نوبت‌دهی الکترونیکی بیمارستان‌ها و صف نوبت‌گیری از ۲ صبح
شاید یکی از مزایای الکترونیکی شدن خدمات سلامت، جلوگیری از اتلاف وقت بیماران در صف بستن بیمارستان‌ها بود؛ اما هنوز هم مردم مجبورند ۲ صبح برای گرفتن نوبت پزشک، به بیمارستان بیایند.
به گزارش خبرنگار مهر، شاید اگر تا چند سال قبل از جلوی یک بیمارستان در تهران یا سایر کلانشهرها رد می‌شدیم و صف طولانی از حضور مردم را می‌دیدیم که مجبور شده اند برای نوبت گرفتن، ساعت‌های طولانی در انتظار بایستند؛ چندان تعجب نمی کردیم. اما، با الکترونیکی شدن خدمات حوزه سلامت، از جمله نوبت دهی؛ توقع می‌رود که این صف‌ها برچیده شود و مردم، مجبور نباشند از راه‌های دور برای گرفتن نوبت؛ طی مسیر کنند و ساعت‌ها در صف بمانند تا موفق شوند نوبت بگیرند.
سیدرضا مظهری رئیس مرکز آمار و فناوری اطلاعات وزارت بهداشت، با اشاره به وجود سامانه اینترنتی نوبت دهی بیماران، گفت: شهروندان وارد سامانه می‌شوند، استان مربوطه انتخاب می‌شود بعد شهر مربوطه انتخاب می‌شود، تاریخی که می‌خواهند مراجعه کنند انتخاب می‌شود توسط خود شهروند، لیست تخصص‌ها نمایش داده می‌شود، آن را انتخاب می‌کنند؛ سپس لیست بیمارستان‌هایی که نوبت خالی دارند نشان می‌دهد، بیمارستان‌هایی که نیست یا نوبتشان پُر شده یا تخصص مربوطه را ندارد آن بیمارستان نمایش داده نمی‌شود. سپس لیست پزشکانی که در آن روز خاص برای آن تخصص خاص انتخاب شده نمایش داده می‌شود با انتخاب بیمار هر کدام از پزشکان را که خواست انتخاب می‌کند و وارد پروسه نوبت دهی می‌شود.
اما، واقعیت نوبت دهی آن چیزی نیست که رسانه‌ای می‌شود؛ بلکه با گذر از مقابل چند بیمارستان دانشگاهی و تأمین اجتماعی در کلانشهر تهران، متوجه شدیم که صف بستن مردم و بیماران برای گرفتن نوبت پزشک، همچنان واقعیت دارد. افرادی که خیلی از آنها از شهرهای دور آمده بودند تا شاید موفق شوند نوبت بگیرند.
یک شهروند در مقابل بیمارستان…، عنوان می‌کند از ساعت ۴ بامداد و دیگری ساعت ۳ بامداد و…، آمده اند تا نوبت بگیرند. وقتی علت را جویا می‌شویم، عدم موفقیت در نوبت دهی الکترونیکی را عنوان کردند.
هر وقت وارد سایت بیمارستان شدیم، یا نوبت تمام شده بود یا امکان ثبت نداشت و ده‌ها علت دیگر؛ که شهروندان مجبور می‌شوند قید نوبت دهی الکترونیکی را بزنند و حضوری مراجعه کنند.
حالا حسن واعظی رئیس مرکز مدیریت بیمارستانی و تعالی خدمات بالینی معاونت درمان وزارت بهداشت، مدعی شده که تا پایان سال بیش از نیمی از نوبت دهی بیمارستان‌ها و مراکز درمانی الکترونیکی و غیر حضوری می‌شود.
وی افزود: برنامه نوبت دهی الکترونیکی بیمارستان‌ها و درمانگاه‌های دولتی و آزاد کشور از تیر ۱۴۰۲ آغاز و تاکنون ظرفیت نوبت گیری ۱۰ برابر شده است؛ هم اکنون به صورت میانگین در کشور با توجه به تفاوت‌های منطقه‌ای ۴۵ تا ۴۸ درصد نوبت دهی و نوبت گیری، الکترونیکی است.
رئیس مرکز مدیریت بیمارستانی و تعالی خدمات بالینی معاونت درمان وزارت بهداشت افزود: سامانه الکترونیکی نوبت دهی و نوبت گیری به صورت ماهیانه پیگیری می‌شود و هر ماه ۵ درصد افزایش نوبت دهی و نوبت گیری الکترونیکی وجود دارد.
واعظی گفت: هدف وزارت بهداشت، ارائه خدمات الکترونیکی به صورت حداکثری است تا از ازدحام مردم در مراکز درمانی و بیمارستان جلوگیری کند؛ وزارت بهداشت می‌کوشد به ۷۰ درصد میانگین همه رشته‌های تخصصی در کشور با نوبت دهی الکترونیکی برسد.
وی افزود: الکترونیکی شدن نوبت دهی و نوبت گیری برنامه‌ای است که به چند مؤلفه فرهنگ سازی، ارتقای زیر ساخت‌ها و ضرورت بستگی دارد و الزاماً همه نوبت‌ها در حوزه سلامت، ویزیت و خدمات درمانگاهی قابلیت الکترونیکی شدن ندارد و بخشی از این ویزیت‌ها و نوبت‌ها مانند موارد اورژانسی نیاز به حضور شهروندان در درمانگاه دارد.
وی گفت: مشکل فقط بیمارستان‌های تحت نظارت وزارت بهداشت نیست، بلکه حجم زیادی از مراجعات مربوط به بیمارستان‌های تأمین اجتماعی است. در واقع، بیشترین گلایه‌ها مربوط به همین بیمارستان‌ها است که حدود ۵۰ درصد جمعیت کشور را تحت پوشش خدمات بیمه‌ای و درمانی قرار داده است.
احمدرضا خزاعی معاون مدیرکل درمان مستقیم سازمان تأمین اجتماعی، با اشاره به ۷۶ مرکز بیمارستانی، ۵ مرکز اعمال جراحی محدود و حدود ۳۲۰ مرکز سرپایی سازمان تأمین اجتماعی، گفت: حدود ۲۷ درصد از نوبت دهی‌های این مراکز، تلفنی و اینترنتی است.
وی، علت پایین بودن میزان خدمات نوبت دهی غیر حضوری را، اطلاع رسانی نامناسب و عادت بیماران به نوبت گرفتن‌های حضوری دانست و افزود: سالانه حدود ۱۵۰ میلیون خدمت سرپایی به بیماران ارائه می‌شود که از این میزان حدود ۷۵ میلیون مربوط به خدمات ویزیت پزشکان عمومی، متخصص و دندانپزشک است.
معاون مدیرکل درمان مستقیم سازمان تأمین اجتماعی با بیان اینکه برخی از نوبت دهی‌ها بر اساس سیستم ارجاع انجام می‌شود، ادامه داد: ما باید ظرفیت خدمات نوبت دهی اینترنتی را تا پایان سال به حدود ۴۰ درصد افزایش دهیم و امیدواریم با توسعه زیرساخت‌ها، میزان نوبت دهی الکترونیکی را تا نیمه اول سال ۱۴۰۳ به ۵۰ درصد برسانیم.
خزاعی در مورد اتصال به سامانه یکپارچه نوبت دهی وزارت بهداشت، گفت: زیرساخت‌های سخت افزاری و نرم افزاری و مباحث فنی مربوط به این اتصال با وزارت بهداشت بررسی و هماهنگی شده و بنا بر این است با فراهم آمدن بسترهای فنی به سامانه یکپارچه نوبت دهی وزارت بهداشت متصل شویم.
وی افزود: با هماهنگی‌های بین سازمان تأمین اجتماعی و وزارت بهداشت، در ابتدا حدود ۲۰ تا ۳۰ درصد نوبت‌های مراکز درمانی ما در این سامانه انجام خواهد شد و در تلاشیم تا اواسط زمستان ۱۴۰۲ به سامانه یکپارچه متصل شویم.
خزاعی گفت: با یکپارچه شدن نوبت دهی الکترونیکی، امکان دسترسی به خدمات درمانگاهی، بستری و جراحی برای بیماران در نزدیک‌ترین مکان و زودترین زمان به صورت غیر حضوری میسر خواهد شد.
به نظر می‌رسد مهم ترین مشکل در نوبت دهی الکترونیکی بیمارستان‌ها، نبود زیرساخت‌های لازم برای ارائه چنین خدمتی باشد. همچنین، عدم دسترسی به اینترنت در برخی از نقاط کشور؛ بیماران را مجبور می‌کند سفر کنند و حضوری نوبت بگیرند.
طبق ادعای دو مدیر وزارت بهداشت و سازمان تأمین اجتماعی؛ اگر شرایط به همین صورت که مدعی شدند؛ پیش برود، حداکثر ۵۰ تا ۷۰ درصد امکان نوبت دهی الکترونیکی فراهم خواهد شد و صف‌های حضوری در مقابل بیمارستان‌ها همچنان تشکیل خواهد شد.