-
ایران
معنی vibe coding و parasocial؛ «واژههای سالِ ۲۰۲۵»
عباس پورخصالیان - این یادداشت، توضیحیست نسبتاً کوتاه دربارۀ دو واژۀ جدید در زبان انگلیسی: vibe coding و parasocial؛ واژههایی که از میان هزاران واژۀ تازهوارد به زبان انگلیسی به عنوان واژههای سال ۲۰۲۵ برگزیده شدند و «اتفاقاً» هردو در بافتار هوش مصنوعی به کار میروند! اما کاملاً «اتفاقی» که نه! با اندک تأملی میتوان گفت که:
پیشنهاد سردبیر
-
خروج ایران از GPS و ورود به مدار بیدو
علی شمیرانی – ایران، در واکنش به اختلالات گسترده سیگنال موقعیتیابی جهانی (GPS) در داخل کشور در ایام جنگ و پس از آن، بهطور رسمی برنامهریزی برای جایگزینی این سیستم آمریکایی با سامانه ناوبری بیدو چین را اعلام کرد. این تصمیم، نخستینبار توسط احسان چیتساز، معاون وزیر ارتباطات، صراحتاً اعلام شد و توجه رسانهها و تحلیلگران بینالمللی را جلب کرده است. چیتساز تأیید کرد که برخی از اختلالات در سیستم GPS…
-
هشدار اپل به مقامهای ایرانی درباره جاسوسی اسرائیل
آسیه فروردین – شاید هرگز نام این هشدارها به گوشتان نخورده باشد، اما اپل، زمانی که فکر میکند کاربران، هدف حملات سایبری قرار گرفتهاند، به آنها «اعلان تهدید» ارسال میکند. در همین رابطه بر اساس گزارش جدید بلومبرگ، اوایل سال جاری، این موضوع برای چند نفر از ایرانیها در آستانه جنگ ایران و اسرائیل (در ژوئن ۲۰۲۵) رخ داد. جزئیات این موضوع در ادامه آمده است. به گزارش سایت معتبر 9to5mac،…
-
رتبه اول و دوم هند و ایران در محدودیت اینترنت
سعید طاهری – محدودیتهای اینترنتی اعمالشده در کشورهای مختلف در نیمه اول سال ۲۰۲۵، نسبت به مدت مشابه سال گذشته افزایش یافتهاند. طبق پژوهش جدید شرکت سرفشارک، تا امروز ۱۰ کشور جهان، در مجموع ۲۴ مورد محدودیت اینترنتی اعمال کردهاند، در حالی که این رقم، در نیمه نخست سال ۲۰۲۴، شامل ۲۰ محدودیت در ۹ کشور بود. در همین رابطه Techradar در گزارشی نوشت، آمارهای شرکت بریتانیایی سرفشارک، نشان میدهد کاربران…
-
سایتهای اینترنتی میمیرند؟
ژاله مهرسام – با روی آوردن کاربران به چتباتها بهجای موتورهای جستجو، ترافیک سایتهای خبری، علمی، آموزشی و مرجع بهطور چشمگیری کاهش یافته است؛ برخی تا بیش از ۵۰ درصد. همچنین سایتهای علمی و آموزشی ۱۰ درصد، سایتهای مرجع ۱۵ درصد، سایتهای بهداشتی ۳۱ درصد از بازدیدکنندگان خود را از دست دادهاند. کاربران به جای موتورهای جستجوی معمولی، پرسشهای خود را در چتباتها مطرح میکنند. نتیجه این است که ناشران «محتوا»،…
-
حکمرانی سایبری ایران در حال تقویت یا فرسایش؟
علی حسینی– مقاومت در برابر فناوری در جهان امروز، معادل کنار گذاشتن منطق، پیشرفت و آیندهنگری است. در عصری که هر لحظه آن با شتابی بیسابقه در عرصههای دیجیتال، ارتباطات و دادهمحوری سپری میشود، بیتفاوتی یا خصومت با فناوری به معنای نوعی خودتحریمی ساختاری و آگاهانه است. در چنین شرایطی، هر اقدامی که در راستای محدودسازی دسترسی عمومی به فناوری، اطلاعات و زیرساختهای ارتباطی باشد، به طور مستقیم توسعه را…
-
۱۵ فناوری ممنوع در کشورهای مختلف
نگار قیصری – فناوریها، بخش جداییناپذیر از زندگی روزمره ما هستند، اما همه نوآوریها، همیشه با استقبال جهانی روبهرو نمیشوند. دولتها، اغلب فناوریهایی را که تهدیدی برای امنیت ملی، ایمنی عمومی، ارزشهای فرهنگی یا ثبات اقتصادی تلقی میکنند، ممنوع یا محدود میسازند. این تصمیمات، معمولاً مباحثی داغ درباره آزادی، حریم خصوصی و نقش فناوری در جامعه بهدنبال دارند. در همین رابطه سایت Go2tutors در گزارشی نوشت، از پلتفرمهای شبکههای اجتماعی گرفته…
-
چرا اسرائیل در ۱۳ ژوئن به ایران حمله کرد؟
سمیه مهدوی پیام – کمتر کسی به این نکته توجه کرد که چرا اسرائیل، تاریخ ۱۳ ژوئن را برای آغاز جنگ با ایران انتخاب کرد. به گزارش روزنامه روسی پراودا (انگلیسی زبان)، اکنون با گذشت زمان، سه دلیل پنهان برای این تصمیم، آشکار شدهاند: رسوایی عظیم اخلاقی، اسرائیل را لرزاند: تنها چند روز پیش از آغاز جنگ، اسرائیل با بزرگترین رسوایی کودکآزاری در تاریخ خود مواجه شد؛ رسواییای که چندین سیاستمدار…
-
«فضای مجازی» در صدر مصوبات پساجنگ
علی شمیرانی – بعد از توقف جنگ، یک انتظار مشترک میان همه و تقریبا در تمامی حوزهها شکل گرفته بود؛ «لزوم بازنگری جدی در رویکردهای سابق.» اگرچه در دوران جنگ، باز هم قطع اینترنت و فیلترینگ به عنوان بخشی از راهبرد حکمرانی مجازی اجرایی شد، اما اینترنت و فضای مجازی نیز از انتظار کلی یعنی لزوم بازنگریها، مستثنا نبود. در این میان اما اغراق نیست اگر گفت که این حوزه از قضا…
-
قطع اینترنت باید ممنوع شود
سازمان Tech Policy نهادی غیرانتفاعی و مستقر در تگزاس آمریکاست که بر تلاقی فناوری و دموکراسی تمرکز دارد. آنطور که گردانندگان این سازمان اعلام کردهاند، هدف آنها برانگیختن بحث و گفتگو با انتشار اخبار، تحلیلها و دیدگاههای مختلف در مورد چگونگی تأثیر فناوری بر جامعه و حکومت است. آنها موضوعاتی مانند تمرکز قدرت، نقش پلتفرمهای فناوری، فناوری و اقتصاد، اخلاق، ژئوپلیتیک و مسائل عدالت اجتماعی مرتبط با فناوری را بررسی میکنند. در…
-
پشت پرده معامله رایتل زیانده
پیام عابدی – این روزها از هر اهل اقتصادی بپرسید: «دولت و نهادهای کلان خصولتی بنگاه داران خوبی هستند؟» به احتمال فراوان سر را به نشانه «نه» به بالاتر از خط گردن میچرخاند و بساط حسرت میچیند. گاهی مدیران این شرکتها، افسوس فرصت از دست رفته میخورند و در خفا دولت و منتصبان خصولتی خود را به تیغ نقد مینوازند. صنعت مخابرات هم کم از فرصتهای سوخته بنگاه داری دولتی و…