ITanalyze

بانکداری الکترونیکی نه فقط یک نیاز، بلکه یک ضرورت اجتناب ناپذیر در بانکداری نوین در دنیای امروز محسوب می شود و براساس تکنولوژی روز دنیا در راستای کاهش بروکراسی نظام بانکی، راهکارهای راحت‌تری در برقراری ارتباط مالی و اقتصادی پیش‌روی افراد قرار داده است.
گرچه این نوع بانکداری سالهاست که در کشورهای توسعه یافته رایج شده اما در ایران هنوز پدیده ای جدید به حساب می آید و از نظر برخی کارشناسان نظام بانکی کشور هنوز آنطور که باید و شاید به روز نشده است.
در همین ارتباط هوشنگ اطهمی عضو سابق اتاق بازرگانی ایران گفت: درچندسال گذشته بانک های جهان به سیستم موبایل بانکینگ مجهز شده اند ولی بانک های ما هنوز نتوانسته اند با این تکنولوژی جدید سیستم های خود رابروز کنند.
وی در ادامه افزود: بدون تکنیک های جدید بانکداری نمی توان براحتی به بانک های جهانی متصل شد و این عقب ماندگی زمینه مبادلات تجاری بین المللی را نیز با مشکل مواجه می کند.
این فعال بخش معدن وصنایع معدنی از دیگر نقاط ضعف سیستم بانکی کشور در پیوستن به بانک های جهانی نیز گفت: تغییر واحد پولی کشور در سالهای تحریم به منظور مبادلات تجاری موجب شد تا از واحد پول دلار کمتر استفاده شود این درحالی است که بعد از برجام مشکل اصلی نظام بانکی بازشدن سوئیفت در زمینه دلار است.
اطهمی درپایان تاکید کرد:باید مسایل و مشکلات مالی و اعتباری حل شود تا ارتباط با دنیا بصورت موثری برقرار شود.

ATM تا سال ۲۰۲۰جمع آوری می شود
همچنین بهرام پارساپور کارشناس بانک نیز گفت: بانک های کشور در مقایسه با بانک های دیگر کشورها امکانات بیشتر و وسیعتری به مراجعین خود ارایه می دهند.
وی ادامه داد: شبکه بانکی کشور در سال های اخیر توانسته خدمات خود را به مشتریان خود دهد و ضریب رشد بسیار نیز در این زمینه داشته است.
به گزراش باشگاه خبرنگاران، پارساپور درخصوص وضعیت بانک های کشور در زمینه بانکداری الکترونیک نیز گفت: در این زمینه از بسیاری کشورها عقب هستیم و یکی از دلایل اصلی در نبود ارتباط به سیستم های بانکداری جهانی همین امر است.
این کارشناس بانکی درخصوص سیستم های جدیدی دربانکداری جهانی ازجمله موبایل بانکینگ و اشاعه آن درکشور، گفت:طبق برنامه ریزی های صورت گرفته در کشورهای پیشرفته تاسال ۲۰۲۰میلادی تمام دستگاههایATM جمع خواهد شد درصورتیکه در کشور ما نصب این دستگاهها درحال توسعه است.
پارساپورتاکید کرد: پیوستن به سیستم های بانکداری جهانی ما را مجبور به بروزرسانی تکنولوژیهایمان دراین زمینه می کند و رشد و پیشرفت بانکداری الکترونیک راسرعت می ببخشد.

یک مقام بانک مرکزی اعلام کرد:دستور افزایش سقف دریافت وجه نقد ازدستگاه‌های خودپرداز از ۲۰۰به ۵۰۰هزارتومان تا پایان تعطیلات نوروزی صادر شدو بانک‌ها به تمایل خودمی‌توانندبه این کار مبادرت کنند.

به گزارش خبرگزاری مهر، داوود محمد بیگی در خصوص تمهیدات بانک‌ها برای ایام نوروز گفت: مجموعه بانکی کشور تلاش می‌کند مردم در ایام نوروز بدون کمترین مشکلی عملیات بانکی خود را انجام دهد.

وی افزود: با توجه به تراکم مراجعه کنندگان به بانک‌ها و به خصوص دستگاه های خود پرداز بانک مرکزی مجوزی در خصوص افزایش سقف برداشت‌ها صادر کرده است.

محمد بیگی ادامه داد: دارندگان کارت عابر بانک می توانند از همان دستگاه بانک مورد نظر تا سقف ۵۰۰ هزار تومان برداشت کنند.

وی تصریح کرد: مجوز سقف برداشت تا مبلغ ۵۰۰ هزار تومان به همه بانک‌ها داده شده است و در صورتی که بانک‌ها مایل باشند، این امکان را فراهم می کنند.

مدیر اداره نظام‌های پرداخت بانک مرکزی ادامه داد: امکان برداشت تا سقف ۵۰۰ هزار تومان تا پایان تعطیلات فراهم شده است و بعد از تعطیلات به روال عادی خود باز می‌شود.

وی در پاسخ به سئوالی در خصوص اسکناس‌های نو و چگونگی تهیه آن از بانک ها گفت: برخی از بانک‌ها اسکناس نو را در دستگاه عابر بانک قرار داده اند و برخی دیگر در شعبه، اسکناس نو را توزیع می کنند.

میزان مراجعات زیاد مردم به خودپردازها باعث اختلال فعالیت الکترونیکی برخی از بانک‌ها و کندی عملکرد دستگاه‌های عابر بانک شده است.

به گزارش خبرنگار مهر، در آخرین روزهای پایانی سال میزان مراجعه مردم به دستگاه های خودپرداز بانکی افزایش یافته است و مقابل هر دستگاه عابر بانک تعدادی از مردم در صف ایستاده اند و در انتظار دریافت خدمات و پول از ATM ها هستند، این در حالی است که گزارشات و مشاهداتی میدانی خبرنگار مهر حاکی از عدم کارکرد مناسب برخی از دستگاه ها است.

در روزهایی که اوج مراجعات مردم به دستگاه های خودپرداز بانکی است و بانک مرکزی و بانک ها وعده فعالیت مناسب دستگاه های الکترونیکی بانکی در آخرین روزهای سال را داده بودند اما این وعده محقق نشد و برخی از بانک‌ها به‌ویژه بانک‌های دولتی با اختلالاتی در دستگاه های عابر بانک خود مواجه شدند، البته این موضوع به برخی از بانک‌های خصوصی هم سرایت کرد و فعالیت ATM های آنها را کند کرد.

صف‌های خودپردازها طولانی شد

البته مسئولان این بانک‌ها مطرح می کنند که این مشکلات به دلیل مراجعات بسیار زیاد به دستگاه های خودپرداز است و به نظر می رسد که مراجعات بسیار بالا به بانک‌ها برای استفاده از خدمات الکترونیکی تا پایان سال با همین وضعیت ادامه داشته باشد.

پیش از این نگرانی هایی در زمینه ارائه خدمات بانکی در این ایام وجود داشت که به نظر می رسد که این نگرانی ها بی دلیل نبوده است و مشکلاتی از جمله اتصال به شبکه شتاب، قطع ارتباط بانک‌ها با یکدیگر در برخی مواقع شلوغ و قطع سرویس دهی بانک‌ها به روی مشتریان سایر بانک‌ها، افت سرعت شبکه شتاب به دلیل قرار گرفتن بار ترافیکی سنگین و مواردی از این دست از مشکلاتی است که مردم همواره نسبت به آنها نگران هستند.

مشاهدات خبرنگار مهر حاکی است که طی دو روز اخیر مشکلاتی از قبیل دریافت پول، واریز کارت به کارت و پرداخت قبوض با مشکلاتی همراه بوده است. در عین حال علی رغم تاکیدات بانک مرکزی، دستگاه های خودپرداز برخی از بانک‌ها به دلیل عدم سرویس دهی مناسب، بدون پول بودند و به مشتریان وجهی پرداخت نمی کردند.

طی سال‌های اخیر همواره مشکلاتی در نحوه سرویس دهی و خدمات بانکی به ویژه در بخش های الکترونیکی وجود داشته و با وجود اینکه تلاش های بسیاری در این زمینه صورت گرفته است، اما به دلیل مراجعات بسیار بالای مردم به دستگاه های خودپرداز و پایانه های فروشگاهی، اختلالاتی در بخش خدمات الکترونیکی بانک ها بوجود می آید.

مطالبات مردم از بانک‌ها

یکی از مشتریان بانکی در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: مردم انتظار دارند که بانک‌ها در واپسین روزهای سال که به خدمات بانکی بیشتری نیاز دارند، خدمات بهتری داشته باشند و کارآیی خود را نشان دهند تا مردم بین دستگاه های خودپزداز سرگردان نشوند.

مراجعه کننده دیگری که به یکی از دستگاه های خودپرداز مراجعه کرده بود، به خبرنگار مهر اظهارداشت: البته نمی توان به بانک‌ها خرده گیری کرد، زیرا حجم مراجعات مرذم به شدت افزایش یافته اما از سوی دیگر مردم نگران این هستند که کارهای بانکی شان به موقع انجام نشود و به همین دلیل مشکلاتی در بخش های الکترونیکی بانکی ایجاد می شود.

در عین حال با وجود اینکه بانک مرکزی طی بخشنامه ای به بانک‌ها اعلام کرده است که در روزهای پایانی سال در تمام نقاط کشور شعب کشیک دایر کنند، اما هنوز چنین اقدامی از سوی بانکها صورت نگرفته است و پس از پایان ساعت اداری بانکها تعطیل می شوند.

در حال حاضر ۵۰ میلیون مشتری بانکی در ایران وجود دارد و از پرداخت‌های مستقیم مالی بهره مند هستند، ضمن آنکه حدود ۲۴ هزار شعبه در ۳۴ بانک و موسسه اعتباری با بیش از ۳۰۰ میلیون کارت بانکی به مشتریان خدمات ارائه می دهند. ماهانه بیش از یک میلیارد تراکنش در شبکه شتاب انجام می شود و تعداد تراکنش‌ها در کشور ما بسیار بالا است

به هر حال طی سال‌های گذشته موجی از استفاده از ابزارهای جدید به ویژه در حوزه فناوری بانکی ایجاد شده است. مردم دیگر این روزها ترجیح می دهند به جای حمل پول، پرداخت‌ها را از طریق کارت‌های بانکی و شبکه شتاب انجام دهند.

اخیرا امکان پرداخت و خرید از دستگاه های POS سیار نیز فراهم شده و بسیاری از مردم نه تنها خریدهای بزرگ روزانه خود، بلکه خریدهای خُرد و کوچک را هم از طریق پرداخت الکترونیکی دنبال می‌کنند. به همین دلیل مردم خواستار دریافت خدمات بهتر بانکی هستند.

در صورت تحقق وعده مقامات بانک مرکزی، سقف برداشت روزانه از خودپردازها از ۲۰۰ به ۴۰۰ هزار تومان افزایش می‌یابد.

در حالی تنها ۱۷ روز تا پایان سال باقیمانده که این روزها تعداد مراجعات مردم به بانک‌ها برای دریافت خدمات به شدت افزایش یافته است. در همین حال، استفاده از خدمات الکترونیکی بانکی از قبیل استفاده از دستگاه‌های خودپرداز و پایانه های فروشگاهی هم این روزها به اوج رسیده است.

اما فازغ از اینکه بانک‌ها تا چه توانسته اند در ارائه خدمات مناسب در این زمینه به مشتریان خود به درستی عمل کنند، مسئله میزان ناکافی مبالغ قابل برداشت از دستگاه های خودپرداز بانکی و انتقال کارتی وجوه است که افزایش مبالغ آنها در این ایام به شدت از سوی مردم مطالبه می شود.  

آخرین مصوبه مربوط به مبلغ برداشت از طریق دستگاه های خودپرداز بانکی ۷ سال پیش ابلاغ شده و همان مبلغ ۲۰۰ هزار تومان است. طی سال‌های اخیر با وجود نیاز شدید به افزایش این مبلغ تغییری در آن صورت نگرفته، این در حالی است که قرار بود بانک مرکزی یک بازنگری در این زمینه داشته باشد و مبلغ آن را به ۴۰۰ هزار تومان در روز افزایش دهد.

شش ماهه از وعده‌ یک ماهه گذشت

با این وجود هنوز تصمیمی از سوی مقامات بانک مرکزی در این باره اتخاذ نشده است. در شهریور ماه امسال مسئولان بانک مرکزی مطرح کردند که افزایش مبالغ برداشتی از دستگاه های عابر بانک در دستور کار بانک مرکزی قرار گرفته و بزودی این موضوع نهایی خواهد شد اما هنوز خبری از تصمیم جدید نیست و ۶ ماه از وعده بانک مرکزی برای بازنگری این دستورالعمل می گذرد.

در اصل در شهریورماه امسال بود که دبیرکل بانک مرکزی مطرح کرد که بررسی ها و محاسبات این بانک نشان می دهد نیاز به افزایش مبالغ دریافتی از طریق خودپردازها برای مردم وجود دارد که این رقم تا ۴۰۰ هزار تومان محاسبه شده اما به دلیل ملاحظاتی این اقدام فعلا صورت نگرفته و افزایش مبلغ در دستگاه های خودپرداز در حال بررسی است.

همان زمان دبیرکل بانک مرکزی وعده داد که به احتمال زیاد تا یک ماه آینده باید در انتظار ابلاغ بخشنامه بانک مرکزی در این رابطه باشیم؛ اما حدود ۶ ماه از این وعده می گذرد، ولی هنوز اتفاقی نیافتاده است.  

مردم چه می‌گویند

به گزارش خبرنگار مهر، حال موضوع افزایش سقف برداشت از عابر بانک‌ها با توجه به اینکه این روزها، خریدهای مردم به اوج خود رسیده، به عنوان یک نیاز اساسی مطرح می شود. مردم در این زمینه می گویند که با توجه به وضعیت قیمت کالا و گرانی ها، افزایش این مبلغ باید از سوی بانک‌ها انجام شود و مردم خواستار تصمیمات جدید بانک مرکزی در این باره هستند.  

در عین حال آنها می گویند که گرچه از طریق دستگاه های پایانه های فروشگاهی نیز می توان خریدهایی را انجام داد، اما مبلغ برداشتی از خودپردازها با توجه به شرایط حاضر بسیار اندک است و نمی توان نیازهای روزمره را از طریق آن پوشش داد و باید یک بازنگری در این خضوص صورت گیرد.

یکی از دلایل اصلی عدم افزایش سقف برداشت از خودپردازها که مسئولان بانک مرکزی آن را مطرح می کردند، میزان پول نقدی است که در اختیار سیستم بانکی بوده تا از طریق دستگاه های خودپرداز در اختیار مردم قرار گیرد. در اصل استدلال مقامات بانک مرکزی تاکنون این بوده است که به دلیل محدودیت‌های تامین پول نقد این سقف را تاکنون از ۲۰۰ هزار تومان بالاتر نبرده است، اما حال قرار است که این اتفاق بیافتد.

البته پیش از این ناصر حکیمی مدیرکل فناوری اطلاعات و ارتباطات بانک مرکزی از انتقال بخش بزرگی از خریدهای مردم به پایانه های فروشگاهی با توجه به همین محدودیت مبلغ ۲۰۰ هزار تومان خبر داده و عنوان کرده بود: پایانه های فروش محدودیت پرداخت های روزانه خودپردازها را از بین برده است.

وی ادامه داده است: در حال حاضر ۲۰۰ هزار تومان پول توجیبی برای مصارف کوچک و ضروری است و سعی کرده ایم با شاپرک نفوذ پایانه های فروش را به قدری بالا ببریم که خرید مردم با مشکلی مواجه نشود و فقط در موارد ضروری اسکناس از خودپردازها دریافت شود. با توجه به تورم و گرانی اجناس مبلغ ۲۰۰ هزار تومان کم است و متناسب با افزایش قیمت ها، کاهش ارزش ۲۰۰ هزار تومان و تحولات سریع افزایش قیمت، توان تولید اسکناس وجود ندارد.

در همین حال، دبیرکل بانک مرکزی هم در این زمینه گفته است: آمارها نشان می دهد که مردم از سمت دریافت نقدی اسکناس از دستگاه‌های خودپرداز به سمت خرید از طریق دستگاه های پوز حرکت کردند.

ناگفته نماند که پیش از این بانک‌ها - چه دولتی و چه خصوصی- بارها در اقدامی خودسرانه، سقف برداشت از دستگاه های خودپرداز خود را برای مشتریانشان بالا بردند و این افزایش‌ها تا مبلغ ۵۰۰ ههزار تومان در هر شبانه روز هم رسید اما بانک مرکزی جلوی این کار را گرفت.  

البته در ابتدای امر این اقدام بانک‌ها با ممانعت بانک مرکزی مواجه نشد و براساس آن، تعداد بانک‌هایی که نسبت به این کار مبادرت کردند، افزایش یافت اما به ناگهان بانک مرکزی این اقدام بانک‌ها را ممنوع اعلام کرد و آن را برخلاف مقررات دانست و طی این اخطار و تذکر بانک‌هایی که این کار را می کردند، این امر را متوقف کردند و دوباره سقف برداشت اسکناس از عابر بانک‌ها به ۲۰۰ هزار تومان سابق برگشت.

در نقطه مقابل آن، بانکداران مطرح می‌کردند و اصرار داشتند که این امر موضوعی داخلی است و بانک مرکزی نباید در این زمینه دخالتی داشته باشد، حتی برخی از آنها نیز قصد داشتند براساس برنامه ریزی های انجام شده، این سقف را تا یک میلیون تومان هم برسانند. استدلال بانکداران برای این امر افزایش خدمات رسانی به مشتریان و پاسخگویی به نیازهای پولی مردم بود.

بانکداران خواستار این بودند که بانک مرکزی به آنها اجازه دهد که بتوانند به این نیاز مشتریان خود پاسخ دهند. حتی بانک‌هایی که به صورت مستقیم دریافت وجه بالاتر از سقف تعیین شده بانک مرکزی از دستگاه‌های آنها قابل برداشت نبود، روش‌ها و شیوه های دیگری را به صورت دو مرحله ای و غیره به کار گرفتند.

مبلغ انتقال ۳ میلیونی کارت بازنگری شود

همچنین موضوع دیگری که توسط مردم مورد تاکید قرار گرفته و گزارشان میدانی مهر آن را نشان می دهد، این است که مبلغ قابل انتقال کارت به کارت که در حال حاضر ۳ میلیون تومان در هر شبانه روز است، کافی نیست و مردم خواستار افزایش این مبلغ هستند. البته بانک مرکزی در راستای مبارزه با پولشویی این مبلغ را افزایش نداده است و افرادی که بخواهند مبلغ بیشتری را جابه‌جا کنند، باید به داخل شعبه مراجعه کنند.

براساس آخرین بخشنامه بانک مرکزی، سقف مجاز انتقال وجه کارت به کارت بین بانکی از طریق کارتخوان شعب همان مبلغ ۱۵ میلیون تومان و در واقع این دو دستور برای مبارزه با پولشویی صادر شده است. این دستورالعمل‌ها نیز برای ۷ سال پیش است و از آن زمان تاکنون تغییری نکرده است.

آخرین بخشنامه بانک مرکزی که به بیست و چهارم شهریورماه سال ۸۷ باز می گردد، سقف مجاز انتقال وجه کارت به کارت بین بانکی از طریق خودپردازها و درگاه‌های اینترنتی ۳۰ میلیون ریال در هر شبانه‌ روز برای هر کارت است، همچنین سقف مجاز انتقال وجه کارت به کارت بین بانکی از طریق کارتخوان شعب بانک‌ها و با احراز هویت عینی به ۱۵۰ میلیون ریال در هر شبانه‌ روز برای هر کارت است.