باید از مرزهای فضای مجازی حفاظت شود
دبیر شورای عالی فضای مجازی گفت: در فضای مجازی شاهد جغرافیای چند سطحی و سپهرهای متعدد هستیم که ورود به آن از طریق دستگاه‌های کامپیوتر و تلفن‌های هوشمند شخصی است، بنابراین باید علاوه بر حفاظت از مرزهای فیزیکی، از مرزهای فضای مجازی نیز دفاع کرد.
به گزارش مرکز ملی فضای مجازی، ابوالحسن فیروزآبادی در نشست تعامل مرکز ملی فضای مجازی با ارتش جمهوری اسلامی ایران در راستای تحقق سیاست‌های کلی امنیت فضای تولید و تبادل اطلاعات در دانشگاه فرماندهی و ستاد آجا، با بیان این مطلب افزود: فضای مجازی و فضای فیزیکی ۲ جهان مجزا نیستند بلکه براساس تعریف مرکز ملی فضای مجازی، این فضا امتداد فضای فیزیکی و یکپارچه است که نوع امتداد فضای مجازی در فضای فیزیکی بسط بسیار سریع (Big Bang) است بنابراین اگر فضای فیزیکی وجود نداشته باشد فضای مجازی تعریفی نخواهد داشت.
وی با اشاره به این که این فضا فعال بوده و در فضای فیزیکی مداخله دارد، گفت: فضای مجازی و فیزیکی یک زیست بوم واحد هستند، بنابراین بسیاری از مفاهیمی که در فضای فیزیکی تعریف شده همچون آزادی، حریم خصوصی، قدرت و جغرافیا باید بازتعریف شده و بسط یابد.
فیروزآبادی تاکید کرد: در فضای مجازی قدرت سخت پیشین بسط یافته و با قدرت نرم مدیریت جدید قدرت را ایجاد می کند که این قدرت جدید شبکه ای است، یعنی وسعت عمل افزایش یافته و عوامل موثر در میدان نبرد به سطح جهان گسترش می یابد و شامل ابزارهای فیزیکی، جنگ شناختی، عملیات روانی و اطلاعاتی با گستره فعالیت روبه‌رو هستیم.
دبیر شورای عالی فضای مجازی افزود: قدرت شبکه‌ای باعث افقی تر شدن ساختارهای قدرت خواهد شد بنابراین نیاز به بازنگری در این حوزه است، یعنی به دلیل این که هدایت میدان جنگ بسیار پیچیده می شود و فشار زمان و تعدد عوامل جهانی در صحنه افزایش می‌یابد، سلسله مراتب و ساختارهای سیلویی (silo structure) پاسخگو نیست و باید بتوانیم تحت یک نظام شبکه‌ای و با تکیه بر فناوری‌های نو از قبیل هوش مصنوعی عمل کنیم.
وی با اشاره به فناوری‌پایه بودن این فضا، گفت: فضای مجازی وابسته به فناوری‌ها به خصوص فناوری های نوظهور بوده و محیطی اقتصادی و اجتماعی دارد بنابراین تعریف هرگونه روابط قدرت باید در میدان اجتماعی و اقتصادی باشد. همچنین این فناوری های نوظهور همچون هوش مصنوعی و کوانتوم تکنولوژی که پردازش سریع کلان داده هاست و این خصوصیت باعث شکستن مرزهای دانش است که در حوزه نظامی برای کشورها مرز و امنیت از اهمیت بالایی برخوردار است.
فیروزآبادی با بیان این که در نظام سیاسی کشور نیز مفهوم جدید حکمرانی شکل گرفته، اظهار داشت: حکمرانی با حاکمیت تفاوت داشته و در واقع حکمرانی شکل جدید حکومت و یک حاکمیت اجتماعی است بنابراین برخلاف گذشته که حکومت فقط نیابتی بوده و ارکان آن ارتباط یک طرفه با مردم داشتند در نظام جدید رابطه مردم و حکمرانان قطع نشده و مردم در عملکرد آن مداخله تعاملی و فعال دارد که این باعث می شود که نظام مدیریت مبتنی بر نظام حکمرانی شود.
وی درخصوص مرز در فضای مجازی گفت: پیشتر مرزها براساس جغرافیا بوده و در واقع جغرافیا رکن هویت و ثروت بود که مجموع ثروت و هویت ملت ها را تشکیل می داد اما در عصر امروز نظام دولت و ملت ها از طریق مداخلات فضای مجازی و عملیات تاثیر با فشار برای کاهش حاکمیت دولت در چارچوب جغرافیا و اقتدار دولت مرکزی روبه‌رو است.
فیروزآبادی گفت: شکل نوینی از قدرت در حال بروز است که نیازی به حمله نظامی و تصرف سرزمینی نیست، تا جایی که امروزه بزرگترین شرکت‌های جهان در سال ۲۰۲۱ پنج شرکت فناوری اطلاعاتی آمریکایی بودند که اندازه بازارشان به میزان ۲ هزار و ۵۰۰ میلیارد دلار افزایش یافته است و مباحث جدیدی همچون «متاورس» در این حوزه نیز براساس مالکیت های معنوی مطرح است.
رئیس مرکز ملی فضای مجازی با اشاره به دیدگاه های قلمروسازی در جهان، تصریح کرد: مکتب چین در این حوزه مطرح است که به دنبال استقلال، قلمروسازی در سپهرهای متعدد و حفظ جغرافیای فیزیکی است. مکتب اروپایی بر مشارکت و دریافت نقش تاکید دارد که مبتنی بر اعمال قدرت بر شرکت های فناوری آمریکایی با عنوان حفاظت از حریم خصوصی شهروندان اروپایی است.
وی گفت: جهان با قدرت شرکت های فرامیلیتی روبه‌رو است که به شدت به دنبال مداخله به روش نرم با پوشش جهانی در حکومت ها هستند تا بتوانند با تغییر بازارها و سبک زندگی جوامع منافع اقتصادی خویش را پیش ببرند.