به دنبال خروجی تفاهمنامه‌های وزارت ارتباطات
سیاوش روشنی -برخی به شوخی می‌گویند، بعضی از مسوولان بیکار که می‌شوند، با یکدیگر تفاهمنامه امضا می‌کنند تا مبادا به کل فراموش شوند!
محمود واعظی در دوران حضور چهار ساله‌اش در کسوت وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات به تنهایی رکورد سفر خارجی و امضای تفاهمنامه در این وزارتخانه را جابه‌جا کرد؛ به نحوی که برخی معتقد بودند که او بیش از مجموع تمامی وزرای ارتباطات سابق به سفر رفته و تفاهمنامه امضا کرده است.
در دوران واعظی نیز در داخل کشور کم تفاهمنامه امضا نشد. او بارها و بارها در اخباری دیده شد که در حال رد و بدل کردن تفاهمنامه است.
در گذشته بارها پیگیر خروجی فهرست طولانی تفاهمنامه‌هایی شدیم که در دوران محمود واعظی به امضا رسید و طبیعتا نتیجه‌ای حاصل نشد.
در همین خصوص پیگیری و سوال یک خبرنگار، نه درباره خروجی تفاهمنامه‌ها که حتی درباره «متن!» تفاهمنامه‌های مبادله شده وزارت ارتباطات در دوران محمود واعظی با طرف‌های خارجی، آن هم از طریق سامانه دسترسی به اطلاعات که با هدف شفافیت! ایجاد شده بود به این پاسخ منتهی شد: «تفاهمنامه‌های همکاری میان وزارت ارتباطات و کشورهای خارجی محرمانه بوده و محتوای آنها قابل انتشار و اطلاع عمومی نیست!»
محمود واعظی اما ارتقای شغلی گرفت و حالا رییس دفتر رییس‌جمهوری است.
بعد از او، محمدجواد آذری‌جهرمی وزیر جدید ارتباطات و فناوری اطلاعات اگرچه در حد و اندازه‌های وزیر و رییس سابق خود تفاهمنامه امضا نمی‌کند و روش خاص خود را برای تبدیل شدن به تیتر رسانه‌ها دارد، اما در دوران او نیز تفاهمنامه‌هایی در حال امضا شدن است که در گزارش حاضر برخی از این موارد، صرفا به منظور مستندسازی، یادآوری و پیگیری نتیجه برخی از این موارد گردآوری شده است.
**ذکر این نکته هم ضروری است که فارغ از فلسفه و فایده امضای این تفاهمنامه‌ها (به جز عکس و خبر و تبلیغ در رسانه‌ها!)، تفاهمنامه‌هایی از این دست اصولا اشتراکات زیادی دارند. از جمله اینکه موضوع اکثر آنها عموما مشتی کلیات است و شامل برنامه و موضوع دقیق و مشخصی نیست. اکثر آنها تاریخ آغاز و پایانی ندارند. اکثر آنها الزامی برای اجرایی شدن ندارند. اکثر آنها بعد از امضا و از هر دو طرف امضا‌کننده(!) حداقل از نظر خبری و اطلاع‌رسانی به فراموشی سپرده می‌شوند. اکثر آنها مسوول و مجری مشخصی برای پیگیری ندارند و ... و اشتراکات دیگر از این دست.**
امضای تفاهمنامه با ستاد کل نیروهای مسلح
پانزدهم اسفند ماه 1396، بود که تفاهمنامه همکاری‌های مشترک میان ستاد کل نیروهای مسلح و وزارت ارتباطات، علوم، آموزش و پرورش و ورزش و جوانان امضا شد.
بر اساس این تفاهمنامه دستگاه‌های دولتی تعهد کردند که زمینه اشتغال را برای جوانان شناسایی و معرفی کنند تا زمینه ورود آنها به اشتغال فراهم شود. با وجود گذشت حدود یک سال و نیم از این تفاهمنامه اما هنوز نتیجه عملیاتی این تفاهم در خبرها منتشر نشده است.
امضای تفاهم با کمیته امداد
25 تیر ماه 1397، طی تفاهمنامه‌ای که به امضای وزیر ارتباطات و رییس کمیته امداد رسید، قرار شد استفاده از شیوه نوین جذب سرمایه جمعی برای اجرای ایده‌های اشتغالزا - ویژه مددجویان کمیته امداد کلید بخورد.
شاخص‌ترین بند همکاری این تفاهمنامه استفاده از یک شیوه جدید مبتنی بر فناوری اطلاعات برای جذب سرمایه جمعی بود که زمینه کارآفرینی و اشتغالزایی مددجویان کمیته امداد را فراهم می‌کرد.
با توجه به ماموریت وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات برای توسعه کسب‌و‌کارهای نوپا مبتنی بر فناوری اطلاعات و ماموریت کمیته امداد امام خمینی برای جذب خیریه و اختصاص آن برای توسعه کسب‌و‌کار افراد بی بضاعت این مدل تنها توسط مشارکت و هم‌افزایی این دو نهاد ممکن بود و بدین سبب تفاهمنامه همکاری و مشارکت برای بهره‌مندی از ظرفیت‌های موجود جهت توانمندی مددجویان مستعد مورد حمایت در بستر ICT به مدت سه سال میان این دو مجموعه منعقد شد که البته همچنان خبری از خروجی آن منتشر نشده است.
امضای تفاهمنامه با وزارت نیرو
26 تیر ماه 97 در حالی که هنوز امضای تفاهم روز قبل خشک نشده بود این بار وزیر ارتباطات و وزیر نیرو برای ایجاد اشتغال، رونق اقتصادی و افزایش بهره‌وری در حوزه‌های آب و برق با بهره‌گیری از ارتباطات و فناوری اطلاعات، سند اقدام مشترکی را امضا کردند.
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات و وزیر نیرو سند اقدام مشترک دو وزارتخانه را امضا کردند که بر اساس این سند، توسعه کاربردهای فناوری‌های نوین ارتباطات و فناوری اطلاعات در صنعت آب و برق تهیه و تدوین شده بود. همچنین ایجاد ۱۰۰ هزار فرصت شغلی در بستر ICT و در قالب ۲۰ هزار شرکت کسب‌و‌کار نوپا، هزار شرکت متوسط، یکصد شرکت بزرگ و پنج شرکت بین‌المللی در سند مذکور پیش‌بینی شده بود.
با اجرای این سند قرار بود ضمن ایجاد فرصت‌های شغلی در حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات صنعت برق، کنتورهای آب و برق، کلیدها، پست‌های برق و روشنایی معابر هوشمند شود و میزان مصرف آب و برق کاهش پیدا کند آنچه که البته هنوز هم محقق نشده و اطلاعاتی از آن در دست نیست.
امضای تفاهمنامه وزارت ارتباطات و کتابخانه ملی ایران
9 مرداد ماه 97، با امضای تفاهمنامه میان وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات و رییس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، قرار شد اسناد و آثار کتابخانه ملی دیجیتالی شود.
در این مقطع «وزارت فاوا و سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران» با هدف گسترش زبان و محتوای فارسی در فضای مجازی و محیط وب و اشاعه میراث مستند ایرانیان، تفاهمنامه‌ای را منعقد کردند.
این تفاهمنامه که در حاشیه برگزاری نمایشگاه الکامپ سال گذشته به امضای «محمدجواد آذری‌جهرمی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات و اشرف بروجردی رییس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران» رسید، در راستای تحقق اهداف سند چشم‌انداز ۲۰ ساله و همچنین قانون برنامه ششم توسعه مبنی بر توسعه خدمات الکترونیکی و ایجاد دولت الکترونیک، تهیه و تدوین‌شده بود.
بر اساس این تفاهمنامه دو طرف متعهد شدند تا در زمینه دیجیتال‌سازی منابع سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، فراهم‌آوری منابع دیجیتال زاد، اسناد الکترونیک و فراداده‌های منابع، پردازش اطلاعات، اطلاع‌رسانی منابع و تامین زیرساخت‌های فنی و بهینه‌سازی مرکز داده سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، همکاری کنند.
با وجود گذشت بیش از یک سال از امضای این تفاهمنامه اما تاکنون اطلاعاتی از میزان دیجیتالی شدن منابع سازمان اسناد و کتابخانه ملی منتشر نشده است.
امضای تفاهمنامه وزارت ارتباطات و شهرداری تهران
19 آذر ماه 97، آذری‌جهرمی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات و پیروز حناچی شهردار تهران در همایش «تهران هوشمند» برای توسعه همکاری‌ها تفاهمنامه امضا کردند.
محمدجواد آذری‌جهرمی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات بعد از امضای تفاهمنامه با شهردار تهران گفته بود: این تفاهمنامه برای همکاری و توسعه زیرساخت‌های دولت الکترونیکی است که شهرداری تهران نیز به آن می‌پیوندد.
به گفته وی اشتراک‌گذاری اطلاعات و فعالیت کسب‌و‌کارهای حوزه یکی از همکاری‌های وزارت ارتباطات و شهرداری تهران در قالب این تفاهمنامه عنوان شده است.
باوجود گذشت بیش از هشت ماه از امضای این تفاهمنامه اما تا این لحظه مشخص نیست که چه زیرساخت‌های شهری در تهران برای ایجاد یک شهر هوشمند ایجاد شده است و وزارت ارتباطات و شهرداری در این خصوص اطلاع‌رسانی نکرده‌اند.
امضای تفاهمنامه با وزارت کشاورزی
12 آبان ماه 97، تفاهمنامه همکاری وزارت ارتباطات و وزارت جهاد کشاورزی با حضور وزرای این دو وزارتخانه و با هدف ارتقای بهره‌وری و هوشمندسازی بخش کشاورزی از طریق فناوری‌های مرتبط با اینترنت‌چیزها به امضا رسید.
این تفاهمنامه با همکاری پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات و سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی در چارچوب پیش‌نویس سند برنامه اقدام مشترک و به منظور افزایش بهره‌وری و هوشمندسازی بخش کشاورزی از طریق بهره‌گیری از فناوری اطلاعات در قالب شش هدف کلان و ۴۶ اقدام منعقد شد.
در این تفاهمنامه افزایش بهره‌وری و استفاده بهینه از منابع پایه با استفاده از اینترنت‌چیزها، توسعه آموزش و ترویج و توانمندسازی و توسعه بسترهای حاکمیتی و تسهیل فضای کسب‌و‌کار در حوزه کشاوزی، مورد تاکید دو طرف قرار گرفت.
در مورد سرنوشت، پیشرفت یا خروجی احتمالی این تفاهمنامه نیز به جز خبر تفاهمنامه اطلاعی در دست نیست.
امضای تفاهمنامه با قوه قضاییه
دوم دی ماه 1397، تفاهمنامه همکاری میان سازمان فناوری اطلاعات ایران به نمایندگی از وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضاییه برای ارتقای کیفیت خدمات حقوقی و قضایی و توسعه شبکه‌های تخصصی دستگاهی حاکمیتی مبتنی بر شبکه ملی اطلاعات به امضا رسید.
در این مقطع با امضای امیر ناظمی، رییس سازمان فناوری اطلاعات ایران و حمید شهریاری، رییس مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضاییه، تفاهمنامه همکاری بین سازمان فناوری اطلاعات ایران به نمایندگی از وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضاییه منعقد شد.
این تفاهمنامه برای تحقق اهداف سند چشم انداز ۲۰ساله و برنامه ششم توسعه به منظور تحقق برنامه‌های توسعه‌ای مصوبات شورای‌عالی فضای مجازی و مصوبات توسعه دولت الکترونیکی به امضا رسید.
همچنین ایجاد زیرساخت‌های لازم برای انجام استعلام هویت اشخاص حقیقی و حقوقی، تلاش برای تحقق کاهش مراجعه حضوری به دستگاه‌های اجرایی، همکاری در ایجاد امکان ثبت همه معاملات راجع‌به املاک و اراضی به صورت الکترونیکی، تبادل الکترونیکی اطلاعات و پاسخگویی الکترونیکی و بر خط به استعلام‌های مورد نیاز مراجع قضایی و استقرار فضای مرکز داده به منظور استقرار تجهیزات مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضاییه برای ارایه خدمات به شبکه ملی تبادل اطلاعات (NIX) از دیگر محورهای این تفاهمنامه بود.
باوجود مفاد زیاد برشمرده در این تفاهمنامه اما تا این لحظه گزارشی از میزان پیشرفت و اجرای آن از سوی وزارت ارتباطات منتشر نشده است.
امضای تفاهمنامه با سازمان محیط زیست
24 دی ماه 97، با حضور عیسی کلانتری رییس سازمان حفاظت محیط زیست و محمدجواد آذری‌جهرمی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، در سالن اجتماعات موزه حیات وحش پارک ملی گلستان قرارداد حفاظت نوین در پارک ملی گلستان امضا شد.
تفاهمنامه اجرای پروژه تشخیص زودهنگام و هشدار حوادث طبیعی در پارک ملی گلستان برای نیل به اهداف زیست‌محیطی و توسعه پایدار در سند چشم‌انداز 20 ساله در پایش محیط زیست و حفاظت از جنگل‌ها، مراتع و تنوع زیستی به امضا رسید.
وزیر ارتباطات در مراسم انعقاد تفاهمنامه سه جانبه پروژه تشخیص زودهنگام هشدار حوادث گفت: این پروژه یکی از طرح‌های آزمایشی ما برای اجرای پایلوت در پارک ملی گلستان است تا در صورت موفقیت در تمام کشور اجرایی شود. این پروژه طی ۹ ماه آینده به بهره‌برداری می‌رسد. وی تاکید کرد: برای اجرای این پروژه از بخش خصوصی و استارت‌آپ‌ها کمک خواهیم گرفت.
با وجود این اظهارات اما تاکنون خبری از سرنوشت این تفاهمنامه و نتیجه‌های عملی آن منتشر نشده است.
امضای تفاهمنامه با آموزش و پرورش
در الکامپ امسال اما باز هم فرصتی دست داد تا امضای وزیر ارتباطات بر تفاهمنامه‌ای دیگر بنشیند و این بار تفاهمنامه‌ای با سرپرست وزارت آموزش و پرورش امضا شد.
وزیر ارتباطات البته خود در این مورد توییت هم زده بود که «امروز با وزارت آموزش و پرورش یک تفاهمنامه زیبا و عملیاتی (نه از آن نوع کاغذبازی‌ها و لفاظی‌ها) امضا کردیم تا «تمامی» مدارس کشور را تا پایان سال هوشمند کنیم. دوست دارم دیگه هیچ دانش‌آموزی به خاطر مسایل مالی یا محرومیت محل زندگی‌اش، از پیشرفت جا نماند.»
اگرچه اطلاعی از سرنوشت تفاهمنامه‌های قبلی نیست و از این تفاهمنامه آخر که به قول وزیر ارتباطات از آن نوع کاغذبازی‌ها و لفاظی‌ها نیست هم مدت زیادی نگذشته که خواستار خروجی باشیم، اما حداقل سرنوشت تفاهمنامه‌های قبلی که پیش چشم است و خبری از میزان پیشرفت یا تعطیلی آنها نیست.(منبع:عصرارتباط)