کوچ نافرجام آموزش و پرورش از تلگرام به پیام‌رسان داخلی
وزارت آموزش و پرورش فروردین سال ۹۷ اعلام کرد که استفاده از پیام‌رسان های خارجی در سطح این وزارتخانه از صف تا ستاد مجاز نیست و حالا بعد از ۲۱ ماه این موضوع هنوز تحقق نیافته است.
اهمیت روی پای خود ایستادن در این روزهای تحریم بیش از پیش نمایان است و یکی از این روی پا ایستادن‌ها به دنیای مجازی باز می‌گردد.
فضای مجازی، جهان گسترده‌ای است که برای یافتن مسیر صحیح نیازمند راهنمایی کاربلد است اما این موضوع یک سوی قضیه است و در آن سو، زیرساخت‌ها و بسترها وجود دارد.
در این روزها که موضوع تحریم به شکل جدی‌تری به بحث فضای مجازی رسوخ کرده است اهمیت پیام‌رسان‌های داخلی بیش از پیش آشکار شده است.
این در حالی است که مخاطبان خبرگزاری فارس، در سامانه فارس من سوژه‌ای را به نام «چرا هنوز مدارس در پیام‌رسان‌های خارجی فعال‌اند؟» به ثبت رسانده و عنوان کرده بودند که: با وجودی که مدارس از فعالیت در پیام‌رسان‌های خارجی منع شده‌اند ولی همچنان کانال مدارس در این پیام رسان‌ها فعال است و والدین را مجبور می‌کنند که از این پیام رسان‌ها استفاده‌کنند. این در حالی است که پیام‌رسان‌های داخلی پیشرفت خیلی خوبی داشته‌اند و حداقل در این سطح به راحتی پاسخگو هستند.
در آموزش و پرورش شاپور محمدزاده مدیرکل دفتر وزارتی ۱۴ فروردین ۹۷ در بخشنامه‌ای به معاونت‌ها، مراکز و سازمان‌های تابع، ادارات کل و ادارات کل استان‌ها اعلام کرد: استفاده از شبکه‌های اجتماعی و بسترهای نرم‌افزاری پیام‌رسان‌های خارجی برای انتشار یا به اشتراک گذاردن اطلاعات سازمانی، اطلاع‌رسانی و انجام امور روابط عمومی سازمانی و اطلاع‌رسانی اخبار، بهره‌برداری اداری مانند دبیرخانه، تبلیغات، فراخوان‌ها و همچنین اطلاع‌رسانی تکالیف دانش‌آموزی، انتقال عملکرد آموزشی دانش‌آموزان و عملکرد مدارس اعم از دولتی، غیردولتی، هیأت امنایی و ... مجاز نیست و در هر سطحی پیگرد قانونی دارد.
این بخشنامه در شرایطی ابلاغ شد که نه تنها ادارات آموزش و پرورش بلکه مدارس از کانال‌های پیام‌رسان‌های خارجی برای اطلاع‌رسانی و ارتباط گیری با والدین استفاده می‌کردند.
سید محمد بطحایی وزیر سابق آموزش و پرورش ۲۱ فروردین در هشتمین همایش راه روشن اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانش‌آموزان که در اردوگاه شهید باهنر تهران برگزار شد، با اشاره به فرصت‌ها و تهدیدات فضای مجازی برای دانش‌آموزان گفت: «باید تلاش کنیم تهدیدات فضای مجازی را به فرصت تبدیل کنیم و کمک کنیم پیام رسان‌های داخلی بین مردم جا باز کنند».
وی ادامه داد: «پیام رسان‌های داخلی به سرعت در حال رشد هستند و در حوزه فعالیت‌های آموزش و پرورش نیز به سرعت آنها را جایگزین نمونه‌های خارجی خواهیم کرد».
بطحایی همان‌روز در جمع خبرنگاران با اشاره به سیاست جایگزینی پیام‌رسان‌های داخلی در آموزش و پرورش گفت: «بخشنامه‌ای را چند روز پیش صادر کردیم و در آن تاکید شده است که با توجه به سیاست‌های کلی نظام نباید برای پیام رسان های خارجی انحصار وجود داشته باشد».
وی ادامه داد: «با برخی از پیام رسان های داخلی مذاکرات را شروع کردیم و تا چند روز آینده با دو پیام رسان داخلی قراردادی را منعقد خواهیم کرد؛ تمام واحدهای اداری باید برای امور اداری از پیام رسان داخلی استفاده کنند».
بطحایی با اشاره به صدمات تربیتی پیام رسان‌های خارجی به دانش آموزان بیان داشت: «از دانش‌آموزان می خواهم پیام رسان‌های داخلی را جایگزین نمونه‌های خارجی کنند؛ برخی اختلالات فنی پیام رسان های داخلی در حال مرتفع شدن است و به زودی جایگزین پیام رسان های خارجی در آموزش و پرورش خواهد شد».
چند روز بعد بطحایی یعنی همزمان با روز مبعث پیامبر (ص) در صفحه شخصی خود در پیام‌رسان توئیتر نوشت: مبعث رسول مهربانی ها مبارک باد. از امروز کانال اطلاع رسانی خود را به یک پیام رسان داخلی به آدرس زیر منتقل کردم. http://sapp.ir/smbathaei
آن زمان وزیر سابق آموزش و پرورش وارد یک پیام‌رسان داخلی شد اما به جز دو مطلب که آن هم از پیام‌رسان توئیتر کپی کرده بود، مطلب دیگری در صفحه شخصی خود در این پیام‌رسان داخلی قرار نداد و بعدها هم همان پیام‌رسان توئیتر و اینستاگرام مرجع پیام‌رسانی بطحایی بود.
علیرضا کاظمی معاون پرورشی و فرهنگی وزیر آموزش و پرورش سوم اردیبهشت ماه امسال در خصوص برنامه این وزارتخانه در استفاده از پیام‌رسان داخلی، اظهار داشت: «با دستور وزیر آموزش و پرورش، کوچ معلمان و دانش‌آموزان از تلگرام به پیام‌رسان داخلی آغاز شده است».
وی ادامه داد: «در آینده نزدیک خواهید دید که سهم دانش‌آموزان و فرهنگیان در پیام‌رسان داخلی، سهم بالایی خواهد بود».
مرکز اطلاع رسانی وزارت آموزش و پرورش هم در آخرین ساعات روز ۸ اردیبهشت ماه اعلام کرد که کانال وزارت آموزش و پرورش در پیام رسان سروش راه اندازی شد sapp.ir/medu اما این کانال هم ناکام ماند.
سید محمد بطحایی وزیر آموزش و پرورش ۱۱ اردیبهشت ۹۷ در جمع خبرنگاران گفت: «دولت همه دستگاه‌های را مکلف کرده است که از پیام رسان داخلی استفاده کنند و ما نیز در آموزش و پرش طی دو بخشنامه به توجیه مدیران پرداختیم و پیگیری می‌کنیم که تمام ارتباطات اداری از پیام رسان خارجی قطع شود» اما این موضوع تحقق نیافت.
به رغم بخشنامه‌ها و مصاحبه‌های متعدد مسؤولان نقش پیام‌رسان‌های داخلی در آموزش و پرورش پررنگ نیست.
علیرضا کاظمی معاون پرورشی و فرهنگی وزیر آموزش و پرورش مهر امسال در گفت‌وگو با خبرنگار آموزش و پرورش خبرگزاری اظهار کرد: «به معلمان و مدیران توصیه می‌کنیم که در فضای کلاس درس و رودررو با دانش‌آموزان، تکالیف و توصیه‌ها را اعلام کنند».
وی ادامه داد: «تلگرام، فضای مناسبی برای ارتباط دانش‌آموزان نیست و دستگاه‌های دولتی برای استفاده از آن نهی شده‌اند و قطعاً تا زمانی که تکلیف آن مشخص نشود، مدیران نباید از این فضا برای اطلاع‌رسانی استفاده کنند».
کاظمی در واکنش به این جمله که معلمان عنوان می‌کنند در روزهای تعطیل به ویژه تعطیلات اضطراری استفاده از پیام‌رسان برای ارتباط با دانش‌آموزان به آنها کمک می‌کند، گفت: «معلمان می‌توانند از شبکه‌های پیام رسان داخلی استفاده کنند که در اختیار نظام جمهوری اسلامی ایران است و فضای امنی است».
وی تصریح کرد: «اینکه دانش‌آموز از فیلترشکن استفاده کند، ممکن است حتی موجب شود وارد فضاهای نادرست هم شود پس هم امنیت ندارد و هم نگرانی دارد؛ به همین دلیل توصیه می‌کنیم از پیام‌رسان داخلی استفاده شود؛ استفاده از فضای مجازی در چارچوب ضوابط و مقررات، آیین‌نامه‌ها و دستورالعمل‌ها مورد تأکید است».
به گزارش فارس، حالا از آن بخشنامه آموزش و پرورش درباره ممنوعیت استفاده از پیام‌رسان‌های خارجی ۲۱ ماه می‌گذارد اما هنوز تعدادی از معاونت‌ها، ادارات و مدارس از پیام‌رسان خارجی استفاده می‌کنند. حتی مرکز اطلاع رسانی و روابط عمومی آموزش و پرورش هم از پیام‌رسان خارجی برای اطلاع‌رسانی برنامه‌ها استفاده می‌کند.
به نظر می‌رسد کوچ معلمان و دانش‌آموزان و در کل وزارت آموزش و پرورش به پیام‌رسان داخلی ناکام مانده است و دستگاه تعلیم و تربیت باید در این خصوص فکری کند.