نقره‌داغ مسافران تاکسی‌های اینترنتی
نفیسه امامی - پس از گذشت دو ماه از قرنطینه و خانه‌نشینی بیشتر مردم، به‌تدریج همه به سرکارهایشان بازگشتند. خیابان‌ها بازهم شلوغ شدند و رونق به کسب‌وکار تاکسی‌های اینترنتی و تاکسی‌ها بازگشته است، اما نرخ‌های تاکسی‌های آنلاین بعضا با تعجب و نارضایتی مسافران همراه شده است. مقایسه نرخ کرایه تاکسی‌های آنلاین بعد از ایام قرنطینه با قبل از آن افزایش بیش از 30 درصدی و حتی دو برابر شدن کرایه‌ها در برخی سفرها را نشان می‌دهد.
این در حالی است که تاکسی‌های اینترنتی که در آغاز به کارشان، باقیمت‌هایی به‌مراتب کمتر از تاکسی‌های تلفنی فعالیت می‌کردند، حالا قیمت‌های خود را خیلی بالابرده‌اند. با شیوع کرونا و هراسی که بسیاری از مسافران برای استفاده از حمل‌ونقل عمومی پیدا کردند، استفاده از تاکسی‌های آنلاین بهترین گزینه برای سفرهای درون‌شهری در برابر مسافران بود، اما افزایش قیمت کرایه‌ها در مسیری یکسان نسبت به قبل از ایام قرنطینه موجب شکایت اکثر مسافران شده است. اسنپ و تپسی، دو شرکت مهم خدمات دهنده تاکسی‌های اینترنتی، سیستم قیمت‌گذاری شناور را برای محاسبه نرخ‌های کرایه خود اعلام کرده‌اند که نمی‌تواند نتیجه روشنی از میزان افزایش قیمت تاکسی‌ها بدهد.
تاکسی‌های اینترنتی که در اوایل ورود، باقیمت‌هایی به‌مراتب کمتر از تاکسی‌های تلفنی و بی‌سیم به مسافران خدمات‌دهی می‌کردند، حالا به گفته برخی مسافران قیمت‌های خود را خیلی بالابرده‌اند. به‌زعم عده‌ای آن‌ها با کنار گذاشتن رقبای خود که تاکسی‌های تلفنی و بی‌سیم بوده‌اند، انحصارگرایی کرده‌اند و قیمت‌ها را مطابق خواسته خود تغییر می‌دهند.
یکی از مسافران همیشگی تاکسی‌های اینترنتی درباره گرانی کرایه‌ها می‌گوید: «شرکت‌های اسنپ و تپسی چراغ خاموش و بدون مجوز کرایه سفرهای خود را تا ۴۰ درصد افزایش دادند. مسیری که همیشه با چهار هزار تومان می‌رفتم الان کمتر از ۹ هزار تومان نمی‌آید و نشان می‌دهد کرایه‌ها بیشتر از ۴۰ درصد شده است.»یکی دیگر از مسافران اظهار می‌کند: «کرایه اسنپ در مسیر یکسان 23500 تومان بوده اما بعد از چند روز به 33500 تومان رسیده است.»
مسافر دیگری با گلایه از بالا رفتن نرخ کرایه‌ها می‌گوید: «نرخ کرایه از نارمک تا یوسف‌آباد 37 هزار تومان شده است. چون اسنپ و تپسی مشتری‌هایشان زیاد شده است و هر قیمتی را اعلام میکنند.»
مسافر دیگری هم افزایش قیمت بنزین را عامل مهم در گرانی کرایه‌ها عنوان می‌کند و دراین‌باره می‌گوید: «پس از گرانی بنزین مسیری که بیشتر اوقات با اسنپ در آن تردد دارم از 6 هزار و 500 تومان به 8 هزار و 500 تومان رسید و اکنون به حدود 10 تا 11 هزار تومان افزایش یافته است.»
تپسی در بخشی از سایت اینترنتی خود درباره علت گران بودن یا ارزان بودن کرایه‌ها توضیح داده است: «سیستم قیمت‌گذاری تپسی، به‌صورت هوشمند کار می‌کند و چندین مورد روی عدد نهایی آن تأثیر می‌گذارند. میانگین استهلاک خودروی سفیر، مبلغ ثابت ورود، مدت و مقصد سفر و نیز تناسب میزان عرضه و تقاضا عواملی است که بنا بر اعلام تپسی بر هزینه یک سفر تأثیر می‌گذارد. همچنین وضعیت آب‌وهوا، برپایی مراسمی در نقطه‌ای خاص از شهر، طرح ترافیک و تعطیلات رسمی از دیگر مواردی است که بر عرضه و تقاضا تأثیر می‌گذارد و باعث افزایش قیمت می‌شود.»
نگار عرب مدیر روابط عمومی شرکت تپسی در گفت‌وگو با «رسالت»، قیمت‌گذاری کرایه‌ها در این شرکت را داینامیک عنوان می‌کند و می‌افزاید: قیمت‌گذاری در شرکت تپسی بر اساس تعادل در عرضه و تقاضا و مؤلفه‌هایی ازجمله مسافت و ترافیک تعیین می‌شود. به‌عنوان‌مثال اگر بعد از برگزاری مسابقه فوتبال، تعداد مسافران زیاد و تعداد ماشین کم باشد، عرضه کم و تقاضا بالا می‌رود و نرخ کرایه‌ها افزایش پیدا می‌کند. در چنین مواقعی نرخ کرایه بالا باعث می‌شود تعداد راننده‌ها برای انتخاب آن مسیر بالا برود. زمانی که تقاضای سفر پایین باشد، قیمت‌ها هم کاهش پیدا میکنند تا مسافران ما را برای سفر انتخاب کنند.
وی افزایش نرخ کرایه‌ها را 15 درصد عنوان می‌کند و می‌گوید: مسافران تصور میکنند نرخ کرایه‌ها بیش از 15 درصد افزایش داشت و آن به‌این‌علت است که در اسفند، فروردین و اردیبهشت به دلیل شیوع کرونا70 درصد از سفرها کاهش پیدا کرد و نرخ کرایه‌های ما هم پایین آمد. همان‌طور که گفته شد یکی از مهم‌ترین مؤلفه‌های ما برای تعیین نرخ کرایه، تعادل در عرضه و تقاضاست.
مدیر روابط عمومی شرکت تپسی ادامه می‌دهد: بعد از عادی شدن شرایط نرخ کرایه‌ها به شکل قبل بازگشت و 15 درصد به نرخ قبل اضافه شد. در این شرایط کاربرها تصور کردند نرخ کرایه‌ها بیشتر از 15 درصد افزایش داشته است درصورتی‌که اگر نرخ‌ها را با دی‌ماه و بهمن‌ماه سال قبل مقایسه کنند می‌بینند که کرایه‌ها تفاوت چندانی نکرده است.
عرب بابیان اینکه بعد از اجرای طرح سهمیه‌بندی بنزین، نرخ کرایه‌ها افزایش پیدا نکرد، ادامه می‌دهد: به‌زعم عده‌ای نرخ کرایه‌ها بعد از سهمیه‌بندی بنزین بالا رفت درحالی‌که اصلا تغییری در نرخ‌ها به وجود نیامد، زیرا وزارت کشور و وزارت نفت سهمیه برای تاکسی‌های اینترنتی قراردادند هرچند سهمیه داده‌شده خیلی کافی نبود.
رضا الفت نسب رئیس اتحادیه کسب‌وکارهای مجازی بابیان اینکه قیمت‌گذاری نرخ کرایه تاکسی‌های اینترنتی ثابت نیست، می‌گوید: طبق دستورالعمل وزارت کشور نرخ کرایه‌ها پویا و شناور است و مؤلفه‌های مختلف در تعیین نرخ اثرگذار هستند. این در حالی است که در دستورالعمل وزارت کشور آمده اگر تاکسی‌های آنلاین بخواهند کرایه‌های بالاتری را از نرخ تاکسی‌های مصوب شهرداری بگیرند باید از طریق اپلیکیشن به مشتری اعلام کنند تا مسافر با علم به اینکه این کرایه بالاتر از کرایه‌های متداول است آن را انتخاب کند.
الفت نسب ادامه می‌دهد: در بسیاری از موارد نرخ کرایه تاکسی‌های اینترنتی پایین‌تر از تاکسی‌های بی‌سیم است و این موضوع به اعتراض راننده‌های تاکسی‌های آنلاین منجر شده است. در مواقعی غیر از زمان اوج ترافیک و درصورتی‌که تعداد ماشین‌ها زیاد باشند، نرخ کرایه‌های اینترنتی بالا نیست.
وی بابیان اینکه رانندگان تاکسی‌های مجازی در دوران شیوع کرونا بسیار متضرر شدند، می‌گوید: درصورتی‌که نرخ کرایه‌ها بالا برود، رانندگان مشتری‌های خود را از دست می‌دهند و آن‌ها هم دغدغه این مسئله رادارند. معیشت زندگی رانندگان در دوران قرنطینه با مشکل مواجه شد و آن‌ها نمی‌خواهند به این موضوع دامن بزنند.
رئیس اتحادیه کسب‌وکارهای مجازی به نقش اتحادیه در نظارت بر عملکرد تاکسی‌های آنلاین اشاره می‌کند و می‌افزاید: اتحادیه به همراه شهرداری و وزارت کشور، کمیته مشترک انضباطی را تشکیل داده‌اند تا هرکدام از این ارگان‌ها بخشی از نظارت به فعالیت آن‌ها را به عهده داشته باشند.
مثل اینکه رانندگان و خانواده انها در این کشور ادم بحساب نمیاند !!!! دولتحقوق کارمند و کارگر را چند درصد زیاد کرد ایا درامدراننده نباید زیاد بشه باتوجه به اینکه لوازم یدکی و دستمزد تعمیر چند برابرشده مدیران اسنپ وتپسی هم که فقط به فکر کمیسبون خود هستند و دایم زیادترش میکنند چرا تاکسی رانی دخالت نمیکنه که از حقوق رانندگان و مسافر حمایت کنه.