تحریم هواوی و آغاز جنگی بزرگتر
جان ناتون - تا همین اواخر اگر از یک شهروند معمولی غربی درباره هواوی میپرسیدی، احتمالا تنها چیزی که میگفت این بود که نمیداند چطور نام آن را تلفظ کند. اما بعد، ناگهان این شرکت با اسم غیرقابل تلفظش، به صدر اخبار ژئوپولتیکی رسیده است. اما چگونه؟
من استرالیاییها را در این زمینه مقصر میدانم؛ کشوری که دولتش فقط کمی از دولت ما (انگلیس) ناکارآمدتر است. بنا به گزارش رویترز در ابتدای سال 2018 دولت استرالیا از جاسوسانش سوالی پرسید: «با وجود تمامی ابزارهای تهاجمی سایبری که هواوی در اختیار دارد، اگر آنها به تجهیزات 5G دسترسی داشته باشند، چه مخاطراتی برای کشورهای هدف دربر خواهد داشت؟» جاسوسان در پاسخ، ارزیابی ناامید کنندهای ارایه کردند: «مخاطرات تهاجمی 5G بسیار بالاست و اگر استرالیا هدف حملات قرار بگیرد، زیرساختهای حیاتی کشور به شدت تخریب خواهد شد.»
استرالیاییها سپس این نگرانیها را با نهادهای امنیتی کشورهای دوست، یعنی نیوزلند، آمریکا، بریتانیا و کانادا در میان گذاشتند. در این میان، آمریکا هشدارها را خیلی جدی گرفت. واکنش بریتانیا البته کمی مبهم بود. اما آمریکاییها به سرعت به تقویت همکاریها برای جلوگیری از ورود این شرکت چینی (که پیشگام فناوری نسل پنجمی است) به زیرساختهای شبکه 5G خود پرداختند. آنها همچنین کشورهای دیگر را تهدید کردند که اگر هواوی را به شبکه خود راه بدهند، همکاریهای فنی خود را با آنان متوقف خواهد کرد. روز 15 ماه مه، دونالد ترامپ از این حد نیز فراتر رفت و به بهانه خطر برای امنیت ملی، شرکتهای آمریکایی را از بکارگیری تجهیزات هواوی منع کرد. در همان روز وزارت تجارت آمریکا هواوی را به فهرست شرکتهایی افزود که شرکتهای آمریکایی بدون دریافت مجوز رسمی، حق معامله با آن را ندارند.
پس از اعلام این تحریمها، گوگل دسترسی هواوی به اندروید را معلق کرد؛ به این معنی که دسترسی کاربران گوشیهای این شرکت چینی به روزآمدسازیهای اندروید و همچنین سرویسهای گوگل مثل جستوجو، سرویس نقشه و فروشگاه پلی استور قطع میشد.
اما از آنجا که این سرویسها پیش از این نیز در چین ممنوع بود، این مساله مشکل چندانی لااقل برای کاربران هواوی در چین ایجاد نمیکرد.
پس از آن اینتل نیز وارد ماجرا شد و اعلام کرد که دیگر پردازشگر لپتاپهای هواوی را تامین نخواهد کرد. کوالکام نیز اعلام کرد که مجبور به پیروی از تحریمهاست.
ابتدا به نظر میرسید که هواوی از این تحریمها سربلند بیرون خواهد آمد. چنین تصوری بی پایه هم نبود؛ هواوی شرکتی بسیار بزرگ با سرمایه فراوان و طراحان و مهندسان نخبه است. علاوه بر این، هواوی که تحریمها را پیشبینی کرده بود، انبارش را از قطعهها و سختافزارهای مورد نیاز پر کرده بود. اما بعد، شرکت تراشهساز انگلیسی ARM هم در بازی این شرکت موش دواند و اعلام کرد به دلیل اینکه زیرمجموعههای این شرکت در آمریکا مستقرند، از این پس مجوز استفاده از پردازشگر گوشیهای هوشمند را برای هواوی صادر نخواهد کرد.
این آخری ضربه سنگینی بود، زیرا پردازشگرهای ARM در 95 درصد کل دستگاههای موبایل جهان به کار گرفته شده و برای هواوی، طراحی یک پردازشگر از اول تا آخر، کاری بسیار سنگین، هزینهبر و پردردسر است.
اما بیشتر شرکتهای فناوری در این جنگ، بی گناه و در واقع قربانیاند. ممکن است که حذف هواوی از شبکههای نسل پنجم کشورهای غربی با توجه به ریسکی که در این زمینه احساس میکنند، دلیل منطقی داشته باشد؛ اما حمله به کسبوکار لپتاپ و گوشیهای هوشمند این شرکت هیچ ارتباطی با شبکه 5G ندارد و منطقی نیست. بنابراین میتوان نتیجه گرفت که بازی پنهان دیگری در جریان است.
اما این بازی چیست؟
یک دلیل این فشار میتواند مربوط به سلطه تجاری باشد. تمامی شرکتهای فناوری بزرگ در غرب در آمریکا مستقرند و تنها شرکتهایی که میتوانند رقیب جدی گوگل، اپل، آمازون و مایکروسافت باشند، شرکتهای چینیاند و اگر هواوی به حال خود رها شود، میتواند آنقدر رشد کند که گوگل در برابر آن به بچه کوچکی بماند. بنابراین بهتر است تا هنوز دیر نشده، این شرکت را نابود کرد.
گذشته از آن، واقعیت این است که جهان دوباره به شرایط دوقطبی بازگشته است. بین سالهای 1946 تا 1989 میلادی، زمین بین دو ابرقدرت تقسیم شده بود و با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، آمریکا تنها ابرقدرت جهان باقی ماند. اما حالا چین چشمانداز جدیدی درباره تقسیمبندی قدرت و اقتصاد ارایه کرده و به ویژه تمرکز خود را در حوزه فناوری گذاشته که آمریکا آن را ملک طلق خود میداند. یک هژمونی جدیدی در بلوک شرق شکل گرفته که آمریکا آن را نمیپسندد.
اما اگر آمریکا گمان میکند که دولت چین اجازه میدهد که یکی از شرکتهای برجستهاش به راحتی در هم کوبیده شود، در اشتباه است.
هفته گذشته ژی جینپینگ، رییس دولت چین بازدیدی سرزده از یک کارخانه تولیدی خاک داشت که صادراتش برای تولید تراشههای پردازشگر بسیار مهم است. به نظر شما این بازدید تصادفی بوده است؟ به شخصه چنین گمان نمیکنم و هیچ کس هم در دنیای فناوری به این موضوع خوشبین نیست. بازی وارد مراحل حساسی شده است.
منبع:فناوران
جان ناتون، ستوننویس گاردین است