-
ایران
معنی vibe coding و parasocial؛ «واژههای سالِ ۲۰۲۵»
عباس پورخصالیان - این یادداشت، توضیحیست نسبتاً کوتاه دربارۀ دو واژۀ جدید در زبان انگلیسی: vibe coding و parasocial؛ واژههایی که از میان هزاران واژۀ تازهوارد به زبان انگلیسی به عنوان واژههای سال ۲۰۲۵ برگزیده شدند و «اتفاقاً» هردو در بافتار هوش مصنوعی به کار میروند! اما کاملاً «اتفاقی» که نه! با اندک تأملی میتوان گفت که:
پیشنهاد سردبیر
-
«تحریمها» عامل حملات سایبری به ایران
سعید میرشاهی – در ایالات متحده، ترس از هک گسترده که باعث اختلالات بزرگ ملی شود، تاکنون غالبا بیاساس بوده است. البته حملات انفرادی خارجی به زیرساختها صورت گرفته اما هیچکس تاکنون نتوانسته سیستم مهم سراسری را مختل کند. سایت mercatornet در بازنشر مطلبی به قلم «کارل دی استفان» که استاد مهندسی برق در دانشگاه ایالتی تگزاس در سن مارکوس، تگزاس است، نوشت: طبق دیدگاه آسوشیتدپرس، ایران نیز چندان خوششانس نبوده…
-
چرا فهرست «بدهکاران خرد» نداریم؟!
علی شمیرانی – ظاهرا اخبار شناسایی و کشف شبکههای قمار اینترنتی با وجود گردشهای مالی عظیم، به سرنوشت دیگر موارد لاینحل و تکراری در کشور تبدیل شده است. مثل آلودگی هوا که همه ساله از اواسط فصل پاییز مطرح میشود و متعاقب آن اخباری از میزگردها، برنامهها و کمیته اعلام تعطیلیها منتشر میشود و دست آخر هم با اعلام فهرستی تکراری و بلندبالا از دستگاههایی که باید همکاری کنند، ماجرا به…
-
اخبار جعلی؛ بزرگترین تهدید فناورانه دنیا
مصطفی رفعت – طی یکدههآینده، «تغییرات آبوهوایی و پیامدهای آن» بزرگترین خطر را برای جهان بههمراه خواهد داشت. این، طبق نظر حدود ۱۵۰۰ کارشناس جهانی از حوزههای دانشگاهی، تجاری و سیاسیست که از آنها خواسته شد «۳۴ ریسک جهانی» را در یک افق دوساله و ۱۰ساله برای بررسی سالانه «درک جهانی ریسکهای مجمع جهانی اقتصاد» ارزیابی کنند. با «کاهش تورم» در اکثر نقاط جهان، کارشناسان، بحران هزینه زندگی را دیگر…
-
میخواستم فقط چند دقیقۀ دیگر بازی کنم، اما…
فریس جبر، نیویورک تایمز – باور عمومی این است که بازیهای ویدئویی اعتیادآورند. پدر و مادرها وقتی بچههایشان را میبینند که تا نیمهشب، مثل مسخشدهها، به مانتیورهایشان خیره شدهاند، تردیدی در معتادبودن فرزندانشان ندارند. اما ماجرا از نگاه متخصصان پیچیدهتر است. آیا بهراحتی میشود آدمهایی را که ساعتهای متمادی از شبانهروز بازی میکنند، معتاد نامید؟ کمبودن تحقیقات در این زمینه تصمیمگیری نهایی را سخت کرده است، اما شواهد روزافزونی نشان میدهد…
-
رابطه موبایل با افت تحصیلی دانشآموزان
درک تامپسن، آتلانتیک – نتایج معروفترین آزمون سنجش توانمندی دانشآموزان در جهان نشان میدهد که طی چند سال گذشته عملکرد تحصیلی دانشآموزان در کشورهای مختلف تدریجاً ضعیف و ضعیفتر شده است. برخی گمان میکردند همهگیری کرونا و شرایط نامطلوب آموزش در آن دوره باعث این افت بیسابقه شده است، ولی تحقیقات اخیر نشان میدهند این سیر نزولی پیش از دورهٔ کرونا آغاز شده. آخرین گزارش برنامهٔ بینالمللی ارزیابی دانشآموزان، موسوم به پیآیاساِی،…
-
مصوبه حفاظت از کاربران از ابهام تا اجرا
علی شمیرانی – حفاظت از دادههای خصوصی کاربران در ایران، برخلاف بسیاری از کشورها، نزدیک به دو دهه بلاتکلیف مانده است. اما پس از شوک یک هک بزرگ دیگر در کشور، هفته قبل شورای عالی فضای مجازی به عنوان فرمانده امنیت سایبری کشور، اعلام کرد که سرانجام، مصوبه حفاظت از حریم خصوصی کاربران فضای مجازی را تدوین و به ذینفعان دولتی و خصوصی ابلاغ کرد. متن مصوبه مذکور که با عنوان «دستورالعمل…
-
سلاطین فناوری: علیه هرکه بخواهیم کودتا میکنیم
میلیاردرها مدتهاست که وجود دارند، اما سلاطین فناوری امروز با ثروتمندان گذشته فرق دارند. با خواندن درمورد پناهگاههای آخرالزمانی، راهکارهای خونآشامگونه برای طول عمر بیشتر، اعلامیههای عجیبوغریب در رسانههای اجتماعی، برنامههای اختصاصی فضایی، و جاهطلبیها برای ساخت جهان مجازی، یادمان میرود آنها بازیگران سریالهای واقعنما یا شخصیتهای قسمت جدید فیلم «انتقامجویان» نیستند. میلیاردرهای امروزی، برخلاف اسلاف خود، آرزوی ساختن بزرگترین خانۀ شهر را در سر ندارند. پس آنها چه رویایی…
-
شهر هوشمند بن سلمان به کجا میرسد؟
لاین اولین پروژۀ عظیم شکستخورده در زمینۀ طراحی شهرهای هوشمند نیست. در ماههای اخیر، عربستان سعودی با هیاهوی بسیار از ابرپروژۀ شهری «لاین» پردهبرداری کرده است. این پروژه که قرار است تا سال ۲۰۳۰ تکمیل شود، شهری کاملاً سبز خواهد بود که میزان انتشار کربن آن صفر است و ۹میلیون نفر را در فضایی به طول ۱۷۰ کیلومتر و عرض ۲۰۰ متر در خود جای خواهد داد. اگرچه جاهطلبیهای فناورانۀ این…
-
قدرت سایبری چیست؟
عباس پورخصالیان – قدرت، شرط و مرزِ سیاست، فرهنگ و حاکمیت است. بنابراین: قدرت، پیوستاری است که از پیشاسیاست تا پساسیاست، از پیشافرهنگ تا پسافرهنگ، از پیشاحاکمیت تا پساحاکمیت، مطرح است و از پیشاحکمرانی تا پساحکمرانی را نیز شامل میشود [Tim Jordan, “Cyberpower: The Culture and Politics of Cyberspace and the Internet”, Chapter 7, 1999]. از این منظر، قدرتِ سنتی و قدرتِ نوین (قدرت سایبری یا قدرت مجازی) نسبت به…
-
دو دهه بلاتکلیفی حمایت از کاربران
علی شمیرانی – اوایل سال ۸۳ بود که خبر آمد، لایحه حریم خصوصی در کمیسیون لوایح دولت وقت تصویب شد. این لایحه موارد متعدد از جمله حوزه ارتباطات اینترنتی و الکترونیکی را در بر میگرفت که در نهایت با تغییر دولت این لایحه به سرانجام نرسید. مهرماه سال ۸۴ در حالی که مدت کوتاهی از شکلگیری دولت جدید سپری شده بود، این لایحه به گردش افتاد اما از سوی نمایندگان مجلس…