مجلس نسخه قمار و بختآزمایی مجازی را پیچید
اصلاح قانون مجازات اسلامی دیگر دستور امروز صحن مجلس بود که در ادامه انجام گرفت. نمایندگان در جریان بررسی ماده یک این طرح تعاریف مرتبط با شرط بندی و قمار در فضای مجازی و حقیقی را مشخص کردند.
ماده یک:
براساس ماده 1 طرح مذکور؛ ماده (705) کتاب پنجم قانون مجازات اسلامی(تعزیرات و مجازاتهای بازدارنده) مصوب 2/3/1375 با اصلاحات و الحاقات بعدی به شرح زیر اصلاح شد:
«ماده 705- هر شخص به هر نحوی در فضای حقیقی یا مجازی مرتکب قماربازی یا شرطبندی شود یا در بختآزمایی شرکت نماید، علاوه بر ضبط اموال و عواید حاصل از جرم، به جزای نقدی درجه شش یا به جزای نقدی معادل ارزش یک تا سه برابر مجموع اموال و عواید ناشی از جرم هر کدام بیشتر باشد، محکوم میشود.
تبصره1- قماربازی عبارت است از هر نوع بازی که طبق قواعد خاص آن بازی، بازنده یا بازندگان وجه، مال، منفعت، خدمت یا امتیاز مالی به صورت مستقیم یا غیرمستقیم به برنده یا برندگان پرداخت می کنند.
تبصره2- شرطبندی عبارت است از هر نوع مشارکت دو یا چند شخص در خصوص پیشبینی وقوع امری خاص، که بازنده یا بازندگان ملزم به پرداخت وجه، مال، منفعت، خدمت یا امتیاز مالی به صورت مستقیم یا غیرمستقیم به برنده یا برندگان باشد. شرطبندی بر روی نتیجه مسابقه بین اشخاص شرکت کننده در مسابقات سوارکاری، تیراندازی و شمشیربازی و هر مسابقهای که موجب تقویت بنیه دفاعی و نظامی جمهوری اسلامی است و مسابقه با تانک و هواپیما و سایر ادوات جنگی که کاربرد نظامی و دفاعی دارد، مشمول مجازات این ماده نیست.
تبصره3- بختآزمایی عبارت است از هر نوع مشارکت دو یا چند شخص در خصوص انجام قرعهکشی یا هر اقدام مبتنی بر شانس یا انتخاب تصادفی که در نتیجه آن کل یا بخشی از وجه، مال، منفعت، خدمت یا امتیاز مالی پرداخت شده یا در تعهد پرداخت قرار گرفته شرکتکنندگان به صورت مستقیم یا غیرمستقیم به یک یا چند نفر از شرکتکنندگان که بر مبنای قواعد آن بخت آزمایی برنده محسوب میشوند، پرداخت شود.
تبصره4- درصورتی که اقدامات مرتکب قماربازی یا شرطبندی یا بخت آزمایی به عنوان حرفه یا سردستگی گروه مجرمانه سازمان یافته محسوب نگردد، چنانچه قبل از تعقیب یا پس از شروع به تعقیب با مراجع قضائی یا انتظامی همکاری مؤثر در شناسایی اداره کنندگان و سردستهگان و اموال و عوائد حاصل از جرم آنها، داشته باشد، پس از ضبط اموال و عواید حاصل از جرم، از تعقیب موضوع این ماده معاف میشود.
ماده 2:
همچنین در جریان رسیدگی به ماده 2 این طرح تعیین کردند که هر شخص، مکان یا هر نوع فضای حقیقی یا مجازی برای قماربازی یا شرطبندی یا برگزاری بختآزمایی دایر یا اداره کند، به حبس درجه شش محکوم شود.
براساس ماده2طرح مذکور؛ ماده (706) قانون به شرح زیر اصلاح شد:
ماده ۷۰۶- هر شخص، مکان یا هر نوع فضای حقیقی یا مجازی برای قماربازی یا شرطبندی یا برگزاری بختآزمایی دایر یا اداره کند. به حبس درجه شش محکوم میشود و چنانچه برای انجام جرائم مذکور یا از طریق ارتکاب آنها وجه، مال، منفعت، خدمت یا امتیاز مالی کسب کرده باشد، علاوه بر حبس درجه پنج، به ضبط مال و جزای نقدی معادل دو تا پنج برابر عواید حاصل از جرم نیز محکوم میشود.
تبصره1- چنانچه اقدامات موضوع این ماده تحت پوشش امور خیریه یا خدماتی یا فروش کالا و امثال آن صورت پذیرد، مرتکب به حداکثر مجازاتهای مقرر در این ماده محکوم میشود.
تبصره2- مرتکب جرائم موضوع این ماده علاوه بر مجازاتهای فوق برای بار نخست به ششماه تا دو سال و در صورت تکرار به مدت دو تا پنج سال از دریافت یک یا چند خدمت ارتباطی و فناوری اطلاعات، از قبیل أخذ نام دامنه مرتبه بالای کشوری، دریافت خدمات بانکداری الکترونیکی، دریافت خدمات اینترنت، سیم کارت تلفن همراه، داشتن دسته چک یا اصدار اسناد تجارتی محروم می شود.
قاضی اجرای احکام مکلف است مطابق حکم دادگاه فهرست این اشخاص را برای ابلاغ به ارائه دهندگان خدمات مذکور، از قبیل: بانک مرکزی، وزارتخانههای ارتباطات و فناوری اطلاعات، فرهنگ و ارشاد اسلامی و صنعت، معدن و تجارت و مرکز ثبتنام دامنه، ارائه کند و دادستان میتواند جهت جلوگیری از استمرار جرم، به ارائه دهندگان خدمات، دستور توقف ارائه خدمت مذکور در این ماده را به متهم یا متهمان تا پایان زمان صدور حکم قطعی صادر نماید. عدم اجرای حکم دادگاه توسط ارئه دهندگان خدمات مذکور، حسب مورد مستوجب مجازات مقرر در مواد (۷۱۰) یا (۵۷۶) کتاب پنجم این قانون است.
ماده 3:
ماده 3 طرح اصلاح قانون مجازات اسلامی نیز در ادامه جلسه مورد رسیدگی قرار گرفت و نمایندگان خانه ملت با آن موافقت کردند. به موجب این ماده مصوب، حبس درجه چهار و جزای نقدی معادل سه تا شش برابر ارزش اموال مذکور برای اعمال مجرمانه قمار با بیش از یک میلیارد تومان در نظر گرفته شد.
به موجب این مصوبه؛ ماده (707) قانون به شرح زیر اصلاح شد: «ماده 707- هر شخص، جرائم موضوع مواد (705 و 706) این قانون را به عنوان حرفه خود یا سردسته یک گروه مجرمانه سازمانیافته انجام داده باشد یا ارزش یا اعتبار وجوه، اموال، اسناد، حوالهجات، قبوض، اوراق بهادار، مفاصاحساب یا وسایل پرداخت مثل چک یا کارتهای بانکی که در اثر ارتکاب اعمال فوق دریافت یا نگهداری کرده است بیش از ده میلیارد ریال باشد، در صورتی که رفتار او مشمول عنوان افساد فیالارض یا اخلال در نظام اقتصادی نباشد، علاوه بر ضبط اموال ناشی از جرم، به حبس درجه چهار و جزای نقدی معادل سه تا شش برابر ارزش اموال مذکور محکوم میشود.»
ماده 4:
بر اساس ماده چهارم طرح مذکور «هر شخص، ابزار مخصوص قماربازی را تولید، معامله، عرضه، حمل یا نگهداری کند، به جزای نقدی درجه شش یا جزای نقدی یک تا سه برابر ارزش اموال و عواید حاصل از جرم، هر کدام بیشتر باشد محکوم میشود.» نمایندگان مردم در ادامه رسیدگی به جزئیات طرح اصلاح قانون مجازات اسلامی با این ماده نیز موافقت کردند.
بر اساس ماده4 این طرح، ماده (708) قانون بدین شرح اصلاح شد: «هر شخص، ابزار مخصوص قماربازی اعم از رایانه ای یا غیررایانهای را تولید، معامله، عرضه، حمل یا نگهداری کند، به جزای نقدی درجه شش یا جزای نقدی یک تا سه برابر ارزش اموال و عواید حاصل از جرم، هر کدام بیشتر باشد محکوم میشود.
تبصره- ابزارهای مخصوص قماربازی، شرطبندی و بخت آزمایی حسب مورد توقیف یا مسدود یا معدوم میشود، مگر آنکه منفعت مشروع یا عقلائی داشته باشد که در این صورت ضبط می شود».
ماده 5:
نمایندگان در جریان تعیین مجازات قماربازی، شرطبندی یا بختآزمایی، حبس و جزای نقدی را نیز برای تبلیغ یا ترویج این نوع اقدامات مشخص کردند بنابراین اشخاصی که دیگران را به هر نحوی در این اقدامات تشویق یا دعوت کند، به حبس و جزای نقدی درجه هفت محکوم میشوند.
بر اساس ماده 5 این طرح، ماده 709 کتاب پنجم قانون مجازات اسلامی به شرح ذیل اصلاح می شود:
الف- هر شخص، در قمارخانه یا مرکز شرطبندی یا مرکز بختآزمایی قبول خدمت کند یا به نحوی از انحاء به دایرکننده یا ادارهکننده آن کمک نماید یا با انجام اقداماتی از قبیل ساخت، طراحی، نگهداری، پشتیبانی یا راهاندازی در فضای حقیقی یا مجازی در تأسیس، اداره یا دایرکردن قمارخانه، مرکز شرطبندی و بختآزمایی معاونت نماید به یکی از مجازاتهای درجه پنج به استثنای حبس محکوم می شود.
ب- هر شخص، قماربازی، شرطبندی یا بختآزمایی را تبلیغ یا ترویج کند یا اشخاص را به هر نحوی به شرکت در این اقدامات تشویق یا دعوت نماید، به حبس و جزای نقدی درجه هفت محکوم میشود و چنانچه برای این کار یا از این طریق وجه، مال، منفعت، خدمت یا امتیاز مالی به دست آورده باشد، علاوه بر مجازات مذکور در این بند به ضبط اموال و عواید حاصل از جرم و جزای نقدی معادل دوبرابر ارزش اموال و عواید مذکور محکوم میشود.
ج- اعمال مجرمانه مذکور در مواد(705 تا 711) این قانون که با استفاده از کارت و حساب بانکی و درگاه بانکی هر شخص انجام میشود، منتسب به صاحب آن است و وی به مجازات مقرر برای آن جرم محکوم میشود. مگر آنکه اثبات شود صاحب کارت و حساب بانکی و درگاه بانکی از اعمال مجرمانه آگاه نبوده که در این صورت علاوه بر ضبط اموال و عواید حاصله، به مدت یک تا دوسال از دریافت خدمات بانکی شامل استفاده از کارت بانکی و خدمات بانکداری الکترونیک محروم می شود.
د- در صورت ارتکاب جرائم مذکور در مواد(705 تا 711) این قانون با استفاده از ارزهای الکترونیکی یا رمز ارزها، مجازات مرتکب یک درجه تشدید میشود.»