تغییر رفتار کودکان در استفاده از اپلیکیشنها
آسیه فروردین - بر اساس گزارش تحقیقی جدید شرکت Qustodio، پیشرو در حوزه ایمنی آنلاین، تقریبا نیمی از کودکان آمریکایی در سنین 10 تا 15 سال، به طور متوسط، بیش از دو ساعت در روز را در تیکتاک میگذرانند.
این پژوهش نشان میدهد چگونه کودکان در طول زمان با اپلیکیشنها تعامل دارند و چگونه عادات آنها با گذشت سن، تغییر و توسعه پیدا میکند.
عنوان این گزارش پژوهشی «اپلیکیشنها در طول زمان» است که بر اساس استفاده ناشناس از اپلیکیشنها و ابزارهای آنلاین، از 180 هزار خانواده آمریکایی با کودکانی در بازه سنی 7 تا 18 سال صورت گرفته است.
در این زمینه، یاسمین لندن، کارشناس جهانی ایمنی آنلاین درQoria، شرکت مادر Qustodioمیگوید: «در تحلیل دادههای استفاده از اپلیکیشنها در بین خانوادههای آمریکایی، چند یافته کلیدی وجود دارد که بدون توجه به سن کودک باید باعث نگرانی والدین شود.»
او اضافه میکند: «در حالی که در بسیاری از کشورهای جهان، مباحثی درباره اجرای محدودیتهای سنی برای شرکتهای رسانههای اجتماعی دارند، درک اینکه کودکان، واقعا وقت خود را کجا میگذرانند و خطرات این اپلیکیشنها چیست، مهم است. در حالی که بسیاری از والدین ممکن است این اپلیکیشنها را به عنوان حواسپرتیهای بیضرر ببینند اما آنها میتوانند کودکان را در معرض جنبههای مضر و تاریک رسانههای اجتماعی قرار دهند.»
چکیده نتایج این گزارش نشان میدهد:
- بیش از 30 درصد کودکان 7 تا 9 سال، به اپلیکیشن توییتر دسترسی دارند و 44 درصد آنها از تبلت شخصی استفاده میکنند.
- اسنپچت، ابزار ارتباطی انتخابی در سنین 13 تا 15 سالگی است که خطر رفتارهای آنلاین پرریسکتر در نوجوانان جوانتر را به همراه دارد.
- اینستاگرام و دیسکورد در بین نوجوانان 16 تا 18 ساله محبوب هستند اما خطر حواسپرتی در دورههای بحرانی پیش از بزرگسالی و تحصیل را در پی دارند.
- تمایل 7 تا 9 سالهها به Roblox و تبلت شخصی
استفاده از رسانههای اجتماعی، حتی در سنین پایین، به وضوح قابل مشاهده است. در ایالات متحده، 31 درصد کودکانِ 7 تا 9 سال به توییتر دسترسی پیدا کردهاند، در حالی که 28 درصد آنها از ردیت (Reddit) استفاده کردهاند.
یاسمین لندن میگوید: «نتایج نشان میدهد کودکان در سنین 7 تا 9 سال به اپلیکیشنهایی مانند X و Reddit دسترسی پیدا میکنند، زیرا والدین یا از این اپلیکیشنها اطلاعات چندانی ندارند یا فکر نمیکنند مسدود کردن آنها لازم است. این اپلیکیشنها به اندازه سایر پلتفرمها «محبوب» نیستند. این در حالی است که هر دو پلتفرم یادشده، میتوانند کودکان را در معرض محتوای صریح مانند گفتار نفرتآمیز، غیراخلاقی و اطلاعات نادرست قرار دهند.»
در این میان، اپلیکیشنRoblox ، جایگاه محبوبی دارد؛ بهگونهای که این گروه سنی بیش از دو ساعت در روز را فقط در این اپلیکیشن صرف میکند. در این فضا، کاربران میتوانند بازیهای مختلف انجام دهند، بازیهای خود را بسازند و با دیگر کاربران به صورت آنلاین چت کنند. هرچند به نظر میرسد Roblox بیضرر باشد اما در کنار مزایای خود، مجموعهای از خطرات را داراست، زیرا بزرگترها نیز در این پلتفرم بازی میکنند و برخی بازیها، محتوای جنسی بسیار نامناسب دارند.
لندن تصریح میکند: «والدین فکر میکنند اپلیکیشنهایی مانند Roblox ایمن هستند، زیرا آواتارها شبیه شخصیتهای کوچک و بیضرر لگو به نظر میرسند. با این حال، وقتی کودکان در حال ایجاد بازیها و شرکت در آنها هستند، بزرگترها نیز در حال بازی، استفاده از آن و اتاقهای چت برای تربیت یا انحراف کاربران جوانتر هستند. لذا والدین باید با بازی، خطرات آن و کسانی که کودکان با آنها بازی میکنند، آشنا شوند.»
- آغاز دوران گوشیهای هوشمند؛ 10 تا 12 سالگی: روزانه 240 ویدئوی تیکتاک
تا سن 10 سالگی، نزدیک به نیمی (42 درصد) از کودکان آمریکایی، گوشی هوشمند خود را دارا هستند.
یاسمین لندن خاطرنشان میکند: «بسیاری از والدین ممکن است به این آمار نگاه کنند و تعجب کنند که چرا این همه کودک در این سن، گوشی هوشمند یا حساب کاربری تیکتاک دارند و بگویند: فقط به کودک خود دسترسی ندهید.
با این حال، مسئله به این سادگی نیست. برای کودکان، اغلب نگرانی اصلی آنها عدم پذیرش سایبری است که میتواند مسائل خاص خود را به دنبال داشته باشد. افراد ممکن است این مسئله را نادیده بگیرند یا کماهمیت تلقی کنند اما عدم پذیرش یا اجازه ورود به گروههای چت یا بازیهای آنلاین میتواند موجب شود کودکان پنهانی به این کارها ادامه دهند. اگر آنها نیاز به طرح مشکلات در این فضا داشته باشند، خوب نیست. همه کودکان میخواهند احساس پذیرش کنند و دنیای آنلاین و گروههای دوستی آنلاین، بخشی از آن است.»
به نظر نمیرسد اینکه تیکتاک از این سنین به بعد، بخشی از زندگی کودکان میشود، تصادفی باشد. 40 درصد کودکان، از این پلتفرم معروف رسانههای اجتماعی، به طور میانگین، روزانه 121 دقیقه استفاده میکنند.
لندن میگوید: «با فرض اینکه طول ویدئوهای تیکتاک به طور متوسط، 30 ثانیه است، این میزان استفاده، به معنای مشاهده حدود 240 ویدئو در روز است. این امر کودکان را در معرض محتوایی قرار میدهد که ممکن است برای گروه سنی آنها نامناسب باشد و بر توانایی آنها بر تمرکز و توجه، تاثیر بگذارد. بسیاری از والدین نیز از ویژگیهایی مانند Family Pairing در این اپلیکیشنها که به والدین کمک میکند تجربه تیکتاک کودکشان را مدیریت کنند، اطلاعی ندارند.»
در حالی که تیکتاک با این گروه سنی در حال افزایش محبوبیت خود است، استفاده از پلتفرمهای رسانههای اجتماعی مانند X و Reddit نیز به طرز چشمگیری افزایش مییابد و احتمال مواجهه با محتوای بزرگسالان را برای کودکان بیشتر میکند.
یاسمین لندن تاکید میکند: «در سطح جهانی، میانگین سنی که یک جوان برای اولین بار، تصاویر غیراخلاقی تماشا میکند، قبل از 13 سالگی است. غالبا این موضوع، به این دلیل نیست که آنها به طور عمدی به دنبال آن میروند، بلکه به این خاطر است که به طور تصادفی با آن مواجه میشوند. محتوای بزرگسالان در پلتفرمهایی مانند Reddit و X به راحتی قابل دسترس است. حتی توییتر به تازگی دستورالعملهای عمومی خود را بهروزرسانی کرده تا به کاربران اجازه دهد رفتار بزرگسالان را که به طور توافقی تولید شده، به اشتراک بگذارند.»
با این حال،Roblox ، همچنان محبوبترین اپلیکیشن این گروه سنی است؛ بهگونهای که 62 درصد کودکان 10 تا 12 ساله، به طور میانگین، روزانه 143 دقیقه از این پلتفرم استفاده میکنند.
- عقبنشینی اشتراکگذاری اجتماعی: نوجوانان 13 تا 15 سال
در سنین 13 تا 15 سال، محبوبیت Roblox به تدریج کاهش مییابد (52 درصد کودکان از این بازی استفاده میکنند)، در حالی که اسپاتیفای (66 درصد)، یوتیوب (62 درصد) و فروشگاه آمازون (56 درصد)، سه اپلیکیشن محبوب هستند. با این حال، شاید مهمترین نکته این است که چگونه پلتفرمهای رسانههای اجتماعی، جایگاه خود را به تدریج در زندگی نوجوانان، پیدا میکنند.
اپلیکیشنهای رسانههای اجتماعی و ارتباطی، در این گروه سنی حضور بیشتری دارند؛ بهگونهای که 47 درصد نوجوانان 13 تا 15 سال، به طور میانگین، روزانه 127 دقیقه تیکتاک را مرور میکنند. این در حالی است که اسنپچت نیز به فهرست 10 اپلیکیشن برتر این گروه سنی وارد میشود و 38 درصد نوجوانان به طور میانگین، روزانه 94 دقیقه از این اپلیکیشن استفاده میکنند.
اسنپچت به کاربران اجازه میدهد با ارسال عکسها و پیامهایی که پس از باز شدن، ناپدید میشوند، ارتباط برقرار کنند. گزارشها نشان میدهد این اپلیکیشن، ابزار اصلی ارتباطی نوجوانان در گوشیهای هوشمند شده است. با این حال، ماهیت «ناپدیدشونده» پیامها میتواند کودکان را به ارسال پیامها و عکسهای صریحتر، تشویق یا آنها در گوشی خود، درگیر رفتارهای سمی کند.
یاسمین لندن میگوید: «در این سنین، نوجوانان به استقلال و خودمختاری تمایل دارند اما از نظر رشد، هنوز برای کنترل تکانهها ضعیف هستند. به همین دلیل، سایبرآزاری و رفتارهای سمی آنلاین در این سالها، میتواند به طور قابلتوجهی افزایش یابد.»
- رقابت تیکتاک و اینستاگرام برای جذب نوجوانان 16 تا 18 سال
در حالی که استفاده از تیکتاک در بین نوجوانان نسل Z ، کمتر شده و به 42 درصد رسیده، ویژگیهای اعتیادآور آن، مانند صفحه «For You»، همچنان آنها را برای طولانیمدت در این اپلیکیشن نگه میدارد. در حالی که نوجوانان 16 تا 18 سال، میزان استفاده خود را محدود کردهاند، به طور میانگین، روزانه 108 دقیقه در تیکتاک وقت میگذرانند. این رقم برای اینستاگرام، روزانه کمی بیش از یک ساعت (72 دقیقه) است.
در این رابطه، دیسکورد (Discord) و اسنپچت (Snapchat)، اپلیکیشنهای ارتباطی موردنظر در بین آخرین گروههای نسل زد هستند: 40 درصد نوجوانان آمریکایی 16 تا 18 سال از دیسکورد و 39 درصد آنها از اسنپچت استفاده میکنند.
یاسمین لندن میگوید: «در این سنین، نوجوانان در تعاملات دیجیتال، اغلب به طور معقول، خودکفا و مطمئن هستند. بنابراین ارتباط و اعتماد، ابزارهای قدرتمند والدین محسوب میشوند.»
او اضافه میکند: «با این حال، در این سنین نیز دسترسی به این اپلیکیشنها، خطرات مشابهی که گروههای سنی جوانتر با آن مواجه هستند، به همراه دارد. این اپلیکیشنها، میتوانند هنگامی که تحصیل و آینده این بزرگترهای در حال تبدیل به بزرگسالان، مهمتر میشود، حواسپرتی قابلتوجه ایجاد کنند.»