رشد بازار فاوای ایران به روایت بانک مرکزی

برآورد ارزش افزوده فعالیت های مختلف اقتصادی در ۹ ماه سال ۱۳۹۵ نشان می دهد که افزایش ارزش افزوده فعالیت در بخش ارتباطات، یکی از عوامل عمده افزایش نرخ رشد تولید ناخالص داخلی بوده است.

بانک مرکزی خلاصه گزارش تحولات اقتصادی ایران در بخش واقعی ۹ ماهه سال ۱۳۹۵ به قیمت های ثابت سال ۱۳۹۰ را منتشر کرد. براساس نتایج اولیه، تولید ناخالص داخلی به قیمت پایه از ۴۴۷۸۱۶۹ میلیارد ریال در ۹ ماه سال ۱۳۹۴ به ۴۹۹۹۲۶۷ ۴ میلیارد ریال در ۹ ماه سال ۹۵ افزایش یافته است که حاکی از برآورد رشد اقتصادی ۱۱/۶ درصدی است.
برآورد ارزش افزوده فعالیت های مختلف اقتصادی در ۹ ماه سال ۱۳۹۵ نشان می دهد که علت عمده افزایش نرخ رشد تولید ناخالص داخلی را باید در افزایش ارزش افزوده فعالیت های «نفت»، «صنعت»، «بازرگانی، رستوران و هتلداری» و «حمل ونقل، انبارداری و ارتباطات» جست وجو کرد که سهم ارزش افزوده هریک از فعالیت های مذکور در نرخ رشد ۱۱/۶ درصدی تولید ناخالص داخلی طی ۹ ماه سال ۱۳۹۵ به ترتیب ۱۰، ۰/۷، ۰/۵ و ۰/۵ درصد برآورد شده است.

 وضعیت شاخص های گروه
براساس آمار بانک مرکزی بخش حمل ونقل، انبارداری و ارتباطات به عنوان یکی از زیرمجموعه های گروه خدمات در ۹ ماه نخست امسال ۴/۶ درصد رشد داشته است که میزان رشد در سه ماه نخست یک درصد، در سه ماه دوم ۵/۴ درصد و در سه ماه سوم ۷/۵ درصد بوده است. این در حالی است که وضعیت بخش حمل ونقل، انبارداری و ارتباطات در سال گذشته قرمز بوده و میزان رشد اقتصادی آن در ۹ ماه نخست سال گذشته ۶/۱- و در کل سال ۶/۱- بوده است. 
سهم حمل ونقل، انبارداری و ارتباطات در رشد تولید ناخالص داخلی در بهار امسال یک درصد، در تابستان ۰/۵ درصد و در پاییز ۰/۸ درصد بوده است که در نتیجه میزان سهم این بخش در رشد اقتصادی در ۹ ماه نخست امسال ۰/۵ درصد برآورد شده است.
این درحالی است که سهم این بخش در رشد اقتصادی سال گذشته ۰/۶- بوده است.
نکته دیگر اینکه نرخ رشد بخش خدمات در ۹ ماه نخست ۲/۴ درصد برآورد شده است که این موضوع نشان می دهد نرخ رشد ۴/۶ درصدی بخش حمل ونقل، انبارداری و ارتباطات تقریبا دو برابر نرخ رشد متوسط کل گروه خدمات بوده است.
تولید ناخالص داخلی بخش حمل ونقل، انبارداری و ارتباطات به قیمت های جاری ۹۷۳۱۹۳ میلیارد ریال برآورد شده است که این رقم رشد ۸/۱ درصدی را نشان می دهد. این رقم به قیمت های ثابت ۴۷۰۲۸۴ میلیارد ریال است که رشد آن برابر با ۴/۶ درصد تخمین زده شده است.

 افزایش امیدوارکننده مصرف خصوصی
براساس برآوردهای اولیه، نرخ رشد مصرف نهایی بخش خصوصی از ۳/۹- درصد در ۹ ماه سال ۱۳۹۴ به ۲/۴ درصد در دوره مشابه سال ۱۳۹۵ افزایش یافته است. نرخ رشد مخارج مصرف نهایی بخش دولتی نیز در ۹ ماه سال ۱۳۹۵ نسبت به دوره مشابه سال پیش افزایش یافته و به ۵/۵ درصد رسیده است.
البته محاسبات مقدماتی ۹ ماه سال ۹۵ نسبت به دوره مشابه سال قبل، نشان دهنده رشد منفی تشکیل سرمایه ثابت ناخالص به میزان ۸/۹- درصد است. تشکیل سرمایه ثابت ناخالص متشکل از دو بخش ساختمان و ماشین آلات است که سهم بخش ساختمان ۱۴/۴- و سهم بخش ماشین آلات ۵/۳ است. در حوزه تجارت خارجی نیز براساس برآوردهای اولیه، صادرات و واردات کالاها و خدمات طی ۹ ماه سال ۱۳۹۵ به قیمت های ثابت سال ۱۳۹۰ و نسبت به دوره مشابه سال قبل به ترتیب از نرخ رشد ۴۵/۱ و ۷/۵ درصدی برخوردار بوده است.
البته این گزارش براساس برآوردهای اولیه حاصل از محاسبات فصلی تنظیم شده و در محاسبات سالانه در آن تجدیدنظر صورت خواهد گرفت.

 افزایش شاخص بهای تولیدکننده فاوا
بانک مرکزی همچنین روز گذشته شاخص بهای تولیدکننده در ایران در دوازده ماه منتهی به اسفند ماه ۱۳۹۵ را اعلام کرد.
بر این اساس شاخص بهای تولیدکننده در ایران در دوازده ماه منتهی به اسفند ماه ۱۳۹۵ نسبت به دوازده ماه منتهی به اسفند ماه ۱۳۹۴ به میزان ۵ درصد افزایش یافته است.
همچنین شاخص بهای تولیدکننده در ایران در اسفند ماه ۱۳۹۵ به عدد ۲۳۵.۴ رسید که نسبت به ماه قبل ۰/۷ درصد افزایش داشته است.
شاخص مذکور در اسفند ماه ۱۳۹۵ نسبت به ماه مشابه سال قبل معادل ۹/۱ درصد افزایش نشان می دهد.
این در حالی است که هرچند در گروه اطلاعات و ارتباطات شاخص بهای تولیدکننده نسبت به ماه بهمن، در اسفند ماه یک دهم درصد کاهش داشته است اما نسبت به ماه مشابه در سال ۹۴، هفت درصد افزایش را نشان می دهد.
شاخص بهای  تولیدکننده (Producer Price  Index) نشان دهنده نرخ تورم در قیمت هاست، با این تفاوت که سبد این شاخص تنها مربوط به هزینه های تولید توسط کارخانجات است. درواقع این شاخص نشان می دهد هزینه تولید برای تولیدکنندگان چقدر افزایش یافته است.
بنابراین می توان نتیجه گرفت هزینه تولید در بخش اطلاعات و فناوری اطلاعات در پایان سال ۹۵ نسبت به پایان سال ۹۴ به میزان ۷ درصد رشد داشته است که البته رشد آن پایین تر از میانگین رشد کل گروه ها است.

 فناوری اطلاعات و ارتباطات، پیشران توسعه اقتصادی
هرچند رشد اقتصادی سال ۱۳۹۵ را باید مدیون بخش نفت دانست، اما در کنار این بخش، گروه حمل ونقل، انبارداری و ارتباطات با سهمی نزدیک به سهم صنعت، در جایگاه سوم بخش های موثر در رشد اقتصادی سال گذشته قرار گرفته است.
هرچند سهم ارتباطات به طور قطع مشخص نیست، اما به نظر می رسد در صورت جان گرفتن دولت الکترونیکی در سال جاری، ورود اپراتورهای جدید و حل شدن مشکل فیبرنوری، شاهد افزایش بیشتر سهم ارتباطات از رشد اقتصادی باشیم. (منبع: فناوران)