مشکلات فنی پیامرسانهای داخلی
احمدرضا هدایتی- موفقیت پیام‌رسان‌ها یا سکوهای داخلی در فضای مجازی مستلزم رفع نقاط ضعف آنها و افزایش کیفیت کارشان با استفاده از نقاط قوت پیامرسانهای خارجی و نیز بهره بردن از جذابیت‌های بصری در طراحی صفحات پیام‌رسان است.
در این رابطه یکی از مهمترین اشکالات پیام‌رسان‌هایی مانند ایتا، کندی عملکرد (اصطلاحاً بالا آمدن) آنهاست که گفته می شود ناشی از محدویت پهنای باند و محدویت ظرفیت سرورهای مرکزی آنهاست، که رفع آن باید در اولویت قرار گیرد.
یکی دیگر از معایب پیامرسانهای داخلی این است که متن‌های طولانی پس از انتقال به آنها دو یا چند تکه می‌شود که گاهی باعث می‌شود بخش‌های مختلف مطالب پس از ارسال جابجا شود و در عین حال کار برای انتقال به سایر پیام‌رسان‌ها را با مشکل مواجه می‌سازد، در حالی که در برخی از پیامرسانهای خارجی، همه مطلب در یک فایل قابل ارسال است با این تفاوت که بخش اول مطالب قابل رویت است و برای رویت مابقی مطلب کافی است روی عبارت «ادامه مطلب» که با رنگ متفاوت در ذیل متن درج شده است کلیک شود که البته متناسب با حجم متن ممکن است این کار چندبار تکرار شود.
در برخی از پیامرسانهای خارجی این امکان وجود دارد که با ایجاد یک فهرست مشترک از چند مخاطب یا گیرنده مشخص (مثلاً فهرست همکاران یا فهرست بستگان، فهرست مسئولین یا فهرست خبرنگاران)، مطالب را فقط با یکبار انتقال مطلب را همزمان برای همه آنها ارسال نمود، که کار پیام‌رسانی موضوعی متناسب با مخاطبین را به شدت تسریع و تسهیل می‌کند.
در برخی از پیامرسانهای داخلی حتی امکان انتخاب پیوسته چند مخاطب از روی فهرست گیرندگان برای ارسال همزمان مطالب وجود ندارد و در هر مرحله فقط می‌شود برای یک نفر پیام ارسال نمود و برای ارسال پیام به سایر مخاطبین باید مکرراً به فهرست گیرندگان مراجعه نمود، اما بدتر از آن این است که در برخی پیام‌رسان‌ها به جای این که سیستم حداقل به ادامه فهرست مخاطبین برگردد، به ابتدای فهرست برمی‌گردد و باید دوباره تمام لیست را جستجو نمود تا به آخرین گیرنده (که معمولاً باید کاربر خودش به یاد داشته باشد) رسید.
در برخی پیام‌رسان‌ها چنانچه یک مطلب دریافتی در پرونده یک فرد، گروه یا کانال برای ارسال به سایرین انتخاب شود، دیگر این امکان وجود ندارد که تصویر یا فیلم مطلب بعدی را باز کرد و در صورت تمایل آن را انتخاب نمود، اما در برخی پیام‌رسان‌ها کاربر می‌تواند همه مطالب اعم از متن، عکس یا فیلم را به ترتیب باز کند و ببیند و در صورت تمایل به لیست انتخاب شده‌های قبلی بیفزاید و همه آنها (انتخاب شده‌ها) را یکجا برای دیگران ارسال نماید.
در این مورد نیز بدتر از آن این است که در برخی پیام‌رسان‌ها به جای این که سیستم حداقل به ادامه مطالب قبلی برگردد، به آخرین مطلب برمی‌گردد و باید دوباره تمام مطالب را جستجو نمود تا به آخرین مطلب بررسی شده رسید و مشکل برخی از آنها این است که چنانچه در حین بررسی پیام‌ها، مطلب جدیدی برای شما ارسال شود، باز هم مرورگر به آخرین پیام دریافتی بازمی‌گردد.
در برخی از پیام‌رسان‌ها پس از ارسال مطالب به مخاطب جدید، مرورگر به پرونده قبلی (فرستنده قبلی) باز می‌گردد که کار ادامه جستجو را تسهیل می‌کند و در برخی از پیام‌رسان‌ها در پرونده گیرنده جدید باقی می‌ماند و کاربر مجبور است از این پرونده خارج و دوباره به پرونده قبل مراجعه نماید، در این مورد نیز در برخی پیام‌رسان‌ها طوری برنامه‌ریزی شده که با ورود مجدد کاربر بلافاصله به ادامه مطالب ارجاع داده می‌شود که کار را تسهیل می‌کند و در برخی پیام‌رسان‌ها به آخرین مطلب دریافتی ارجاع داده می‌شود که کار را سخت می‌کند.
همچنین در برخی از پیام رسان‌ها در هر مرحله می‌شود مطلب را فقط برای چند نفر محدود ارسال نمود، اما بدتر از آن این است که در بازگشت به فهرست برای ارسال به سایر مخاطبین، مشخص نمی‌شود که کدام مخاطب آن پیام را دریافت نموده و کدام دریافت نکرده و لذا گاهی یک پیام چندبار برای یک نفر ارسال می‌شود.
در برخی از پیام‌رسان‌ها پستهای مرکبی که (متن و عکس و تصویر) از پیامرسانهای دیگر به صورت متصل دریافت می‌شود، هنگام انتقال به سایر پیام‌رسان‌ها متن از تصویر جدا و در برخی موارد نیز ناخواسته متن به بالای تصویر منتقل می‌شود، در عین حال در برخی پیام‌رسان‌ها این امکان وجود دارد که به تصویر انتخاب شده که فاقد توضیح است یک متن توضیحی متصل به تصویر (برای ارسال به دیگران) به تصویر افزود یا تغییراتی را در آن ایجاد کرد و یا موضوع را بدون تغییر در متن (توضیح تصویر) به سایر پیام‌رسان‌ها منقل نمود و در برخی دیگر باید تصویر را جداگانه و توضیحات آن را نیز جداگانه ارسال کرد.
در گروهی از پیام‌رسان‌ها اگر بخواهی همزمان چند تصویر و نوشته که باید به ترتیب و پشت سر هم باشند را برای مخاطب دیگری بفرستی، ترتیب و توالی آنها به هم می‌ریزد و معمولا همه نوشته‌های مرتبط با تصاویر پشت سر هم بالای تصاویر قرار می‌گیرند، یعنی توضیح مدون هیچ تصویری جای خودش نمی‌نشیند.
در برخی از پیام‌رسان‌ها کاربر همچنان با محدودیت در عضوگیری تعداد اعضا برای ایجاد کانالها و گروهها مواجه است و فقط امکان انتخاب پشت سرهم و عضویت تعداد مشخصی از روی فهرست پیش‌بینی شده است، اما مانند موارد قبلی مشکل مهمتر این است که در مواردی هم که امکان افزودن وجود دارد، برای ادامه عضوگیری در هر مرحله فقط می‌شود یک نفر را افزود و باز هم بدتر از آن این است که مرورگر در هر مرحله به جای این که به ادامه فهرست برود، به ابتدای فهرست مراجعه می‌کند و باز بدتر این که در برخی از پیام‌رسان‌ها مشخص نیست کدام افراد قبلاً انتخاب شده و یا کدام یک از انتخاب شده‌های قبلی، گروه یا کانال را ترک کرده‌اند، تا از اقدام تکراری جلوگیری شود و لذا در فهرست‌های طولانی کار به شدت سخت می‌شود.
مشکل مهم دیگر این است که در برخی پیام‌رسان‌ها برای عضو نمودن و افزودن اعضا به گروهها یا کانالها نمی‌شود به ترتیب و یا بر اساس حروف الفبا افراد را عضو کرد و کاربران مجبور می‌شوند افراد را تک تک انتخاب و اضافه نمایند چرا که بعد از هر انتخاب، به ابتدای فهرست اسامی می‌رود و در این مورد نیز بدتر از آن این است که در برخی پیام‌رسان‌ها به جای این که سیستم حداقل به ادامه فهرست مخاطبین برگردد، به ابتدای فهرست برمی‌گردد و باید دوباره تمام لیست را جستجو نمود تا به آخرین گیرنده رسید.
در برخی از پیامرسانهای خارجی و داخلی یک بخش تحت عنوان «وضعیت من» وجود دارد که می‌شود با یک بار ارسال مطالب را برای همه مخاطبین علاقه‌مند به اشتراک گذاشت، که خوب است این خدمت عمومیت پیدا کند.
متأسفانه در برخی از پیامرسانهای داخلی هنوز استیکر مناسب، چشم‌نواز و بومی متناسب با فرهنگ ایرانی وجود ندارد، در حالی که این استیکرها کار تعاملات مجازی را بسیار تسهیل می‌کند.
امکان ارتباط صوتی و تصویری با کیفیت و همچنین امکان ارسال موقعیت مکانی هم مشکلی است که در مورد برخی از پیام‌رسان‌ها هنوز برطرف نشده است.
در برخی پیام‌رسان‌ها امکان بولد کردن و حتی رنگی کردن منظم کردن متن وجود دارد و در برخی دیگر چنین امکانی وجود ندارد.
در برخی پیام‌رسان‌ها اگر در حال انتخاب مخاطبین برای ارسال پیام باشیم و تلفن زنگ بزند، علامت تمام مخاطبین انتخاب شده حذف می‌شود و باید دوباره از اول گیرندگان مطلب را انتخاب کرد، در صورتی که در برخی دیگر می‌شود خیلی راحت به ادامه لیست بازگشت.
یکی هم بحث پاسخ به متن یک کاربر هست که فرستتده اولیه تا تمام مطالب رو یک به یک مرور نکنه متوجه نمی‌شود که مخاطب در پاسخ به مطلب ارسالی وی، برایش مطلب یا جوابی گذاشته است.
امکان ارسال همزمان چند مطلب از یک پیام‌رسان به یک یا چند پیام‌رسان دیگر و سایر خدمات مشابه هم خوب است که در دستور کار آنها قرار گیرد.
اکثر پیام‌رسان‌ها قبلاً خوب و به موقع پاسخگوی سوالات و ابهامات کاربران خود بودند، اما هم‌اکنون اکثر آنها نه تنها پاسخگونیستند، بلکه دفتر نظرسنجی هم ندارند.
امکان پاک کردن پستهای ارسالی در هر زمان و بدون بر جا گذاشتن رد پیام، یکی از نکات مثبتی است که در پیامرسانهای ایرانی لحاظ شده است.
نگاه داشتن و در واقع بایگانی همه مطالب ارسالی در سرور مرکزی برخی پیام‌رسان‌ها و امکان جستجو و دستیابی مجدد و سریع به همه موارد، حتی موارد سنوات قبل یکی از نقاط قوت بسیار ارزشمندی است که در برخی پیامرسانهای داخلی وجود دارد. (منبع:الف)