همراه اول پرچمدار 5G و کاربست‌های ضروری نسل پنجم
همراه اول در حال حاضر به واسطه در اختیار داشتن گسترده‌ترین شبکه نسل ۵ در ایران، (با ۱۰۳۳ سایت ۵G تا بهمن‌ماه سال جاری)، نخستین و تنها اپراتور کشور است که فناوری MEC یا محاسبات لبه را همگام با دیگر اپراتورهای بزرگ دنیا، در شبکه خود فعال کرده است.
به گزارش آی‌تی آنالیز، شبکه ۵G و محاسبات لبه‌ای (Edge computing) دو فناوری هستند که به‌طور جدایی ناپذیر به هم مرتبط بوده و قادرند تا عملکرد برنامه‌ها را به میزان قابل توجهی بهبود بخشند و امکان پردازش حجم عظیمی‌از داده‌ها را در زمان واقعی فراهم کنند.
۵G سرعت را تا ۱۰ برابر ۴G افزایش می‌دهد، در حالی که محاسبات لبه تلفن همراه با نزدیک کردن قابلیت‌های محاسباتی به شبکه، باز هم تاخیر را به کاربر نهایی تا چند برابر کاهش می‌دهد.
به عبارت دیگر محاسبات لبه یک الگوی محاسباتی نوظهور است که به طیف وسیعی از شبکه‌ها و دستگاه‌ها در یا نزدیک کاربر اشاره دارد. Edge در مورد پردازش داده‌ها نزدیک‌تر به منبع تولید است و با این قابلیت، پردازش را با سرعت‌ها و حجم‌های بیشتر امکان‌پذیر می‌کند که منجر به نتایج بهتر در زمان واقعی می‌شود.
• زمان محاسبات بدون لبه
همانطور که ذکر شد سرعت و کاهش تاخیر اصلی‌ترین دستاورد پردازش‌های موسوم به لبه است. برای درک بهتر این تفاوت بزرگ و کلان سرعت پردازش داده از یک دستگاه تا پاسخ‌دهنده نهایی در اینترنت در شبکه فاقد محاسبات لبه (بدون لبه) در مجموع ۷۰ تا ۱۶۰ میلی‌ثانیه است به این ترتیب که از دستگاه تا ایستگاه پایه ۱-۲ میلی‌ثانیه، از ایستگاه پایه تا هسته شبکه ۳۰-۴۰ میلی‌ثانیه، از هسته شبکه تا اینترنت (منطقه ای) ۴۰ میلی‌ثانیه و از اینترنت منطقه‌ای تا اینترنت جهانی ۵۰-۸۰ میلی‌ثانیه زمان صرف می‌شود.
• زمان محاسبات لبه‌ای
اما با بکاگیری فناوری محاسبه لبه این فرایند با حذف برخی مراحل در مجموع به ۱۰-۳۰ میلی‌ثانیه می‌رسد. به این ترتیب که از دستگاه تا ایستگاه پایه ۱-۲ میلی‌ثانیه و از ایستگاه پایه تا پردازش لبه ۱۰ میلی‌ثانیه زمان صرف می‌شود که اختلاف فاحشی از نظر تبادل داده در قیاس با محاسبات بدون لبه داشته و تحولی شگرف به شمار می‌رود.
• MEC چیست؟
هنگامی‌که یک شبکه مخابراتی به۵G تبدیل می‌شود، از فناوری‌های دسترسی چندگانه پشتیبانی می‌کند و می‌تواند آنها را به صورت یکپارچه مدیریت کند. ویژگی «چند دسترسی» سیستم MEC را قادر می‌سازد تا تجربه‌ای ثابت را به مشترکانی که از طریق هر فناوری دسترسی متصل می‌شوند، ارائه دهد.
به زبان ساده‌تر در فناوری لبه: قابلیت‌های شبکه و اپلکیشن‌ها از مرکز به لبه منتقل می‌شوند که تاخیر بسیار کمتر را در اجرای تقاضا و برنامه‌ها ارائه می‌دهد. برای مثال، اگر هم سرورها و هم دروازه‌های شبکه اصلی اپراتورها در نزدیکی خانه شما قرار گرفته باشند، ترافیک می‌تواند به صورت محلی بدون در نظر گرفتن حجم ترافیک و زمان، پردازش شود.
حیطه و گستره خدمات دسترسی چندگانه (MEC) از بسترهای توسعه اینترنت اشیاء، انواع فناوری‌های وای‌فای، شبکه‌های نسل ۲G،۳G،۴G،۵G، فناوری‌های LTE-V/V۲X، کسب و کارها و استادیوم‌ها پشتیبانی می‌کند.
در خصوص اهمیت MEC در شبکه‌های مدرن باید گفت در نهایت مجموع خدمات ارایه شده از طریق فناوری پردازش لبه شامل کاهش شدید تاخیر، ارتقای حریم خصوصی و امنیت پیشرفته، افزایش موثر پهنای باند، مقیاس پذیری و انعطاف پذیری و توانمندسازی زیرساخت‌های هوشمند و اینترنت اشیاء می‌شود.
• همراه اول و محاسبات لبه
همانطور که ذکر شد بکارگیری تکنولوژی MEC، رابطه مستقیمی‌با گستردگی و شبکه پیشرفته ۵G دارد.
در همین راستا اپراتور اول به عنوان بزرگترین اپراتور ایران و منطقه، در حال حاضر به واسطه در اختیار داشتن گسترده‌ترین شبکه نسل ۵ در ایران، (با ۱۰۳۳ سایت ۵G تا بهمن‌ماه سال جاری)، گذشته از پرچمداری توسعه ۵G در ایران، نخستین و تنها اپراتور کشور است که فناوری MEC یا محاسبات لبه را همگام با دیگر اپراتورهای بزرگ دنیا، در شبکه خود فعال کرده و به صنایع زیرساختی، کسب‌وکارها، کاربران و دیگر متقاضیانِ نیازمند به خدمات فوق سریع انتقال داده، خدمات ارایه می‌دهد.
به همین جهت با توجه به نیاز روزافزون کشور و توسعه اقتصاد دیجیتال، در صورت تسهیل و تسریع بسترهای قانونی و تخصیص فرکانس‌های لازم از سوی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، و تلاش این اپراتور در سرمایه‌گذاری و گسترش این فناوری انقلابی، می‌توان انتظار تحولات بزرگ در زیرساخت‌ها و صنایع نیازمند و مرتبط با حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات در کشور را داشت.