سبقت تاکسی‌های اینترنتی در جاده گرانی
هاشم رسائی فر - تا همین چند سال پیش هر زمان خانواده‌ای نیاز به جابه‌جایی در شهر یا حتی خارج از شهر را داشت به‌خصوص آن‌هایی که وسیله‌نقلیه شخصی نداشتند استفاده از تاکسی‌های معمول یا تاکسی‌تلفنی رواج بسیاری داشت.
جدا از تاکسی‌هایی که در شهر تردد داشتند در هر محله‌ای چند واحد فعال تاکسی‌تلفنی وجود داشت که همگی کار و بارشان روبه راه بود. تا اینکه اینترنت به حرفه تاکسیرانان هم رسوخ کرد و داستان تاکسی‌های اینترنتی کلید خورد.
تاکسی‌های اینترنتی با رویکردی که داشتند مزایایی با خود به همراه آوردند؛ مهم‌ترین آن‌ها که مورد اقبال عمومی مردم قرار گرفت هزینه کمتری بود که از مسافران در یک مسیر مشخص نسبت به سایر تاکسی‌ها دریافت می‌شد. جذابیت این داستان آن‌قدر بالا بود که حتی در برخی موارد فرد با خودش که چرتکه می‌انداخت احساس می‌کرد اگر مسیرش را با تاکسی اینترنتی برود به جای اینکه چند کورس تاکسی عوض کند خیلی بهتر و مناسب‌تر برایش در می‌آمد. این شد که انقلاب تاکسی‌های اینترنتی تا حدود زیادی تاکسی‌های تلفنی را تحت تأثیر قرار داد و بسیاری از دفاتر آن‌ها را تعطیل کرد حتی صدای تاکسی‌داران سطح شهر را هم در آورد.
در سال‌های اخیر تاکسی‌های اینترنتی جای خود را بین مردم باز کردند و استفاده از آن‌ها گسترش زیادی داشته است، اما به‌تازگی همان ویژگی برجسته‌ای که تاکسی‌های اینترنتی با خود به همراه آوردند، با بالا رفتن بی‌حساب و کتاب دریافتی کرایه‌ها و نامشخص بودن ضوابط اعمال کرایه‌های دریافتی از مسافران موجب شده تا ضمن نارضایتی مردم از این موضوع، نظر خیلی‌ها نسبت به پیش‌زمینه‌ای که از تاکسی‌های اینترنتی داشتند عوض شود.
تبدیل نقطه قوت به نقطه ضعف
شهروندی با ابراز گلایه از شرایط فعلی برخی تاکسی‌های اینترنتی درخصوص دریافت نرخ کرایه می‌گوید: همه ما تاکسی‌های اینترنتی را به باصرفه بودن آن می‌شناختیم و اگر قرار بود جایی برویم بی‌درنگ از خدمات آن‌ها استفاده می‌کردیم، چراکه هزینه‌هایی که دریافت می‌کردند ارزان‌تر بود و حتی در برخی مواقع نصف پولی که به تاکسی‌های تلفنی پرداخت می‌کردیم را از ما می‌گرفت. اما چند وقتی است همان تاکسی اینترنتی را برای همان مسیر همیشگی که جست‌وجو می‌کنیم مبالغی برای ارائه خدمات اعلام می‌شود که یا با نرخ‌های معمول برابر و یا حتی بیشتر از آن است!
او ادامه می‌دهد: برای من پیش آمده احساس کردم کرایه‌ای که باید پرداخت کنم بیشتر از حد معمول است و به واحد شکایت همان تاکسی اینترنتی هم که گله کردم هیچ اتفاقی نیفتاد. نکته جالب اینکه بهانه‌هایی از جمله ترافیک و... را می‌گیرند در حالی که آنچنان ترافیکی هم در بین نبوده و شرایط این مسیر همان شرایطی است که پیش از این داشته است!
دریافت کرایه بیشتر از تاکسی تلفنی
شهروند دیگری که گویا از این بابت خیلی گلایه‌مند است، بیان می‌کند: همین چند روز پیش از مسیر بولوار شهید ساجدی مشهد درخواست تاکسی اینترنتی دادم مسیرم شهرک عسکریه بود و بین راه هم دو نفر دیگر قرار بود همراه من شوند، وقتی نرخ کرایه از طرف شرکت تاکسی اینترنتی برایم ارسال شد بسیار متعجب شدم مسیری که به طور معمول حدود ۳۰ تا ۳۵ هزار تومان کرایه‌اش بود این تاکسی اینترنتی رقم ۶۵ هزار تومان را برای من زده بود!
او ادامه داد: وقتی به راننده شاکی شدم او گفت سیستم، کرایه را حساب می‌کند اگر شکایتی دارید با واحد شکایات تماس بگیرید. من که نمی‌دانستم چکار باید بکنم به پیشنهادی که راننده داده بود عمل کردم و تماس گرفتم فردی آن طرف خط در واکنش به اعتراض من گفت: شما در مسیر دو بار توقف داشتید و دو نفر به شما اضافه شدند. گفتم من که بارها این مسیر را رفته‌ام و هیچ وقت این‌قدر پول از من نگرفتید، جوابش این بود که آن زمان حتماً شرایط استفاده شما فرق داشته است!
وی افزود: وقتی به مقصد رسیدم با یکی از تاکسی‌های تلفنی محله تماس گرفتم و هزینه سفر با همان شرایطی که با تاکسی اینترنتی آمده بودم را پرسیدم که تاکسی تلفنی قیمت ۴۰ هزار تومان را اعلام کرد.
پرسش من این است چطور می‌شود تاکسی‌های اینترنتی که با به‌صرفه بودن در بین مردم معروف شدند این گونه باید از شرایط سوءاستفاده کنند؟
یک کارشناس در حوزه حمل‌ونقل درون شهری در خصوص آنچه در حال حاضر برای تاکسی‌های اینترنتی اتفاق می‌افتد و اما و اگرهایی که نرخ‌نامه‌ها و خدمات‌دهی آن‌ها دارند به قدس گفت: خواه ناخواه آنچه در بخش تاکسی‌های اینترنتی واقع شده واقعیتی است که نمی‌شود آن را نادیده گرفت، با رویکردی که ابتدا این تاکسی‌ها بین مردم ایجاد کردند و شرایط را به سمت و سویی بردند که ویروس‌گونه همه جا رسوخ پیدا کردند الان نمی‌شود از آن‌ها چشم‌پوشی کرد.
وی ادامه می‌دهد: اینکه مردم راغب شدند از خدمات تاکسی‌های اینترنتی استفاده کنند بیشترین عاملش همان ارزان‌تر بودنش بود اکنون نیز با اینکه نرخ‌نامه‌های آن‌ها شاید اختلاف ناچیز یا حتی برابری با سایر تاکسی‌ها دارند اما چون مردم به نوعی در این زمینه شرطی شدند و فکر می‌کنند هنوز هم نرخ‌های این تاکسی‌ها مانند گذشته مناسب‌تر از بقیه تاکسی‌هاست، نخستین گزینه‌ای که پس از نیاز به تاکسی مد نظرشان می‌آید همان تاکسی‌های اینترنتی است. البته این نکته را هم نباید از قلم انداخت که مردم در گرفتن خدمات از هر شرکت یا هر نوع تاکسی مختارند اما آنچه در این بین مورد مناقشه است اینکه خدمات‌دهی تاکسی‌های اینترنتی دیگر مانند ابتدای راه‌اندازی آن‌ها به‌صرفه نیست و مردم شاید از این موضوع اطلاع نداشته باشند.
او همچنین در مورد نظارت بیشتر بر مسائل اینچنینی اظهار کرد: نظارت بر چنین مواردی در حیطه سازمان صمت است که اتحادیه‌ای با عنوان اتحادیه کسب‌وکارهای مجازی مسئولیت رسیدگی به این چنین مسائل را دارد که به نظر می‌رسد باید در این زمینه نظارت بیشتری صورت گیرد.
نرخ‌نامه‌ای که وجود ندارد
رئیس اداره بازرگانی داخلی سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی در خصوص نحوه نرخ‌گذاری برای خدمات تاکسی‌های اینترنتی به قدس گفت: براساس مقررات نظام صنفی موجود، یکسری اولویت‌ها وجود دارد که مواردی اینچنینی در حوزه تاکسی‌های اینترنتی در این اولویت‌ها وجود ندارند.
حمیدرضا رجوعی ادامه داد: آنچه در این مورد می‌توان گفت اینکه خدمات تاکسی‌های اینترنتی چون در پهنه تجارت الکترونیک انجام می‌شود و فضایی هم که وجود دارد رقابتی است، در کل کشور برای تاکسی‌های اینترنتی نرخ‌نامه‌ای وجود ندارد. بر همین اساس کشش بازار، حجم جابه‌جایی‌ها و مواردی اینچنینی و درواقع بیشتر عرضه و تقاضا این موضوع را مدیریت می‌کند.
وی همچنین اظهار کرد: چنانچه شکایتی از مجموعه‌ای وجود داشته باشد این آمادگی را داریم که ورود کنیم و موضوع را دنبال نماییم.