قمار علنی شد
هلیا ظهیری - می‌گوید دروغی در کار نیست و واقعا پول به حسابت می‌ریزند و با هیجان از دوستانش نقل می‌کند که پول خوبی برنده شده‌اند، می‌گوید این سایت‌ها فیلتر نیستند و اتفاقا درگاه بانکی هم دارند،
می‌گوید در اینستاگرام دیده که شاخ‌ها و برخی سلبریتی‌ها تبلیغ این سایت‌ها را هم می‌کنند و حالا او نیز وسوسه شده که به این چرخه باطل بپیوندد، در پایان هم با شک می‌پرسد، یعنی سایت‌های قمار و شرطبندی قانونی شده‌اند؟
این‌ها را یک جوان 18 ساله از من می‌پرسد و می‌خواهد برای ورود به این سایت‌ها و به دست آوردن پول مطمئن شود. هرچند که به نظر می‌رسد تصمیم خود را از قبل گرفته است و حتی احتمال می‌دهم چند باری هم به این سایت‌ها سر زده باشد.
من اما برای سوالاتش پاسخی ندارم. اگر بگویم نه، کار این سایت‌ها غیرقانونی است و جرم، از هوش و ذکاوتش پیداست که بلافاصله از من سوال خواهد کرد که پس چرا فیلتر نیستند، درگاه بانکی دارند و تبلیغات هم می‌کنند؟!
مساله گسترش سایت‌های شرطبندی پدیده جدیدی در ایران محسوب نمی‌شود. سال‌هاست که رسانه‌ها از خطرات گسترش آنها می‌نویسند و وقتی در عمل اتفاقی رخ نمی‌دهد، حالا آنها روی به تبلیغات علنی و صدها میلیون تومانی هم می‌آورند.
این روزها در شبکه‌های اجتماعی تلاش‌های یک تیم ظاهرا روزنامه‌نگار در حال دست به دست شدن است که در آن ادعا شده این سایت‌ها وابستگی‌هایی به داخل دارند که با آنها برخورد نمی‌شود. رد یا تایید آن به عهده متولیان امر، اما واقعیت آن است که در سایه این سکوت سنگین شاهد خروج میلیاردها تومان پول از کشور هستیم و این بخش کوچکی از ماجرای سایت‌های شرطبندی و قمار است و در پس قضیه صحبت از پولشویی و سرقت اطلاعات بانکی مردم نیز هست و در این میان چون قمار جرم است، احتمالا کسی سراغ شکایت هم نمی‌تواند برود.
استفاده آزادانه از درگاه بانکی برای قمار
به اعتقاد صاحبنظران بخش قابل توجهی از امکان رشد و فعالیت سایت‌های قمار و شرطبندی در عدم نظارت بر درگاه‌ها توسط بانک‌ها، شاپرک و بی‌توجهی مسوولان به نحوه تراکنش‌های بانکی این سایت‌ها و فقدان اراده برخورد با آن است.
علی‌رغم رواج این سایت‌ها، تبلیغات آزادانه برای آنها در تلگرام، اینستاگرام و حتی به صورت پاپ‌آپ در سایت‌های پربازدید و قانونی اما خبر و واکنشی که حکایت از یک برنامه‌ریزی برای برخورد با این پدیده داشته باشد در سال‌های اخیر دیده نمی‌شود.
در روزهای گذشته تنها صدای اعتراض یکی از نمایندگان مجلس بلند شد؛ امیر خجسته، رییس فراکسیون مبارزه با مفاسد اقتصادی و اداری در مجلس شورای اسلامی ضمن ابراز تعجب از عدم برخورد و فیلتر سایت‌های شرطبندی گفته است: **بسیار شگفت‌آور است در مملکت اسلامی سایت‌های اشاعه قمار همانند قارچ در حال فراگیر شدن هستند و به نظر می‌رسد هیچ عزمی برای برخورد با این پدیده شوم و انگل‌گونه وجود ندارد.**
آنچنان که این نماینده مجلس می‌گوید: با وجود اینکه در قوانین ما هر گونه فعالیت محوریت قمار اعم از شرکت، اشاعه و تبلیغ جرم تلقی می‌شود اما سایت‌های شرطبندی به راحتی و با استفاده از کارت‌های بانکی اقدام به فعالیت مالی می‌کنند و این مساله بیانگر عدم وجود سیستمی ناظر بر پولشویی است.
گرچه این موضوع کمترین ارتباط را با وزیر ارتباطات دارد اما این نماینده مجلس حتی احضار و طرح سوال از وزیر ارتباطات را درباره این معضل قریب‌الوقوع می‌داند.
خط و نشان پلیس فتا برای بانک‌ها
از 16 آذر دو سال قبل تا کنون که از پلیس فتا اظهارات تندی علیه بانک‌ها و کمک آنها به سایت‌های قمار بلند شد، شاهد اخبار دیگری از نهادهای نظارتی از جمله پلیس فتا نیستیم، این در حالی است که در اخبار زیادی از کلاهبرداری‌ها از این طریق از سوی پلیس فتا در استان‌ها گزارش شده و صرفا شاهد هشدارها و انزارهایی به مردم برای نیفتادن در دام این کلاهبرداری‌ها هستیم.
در حالی که آذر ماه سال ۹۵ سردار کمال هادیان‌فر با اشاره به برخورد جدی با قماربازی و شرطبندی در فضای مجازی با انتقاد از اختصاص دادن درگاه‌های بانکی توسط بانک‌های داخل کشور به سایت‌های قماربازی و شرطبندی گفته بود: **در حال حاضر 32 بانک خصوصی و دولتی در کشور وجود دارد که باید پاسخگو باشند با چه مجوزی درگاه‌های پرداخت خود را در اختیار سایت‌ها و کانال‌های شرطبندی و قماربازی قرار می‌دهند و با چه استدلالی پول نجس قمار را با پول پاک مردم که در اختیار آنهاست مخلوط می‌کنند.**
قانونی که هست و نظارتی که نیست
آنچنان که پلیس یادآوری می‌کند براساس ماده 707، هر کس آلات و وسایل مخصوص به قماربازی را بسازد یا بفروشد یا در معرض فروش قرار دهد یا از خارج وارد کند یا در اختیار دیگری قرار دهد به سه ماه تا یک سال حبس و یک میلیون و 500 هزار تا شش میلیون ریال جزای نقدی محکوم می‌شود؛ همچنین طبق ماده 708، هر کس قمارخانه دایر کند یا مردم را برای قمار به آنجا دعوت نماید به 6 ماه تا دو سال حبس و یا از 3 میلیون تا 12 میلیون ریال جزای نقدی محکوم می‌شود و براساس ماده 709، تمام اسباب و نقود متعلق به قمار حسب مورد معدوم یا به عنوان جریمه ضبط می‌شود.
اما فارغ از این قانون و در فضای مجازی این سایت‌ها و این نوع کسب و کار نامشروع و کلاهبرداری جریان دارد. یکی از مسوولان مرتبط با این موضوع می‌گوید: **بررسی پرونده‌های مرتبط با قمار آنلاین نشان می‌دهد که بسیاری از اینگونه جرایم در ابتدا تنها با یک بازی و جابجایی مالی آغاز شده اما با گذشت زمان و جذب شدن افراد به عضوگیری و با استفاده از شگرد‌های مختلف به یک کلاهبرداری بزرگ منتهی می‌شود.**
وی می‌گوید: وب‌سایت‌های جعلی با پوشش قمار و از طریق فیشینگ به نام کاربری و رمز عبور فرد قربانی دسترسی پیدا می‌کنند و یا اینکه فرد قربانی میان بازی‌های قمار به طور نا‌خواسته اطلاعات خانواده یا دوستان یا شغلی خود را فاش می‌کند. همچنین مجرمین از طریق ویروس یا نرم‌افزار‌های جاسوسی که در قالب بازی‌های قمار به کامپیوتر فرد قربانی راه می‌یابند اطلاعات حساب کاربری بانکی و یا دیگر اطلاعات حساس را به سرقت می‌برند و فرد قربانی را فریب می‌دهند که باز کردن یک حساب کاربری در سایت‌های قمار پاداش و سود فراوانی دارد، در حالی که این طور نیست.
قماربازان را از فیلتر نترسانید
با این همه اما فعالیت این سایت‌ها و فعالان آن آنقدر آزاد است که یکی از پوکربازها می‌گوید: من چند سال است که این بازی را انجام می‌دهم و تاکنون هیچ مشکلی برای دریافت یا پرداخت پول نداشتم، البته منظورم برد و باخت نیست؛ من هم برد داشتم و هم باخت. من الان یک‌سال است که در میزهای تقریبا سنگین بازی می‌کنم ولی مشکل مالی برایم پیش نیامده است.
کسب و کار نامشروعی که قطعا با فیلتر شدن سایت لطمه‌ای نمی‌خورد چنان که افراد فعال در این سایت‌ها می‌گویند: **میزی که من با آن بازی می‌کنم، بیش از٣٠بار فیلتر شده است، اما هربار بلافاصله ادمین سایت در کانال تلگرام و صفحه اینستاگرام آدرس جدید سایت را وارد می‌کند و همه بلافاصله دوباره بازی‌شان را از سر می‌گیرند. فیلترکردن سایت برای ما که عاشق این بازی هستیم، یک شوخی است.**
با این همه وزیر ارتباطات می‌گوید: اگر وب‌سایتی فعالیت لاتاری می‌کند مردم می‌توانند از طریق سامانه internet.ir به کارگروه تعیین مصادیق گزارش کنند، آنجا در کمیته تعیین مصادیق گفتگو شود، چون جزو مصادیق غیرمجاز است و طبیعتا قمار و کلاهبرداری حوزه‌هایی هستند که ما باید امنیت مالی مردم را در فضای مجازی تامین کنیم.
پلیس و بانک‌ها از خط و نشان تا توصیه
رییس پلیس فتای یکی از استان‌ها که پرونده‌ای در موضع شرطبندی و قماربازی در استان متبوعش کشف شده و گردش مالی بسیار بالایی داشته به بانک‌ها توصیه می‌کند از قراردادن درگاه‌های اینترنتی به افراد غیر قابل اعتماد و اعطای اینگونه موارد به این افراد جداً خوداری کنند چراکه زمینه‌ساز جرایمی همچون شرطبندی و ... است که دارایی و سرمایه افراد عادی در جامعه را به تاراج می‌برند.
**در واقع سایت‌های شرطبندی و قمار آنلاین بستری بی‌بدیل برای پولشویی شده‌اند و جالب اینجاست که در بستر خدمات بانکی کشورهم آزادانه فعالیت می‌کنند و درگاه الکترونیکی بانک‌های رسمی کشور در اختیار آنهاست و اغلب از طریق شرکت‌های پی‌اس‌پی تحت نظارت شاپرک به درگاه‌های بانکی متصل می‌شوند.**آنچنان که گفته می‌شود ترفندی که این سایت‌ها می‌توانند به درگاه بانکی وصل بشوند استفاده از یک شرکت واسط است که البته ای‌نماد هم دارد؛ این شرکت با استفاده از ای‌نماد موفق به دریافت درگاه بانکی می‌شود اما آن را به سایت شرطبندی می‌فروشند.
قوانینی برای درگاه‌های پرداخت
این شرایط در حالی رقم می‌خورد که حتی در زمینه استفاده از درگاه پرداخت نیز قوانین محکمی وجود دارد که نظارت بر اجرای آن می‌توانست جلوی این فعالیت آزادانه غیر قانونی با برخورداری از درگاه پرداخت را بگیرد.
بر اساس این قوانین فعالیت تمام سایت‌های درخواست‌دهنده باید مجاز و مطابق با قوانین عمومی و تجارت الکترونیکی کشور باشد و در بندی دیگر صراحت دارد که محتوا و مضمون سایت‌ها نباید برخلاف فرهنگ و عقاید جمهوری اسلامی باشد.
دارابودن مجوزهای شغلی معتبر حقیقی و حقوقی در زمینه فعالیت مورد نظر، فیلتر نبودن سایت، عدم پذیرش سایت‌های دارای هاست و دامنه رایگان و ممنوعیت خرید و فروش کالاهای غیر مجاز از دیگر مواردی است قانون به آن صراحت دارد، از مصادیق این کالاها نیز کارت‌های شرطبندی ، قمار و بخت‌آزمایی اعلام شده است.
حالا اما گفته می‌شود که شاپرک مسدود کردن درگاه‌های بانکی سایت‌های قمار آنلاین را در دستور کار خود قرار داده و بیش از 130 درگاه متخلف را مسدود کرده و البته در اطلاعیه‌‌ای اعلام کرده که راستای انجام وظایف نظارتی خود با سایر نهادهای مرتبط از جمله پلیس فتا، دادستانی کشور و بانک‌مرکزی همکاری لازم و تنگاتنگی دارد و از تمام ظرفیت خود برای مسدودسازی راه‌های سوءاستفاده از ابزارهای پرداخت الکترونیکی کشور بهره می‌برد.
گردش حساب‌هایی که برای بانک جذاب است
این شرایط و این موضع‌گیری دیرهنگام پس از تشدید کلاهبرداری‌ها در حالی است که این موضوع چند سال است که رواج دارد و در سال‌های گذشته شاهد بودیم که بانک‌ها به سایت‌های غیرمجاز پیش‌بینی مسابقات فوتبال که حتی فیلتر هم شده‌اند خدمات الکترونیکی ارایه می‌دادند. در این زمینه حتی رسانه‌ها از همان سال‌ها این موضوع را متذکر شدند که این سایت‌ها ابتدا برای واریزهای اینترنتی کارهایی به جز پیش‌بینی مسابقات فوتبال و شرطبندی مجوز می‌گیرند و بانک نیز برای جلب مشتری و منابع مالی خدمت پرداخت اینترنتی را به این گونه سایت‌ها ارایه می‌کنند. پس از مدتی فعالیت سایت تغییر یافته و واریزها به جای خرید کالا و خدمات به شرکت در مسابقات پیش‌بینی مسابقات فوتبال تغییر یافته و موضوع فعالیت و مجوز اولیه مورد سوال واقع می‌شود.
**در واقع به اعتقاد متخصصان، بانک‌ها پس از ارایه خدمات پرداخت الکترونیکی به سایت‌ها چندان نظارت محکمی بر موضوع فعالیت نداشته و صرفا گردش حساب برایشان اهمیت دارد و به جزییات این واریزها توجهی ندارند.**
در هر حال کافی است دنبال واژه شرطبندی، پیش‌بینی آنلاین، بت، کازینو و ... باشیم تا به انبوهی از سایت‌های اینترنتی غیرفیلتر در این زمینه هدایت شویم، از کسب و کارهایی که بر مبنای طراحی پلتفرم بازی‌های کازینو آنلاین و شرط‌بندی‌های ورزشی اینترنتی شکل گرفته‌اند تا سایت‌هایی که بستر اینگونه فعالیت‌ها هستند و فعالیت آزادانه آنها حتی غیرقانونی بودنشان را شبهه‌ناک کرده است.
وضعیت گردش حساب قانونی سایت‌ها و کسب و کارهای غیرقانونی داستانی است که گویا تمامی ندارد؛ معمایی چند مجهولی که نمی‌شود به راحتی مجهول آن را پیدا کرد، چنان که قانون هم فعالیت قمار و شرطبندی را رد می‌کند و برای آن مجازات تعیین کرده، هم چارچوب استفاده از درگاه‌های پرداخت را مشخص کرده، پلیس فتا بارها از برخورد انتظامی با آنها خبر داده اما باز هم شاهد رشد قارچ‌گونه آنها هستیم.
قماربازی وارد فاز تبلیغ علنی شد
در نتیجه تمام آنچه که ذکر شد، قمار و قماربازی اینترنتی در ایران با توجه به گسترش شدید آنها، موفقیت در جلب توجه و اعتماد کاربران، تعلل در مهار آنها، شایعاتی مبنی بر حمایت از آنها و مسایلی از این دست، کار را به جایی رسانده که تخمین زده می‌شود روزانه درآمدهای میلیاردی به جیب می‌زنند.
موضوع اما به کسب درآمد میلیاردی هم محدود نشده و گردانندگان قمارخانه‌ها، اکنون وارد فاز تبلیغات علنی برای اعتمادسازی بیشتر، جذب مخاطب بیشتر و در نهایت کسب سود بیشتر شده‌اند. این تبلیغات هم دیگر مخفیانه نیست و از رسانه‌های داخلی با عناوینی همچون مسابقات پیش‌بینی گرفته تا صفحات افراد شناخته شده اینستاگرام که علنا سایت‌های قمار را تبلیغ می‌کنند، قابل مشاهده است.
**پر واضح است که مخاطبانی که این مطلب را می‌خوانند و البته گردانندگان قمارخانه‌ها نیز وقتی شاهد برخورد خاصی نیستند، مطلب حاضر و مطالب مشابه دیگر رسانه‌ها را در سایت‌های خود می‌گذارند تا با قلدری به همه نشان دهند کسی کاری با کاسبی ایشان ندارد و خیال جوانان راحت باشد که حداقل رسانه‌ها اهمیتی در این خصوص ندارند!** (منبع:عصرارتباط)