تلگرام طلایی با جدایی از تلگرام سرپا می‌ماند؟
سوسن صادقی - در حالی که مسدودسازی فعالیت هاتگرام و طلاگرام این روزها به بحث داغی تبدیل شده است، مدیر یکی از پیام‌رسان‌های داخلی بر این اعتقاد است که تلگرام پس از عرضه ارز دیجیتال خود تحت نام «گرام» دسترسی هاتگرام و تلگرام طلایی را قطع خواهد کرد
و این سؤال مطرح می‌شود که آیا تلگرام می‌تواند ارتباط این دو پوسته را با سرور خود قطع کند و آیا هاتگرام و طلاگرام می‌توانند خود را به یک پیام‌رسان داخلی تبدیل کرده و کاربران چندمیلیونی تلگرام را همچنان حفظ کنند؟
روزنامه «ایران» به سراغ فعالان این عرصه و کارشناسان فناوری رفته و نظر آنها را درباره سؤال‌های مطرح شده، جویا شد.
ادامه فعالیت دو پوسته با مجوز تلگرام
مهدی انجیدنی، مدیر یکی از پیام‌رسان‌های داخلی درباره اینکه آیا تلگرام می‌تواند فعالیت هاتگرام و طلاگرام را متوقف کند، گفت: چه ارز دیجیتالی تلگرام فعال شود و چه نشود تلگرام اگر بخواهد، می‌تواند دسترسی هر کلاینتی که از سرور تلگرام خدمات دریافت می‌کنند را مسدود کند.
انجیدنی درباره ادامه فعالیت این کلاینت‌ها (هاتگرام و طلاگرام) گفت: ادامه فعالیت کلاینت‌های هاتگرام و طلاگرام به سیاست و نظر مسئولین کشور مربوط است و به نظر می‌رسد مسئولین کشور هنوز در باره مسدود شدن آن تصمیم نهایی نگرفته‌اند از این رو این دو پوسته در حال فعالیت است.
محمدرسول کاظمی، مدیر یکی دیگر از پیام‌رسان‌های داخلی نیز گفت: این دو پوسته با اجازه تلگرام در حال فعالیت هستند به عبارتی تلگرام از ابتدا این اجازه را به آنها داده است تا از خدمات سرور اصلی تلگرام استفاده کنند بنابراین هر زمان تلگرام اراده کند، براحتی می‌تواند از ادامه این دو پوسته جلوگیری کند.
سهیل تقوی، کارشناس فناوری اطلاعات نیز گفت: هاتگرام و طلاگرام با مجوز شبکه اجتماعی تلگرام در حال فعالیت هستند و بدون دریافت مجوز از تلگرام امکان فعالیت هیچ پوسته یا کلاینتی وجود ندارد بنابراین تلگرام هر وقت تصمیم بگیرد، می‌تواند این دو پوسته را مسدود کند.
تقوی افزود: تلگرام پلتفرمی است که با پوسته‌های زیادی مانند موبوگرام، هاتگرام، طلاگرام و... می‌توانند به این سرور متصل شده و خدمات دریافت کنند. تلگرام اصطلاحاً یک موشنی را در اختیار صاحبان پوسته قرار می‌دهد تا بتواند پوسته خود را فعال کنند و به سرورهای اصلی تلگرام که در خارج از ایران است، متصل شوند از این رو خود نیز می‌تواند ارتباط پوسته‌ها را با سرور خود قطع کند.
این کارشناس فناوری در ادامه افزود: پیش از این هم تلگرام وقتی موبوگرام حالت «روح» (حالت روح در نرم افزارهای غیر رسمی تلگرام این قابلیت را به کاربر می‌دهد تا ضمن خواندن پیام، مخاطب پیام شما متوجه خواندن پیام توسط شما نشود) را در پوسته خود قرار داد، این پوسته را به بستن و قطع ارتباط با سرور تلگرام تهدید کرد، چرا که این شبکه اجتماعی به هیچ عنوان نقض حریم خصوصی افراد را برنمی‌تابد.
وی در پاسخ به این سؤال که طبق گفته برخی از مدیران پیام‌رسان‌ها و کارشناسان طلاگرام و هاتگرام حریم خصوصی کاربران را نقض می‌کنند، اما چرا تلگرام آنها را تهدید یا مسدود نمی‌کند، گفت: چون مدیر تلگرام در حال خریدن زمان است تا بتواند فناوری بلاک چین خود را عملیاتی کند به همین دلیل فعلاً به این اقدام‌ها واکنش نشان نمی‌دهد. تلگرام بیشترین کاربر را در ایران دارد و نمی‌خواهد آنها را تا اوایل 2019 که می‌خواهد فناوی بلاک چین را عملیاتی کند، از دست بدهد از این رو نه تنها با راه‌اندازی ارز دیجیتالی، بلکه با عملیاتی کردن فناوی بلاک چین دسترسی پوسته‌ها را با سرور تلگرام قطع خواهد کرد.
تقوی در پاسخ به سؤال دیگر مبنی بر اینکه آیا این دو پوسته می‌توانند با مهلت‌هایی که گرفته‌اند به پیام‌رسان صد درصد بومی تبدیل شده و کاربران چند میلیونی فعلی تلگرام را جذب کنند، گفت: شاید این خواسته روی کاغذ و به صورت تئوری عملیاتی به نظر برسد ولی در عمل امکانپذیر نیست. چرا که با تزریق پول و دادن مهلت به این دو پوسته می‌توان سخت‌افزار و نرم‌افزار خرید ولی نمی‌توان یک شبه دانش تولید کرد. دانش با تحقیق و توسعه و در طول چند سال فعالیت به دست می‌آید.
این کارشناس فناوری درباره اینکه آیا ادامه فعالیت این دو پوسته برای پیام‌رسان‌های داخلی مضر است یا خیر، گفت: بعد از مسدودسازی تلگرام و دیگر پوسته‌ها، طلاگرام و هاتگرام برای مرحله گذار فیلتر نشدند تا پیام‌رسان‌های داخلی بتوانند ظرفیت‌ها و قابلیت‌های خود را ارتقا دهند و کم کم کاربر جذب کنند. بنابراین با وعده‌ای که داده‌اند و تلاش‌هایی که پیام‌رسان‌های داخلی برای افزایش قابلیت‌های خود انجام داده‌اند، به نظر نمی‌رسد ادامه فعالیت این دو کلاینت کار درستی باشد.
تلگرام؛ پلتفرمی اپن سورس
محمدجواد مطهری شریف، دیگر کارشناس فناوری نیز گفت: برخی پلتفرم‌ها مانند تلگرام به گونه‌ای طراحی شده‌اند که اوپن سورس هستند بنابراین می‌توانند زیرساخت‌های خود را در اختیار دیگران قرار دهند.
مطهری شریف افزود: به عبارتی پلتفرم تلگرام کلاینت‌هایی را طراحی کرده است که برنامه‌نویسان می‌توانند این کلاینت‌ها را دانلود کرده و از طریق APIها (Application Programming Interface) به سرور اصلی متصل شوند و از خدمات آن استفاده کنند. پوسته‌هایی مانند هاتگرام و طلاگرام نیز به همین روش به سرور تلگرام متصل شده و در حال دریافت خدمات هستند.
این کارشناس فناوری افزود: البته باید پوسته‌ها برای استفاده از دیتاهای سروری مانند تلگرام و دریافت خدمات، مجوزهای لازم را دریافت و قوانین آن شبکه اجتماعی و حریم خصوصی افراد را رعایت کنند. به عبارتی باید صاحب پوسته و کلاینت در قبال استفاده از دیتاهای کاربران تعهد بدهد بنابراین هاتگرام و طلاگرام با مجوزی که از این شبکه اجتماعی دریافت کرده‌اند، در حال فعالیت هستند از این رو کاملاً مشخص است که پلتفرم تلگرام هر زمان بخواهد، می‌تواند ارتباط این دو پوسته را با سرور اصلی خود قطع کند.
مطهری شریف در پاسخ به این سؤال که آیا هاتگرام و طلاگرام قابلیت تبدیل به پیام‌رسان‌های داخلی و بومی را دارند و می‌توانند کاربران چند میلیونی خود در تلگرام را حفظ کنند، گفت: اگر این دو پوسته به پیام‌رسان بومی تبدیل شده و ارتباطش را با تلگرام قطع کند، این سؤال پیش می‌آید که آیا کاربران چندمیلیونی آن می‌توانند در این دو پوسته‌ای که به پیام‌رسان بومی تبدیل شده‌اند، با هم ارتباط برقرار کنند؟ آیا می‌توانند از اطلاعات خود که با اجازه خود آنها در تلگرام ذخیره شده است، استفاده کنند؟ اگر پاسخ به این سؤال‌ها مثبت باشد، می‌توان به این نتیجه رسید که این دو پوسته علاوه بر اینکه اطلاعات را به تلگرام ارسال کرده‌اند، یک نسخه نیز برای خود کپی کرده‌اند بنابراین در صورت بومی شدن می‌توانند کاربران تلگرام را در پیام‌رسان خود حفظ کنند ولی باید گفت در اینجا نقض حریم خصوصی کاربران اتفاق افتاده است، چون برخلاف تلگرام، هاتگرام و طلاگرام هنگام دانلود هیچ اجازه‌ای از کاربران برای ذخیره اطلاعات نگرفته است.
وی افزود: اگر هم که اطلاعات کاربران را ذخیره نمی‌کند و می‌خواهد به یک پیام‌رسان بومی تبدیل شود، بنابراین امکان حفظ کاربران وجود ندارد و در این صورت هیچ تفاوتی بین آنها و دیگر پیام‌رسان‌های داخلی نیست و کاربران باید کار خود را در این پیام‌رسان‌ها از صفر شروع کنند و به نوعی این پیام‌رسان باید آرام آرام کاربر جذب کنند.