برآورد خسارت‌های وارد شده به کسب‌وکارهای اینترنتی
کمیسیون تجارت الکترونیکی سازمان نظام صنفی رایانه ای تهران برآورد خود از میزان خسارت های وارد شده به کسب و کارهای اینترنتی بر اثر قطعی طولانی مدت و سراسری اینترنت را منتشر کرد.
بر اساس گزارش‌های غیر رسمی دریافت شده از PSPهای کشور، تعداد کل تراکنشهای انجام شده در درگاه‌های پرداخت اینترنتی و موبایلی در دو روز اول قطعی اینترنت کاهش بسیار شدید داشته و پس از رفع مشکلات توسط شرکت‌های پرداخت، تعداد تراکنشهای روزانه در ۵ روز بعدی (تا زمان اتصال اینترنت ثابت) حدود ۴۸.۵ درصد متوسط تعداد تراکنشهای روزانه در هفته‌های قبلی بوده است.
مطابق گزارش سالانه مرکز توسعه تجارت الکترونیکی وزارت صنعت، معدن و تجارت، حجم کل گردش مالی تجارت الکترونیکی کشور در سال گذشته ۲۰۸ هزار میلیارد تومان یا به عبارتی روزانه حدود ۵۷۰ میلیارد تومان بوده است. با احتساب کاهش تعداد تراکنش‌ها، گردش مالی روزانه این حوزه با کاهش ۲۹۳ میلیاردی، حدود ۲۷۷ میلیارد تومان تخمین زده می‌شود.
پس از اتصال اینترنت ثابت، تعداد تراکنشهای روزانه درگاه‌های پرداخت به حدود ۷۳ درصد حالت قبلی رسیده و کماکان ۲۷ درصد کاهش تعداد تراکنشهای را در عدم حضور اینترنت موبایل شاهد هستیم.
با توجه به داده‌های فوق کاهش پرداخت‌های اینترنتی و موبایلی در ۱۰ روز گذشته بیش از ۲۹۵۰ میلیارد تومان تخمین زده می‌شود.
نکته مهم دیگر، سطح متفاوت خسارات وارده به کسب‌وکارهای اینترنتی از محل کاهش فروش است. مطابق گزارش‌های دریافتی از کسب‌وکارهای بزرگ این حوزه به واسطه شناخت برند آنها توسط مشتریان با کمترین کاهش فروش (حدود ۳۰ درصدی) روبرو بوده‌اند، با احتساب این کاهش و در نظر گرفتن نسبت حجم بازار، تخمین زده می‌شود کسب‌وکارهای متوسط و کوچک حوزه با کاهش فروش بیش از ۸۰ درصدی در روزهای قطعی کامل اینترنت روبرو بوده باشند. همچنین کاهش ۹۸ درصدی در ۲ روز اول، بیش از ۸۰ درصدی در ۵ روز بعدی و حدود ۵۰ درصدی بعد از اتصال اینترنت ثابت در تعداد تراکنشهای پرداخت‌یارهای ارائه کننده درگاه واسط، نشان دهنده این است که کسب‌وکارهای خرد و خانگی متحمل بیشترین ضرر از محل کاهش فروش شده‌اند. این حوزه بیشترین تعداد کسب‌وکارهایی را شامل می‌شود که عمده کانال فروش آنها شبکه‌های اجتماعی است.
این در حالی است که خسارت حاصل از کاهش فروش تنها یکی از خسارت‌های مستقیم وارده به کسب‌وکارهای تجارت الکترونیکی است. هزینه‌های اجاره زیرساخت‌ها و سرویس‌های لازم، نیروی انسانی بدون فعالیت، توقف کمپین‌ها و برنامه‌های بازاریابی، از دست دادن جایگاه در موتورهای جستجو، عدم امکان ارائه سرویس به مشتریان خارج از کشور، از دست دادن اعتماد مشتریان وپیامدهایی از این دست سرفصل‌های دیگر خسارت‌های وارده به کسب‌وکارهای اینترنتی به شمار می روند. میزان این خسازت ها بیش از ۱۰ برابر خسارت اولیه حاصل از کاهش فروش تخمین زده می‌شود.
با وجود شرایط سخت کنونی تلاش می کنیم تبعات قطع اینترنت کاهش یابد
رئیس سازمان نظام صنفی رایانه ای کشور ( نصر ) با اشاره به تبعات منفی قطع اینترنت در کشور گفت : با وجود این شرایط سخت ، باید ایستاد ، مقاومت کرد و اوضاع را آنطور که مطلوب است، ساخت .
به گزارش روابط عمومی نصر ، محمد باقر اثنی عشری در جلسه ویژه ای که با حضور سه نفر از معاونان وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات ، جمعی از روسای کمیسیون های نظام صنفی رایانه ای کشور ، فعالان بخش خصوصی و تعدادی از نمایندگان رسانه های تخصصی حوزه فاوا در سازمان فناروی اطلاعات برگزار شد افزود : تلاش ما بر این است که با برآورد دقیق میزان خسارت های وارد شده به کسب و کارهای حوزه فاوای کشور در پی قطع اینترنت ، به متولیان هشدار بدهیم که اینگونه تصمیم گیریی ها چه تبعات سنگینی به همراه داد و تلاش کنیم این تبعات کاهش یابد .
وی تاکید کرد که در روز اول قطع اینترنت در کشور به دلیل نارضایتی از این تصمیم قصد داشته استعفا بدهد ، اما در جمع بندی نهایی به این نتیجه رسیده است که در این شرایط سخت باید ایستادگی کرد و برای حل مشکلات تلاش ها را دوچندان کرد .
رسول سرائیان، دبیر کل سازمان نظام صنفی رایانه‌ای کشور نیز در این جلسه با اشاره تعداد دارندگان گوشی هوشمند در کشور گفت: 7۰ تا ۷۵ درصد مردم گوشی هوشمند دارند و قطع دسترسی آنان به اینترنت در اصل یعنی محدود کردن آنان. از سویی طبق آمار وزارت صمت تعداد واحدهای صنفی صنعتی ثبت شده در کشور به ۳ میلیون واحد صنعتی می‌‌رسد و تقریبا برآورد می‌شود در حدود یک میلیون واحد صنعتی ثبت نشده در کشور فعال است.
سرائیان با اشاره به اینکه هم‌اکنون تمامی واحدهای صنفی به گونه‌ای به اینترنت در ارتباط هستند اعلام کرد: در شرایط فعلی تمامی واحدهای صنفی و صنعتی از اینترنت به عنوان ابزار استفاده می‌کنند . قطع اینترنت علاوه بر تحت تاثیر قراردادن زندگی مردم ، تمامی این واحدهای صنفی و صنعتی را نیز تحت تاثیر قرارداده که به صورت مستقیم قابل برآورد نیست .
امیر ناظمی، رئیس سازمان فناوری اطلاعات نیز در این جلسه با اشاره به شرایط ایجاد شده برای کسبوکارها در زمان قطع اینترنت گفت: ما ۵ نوع هزینه جدی را برای کسبوکارها با قطعی اینترنت برآورد کرده‌ایم. یکی از آنها هزینه مستقیم وارد شده به شرکت‌هاست، هزینه‌ای که به دلیل کاهش درآمدها و هزینه نیروی انسانی به شرکت‌ها وارد می‌شود. هزینه دیگر هزینه غیر مستقیم است به طور مثال اگر شرکت صادرات و واردات به دلیل قطعی ایمیل نمی‌توانند ایمیل بزنند یا صنعت توریسم متضرر می‌شود که امکان رصد مسافر خود را ندارد هزینه‌های غیر مستقیم عدم دسترسی به اینترنت است.
ناظمی ادامه داد: از سوی دیگر می‌توان به هزینه فرصت‌های از دست رفته اشاره کرد در دوره‌ای که رشد اقتصادی منفی بود حوزه آی‌تی ۶.۴ درصد رشد کرد، در شرایط قطعی اینترنت این میزان رشد متوقف می‌شود. از سویی هزینه تخریب‌های وارد شده به شرکت‌ها و ساختمان‌های مختلف است.
او همچنین به آسیب تخریب سرمایه‌های نامشهود اشاره کرد و گفت: «وقتی هشتگ‌هایی مانند استارت‌آپ رانتی ترند می‌شود ، همین امر به صورت غیر مستقیم به کسب و کارها آسیب می‌زند. در این میان نباید هزینه اجتماعی و سیاسی ناامیدی حاکم بر کشور را فراموش کرد و همچنین مهاجرت کارآفرینان و فعالان این بازار.
ناظمی در این نشست تاکید کرد که برگزاری چنین جلساتی برای شفاف‌سازی این صدمات از قطع اینترنت روی کسب‌وکارهاست تا تصمیم‌گیران این قطعی متوجه باشند که سیاست‌شان در این زمینه چه اثراتی روی بخش اقتصادی کشور می‌گذارد.
در این جلسه همچنین تعدادی از فعالان حوزه فاوای کشور به ایراد دیدگاههای خود درباره میزان خسارات و تبعات ناشی از قطع اینترنت در کشور پرداختند .
دبیر کمیسیون تجارت الکترونیکی سازمان نظام صنفی رایانه‌ای کشور با بیان این مطلب در جلسه‌ای که میان کسب‌وکارهای حوزه فناوری اطلاعات و سازمان فناوری اطلاعات برای برآورد خسارت ناشی از قعطی اینترنت در یک بازه زمانی یک هفته ایجاد شده بود گفت: تنها آمار ملموس در زمینه خسارات، آمار شاپرک است که معمولا آن نیز بعد از یک ماه منتشر می‌شود؛ اما طبق آماری غیررسمی که به دست ما رسیده است تعداد تراکنشهای اینترنتی شاپرک در حود ۵۱.۳ درصد کاهش یافته است.
جعفر محمدی با اشاره به حجم تجارت الکترونیکی در سال گذشته اعلام کرد: طبق اعلام مرکز توسعه تجارت الکترونیکی حجم تجارت الکترونیکی در سال گذشته در مجموع ۲۰۸هزار میلیارد تومان بود که براساس این عدد حجم تجارت الکترونیکی در کشور روزانه ۵۷۰ میلیارد تومان برآورد می‌شود. اگر تصور کنیم حجم تجارت الکترونیکی از سال گذشته تاکنون تغییری نکرده ، در اصل با قطعی اینترنت روزانه به صورت مستقیم درآمد تجارت الکترونیکی ۲۹۳ میلیارد تومان کاهش یافته است.
او با اشاره به اینکه این رقم فقط ۱۰ درصد درآمد در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات است گفت: در این صورت می‌توان نتیجه گرفت که با قطع اینترنت حوزه IT تقریبا روزانه ۲ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان ضرر کرده‌است.
محمدی با اشاره به آمار نت بلاکز، سرویس مانیتور اینترنت جهانی گفت: نت بلاکز رقم زیان از قطع اینترنت در ایران را ۵۱۴ میلیارد تومان برآورد کرده است که از نظر ما این رقم بسیار بالاتر از این میزان است.
او با اشاره به اینکه حجم خسارت وارد شده میان شرکت‌های بزرگ و کوچک و متوسط اصلا یکسان نیست افزود: بررسی‌های ما نشان می‌دهد حجم فروش شرکت‌های بزرگ با قطعی اینترنت ۳۰ درصد کاهش یافته و برای شرکت‌های کوچکتر این رقم به ۷۰ درصد نیز رسیده است؛ اما متاسفانه فروش کسب‌وکارهای خانگی یا کسب‌وکارهایی که از طریق شبکه‌های اجتماعی فعالیت می‌کردند تقریبا به ۹۶ تا ۹۷ درصد کاهش یافته است.
دبیرکمیسیون تجارت الکترویکی سازمان نظام صنفی رایانه‌ای کشور گفت که با اتصال اینترنت ثابت نیز فقط ۷۵ درصد تراکنش‌ها قبلی به چرخه اقتصادی برگشته است.
مجید اورعی، عضو کمیسیون نرم‌افزارهای پیشرفته این سازمان گفت: کارایی نیروی انسانی شرکت‌ها در حدود ۹۰ درصد افت کرده است. او با اشاره به ۱۰۸ هزار شرکت فعال در حوزه نرم‌افزار در کشور اعلام کرد که از این میان ۸ هزار شرکت تقریبا زیر ۱۰ نفر کارمند دارند که قطعی اینترنت هزینه های زیادی به آنها وارد کرده است .
در این جلسه همچنین تعداد دیگری از فعالان حوزه فاوای کشور دیدگاه های خود را درباره مشکلات بوجود آمده پس از قطعی اینترنت بیان کردند که از مهمترین آنها می توان به بی اعتمادی به شرایط آینده ، امکان تکرار قطعی اینترنت در شرایطی مشابه و بی توجهی تصمیم گیرندگان به تبعات و خسارات های این تصمیم ، جو سرخوردگی در نیروهای متخصص و افزایش درخواست برای مهاجرت نیروهای نخبه ، عقب ماندگی کشور از تحولات و پیشرفت های حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات با قطع ارتباطات بین المللی ، نابود شدن کسب و کارهای خرد و کوچک ، امکان محدود شدن دائمی دسترسی به اینترنت و ... اشاره کرد .