تولید اپلیکیشن و کیف الکترونیکی برای دانش‌آموزان
مشاور فناوری و خدمات فضای مجازی سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی به اعلام برنامه‌های سازمان پژوهش در حیطه توزیع بر خط کتب درسی و تولید کیف الکترونیکی و بسته‌های آموزشی و یاددهی - یادگیری پرداخت.
محسن باهو در گفت‌وگو با ایسنا، با بیان اینکه یکی از ماموریت‌های سند تحول و برنامه درسی ملی و سیاست‌های اجرایی سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی منبعث از اسناد بالادستی، بهره‌مندی هوشمندانه از فرصت‌های فناوری اطلاعات و خدمات فضای مجازی برای ارتقای کیفیت یاددهی- یادگیری و تنوع بخشی به محیط‌ها و رسانه‌های یادگیری است اظهار کرد: در این میان یکی از چرخش‌های تحول آفرین اسناد تحولی نیز توجه به موقعیت‌های یادگیری جدید است.
وی افزد: این موقعیت‌های جدید با استفاده از فرصت‌های فناوری اطلاعات و ارتباطات می‌تواند منجر به اثربخشی بهتر شده و با جذابیت و قابلیت‌های متنوعی که دارد انگیزش مخاطب را برای بهره مندی بیشتر افزایش دهد.
مشاور فناوری و خدمات فضای مجازی رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی با بیان اینکه سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی از دهه ۸۰ برای استفاده از فرصت‌های فناوری در طراحی، تولید، تامین و اشاعه محتوا اقدامات جدی را آغاز کرده است، گفت: یکی از اقدامات ویژه تولید دست افزارهای آموزشی بوده است.
باهو ادامه داد: سازمان با استفاده از توانمندی‌های جامعه و منبعث از برنامه درسی اقدام به تولیدات متنوع رسانه‌ای در بستر نرم‌افزارهای آموزشی در قالب‌های مختلف کرده است که از این جمله می‌توان به خود آموز دانش‌آموزی، طرح درس معلم و در نهایت اجزای پشتیبانان فرآیند تدریس و کلاس درس اشاره کرد. در مجموع حدود ۱۲ گونه دسته بندی از قالب‌ها و چارچوب‌های تولید دست افزارها و نرم‌افزارهای آموزشی استاندارد نویسی شده و تولیدات نمونه و الگویی را انجام داده است.
وی با بیان اینکه به این ترتیب حدود ۴۰۰ نرم افزار برای استفاده معلم، دانش آموز و خانواده‌ها تولید شده است که ابتدا بر محمل لوح فشرده برای استفاده مدارس ارسال شده است اظهار کرد: در تکمیل کار، محتواها بر بستر وب تغییر یافته و در شبکه ملی مدارس ایران( رشد) بارگذاری شده و به صورت رایگان برای همگان در دسترس قرار گرفته است.
مشاور فناوری و خدمات فضای مجازی رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی با بیان اینکه اقدام انجام شده دیگر، ایجاد شبکه ملی مدارس ایران (رشد) است گفت: رشد، اصلی‌ترین و به عبارتی تنها شبکه محتوایی و خدمات آموزشی مبتنی بر سند تحول بنیادین و پشتیبان برنامه درسی است. کلیه محتواها و خدمات ارائه شده بر این بستر، رایگان بوده و مورد استفاده همه مخاطبان در داخل و خارج از کشور است.
باهو با اشاره به اینکه تغییر رویکرد سیاست کتاب محوری به سمت سیاست تولید بسته آموزشی در دستورکار جدی سازمان قرار گرفته عنوان کرد: در این سیاست جدی که اواخر دهه ۸۰ و اوایل دهه ۹۰ در دستور کار قرار گرفته است نگاه به تولید قطعات بسته‌های آموزشی برای استفاده از فرصت‌های متنوع رسانه‌ای مد نظر بوده است.
وی با بیان اینکه برای کامل شدن قطعات این پازل، برگزاری جشنواره تولید محتوای الکترونیکی ویژه دانش آموز و معلم برای بهبود استفاده از فناوری و تولیدات مفید و موثر در حجم انبوه برای بارگذاری در شبکه رشد طراحی و تا کنون هفت دوره آن برگزار شده است گفت: در آخرین دوره بیش از ۲۶۰ هزار دانش آموز و معلم شرکت کردند.
وی افزود: گام بعدی، تولید محتوای الکترونیکی کتاب‌های درسی و یا تهیه نسخه الکترونیکی کتب بوده است. نسخه الکترونیکی هم بر روی پایگاه دفتر نظارت بر نشر و شبکه رشد بارگذاری شده است و اگر دانش‌آموز ما به هر دلیلی به کتاب کاغذی دسترسی نداشت می‌تواند به سامانه رجوع کرده و کتاب درسی را دریافت و بر روی هر حامل الکترونیکی مورد استفاده قرار دهد.
باهو با بیان اینکه در ادامه راه برای بهره‌مندی از مشارکت بیشتر خانواده‌ها و صاحبنظران دو اقدام جدی را مد نظر قرار دادیم گفت: نخست ساماندهی نیاز چاپی کتب درسی و دوم مشارکت حداکثری معلمان و خبرگان در فرآیند تعریف کتب و بسته یادگیری بوده است. برای این منظور سامانه فرش الکترونیکی کتاب درسی و سامانه اعتبارسنجی کتب نو نگاشت راه اندازی شدند.
مشاور فناوری و خدمات فضای مجازی رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی ادامه داد: در سامانه فروش کتب، کلیه نیاز های چاپی بر اساس به‌روزترین آمارهای ثبت نام پایه تحصیلی مبتنی بر سامانه سناد ( سامانه ثبت نام دانش آموزی) استخراج و بر اساس آن کتب چاپ و توزیع می‌شوند. رکن این کار مدارس و خانواده‌ها بودند و کتب درسی بر اساس ثبت نامی هر مدرسه به منطقه ارسال و از طریق منطقه به مدرسه تحویل داده می‌شود.
وی ادامه داد: در این فرایند هیچ گونه سفارشی قبل از سال تحصیلی باقی نمی‌ماند. ایرادات و اشکالات به وجود آمده اخیر و بدون کتاب ماندن تعدادی از دانش آموزان یا به علت عدم ثبت نام به موقع و یا عدم هماهنگی به موقع مدارس و تعامل بین مدرسه و منطقه برای دریافت کتب درسی بوده است. وگرنه نباید بر اساس تقویم آموزشی که اداره کل نظارت بر نشر دارد اشکالی در فرآیند توزیع به وجود بیاید.
باهو با اشاره به غنابخشی محتوای درسی گفت: قبل از چاپ سپاری، کلیه پیش تالیف ها به خصوص برای پایه دوازدهم ،یازدهم و دهم به معلمان منتخب هر استان که در سامانه دسترسی فعالیت دارند ارسال می‌شد و نظراتی که معلمان منتخب می دادند گروه‌ها آموزشی محتوای پیش تالیف را یک مرتبه بررسی مجدد کرده و چناچه اشکالاتی وجود داشت مورد ویراست قرار می‌دادند تا بتوانیم کتاب‌های درسی را با کمترین خطا در اختیار استفاده کنندگان قرار دهیم.
مشاور فناوری و خدمات فضای مجازی رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی با بیان اینکه در حال حاضر جهت گیری سازمان به این سمت است که در یک دوره پنج ساله حداقل به میزان ۲۰ تا ۳۰ درصد از نشر کاغذی کم شود گفت: اگر ظرفیت بهینه شود چه بسا از این رقم هم فراتر برویم. سیاست سازمان این است که بسته یادگیری الکترونیکی را در قالب پلتفرم و چارچوب تکثر پذیر آماده کند و استفاده از طریق هر کنسول ایمن شده و سالم سیار چون تلفن همراه و یا ثابت مانند کامپیوتر امکان پذیر باشد.
وی ادامه داد: به این ترتیب دانش آموز می‌تواند با عضویت در شبکه رشد به این بسته‌های آموزشی دسترسی پیدا کند. ساز و کارهای لازم در حال فراهم شدن است و دفتر انتشارات و فناوری آموزشی متولی امر است و در راستای تکمیل کار، بهینه سازی شبکه رشد را در دستور کار قرار داده است.
باهو با بیان اینکه امیدواریم کلید این کار در سال۹۹ زده شود و سازمان بتواند طی یک برنامه پنج ساله با استفاده از ظرفیت‌های توسعه فناوری ایمن و سلامت امکان دسترسی به این پلتفرم ها را فراهم و مبتنی بر طرح‌ها و برنامه‌هایی که دارد بتواند کیف الکترونیکی دانش آموزان را با ظرفیت‌های متنوع رسانه‌ای بر بستر حامل‌های سیار و برخط ارائه کند گفت: اپلیکیشن‌هایی را نیز برای استفاده کتاب‌های درسی تجربه کردیم، بویژه در جریان سیل کلیه بسته‌های یادگیری را در قالب یک پکیج از پایه اول تا دهم آماده کردیم و هر خانواده می‌توانست با ثبت شماره موبایل خود محتوای مورد نیازش را دانلود کرده و بدون نیاز به شبکه و دسترسی مجدد از محتوای آموزشی کتب درسی استفاده کند که استقبال از آن خوب بود.
مشاور فناوری و خدمات فضای مجازی رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی با اشاره به توسعه فناوری اطلاعات و پلتفرم‌ها این نوید را می‌دهیم که بتوانیم محتوا و خدمات آموزشی را به صورت انتخاب شده برای مخاطبین در هر پایه و هر منطقه آماده سازی کنیم و محیط یادگیری شخصی سازی شده را در شبکه رشد رقم بزنیم عنوان کرد: البته این کار دفعتی و یک مرتبه نیست و نیازمند کار مستمر است. اقدامات لازم در این زمینه شروع شده است.
وی افزود: با همکاری دیگر بخش‌های جامعه و دستگاه‌های مرتبط از جمله وزارت ارتباطات که مسئولیت پهنای باند را برعهد دارد این کار سریعتر پیش می رود تا مخاطب بتواند محتوای مورد نیازش را در حوزه برنامه درسی به راحتی در اختیار بگیرد و با گروه‌های یادگیری تعامل برقرار کند.