سامانه جامع روابط کار همچنان در تعلیق
سامانه جامع روابط کار که قرار بود در فاز اول با دو خدمت «ثبت قراردادهای کار» و «دادخواست الکترونیکی شکایات کارگران» آغاز شود، پس از ۲۰ ماه همچنان راه‌اندازی نشده است.
به گزارش خبرنگار مهر، مردادماه ۱۳۹۶ در مراسمی با حضور علی ربیعی وزیر وقت کار از سامانه جامع روابط کار رونمایی شد. سامانه‌ای که از حدود ۳۲ نرم افزار و زیرسامانه تشکیل می‌شد و در هر زیرسامانه یک خدمت در حوزه روابط کار پیش بینی شده بود.
الزام کارفرمایان به ثبت قراردادهای کار، الکترونیکی شدن شکایت کارگر از کارفرما یا بالعکس به دلیل تخطی از قانون و بدون مراجعه حضوری به ادارات کار، سامانه تأیید صلاحیت ایمنی امور پیمانکاری و شرکت‌های خدماتی، سامانه بیمه بیکاری، سامانه حمایت از پایداری مشاغل، سامانه جامع آموزش ایمنی کار و سامانه شناسایی واحدهای مشکل دار از جمله مهمترین بخش‌های مرتبط با سامانه جامع روابط کار هستند که در راستای الکترونیکی کردن فعالیت و خدمات مرتبط با جامعه کارگری و کارفرمایی در دستور کار قرار گرفت.
در مجموع این سامانه خدمات مختلفی را در حوزه روابط کار به متقاضیان (کارگر، کارفرما)، واحدهای اجرایی (کارشناسان و مدیران ادارات روابط کار، بازرسی کار و بیمه بیکاری)، دستگاه‌های دولتی (سازمان تأمین اجتماعی، سازمان فنی و حرفه‌ای و....)، بخش خصوصی، تشکل‌های کارگری و کارفرمایی، مراجع قضائی و مدیران ستادی و اجرایی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی ارائه می‌دهد.
البته در فاز نخست، راه‌اندازی دو سامانه «ثبت قراردادهای کار» و «ثبت الکترونیکی دادخواست» در اولویت بود که علاوه بر ایجاد شفافیت در اطلاعات شغلی نیروی کار، امکان نظارت و پایش شرایط حاکم بر کارگاه از جمله وضعیت قراردادهای شغلی به صورت دائم یا موقت را به سیاست‌گذاران می‌دهد.
با توجه به عدم وجود بانک اطلاعاتی از میزان قراردادهای موقت و دائم و همچنین ترویج قراردادهای موقت، یکی از مهمترین اهداف سامانه ثبت قراردادهای کار، پایش وضعیت قراردادهای موقت و دائم توسط سیاست‌گذاران بود تا در زمینه راهکارهای افزایش امنیت شغلی کارگران چاره اندیشی شود.
این سامانه با همکاری معاونت روابط کار وزارت کار و سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی (وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات) راه اندازی شد و دفاتر پیشخوان به عنوان اپراتورهای ثبت نام از کارگران و کارفرمایان معرفی شدند.
بر اساس فرایندی که برای آغاز راه اندازی سامانه جامع روابط کار طراحی شده بود، هر کارگر و کارفرما باید با یکبار مراجعه به دفاتر پیشخوان نسبت به ثبت نام و دریافت نام کاربری اقدام کند تا هم کارگران و کارکنان مشمول قانون کار و هم کارفرمایان با سطح دسترسی متفاوت امکان استفاده از این سامانه را داشته باشند.
اما از همان ابتدا با فراخوان‌های متعدد آغاز ثبت نام در سامانه جامع روابط کار وعده‌های زیادی برای راه اندازی این سامانه داده شد اما استقبالی برای ثبت نام کارگران و کارفرمایان نشد؛ در عین حال زیرساخت‌های فنی این سامانه توسط سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی فراهم شده بود و یکی از موانع در این مسیر عدم پیش بینی سیاست‌های انگیزشی برای کارگران و کارفرمایان به منظور ثبت نام در این سامانه است.
پس از اینکه اولین وعده برای راه اندازی سامانه جامع روابط کار در مرداد ۹۶ عملیاتی نشد، در مرداد ۹۷ وزارت کار در اطلاعیه‌ای اعلام کرد ثبت نام از کارگران و کارفرمایان استان تهران در مرحله اول به صورت آزمایشی آغاز شد.
با وجود آماده بودن زیرساخت‌های فنی سامانه، طی بیش از ۲۰ ماه گذشته به رغم وعده‌های مکرر برای راه اندازی سامانه جامع روابط کار همچنان این سامانه فعال نشده است در حالی که قرار بود حدود یک ماه پس از فعالیت آزمایشی در تهران، به تدریج در استان‌های مختلف فراگیر شود.
حتی در این مدت معاون روابط کار وزیر که مسئولیت مستقیم پیگیری راه اندازی این سامانه را بر عهده داشت، مشمول قانون منع بکارگیری بازنشستگان شد و از آذرماه سال گذشته معاونت جدید روابط کار و مدیر کل جبران خدمت این وزارتخانه به هیچ وجه گزارشی از وضعیت راه اندازی این سامانه ارائه نداده‌اند و ظاهراً تمایلی هم به راه اندازی آن ندارند.
اکنون با وجود گذشت نزدیک به دو سال از وعده وزارت کار برای راه اندازی سامانه جامع روابط کار و ایجاد بانک اطلاعاتی از میزان قراردادهای موقت و دائم هنوز خبری از راه اندازی رسمی و فعالیت آن در سراسر کشور نیست.