دانشگاه فیلترینگ و ضد فیلترینگ
علی شمیرانی - سالهاست شرایط عجیبی در خصوص اعمال انواع فیلترینگها و تحریمهای مجازی در کشور ما حاکم است.
از گذشته تا کنون طیف نسبتا زیادی از پلتفورمها و خدمات مجازی از مبداء کشورها و شرکتهای سایبری برای ایرانیها مسدود و ممنوع بوده است.
در همین رابطه اما به تشخیص وزارت ارتباطات، سرمایهگذاری و ابزارهای دولتی برای عبور از برخی از این محرومیتها طراحی شده و آنطور که وزیر ارتباطات گفته، دسترسی به حدود 300هزار سایت و سرویس ممنوعه برای ایرانیها از طریق آنچه که «سامانههای تحریمشکن» نامیده شده، فراهم شده است.
اما این تلاشِ دولتی برای عبور از تحریمهای سایبری خارجی در حالی رخ میدهد که طیف گستردهای از پلتفورمها و خدمات مجازی، نه از بیرون، بلکه از داخل کشور مشمول فیلترینگ و ممنوعیت شناخته شده است.
جالب آنکه در خصوص ممنوعیتهای داخلی نیز سرمایهگذاریها و ابزارهای داخلی و خارجی در قالب فیلترشکنهای پولی و رایگان برای عبور از این موانع طراحی شده است و جالبتر آنکه چند سالی است که همه از هم میپرسند مافیای فیلترشکن کیست؟
به عبارت دیگر و در تناقضی عجیب، کشور ما همزمان مهد اعمال تحریمهای داخلی و خارجی مجازی و همزمان مهد طراحی ابزارهای دولتی و غیر دولتی برای رفع تحریمهای داخلی و خارجی شده است!
با بررسی اخبار میتوان گفت در دنیا کشوری یافت نمیشود که به شکل توامان با انواع هزینهها، عوارض و تبعات فیلترینگِ داخلی و خارجی مواجه باشد و در عین حال انواع ابزار، سرمایهگذاری و کسب درآمد برای عبور از موانع سایبری از داخل و خارج کشور در جریان باشد.
به طور خلاصه میتوان گفت با تداوم وضع موجود، ایران در حال تبدیل شدن به یک دانشگاهِ بزرگ فیلترینگ و فیلترشکن است، که همزمان دولت در حال فیلترینگ در داخل و رفع برخی فیلترینگها از خارج است و دهها میلیون ایرانی نیز در حال هزینه و کسب دانش بیشتر برای عبور از هر دو نوعِ فیلترینگهای مبداء و مقصد هستند.
لذا با توجه به وضعیت ایران که در مجموع در صدر فیلترینگ دنیا (از داخل و خارج) قرار دارد و سالهاست آموزشهای مستمری در این خصوص در حال دست به دست شدن میان کاربران است، بعید نیست با توجه به گسترش اعمال فیلترینگها در اقصا نقاط دنیا، و کمبود آشکارِ دانشِ مردم دیگر کشورها در نحوه مقابله با آن، به زودی ایرانیها به منبع و مرجعی برای آموزش و انتقال دانش در این خصوص تبدیل شوند و چه بسا امکان کسب درآمد از این راه را نیز داشته باشند!