پوکمونها درخیابانهای تهران
سعید اصغرزاده - با آنکه ما از دنیای علم و تکنولوژی و بسیاری از دستاوردهای جهان معاصر عقب هستیم اما نمیتوانیم در برابر وقایعی که در اطرافمان درحال اتفاق افتادن هستند، سکوت کنیم و تحلیلی از خود ارایه ندهیم! نمیشود که راضی به آنچه داریم باشیم و نیمنگاهی به دستاوردهای جدید علم و نوآوری نداشته باشیم! این روزها که ما دلخوش به سوگلیهای شبکههای اجتماعی هستیم و با تلگرام و فیسبوک و اینستاگرام، گذران عمر میکنیم و خشنودیم که در مشارکتی خودخواسته با سایر هموطنان و افرادی در اقصی نقاط جهان قرار گرفتهایم و به تبادل اطلاعات میپردازیم و از سد سانسور و ممیزی عبور میکنیم، کشورهای غربی و بسیاری از کشورهای دیگر درحال استفاده از فرآوردههای جدید دنیای ارتباطات هستند. کمترینش یک بازی است که شاید بیشترین اثر را در همین سالها روی روابط اجتماعی ما آدمیان بگذارد! فرآیندی که روزبهروز بر تعداد کاربرانش افزوده میشود و تعامل و مشارکت جدیدی را بین آدمیان بهوجود میآورد که تا بهحال وجود نداشته. اشتراک آدمیان در دنیای واقعی براساس موجوداتی در دنیای مجازی!
اصولا ترکیب دنیای واقعی و مجازی یکی از رویاهای همیشگی بشر بوده است. بسیاری از کتابها و فیلمها بر همین اساس ساخته شدهاند و حالا رویاپردازی در آخرین مرحله خود، شما را از خانههایتان بیرون کشیده و در هیبت یک جستوجوگر، همراه سایر بازیگران، به کشف و صید و صعود میرسید. یک بازی، اکنون دارد تبدیل به یک بازی مشارکتی میشود. یک بازی مشارکتی که در آن با همگروههایی آشنا میشوید که قبلا بنا بود در فیسبوک یا تلگرام آشنا شوید. اما دیگر این آشنایی در فضای مجازی نیست. در خیابان است. در پارک است. در جنگل است و... .
در این بازی شخصیتهای مختلفی بهطور مجازی در دنیای واقعی خلق میشوند و کاربر باید با استفاده از حسگرهای گوشی خود آنها را بیابد و به جنگشان برود. در قالب این بازی میلیونها نفر درگیر خلق شخصیتهای مجازی و مبارزه با یکدیگر شدهاند. نکته مهم این است که هر یک از کاربران این بازی باید در محیطهای واقعی به دنبال شخصیتهای مجازی مخفیشده در نقاط مختلف بگردند و آنها را هدف بگیرند، بنابراین اجرای بازی پوکمون گو مستلزم جابهجایی و حرکت در سطح شهر است. بنابراین افراد درگیر در این بازی توجه به محیط اطراف را بهشدت از دست میدهند و ممکن است با مشکلاتی جدی مواجه شوند.
در روزهای اخیر و بعد از استقبال از این بازی ساخت نینتندو، خبرهای متعددی در رسانهها در مورد تصادف کاربران این بازی با خودروها، سرقت از آنها توسط دزدان حرفهای و دیگر سوانح منتشر شده و به نظر میرسد با افزایش تعداد کاربران این بازی در نقاط مختلف دنیا شاهد انتشار اخبار بیشتری از این دست باشیم. بنابراین میتوانیم بگوییم که پوکمون گو (Pokémon Go) درحال تسخیر جهان است.
این روزها و شبها را بسیاری از مردم جهان به پوکمونها اختصاص دادهاند؛ موجوداتی که سابقه حضورشان در بازیهای ویدیویی به سالهای پیش برمیگردد و یکی از محبوب و شناختهشدهترین برندها در حوزه سرگرمی است. نینتندو پس از تصمیم خود مبنی بر حضور در حوزه بازیهای موبایل؛ بالاخره نخستین تلاش و محصول جدی خود برای گوشیهای هوشمند را روانه بازار کرد تا نشان دهد چگونه میتوان در کمتر از یک روز، یک بازی را صدرنشین بازیهای پرفروش و محبوب فروشگاه اپاستور کرد.
اگرچه عرضه این بازی از نظر اقتصادی به نفع نینتندو بوده و باعث رشد ٢٥درصدی ارزش سهام این شرکت در بورس شده است. صاحبان رستورانها، بارها و کافیشاپها هم ازجمله افرادی هستند که از عرضه این بازی نفع بردهاند، زیرا تعداد افرادی که در کوچه و خیابانها به دنبال پوکمون میگردند و به علت خستگی ترجیح میدهند قهوه یا نوشیدنی خنکی بخورند، افزایش یافته است. در برخی موارد تعدادی از این کافیشاپها قیمت فروش نوشیدنی و غذا را در آخر هفتهها به علت افزایش حضور پوکمونبازها تا ٣٠درصد افزایش دادهاند.
البته خود نینتندو هم با فروش اقلامی برای تسهیل اجرای این بازی، سود فراوانی به جیبزده، یکی از این اقلام محبوب
Lure Module ١٠ دلاری است که با خرید آن میتوان پوکمونها را برای حضور در محیطهای خاص جذب و تحریک کرد. به نظر میرسد صاحبان رستورانها و بارها هم به چنین خریدهایی علاقه نشان دهند تا پوکمونها را به محل کسب و کار خود بکشانند.
بررسیهای اولیه نشان میدهد این بازی ترافیک افراد پیاده در برخی شهرها و دوستیهای اتفاقی را به وضوح افزایش داده، گروههای مشارکتجویانه برای رسیدن به هدفی خاص را توسعه داده و بسیاری از افراد را از خانههایشان بیرون کشانده است اما باید برای قضاوت دقیقتر در این زمینه مدتی صبر کرد.
در این بازی که برای گوشیهای تلفنهمراه طراحی شده، دنیای واقعی و مجازی با یکدیگر ترکیب شدهاند. این بازی درحال حاضر بهطور عمده در ایالات متحده آمریکا، نیوزلند، آلمان و بریتانیا در دسترس علاقهمندان است و از آنجا که تقاضا برای انجام آن بسیار بالا و خارج از ظرفیت سرورها بوده، توزیع «پوکمون گو» موقتا در دیگر کشورهای جهان متوقف شده است. شرکت پوکمون درحال برطرف کردن این مشکل است تا امکان استفاده از این بازی در تمام کشورها فراهم شود. با این وجود، برخی از کاربران در دیگر نقاط جهان ازجمله ایران توانستهاند از طریق پراکسی سرورهای کشورهای آمریکا و آلمان و نیوزلند، این بازی را دانلود کنند.
در روزهای آینده ممکن است افرادی را در خیابان ببینید که گوشی به دست، حرکات عجیب و غریبی انجام میدهند، اما نگران نباشید. این افراد مشغول جدیدترین شاهکار شرکت نینتندو هستند: پوکمون گو. ایده جدیدترین بازی پوکمونها بسیار جالب و متفاوت است: برای موفقیت باید از جای خود برخاسته و در شهر سفر کنید!
پوکمون دقیقا چیست؟
اگر با پوکمون آشنا نیستید لازم است توضیح کوتاهی در مورد آنها به شما بدهیم. پوکمون نخستین بار توسط شرکت نینتندو برای کنسول دستی Game Boy منتشر شد. پوکمونها موجوداتی عجیبوغریب شبیه به حشرات هستند که شما باید آنها را شکار و تقویتشان کنید. سپس میتوانید این حشرات را رودرروی یکدیگر قرار دهید تا با یکدیگر نبرد کنند. چیزی تقریبا مشابه با بازی محلی خروس جنگی. تا به حال بیش از ٥٠ نسخه مختلف از این سری بازی برای کنسولهای مختلف ساخته شده است. پوکمونها در دنیا محبوبیت زیادی دارند، بهگونهای که از جهان بازی نیز فراتر رفته و انیمه، مانگا و سایر ملحقات این سری نیز موفقیتهای بسیاری را کسب کردهاند.
پوکمون گو، شاهکاری جدید در بازیهای موبایلی
پوکمون گو نیز مانند سایر بازیهای سری پوکمون بر پایه ایده به دام انداختن پوکمونها، تقویت آنها و مبارزه به کمک آنها ساخته شده است. اما تفاوت جایی آغاز میشود که برای به دام انداختن این موجودات باید فعالیت بدنی داشته باشید! درواقع پوکمونهای این بازی داخل دنیای واقعی پنهان شدهاند.
برای اجرای این بازی که بر پایه واقعیت افزوده کار میکند، نیاز دارید حتما GPS شما روشن باشد. روی صفحه اصلی بازی کاراکتر خود را در محلی که هستید و روی نقشه مشاهده میکنید. باید حرکت کرده و هر لحظه حواستان را جمع کنید، نکند که پوکمونی در کنار شما باشد و از آن غافل شده باشید! بازی شما را راهنمایی میکند که در چه مسیری باید حرکت کنید که به یک پوکمون برسید. هنگامی که به یک پوکمون نزدیک میشوید، گوشی شما شروع به لرزیدن میکند. حال باید با دوربین گوشی خود اطراف را نگاه کنید تا یکی از این موجودات را پیدا کنید. پس از اینکه پوکمون مورد نظرتان را دیدید، باید به کمک توپ مخصوص به دام انداختن پوکمون موسوم به Poké Ball آن را به دام بیندازید. توجه کنید که پوکمون موردنظر منتظر نمیشود شما با پرتاب توپ او را گیر بیندازید. اگر در پرتاب توپ دقت نکنید ممکن است پوکمون را فراری دهید! در ضمن توجه داشته باشید هنگامی که گوشیتان به نشانه نزدیکبودن به پوکمون شروع به لرزیدن میکند، به آن معنا نیست که شکار در دو سه قدمی شماست! ممکن است مجبور باشید چند صد متر را گوشی به دست اسکن کنید تا یکی از این موجودات را بیابید.
نکته جالب دیگر آن است که پوکمونی که شما از طریق دوربین گوشی خود میتوانید ببینید برای سایر کاربران نیز قابل مشاهده است. ممکن است در خیابان گوشی به دست دنبال پوکمونی باشید و همان لحظه فرد دیگری را در حالت مشابه ببینید. پس دست بجنبانید تا زودتر از او پوکمون را شکار کنید.
پوکمونها انواع مختلفی دارند، برخی از آنها ممکن است در هر جایی پیدا شوند و برخی دیگر در مکانهایی خاص. مثلا نوعی پوکمون آبزی وجود دارد که برای شکار آن باید نزدیک جاهایی بروید که رودخانه یا دریا وجود دارد.
پوکمونها چه کاربردی دارند؟
همانطور که پیش از این اشاره کردیم پوکمونها را شکار میکنید تا با آنها مبارزه کنید. وقتی در بازی به سطح خاصی برسید، بازی از شما میپرسد که دوست دارید عضو چه تیمی شوید. سه تیم درحال حاضر وجود دارد (زرد، قرمز و آبی) که شما میتوانید به هرکدام از آنها بپیوندید. پس از این برای نبرد با تیمهای دیگر یا تمرین با همتیمیهایتان و قویکردن پوکمونها باید به باشگاههایی بروید که باز هم در مکانهای واقعی وجود دارند. هنگامی که در منطقهای از شهر به باشگاهی میرسید، از روی رنگ آن میتوانید متوجه شوید در اشغال کدام تیم است و اگر در اشغال حریفان بود میتوانید به آن حمله کنید.
بخش نبرد بازی نیز جذابیت خاصی دارد. شما میتوانید یکی از پوکمونهای خود را انتخاب کنید و در دو راند با پوکمون محافظ آن باشگاه مبارزه کنید. اگر مبارزه را ببرید از امتیاز پرستیژ آن باشگاه کم میشود و هنگامی که امتیاز پرستیژ باشگاهی به صفر برسد، هر تیمی که بخواهد میتواند با قرار دادن یک پوکمون محافظ، باشگاه را به تصرف خود دربیاورد. هنگامی که تیمی باشگاهی را تصرف میکند، سایر اعضای تیم به کمک نبردهای تمرینی که با پوکمون محافظ باشگاه انجام میدهند، میتوانند هم امتیاز پرستیژ باشگاه را افزایش داده تا دیرتر تسیلم تیمهای دیگر شود و هم سطح پوکمونهای خود را ارتقا دهند. پوکمون گو میتواند یک بازی جذاب تیمی باشد. میتوانید برای اینکه یک باشگاه را که امتیاز پرستیژ بالایی دارد، زودتر تسخیر کنید، با دوستانتان قرار بگذارید و در زمان مشخصی به آن حمله کنید.
آیا باید برای بازیکردن خانه را ترک کنم؟
در تئوری جواب منفی است. شما میتوانید با خرج کردن Pokécoins (و پول واقعی) پوکمونها را به پذیرایی خانه خود بیاورید. البته این حالت جدا از روح بازی است. تحقیقات اولیه درباره بازی نشان میدهد که بازیکردن این بازی باعث بالارفتن روابط اجتماعی و کمک به سلامت روانی افراد میشود؛ پس چرا خانه بمانیم؟ بیرون رفتن بهترین کار ممکن است!
باید چه کارهایی انجام دهیم؟
در Pokémon Go میتوانید با تمرین دادن پوکمونتان، آن را قویتر کرده و قابلیتهایش را بیشتر کنید. در درجه نخست میتوانید با استفاده از ترکیب Stardustها (آیتمی که هنگام شکار پوکمونها به دست میآورید) سطح پوکمون را ارتقا دهید، یا با استفاده از آبنباتها، امتیاز نبرد پوکمون را افزایش دهید که این امر منجر به قویترشدن او خواهد شد. اما در درجه بعدی باید به جنگیدن مشغول شوید. در ابتدای بازی باید تیم خود را از بین قرمز، آبی و زرد انتخاب کنید. بعد از اینکه تیم خود را انتخاب کردید، مشخص میشود چه باشگاهی خودی و چه باشگاهی مربوط به جنگیدن با دیگر پوکمونهاست. وقتی به سطح ۵ برسید میتوانید پوکمونتان را برای جنگیدن به باشگاه ببرید. باشگاههای خودی برای تمرین و قویکردن پوکمونها و باشگاههای رقیب برای جنگیدن به کار میروند.
Pokestop چیست؟
Pokestopها مکانهایی هستند که میتوانند با پیدا کردن و رفتن به سمت آنها به دریافت آیتمهای مختلف یا به عبارتی lootکردن مشغول شوید. در این ایستگاهها میتوانید آیتمهایی مانند Pokebalها، اسنک برای پوکمونها و دارو برای پوکمونهایی که جنگیدند، پیدا کنید.
آیا نیاز تبدیل پول واقعی به Pokecoins در بازی احساس میشود؟
به هیچ وجه؛ سیستم پرداخت درون برنامهای بازی یک قابلیت اضافه برای سازمان در بازی است. با رفتن به فروشگاه درونبازی میتوانید پول واقعی را به پول درونبازی تغییر داده و با استفاده از آن آیتم خریداری کنید. دلیل اینکه جواب این سوال را منفی پاسخ دادیم این است که بسیاری از آیتمهای بازی را میتوانید در ایستگاههای Pokestop پیدا کنید.
آیا حتما باید به موسیقی بازی گوش دهم؟
نه، شما میتوانید با رفتن به بخش تنظیمات بازی، صدای موسیقی آن را خاموش کرده و هر قطعهای که علاقه دارید، گوش دهید. اگر در کنار دوستان پوکمونیتان هستید، موسیقی آرام گوش دهید و از گشتوگذار در واقعیت افزوده بازی لذت ببرید اما اگر درگیر جنگ پوکمونی شدید، موسیقی راک پیشنهاد میشود!
کمک! من خیلی پوکمون شکار کردم و نمیتوانم آنها را مدیریت کنم!
دو مورد میتوانند در این زمینه به شما کمک کنند. یک اینکه میتوانید از گزینه Transfer برای تبادل پوکمون با مقداری آبنبات اقدام کنید و سپس از این آبنباتها برای قویترکردن پوکمون موردعلاقهتان استفاده کنید، یا اینکه با استفاده از گزینه تغییر نام پوکمونها، هر کدام را به نامی که در خاطرتان باقی میماند، تغییر نام دهید. مثلا اگر به من باشد، از اسامی بازی Fallout استفاده میکنم و اسم قویترینشان را Paladin Danse میگذارم!
آیا Pokémon Go مصرف باتری بالایی دارد؟
از آنجایی که ممکن است بیشتر زمان این بازی را در خیابانها و پارکها صرف کنید، یکی از سوالهای اساسی این است که Pokémon Go با باتری موبایل شما چه رفتاری دارد؟ گزینه نخست داشتن یک پاوربانک است اما اگر نمیخواهید هنگام گشتن دنبال پوکمونها بار اضافی حمل کرده و به قول معروف، سبک سفر کنید، میتوانید از کارهای معمول برای حفظ عمر باتری بهره ببرید. مثلا بقیه اپلیکیشنها را ببندید یا گوشی هوشمندتان را روی حالت کممصرف قرار دهید.
بازی چه جنبههای اجتماعیای دارد؟
در این مرحله که تنها چند روز از عرضه بازی میگذرد، تعامل در بازی محدود به برخورد با دیگر بازیکنان برای جنگیدن یا رفتن به باشگاه میشود اما گفتهها و شنیدهها حاکی از این است که بازیکنان با یکدیگر دوست میشوند و تیم تشکیل میدهند تا به شکار دستهجمعی بروند، یا به هم کمک میکنند تا پوکمونهای نایاب و کمیاب را پیدا کنند. نکته بسیار جالب این است که در همین ابتدای کار این بازی از شبکه اجتماعی Tinder هم محبوبتر شده است و این شاید نقطه آغازی برای پدیدآمدن متفاوتترین شبکه مجازی از متفاوتترین راه باشد. Pokémon Go همان بازی موبایلی است که میتواند هم بازیهای این دستگاهها را تغییر دهد و هم شبکههای اجتماعی را دستخوش تحولات اساسی کند.
استقبال کاربران
این بازی که ۶ ژوییه (چهارشنبه ۱۶ تیر) روانه بازار شد، در نخستین هفته عرضه به بازار توانست محبوبیت بسیار بالایی بهدستآورد. شمار کاربران این بازی در ایالات متحده آمریکا، نیوزلند و آلمان به ۲۱میلیون کاربر فعال رسیده است. افزایش محبوبیت این بازی در سراسر جهان باعث شد ارزش سهام شرکت نینتندو در بورس توکیو در روز پنجشنبه ١٦,٨ درصد افزایش یابد. میزان دانلود این اپلیکیشن تاکنون بیش از دانلود اپلیکیشنهایی همچون تیندر، اسنپ چت (هفت برابر بیشتر)، واتسآپ یا فیسبوک مسنجر بوده است.
انتقاد به این نرمافزار
پوکمون گو میتواند به بخشی از حساب کاربری شما در گوگل دسترسی داشته باشد. این انتقادی است که توسط آدام ریوه که یک مهندس نرم افزار است، مطرح شده است. از نظر او این بازی، یک خطر بزرگ امنیتی است. اما وبلاگ تخصصی Gizmodo که به ارایه اطلاعات درباره سرگرمیها و فناوریهای جدید میپردازد، درباره صحت این ادعا شک دارد و معتقد است پوکمون گو نمیتواند به ایمیلهای کاربران دسترسی داشته باشد.
انتقاد دیگر، به محلهای طراحیشده بهعنوان مخفیگاههای پوکمونهاست، زیرا باعث شده گاه مسیر شکارچیان پوکمون از اتاقهای بیمارستان یا از روی خطوط راهآهن بگذرد، مسالهای که خطرهای بسیاری را بهعنوان مثال در کشور هلند به همراه داشته است. با این وجود، شرکت نیانتیک اعلام کرده درحال برطرفکردن ضعفها و خطاهای موجود در این نرمافزار است.
ارتباطات اجتماعی
Pokémon Go بنا بر سبک و ایدهای که دارد در نگاه اول یک بازی عجیب با ایدهای متفاوت به نظر میرسد؛ بازیای که اساسش بر ارتباط با دیگر بازیکنان و درگیر شدن در روند این ارتباط پایه گذاشته شده است. به همین دلیل است که بسیاری از علاقهمندان به بازیهای موبایل در نگاه اول با یک ایده گنگ و عجیب روبهرو میشوند و در قدم بعدی با توجه به روح شرقیبودن بازی و البته اسم پوکمونها؛ خیلی سمت این بازی نمیروند.
اگرچه Pokémon Go تنها چند روز است در آمریکای شمالی عرضه شده اما همین مدت زمان برای این بازی کافی بود تا با عرضاندام در برابر بزرگان این حوزه، به تیتر یک رسانههای دنیا تبدیل شود. محصول جدید نینتندو توانسته با کنار زدن بازی Clash Royale، لقب سریعترین بازی که در صدر جدول فروشگاههای اپاستور و گوگلپلی قرار میگیرد را از آن خود کند. در درجه بعدی شاید بالا بردن ۱۰میلیارد دلاری ارزش سهام نینتندو دلیل محکمی برای جدی گرفتن Pokémon Go باشد. عرضه Pokémon Go باعث شد ارزش سهام نینتندو به بالاترین رقم خود در ۳۳سال گذشته برسد.
عواقب اجتماعی
البته خبرها و حاشیههای پیرامون پوکمونها این روزها فقط به اخبار خوش و ترازهای مالی ختم نمیشود. از پیدا شدن یک جسد به جای پوکمون تا دزدی افراد مسلح؛ همه و همه نشان میدهند که نینتندو چطور قلب بازیهای موبایل را هدف گرفته تا بتواند خیلی سریع خود را بهعنوان یکی از بالادستیهای این حوزه پرسود و محبوب مطرح کند. نکته جالب اینجاست که همه این موارد درحالی اتفاق افتادهاند که Pokémon Go هنوز در سرزمین مادری پوکمونها یعنی ژاپن عرضه نشده است. به عبارتی صحیحتر، درواقع این بازی هنوز در هیچ جای دنیا به جز ایالاتمتحده آمریکا منتشر نشده است! با شروع طوفانی که پوکمونها، آن هم در غرب داشتهاند؛ اثرات و عواقب ورود آنها به سرزمین آفتاب تابان و کشورهای آسیای شرقی را به سختی میتوان متصور شد.
به گزارش روزنامه شهروند، پوکمون گو یک بازی انقلابی است اما ویژگیهایش باعث شده حواشی عجیبی نیز داشته باشد. در روزهای ابتدایی دختری ١٩ساله که در کنار یک رودخانه به دنبال یک پوکمون آبی بوده، جسدی را یافته است! از طرف دیگر چند نفر سارق در ایالت میسوری از بازی پوکمون گو برای به دام انداختن قربانیان خود استفاده میکردند. پلیس هشدار داده است که والدین مراقب باشند کودکان شان به واسطه این بازی با چه افرادی در دنیای خارج روبهرو خواهند شد. مردم دیوانه پوکمون گو شدهاند. افراد هنگام رانندگی و حتی در میدان نبرد با داعش مشغول این بازی هستند. در استرالیا مردم برای یافتن پوکمونها به یکی از ایستگاههای پلیس رفتهاند که واکنش پلیس این کشور را درپی داشته است. فعلا با آیپیهای ایرانی نمیشود به سرورهای بازی متصل شد و برای تجربه پوکمون گو باید این مانع را دور زد. با این حال تاکنون نیز کاربران ایرانی زیادی به این بازی ملحق شدهاند...