تزریق سرمایه اپراتورهای بزرگ دنیا به استارت‌آپ‌ها
انتشار خبر خرید 40 درصد از سهام دیجی کالا از سوی همراه اول، این پرسش را مطرح می‌کند که آیا اپراتورهای بزرگ موبایل در دنیا نیز اقدام مشابهی را داشته‌اند؟
به گزارش آی‌تی آنالیز، بررسی‌ها نشان می‌دهد که غول‌های ارتباطی همچون AT&T، ورایزون، ودافون، تی‌موبایل، چاینا تلکام و ... میلیاردها دلار از درآمدهایشان را صرف خرید و فروش استارت‌آپ‌ها و شرکت‌های کوچک و بزرگ در سراسر دنیا کرده و همچنان نیز این روند ادامه دارد.
در واقع رصد اخبار گویای آن است که شرکت‌های بزرگ ارتباطی در دنیا چند سالی می‌شود که سرمایه‌گذاری‌های متنوع و گسترده‌ای روی شرکت‌ها و استارت‌آپ‌ها در حوزه‌های متنوعی اعم از هوش مصنوعی، امنیتی، فناوری، تحقیقاتی، خدماتی، فضایی، ارتباطی، تولید‌کنندگان سخت‌افزار، کلان‌داده‌ها و ... در دنیا داشته و دارند.
به همین جهت فهرست خرید و فروش بخشی یا کل سهام شرکت‌ها و استارت‌آپ‌ها از سوی غول‌های ارتباطی، فهرستی بسیار بلند و طولانی است.
• چرا اپراتورها استارت‌آپ می‌خرند؟
پس از تایید رویه خریدهای کوچک و بزرگ از سوی اپراتورها، اکنون پرسش اینجاست که چرا اپراتورهای بزرگ ارتباطی در حال افزایش بی‌سابقه خرید استارت‌آپ‌ها و شرکت‌هایی هستند که زمانی چندان مورد توجه آنها نبودند.
در این خصوص بررسی اخبار و توضیحات ارایه شده از سوی غول‌های ارتباطی از یک سو و همزمان تمایل استارت‌آپ‌ها به فروش، واگذاری یا ادغام با اپراتورها موید دلایل زیر است:
1- طبق آخرین داده‌ها، با شکست 90 درصد استارت‌آپ‌ها، بقا می‌تواند برای شرکت‌های جوان فناوری بسیار چالش‌برانگیزتر باشد.
2- برخی از استارت‌آپ‌هایی که از مرحله شکست عبور کرده‌اند، با چالش تامین منابع برای اهدافی نظیر توسعه، افزایش سهم بازار، ارتقای کیفیت خدمات و ... مواجه می‌شوند و این دو عامل از اصلی‌ترین دلایل تمایل استارت‌آپ‌ها به فروش کلی یا بخشی سهام آنهاست.
3- بسیاری از اپراتورهای بزرگ دنیا از مرحله سخت و بسیار پرهزینه توسعه زیرساخت‌های خود که بخش عظیمی از منابع مالی آنها را می‌بلعد عبور کرده‌اند، به همین جهت به دنبال افزایش درآمدهای خود از طریق افزایش سبد خدماتی هستند.
4- سرمایه‌گذاری‌های موفق برخی اپراتورها روی استارت‌آپ‌ها که به موفقیت و جهش آنها منجر شده، خود تبدیل به یک منبع درآمدی قابل ملاحظه برای غول‌های ارتباطی شده، به نحوی که توانسته‌اند در سال‌های بعد بخش اندکی از سهام شرکت‌های تحت پوشش را به قیمت‌های کلان واگذار کنند.
5- مسایلی نظیر خدمات ابری، هوش مصنوعی، مراکز داده، تحقیقات، امنیت، کلان‌داده‌ها، اینترنت اشیاء و ... که به نوعی در سیطره خدمات اپراتورهای ارتباطی قرار دارد، مزیت اقتصادی خوبی برای ورود آنها به جذب و شناسایی شرکت‌های فعال در این عرصه‌ها داده است که برای رقبای غیر اپراتوری چندان مقرون به صرفه نیست.
• تجربه چایناتلکام
برای مثال مرور علت و چرایی گرایش یکی از بزرگترین اپراتورهای ارتباطی در چرایی و به نوعی الزام به حرکت به سمت بازارها و خرید شرکت‌های جدید خالی از لطف نیست.
چاینا تلکام غول ارتباطی چین با 408 میلیون مشترک که در 37 کشور جهان فعالیت دارد با پشت سر گذاشتن بخش عمده‌ای از سرمایه‌گذاری‌های 5G، اعلام کرده که آماده است تا سرمایه بیشتری را به زیرساخت‌های هوش مصنوعی و تحقیق و توسعه خود وارد کند.
این اپراتور در سال 2024، قصد دارد بیشتر روی فناوری هزینه کند که به آن امکان استفاده و ارائه خدمات هوش مصنوعی را می دهد. استراتژی سرمایه‌گذاری این شرکت مخابراتی همچنین بیشتر روی ابر، داده‌های بزرگ و تحولات دیجیتالی سازی صنعتی متمرکز خواهد بود.
به عبارت دیگر پس از سال‌ها سرمایه‌گذاری هنگفت برای استقرار یک شبکه گسترده 5G، شرکت مخابرات چین اکنون عضلات مالی خود را برای تمرکز بیشتر بر هوش مصنوعی، داده‌های بزرگ، ابر و دیجیتالی‌سازی صنعتی افزایش داده است.
در گزارش سالانه خود برای سال 2023، غول مخابراتی چینی از برنامه‌های خود برای معطوف کردن تمرکز سرمایه‌گذاری خود در سال 2024 به سمت آنچه از آن به عنوان "کسب و کارهای نوظهور استراتژیک" و دیجیتالی سازی صنعتی یاد می کند، پرده برداری کرد. این کسب‌وکارهای نوظهور شامل فناوری‌های ابری و قدرت محاسباتی، هوش مصنوعی، داده‌های بزرگ، خدمات امنیتی، کوانتومی، اطلاعات و ارتباطات نسل جدید (مانند اینترنت اشیا و ارتباطات ماهواره‌ای) و پلتفرم‌های دیجیتال است.
انتظار می‌رود که مخارج سرمایه‌ای چایناتلکام در این حوزه‌های متمرکز به میزان 2.5 درصد در سال 2024 افزایش یابد و بیشترین بخش از کل سرمایه را به خود اختصاص دهد. این شرکت قصد دارد 36.9 میلیارد یوان (5.1 میلیارد دلار) در این زمینه‌ها هزینه کند که 38.5 درصد از کل سرمایه خود را تشکیل می دهد و انتظار می رود 96 میلیارد یوان (13.3 میلیارد دلار) باشد.
در همین حال، سرمایه‌گذاری اختصاص داده شده به شبکه تلفن همراه آن قرار است به 30.7 درصد از کل سرمایه در سال 2024 کاهش یابد و به 29.5 میلیارد یوان (4 میلیارد دلار) برسد. هزینه برای شبکه پهنای باند آن هیچ تغییر شدیدی را شاهد نخواهد بود، زیرا سهم آن از کل سرمایه به 16.7 درصد در سال 2024 یا 16 میلیارد یوان (2 میلیارد دلار) رسیده است.
اما برنامه‌های اپراتور چینی برای سال جاری نباید غافلگیرکننده باشد - همانطور که با سایر همتایان داخلی خود، این شرکت مرحله سرمایه‌گذاری قابل توجهی در شبکه 5G را پشت سر گذاشته است و اکنون پوشش ملی بسیار گسترده‌ای با انرژی 1.21 میلیون ایستگاه پایه دارد. در حال حاضر در حال استفاده است و بیش از 318 میلیون مشترک 5G دارد (از جمله آنهایی که مشترک بسته‌های 5G هستند، اما لزوماً از خدمات 5G استفاده نمی‌کنند زیرا ممکن است هنوز دستگاه مجهز به 5G نداشته باشند.)
• تجربه همراه اول
در ایران نیز اپراتورهای بزرگ موبایل یعنی همراه اول و ایرانسل رویه مشابهی دارند. کمااینکه ایرانسل در شرکت مالک اسنپ، بامیلو، زودفود و ... سرمایه‌گذاری کرد تا به نوعی این کسب‌وکارهای اینترنتی در ایران مورد پشتیبانی این اپراتور قرار گیرند.
همراه اول به عنوان بزرگترین اپراتور ایران و خاورمیانه نیز، با شناخت نیازهای آتی خود و کاربران، حرکت و اقدامات مشابهی با دیگر غول‌های ارتباطی از سال‌های قبل تا کنون در دستور کار گذاشته است.
این اپراتور در سال 97 و با تحقق رویای دیجیتال » شرکت کسب و کارهای نوپای حرکت اول (خریدار سهام دیجی‌کالا) را تاسیس کرد که هدف این شرکت توانمندسازی اکوسیستم دیجیتال در نقش سرمایه‌گذار جسورانه گروه همراه اول است.
این شرکت اما در سال‌های گذشته تجربه میلیون‌ها دلار سرمایه‌گذاری موفق در استارت‌آپ‌ها، کسب‌وکارهای اینترنتی، تولیدی و ... داشته است که از آن جمله می‌توان به نام‌های آشنای زیر اشاره کرد:
- آچاره
- آچاره سازه
- همراه مکانیک
- اوبار
- پینکت
- جاجیگا
- آلا
- نبض
- نت باکس
- میاره
- دیدیمون
- فلای تودی
- چی بخونم
- بیان رایان
در جمع‌بندی پایانی باید گفت، حرکت اول به نمایندگی از گروه همراه اول، تجربه روشنی در مدیریت و سرمایه‌گذاری‌های خود داشته و اکنون نیز خرید بخشی از سهام دیجی‌کالا می‌تواند در همین راستا قلمداد شود.