ماهواره‌های پارس و ناهید آماده پرتابند
معاون طراحی و تضمین کیفیت پژوهشگاه فضایی، ساخت ماهواره را یک صنعت محرک دانست و درباره جزئیات همکاری با دانشگاه‌ها و آمادگی ماهواره‌ها توضیح داد.
خبرگزاری دانشجو گفت‌وگویی با جعفرصالحی، معاون طراحی و تضمین کیفیت پژوهشگاه فضایی انجام داده است که بخش‌های مهم آن در ادامه می‌آید.
دستاورد‌های پژوهشگاه فضایی کشور در یک سال اخیر
- دستاورد‌های این پژوهشگاه در یک سال اخیر در حوزه طراحی و ساخت ماهواره‌های مخابراتی، سنجش از دور و در کنار آن بلوک‌های انتقال مداری است.
- ماهواره‌های مخابراتی همانطور که از اسم‌شان مشخص است، وظیفه برقراری ارتباطات مخابراتی بین نقاط مختلف دنیا را به عهده دارند. در گام اول در این حوزه ساخت ماهواره‌های ناهید ۱ و ۲ را در دستور کار داشتیم. کار ساخت ناهید ۱ سال ۹۵ و ۹۶ به پایان رسیده و تست‌های دوره‌ای آن انجام شده و قابلیت پرتاب دارد و در مسیر برنامه‌ریزی برای پرتاب است.
- ماهواره ناهید ۲ یک سطح ارتقا یافته‌تر از ناهید ۱ است که تعداد کاربران بیشتری از ایستگاه‌های زمینی قابلیت تماس تلفنی با آن را دارند و علاوه بر این، قابلیت ارتقای مداری داشته و می‌تواند مدار عملیاتی خود را ارتقا دهد. ماهواره ناهید ۳ نیز در دستور کار است و هم‌اکنون در فاز امکان‌سنجی وجود دارد و با اخذ تائیدیه از سوی سازمان فضایی کشور وارد فاز طراحی خواهد شد.
پروژه‌های همکاری پژوهشگاه فضایی با دانشگاه‌ها
- تمرکز ما فقط روی دانشگاه‌های پایتخت نیست، بلکه سعی داریم با شبکه‌سازی مناسب، از ظرفیت دانشجویان و اساتید و حتی زیرساخت‌های آزمایشگاهی دانشگاه‌ها استفاده کنیم. در همین راستا درحال حاضر با حدود ۲۰ دانشگاه در قالب پروژه‌های فنی و طرح‌های پژوهشی قرارداد داریم.
- هرچند در گذشته سازمان فضایی ایران ساخت ماهواره‌های دانشجویی را به سه دانشگاه پایتخت واگذار نمود و در واقع زمانی که صحبت از ماهواره دانشجویی به میان می‌آید، نام سه دانشگاه امیرکبیر، علم و صنعت و صنعتی شریف در اذهان عمومی متبادر می‌شود، با این حال ظرفیت‌های بسیار ارزشمندی در سایر دانشگاه‌ها نیز ایجاد شده که پژوهشگاه فضایی سعی برآن داشته تا به نحو شایسته از این ظرفیت‌ها استفاده نماید بطور نمونه دانشگاه‌های تبریز، صنعتی اصفهان و صنعتی شیراز.
- در آینده برای تحقق پروژه طراحی و ساخت ماهواره پارس ۲، که ماهواره سنجشی پیشرفته‌تری نسبت به پارس ۱ است، در نظر داریم پروژه‌های توسعه فناوری مرتبط را با دانشگاه‌های دارای ظرفیت مناسب همکاری قرارداد نموده و از دانش و تجربه اساتید بنام کشور که سابقه خوبی در این عرصه دارند. استفاده کنیم.
صنعت فضایی کشور کاملا بومی است
- یکی از ویژگی‌های صنعت فناوری فضایی در داخل کشور، این است که این صنعت کاملا بومی و براساس استفاده از ظرفیت حداکثری داخلی است.
- ما هم در بخش پرتابگر، هم در بخش ماهواره و هم ایستگاه‌های زمینی متکی بر فناوری‌های توسعه یافته در کشور هستیم و این به نظر من یک مزیت بزرگ است. نمی‌توانم بگویم که ایران در کدام حوزه فناوری فضایی رشد بیشتری داشته، زیرا این صنعت را نمی‌توان پازل‌بندی کرد و این صنعتی است که باید رشد متوازن داشته باشد.
- برخی کشور‌ها در حوزه پرتاب وارد نشده‌اند و فقط ماهواره می‌سازند. برخی نیز مشارکتی ماهواره می‌سازند و برخی نیز چرخه کامل این حوزه را در دست دارند. از یک جنبه ما هم‌زمان ماهواره را به صورت بومی طراحی می‌کنیم و هم روی پرتابگر و هم روی ایستگاه‌های زمینی کار می‌کنیم. در نتیجه از این منظر ما در رده نهم جهان قرار می‌گیریم.
ماهواره‌های پارس۱، ناهید ۱ و ۲ آماده پرتابند
- ایران حدود ۱۳ ماهواره ساخته است که ۵ عدد از این ماهواره‌ها با موفقیت در مدار قرار گرفتند. با توفیق الهی ماهواره‌های پارس۱، ناهید ۱ و ۲ نیز تا اواخر سال یا اواسط سال آینده آماده بهره‌برداری خواهند بود.
- اینکه چند تا ماهواره داخل مدار باشند، یک مزیت است، اما همه کار نیست؛ بلکه این ماهواره‌ها باید به مرحله عملیاتی شدن و خدمات‌رسانی به جامعه برسند و در واقع کاربردی شدن آن‌ها هدف اصلی است.
- این ماهواره‌ها از سوی پژوهشگاه فضایی قابلیت پرواز دارند و مذاکراتی هم با پرتابگر به انجام رسیده، ولی با توجه به الزامات پرتابگر‌ها و قابلیت اطمینان آن‌ها و همچنین تقاضا‌هایی که برای پرتاب وجود دارد، زمان قطعی نمی‌توان اعلام نمود.
- ما سعی داریم با دقت بیشتر و با هدف رسیدن به قابلیت اطمینان بالا ماهواره‌ها را پرتاب کنیم و در این زمینه کیفیت را هرگز خرج زمان نخواهیم نمود.