شبکه ملی اطلاعات چگونه شکل می‌گیرد؟

سعید همتی – این روزها شاهد مجادله‌ای میان دبیر شورای عالی فضای مجازی و وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات پیرامون عقب ماندگی از ارایه طرح شبکه ملی اطلاعات هستیم.

از سوی دیگر چندی پیش رئیس دفتر فناوری‌های نوین مرکز پژوهش‌های مجلس با بیان اینکه وزارت ارتباطات نمی‌داند درباره شبکه ملی اطلاعات باید چه کند، گفت: عکس‌العمل وزارت ارتباطات در چند سال سپری شده از برنامه پنجم نشان می‌دهد که این وزارتخانه نمی‌داند درباره شبکه ملی اطلاعات باید چه کند. هر بار این وزارتخانه یک توپولوژی (پیکربندی) از این شبکه ارائه می‌دهد که به همه نوع شبکه شباهت دارد.

اما از تمام این مسایل که بگذریم این روزها در کشور انواع و اقسام شبکه‌های ایجاد شده، در حال ایجاد و قرار بر ایجاد داریم که از آن جمله می‌توان به شبکه علمی کشور، شبکه ملی فرهنگ، شبکه آموزش و پرورش و انبوهی از شبکه‌های ریز و درشت دیگر اشاره کرد.

هفته گذشته نیز رییس سازمان بسیج مستضعفان کشور، به راه اندازی شبکه شهاب در بسیج اشاره کرد و گفت: بزودی این شبکه به خانه ها کشیده می شود.

سردار محمدرضا نقدی با عنوان اینکه شبکه شهاب شبکه اینترانت و پاک است، گفت: این شبکه تاکنون به 30 هزار نقطه مشترک رسیده است.

همانطور که مشاهده می‌شود نهادهای متعدد با بودجه‌ها و اختیارات مستقل از دولت هر کدام در حال ایجاد شبکه‌هایی در سطح نهاد خود و حتی ملی و عمومی نیز هستند که نمونه اخیر آن شبکه شهاب بسیج است که مقرر شده تا خانه‌ها نیز کشیده شود.

لذا با توجه به آنچه در پی آمد این پرسش مطرح می‌شود که آیا وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات که در حال حاضر تولی‌گری و اجرای شبکه ملی اطلاعات را بر عهده دارد، قصد ایجاد بسترها برای یک شبکه اینترانت کشوری را دارد، یا با توجه به انبوه سرمایه‌گذاری‌های کلان در کشور صرفاً بحث هدایت و اتصال متقابل میان شبکه‌های مختلف را به عهده گرفته و در نهایت از مجموع شبکه‌های تخصصی کشور شبکه ملی اطلاعات را شکل می‌دهد.

از این رو و با توجه به ورود نهادهای مختلف به کار شبکه سازی و ایجاد اینترانت، وزارت ارتباطات به تشریح چگونگی ایجاد و شکل‌گیری شبکه ملی اطلاعات بپردازد.