بازار موبایل ایران دست امارات
در سال۱۴۰۲ امارات از محل فروش تلفن همراه هوشمند به ایران، ۲ میلیارد و ۸۶۹ میلیون و۳۱۶هزار دلار ارز از کشورمان خارج کرده و عملاً بازار تلفن همراه ایران از امارات مدیریت می‌شود.
تکنولوژی یکی از ملزومات زیست امروز شده و تلفن همراه یکی از همین ابزار‌های فراگیر است که تصور زندگی بدون آن تبدیل به کابوس شده است؛ ابزاری که علاوه بر ایجاد ارتباط بین افراد، مشاغل بسیاری نیز با تلفیق این ابزار با سایر مؤلفه‌ها در بستر آن شکل گرفته است؛ موضوعی که خبر رفع ممنوعیت واردات گوشی‌های آیفون باعث شد در این تحلیل به مواردی در خصوص تجارت تلفن همراه در جهان و ایران اشاره کنم.
تکنولوژی یکی از ملزومات زیست امروز شده و تلفن همراه یکی از همین ابزار‌های فراگیر است که تصور زندگی بدون آن تبدیل به کابوس شده است؛ ابزاری که علاوه بر ایجاد ارتباط بین افراد، مشاغل بسیاری نیز با تلفیق این ابزار با سایر مؤلفه‌ها در بستر آن شکل گرفته است؛ موضوعی که خبر رفع ممنوعیت واردات گوشی‌های آیفون باعث شد در این تحلیل به مواردی در خصوص تجارت تلفن همراه در جهان و ایران اشاره کنم.
تلفن همراه برای بسیاری از ما دفتر کار، برای برخی رسانه و برای افراد دیگر محلی برای گفتگو شده است، در چنین شرایطی این ابزار همراه و فراگیر ضمن داشتن مزایای فراوان، ضعف‌ها و نقصانی هم در زندگی بشر ایجاد کرده است، همچون: درز اطلاعات، سوءاستفاده از افراد، جاسوسی‌های گسترده، هک حساب‌های بانکی، مدیریت افکار عمومی یا جنگ نرم، تغییر سبک زندگی، دوری ارتباط حضوری افراد، از بین رفتن مشاغل سنتی، ایجاد اختلال رفتاری، یکسان‌سازی سلایق و ماشینی‌سازی افراد که جامعه‌شناسان معتقدند جامعه برای برخی نتایج آن ناگزیر است و برای برخی نیز باید چاره‌ای اندیشید و آموزش‌های لازم را برای جامعه ارائه کرد، به ویژه با اضافه شدن هوش مصنوعی، جامعه وارد ابرچالشی خواهد شد که نباید چشم و گوش بسته مانند تکه چوبی روی رودخانه جاری عمل کرد.
این ابزار پرکاربرد با اتصال به اینترنت، ماهواره و سرعت بالای خدمات یک کالای پرسود و پرفروش در تجارت امروز نیز به شمار می‌رود، به گونه‌ای که در سال2023 بیش از یک‌میلیاردو140میلیون دستگاه تلفن همراه به ارزش 412میلیارد دلار تولید و روانه بازار جهانی شده است.
سهم برند‌ها در تجارت سالانه تلفن همراه
پنج شرکت اپل، سامسونگ، شیائومی، oppo و Transsion، 70درصد سهم بازار را به خود اختصاص داده و 30درصد از تولیدات سایر شرکت‌ها در بازار سال‌گذشته میلادی بوده‌اند که اپل با بیش از 229میلیون دستگاه و سهم بیش از 20درصدی، سامسونگ با 225میلیون‌و500هزار دستگاه و سهم حدود 20درصدی، شیائومی با عرضه 146میلیون دستگاه و سهم 13درصدی، oppo با 101میلیون دستگاه و سهم 9درصدی و Transsion با تولید 92میلیون‌و600هزار دستگاه تلفن همراه و سهم 8درصدی پنج غول تولید تلفن همراه در سال2023 بوده اند.
مناطق مهم خرید تلفن همراه در جهان
آسیا و اقیانوسیه با خرید بیش از 330میلیون دستگاه (کاهش 6درصدی نسبت به سال‌قبل)، چین با 285میلیون دستگاه (کاهش 5درصدی)، اروپا با 150میلیون دستگاه (کاهش 9درصدی)، امریکای‌شمالی با 140میلیون دستگاه (کاهش 9درصدی)، امریکای‌لاتین با 110میلیون دستگاه (رشد 2درصدی)، آفریقا با 70میلیون دستگاه (رشد 6درصدی) و خاورمیانه با 62میلیون دستگاه (رشد 11درصدی) به ترتیب پراکندگی فروش تلفن همراه در جهان بوده‌اند که خاورمیانه با بیشترین رشد در خرید و اروپا و امریکا نیز با بیشترین کاهش مواجه بوده‌اند.
سهم ایران از بازار خرید تلفن همراه در سال1402
از حدود 62میلیون تلفن همراه عرضه شده در غرب آسیا در سال1402 حدود 14میلیون‌و689هزار دستگاه سر از ایران درآورده است. حدود 24درصد فروش تلفن همراه در غرب آسیا به بازار ایران ختم می‌شود، در صورتی که این سهم در سال قبل میلادی بیش از 28درصد بوده است.
تلفن همراه 5 درصد واردات سالانه کالا به کشور
بیش از 14میلیون‌و688هزار دستگاه تلفن همراه واردشده و رجیسترشده به کشور که ارزش آن 3میلیاردو202میلیون دلار بوده، سهم حدود5درصدی از واردات 66میلیارد دلاری به کشور در سال1402 را به خود اختصاص داده که از این میزان دستگاه تلفن همراه هوشمند، بیش از 2/98 درصد تعداد تلفن‌های همراه به صورت رویه تجاری و حدود 8/1 درصد با رویه مسافری یا پستی وارد کشور شده است.
سهم ایرانیان از خرید تلفن همراه
با بررسی میزان فروش تلفن همراه در سال2023 نسبت به جمعیت 8میلیاردو200میلیون نفری جهان در ازای هر 2/ 7 نفر فرد زنده (از کودک تا کهنسال) در جهان یک تلفن همراه تولید شده، اما این موضوع در قبال جمعیت حدوداً 86میلیون نفری ایران در ازای هر 8/ 5 نفر، یک تلفن همراه به صورت رسمی وارد بازار ایران شده است که این امر نشان‌دهنده میزان مصرف بیشتر این کالا در ایران یا به عبارتی جولان بیشتر این کالا به دلایل فرهنگی در سبد خانوار ایرانی است.
5 کشور عمده فروشنده تلفن همراه به ایران
در سال1402 امارات از محل فروش تلفن همراه هوشمند به ایران، 2 میلیارد و 869 میلیون و316هزار دلار ارز از کشورمان خارج کرده و بیش از 2/ 97 درصد تلفن‌های همراه وارد شده به کشورمان از کشور امارات بوده و عملاً بازار تلفن همراه ایران از امارات مدیریت می‌شود (تجارت مجدد). چین با فروش 29میلیون‌و58هزار دلار، ویتنام با یک‌میلیون‌و123هزار دلار، سوریه با 524هزار دلار و هند نیز با 334هزار دلار، کشور‌های فروشنده تلفن همراه به ایران در سال1402 بوده‌اند که این ترکیب هم جای تأمل و توجه دارد. بیشترین میزان واردات تلفن همراه به کشور از لحاظ ارزبری مربوط به دی ماه سال1402 با 386میلیون‌و600 دلار و کمترین میزان مربوط به فروردین ماه با 70میلیون‌و900هزار دلار بوده است.
جنگ اقتصادی و بازگشت 4درصدی‌ها
این روز‌ها با وجود حوادث یک‌ساله در غرب آسیا و حمله و کشتار رژیم آپارتاید و جنایتکار صهیونیستی به مردم فلسطین در غزه، نبرد با جبهه‌های مقاومت و جسارت این رژیم به کشورمان، آرایش ترکیبی جنگ نظامی، اقتصادی و سیاسی از ملزومات شرایط فعلی به شمار می‌رود، به ویژه اینکه این رژیم نشان داده از فناوری‌های جدید، ابزار‌های ارتباطی غیرنظامی مانند تلفن همراه، پیجر و حتی دستگاه ساعت‌زنی هم در کشتار و آسیب‌زدن به مردم بی‌دفاع سوءاستفاده می‌کند و خود را پاسخگوی هیچ نهادی نمی‌داند و از طرفی دوستان و کشور‌های این رژیم کودک‌کش، مانند امریکا و اروپا، دهه‌ها و سال‌ها با ابزار تحریم به دنبال ضربه به اقتصاد، هویت و امنیت کشورمان هستند و هیچ اقدام خطرناکی نیز در اهداف‌شان خط قرمزشان نیست و علاوه بر آسیب‌های مستقیم به دنبال خالی‌کردن منابع ارزی از طریق بلوکه‌کردن منابع ارزی، ممانعت از فروش نفت و مشتقات آن و کالا‌های مزیت‌دار ایران را در دستور کار دارند و از طرفی هموارکننده فروش کالا‌های کنترل‌کننده افکار عمومی و جمع‌آوری اطلاعات برای خروج ارز از ایران هستند، بنابراین در این شرایط ویژه و در اوج بحران‌های ناشی از تنش‌آفرینی نظام سلطه، سیاستگذاران ما باید به صورت دقیق همه ابعاد تصمیمات خود را بسنجند تا خدای نکرده ناخواسته تسهیلگر منافع دشمن نباشیم؛ تصمیم موبایلی که این روز‌ها مطرح است و اینکه آیفون‌هایی که قبل از ممنوعیت 4درصد تعداد گوشی‌های وارداتی به کشور را شامل می‌شدند، اما بیش از 27درصد ارز واردات تلفن همراه را به خود اختصاص می‌دادند، دوباره مانند زالو منابع ارزی کشور را از کشور خارج نکند، اگر چه بر اساس گزارشات متعدد برخی از آیفون‌های13 که مجاز بودند نیز به صورت بسته‌بندی مجدد، ارز این کشور را می‌مکیدند و مصرف‌کننده هم دلخوش به خرید تلفن نو، دسترنج خود را به آن اختصاص می‌داد (ارزبری دوبرابری تلفن‌های ری‌پک شده نسبت به قیمت واقعی آن و خروج ارز از کشور)، حال باید دید در شرایط جنگی کشور و سابقه آسیب از ابزار‌های ارتباطی و خروج ارز از کشور (4درصد تلفن‌های وارداتی با ارزبری 27درصدی) و اعلام برخی منابع از ورود یک‌میلیون تلفن همراه رجیسترنشده آیفون در گذشته و خروج 900میلیون دلار ارز به صورت قاچاق و اعلام امکان رجیستر دستگاه‌های قاچاق وارد شده، ثبت سفارش جدید آیفون‌های14، 15 و 16 در کنار سایر مدل‌های آیفون، سیاستی به صلاح عمومی است یا خیر (فارغ از میزان حقوق ورودی 96درصدی)؟ و چه سیاست‌هایی در زمینه کاهش این آسیب‌ها، تولید ابزار‌های ارتباطی امن و به‌روز با در نظر گرفتن شرایط فعلی کشور، به نفع همگان از سوی مراجع تصمیم‌ساز و تصمیم‌گیرنده باید اتخاذ شود؟
منبع: جوان