مصائب خرید گوشی‌های بدون رجیستری
ناهماهنگی سامانه رجیستری و واردکنندگان گوشی و تبلت، عرضه محصولات فاقد رجیستری را به مشتریان افزایش داده، موضوعی که به انتظار چند هفته‌ای خریداران برای رفع مشکل شده است. حتی در مواردی مشاهده شده خریداران به پیگیری حقوق خود در مراجع قانونی مجبور شده‌اند.
به گزارش همشهری، اجرای طرح رجیستری گوشی تلفن همراه از دو سال پیش، با هدف مقابله‌با قاچاق آغاز شد. در تازه‌ترین اقدام مهلت اجرای رجیستری تبلت‌ها 8مرداد‌ماه به پایان رسید و عملیات تعمیم این طرح به سایر موبایل‌واره‌ها و دستگاه‌های سیم‌کارت خور در دستور کار قرار گرفته است. اگرچه این طرح موجب کاهش شدید واردات گوشی‌های قاچاق در بازار و افزایش درآمد دولت شده اما مشکلات اجرایی آن همزمان زمینه کمبود و رشد نسبی قیمت را در بازار خرده‌فروشی فراهم کرده است.
در شرایطی که اغلب مشتریان متقاضی خرید گوشی و تبلت رجیستر شده هستند به‌دلیل نبود امکان رجیستری گوشی و تبلت بدون بازکردن پلمب و بسته‌بندی این محصولات، در فروشگاه‌های مجازی فروش گوشی و تبلت، عرضه محصولات فاقد رجیستری رونق گرفته است موضوعی که موجب تماس و پیگیری چند باره مشتریانی شده است که به‌دلیل طولانی شدن فرایند رجیستری یا رجیستر نشدن این محصولات، باصرف وقت و هزینه بیشتر ناگزیر به مراجعه به دفاتر فروش این شرکت‌ها برای پیگیری رجیستری یا شکایت به اتحادیه‌ها و تشکل‌های صنفی ذیربط برای پیگیری قانونی حقوق خود شده‌اند.
ادعای نادرست فروش گوشی‌های رجیستر شده
یکی از مشتریانی که از طریق ارتباط و واریز اینترنتی وجه نسبت به خرید گوشی سامسونگ از طریق یکی از شرکت‌های معروف فروش گوشی و تبلت در فضای مجازی اقدام کرده در گفت‌وگو با خبرنگار همشهری اعلام کرد، در ابتدای مرداد‌ماه با مشاهده قیمت گوشی در یکی از شرکت‌های معروف اینترنتی و پس از تماس تلفنی برای اطمینان از نحوه رجیستری، با واریز اینترنتی بیش از 6میلیون تومان به‌حساب اعلام شده به خرید گوشی اقدام کردم.
اکبر نیکخواه، افزود: مسئول فروش شرکت در پاسخ به نحوه رجیستری گوشی مذکور به من اطمینان داد که این گوشی رجیستر شده و کارت گارانتی معتبری هم دارد اما پس از دریافت گوشی و بازکردن پلمب جعبه و وارد کردن کد دستوری رجیستری، با پیغام سامانه، مبنی بر غیرقانونی بودن این دستگاه و مسدود شدن آن حداکثر تا تاریخ 3شهریور امسال مواجه شدم.
او افزود: در تماس برای پیگیری علت رجیستر نشدن یا عودت دادن گوشی، فروشنده اعلام کرد امکان عودت دادن گوشی به‌دلیل بازشدن جعبه وجود ندارد و باید حداقل چند هفته منتظر طی شدن فرایند رجیستری گوشی در سامانه باشم. با وجود این تأکید کردند مشکلی برای رجیستری گوشی یا قطع اتصال آن در سامانه وجود نخواهد داشت. با این وضع اکنون برای استفاده از گوشی مذکور در بلاتکلیفی مانده‌ام.
تحمیل هزینه نوسان ارزی قیمت گوشی به جیب مشتری
مدیر یک شرکت فروش اینترنتی گوشی تلفن همراه در پاسخ به خبرنگار همشهری در مورد دلایل فروش گوشی‌های فاقد رجیستری گفت: شرکت‌های فروش اینترنتی، این گوشی‌ها را از بخش بازرگانی شرکت‌های وارد‌کننده دریافت می‌کنند. با وجود هزینه ناچیز رجیستری در سامانه اینگونه واردکنندگان به‌دلیل حجم بالای گوشی‌های وارد شده، هر چند روز یک‌بار شناسه آی.ام. ای.ای گوشی‌های مذکور را برای رجیستر شدن در قالب فایل پی. دی. اف در اختیار مسئولان سامانه رجیستری قرار می‌دهند اما اجرای این فرایند و قانونی شدن گوشی یا تبلت وارداتی، معمولا چند روز یا چند هفته زمان می‌برد.
عباس حداد، در مورد علت فروش گوشی‌های فاقد رجیستری در فروشگاه‌های اینترنتی، افزود: با توجه به نوسان نرخ ارز و تأثیر آن بر قیمت تمام‌شده و خرده‌فروشی گوشی و تبلت، واردکنندگان برای جلوگیری از ضرر و زیان احتمالی ناشی از کاهش نرخ ارز و گوشی و تبلت، این اقلام وارداتی را در حداقل زمان ممکن به بازار عرضه می‌کنند و در شیوه فروش اینترنتی نیز این گوشی‌ها بلافاصله بعد از واردات به مشتریان عرضه و در ادامه فرایند رجیستری آن طی می‌شود.
او افزود: در واقع شرکت‌های اینترنتی نیز به‌دنبال ادامه فعالیت خود با عرضه گوشی و تبلت‌های فاقد رجیستری و پیگیری بعدی رجیستر شدن اینگونه محصولات دیجیتال از شرکت‌های وارد‌کننده و پاسخگویی به مشتریان ناراضی هستند.
تحمیل مشکلات رجیستری به مشتری
سخنگوی اتحادیه کسب‌وکارهای مجازی در گفت‌وگو با خبرنگار همشهری با پذیرش این شیوه فروش گوشی‌های فاقد رجیستری در شرکت‌های مجازی، گفت: همه فروشندگان کالا در فضای مجازی یا حقیقی به رعایت شرایط و قوانین رسمی در عرضه کالا ملزم هستند و اصلا گوشی‌هایی که رجیستر نشوند، قابل استفاده نیستند و ارزشی ندارند.
با وجود این رضا الفت‌نسب، هرگونه مغایرت فروش مجازی گوشی‌های فاقد رجیستری در شرکت‌های اینترنتی با قانون تجارت را رد کرد و افزود: ضوابط اعلام شده در طرح رجیستری گوشی و تبلت و اجرای آن، در قانون تجارت و همچنین ضوابط نماد شرکت‌های اینترنتی قید نشده است، در نتیجه به‌نظر می‌رسد عرضه گوشی و تبلت‌های فاقد رجیستری در فروشگاه‌های مجازی، تابع شرایطی است که سامانه‌های مذکور به مشتریان و این شرکت‌ها تحمیل کرده‌اند.
او با بیان اینکه اجرای ضوابط رجیستری در فروشگاه‌های مجازی محصولات دیجیتال مسایل و مشکلات خاص خود را دارد، افزود: مشکل رجیستری گوشی خریداری شده از فضای مجازی حتی برای من نیز به‌وجود آمد اما شرکت مجازی فروشنده اعلام کرد نگران رجیستر شدن گوشی خریداری شده نباشم و با گذشت چند هفته این مشکل حل شد. اگرچه معمولا فرایند رجیستری و ثبت اینگونه گوشی‌ها و تبلت‌ها در سامانه رجستری از چند روز تا 3هفته طول می‌کشد. او با بیان اینکه برخلاف فروشگاه‌های سطح شهر که با بازکردن در جعبه گوشی و تبلت در حضور مشتری نسبت به رجیستری آن اقدام می‌کنند، چنین امکانی در طرح‌های فروش اینترنتی وجود ندارد اما فروشگاه‌های مجازی به رجیسترکردن گوشی و تبلت طی چند روز پس از فروش ملزم هستند.
شکایت به اتحادیه یا پیگیری با نماد اعتماد شرکت ها
سخنگوی اتحادیه کسب‌وکارهای مجازی در مورد امکان رجیستر نشدن اینگونه گوشی‌ها و تبلت‌ها و نحوه پیگیری مشتریان نیز افزود: معمولا اقلام دیجیتال که واردکنندگان رسمی و با ثبت در سامانه‌های رسمی وارد می‌کنند، مشکل غیرقانونی بودن و قاچاق ندارد و کالاهای عرضه شده در فروشگاه‌های مجازی نیز با توجه به الزام آنها برای رعایت ضوابط و مقررات مشکل واردات غیرقانونی یا قاچاق بودن ندارد اما فروشندگان اینترنتی نمی‌توانند گوشی پلمب را با جانمایی سیم‌کارت در حضور مشتری، رجیستر کرده و تحویل دهند.
او افزود: مشتریان می‌توانند شکایت خود را از شرکت‌های اینترنتی دارای مجوز از این اتحادیه در زمینه رجیستر نشدن گوشی و تبلت، از طریق سایت اتحادیه اعلام کنند تا بررسی و اقدام شود. در مورد شرکت‌های مجازی که از این اتحادیه مجوز ندارند نیز امکان پیگیری حقوق مشتریان با استفاده از شرایط و ضوابط نماد اعتماد الکترونیک وجود دارد.
الفت‌نسب، افزود: به‌دلیل شرایط و ضوابط خاص سامانه رجیستری اکنون این شیوه فروش اینترنتی گوشی و تبلت با تأخیر چند روزه یا چند هفته‌ای رجیستری به روال تبدیل شده اما در قوانین رجیستری تأکید شده فروشندگان به عرضه گوشی، تبلت و سایر محصولات دیجیتال پس از رجیستر شدن به مشتریان ملزم هستند.