ایجاد شده که می‌تواند سابقه وضعیت سلامت ایرانیان را در خود جای دهد و ما حتی می‌توانیم از طریق این سامانه اطلاعات به‌روز را درباره نمایه توده بدنی مردم کسب کنیم چرا که اکنون بیشترین علت مرگ و میر مردم بیماری‌هایی است که عواملش را چاقی و کم تحرکی تشکیل می‌دهند.

وی با بیان اینکه در حال حاضر مناطق و شهرهایی را داریم که اینترنت ندارند، گفت: اگر وزارت ارتباطات به ما کمک کند تا این مناطق به اینترنت مجهز شوند بسیار برای ما مناسب است. در حوزه بهداشت محیط نیز با این سامانه می‌توانیم وضعیت‌مان را بهبود دهیم.

به گزارش ایسنا، در ادامه این مراسم دکتر رسول دیناروند، رییس سازمان غذا و دارو با بیان اینکه ما اکنون می‌توانیم تمام کالاهای سلامت را ردیابی کنیم و این اقدام برای کالاهای وارداتی به طور صددرصد انجام می‌شود، گفت: ‌در عین حال می‌توانیم کالاها را رهگیری کرده و اصالت‌شان را کنترل کنیم تا مطمئن باشیم که قاچاق نیستند.

وی افزود: در گذشته برای ترخیص کالاهای وارداتی به صورت دستی مجوز می‌گرفتند و به همین دلیل تقلب رخ می‌داد، اما اکنون وزارت بهداشت و گمرک و همچنین وزارت بهداشت و وزارت صنعت، معدن و تجارت مجوزهایشان را به صورت آنلاین صادر کرده و به هم متصل هستند.

رییس سازمان غذا و دارو خطاب به وزیر ارتباطات، گفت: ما در زمینه پیامک‌ها با مشکلاتی مواجهیم به طوریکه شرکت‌ها براحتی می‌توانند اس‌ام‌اس سنتر دریافت کنند و کالاهای سلامت را تبلیغ کرده و یا به فروش برسانند؛ به طوریکه اکنون 11 شرکت قاچاقچی را شناسایی کرده که این کار را انجام می‌دادند. بنابراین از شما می‌خواهیم تا این موضوع را به گونه‌ای پیش برید تا اس‌ام‌اس سنترها قابل شناسایی باشند.

رییس سازمان غذا و داروی تاکید کرد: ایجاد پرونده الکترونیک سلامت، بهترین راهکار منطقی کردن الگوی تجویز و مصرف دارو است.

به گزارش ایسنا، دکتر رسول دیناروند در پاسخ به این سوال که برای منطقی کردن الگوی تجویز و مصرف دارو چه باید کرد؟ گفت: حدود 20 سال است که این قضیه در کشور در حال پیگیری است و راهکار آن‌ هم ایجاد پرونده الکترونیک سلامت است.

وی ادامه داد: ایجاد پرونده سلامت الکترونیک باعث ثبت کامل اطلاعات بیمار و نسخه‌ها به‌صورت الکترونیکی می‌شود. در این شرایط می‌توان به‌راحتی راهنماهای بالینی را وارد سیستم کرد و قطعا مهم‌ترین برآیند تجویز و مصرف منطقی دارو خواهد بود.

بنابر اعلام روابط عمومی سازمان غذا و دارو، دیناروند همچنین خاطرنشان کرد: همان‌طوری که قبلا هم گفتم فشار ذینفعان برای جلوگیری از ایجاد شفافیت زیاد است و باعث تاخیر در اجرای امور می‌شود.

وی در پایان گفت: امیدواریم سریع‌تر این قضیه هم به سرانجام برسد و ما شاهد جلوگیری از هدر رفت هزینه‌ها و ارتقای سلامت مردم باشیم.

"پرونده الکترونیک سلامت"، یکی از چالش‌های برنامه پزشک خانواده که از دوره‌های پیشین وزارت بهداشت آغاز شده و تا امروز به طور کامل در کشور اجرایی نشده است، به مراحل پایانی خود نزدیک می‌شود...

این نرم افزار که قرار است اطلاعات بهداشتی ایرانیان را ثبت و ضبط ‌کند، به سیستم کاغذی شبکه بهداشت پایان می‌دهد و از موازی کاری و صرف هزینه برای غربالگری مردم جلوگیری می‌کند.

حال به گفته علیرضا مهدوی، معاون اداره بیماری‌های غیرواگیر وزارت بهداشت، تا شهریورماه امسال تمام دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور باید استفاده از این سیستم را آغاز کنند. این در حالی است که زیرساخت‌های مخابراتی کشور در نقاط دور دست حضور ندارد و باید منتظر عملکرد وزارت فناوری و اطلاعات به عنوان یکی از دستگاه‌های مسئول در اجرای سند پیشگیری و کنترل بیماری‌های غیر واگیر ماند.

علیرضا مهدوی در خصوص آخرین وضعیت اجرای پرونده الکترونیک سلامت در کشور گفت: در حال حاضر تمام دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور با سامانه یکپارچه "سیب" کار می کنند و تعداد مراکز در دانشگاه‌های مختلف تفاوت دارد که براساس داشتن زیرساخت مثل دسترسی به کامپیوتر و اینترنت و... است. این مراکز موظف شده اند تا آخر شهریور همه کمبودها را برطرف کنند تا همه خدمات الکترونیکی شود و کاغذ از سیستم بهداشتی جمع شود.

 

زیرساخت‌های مخابراتی آماده نیست

وی زیرساخت‌های مخابراتی را یکی از مهم‌ترین چالش‌های این برنامه عنوان کرد و افزود: بخشی از زیرساخت پرونده‌های الکترونیک مربوط به مخابرات است و در حال حاضر نیز این مشکل وجود دارد. برای مثال شوشتر شهرستانی با ۸۰ با هزار نفر جمعیت روستایی است. برای شرکت‌های خصوصی مخابرات صرفه اقتصادی ندارد که برای ۲۰۰۰ نفر در یک منطقه دوردست خدمات ارائه دهد؛ چرا که هزینه سنگینی دارد و ممکن است برای جمعیت ۲۰ هزار نفری یک میلیاردتومان خرج کند. شبکه‌های مخابراتی اپراتورهای تلفن همراه در بعضی نقاط پوشش دارند ولی کامل نیست.

 

وظیفه وزارت ارتباطات در سند کنترل و پیشگیری از بیماری‌های غیرواگیر

به گزارش ایسنا، وی افزود: برطرف کردن همه این موارد هزینه دارد. وظیفه وزارت ارتباطات در سند کنترل و پیشگیری از بیماری‌های غیرواگیر این است که مشکل مناطقی با این شرایط را برطرف کند. حتی ممکن است ارزش تجاری نداشته باشد و هیچ وقت هم هزینه آن برنگردد، ولی باید این کار را انجام داد.

معاون اداره بیماری‌های غیرواگیر وزارت بهداشت، در ادامه تصریح کرد: از قبل تجربه‌های مختلفی در این زمینه داشته‌ایم که امروز به تکامل رسیده است. ضرورت حل این موضوع، وجود یک تفاهمنامه بین دو وزارتخانه و تامین منابع و ... است که این روند برای این یکسال که از امضای سند پیشگیری و کنترل بیماری‌های غیرواگیر می‌گذرد، با وجود بروکراسی اداری موجود در کشور، کوتاه به نظر می‌رسد.

مهدوی همچنین به همکاری تمام دستگاه‌های امضا کننده این سند اشاره کرد و گفت: در ایران با این وسعت، حتی جایی که هیچ کس تصور نمی کند، آدم زندگی می کند و در دور دست‌ترین نقاط نیز خدمات بهداشتی ارائه می‌شود و حتی شاید برخی از این خدمات در کلانشهرهایی مثل تهران کمتر ارائه باشد. در یک ماه گذشته معاون بهداشت وزارت بهداشت به چند نفر از روسای دانشگاه‌های علوم پزشکی دستور داد که کاغذ را از روند اداری حذف کنند. در حال حاضر حدود هشت دانشگاه علوم پزشکی هیچ کاغذی استفاده نمی‌کنند وفقط از این سامانه استفاده می کنند. با این برنامه، موازی کاری در شبکه‌های بهداشت از بین می‌رود.