کارتهای هوشمند ملی کی بدست مردم می‌رسد؟
سالها تأخیر برای تحویل کارتهای هوشمند ملی افکار عمومی را نگران کرده؛ مطالبات متعددی برای همین در «فارس من» ثبت شده است. این گزارش مرور مطالبات آنهاست.
هزار و یک شب مطالبات مردم درباره کارتهای هوشمند در فارس‌من؛ کارتهای ملی تازه کی بدست مردم خواهد رسید؟
به گزارش خبرگزاری فارس؛ طرح تعویض کارت هوشمند ملی به جای آنکه بتواند راهگشای حل مشکلات مردم باشد، باری بر مشکلات روزانه آن ها افزوده و حالا مردم پس از ۸ سال از آغاز این طرح، با ایجاد کمپینی در فارس من خواستار نگاه جدی دولت به موضوع صدور کارت هوشمند ملی شده اند. در این راستا برخی از کاربران، کمپینی برای پایان دادن به مشکلات کارت های هوشمند ثبت کرده اند.
مردم کارتهای قدیمی را می‌خواهند!
کاربران فارس من سوژه ای را با عنوان «علت تأخیر صدور کارتهای هوشمند ملی چیست؟» را در تیرماه سال جاری ثبت کردند که طی آن معتقدند: «ثبت‌نام کارتهای هوشمند ملی از دو، سه سال پیش شروع شده است و کسانی که دو سال پیش ثبت‌نام کرده‌اند هنوز کارت‌شان صادر نشده است از طرفی اعتبار کارتهای ملی قدیمی هم تمام شده و باید رسید ثبت‌نام کارت هوشمند به همراه شناسنامه همراه فرد باشد تا برای دریافت خدمات استعلام بگیرند.»
در ادامه این مطالبه، منتقدان طرح کارت هوشمند ملی با اشاره به سختی‌‌های تحویل این کارت، اضافه می‌کنند: «مسئولین لطف کنند در صدور کارت تعجیل کنند و یا اینکه زمان کارتهای قدیمی را تمدید کنند.» به طور قطع ثبت این سوژه یکی از مهمترین دغدغه های مردم در حوزه صدور اسناد هویتی است و ما نیز تا پایان این ماجرا آن را پیگیری خواهیم کرد.
اقدامی برای هوشمندسازی؛ جمع‌آوری کارتهای قدیمی از چه زمانی شروع شد؟
سالها از آغاز طرح هوشمند کردن کارتهای ملی مردم می‌گذرد اما این طرح تاکنون نتوانسته انتظار مردم را برآورده کند مجلس باید برای پایان دادن مشکلات این طرح شکست خورده ورود جدی داشته باشد. حدود ۸ سال از روزهای آغازین پروژه کارت هوشمند ملی می‌گذرد، با این حال سرنوشت این پروژه بزرگ همچنان از سال ۹۱ تاکنون نامعلوم و مبهم است.
در سال ۱۳۹۱ این پروژه بزرگ با صدور ۲ میلیون کارت، کار خود را آغاز کرد و قرار بود تا پایان سال ۹۴ این کارت‌ها برای تمامی مردم صادر شود تا گامی برای محقق شدن پروژه های دولت الکترونیک در کشور باشد. اما این پروژه در ادامه به دلایلی که بعدها خواهد آمد نتوانست پایان خوشی را برای کارتهای ملی و هوشمند ایرانی‌ها رقم بزند، آنچنان که ماه‌ها از تاریخ انقضای کارتهای ملی پیشین می‌گذرد و مردم هم همچنان سردرگم در راهروهای دفاتر پیشخوان!
بنابر اذعان مرکز پژوهش‌های مجلس، تاکنون از ۶۲.۵ میلیون نفر واجد الشرایط دریافت کارت هوشمند ملی، ۵۸ میلیون نفر ثبت نام کرده اند و با این حال برای ۴۸ میلیون نفر کارت هوشمند ملی صادر شده است. بنابر این گزارش، ۱۰ میلیون نفر اقدام به ثبت نام کرده اما کارت خود را دریافت نکرده اند و ۴ تا ۵ میلیون نفر دیگر برای این طرح ثبت نام نکرده اند.
چرا کارت هوشمند ملی؟
کارت هوشمند ملی، سندی است که اطلاعات هویتی هر فرد در آن ذخیره شده است. این کارت می‌تواند در شناسایی، تصدیق هویت و امضای دیجیتال نیز نقش مهمی را ایفا کند و مانع جعل هویت افراد شود. همچنین تراشه موجود در کارت هوشمند ملی، می‌تواند طیف گسترده‌ای از اطلاعات هویتی، بانکی و ... را در خود جای دهد و با دارا بودن این کارت دیگر تمامی کارت‌ها از رده خارج خواهند شد.
چرایی عدم صدور کارتهای هوشمند!
با تحلیل علل موفق نبودن طرح صدور کارت هوشمند ملی، می‌توان یکی از این علت‌ها را کمبود بودجه و طرح مالی دانست، آن طور که درآمد به دست آمده از محل ثبت‌نام‌ها و صدور کارت هوشمند ملی در بودجه سالهای ۹۷،۹۸ و ۹۹ بیانگر کاهش ۲۰ درصدی درآمد بودجه به نسبت سال۹۸ و ۴۳ درصدی نسبت به سال ۹۷ است.
سازمان ثبت احوال اذعان دارد که دولت در سالهای ۹۴ و ۹۶ نسبت به تخصیص اعتبار برای صدور و تحویل کارتهای هوشمند ملی توجه جدی نداشته و براین اساس حتی در سال ۹۵ خط تولید کارت هوشمند ملی متوقف شد و این رخداد خللی در تحویل کارت‌ها را به دنبال داشت. بعدها تحریم نیز آسیب های جدی به این بخش وارد و این شد تا میلیون‌ها نفر همچنان چشم انتظار تحویل کارتهای هوشمند ملی خود بمانند.
پاسخ ثبت احوال به صادر نشدن کارتهای هوشمند ملی
حمید درخشان نیا رئیس سازمان ثبت احوال کشور ۲۳ آذرماه سال جاری اظهار کرد: حدود ۹۵ درصد مردم کشورمان برای کارت ملی ثبت نام کردند و برای ۵۰ میلیون نفر نیز کارت صادر شده است. هم اکنون ۹ میلیون نفر فاقد کارت هوشمند ملی هستند.
سیف الله ابوترابی، سخنگوی سلام ثبت احوال کشور دی ماه امسال نیز درباره تولید داخلی کارت ملی هوشمند گفت: ۶۲ میلیون و ۸۹۱ هزار و ۳۹۲ نفر واجد شرایط (بالای ۱۵سال) متقاضی دریافت کارت هوشمند ملی هستند که از این تعداد ۵۹ میلیون و ۳۵۷ هزار و ۶۵۰ نفر مراحل تکمیل ثبت نام برای دریافت کارت هوشمند ملی را انجام داده و برای ۴۹ میلیون و ۶۵۷ هزار و ۷۸۲ کارت صادر و تحویل شده است.
وی افزود: با تامین اعتبار مورد نیاز برای ادامه پروژه تولید کارت هوشمند ملی، چنانچه چاپخانه دولتی که مسئول تامین بدنه کارت هوشمند ملی از نوع تولید داخلی است ماهانه یک میلیون عدد بدنه کارت را تامین کند و به سازمان ثبت احوال تحویل دهد، این سازمان برای حدود ۱۰ میلیون نفر که در انتظار دریافت کارت هوشمند ملی هستند طی ۱۰ ماه کارت صادر می‌کند.
وی همچنین ابراز کرد: از جمعیت ۶۲ میلیون نفری واجد شرایط حدود ۶۰ میلیون نفر مراحل تکمیل ثبت‌نام را انجام داده‌اند که از این تعداد ۵۰ میلیون نفر کارت‌هایشان را تحویل گرفتند و حدود ۱۰ میلیون نفر هنوز فاقد کارت ملی هستند، از تعداد ۱۰ میلیون نفر باقی مانده نیز دو میلیون نفر نیز هنوز ثبت‌نام را انجام ندادند؛ مابقی ثبت‌نام‌ها انجام شده و در نوبت دریافت کارت هوشمند ملی هستند.
نبود کارت ملی مردم را با چه مشکلی همراه کرده است؟
نبودکارت هوشمند ملی و اتکای مردم به رسیدهای دریافتی از باجه‌های دفاتر پیشخوان از یک سو و ابطال کارتهای ملی قدیمی از سوی دیگر، همواره مردم را با مشکل جدی مواجه کرده است. برخی از مردم از مشکلات بانکی، آموزشی، رفاهی و حتی سیستم‌های اداری انتقاد می‌کنند و خواستار تحویل کارتهای هوشمند ملی خود هستند، با این حال سازمان ثبت احوال باید به دنبال راهکاری برای تحویل این کارت‌ها به مردم باشد.
این سازمان علاوه بر دنبال کردن سیاست‌های صدور آنی کارتهای هوشمند ملی، باید به دنبال تامین مالی صدور این کارت‌ها از بودجه ۱۴۰۰ باشد و یکبار برای همیشه به ماجرای عدم صدور کارتهای هوشمند ملی در کشور پایان دهد. به نظر مجلس جوان نیز به عنوان یک دغدغه جدی باید به موضوع ورود جدی پیدا کند و دولت را مجبور به انجام تعهدات مالی در این باره کند.