جزییات کیف پول الکترونیکی بانک مرکزی
با توجه به این که در سال های اخیر بخش عمده ای از تعاملات مالی، مربوط به پرداخت های انجام شده در خصوص خرید کالا و خدمات با مبالغ ریز می باشد، لزوم وجود نظامی که بتواند ضمن استفاده فراگیر در پرداخت های ریز، جایگزین وجه نقد در تعاملات گردد و میزان استهلاک اسکناس و مسکوک به میزان بسیار بالایی کاسته شود و راهکارهای موجود در قالب شبکه های اختصاصی و با گستره نفوذ اندک را سامان بخشد، مسجل شده است. از این رو ، نسخه دوم از الگوی کارکردی صدور و راهبری کیف پول الکترونیکی (کیپا2) با هدف تشریح مدل کسب و کار و ارکان نظام پرداخت های مبتنی بر کیف پول الکترونیک و فراهم آوردن زیر ساخت لازم برای فراگیر شدن راهکارهای مورد نیاز در این زمینه تدوین شده است.
گفتنی است کلیـــات راه انـــــــدازی این سامانه در یک‌هزار و یکصد و شصتمین جلسه شــــورای پول و اعتبار که روز سه شنبه مورخ 24/2/1392 در بانک مرکزی برگزار شد، به استحضار اعضای شورا رسید و آنان پس از کسب اطلاعات لازم از مزایای این ابزار و تحسین بانک مرکزی به ایجاد این سامانه ،این بانک را به اجرا و راه اندازی سریعتر این سامانه موظف نمودند.
بر این اساس، روابط عمومی بانک مرکزی جهت آگاهی مردم شریف ایران در این زمینه، گفتگویی با دبیرکل بانک مرکزی انجام داده است که از نظر می گذرانید:
سید محمود احمدی دبیرکل بانک مرکزی با اشاره به این که کیف پول الکترونیک (کیپا) ابزار پرداختی با قابلیت ذخیره پول الکترونیک است که به صورت با نام و مبتنی بر فناوری های نوین ارتباطی در دو نوع پول مجازی و پول مبتنی بر تراشه صادر می شود، گفت: کاربری «کیپا» در مبادلات با مبالغ ریز بوده و وابستگی مستقیم به حساب بانکی و نیاز به ثبت در سامانه های حسابداری بانکی ندارد. همچنین پردازش الکترونیکی آن به صورت برون خطی به لحاظ اتصال به زیرساخت شبکه بانکی می باشد.
وی با اشاره به این نکته که خدمات پرداخت الکترونیک سیار، گستره وسیعی از فعالیت های مالی را در بر می گیرد که تحت قوانین مالی از طریق کیف پول الکترونیکی و دستگاه های قابل حمل مانند گوشی تلفن همراه ، گوشی هوشمند ، تبلت انجام می شود، خاطرنشان کرد: فناوری پرداخت سیار می تواند برای انتقال پول بین افراد نیز به کار رود.
احمدی «سپاس» را مجموعه ای متشکل از قوانین و مقررات حاکم بر ارایه دهندگان خدمات پرداخت سیار، نظام بانکی و سوئیچ سپاس ، با هدف نظارت و کنترل عملکرد پرداخت های سیار مبتنی بر کیف پول الکترونیکی خواند و تصریح کرد: با توجه به رشد تکنولوژی و افزایش ضریب نفوذ تلفن همراه در کشور، این ابزار می تواند به عنوان رسانه ای مناسب جهت انجام پرداخت های ریز بدون اتصال به شبکه بانکی به کار رود. سوئیچ سپاس با ایجاد زیرساختی ایمن منجر به اتصال منسجم شرکت های ارائه دهنده خدمات پرداخت و شبکه بانکی گردیده و به این ترتیب علاوه بر جلوگیری از صرف هزینه های تکراری ، امکان نظارت فنی و اجرایی بر عملکرد ارائه دهندگان خدمات پرداخت را فراهم می آورد.
وی خاطرنشان کرد: معماری در نظر گرفته شده برای سپاس بدین صورت است که مشتری از طریق حساب بانکی خود می تواند نسبت به شارژ کیف الکترونیکی اقدام نماید و از طریق مانده وجوه ریالی ذخیره شده در کیف پول الکترونیکی تراکنش های انتقال، خرید ، برگشت از خرید،پرداخت قبض و مانده گیری را انجام دهد.
همچنین چنانچه مشتری درخواست شارژ کیف پول خود را از طریق ارایه دهنده خدمات پرداخت همراه اول ارسال نماید، درخواست وی مستقیماً وارد سپاس شده و شارژ کیف پول الکترونیکی از طریق حساب بانکی مشتری صورت خواهد پذیرفت. لذا شارژ کیف پول الکترونیکی به صورت مستقیم و غیرمستقیم صرفاً از طریق حساب بانکی انجام خواهد شد.
وی مزیت این روش را در عدم امکان خلق پول توسط ارایه دهنده خدمات پرداخت همراه (اپراتور) برشمرد و افزود: اپراتور حق ارایه سرویس تخفیف یا پرداخت اضافی به مشتری را نخواهد داشت.
گفتنی است پرداخت از طریق تلفن همراه پدیده ای نو بوده که با توجه به ضریب نفوذ 80 درصدی تلفن همراه در کشور ظرفیت های بالقوه استفاده از خدمات مالی از طریق تلفن همراه فراهم است. این سیستم با ایجاد سهولت در انجام امور مالی و قابلیت انجام عملیات مالی در هر زمان و مکان ، پوشش سراسری خدمات بانکداری و پرداخت مالی در سطح کشور را فراهم می سازد.
اهم اقدامات مدنظر جهت عملیاتی نمودن سپاس در سال 1392توسط بانک مرکزی بدین شرح است:
1- تهیه نسخه نهایی الگوی کارکردی صدور و راهبری کیف پول الکترونیک 2( کیپا2)
2- تهیه نسخه نهایی مقررات و روال های ناظر بر سامانه پرداخت الکترونیکی سیار مبتنی بر کیف پول الکترونیکی
3- تهیه نسخه نهایی مستند فنی مربوط به سامانه پرداخت الکترونیکی سیار مبتنی بر کیف پول الکترونیکی
4- تهیه نسخه نهایی مستند امنیتی مربوط به سامانه پرداخت الکترونیکی سیار مبتنی بر کیف الکترونیکی
5- پیاده سازی ، تست و راه اندازی سامانه پرداخت الکترونیکی سیار( سپاس)
- ۹۲/۰۲/۲۹